1. Art Centre heeft in Middelharnis z'n stek gevonden!
Neergeschoten vliegtuigen
Officiële opening vrijdag 1 juni
'Kunst rondom
de eilanden'
(xin)
Rommelmarkt Sempre
19 mei
Sdmenwerl(ing Arbeidsbureau
en Uitzendbureaus
Expositie Ina Groenendijk
Toernooi om Fabertcup
Bladz. 2
„EILANDEN NIEUWS^
DINSDAG 15 MEI 1990
Voor het imposante Postkantoor-gebouw aan
Middeiharnis' historische Ring had u misschien
wel een invulling kunnen bedenken, maar wie o
wie in 't flakkeese land zou ooit aan de huisves
ting van een 'Internationaal Art Centre' hebben
gedacht, niemand toch..? Wél echter Suzan en
Ruud V. d. Bosch-Offereins die, toen ze 't pand
kochten, nog in Rijnsburg gesetteld waren, als
kunstenaars en als gelukkig huwelijkspaar met
twee zoontjes en best wel gelukkig met wat ze
hadden bereikt, maar er kon méér worden
gedaan, wisten ze elk voor zich én in grote een
stemmigheid. Een eigen 'internationaal art cen
tre', maar waar dan wel...? „In Menheerse",
weten ze-, en zeggen ze nu in 't flakkees dat ze
inmiddels van 'Jöösje Prüüme' hebben op
gestoken...!
Veel minder enthousiast zouden we zijn als de v. d.
Bosschen van die doorsnee kunstenaars zouden zijn
voor wie 't artiest zijn inherent is aan een zwak
sociaal gedrag. U kent ze wel die types en u kent wel
hun produkten, niks voor ons. Geen nood over de
fam. v. d. Bosch, die houden niet van fratsen, wel van
het schilderen, beider vak, met vakmanschap bedre
ven...! Beiden zijn ze leraar beeldende vorming en ze
weten alles van tekenen, van schilderen, van beeld
houwen en boetseren, van linoleumsnijden en van
welke beeldende vaardigheid ook maar. Suzan is
portrettiste en daar zijn we een poosje stil van ge
weest..., wat schitterend!
Wat schitterend die portretten van de Ambassadeurs
van China, van Koeweit, van Noorwegen, van Ame
rika en van de ataché's van Japan en van de Kaap
Verdische eilanden, die portretten van het bakkers
echtpaar uit Roosendaal en van een landelijke
snack-koning, van kindertjes, van meisjes en van
jochies en van sjieke heren en mevrouwen, heel fan
tastisch! Suzan is er te bescheiden voor om mee te
juichen, maar echtgenoot Ruud bevestigt de virtuosi
teit van zijn portret-schilderende echtgenote, zoals
dat trouwens al haar opdrachtgevers hebben gedaan.
„Zelf kan ik best ook een goed gelijkend portret
maken", geeft Ruud te kennen, „maar Suzan weet er
karakter in te leggen!", zo waardeert hij haar kunnen.
Met de hooggeplaatsten kwamen ze in kontakt via de
Internat. Women's Contact the Hague en de leden
daarvan zullen ook in Middelharnis een deel van
hun clientèle blijven vormen.
Clientèle die zijn/haar portret laten schilderen, maar
ook die in de teken- en schilderskunst onderwezen
willen worden, want dat gaan ze doen, in Mid,delhar-
nis, voor eilanders, voor overkanters, voor gevorder
den en voor beginners. Ze leren tekenen en schil
deren, portretten, landschappen, stillevens en wat
maar wordt gewenst. Er komen studie weken en aan
cursisten van elders wordt in een Middelharnis'
hotel logies geboden. Er zullen kunstreizen naar het
buitenland worden verzorgd, alles in het streven
voortaan als Internat. Art Centre zelfstandig te
bestaan en van zich te laten horen.
Dat de plaats van vestiging van hun droom Middel
harnis zou worden hebben ook zij niet kunnen ver
moeden. Wat ze zochten vonden ze niet in Friesland
en evenmin in Limburg maar 't stond heel precies in
Middelharnis, met voldoende ruimte voor de lessen
en een atelier waar exposities zullen worden gehou
den en een zee van ruimte voor hun privé. Middel
harnis vormde trouwens een witte vlek waar 't ging
om de aanwezigheid van een Art Centre. „En", zeg
gen ze, „'t is hier ook fantastisch mooi, met zeer
behulpzame en vriendelijke mensen.
Zo'n vriendelijkheid typeert Suzan en Ruud als
gevoelsmensen, en dat klopt, want al schilderend en
al werkend ontwikkelt zich je gevoel, zo hebben
ze ervaren.
Als 't een beetje wil zullen ze 't gauw kwijt zijn, die
pijn die ze voelden toen ze uit Rijnsburg vertrokken,
zéker zal dat het geval zijn wanneer de echtgenote
van de (inmiddels ex) Ambassadeur van Koeweit en
burg. mevr. Sleurink op vrijdag 1 juni resp. een expo
sitie van beider werk en het Art Centre zullen hebben
geopend.
Voor geïnteresseerden bestaat vanaf 1 juni gele
genheid voor een cursus naar keuze in te schrijven.
Er Is dan ook een informatiefolder gereed.
Het postadres is I.A.C., Ring 40,
3241 CS Middelharnis, het telefoonnr. 71 55.
•«'^»i^&i*?^i«'>»i^i*r^«e'ï»4^i«r8«iö'5i4^i«rs*tó'ï»^
Op 19 mei a.s. houdt de Kon. Fanfare
'Sempre Crescendo' uit Middelhamis-
Sommelsdijk haar jaarlijkse rommel
markt op het Diekhuusplein aan het
Ben. Zandpad te Middelharnis.
Er is weer een groot aanbod van goede
ren bijeengebracht door de bevolking.
Bovendien staat er een pannekoek-
kraam, zijn er cassettebandjes van Sem
pre te koop en is er 's middags een
optreden van de blaaskapel 'De Neute-
kraekers'.
Sempre zit midden in een zeer druk
voorjaarsprogramma:
Vrijdagavond 18 mei worden de wande
laars van de Avondvierdaagse weer
muzikaal door de laatste meters gehol
pen en op zaterdag 26 mei - Havendag -
geeft Sempre, samen met fanfare-orkest
'De Hoop' uit Stellendam, om 15.00 uur
een concert op het Diekhuusplein, o.l.v.
Arie Stolk.
Voorafgaand aan dit concert maakt
muziekvereniging 'Vooruit' uit Oude
Tonge een rondgang door de gemeente
en, uiteraard, langs de haven en na
afloop kunt u nog genieten van een mar
soptreden van de Kon. Fanfare 'Apollo'
uit Goedereede. Beide korpsen worden
begeleid door de drumband van Sempre.
Er staan nog diverse optredens op het
programma, o.a. concerten in Goede
reede en in Goes, op resp. 16 en 30 juni.
Na de zomervakantie hoopt Sempre
weer flink aan de slag te kunnen gaan
voor het KNF-concertconcours in Beu-
ningen op 27 oktober, maar daarover
hoort u later meer.
Voorlopig tot ziens op Sempre's rom
melmarkt!
Sinds 1 april werken de Arbeidsbureaus
op de Zuidhollandse Eilanden samen
met de uitzendbureaus A.S.B., Start en
Randstad via de Vergoedingsregeling
Uitzendarbeid met het doel om langdu
rig werklozen via de uitzendformule
weer een grotere kans te geven op een
vaste baan.
Het Arbeidsbureau zorgt voor de selek-
tie van kandidaten en verwijst hen naar
één van de 3 uitzendbureaus die voor
plaatsing in een uitzendbaan zorg
dragen.
De regeling heeft betrekking op mensen
die langer dan twee jaar werkloos zijn,
maar ook op werkzoekenden uit etni
sche minderheidsgroepen die langer
dan één jaar naar werk zoeken en op
jongeren, die in elk geval een halfjaar
hebben deelgenomen aan de Tijdelijke
Voorziening Gemeentelijke Werkgele-
genheidsinitiatieven voor Jongeren
(T.V.G.W.J.) en nog geen baan hebben.
De werkzoekende die uitgezonden
wordt krijgt betaald volgens de C.A.O.
die voor uitzendkrachten geldt. Het
bedrijf of de instelling krijgt via de rege
ling een subsidie van 33% van de loon
som (op basis van het wettelijk mini
mumloon) als de uitzendkracht voor
tenminste twaalf aaneengesloten weken
werk wordt aangeboden.
Indien u als werkzoekende geïnteres
seerd bent in de Vergoedingsregeling
Uitzendarbeid, kunt u kontakt opne
men met het Arbeidsbureau.
Indien u als werkgever geïnteresseerd
bent, kunt u terecht bij Randstad, Start
of A.S.B. en eveneens het Arbeidsbu
reau.
Van 8 mei tot 27 mei exposeert Ina Groe
nendijk uit Nieuwe Tonge haar potlood
tekeningen in de theetuin 'De Bongerd'
te Herkingen.
Voor de theetuin is Ina zeker geen onbe
kende. Zij exposeerde al enkele keren in
de sfeervolle theetuin en mocht altijd op
veel belangstelling rekenen.
Zo ook deze keer waarschijnlijk want
haar potloodtekeningen zijn 'plaatjes'.
De huisdieren, honden en katten, zijn
zeer precies op papier neergezet in
kleine, fijne tekeningen die zeker veel
bewonderende blikken zullen kunnen
verwachten.
De tere vogeleitjes laten duidelijk zien
dat er groei is in het werk van deze teke-
nares. Ina, ook bekend door haar weef-
technieken, doet veel mensen een ple
zier met haar mooie huisdierenverza-
meling.
De theetuin is te vinden aan de Molen
dijk 65 te Herkingen en geopend van
10.30 tot 22.30 uur.
Alleen op donderdag is de theetuin
gesloten. Op andere dagen bent u van
harte welkom.
Arbeidsbureau Oud-Beijerland
Karel Doormanstraat 8, Oud Beijerland
Tel. (01860) 1 36 22 1 34 15
A.S.B. Uitzendbureau
Uitstraat 4, Spijkenisse
Tel. (01880) 2 30 00
Uitzendbureau Start
van Marrewijklaan 37, Spijkenisse
Tel. (01880) 1 96 77 1 99 43
Randstad Uitzendbureau
Spuistraat 11, Spijkenisse
Tel. (01880) 2 2011
Te midden van oude franse, uitbundige
kroonluchters worden van 19 mei tot en
met 23 juni schilderijen getoond in
'klein loogement', die hun inspiratie vin
den in het landschap van de Zuidhol
landse en Zeeuwse eilanden.
Het werk is van de kunstschilder Foke
Stribos, die er zelf over zegt: „het zijn
indrukken, opgedaan in de natuur, die
ik tijdens het proces van schilderen
opnieuw verbeeld. Een gevolg van deze
manier van werken is, dat de schilde
rijen verwijzen naar de natuur, en haar
niet fotografisch weergeeft, ze tonen een
diepere werkelijkheid".
Vaak is Stribos uitgegaan van zowel sta
tische als dynamische elementen in het
landschap, die hij tot een evenwicht
brengt in zijn compositie, waarbij hij
gebruik maakt van verschillende tech
nieken, zoals schilderen, linosnede,
zeefdruk, gemengde technieken, druk
inkt.
Opleiding:
Academie st. Joost, Breda;
Jan van Eyck academie, Maastricht;
Stadsacademie Handvaardigheid,
Maastricht;
Lerarenopleiding tekenen. Delft.
Stribos is werkzaam als docent tekenen
en handvaardigheid op de chr. LHNO
'de Dillenburg' in Middelharnis.
Klein loogement vindt u Noordzijde
Haven 29, Goedereede.
De expositie is te bezichtigen:
woensdagmiddag 14.00-17.00 uur
zaterdagmiddag 13.00-17.00 uur
Tot nu toe is gebleken dat op grondgebied van de gemeente Stad aan 't
Haringvliet, Dirksland, Melissant, Stellendam en Nieuwe Tonge (afgezien
van Battenoord) gedurende de Tweede Wereldoorlog geen vliegtuigen zijn
neergekomen. Gelukkig maar. Want het was met al die neergeschoten of
neergestorte vliegtuigen, die wel op Flakkees grondgebied terecht kwamen,
meestal dood en verderf. Toch blijven er in het gebied van Oost Flakkee nog
enkele gevallen over, die in deze reeks moeten worden opgehelderd.
Het vliegtuig kwam uit de richting van
de Krammer en scheerde al rokend en
gierend over de boerderij en dook
onmiddellijk daarna 5 tot 6 meter diep
Ooitgensplaat
In een op 9juni 1945 door burgemeester
secretaris C. Slobbe van Ooitgensplaat
verstrekte opgave van verongelukte vlieg
tuigen aan de Districtscommandant der
Binnenlandse Strijdkrachten wordt mel
ding gemaakt van twee geallieerde vlieg
tuigen, die op zijn grondgebied zijn
neergestort.
Dat zou zijn gebeurd respektievelijk op
10 september 1942 en op 13 juni 1944.
Enigszins verontschuldigend staat er te
lezen: daar de Duitse Wehrmacht het
terrein, waar de brandende vliegtuigen
waren gevallen, terstond afzette, kreeg
niemand gelegenheid in de nabijheid
van de verongelukte vliegtuigen te ko
men of zich op te houden, zodat de
nationaliteit en verdere gegevens om
trent deze vliegtuigen niet kon worden
vastgesteld. Kan dat?
Wanneer de nationaliteit van een neer
gekomen vliegtuig niet kon worden vast
gesteld, kan er naar mijn mening ook
geen sprake zijn van twee geallieerde
vliegtuigen, aangezien er ook Duitse
toestellen op Flakkee zijn neergekomen
waarvan er zelfs twee in dit verhaal 'aan
de beurt' komen en dat waren toch
bepaald geen geallieerde vliegtuigen!
Bemanningsleden van de twee geal
lieerde vliegtuigen, zijn in Ooitgens
plaat niet begraven, aldus de gegevens
uit deze opgave van burgemeester
Slobbe.
Het is mogelijk dat de neergekomen
Stirling bommenwerper van het 149e
Squadron van de RAF die op 10 septem
ber 1942 bij Numansdorp in het Hol
lands Diep is neergestort, hetzelfde
toestel kan zijn, waarvan de heer Slobbe
melding maakt. De datum is immers
gelijk nl. 10 september 1942.
In dat geval zou er sprake zijn van een
dubbeltelling wat overigens wel eens is
voorgekomen.
Er is op diezelfde dag nog een Stirling
vliegtuig van hetzelfde Squadron neer
gestort op grondgebied van de gemeente
Oud-Beijerland. Deze gegevens zijn
afkomstig uit de lijst van neergekomen
vliegtuigen in Zuid-Holland Zuid (de
eilanden) gedurende de Tweede Wereld
oorlog. De lijst heeft de heer L. J. C. van
Alphen uit Nieuwe Tonge mij toege
stuurd.
Wellicht weten oudere inwoners van
Ooitgensplaat zich die 10e september
1942 nog te herinneren, dat er op het
grondgebied van hun woonplaats een
geallieerd vliegtuig is neergestort.
Dat was toen nog ruim voor de inunda
tie van februari 1944.
Moeilijker
Moeilijker zal het zijn om te weten te
komen welk toestel van de geallieerden
zou zijn neergestort op 13 juni 1944 ook
op grondgebied van Ooitgensplaat.
Immers dat was na de inundatie, waar
door nog maar weinig burgers in dat
gebied woonachtig waren. In die tijd ben
ik verscheidene keren met paard en
wagen van de familie J. Joppe door de
bezetter gedwongen geweest, om, even
als andere gevorderde mensen waaron
der de heer G. van Dis van de Blokseweg
te Oost Flakkee, de laatste inwoners te
helpen evacueren. Ik hoop daar later in
Eilanden Nieuws nog op terug te ko
men, dit heeft verder met neergeschoten
vliegtuigen niet veel te maken.
Wel geeft dit aan, dat er maar weinig
mensen zullen kunnen weten, of er
eventueel getuige van zijn geweest, dat er
op 13 juni 1944 een geallieerd vliegtuig
in het gebied van Ooitgensplaat is
neergekomen.
Duits vliegtuig (A)
De heerT. Koppenaal uit Nieuwe Tonge
schrijft over een neergeschoten Duits
jachtvliegtuig die op het land van J. M.
van Dis in de Grote Blokse polder
terecht is gekomen. Dat was Ie Pinkster
dag 1943. Ik was er als eerste bij. Na ter
kerke te zijn geweest, ging Koppenaal
bij zijn schoonouders een kop koffie
drinken. Dat vliegtuig ligt daar nog,
want die had zich zo diep de grond in
geboord, dat Koppenaal alleen nog
maar het water zag borrelen boven de
plek van de crash.
De heer G. van Dis uit Achthuizen
schrijft over hetzelfde vliegtuig het vol
gende. Binnen een straal van 1 km.
rondom de boerderij van Van Dis, zijn
vier vliegtuigen neergekomen. Twee er
van zijn met elkaar in botsing gekomen
en is reeds verhaald in 'Neergeschoten
vliegtuigen VlU'.
Ook van Dis schrijft dat op Pinksterzon
dagmorgen 1943 om ongeveer 8.30 uur
een Duits gevechtsvliegtuig op een
afstand van ±350 meter o.n.o. van zijn
bedrijf is neergestort in de polder 'de
Grote Blok'.
DIERENBESCHERMING
Goed tehuis gezocht: voor lapjespoes,
2 jaar, gester. Tel. (01870) 26 64.
de grond in.
Dit toestel is nooit meer weggeruimd,
het ligt er nog, inclusief de stoffelijke
overschot(ten) van de vlieger(s).
Nog diezelfde ochtend landde er een
klein Duits vliegtuigje op een weitje van
Ant. van Vugt, de buurman van Van Dis
aan de Bloksedijk.
Kennelijk zijn die Duitsers daar pools
hoogte wezen nemen, ze zijn later op de
dag weer vertrokken. Over slachtoffers is
verder niets bekend, behalve het feit dat
men lichaamsdelen van een of twee
vliegeniers in de buurt van het veronge
lukte toestel, heeft aangetroffen.
Het toestel was boven de Krammer aan
geschoten en kwam terecht op het veur-
hoad (wendakker) van een perceel land
van de vader van G. van Dis.
Stukken metaal afkomstig van dit vlieg
tuig werden in de na-oorlogse jaren
regelmatig boven geploegd. Al met al
kunnen we gerust stellen, dat de familie
van Dis en hun buren de beide families
van Vugt, aan grote gevaren zijn bloot
gesteld geweest.
Dat wij het allen aan de Bloksedijk over
leefd hebben is wel een wonder, zo
schrijft de heer G. van Dis uit Acht
huizen.
Duits vliegtuig (B)
Eveneens waar gebeurd is het volgende
verhaaltje. De familie A. Tuns woonde
tot aan de inundatie (februari 1944) aan
de Zuiddijk van Oude Tonge. De heer
Tuns had in november 1943 alles in
gereedheid gebracht voor het slachten
van een varken.
Huisslachtingen waren toen een nor
male zaak. Ook in de oorlog ging dat
'normaal' door, zij het dan, dat dit met
vergunningen gepaard ging. Huisslager
Kamerling uit Oude Tonge was op een
van die dagen in de slachtmaand van
1943 druk in de weer met het klein
maken van de keu, tot tevredenheid van
de familie Tuns.
De kinderen van Tuns stonden er bij te
kijken. Een van die kinderen is thans
mevrouw Terhoeve-Tuns wonende aan
de Heerendijk. Zij weet nog goed te her
inneren dat tijdens de huisslachting een
vliegtuig laag kwam aanvliegen en neer
stortte midden in een weiland gelegen in
de Suispolder. Door de enorme dreun
vlogen de aardkluiten her en der in 't
rond, tot zelfs op het zojuist geslachte
varken! Het bleek een Duits jachtvlieg
tuig te zijn, een Messerschmitt?, die in
een luchtgevecht het loodje had moe
ten leggen.
Het weiland werd door Duitse militai
ren dire kt afgezet. Pas na de oorlog is het
toestel opgegraven en verwijderd, aldus
mevr. Terhoeve-Tuns.
Of er sprake is geweest van een of meer
slachtoffers weet zij echter niet en ook
niet op welke dag dit toestel neerkwam.
Met de inundatie is de familie Tuns naar
Rotterdam geëvacueerd.
In rapporten wordt geen melding ge
maakt van deze twee Duitse vliegtuigen.
Wie verdere inlichtingen kan verschaf
fen, wordt vriendelijk verzocht schrifte
lijk te reageren.
Met dank aan de redaktie.
D. Hoogzand
Hyacinthenstraat 8
3245 CN Sommelsdijk
MIDDELHARNIS Zaterdag 19 mei
houdt volleybalvereniging Intermezzo
in samenwerking met modehuis Fabert
voor de 19e maal het toernooi om de fel
begeerde Fabertcup. Diverse promotie-
en eersteklasteams zijn dan aanwezig in
sportcomplex „De Staver". De aanvang
is gepland om 14.30 uur na het toernooi
voor de C en D jeugd dat al om 9.00
uur begint.
Bij de dames zijn er twee poules van 4
teams die strijden om de Fabertcup. De
deelnemers zijn:
Poule A: 1. H.S.P.V.
2. Intermezzo 2
3. Rijnmond 2
4. Smash
Poule B:l.Yum
2. Intermezzo 1
3. KNDSB
4. Bernisse
Bij de heren is de organisatie er ander
maal in geslaagd om een zeer sterk veld
naar „De Staver" te halen. De heren spe
len in één poule, bestaande uit:
1. M.V.C.
2. Old Stars
3. Z.O.V.O.C.
4. Intermezzo 1
5. Rijnmond
Favoriet bij de heren zijn de Old Stars,
bestaande uit oud-spelers van Inter
mezzo en tevens winnaar van vorig
jaar.
Suzan en Ruud, kunstenaars, geen kunstemakers.
Drie van hun prima geslaagde portretten.
lf.lf.l^.)^.lfl^l^4^l^l^l^l^l^l^.l^.l^.l^l^.lf.l^l^)f.lf.lf.lf.lf.