EIÜVriDEn-IIIEUWS
Sinterklaas klauterde op Goeroes' wallekant
Acute hulp
bij hyperventilatie
Rookverbod
openbare gebouwen
De Open Deur
over gokverslaving
De betrouwbaarheid
van de Bijbel
Zinvol nieuws?
Eilanden Nieuws!
Wij zijn
rentmeesters
onzer goederen...
Nieuw jaar begint met:
Uitslagen Bowling
Vereniging Middelharnis
Geslaagd voor muziekexamen
Sint Nicolaas
in subtropisch zwembad
te Stellemdam
Ophalen oud papier
Kerstmiddag bejaarden
Jan Knape Mzn.
- 1 -
2e Blad
DINSDAG 5 DECEMBER 1989
No. 5857
Een Nederlandse vinding om (acute)
aanvallen van hyperventilatie te stop
pen, Hypex geheten, wordt door de
Amerikaanse FDA (Federal Drug Ad
ministration) onderzocht voor het verle
nen van een certificaat: een bekroning
op deze innovatie. In de Benelux is
Hypex vanaf 1 december bij de apothe
kers verkrijgbaar voor 23,95. De ver
koop in Duitsland en andere EEG-
landen volgt in 1990. Voor Nederland
kan Hypex een miljoenenbesparing op
het gezondheidszorg-budget betekenen.
Naar schatting lijdt ruim 1,6 miljoen
Nederlanders aan 'zichtbare of verbor
gen' hyperventilatie en blijkt nog eens
1,5 miljoen daar in het verleden last van
te hebben gehad. Volgens onderzoek
wordt 75% van de hyperventüatiepatiën-
ten behandeld door de huisarts, hetgeen
maar liefst 10% van diens praktijk uit
maakt; 20% gaat naar de specialist en de
overige 5% blijft onbehandeld voor de
kwaal doorlopen. Afhankelijk van de
diagnose worden in de meeste gevallen
Binnenkort is roken in openbare gebou
wen verboden. De overheid wil zo de
ruim elf miljoen niet-rokers bescher
men tegen tabaksrook.
In alle 50.000 overheidsgebouwen, ge
zondheidszorginstellingen, scholen en
welzijnsvoorzieningen geldt vanaf
1 januari 1990 een rookverbod. Hieron
der vallen bijvoorbeeld het Witgele-
Kruisgebouw, de bibliotheek, het buurt
huis, het zwembad en het consultatie
bureau.
Dit rookverbod geldt voor hallen, gan
gen, trappen, liften en toiletten, maar
ook voor vergaderzalen, wachtkamers,
kantines en ruimten waarin zich loket
ten bevinden. Kortom, alles wat voor
publiek toegankelijk of voor gemeen
schappelijk gebruik bestemd is.
Een rookverbod in openbare gebouwen
is redelijk, nu meer dan 11 miljoen
rustgevende en kalmerende middelen
voorgeschreven. In totaal wordt alleen
al in ons land jaarlijks voor zo'n /61
miljoen aan deze tranquillizers, hypno-
tica en seditiva verkocht. Een recent
onderzoek onder huis- en longartsen
heeft uitgewezen, dat deze Hypex graag
toepassen als betrouwbaar alternatief
met welk uniek hulpmiddel dan ook nog
eens aanzienlijk op het gebruik van
genoemde medicijnen kan worden be
spaard.
Sport en stress
Hyperventilatie is een typische 'ziekte'
van deze tijd. HVS (afkorting van
Hyperventilatie-syndroom) ontstaat
door een verkeerde - te snelle ofte diepe
- ademhaling. Dat komt vooral voor bij
mensen in een stress-periode, maar ook
bij verkeerde ademhaling bij sporten,
trimmen, joggen etc. Doordat veel meer
lucht wordt ingeademd dan nodig is,
komt er teveel zuurstof in het bloed en
wordt gelijktijdig teveel koolzuur ont
trokken. Het gevolg is ademnood, hart
kloppingen, beklemming op de borst,
duizeligheid, prop in de keel, flauwval
len en angst: de patiënt krijgt het gevoel
aan een hartaanval te overlijden. Juist
die angst houdt de hyperventilatie extra
in stand. HVS-patiënten praten niet
graag over hun ziekte, vooral mannen
komen er niet vaak voor uit. Wie het
overkomt, wordt tot nog toe aangeraden
in een plastic zak of een stuk tuinslang te
blazen om de koolzuurrijke lucht weer
opnieuw in te ademen: een onelegante
vertoning, die bij omstanders nogal eens
verbazing en zelfs de lachlust wekt.
De werking van de zeer handzame
Hypex, een uitschuifbaar kunststof ap
paraatje, berust weliswaar op hetzelfde
principe, maar geeft een veel sneller
resultaat: in 90% van de gevallen wordt
de aanval onmiddellijk (binnen één
minuut) beëindigd. Bovendien is Hypex
zeer onopvallend: ineengeschoven ca.
9x4,5x2,5 cm, gemakkelijk in broekzak,
colbert of damestasje mee te nemen.
Nederlanders niet (meer) roken. Boven
dien is meeroken schadelijk. Zo is vast
gesteld, dat een kamer van 4 bij 4 meter
door de rook van tien sigaretten al is ver
vuild tot de alarmfase bij luchtver
ontreiniging.
Bij postkantoor en bibliotheek is de bro
chure 'Laat een ander niet meeroken'
beschikbaar. Er staat ook in, hoe 'ver
bodsstickers' aan te vragen.
Centre Pares Club -
Black Giants3 - 1
The Strikes - De SchuiversO - 4
Tweety - Red Arrows4 - O
Nout Nissan Team - V.V.HO - 4
Puntenklassement
V.V.H36 pnt. 16751 pins
Red Arrows36 pnt. 16472 pins
Black Giants33.5 pnt. 16218 pins
Centre Pares
Club27 pnt. 15855 pins
De Schuivers24.5 pnt. 13700 pins
Tweety21 pnt. 14771 pins
The Strikes19 pnt. 14380 pins
Nout
Nissan Team... 5 pnt. 10275 pins
Offerhaus
WatersportO pnt. 1149 pins
De Bowling Vereniging Middelharnis
kan nog enkele nieuwe leden inschrij
ven voor de dinsdagavond. Hierover
kunt u inlichtingen verkrijgen op dins
dagavond van 19.00 tot 22.00 uur in het
Sport- en Rekreatiecentrum 'De Staver'.
Voor nieuwe leden geldt een aantrekke
lijke introduktiekorting.
J.l. zaterdag 2 december deden een aan
tal leerlingen van de Koninklijke Fan
fare 'Sempre Crescendo' te Middel
harnis-Sommelsdijk met succes muziek-
examen.
Voor het A. diploma slaagden: Arco van
Antwerpen, Euphonium; Joris Buiten
dijk, saxofoon; Martijn de Korte, slag
werk; Monique v. d. Made, saxofoon;
Leander Noordijk, cornet; Yvonne Ver-
olme, bugel.
Voor het B. diploma slaagde: Jolanda Ver-
olme, bugel.
De leerlingen bij 'Sempre Crescendo'
worden opgeleid door de docenten Arie
Heykoop, Arie Stolk en Hugo Verweij.
GOEDEREEDE
Op zaterdag 9 december D.V. hebben we
het in de 'Open Deur' over Gokver
slaving.
Er is deze avond een medewerker van de
IZB, afdeling Hulp en Preventie bij ver
slaving, in ons midden.
In ons land zijn er zo'n 100.000 pro
bleem-gokkers, zij zorgen voor miljar
den omzet. 10.000 van hen zijn verslaafd
aan het gokken, 40% van de gok-ver-
slaafden is jonger dan 20 jaar.
Een probleem voor ouderen en jonge
ren, misschien wel in je familie of
vriendenkring.
Alle jongeren van 16 jaar en ouder zijn
van harte welkom om 20.00 uur in de
Ark te Goedereede.
Zaal open 19.30 uur. Tot ziens.
Sint Nicolaas, vergezeld van Zwarte
Piet, waanden zich vrijdag j.l. weer even
in Spanje met de temperaturen in het
subtropisch recreatiebad 't Zuiderdiep
te Stellendam.
Was er enige jaloersheid te bespeuren in
de ogen van de eregast bij het aanschou
wen van de kinderen in het zwemwater,
alwaar gezwommen werd voor een
zwemdiploma?
Voor het A en B diploma-zwemmen,
daarvoor was Sint Nicolaas speciaal
naar het Stellendamse bad gekomen,
om in hoogst eigen persoon te zien, of
dat allemaal wel goed ging.
Dit was kennelijk een stimulans voor de
kandidaatjes om nóg meer hun best te
doen en de vereiste baantjes zo mooi
mogelijk te zwemmen. Het gevolg was,
dat allen slaagden.
De Sint stelde het op prijs om zélf de
zwemdiploma's uit te reiken aan de
kinderen.
Zwarte Piet maakte zich inmiddels
populair door handen vol pepemoten
weg te geven.
De bedrijfsleider van het bad, dhr. M. A
Snoey, bedankte niet alleen Sint Nico
laas en Piet voor hun komst naar het
bad, maar ook het personeel, voor al het
werk wat zij geleverd hadden tijdens de
zwemlessen, welke voor veel kinderen
slechts zes weken geduurd hadden.
Tevens wees hij de kinderen op de geva
ren in de buitenwateren, wanneer zij in
de zomer b.v. in zee gaan zwemmen.
Eerder in de week waren er reeds zwem
diploma's uitgereikt aan kandidaten bij
de zwemlessen voor ouderen en bij
het schoolzwemmen.
Het druk bezochte recreatiebad met
dagelijks zwemwatertemperatuur van
29 en 31 graden C. zal het jaar gaan
afsluiten met véél meer dan 150.000
bezoekers.
Tijdens de Kerstvakantie is het bad 's
middags geopend van 13.00 tot 17.00
uur. De ochtend en avondzwemtijden
blijven onveranderd.
De beide Kerstdagen en Nieuwjaarsdag
is het bad gesloten.
Voor Sinterklaas moet het al sinds 29 april van dit
jaar hebben vastgestaan dat hij een bezoek aan het
stadje Goedereede zou brengen. Op die datum
veerde de dommelende oude Sint uit z'n bisschop
pelijke tuinstoel op toen hij door een van z'n Pieten
gewaarschuwd werd dat er een prachtig stadje uit
Holland op de televisie was en repte hij zich vanon
der de sinaasappelbloesem naar de t.v.-kamer. Na
de uitzending met bewondering te hebben bekeken
kreeg de hoofdpiet opdracht zich op de vaarroute
naar Goedereede voor te bereiden. Zo'n mooie
intocht als de Koningin wilde de Sint ook wel,
eigenlijk was'ie een beetje jaloers en dat mag zelfs
de Sint niet zijn....
Ter hoogte van Goedereede, waarvan de t.v. commenta
tor had gezegd dat er zo'n mooie haven en zo'n goede
rede is, ging het al mis. De diepgang van de met pakjes
beladen stoomboot was te groot en er moest overgestapt
worden op een vlet, bovendien was 't ook niet zo warm
als de televisiebeelden deden vermoeden en bijna zou
de Sint van z'n voornemen hebben afgezien als hij op de
kade niet een heleboel wachtende Goereese kindertjes
had geweten die naar z'n komst stonden uit te kijken.
Ondanks z'n hoge leeftijd stond de Sint kaarsrecht en
daardoor keurig in balans op z'n schommelende bootje
en zó doemde z'n gestalte op, omgeven door Pieterba-
En nou nog op de wal...
zen die hem jandorie herhaaldelijk op stang joegen
door met het vletje te schommelen zodat de zoom van
z'n tabberd natter en natter werd. Bijna moet de Sint
hebben gedacht dat hij een totaal verkeerde keus had
gemaakt, maar nee.... Politie en brandweer stonden
gereed om hem aan wal te helpen. De Koningin was
weliswaar deftig Goerees' poorten binnengeschreden
en voor de hoogbejaarde Sint werd het een kouwe klau-
terpartij, maar de oude baas bleek uit voortreffelijk hout
gesneden, al was door de tabberd niet te zien hoezeer z'n
knieën hebben gebibberd...., brrr.... Een ijslaagje had z'n
bootje van de kant gehouden en bovendien was de
motor afgeslagen.
Een warm Goereese verwelkoming viel de Sint te beurt.
Hanneke Oort en Tonny Kastelein hadden zich voor de
komst van de Sint ingespannen en ze hadden - ter dek
king van de kosten - iedereen aan wie ze 't vroegen
bereid gevonden mee te helpen. De Rabobank spon
sorde, zo deed ook de Oranjevereniging en de winke
liersvereniging, Klaas van Heest trakteerde al de
kinderen op limonade en er waren wel zo'n vijftig mede
werkers die aan Sint's intocht hun bijdrage hadden
geleverd.
Schoonheidsspecialiste Conny de Jong had de Pieten
en de enige echte Sinterklaas geschminkt.
Een mooi Goerees gebeuren werd het, gezellig en hart
verwarmend. Maar de Sint moet blij zijn geweest toen
hij weer op de brede rug van z'n schimmel plaats
kon nemen.
-^
Van het christelijk onderwijsblad Bezin
ning, dat vanuit een bijbelse visie voor
lichting geeft over actuele ontwikke
lingen, verscheen een themanummer
over het onderwerp De betrouwbaarheid
van de Bijbel.
In dit nummer wordt aangetoond dat
schoolboeken voor godsdienstonder
wijs die in het christelijk voortgezet
onderwijs veel gebruikt worden, vaak
geschreven zijn vanuit bijbelkritische
standpunten. Dat betreft zowel de visie
op de tijd van het ontstaan van de boe
ken van het Oude Testament als op de
betrouwbaarheid ervan. Verder worden
enige bijbelkritische stromingen be
sproken, waarbij ter weerlegging steeds
verwezen wordt naar de Bijbel. Ook het
relationele waarheidsbegrip komt aan
de orde.
Uitvoerig wordt ingegaan op de kritiek
op de eerste bijbelboeken, waarbij ge
steld wordt dat die niet door Mozes
geschreven zijn, maar pas tijdens de
Babylonische ballingschap ontstaan
zouden zijn, een centraal punt in de bij
belkritiek. Aangetoond wordt dat op
grond van archeologisch, historisch en
taalkundig onderzoek vele argumenten
aan te voeren zijn ter weerlegging van de
opvattingen van de bijbelkritische ge
leerden. Bedoeling van het themanum
mer is te wijzen op dergelijke argu
menten, niet om de betrouwbaarheid
van de Bijbel te bewijzen. Dat is het uit
gangspunt van de samenstellers van het
zelfgetuigenis van de Bijbel.
Het themanummer is te bestellen door
ƒ2,50 over te maken op girorekening
2.974.537 t.n.v. administratie Bezinning
te Amersfoort, onder vermelding van:
themanummer Betrouwbaarheid van de
Bijbel.
STELLENDAM
Op zaterdag 9 december wordt door de
financiële commissie van het open
Herv. Jeugdwerk weer oud papier opge
haald. Wij beginnen om 8.30 uur op de
Molenkade en zo vervolgens om 9.00
uur in de Nieuweweg en Eendrachtsweg.
Zet u uw oud papier tijdig en ge
bundeld gereed?
MIDDELHARNIS-SOMMELSDIJK
De CVB afd. Middelhamis-Sommels-
dijk nodigt u weer hartelijk uit tot het
bijwonen van onze Kerstmiddag op
woensdag 13 december 's middags half
drie in 'De Hoeksteen'.
De meditatie hoopt ds. W. Venema,
Geref predikant te Ooltgensplaat voor
ons te verzorgen.
Zang door Hubertha Kievit en Bea
Lokker.
Hebt u vervoer nodig, dan kunt u bellen:
mevr. E. Vroegindewey, tel. 25 66.
VERVOLGVERHAAL
Niet uitgegeven manuscript,
beschikbaar gesteld door
M. A. Knape
EERSTE HOOFDSTUK
Ze stonden met hun drieën voor
de school onder het licht van de
gaslantaam, die een grote glim
mende plek wierp in de verlaten straat,
nog nat van de regen.
Ze moesten naar de herhalingsschool.
Het was nog in de tijd, toen de jongens met hun
elfde jaar van school mochten, om in het land te
gaan werken. Als er dan in 't najaar geen werk
meer voor hen was moesten ze weer naar school
terug. En 's avonds gingen ze naar de herhalings
school, want de meeste ouders wilden wel graag,
dat hun jongens flink zouden leren, ook al moes
ten ze dan maar boer of arbeider worden....
Het was nog lang geen half zes. De schoolramen
waren nog donker, alleen uit het achterste lokaal
straalde licht naar buiten door de kieren van de
neergelaten gordijnen. Daar kregen de meisjes nu
handwerkles.
En terwijl ze daar zo met hun drieën stonden, de
hoofden haast vlak tegen elkaar, gingen hun ogen
telkens naar de ramen van dat ene lokaal, waar
het licht brandde achter de blauwe lancaster gor
dijnen. Dat licht had hen op een idee gebracht, en
iedere keer als ze naar die verlichte ramen keken
glunderde de pret in hun ogen.
Dat was zo gekomen. Piet had gezegd: ,J^s dat
licht ginder nu plotseling eens uitging, zeg!.... Wat
zouden die meiden dan bang zijn.... en de
juffrouw"....
Piet was het zoontje van de rijkste boer van het
dorp. Hij was met mei ook van school gegaan, om
in het land te gaan werken bij zijn vader. Piet
moest het boerenbedrijf leren, want als hij groot
was moest hij boer worden, net als zijn vader en
grootvader. Maar 's winters was er geen werk voor
zo'n opgeschoten jongen, en dan viel er ook niet
veel bijzonders op de boerderij te leren. Daarom
had zijn vader gezegd, dat hij nog best een winter
naar school kon gaan. Piet vond dat wel goed,
want er waren op school aardige momenten te
beleven. En hij zou er zijn oude kameraden weer
terug vinden, die ook die zomer in het land
gewerkt hadden....
Frans en Kees moesten lachen om de onderstel
ling van Piet. En Piet lachte zelf ook mee. Ja, als
dat licht nu plotseling eens uitfloepte! Maar dat
kon natuurlijk niet. Als het nu nog electrisch licht
was, zoals ze in de steden hadden, dan zou het
mogelijk kunnen zijn. Je las er wel eens van in de
krant, dat noemden ze 'storing'. Maar met gas
licht had je geen 'storing'. Kees zei het ook: „Hoe
kan dat licht nu ineens uitgaan?.... Idioot!"....
Dat Kees dat zo zei vond Piet erg vervelend.
Vooral omdat Frans er bij was. Frans had de hele
zomer bij zijn grootvader gewerkt. En als Piet
groot was zou ihij het bedrijf van zijn grootvader
overnemen, en dan was Frans natuurlijk zijn
knecht. Daarom zei hij met diepe minachting en
op elk woord sterke nadruk leggend: „Zó, kan dat
niet?.... Dan begrijp jij ook niet veel, zeg.... Jij lijkt
wel een idioot!"....
Kees kleurde er van, hij begreep niet waarom Piet
ineens zo boos werd. „Nou ja".... vergoelijkte hij,
„zolang ze op de gasfabriek niet ophouden met
gas te maken blijft het licht toch branden!"....
„Zó, blijft het licht dan branden?" vroeg Piet ver
achtelijk. En hij herhaalde nog eens: „Jij begrijpt
ook niet veel. zeg!"....
Het was waar, Kees was niet zo vlug van begrip,
maar Frans vond toch ook, dat Piet erg vreemd
deed. Waarom werd hij ineens zo boos? Omdat
Kees gezegd had: Idioot! Het was belachelijk om
je daar zo druk over te maken. Ze waren toch geen
oude mannen geworden al hadden ze de hele
zomer in het land gewerkt. En ze waren toch nog
altijd jongens onder elkander....
Nee, Fransa kon ook niet begrijpen, waarom Piet
zo deed. Hij dacht er ook niet langer meer over na.
Hij kon nog niet loskomen van het denkbeeld, dat
Piet daarstraks geopperd had. Als dat licht plotse
ling eens uitging in de handwerkles, wat zouden
ze met hun drieën dan een plezier hebben. En uit
zichzelf zouden die lampen niet uitgaan, natuur
lijk niet! Maar daar was toch wel iets op te vinden.
En ineens zegt hij: „Zeg.... ik weet wat!"....
„Het zal wat wezen!.... vond Piet. „Dat heb je zeker
van de zomer in het land geleerd bij de arbei
ders!" Hij lachte.
Toen begreep Frans, dat er iets was tussen hen.
Piet was boer geworden en hij arbeider! Het flitste
ineens door zijn denken, maar het bracht hem
toch niet van zijn stuk. Alleen deed hij of Piet er
niet meer was en hij zei tegen Kees: „Zeg.... laten
we de hoofdkraan in de gang dichtdraaien.... dan
zitten ze in het donker"....
Ze waren er even stil van geworden. Het was
wat!.... Om de gang in te sluipen naar de gasmeter
toe, en dan de hoofdkraan dicht te draaien, zodat
alle lampen in school plotseling uit zouden gaan.
Ze huiverden van het avontuur. Maar de gedachte
liet hen toch niet los. Het was al te mooi, en Frans
vroeg uitdagend: „Nou, durven jullie niet!".... Hij
was voor 't ogenblik vergeten, dat Piet er eigenlijk
niet bij hoorde, zozeer had het denkbeeld hem
overmeesterd. Zijn stem klonk gedempt, en
schuw keek hij om zich heen, alsof hij bang was
dat iemand hem zou kunnen horen, toen hij nog
eens vroeg: „Nou, durven jullie niet!"....
Frans was een tengere, ietwat bleke jongen, met
grote, blauwe ogen. Die ogen waren eigenlijk veel
te groot voor zijn smal, klein gezicht, en hij kon er
zo vreemd mee kijken, net of er kleine lichtjes in
brandden. „Durven jullie nou niet?".... Hij vroeg
het driftig nu, en zijn stem klonk harder dan hij
zelf wel wist. Met een gebaar van minachting stak
hij zijn handen in de zakken van zijn gelapte
broek. „Je kunt met jullie ook niet veel beginnen",
zei hij nog. „Praatjes maken, ja, maar doen.... o
zo!"....
Het deed Frans goed dat eens gezegd te hebben.
Wat dachten die twee wel? Dat ze meer waren dan
hij, omdat hun vaders rijke boeren waren? Het
mocht wat! Als het op durven aankwam, dan
waren het twee bange wezels. Hij zei het ook:
„Laffe praatjesmakers, dat zijn jullie!".... Zijn ver
ontwaardiging van daarstraks kwam weer boven
en zijn toom richtte zich nu ook tegen Kees, hoe
wel die toch gewoonlijk een goede kameraad was.
Als Piet er tenminste niet bij was, want die wist
Kees meestal naar zijn kant over te halen. Twee
boerenzoons, hoe kon het anders!.... En hij maar
een arbeidersjongetje.... En hij had de hele zomer
bij Piet z'n grootvader in het land gewerkt!....
(wordt vervolgd)
lf,^tf,^Jf,Jf,^^^tf,Jf,lf,^tf,Jf,tf,if,,f,^,f,^tf,tf,J^Jf,lf,l^lf,lf,lf,lf,^lf,^^:f,lf,lf.lf.^lf.lf.,f,lf,^^^^^^,f,^lf,,f,;^jf,lf,^^
