EIIIVt1DEn-l1IEUW5
Leen van Prooijen (Gem.belang)
heeft alvast claims gelegd voor na de verkiezingen
De weg
naar huis
A
Lezing 15 december
te Ooitgensplaat
Derde deel kadastrale atlas Zeeland
officieel uitgereikt!
VERKOPING
Bazar/Rommelmarkt
Winst Intermezzo
Janet Tanis
en Kees Akershoek
prolongeren titel
Polyesterbedrijf in 't Korteweegje
Grote schenkingen
voor Polen
Raadsvergadering Dirksland:
Jan Knape Mzn.
No. 5855
Hofstede
ip?
Gemeente Belangen vertegenwoordiger L. van Prooijen heeft kennelijk
helemaal begrepen dat regeren een kwestie van vooruitzien is. In de raads
vergadering van j.l. donderdagavond heeft hij daarom al een claim gelegd op
het vervullen van vacant komende vertegenwoordigingen die tot dusver nog
aan 'Gemeente Belangen' voorbij zijn gegaan. Dhr. van Prooijen meent vast
te kunnen stellen dat Gemeentebelangen in de voorbije 4 jaar z'n bestaans
recht heeft bewezen en met een appèl op hun democratisch gevoelen riep hij
zijn mede-raadsleden op Gemeente Belangen alsdan niet opzij te schuiven;
„óf ik, óf een ander zit hier óf we krijgen er een maat bij!" liet hij
weten.
Voorbereidingsbesluiten
Vroonweg 25
Windturbines
VERVOLGVERHAAL
- 55 -
Niet uitgegeven manuscript,
beschikbaar gesteld door
M. A. Knape
2e Blad
DINSDAG 28 NOVEMBER 1989
Vlaamse radstempelkan
uit de 2e helft van de 13e eeuw.
Bodemvondst Ooitgensplaat.
Vrijdag 15 december a.s. zal in het Oude
Raadhuis aan de Kaai te Ooitgensplaat
een lezing voor belangstellenden wor
den gehouden met als titel: Berwouts-
moer, een middeleeuwse nederzetting
opgegraven te Ooitgensplaat.
Tussen de jaren 1979-1987 groefde ver
eniging De Motte aan de oever van het
NIEUWE TONGE
Zaterdag 2 december zal in 'Ons Dorps
huis' in Nieuwe Tonge een bazar met
Rommelmarkt worden gehouden. De
bazar gaat om 2 uur open, dan gaat de
Muziekver. 'Apollo' een rondgang door
Nieuwe Tonge maken en zullen in de Fr.
van Borselenstraat de Sint en z'n Pieten
worden verwelkomd om met hen naar
'Ons Dorpshuis' te gaan waar hij wel
kom zal worden geheten door de burge
meester van Middelhamis.
Bezoekt onze bazar en rommelmarkt,
met het rad van avontuur, enveloppen-
tent enz., dit alles komt ten goede aan de
Muziekver. 'ApoUo'.
De Bazar is van 2 uur tot 's avonds
7 uur open.
Volkerak een deel van een nederzetting
op uit de tweede helft van de dertiende
eeuw. Gelegen op het veen aan weerszij
den van een kreek, geldt dit 'dorpje' als
één van de meeste unieke ontdekkingen
op Flakkee.
Niet alleen de talloze bodemvondsten
en de opgetekende huisplattegronden,
maar ook het verhaal van het onderzoek
op zich maken deze lezing met schitte
rende dia's tot een boeiend geheel.
De toegang is geheel gratis. In de pauze
is de in het Oude Raadhuis permanent
opgestelde expositie over Berwoutsmoer
onder het genot van koffie te bezich
tigen.
De lezing begint om 20.00 uur, terwijl
vanaf half acht de zaal is geopend. De
avond zal worden verzorgd door De
Motte.
SINT ANNALAND Eén dezer
dagen ontving burgemeester H. A. van
der Munnik uit handen van de heer O.
W. Hoogerhuis, voorzitter van de
Stichting Kadastrale Atlas Zeeland
1832, het derde deel van de Kada
strale Atlas Zeeland 1832. In deze
atlas zijn op overzichtelijke vfijze oude
kadasterkaarten opgenomen van om
streeks het jaar 1832 van de kernen
Sint Maartensdijk, Scherpenisse en
Stavenisse.
Het boekwerk is in nauwe samenwer
king met gemeente-archivaris J. B. Zuur
deeg en mejuffrouw J. M. Vermaas tot
stand gekomen. In de Stichting nemen
het Rijksarchief, de Dienst van het
Kadaster en de Openbare registers en de
provinciaal archiefinspecteur deel.
„Ons land kent vanaf het jaar 1832 een
landelijk kadaster. De voorbereidende
werkzaamheden voor het opzetten van
een nationale administratie van alle roe
rende goederen waren reeds in de
Franse tijd gestart. Het belangrijkste
oogmerk was om een rechtvaardige hef
fing van de grondbelasting mogelijk te
maken en een rechtszekerheid te schep
pen met betrekking tot een eigendom",
vertelde de heer Hoogerhuis zijn aan
dachtig gehoor.
Onderzoekingsmogelijkheden
Dankzij het publiceren van de atlassen
komt er een bron ter beschikking, die
voor regionaal en lokaal historisch
onderzoek bijzonder belangrijk is. Sys
tematisch onderzoek in de provincie
Zeeland met behulp van kadastrale
kaarten en de daarbij behorende gede
tailleerde boekhouding is nog nauwe
lijks verricht. Door de diverse bron
publicaties wordt een breed scala van
onderzoeksmogelijkheden mogelijk ge
maakt. Onderzoek op het gebied naar de
geschiedenis en naar de ontwikkeling
van een bepaalde streek, maar ook
familie-onderzoek, boerderij-onderzoek
of een onderzoek naar de eigenaren.
Volgens de heer Hoogerhuis geven de
kaarten een redelijk nauwkeurig beeld
van de negentiende eeuw. „Plattegron
den van dorpen en steden waren in die
tijd sinds het jaar 1600 nagenoeg on
gerept".
Zo is er in het boekwerk onder andere
een fraaie foto uit het jaar 1900 opgeno
men van de hofstede 'Reygersburgh' in
de Middellandpolder aan de Provin
ciale weg Sint-Maartensdijk-Stave-
nisse. Tevens een tekening van de
hofstede 'Wulpdal' aan de Gorishoekse-
dijk in de kern Scherpenisse. Ook is er in
te lezen dat op 11 juli 1825 met de grens-
afbakening van de gemeente Sint-
Maartensdijk is begonnen. Landmeter
Hansum was toen door de minister van
Staat aangesteld om de opening te ver
richten. Hij werd overigens nauwkeurig
gadegeslagen door S. O. de Casembroot,
schout van de toenmalige zelfstandige
gemeente Sint-Maartensdijk en door
chirurgijn Chr. Was J.zn. en Adr. Oude-
sluijs, aanwijzers van de toenmalige
zelfstandige gemeente Sint-Maartens
dijk.
Leuk is het om in het boek eens te snuf
felen in de oude lijsten van grond- en
huiseigenaren. Waarbij men precies kan
terugvinden, waar iemand in die tijd
woonachtig was. Zo blijkt in de kern
Stavenisse de advocaat Johannes Boeije
Schuurbeke uit Zierikzee behoorlijk wat
eigendommen te hebben.
Kortom een boek, dat niet alleen interes
sant is voor de amateur historicus, maar
ook voor hen die wat meer over het dage
lijkse leven anno 1825 wil weten.
De uitgave is mogelijk gemaakt door
financiële bijdragen van de gemeente
Tholen, de Stichting Comité voor de
Zomerpostzegels, de Vereniging tot Be
houd van de Historische Kernen en het
Landschap van Tholen 'Huis en Heem',
de coöperatieve Rabobank Sint-Maar
tensdijk en Dankaart Hoefeijzers
uit Axel.
Vrijdagavond speelde Heren 1 tegen
Varei/CW 3. Een wedstrijd die eenvou
dig in drie sets gewonnen werd door
Intermezzo.
Zaterdag ging Dames 2 goed van start
tegen Delphi/Mevo 1. Intermezzo had
een goede aanval en kwam 2-0 voor in
sets. De tweede helft van de wedstrijd gaf
meer problemen voor Dames 2. Mevo
was strijdlustiger en pakte, via 15-13 en
15-10, toch een punt.
Bij de jeugd speelde Jongens Cl tegen
Bemisse 1. Jongens Cl is ongeslagen
koploper en won de wedstrijd met 3-1.
Overige uitslagen:
Bemisse 1 - Mini mix 13 - O
DVO 1 - Mini meisjes 10 - 3
SVM 1 - Dames 13 - O
Bemisse 1 - Mini jongens 13 - O
Bemisse 1 - Meisjes Cl3 - 1
Delphi/Mevo 1 - Meisjes Al3 - 1
Delphi/Mevo 2 - Dames 32 - 2
Delphi/Mevo 2 - Heren 22 - 2
Bemisse 1 - Heren 33 - O
Bemisse 4 - Dames 40 - 3
A.s. vrijdagavond worden er twee beker
wedstrijden gespeeld in het sportcom
plex 'de Staver'. Om 19.30 uur Dames 1
tegen Rabo/Krimpen 1 en om 20.30 uur
Heren 1 tegen Libanon 1.
Afgelopen zaterdag vond in het Stellen-
damse zwemcomplex "t Zuiderdiep' de
slotdag van de jaarlijkse conditiecup
plaats. Eigenlijk warena Janet Tanis en
Kees Akershoek al verzekerd van de titel
na de voorlaatste wedstrijddag, maar de
vraag was of ze op deze dag nog een
clubrecord aan hun rijke staat van
dienst konden toevoegen. Het ging om
de 200 mtr. vrijeslag en de 200 mtr.
wisselslag.
Opnieuw stak Janet Tanis met kop en
schouders boven de rest uit. Toch bleef
ze net anderhalve seconde boven haar
eigen clubrecord op de 200 mtr. vrije
slag. Wat dat betreft deed Kees Akers
hoek het beter op deze afstand. Maar
daar staat tegenover dat hij enorm door
Reinier Kieviet werd opgejaagd. Kees
moest er in de laatste meters nog alles
aan doen om voor Reinier te blijven. Het
gevolg was wel een nieuw clubrecord
(2.19.7) voor Kees. Reinier tikte 0.2
seconde later aan!
Op de 200 mtr. wisselslag was er wel een
nieuw clubrecord voor Janet Tanis. Dit
stond al op haar naam en heeft ze nu in
handen met 2.57.8. Evenals op de vrije
slag was de tweede plaats ook nu weer
verrassend voor Geke Blokland, die
daarmee Arja van Soest achter zich
hield.
Kees Akershoek liet op deze afstand
zien waarom hij met de cup naar huis
ging: met een straatlengte voorsprong
won hij deze afstand. Bovendien dook
Kees maar liefst 8.5 seconde onder zijn
eigen clubrecord (2.37.1)!
In het eindklassement staan Janet Tanis
en Kees Akershoek fier op kop. Bij de
dames was echter de grootste verrassing
de tweede plaats van Geke Blokland.
Arja van Soest heeft dus geen stand
meer kunnen houden tegen de opko
mende jeugd. Ze voelt ook de hete adem
in de lucht van Jobine Breederveld en de
snel aanstormende Saskia Jansen.
Bij de heren deed Reinier Kieviet nog
goed mee en hield Gerrit Koese goed
achter zich. Gerrit (nog niet zo lang aan
de top) wordt nu al bedreigd door de
jongste lichting toppers: Eric v. d. Nieu-
wendijk en Vincent de Leeuw. Van deze
De Kadastrale Atlas is verkrijgbaar bij
de Rabobanken en bij het gemeente
archiefvan de gemeente Tholen. Ook is
het mogelijk het boek te bestellen bij het
Rijksarchief in de provincie Zeeland,
Sint Pieterstraat 38, 4331 EW Middel
burg. Het boek kost tot 31 december van
dit jaar 34,50, daarna wordt een prijs
van 39,50 in rekening gebracht!
Het opstellen van een voordracht voor
het benoemen van een Commissaris bij
de EMGO was aanleiding tot dhr. van
Prooijens sermoen. Als nr. 1 wordt dhr.
A. C. van Rossum-, en als 2e dhr.
Koningswoud voorgedragen, zo besliste
de raad.
Heel wat meer bespreking ondervond
het voorstel tot herbenoeming van de
heren R. P. Boot en E. Eshuis als leden
van de Stichtingsraad van het Van Weel
Bethesda-ziekenhuis.
Die werd ingezet door dhr. L. van
Prooijen met diens verklaring alleen
dan met de herbenoeming in te willen
stemmen wanneer de te herbenoemen
vertegenwoordigers bereid zijn tot perio
dieke rapportage aan de raad. Uit een
uitlating van burg. Oversier, toen 't nog
ging over de toegezegde, maar nooit
gekregen bijdrage van het Ziekenhuis in
de aanleg van de dam, meende dhr. van
Prooijen te hebben begrepen dat de ver
tegenwoordigers nauwelijks weten waar
ze mee bezig zijn en van de gang van
zaken slecht op de hoogte zijn. De verte
genwoordigers een duidelijke taakom
schrijving te geven leek dhr. van
Prooijen dan ook een vereiste.... zodat
via de vertegenwoordigers aan het recht
op informatie zal kunnen worden vol
daan.
Ook dhr. van Nieuwenhuijzen (WD)
wist dat „her en der gevoelens zijn ont
staan als zou het met de vertegenwoordi
gers wat moeilijk zitten." Hij vond de
relatie tussen gemeenteraad en Stich
tingsbestuur wat ingewikkeld terwijl
Paulina van Weel, in haar testament
toch blijk heeft gegeven te hechten aan
weliswaar kerkelijke-, maar zeker ook
politieke vertegenwoordigers.
Over de rol van de vertegenwoordigers
in het Stichtingsbestuur kan, wat de
voorzitter betreft, best eens gesproken
worden; zelf noemde hij die positie ook
„niet echt helder", al weten de vertegen
woordigers uiteraard best waar ze mee
bezig zijn. Ze hebben overigens zitting
zonder last of ruggespraak en hebben
niet de opdracht verantwoording af te
leggen. Ze hebben evenmin de taak van
alle details op de hoogte te zijn en hun
bemoeienis blijft dan ook beperkt tot
direkteursbenoemingen en het vaststel
len van begrotingen en rekeningen. De
voorzitter leek zeker niet ontevreden
over de gemeentelijke rol in het bestuur
waarin 2 van de 5 Dirkslandse vertegen
woordigers zitting hebben.
Omdat de voorzitter het 'volstrekt legaal'
acht met de vertegenwoordigers nader
van gedachten te wisselen zal een en
ander in een commissievergadering
nader worden besproken.
Met wat 'pijn' ging de raad akkoord met
het nemen van een voorbereidingsbe-
sluit voor het perceel Korteweegje 33, dat
zich bevindt langs de dreef bij benzine
station de Gast. De eigenaar van dat per
ceel wil in de schuur een werkplaats
voor polyesterbouw vestigen, waarom
hij wijziging van de huidige bestem
ming 'woondoeleinden' in een bedrijfs-
bestemming vroeg. Vooraitlopend op de
effectuering daarvan kan aanvrager al
een bouwvergunning worden verleend.
Niemand verzette zich ertegen maar
niemand stond ook te juichen, óók niet
het College.
Dhr. Eshuis gaf het meest nadrukkelijk
van zijn reserve blijk, wetend dat het om
de verwerking van polyester gaat. Dat
geeft al gauw stankoverlast terwijl de te
gebruiken oplosmiddelen brandgevaar
opleveren en bodemverontreiniging zou
den kunnen veroorzaken. Er zal alleen
handmatig mogen worden gewerkt en 't
leek dhr. Eshuis onmogelijk een bedrijf
dan rendabel te exploiteren. Spr. bena
drukte dan ook de noodzaak het bedrijf
regelmatig te controleren op de naleving
van de te stellen voorwaarden.
De voorzitter bevestigde dat inderdaad,
in de Hinderwetvergunning, stringente
eisen zullen worden gesteld. Het zal
betrokkene ook duidelijk moeten zijn
dat uitbreiding op die plaats volstrekt
onmogelijk zal zijn en niet zal worden
toegestaan.
„Waar zijn we dan mee bezig?" vroeg
dhr. Eshuis de raad af, maar de raad had
het verzoek slechts planologisch te
beoordelen waarom tot het nemen van
het voorbereidingsbesluit werd beslo
ten, zij het ook niet helemaal van
harte.
Ook voor het woon- en bedrijfspand van
een gefailleerde bouwonderneming.
Vroonweg 25, werd een voorbereidings
besluit genomen, zoals door de make
laar, die het pand verkoopt, was ge
vraagd. Hij stuitte bij verkooppogingen
op de beperking dat op het perceel niet
anders dan een aannemersbedrijf geves
tigd mag zijn.
De bespreking was wat verwarrend,
maar duidelijk was dat B en W met hun
voorstel bescherming van het gebied
beoogden zodat onwelgevallige bestem
mingen kunnen worden tegengehouden.
Nog steeds is de Emgo van plan bij Her
kingen een proefprojekt van 6 windtur
bines te realiseren, maar die komen niet
meer te staan langs de kavelgrens van
het bouwland aan de Oude Herkingense
Zeedijk in de polder Oud Herkingen.
Het Waterschap Goeree Overflakkee
had tegen die lokatie onoverkomelijke
bezwaren, waarom de lokatie nu plm.
een kilometer is verlegd naar een perceel
bouwland langs de Klinkerlandse Zee
dijk. De raad werd gevraagd de bouw
van die turbines via een voorbereidings
besluit mogelijk te maken en zo ge
beurde het, met algemene stemmen.
Dat was bij een eerdere beslissing
anders geweest. Weth. Kalle had zich
toen tegen verklaard omdat de turbines
te dicht bij de bebouwing zouden ko
men, maar wat hem betreft had de
nieuwe lokatie dat probleem opgelost.
Ook de WD was bijgedraaid, al kwam
de instemming nóg niet helemaal van
harte. In deze tijd van milieubewustwor
ding wil de VVD fraktie het beproeven
van alternatieve energiebronnen zeker
niet hinderen.
Instemming ook van de CDA bij monde
van dhr. A. J. Schouten die de lokatie
een betere dan de vorige vond en zich
voorstander verklaarde van het onder
zoeken van alternatieve energiebronnen
nu duidelijk moet zijn dat de fossiele
brandstoffen eens uitgeput zullen raken.
Heel wat wranger deed dhr. L. van
Prooijen over het proefprojekt. Het leek
hem dat het ook de Emgo zoetjesaan
duidelijk kan zijn dat gedane projekten
veelal met verlies geëindigd zijn: „....het
is toch niet een speeltje van de Emgo
geworden dat koste wat het kost doorge
zet moet worden?" zo vroeg dhr. van
Prooijen zich af.
In zijn beantwoording bevestigde de
voorz. dat er niet meer dan 6 zullen
komen. De proef moet worden gezien
als een medewerking van de zijde van de
Emgo aan een stuk Rijksbeleid waarin
wordt onderzocht of windenergie ex
ploitabel kan worden gemaakt.
twee zit Eric al heel kort op de hielen van
Gerrit!
De beste 5 van de conditiecup 1989:
Dames:
1. Janet Tanis616.850
2. Geke Blokland670.438
3. Arja van Soest685.763
4. Jobine Breederveld695.938
5. Saskia Jansen699.250
Heren:
1. Kees Akershoek557.925
2. Reinier Kieviet575.150
3. Gerrit Koese597.313
4. Erik V. d. Nieuwendijk603.075
5. Vincent de Leeuw613.738
Voorzwemclub de Stelle zit 1989 er spor
tief gezien weer op. De eerstkomende
wedstrijd is pas op 20 januari 1990. Des
ondanks is het nog geen tijd voor de win
terslaap, want a.s. vrijdag komt Sinter
klaas op bezoek in het clubhuis van de
Stelle en houdt de Stelle op 15 december
a.s. haar jaarlijkse algemene leden
vergadering.
Bij het Polen Depot van Gebar aan de
Rijksweg te Nieuwe Tonge, kwamen de
volgende schenkingen binnen:
Van de Franse fabriek Moulinex 4 pal
lets met 210 elektrische apparaten. Van
een ministerie 4 pallets met nieuwe kle
ding en 4 pallets met medische arti
kelen.
De kerk te Nieuwenhoom schenkt aan
de Evangelische Kerk te Suwalki de
electrische verwarming. Een school ver
zorgt de kerstpakketten voor de patiën
ten van het verzorgingstehuis PDPS.
Een bank schenkt de kerstpakketten
voor het personeel van het PDPS te
Suwalki.
Op 8 december vertrekt de zending
kerstpakketten naar Polen met trans-
portbedrijfbedrijf Maliepaard, welke
zijn grootste wagen van 90 kubieke
meter beschikbaar stelde. Het transport
OUDDORP
De zendingskrans 'Draagt elkanders
lasten' der Gereformeerde Gemeente te
Ouddorp hoopt D.V. donderdag
30 november a.s. haar verkoping te hou
den van de gemaakte handwerken.
De gehele opbrengst komt ten goede van
de zending.
U bent de hele dag hartelijk welkom van
's morgens 9.30 uur tot 's avonds 19.30
uur in het verenigingsgebouw 'Eben
Haëzer' aan de Preekhillaan.
Het bestuur
wordt begeleid door een stationcar met
Jan Gebraad, een journalist en een
fotograaf
De gehele reis en het uitdelen zullen een
kerstverhaal vormen van een dagblad.
Kerstpakketten kunnen nog aange
bracht worden bij Gebar te Nieuwe
Tonge tot 8 december.
.l^^.)^^.^.^.l^^.^.l^l^^.^.^.^.^.^■^.^■^.^.^.^■^■>^^.4.'t.^l^^■^.^.^■'^^■^■^■'^l^^■'^^.^■l^^.l^^.l^^.^.l^4.^.^.^.^.>^>^>^l^>^^
„Maar met geld en goede woorden is er
nog wel iets goed te maken".
„Nee, m'nheer". Het is de intuïtie van de
arbeider, die stelling neemt tegenover de man van
geld, die meent, dat het recht anders wordt als er
guldens gaan rammelen. En omdat hij schrikt
van zijn eigen astrante ontkenning klaagt hij:
„Och nee, m'nheer, geld kan het gebeurde nie
weg maeke".
En weer knikt mijnheer Simons zeer waarderend.
Hoe langer hij met deze man praat hoe meer hij
hem gaat hoogachten. „Ja, ja".... Maar hij heeft
het niet bedoeld zoals Willem het heeft opgevat.
Hij gaat het duidelijker uitleggen. Hij bedoelt het
zó, dat met geld en goede woorden de daad zelve
niet wordt veranderd, maar de slechte gevolgen
kunnen er mee worden weggenomen. Alles komt
tenslotte hierop neer, dan Van den Akker enig gel
delijk nadeel heeft geleden. „Weinou, ik zal zor
gen, dat die scha aan Van den Akker wordt
vergoed".
,.0, m'nheer...." Willem komt van zijn bankje, zijn
rug is krom van het langdurig zitten.
Zoals hij daar staat is het of zijn schouders onder
een zware last bezwijken.
„Ik zal het nog anders doen. Het lijkt me beter, dat
je die zaak zelf met Van den Akker regelt. Ik stel
de nodige financiën tot je beschikking".
„O, m'nheer.... dat is...." De schouders richten zich
op alsof ze zich schrap zetten. Mijnheer Simons
gebaart, dat hij nog meer te zeggen heeft. Hij trekt
zijn voorhoofd in diepe rimpels, hij vraagt zich af
of hij niet teveel aan Willem overlaat. „Zou je het
durven doen?"
Willem knikt: „Jae, m'nheer, mit Gods hulp"....
„Natuurlijk, natuurlijk"....
„....En noe joe zoa goed bint.... O, m'nheer, ik bin
je duuzendmal dankbaer".... Hij houdt plotseling
op. er is een gedachte, die hem ontrust. „Hoe zal ik
je dat geld vrom betaele, m'nheer?"
„Zinkt de moed nu reeds in je schoenen?!"
„Nee, dat niet, mar"....
„Ik doe geen half werk. De terugbetaling regelen
we samen. Maak nu, dat je bij je vrouw komt".
Mijnheer Simons stoot de celdeur open. „Voor
uit.... En laatje niet door die schobbejak afzette.
Dat is het enige waarop ik niet gerust ben".
„Schobbejak, dat most m'nheer niet zegge.... Mar
om m'n of te zetten zal "n geen kans kriege".
In de gang aarzelt hij. „Ik zou graeg de jonge
m'nheer.... de Edelachtbare m'nheer"....
Mijnheer Simons zegt: „Dat zal ik wel voor je
doen, Willem"....
ZEVENTIENDE HOOFDSTUK
Is Willem thuis komt vindt hij er de domi
nee. Die verschuift zijn stoel om ruimte te
maken aan de tafel.
„Bel, bel, daer hei je "n ineens", zegt Betje. Ze
begint te huilen met haar schort voor haar
gezicht. De oude vrouw geraakt er van overstuur,
met een zwijgende hoofdknik wijst ze aan Willem
waar hij moet gaan zitten. Willem zegt: „Dat
hadde m'n gistere niet gedocht, domenee". Hij
zucht van verbazing, want hij kan het nog altijd
niet vatten. Het maakt hem sprakeloos.
De oude vrouw is het eerst van allen de ontstelte
nis te boven. Ze constateert tegen de dominee.
„Noe bi' je voor niks gekomme".
Het helpt de dominee over zijn bevreemding
heen. Hij lacht er om en zegt: „Ik hoop van niet,
opoe. Maar Willem moet eens dadelijk vertellen
wat er aan de hand is".
Willem krijgt geen gelegenheid om aan het woord
te komen. De oude vrouw doet luidruchtig: „Bel,
bel, wat zal dat wuuf van neffen de deure raor op
d'r neuze kieke". Ze komt met veel drukte van
haar stoel om koffie te schenken voor Willem, ze
vermaant Betje: „Je had beter es een bakje in
kenne schienke voor je man. as daer gaen zitte
bleete! Elle, schelt er noe mar uut, oor. hie is
noe thuus".
Maar dat is het juist wat juist wat Betje ontrust.
Willem is thuis, het heeft haar overrompeld. Er
zijn zoveel vragen, die ze niet durft te doen. Blijft
hij thuis? Of is het hem gepermitteerd om g'ndag
te zeggen voordat hij naar Rotterdam wordt
gebracht? Ze heeft van die dingen geen verstand.
De aanwezigheid van de predikant maakt haar
verlegen, ze wenst, dat hij weg zal gaan. De moe
der heeft reeds gezegd: „Noe bi' je voor niks
gekomme!" Betje zou het haar niet kwalijk nemen
als ze nog zei: „Noe ke" je wel weggaen. do
menee".
De oude vrouw doet het niet, ze neemt volstrekt
geen notitie van de dominee. Ook stelt ze geen
vragen aan Willem. Voor haar is er slechts een
mogelijkheid, ze zegt tevreden: „Ik hawe dien
Burgemeester es flienk de waerheid gezeid. dat
helpt wel es".
Totdat Betje niet langer de onzekerheid kan ver
dragen. Ze droogt haar gezicht af: „Wullem"....
Meer kan ze niet over haar lippen krijgen.
Willem knikt: „Jae, Betje".... En dan: „Me hadde
wel over een wonder magge praete. domenee....
Weet je niet, dadde m'n 't daer nog zoa over
hadde?"
Dominee wordt aangenaam herinnerd aan die
mooie ogenblikken, toen ze samen in de cel medi
teerden over de grootheid en de almacht Gods.
„Of ik het weet!"....
„Nou, daer is zoa'n wonder gebeurd, domenee.
En ik ken het nog mar niet begriepe.
(wordt veiyolgd)
