EIIAI1DEt1-l1IEUW5 vanDrongelen Met 'n goede verhuizer kunt u rustig gaan slapen NIEUWS De weg naar huis Z/ uit de Kerken •Sg'^ IHHHHHII Fakturen sets Prettig woonklimaat tegen zo laag mogelijke kosten HET^ KIJKVENSTER Inzameling rommelmarkt Ebbe en Vloed flakkee expresse bv De Sint komt naar Ouddorp Fa. B. van Eek Zn. VERVOLGVERHAAL Jan Knape Mzn. 2e Blad VRIJDAG 27 OKTOBER 1989 No. 5846 blik op kerk en samenleving Theologie en homofilie Wat er allemaal kan.... Misschien hebt u het ook gelezen, het verslag van de promotie van een Gere formeerd predikant aan de Vrije Univer siteit. Een zekere ds. P. Pronk behaalde de graad van doctor in de Godgeleerd heid op een dissertatie over „homofilie". Hij was er trots op, zo verklaarde hij, dit onderwerp te mogen verdedigen aan de door Abraham Kuyper gestichte Uni versiteit. Want Kuyper was natuurlijk tegen het praktiseren van homofilie, hij noemde dat zelfs een gruwel in Gods oog, maar wij weten gelukkig beter. Of Kuyper zich dan niet kon beroepen op de Heilige Schrift, op Paulus bijvoor beeld in Romeinen 1? Jawel, was het ant woord dat ik misschien een beetje vrij weergeef, maar wij hebben geleerd de bijbel te toetsen aan onze ervaring. En prof. dr. H.M. Kuitert, de promotor prees zich in zijn dankwoord gelukkig te mogen behoren tot de Gereformeerde Kerken die Gode zij dank, vooroplopen als het gaat om de erkenning van de homofilie. Als je dit leest, dan wrijf je opnieuw je ogen uit. Maar tegelijk denk ik aan het woord gesproken tot de profeet Eze- chiël: „Mensenkind, gij zult nog grotere gruwelen zien." In Amsterdam is ook een studentenpre- dikant, ds. Syb de Lange, die ongeveer een jaar geleden een lezing hield over de relatie tussen theologie en homosexuali- teit. Later verscheen zijn referaat met nog voordrachten van anderen in een boekje: „Hij is Mens geworden". In die lezing verdedigt ds. De Lange de pro miscuïteit. Met dat vreemde woord bedoelt hij „het delen van sexuele genoegens van velen". Er valt, volgens ds. De Lange, veel voor te zeggen, behalve de relatie met de eigen partner, ook sexuele omgang te hebben met anderen. Want het lichaam is door God geschapen. En Gods Zoon is Mens geworden, had ook een menselijk li chaam en was - ik huiver om het neer te schrijven - „een zinnelijk en sexueel wezen, naar alle waarschijnlijkheid zelfs homosexueel". Het allerergste is dat ds. De Lange deze visie onderbouwt met de woorden van het Avondmaalsformulier: „Neemt, eet, dat is Mijn lichaam, dat voor u gegeven wordt." Die woorden zouden we vooral lijfelijk moeten zien.... Ik heb geen zin om meer citaten te geven. Hopelijk is dit al meer dan vol doende om te laten zien wat er vandaag in de kerken allemaal ongestraft kan worden gezegd en geschreven. Ongestraft, zeg ik met opzet, want ook binnen de Gereformeerde Kerken wordt dit echt nog niet allemaal geslikt. Met name het Confessioneel Gereformeerd Beraad heeft een protestaktie op touw gezet met voorgedrukte brieven die door lidmaten en kerkeraden kunnen worden ondertekend. Tal van protesten zijn op de synodetafel terechtgekomen, en de synode heeft die klachten doorgezon den naar de kerkeraad van Amsterdam, die uiteraard verantwoordelijk is voor het doen en laten van ds. De Lage. En wat dacht u? De kerkeraad van Amster dam heeft zich gedistantieerd van de uit spraken en opvattingen, maar vindt het niet nodig om maatregelen tegen ds. De Lange te nemen. Een ondeugende vraag: Zijn de kerken van de Doleantie niet ontstaan als gevolg van de „leervrijheid" in de Neder landse Hervormde Kerk....? Waarnemer ^^y;^^?=i!:0:2'. TIJDSLIJke VLEUGELS Hoe komt het, dat mieren in augustus kun nen vliegen, maar de rest van het jaar geen vleugels hebben? Antwoord: In de zomermaanden ont- v*dkkelen zich pas vleugels bij de jonge mannetjesmieren en bij de vrouwtjes die voorbestemd zijn om later koningin te worden. Op een warme dag, hier meestal in augustus, vliegen deze prinsen en prinsessen gelijktijdig uit voor hun zgn. bruiloftsvlucht. Spoedig na de paring sterven de mannetjes. De bevruchte wijfjes zoeken een veilig plekje voor hun nieuwe woning, rukken zich daar zelf de vleugels uit en graven zich in om reek sen eitjes te leggen. Uit de eerste leg komen de kleine en onvruchtbare „werk sters", die nooit vleugels krijgen maar de volgende generaties moeten opvoeden. Later ontwikkelen zich vrouwtjes tot „soldaten" met krachtiger kaken en extra pantser. Uit grotere eieren ont staan flink gebouwde prinsessen die vleugels krijgen. De later geboren ge vleugelde mannetjes leven het kortst. Koninginnen kunnen 15 jaar eieren blij ven leggen dankzij het zaad van één bruidsvlucht... wij drukken ze vakkundig, vliegensvlug en voor een redelijke prijs drukkerij kranse bv VITAMINEOOSIS Hoeveel vitamine C heeft een normaal mens per dag nodig? Antwoord: Voor gezonde mensen kan 75 mg per dag voldoende zijn, maar bij ziekte en ter voorkoming van bepaalde kwalen kan de arts een grotere dosis voorschrijven. Met een sinaasappel krijgt u al ca 50 mg binnen en met een kiwi ca 70 mg. Maar dat geldt per dag. U kunt geen voorraadje voor een aantal dagen „bunkeren", want wat uw li chaam niet opneemt, raakt u gelijk weer kwijt. (Van andere vitaminen mag u niet teveel slikken!) AfWUKING Kunt u mij vertellen of er een boek en een gespecialiseerd ziekenhuis zijn over de bloe- dafwijking Thalassaemi minor? Antwoord: Wij hebben er lang naar gezocht, maar helaas geen enkel werk over, en geen speciale kliniek voor patiënten met die kwaal kunnen vin den, WIJN MET DIAMANTEN In vier flessen dure witte wijn vonden wij zeshoekige en glasachtige kristalletjes. Ze voelen hard aan, maar heben geen smaak. Het leken gesmokkelde diamanten. Wat zijn dat voor onzuiverheden? Antwoord: Ofschoon u verzuimde een onaangebroken fles wijn mee te zenden (dan hadden wij uw vraag vollediger kunnen beantwoorden), is er toch wel iets over die kristallen te zeggen. Dia mantsmokkel is het niet. Wat u ontdekte zijn wijnsteenzuurkristallen. Die ont staan bij afkoeling van goede (vaak witte) wijn en zijn een bewijs van kwali teit en echtheid. U zult dgl. kristallen nooit in goedkope wijnen aantreffen, want die worden meestal uit diverse par tijen of allerlei restanten samengesteld. Dat gebeurt bij lage temperatuur om niet teveel alkohol te verliezen en de wijn passeert dan een filter om onzui verheden te verwijderen. Daarbij wor den ook evt. zulke kristallen verwijderd. De goede wijnen filtert men niet, zodat die zonodig nog iets meer kan rijpen. De wijnsteenzuurkristallen onder de kurk of tegen de fleswand bewijzen dus, dat u wijn van prima kwaliteit kocht en dat deze zich op natuurlijke wijze heeft kunnen ontwikkelen. nOOIE ttUG Waarom noemen ze bankbiljetten van f 1000,- toch „rooie rug"? Ze hadden aller lei kleuren, van blauw/zwart via sepia en violet tot het tegenwoordige groen, maar ik zie er geen rood bij in de boeken. Antwoord: In uw catalogus staan de voorzijden beschreven. Aan het begin van deze eeuw kregen de blauw/zwarte duizendjes echter een rood bedrukte achterkant. Uit die jaren vóór de eerste wereldoorlog stamt de nog vaak ge bruikte bijnaam. Hoe krijg je tegen zo laag mogelijke kos ten een ze prettig mogelijk woonkli maat? Met die vraag wordt vrijwel iedereen gekonfronteerd die een andere woning betrekt, of het eigen huis ver bouwt. Gaat u naar een kant en klaar nieuw bouwhuis, dan zijn de verwarmings- en isolatievoorzieningen in de regel af doende, al valt er ook daar soms nog wel het een en ander te verbeteren. In oudere woningen daarentegen, kan vaak nog veel worden geïsoleerd en is ook de warmwater- en verwarmingsinstallatie nogal eens aan vervanging toe. In de onlangs verschenen WELKE-gids Verwarming en Isolatie komen al deze onderwerpen uitgebreid aan de orde. Is er een nieuw verwarmingssysteem nodig, dan is een eerste keuze die u moet maken: lokaal of centraal? Centrale ver warming is er in een aantal typen: vloer verwarming, heteluchtverwarming en natuurlijk verwarming met radiatoren. Radiatoren zijn er overigens ook weer in diverse soorten. Een nieuwe trend zijn de zogeheten „design"-radiatoren, fraai van vorm en leverbaar in een scala van aktuele kleuren. Natuurlijk hebt u bij een cv-systeem ook een cv-ketel nodig. Opvallend daarbij zijn de nieuwe milieuvriendelijke ketels, die niet alleen heel zuinig zijn, maar ook een minimun aan schadelijke stoffen uitstoten. Bij een prettig woonklimaat hoort een comfortabel warmwatersysteem. Daar is er de keuze tussen geiser, boiler of com bitoestel (gekoppeld aan de cv-ketel), op gas, elektriciteit en zelfs op zonne warmte. Alle systemen hebben zo hun voor- en nadelen, die in deze WELKE- gids uitgebreid belicht worden. ISOLATIE We zitten weer in het koude jaargetijde, een prima moment om weer eens aan de isolatie van ons huis te denken. WELKE koppelt in de gids het onderwerp isolatie *erecht aan het onderwerp ventilatie. Immers, in een goed geïsoleerd, maar slecht geventileerd huis heerst een on prettig woonklimaat. Dat komt doordat het woonvocht dat mens, dier en plant produceren, niet meer het huis kan ver laten. En dat zoiets ook grote schade kan aanrichten aan de constructie van het huis, hebben al veel konsumenten moe ten ervaren. Ook voor deze problematiek veel aan dacht in de gids, die met zijn uitgebreide merk- en prijsoverzichten én adreslijst een handige hulp is voor iedereen die zich de komende periode met verwar men en isoleren gaat bezighouden. De WELKE-gids Verwarming en Isola tie kost 4,95 ern is verkrijgbaar in de tijdschriftenwinkel. /Fietsen, brommers, Deze vraag- en antwoord-rubriek staat geheel ten dienste van de lezer die er kosteloos gebruik van kan maken. Uw vragen op velerlei gebied kunt u sturen aan: Redactie Eilanden-Nieuws, Post bus 8, Middelharnis, met in de linker bovenhoek „Vragen-rubriek" vermeld. De vragen worden door deskundigen beantwoord en zullen binnen enkele weken na de inzending compleet met antwoord in deze rubriek worden ge publiceerd. PIONIER-KALENPER Bestaat er een lijst met data en plaatsen waar de liefhebbers de wedstrijden met hele oude auto's kunnen meemaken of aan schouwen? Antwoord: Ja, dat is de „Oldtimer Alma nak" met jaarlijkse vermelding van rit ten en wedstrijden met historische motorvoertuigen, veilingen en ruilbeur zen voor miniaturen, alsook de adressen van clubs voor bezitters van „oldtimers" of bepaalde merken auto's, bussen, motoren, trekkers, vrachtwagens enz. U kunt die almanak bestellen door 12,50 4,50 porto over te maken op postre kening 69967 t.n.v. Oldtimer Almanak, Voorschoten. De jaarlijkse rommelmarkt in het ver zorgingstehuis Ebbe en Vloed zal plaats vinden op zaterdag 7 april 1990. U kunt vanaf heden hiervoor spulletjes inleveren bij de receptie van Ebbe en Vloed. In verband met gebrek aan opslag ruimte kunnen wij dit jaar helaas geen grote spullen aannemen, zoals kasten, bankstellen en bedden. Kleinmeubelen en andere kleine spul letjes zijn echter van harte welkom, breng deze dus naar de Washington- straat 2 te Oude Tonge. NED. HERV. KERK Beroepen te: Numansdorp J. van Pope- ring te Windesheim; Herwijnen W. P. van der Aa, kand. te Nieuwpoort; Vee- nendaal (Vredeskerk) J. Koppelaar te Kinderdijk; Amstelveen-Buitenveldert (nieuwe pred.plaats, part-time) W. Chr. Hovius te Katwijk aan Zee; Klaaswaal C. D. Zonnenberg te Benschop; Ter Aar G. F. Smaling te Rijnsburg; Goedereede (toez.) F. Hoek te Aalst. Aangenomen naar: Waardenburg-Nee- rijnen S. Jumelette Polsbroek; naar Slie- drecht (nieuwe pred.plaats) G. C. de long te Zoetermeer; Vollenhove J. B. Kamp, kand. te Elspeet. Bedankt voor: Harderwijk 1.1. W. Mou- thaan te Zwolle; Minnertsga en Zwam- merdam J. B. Kamp, kand. te Elspeet; Tholen P. van der Kraan te Bleskens- graaf; Kootwijk-Kootwijkerbroek en Oud-Alblas dr. P. Vermeer te Kesteren; Middelharnis J. C. Schuurman te Rijs- sen. Toegelaten tot de evangeliebediening en beroepbaar: W. P. van der Aa, Bij de Kerk 13-A 2965 AA Nieuwpoort, tel. 01843-1889; E. Koster, Koningslaan 25, 3583 GE Utrecht, tel. 030-522034; J. Sosef, Cornhertstraat 123, 3132 GC Vlaardingen, tel. 010-4355993; J. Ver- meulen-van Weelden, Beringstraat 8, 5223 SR 's-Hertogenbosch, tel. 073- 217362; W. P. J. Janssen, D. Dijkhuis straat 31, 7558 GJ Hengelo (Ov.). GEREF. KERKEN (Vrijgemaakt) Beroepen te: Groningen-Oost, Amster dam-Centrum, Franeker-Sexbierum en Ridderkerk P. W. van de Kamp, als miss. pred. verbonden aan de kerk van Assen- Zuid, 1.1. werkzaam te Brazilië, wonende te Assen; Kampen M. H. Sliggers te Amersfoort-Centrum; Hoek drs. C. J. Harryvan, kand. te Groningen; Middel harnis i.c.m. Bergen op Zoom B. C. Bui tendijk te Vleuten; De Meem en Breu- kelen-Maarssen; Assen-Noord H. de Vries te Zwijndrecht; Assen-Zuid M. J. C. Blok te Apeldoorn. Bedankt voor: Nijmegen H. P. Dam te Middelstum; Gouda E. A de Boer te Amsterdam-Zuid-West. NED. GEREF. KERKEN Bedankt voor: Amsterdam-Tuinsteden- Zuid-West A M. van Leeuwen te De venter. Beroepbaarstelling: H. van Winkelhoff, Dreef 7, 5504 LA Veldhoven, tel. 040- 544993. Op zaterdag 18 november a.s. is het weer zover. Dan hoopt Sinterklaas met zijn knechten weer zijn intocht te houden in het centrum van Ouddorp. De aan komst vindt plaats in de Ouddorpse haven. Brassband „Concordia" en drum band „Avec Esprit" verlenen hun en thousiaste medewerking. De optocht vertrekt om 14.00 uur richting centrum waar een rondgang gemaakt wordt. Om 16.00 uur wordt Sinterklaas verwacht in het verenigingsgebouw „Dorpstien- den" waar de kinderen met hem een klein uurtje worden vermaakt. Hiervoor worden alle kinderen gevraagd een mooie tekening te maken voor de Sint. Het tekenpapier kan worden afgehaald bij boekhandel Van Koppen, waar de tekening tevens vóór vrijdag 17 novem ber dient te worden ingeleverd. De teke ningen worden in het verenigingsge bouw opgehangen. Voor elke leeftijd is er een prijs beschikbaar, de anderen ontvangen een smakelijke surprise. Ver geet niet naam, adres en leeftijd op de tekening te vermelden, zowel boven- als onderaan de tekening. Bij inlevering van de tekening wordt de onderste strook teruggegeven, die op zaterdag 18 november moet worden meegebracht. CHR. GEREF. KERKEN Aangenomen naar: Bunschoten H. E. Sterk te Ulrum en Lutjegast, die be dankte voor Bussum. GEREF. GEMEENTEN Beroepen te: Klaaswaal A Bac te Bode graven; Goudwaard J. Mol te Werken dam; Spijkenisse G. J. van Aalst te Benthuizen. Bedankt voor: Borssele M. Mondria te Waardenburg; Lisse J. J. van Eckeveld te Zeist; Nieuwdorp A B. van der Heiden te Doetinchem; Apeldoorn C. J. Meeuse te Rotterdam-Zuid; Berkenwoude A Bac te Bodegraven; 's-Gravenzande D. Rietdijk te Moerkapelle; Rotterdam- IJsselmonde A F. Honkoop te Zwijn drecht; Hilversum en Lelystad G. J. van Aalst te Benthuizen; Krimpen a.d. IJssel J. Karels te Rijssen; Utrecht G. J. van Aalst te Benthuizen. -46- Niet uitgegeven manuscript, beschikbaar gesteld door M. A. Knape Ze spreken er lang over en berekenen duizend mogelijkheden. Hij vraagt ten slotte: „Wat mo' m'n toch beginne, Betje?".... Dit is wel een avond om haar de overtui ging te geven hoezeer haar krachten te kort schieten. Ze weet het ook niet, ze voelt tranen naar haar ogen dringen. Er komt een herinnering in haar boven: de dominee heeft eens gedreigd: „als God je hart met geweld moet nemen".... Er wordt vanavond veel geweld op haar gedaan. Hij stelt voor: „Mo' m'n es bidde, Betje?" Ze vraagt: „Durf je dat?" Het is volstrekt niet vreemd, dat ze dat vraagt, het is nog nooit gebeurd.... Hij legt het anders uit: „Ik binne m'n Heiland wel pasjes kwiet geweest.... mar m'n hawe mekaore weer vrom gevonde"... Ze vouwt haar handen samen. Uit haar dichtge knepen ogen leken tranen. Ze is dankbaar, want het is toch haar eigen man die bidt... Hij bidt ook voor haar.... DERTIENDE HOOFDSTUK Willem heeft gezegd: „Ik zal nie bie de pakken neer bluuve zitte". Het was echt gemeend. Vanmorgen heeft hij Betje beloofd: „Ik zal vanaevend nog es naer Van den Akker gaen,.... het mot".... Hij krijgt evenwel geen gelegenheid meer om iets te ondernemen. Van den Akker volvoert zijn bedreiging met al de haast van iemand, die diep beledigd en ernstig benadeeld is. Het is gelukkig, dat de Burgemeester tegen hem gezegd heeft: „Kom morgenochtend negen uur maar es bij me op de secretarie". Zo komt het, dat Willem al vroeg in de morgen een boodschap van de Burgemeester krijgt om bij hem te komen. De boodschap wordt door de dien der gebracht. Hij zegt: „Het is de bedoeling, datje direkt met me meegaat". Willem is bezig om de grint te harken in de oprij- weg naar de villa. „Bie de Burgemeester kom- me?" „Ja, bij de Burgemeester komme".... Willem staat besluiteloos. In zijn broekzak voelt hij zijn tabaksdoos. Daarin bewaart hij de drie bankbiljetten, die Van den Akker niet aanvaar den wou. De diender is het wachten spoedig moe. „Ik ben eerst bij je thuis geweest, maar daar was je niet", vertelt hij. Dorpsveldwachters kunnen soms zeer snuggere opmerkingen maken. „Zoa", zegt Willem, en hij knikt alsof hij het bij zonder interessant vindt om te vernemen, dat hij niet thuis was. Maar zijn gedachten zijn op iets anders gevestigd. „Mag ik eerst nog even naer huus?" De politieman trekt rimpels in zijn voorhoofd. „Asjeblieft", soebat Willem. Dit is een vreselijk ogenblik. Hij gaat voorjaren de gevangenis in,.... oplichter, heeft Van den Akker verweten. Hij is een dief, hij heeft zich verrijkt met het geld van een ander. Nu komt de straf... Maar ze zullen hem toch wel toestaan om afscheid te nemen van Betje.... Hij denkt ook aan het kind, dat geboren zal worden. Hoe groot zal het zijn als hij voor het eerst zijn kind zal zien? Willem heeft over de gevangenschap zijn eigen naïeve ideeën. De moe der van Betje was de gelukkige bezitster van een „Historie der Martelaren". Betje heeft het oude boek geërfd tegelijk met de linnenkast. Willem heeft de vreemde Gotische druk nooit kunnen lezen, maar de platen zijn erg mooi. Ze vertellen van arme gevangenen in vunzige kerkerholen, aan de muur gekluisterd met dikke ketenen.... De agent zegt geen „jaa" en geen „nee". „De Bur gemeester zit te wachten".... Dan is er niets aan te doen. Willem aanvaardt het als iets, dat niet anders zijn kan. Deze zonde moet wel zwaar worden geboet. De diender moet hem waarschuwen: „Laat die hark maar hier, die heb je ginder niet nodig!" Voordat ze het grote hek bereikt hebben heeft het dienstmeisje hen ingehaald. Ze hijgt van het harde lopen. „Mevrouw vraegt wat of er gaende is?" Ze kijkt van de een naar de ander en wijst met uitgestrekte arm naar het venster van de kamer naast de vestibule. De veldwachter salueert tegen het venster, hij ziet de gordijnen bewegen. „Wat of er gaande is?!" De veldwachter keert zich naar het meisje en neemt een houding aan van gewicht. „Deze man is zoveel als m'n arrestant. Ze dat maar tegen je mevrouw. En zeg er maar bij, dat deze man opgebracht wordtd vanwege alsdat hij Van den Akker opgelicht heeft voor vijf en zeventig gulden en honderd mud juin".... Het meisje brengt haar handen tegen haar bor sten, kijkt Willem onthutst aan en zegt met een open mond: „sjooooonnn!".... De veldwachter draait zich om en commandeert: „Wij gaan".... Het maakt Willem wakker. Voordat het meisje wegloopt vraagt hij nog: „Wi' je 't es tegen Betje zegge, asjeblieft?".... „Is het dan echt waer?".... Een zwijgende hoofdknik. De losse grint knerpt onder hun voeten.... Willem is een gevangene. In hem is er maar een enkele gedachte: „Heere, wat wordt er toch van een mens as 'n alleen de pad opgaet. Heere, ver- laet m'n nie meer. En laet Uw eige oak deur Betje vinde, dan komt er nog uut verlies winst". Het geeft een hele opschudding op het dorpshuis. Er wordt druk geconfereerd onderwijl de dader wordt gehaald. De gemeente-secretaris zegt: „Brandt je handen niet. Burgemeester, 't Is geen politie-aangelegenheid, maar een zaak van bur gerrechtelijke aard.... Je bent eigenlijk reeds te ver gegaan met die man te laten halen". Hij kijkt heel lelijk naar Van den Akker. Het is jammer, dat de gemeente-secretaris en Van den Akker stille vijanden zijn, het dateert al van jaren terug. De vijandschap is niet zo stil of de Burgemeester weet er van. Daarom kan hij het verstandige advies van de Secretaris niet opvol gen. „We moeten er alle persoonlijkheden bui ten houden". De Secretaris gaat aan zijn bureau zitten. Hij doet beledigd en glimlacht als iemand, die er vrede mee heeft wanneer een mens zich in het ongeluk stort na gewaarschuwd te zijn. (wordt vervolgd) 1. T' l.. fm^F Voorstraat 13, 3245 BG Sommelsdijk Tel, 01870-2275, Komplete woninginrichting OoKgensplaat VT^ 01873-1437 Lorentz 1 3241 LX Middelharnis Tel. 01870-2188 A Cricketpad 15 3223 EA Hellevoetsluis Tel, 01883-20016 mt Kreeftstraat 36 4301 ZD Zierikzee Tel. 01110-13163 ijj Wielsingel 24 3261 VJ Oud-Beijerland Tel, 01860-13624 4: 4: -^"^ -Westdijk-Sa-SÓ Middelharnis i\Tel. 01870-3035-2060

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1989 | | pagina 5