EIÜVriDEfl-illEUWS
Raad Middelharnis ziel in Alg. beschouwingen
vooruil op periode van matiging
Biiifc
De weg
naar huis
Begroting sluitend dankzij aanwending reserves
Winst Intermezzo
Verkoping in Melissant
t.b.v. „De Schutse"
A.S. zaterdag
snelschaal(l(ampioenschappen
Goeree-Overflal(kee
Jan Knape Mzn.
2e Blad
DINSDAG 24 OKTOBER 1989
No. 5845
De meest originele gedachte in de algemene beschouwingen op de gem.
begroting 1990 die vanmiddag door de gemeenteraad van Middelharnis wer
den gehouden lijkt ons die waarin dhr. Kersbergen (WD) het College raadt
maatregelen te nemen, nu al, bij voorbaat, tegen de harde winden die zich in
het toekomstige woongebied „Westplaat" laten gelden. Als geen ander kan
dhr. Kersbergen dat weten want hij woont naast dat gebied dat door hem
„woest en ledig" wordt genoemd, bloot staand aan weer en wind, onbe
schermd tegen noord-westen en noord-oosten winden, terwijl zuid-westen
winden om de dorpen heen trekken en soms aan het noordelijk gelegen
gebied veel schade aanrichten.
Het advies van dhr. Kersbergen is dan
ook nu al windsingels te planten om
over een aantal jaren een plezierig
woongebied te hebben, niet zijn keus
overigens, maar bij gemis aan een rede
lijk alternatief heeft de ontwikkeling van
de Westplaat als woongebied ook de
instemming van dhr. Kersbergen. Als
het bouwplan tenminste iets park-ach-
tigs krijgt met veel beplanting en grotere
bouwkavels voor particuliere bebou
wing. Hij dacht zelfs aan kavels van
1000-2000 m2...!
De stichting van één bureau Ruimte
lijke Ontwikkeling voor het hele eiland
was een suggestie van dhr. Kersbergen
die hem was ingevallen bij het zoeken
naar bezuinigingsmogelijkheden, met
name ook op Openbare werken bij
welke Dienst 44% van het gemeenteper
soneel is ondergebracht. „Rijkelijk
veel", dacht dhr. Kersbergen en het leek
hem dat een aanzienlijk deel van het
buitenwerk geprivatiseerd zou kunnen
worden. Nu wordt, door de eigen Dienst,
alles keurig onderhouden, maar ingeval
van privatisering zouden prioriteiten
kunnen worden gesteld en zou goedko
per kunnen worden gewerkt. Weliswaar
maakte hij duidelijk er niet voor te plei
ten om, zoals de Belgen doen, bij min
dere wegen niet meer dan een waar
schuwingsbordje „slecht wegdek" te
plaatsen, maar toch leek hem dat min
der zorg te zullen baren dan de huidige
loonpost Openbare Werken.
Spr. keek wat bedenkelijk naar de aan
wending van 249.000,- uit de reserve
om de begroting sluitend te maken,
waarom hij zich afvroeg of het niet raad
zaam zou zijn ombuigingen toe te pas
sen, zoals het verhogen van reinigings-
en rioolrechten tot een 100% dekking. In
het zoeken naar bezuinigingen en mo
gelijkheden efficiënter te werken leek
het hem juist de jaarlijkse lasten van het
oude gemeentehuis, a ƒ40.000,- voor
taan op de Stichting Rien Poortvliet te
verhalen en bedenkelijk keek hij ook
aan tegen het gegeven dat het onderwijs-
tekorta voor de helft wordt bepaald door
„vervoerskosten schoolbezoek" a
ƒ230.000,-. Hij vroeg zich af de eigen
bijdrage door de ouders, nu volgens dhr.
Kersbergen een minimale, niet aange
past zou kunnen worden aan de draag
kracht van de ouders.
Hij had het allemaal nog eens gezegd,
voor het laatst, bevestigde hij, het toe
komstig beleid vanaf de volgende raad
speriode aan zijn opvolger overlatend.
„Zijt met
ootmoedigheid bekleed"
In de SGP/RPF beschouwing werden
niet „schoonschijnende redeneringen"
van waarde geacht, maar werd te drin
gender gemaand ook in het besturen en
de behartiging van het „ware welzijn"
van de bevolking, Gods Woord als norm
te laten gelden. „In het onderhouden
van Gods geboden ligt grote loon", ver
wees dhr. V. d. Ketterij, waarschuwend
tegen enigerlei hoogmoed en oproepend
tot diepe ootmoed, ernst, bewogenheid,
bescheidenheid en beslistheid. In drie
jaar tijds werd één miljoen uit de alg.
reserve aangewend om de begrotingen
sluitend te maken, waarom tot matig
heid en soberheid werd opgeroepen.
Anderzijds waarschuwde de beschou
wing ertegen onderhoud te verwaarlo
zen, zoals dat van de trottoirs die, na
werkzaamheden door PTT en CAI niet
goed zijn achtergelaten.
Blijdschap in de fraktie over de komst
van een prot. chr. Atheneum, een in
stemming die werd afgewisseld met zorg
over het recreatiecomplex „de Staver",
en dat niet alleen maar omdat het op
Zondag geopend is. „Bedroevend", vond
dhr. V. d. Ketterij, terwijl juist de Over
heid, als Gods dienaresse, de zondags
rust en -heiliging zou dienen te be
vorderen. Ook in financieel opzicht
vroeg hij zich af of „de Staver" al een
blok aan het Middelhamisse been is, of
nog gaat worden?
Het „zorgwekkend" werd ook uitgespro
ken over de toestand van het milieu.
Steeds indringender wordt zichtbaar dat
water, lucht en bodem verontreinigd
zijn en worden met stoffen die het leven
en het welzijn van mens, dier en plant
bedreigen. Het roept ook de gemeenten
op tot een verantwoorde aanpak, van
ook de afvalproblematiek.
Zorg maakte dhr. v. d. Ketterij ook
bekend over het tempo van stads- en
dorpsvernieuwing nu er, voor komend
jaar, opnieuw minder werd begroot,
waarom hij zich afvroeg of het waar zal
zijn dat de kern Sommelsdijk in 1991
aan de beurt zal komen. Ook voor een
beschouwing op de woningbouw- graag
snel bejaardenwoningen aan de Donke
reweg - ruimde de fraktie plaats in,
waarna werd besloten met een vooruit
blik op de raadsverkiezing van volgend
jaar, waarin voor de fraktie SGP/RPF
geldt: „wie op het getal ziet, die vreest.
Wie op de Heere ziet die bidt".
Budgetbeheersing,
bittere noodzaak
„Met de beschikbare middelen zo zui
nig mogelijk omspringen om de vele
taken die wachten aan te kunnen pak
ken. Budgetbeheersing zal bittere nood
zaak zijn", zo werd vanuit de CDA
fraktie gehoord; „zuinigheid en vlijt blij
ven geboden", zo liet mevr. van Eek Col
lege en mede-raadsleden horen. Door
inkrimping van de personeelsformatie
zal een belangrijke bezuiniging kunnen
worden bereikt, anderzijds behoort de
gemeente aandacht te blijven houden
voor de belangen van de burgers, hoe
moeilijk en tijdrovend ook vaak; het
werkt mee aan een beter leefklimaat
voor iedereen", zo werd vastgesteld, en
aan die aandacht wenst de CDA fraktie
graag zijn medewerking te geven. Aan
dacht was er voor brandweer en politie,
met de tevreden constatering dat zich in
het voorbije jaar geen calamiteiten heb
ben voorgedaan en met instemming
werd gewag gemaakt van de verkeers
maatregel die voor de paralelweg Mid-
delhamis-Nieuwe Tonge is genomen,
géén snelverkeer meer op deze voor het
langzaam verkeer bestemde weg. „....de
weg is nu hopenlijk een stuk veiliger
voor fietsers en bromfietsers", als ten
minste iedereen zich aan de regels
houdt..." heeft mevr. van Eek daar in
haar beschouwing aan toegevoegd, zich
daarbij stellig herinnerend hoe haar
man, eerder dit jaar, als kruisend ver
keer een botsing veroorzaakte, oei....
Opnieuw maakte mevr. van Eek het Col
lege deelgenoot van de „onhoudbare
situatie" voor de bewoners van Rotten-
burgseweg/Molenweg, gheplaagd als ze
zijn door een overdosis verkeerslawaai,
veroorzaakt door het verkeer - van 's
morgens vroeg tot 's avonds laat van en
naar het bedrijventerrein Oostplaat. Zij
gaf van haar overtuiging blijk dat een
nieuwe toeleidingsweg, zonder obsta
kels en gevaarlijke bochten bedrijfsves
tiging in de Oostplaat aantrekkelijker
zou maken en andermaal vroeg ze aan
dacht voor zo'n nieuwe weg die door de
ruilverkavelingscommissie nog in de
plannen zou kunnen worden meegeno
men. Het leek haar van groot belang die
procedure nu al in beweging te zetten
door het nemen van een principe
besluit. Tal van zaken werden in de
beschouwing nog aangestipt en onder
de aandacht gebracht, waarna besloten
werd met de constatering dat Middel
harnis - gelukkig maar - een mooie
gemeente met een goed leefklimaat is en
een voorzieningenpakket waarop het
gemeentebestuur trots mag zijn, waard
om afhankelijk van de hulp van God
aan een „verantwoordelijke samenle
ving" gestalte te geven.
Bestuurskosten omlaag
Het was ook voor de fraktie Hoogzand
duidelijk dat met de nieuwe begroting
een periode van matiging wordt inge
luid. Op de Overheid die zelf met een
enorm financieringstekort zit mag niet
worden gerekend, waarom de gemeente
alleen via lastenverzwaring voor de bur
ger zijn inkomsten kan vergroten, waar
voor door de fraktie Hoogzand weinig
wordt gevoeld, al wordt voorzien dat de
gemeente, waar het grote en dringende
zaken betreft zoals het uitbaggeren van
de havens, voor een dilemma zal komen
te staan. Wat de fraktie Hoogzand
betreft kunnen de bestuurskosten om
laag door de raadsleden niet de maxi
male vergoeding te geven en het College
met één wethouder in te krimpen. Een
„praktisch onuitvoerbare en een over
dreven begeerte" werd het streven ge
noemd naar een fifty/fifty verhouding
tussen mannen en vrouwen bij het ver
vullen van bestuursfunkties en maat
schappelijke taken; overigens heeft de
fraktie Hoogzand geen moeite met de
emancipatiegedachte en het feit dat de
receptioniste en de burgemeester van de
vrouwelijke kunne zijn.
Instemming ook over de manier van
funktioneren van de Stichting Maat
schappelijk Werk, Bejaardenzorg, Ge
zinsverzorging, het RIAGG en de Basis
gezondheidszorg. Sommige van de
organisaties bewijzen echter dat wel
vaart niet altijd welzijn betekent. Waar
dering maakte de fraktie bekend voor
hen die „ten tijde van verwarring" de kar
van „Binnenhof' bleven trekken totdat
nu een zonniger periode is bereikt. Vra
gen waren er over de woningbouw, de
ruimtelijke ordening en de plannen
voor de watersport te Battenoord. M.b.t.
het openbaar groen werd een kritischer
aanpak t.a.v. aanplant en onderhoud
noodzakelijk geacht. „De betekenis van
openbaar groen is niet te schatten", zo
werd betoogd: „....daar begint het mi
lieu", waarom gewaarschuwd tegen licht
vaardige opvattingen inzake kappen,
snoeien en maaien. Vaak worden bo-
menziektes of de aanwezigheid van
teveel dood hout aangewend om de irri
terend klinkende kettingzagen te kun
nen gebruiken", zo werd vastgesteld.
Dhr. Hoogzand pleitte ook voor overleg
tussen College, Waterschap en Provin
cie om „verstikkende, stringente bepa
lingen van de polderkeur langs water
gangen en hoofdwatergangen op
bepaalde punten te verzachten. Ook
pleitte de fraktie Hoogzand voor een
gemeentelijk kapverbod om voor eens
en voor altijd t.a.v. de bomen bescher
mend op te kunnen treden.
De maat van de polsstok
Voor de PvdA fraktie is het duidelijk dat
met de negentiger jaren het tijdperk
intreedt dat in het teken staat van het
behoud van de in de tachtiger jaren
gerealiseerde voorzieningen; er zal reke
ning moeten worden gehouden met de
maat van de polsstok, zo wordt ge
maand. De PvdA bezorgdheid werd uit
gesproken over de onrust die in het
politie-apparaat is ontstaan m.b.t. de
toegepaste Rijksbezuinigingen. Het
wordt de politie moeilijk gemaakt zijn
taken naar behoren uit te voeren waar
door de veiligheid van de burgers in
gevaar komt. Het was de vraag van de
fraktie in hoeverre inzicht bestaat in de
eilandelijke reorganisatie van het korps
en aan welke sterkte wordt gedacht.
Onder het hoofdstuk verkeer en vervoer
werd gewezen op te nemen maatregelen
die de verkeerssituatie rond de kernen
van Middelharnis en Sommelsdijk dras
tisch zullen wijzigen. Met spijt werd
vastgesteld dat er tot op heden nog maar
weinig schot zit in een aantal zaken, o.a.
de ontsluiting van de Westplaat. Wat de
PvdA fraktie betreft dient dat te gebeu
ren via de Kaai en de gedempte haven
van Sommelsdijk.
Op het gebied van de verkeersveiligheid
wordt gevraagd om snelheidsremmende
maatregelen in woonwijken, het tot
stand brengen van veilige schoolroutes,
30 km zone's in woonwijken en deugde
lijke fietsenstallingen bij bushaltes en
aktiviteitencentra. In de PvdA beschou
wing ook aandacht voor het milieu. Ook
de gemeente Middelharnis zal in toene
mende mate met de milieu problema
tiek te maken krijgen. De fraktie denkt
een begin te maken met het gescheiden
ophalen van huisvuil waarbij voorlich
ting naar-, en medewerking van de bur
gers onontbeerlijk zijn. Een en ander
zou op eilandelijk niveau geregeld kun
nen worden.
M.b.t. Volkshuisvesting werd gevraagd
naar de stand van zaken m.b.t. de voor
genomen bouwvan bejaardenwoningen
aan de Donkereweg en de bouwmoge
lijkheden in het Prikgat. Met weinig
enthousiasme had de fraktie kennis
genomen van de voorgestelde belasting
verhogingen, maar anderzijds wordt
ook het onontkoombare daarvan inge
zien; structurele aanwending van de
algemene reserves om de begroting slui
tend te maken wordt een „zorgwek
kende ontwikkeling" genoemd. In de
staart van de beschouwing werd - in het
licht van de volgend jaar te houden
raadsverkiezing - dank gezegd voor de
goede samenwerking in en met het Col-
„De Schutse" vraagt uw aandacht!
„De Schutse" is een landelijke stichting,
uitgaande van de Ger. Gem. in Ned.
Deze Stichting is opgericht om een
tehuis voor verstandelijk gehandicapten
uit de reformatorische gezindte te ver
wezenlijken.
Naast het bestaande dagverblijf wil men
D.V. een woon- en behandelinstituut
gaan bouwen, waar inmiddels toestem
ming voor verkregen is.
Het dagverblijf wordt geheel gefinan
cierd uit vrijwillige bijdragen, giften en
opbrengsten van verkoopakties.
Ook een aantal dames op Goeree-
Overflakkee is aktief om „De Schjutse"
te steunen. D.V. 28 oktober organiseren
wij een verkoping in verenigingsgebouw
„De Poort", Voorstraat 14 te Melissant
van 10.00 tot 16.00 uur.
U kunt bij ons terecht voor: Kinderkle
ding en handwerken, allerhande textiel
van bekende merken, allerlei cadeau
artikelen, bakkersartikelen, o.a. oliebol
len en Goereese Torenkoeken. Zelf
gemaakte advokaat, boerenkaas, fruit,
slaatjes en nog vele andere dingen.
Uw bezoek wordt zeer op prijs gesteld!
lege waarvan ook de PvdA deel uit
maakt. Veelal, met name CDA en VDB
had men zich loyaal opgesteld tegen
over de College-voorstellen.
Met minder geld en mensen
Dhr. Rijvers (VDB) leek niet zo'n hoge
muts op te hebben over de toekomst
onder het veel „belovende" PvdA/CDA
kabinet en hij voorzag dan ook in de
komende periode met steeds minder
geld en mensen steeds meer werk verzet
zal moeten worden. Zaak is dan ook een
zo doelmatig en produktief mogelijk
gemeentelijke apparaat te bereiken.
VDB neemt zich voor, in samenwerking
met anderen, de leefbaarheid in de
gemeente te verbeteren, met inachtne
ming en respekt voor ieders opvattingen
en gewoonten. Voor het goed funktione
ren van het gemeentelijk apparaat acht
dhr. Rijvers communicatie met alle gele
dingen in deze organisatie een rand
voorwaarde te zijn, zo ook tot het
bereiken van een reorganisatie waaraan
wordt gewerkt.
Ziend op de veelheid van infrastructu
rele bezwaren tegen ontsluiting van „de
Westplaat" vroeg dhr. Rijvers zich af of
het College niet een heroverweging van
de lokatiekeuze zou moeten maken.
Dhr. Rijvers voorziet dat de extra kosten
van ontsluiting alsook de te verwachten
problemen aan de Vissersdijk de ge
meente „grote sommen gelds" zullen
gaan kosten;, terwijl een gelijkwaardige
lokatie aan de Molenweg/Rottenburgse-
weg met aanzienlijk minder kosten
voorhanden is.
In de VDB beschouwing ging het voorts
over het verkeerscirculatieplan, de fiet-
senoverlast bij bushaltes, het Rien Poort-
vlietmuseum en het voor de 'VDB on
gewenste verhogen van de bibliotheek
uitleengelden, maar het ging ook over de
behoefte aan een openbaar toilet dat -
zo leek het dhr. Rijvers - bij het winkel
centrum toch te realiseren zou moeten
zijn. Onder het hoofdstuk Volksgezond
heid betuigde dhr. Rijvers zijn instem
ming met het gescheiden ophalen van
huisvuil en hij stelde voor daartoe voor
bereidingen te treffen om daar in 1991
mee te kunnen beginnen. VDB lan
ceerde andermaal een aantal voorstel
len, t.w. de sluitingstijden van de horeca
vast te stellen op 02.00 uur op iedere dag
van de week, commercieel uitbesteden
van de bushaltes, de bouw van een fiet
senstalling tegenover het Gemeente
huis, een openbaar toilet aan d'n Diek,
evt. verplaatsing van het Binnenhof
naar de Oostplaat i.v.m. uitbreidings
mogelijkheden aldaar, gescheiden op
halen van composterend en brandbaar
huisvuil en het uittrekken van extra geld
voor het dorpsvemieuwingsplan Som
melsdijk.
Schaakvereniging Oostflakkee be
staat 10 jaar en in dit verband werd er
besloten het snelschaakkampioen
schap voor Goeree-Overflakkee voor
de eerste maal te organiseren.
Deelname is in verband met de jubi-
leumgedachte geheel gratis. Natuurlijk
kost zo'n festiujn wel geld, maar geluk
kig bleek modehuis Buysse gaarne
bereid als sponsor op te treden. Het toer
nooi zal dan ook de naam van mode
huis Buysse dragen.
De toernooiformule is als volgt: speel-
tempo 7 minuten per persoon per partij.
Er wordt gespeeld via het Zwitsers sys
teem. Voor de nummers 1, 2 en 3 zijn er
fraaie bekers te winnen.
Tevens werd er door de Grutterswei een
fraaie wisselbeker aangeboden. De win
naar zal dus ook deze mooie beker mee
naar huis mogen nemen.
De jeugd gaat ook schaken en wel via
het Amerikaanse systeem. Dit houdt in:
Zoek steeds zelf je tegenstander uit en
probeer in een uur zoveel mogelijk pun
ten te verzamelen. De jeugd speelt van
13.00 tot 14.00 uur.
Het gehele toernooi staat open voor alle
schakers van Goeree-Overflakkee, dus
zowel club- als huisschaker zijn van
harte welkom op 28 oktober 1989.
Zoals gezegd wordt er gespeeld op 28
oktober en het toernooi zal om 14.30 uur
geopend worden door dhr. de Vos, bur
gemeester van Oostflakkee. De prijsuit
reiking zal om 17.30 uur plaatsvinden.
Als u mee wilt doen aan dit schaakfes-
tijn kunt u zich opgeven bij dhr. van
Maurik, tel. 01874-2249. Zou u zo vrien
delijk willen zijn u in ieder geval op te
geven voor 26 oktober. Natuurlijk zijn
kijkers van harte welkom in de Grutters
wei, Willemstraat 14, 3255 BS Oude
Tonge.
Wij verwachten velen van u aan te tref
fen achter de 64 velden en mede dankzij
de steun van Modehuis Buysse zal dit
toernooi zo succesvol worden, dat er nu
al plannen zijn voor de komende jaren.
Komt allen
Het tweede herenteam was afgelopen
zaterdag tegenstander van Volley v. d.
Berg 1. Een vrij eenzijdige wedstrijd
waarbij Heren 2 nauwelijks in proble
men kwam. Gedegen spel en een gecon
centreerd team was de basis van de
3-0 zege.
Heren 1 had aanvankelijk weinig moei
te met Schovocomca 2. De eerste en
tweede set werden makkelijk en snel
gev/onnen. Een terugval in de derde
resulteerde in setverlies. Intermezzo
herstelde zich en won eenvoudig de laat
ste set.
Overige uitslagen:
Mini Mix 2 - DVO 23 - 1
Mini Meisjes 1 - Kangoeroes 13 - 1
Mini Mix 1 - DVO 23 - 1
Mini Jongens 1 - Bemisse 10 - 3
Meisjes Cl - Geervliet 10 - 3
Jongens BI - Alexandria 12 - 2
Meisjes BI - Volley/ASSVDB 1 ....3 - 1
Heren 3 - Ibis 41 - 3
Jongens Cl - w Kwiek 13 - O
Dames 1 - Ekspalvo 20 - 3
Dames 3 - Geervliet 12 - 2
Meisjes Al - Meisjes A20 - 3
Dames 2 - Rabo/Krimpen 22 - 2
VERVOLGVERHAAL
- 45 -
Niet uitgegeven manuscript,
beschikbaar gesteld door
M. A. Knape
Misschien verwacht hij, dat ze iets zeg
gen zal.... of dat ze iets doen zal.... een
gebaar van vergeving. Maar dat heeft ze
ook van haar moeder, ze doet nooit iets
overijld. Diep in haar ziel heeft ze innig
medelijden met zijn verslagen figuur, ze
houdt rekening met de mogelijkheid,
dat hij overdrijft. Het gebeurt wel meer,
dat hij de dingen door een vergrootglas ziet. Maar
ze zal er voor oppassen, dat hij haar gedachten
niet raadt. In welk opzicht is hij slecht geweest?
Willem laat haar de tijd om enkele mogelijkhe
den te overwegen. Heeft hij het geld verbrast? Het
is ondenkbaar, dat Willem zoiets doen zou; het is
ook onmogelijk in de paar uren, die hij weg
geweest is; en hij is zo nuchter als een kalf Is er
iets met het geld van de oude vrouw, heeft hij mis
schien tóch nog de vijf en zeventig gulden....
Hij kijkt haar aan met een schuwe blik. En omdat
hij anders niet beginnen zal zegt ze: „Wat is d'r
dan?"
„O, as je aolles es wist.... Ik hawe je aol dien tied
bedroge!".... Hij schudt moedeloos met zijn
hoofd.
„Jae,.... en dan?"....
Ze moet diezelfde vraag nog wel tien keer doen
voordat hij aan het einde is van zijn lange ver
haal. Telkens houdt hij op om zijn hoofd te
schudden, dan moet ze hem weer op gang bren
gen: „Jae,.... en dan?".... Zo gaat de biecht moeilijk
verder. Het is een onsamenhangend relaas,
waarin ze eerst langzamerhand de draad kan ont
dekken. Van de juin, en het voorschot en het trou
wen, en dat er geen geld was. Als hij zover is
verzucht hij: „Ik begriepe moeder niet,.... en ik
begriepe m'n eige oak niet".... Hij gaat er over
nadenken, maar ze jaagt hem op: „Jae,.... en
dan?".... En van den dominee, en van de catechi
satie, en wat de dominee er wel van zeggen zal.
„En vanaevend hawe ik die centen vrom wille
geve an Van den Akker twint dat joe docht, dat ze
voor moeder wazze, en voor het kunstmist te
betaelen. Hie hei m'n de deur uutgejoge. Oplich
ter, heit 'n gezeid. En hie zal 't angeve bie de
peliesje".
Ze begrijpt, dat hier de geschiedenis eindigt, en
ze knikt.
„Je zal m'n zeker wel erg slecht vinde?" vraagt
hij.
„Joon, Wullem.... hoe hei je dat kenne doeë!"
Hij stemt het zwijgend toe. Hoe heeft hij dat kun
nen doen! „'t Kwam omdat ik niet eerlijk was!"
Het hart van de vrouw is ook deze keer niet te
doorgronden. Ze vindt in Willem maar weinig
schuld. „Joe ken d'r eigenlijk een beetje an doeë".
En omdat hier toch wel een schuldige nodig is
zoekt ze naar iemand anders. „Mar die ouwe
katte! Aol je centen opmaeke en je zoa de deure
uutzette! Hoe bin je er".... Ze schudt haar hoofd,
het heeft geen nut te informeren hoe hij er toe
gekomen is om daar genoegen mee te nemen. „Je
bint aoltoas een kind geweest!"
Daarmee onthult ze een diepe waarheid, die ze in
dit moment zelf niet verstaat. Willem verstaat het:
„Dat bin ik.... en dat bin ik aoltoas geweest.... En
zoa is het gekomme.... Mar moeder hei nie goed
gedaen".... Hij moet het nu wel toegeven.
„Mar joe dan toch oak niet".... Ze voelt zich over
rompeld door een felle opstandigheid, die wild in
haar oplaait. Een verzet tegen de dubbele last, die
op haar schouders gelegd is. „Den trouwdag heit
heel wat in", ze hoort het haar moeder nog zeg
gen. Als ze dit alles van te voren geweten had, zou
ze dan het huwelijk met Willem aangedurfd heb
ben? „Zoo'n goeie jongen", het zijn weer woorden
van haar moeder. Een goeie jonge is hij, maar zij
is „man" en „vrouw", en straks zal het nodig zijn
om „vader" en „moeder" te wezen. Waar zal dit
een einde nemen? Het is een zwaar juk, haar
krachten schieten te kort voor mannenwerk....
Hij zit nog altijd te piekeren over wat ze daar
straks gezegd heeft. Hij kan het niet tegenspreken:
„Nee, ik hawe nie goed gedaen. Ik hadde motte
zegge: Hoar es, moeder, dat gaet zoa niet. In 't
ordentelijke netuurlijk"....
En zij kan er zich maar niet mee verenigen, dat
het leven een dubbele taak van haar vergt. Ze
heeft Willem zó uit de handen van zijn moeder
gekregen: „Zoa'n ouwe katte. Ik hawe 't noait op
d'r gehad".
„Och, Betje, daer doe je m'n verdriet mee.... Dat
mot je niet zegge"....
„Dat mot ik wel zegge, want 't is zoa.... Ik woue, dat
je mar es wat meer om mien gedocht had!"
Hij schudt zijn hoofd en begint zijn eigen schuld
bloot te graven: „Och, jae, ik hadde meer vent
motte weze, dat is zoa, en ik hadde meer om joe
motte dienke. Mar laete m'n dat noe stille laeten
staen. As ik het tóen nog mar tegen je gezeid had,
dan had aolles aores geloape.... Wat zou je dan
gedaen hawe, Betje?"....
Ze moet er even om lachen, door haar ellende
heen, zo'n kinderlijke vraag: „wat zou je dan
gedaen hawe, Betje?" Ze komt van haar stoel en
gaat naast hem staan. Ze buigt zich voorover en
leunt met haar elleboog op de tafel, zo is haar
gezicht vertrouwelijk dicht bij het zijne.
„Gekke jongen"....
Het bemoedigt hem om de vraag te herhalen:
„Wat zou je dan gedaen hawe, Betje.... Zou je 't
dan uutgemaekt ha?"
Ze lacht weer, ze slaat haar arm over zijn schou
der: „Docht je dat, hü?"....
Aarzelend bekent hij: „Een beetje.... jae"....
„Wullem, Wullem.... wat mo 'k van je hoare".... Ze
zegt het op een manier alsof er iets is, dat haar
blij maakt.
Dan ineens leunt hij met zijn hoofd tegen haar
aan. „Ik hawe toch zoa'n slecht jaer gehad, dat is
van 't voorjaer begonne.... En van de wintere op de
catechisaotie was ik er duchte bie, oor.... Zelfbe
drog, hei je toen gezeid"....
Ze moet even nadenken om te vatten wat hij
bedoelt. Zijn ogen kijken haar verdrietig en ver
wijtend aan. „Ik was ongerust, datje d'r wat aol te
makkelijk ankwam.... Ik zal 't nie meer zegge"....
Hij geeft geen antwoord, met gebogen hoofd blijft
hij peinzend zitten.
Ze verandert van onderwerp: „En hoe mot dat
noe vorders?"
Hij houdt vast. „Bie de Heere binne uutkomsten
zelfs tegen den doad. M'n zalle 't ofwachte".
„Jae, mar joe wacht wat aol te makkelijk of Daer
mo' wat gedaen worre".
„Dat za 'k oak doeë". Hij zegt hetop een toon,
alsof hij van nu aan zijn leven gaat veranderen.
„Ik zal nie bie de pakken neer bluuve zitte. D'r
was vanaevend mit Van den Akker nie te
praeten"....
(wordt vervolgd)
MIDDELHARNIS
^.^.^.^.^.^.>^^.^.^.^.^.^.^.^.^.^.^.^.^.^.^.^.^.^.^.^.^.^.^.^.^.^.^^.^■^■^■^■^■^■^.^■^■l^■^■^■l^^.^.^.^.l^^.^.^.^.lf.^.^.^.^.^.^.^^