jeugd-
hoekje
(©omlfco
Dam- en Schaakver.
„Ontspanning"
'Zitten' en 'Slapen' op maat.
Elke Dinsdag Senioren-dag
Duivensport Middelharnis
van Oom Ko
Septemberraadsel 2
Extra
septemberraadsel B
Tot slot...
Puzzel
Deze vraag- en antwoord-rubriek staat
geheel ten dienste van de lezer die er
kosteloos gebruik van kan maken. Uw
vragen op velerlei gebied kunt u sturen
aan: Redactie Eilanden-Nieuws, Post
bus 8, Middelharnis, met in de linker
bovenhoek „Vragen-rubriek" vermeld.
De vragen worden door deskundigen
beantwoord en zullen binnen enkele
weken na de inzending compleet met
antwoord in deze rubriek worden ge
publiceerd.
IS PRuiMSN Bsnn?
Ik probeer op te houden met roken. Is tabak
pruimen misschien gezonder dan roken? Je
spuugt al die nicotine immers uit!
Antwoord: Geloof dat maar niet. Prui
mers krijgen toch een flinke portie van
dat tabakssap met het speeksel en via de
slijmvliezen naar binnen, dat is niet best
voor maag en darmen, want nicotine is
een zwaar vergif. En de alkaloïden die in
uw bloed worden opgenomen, kunnen
bepaalde verkrampingen en tremoren
in het centrale zenuwstelsel veroorza
ken, alsook de kans op hartafwijkingen
en hart- en vaatziekten vergroten. Ook
wordt het risico van mond- en keelkan
ker vergroot. Alleen voor andere men
sen is het gezonder als u pruimt in plaats
van rookt, want dan hoeven zij die ris
kante rook van u niet in te ademen!
VRECMDS SNUITCnS
In bijgaande potje stuur ik u een tak van
een struik, die aangevreten is door mij
onbekende beestjes Wat is dat voor onge
dierte en hoe moet ik het bestrijden?
Antwoord: Het takje, dat u ons toezond,
bevatte enige larven van één der vele
snuitkeversoorten. Zeer schadelijk zijn
o.m. de dennesnuitkever en de druive-
wortelsnuitkever. Dit ongedierte komt
zowel binnen- als buitenshuis voor. Er
bestaan ook snuitkevers met bijzondere
voorliefde voor azalea's, begonia's, gar
denia's lelies, rhododendrons en spi
raea. Kijk dus al uw andere bloemen,
boompjes, heesters én uw kamerplanten
na, want deze vroeger nog onbekende
„vreemde snuiters" zijn de laatste jaren
sterk in opmars. De volwassen kevers
voeden zich met het blad en zijn voor
namelijk 's nachts aktief zodat ze over
dag niet opvallen. Ze leggen hun eitjes
onder de planten in de aarde. De larven
kunnen vrij diep in de aarde overwinte
ren, gaan daarna eerst de wortelharen
en later de wortels van de planten aan
vreten. Zij verpoppen zich tussen de
wortels en komen meestal pas als vol
wassen snuitkevers naar boven. De
bestrijding moet zorgvuldig geschieden,
bijvoorbeeld door middel van een con
tactinsecticide of maagvergift dat u bij
een kweker, zaadhandel of tuincentra
kunt halen. Volg wel precies de ge
bruiksaanwijzing. Houd in herfst en
winter horren in de open ramen, want
naarmate de koude invalt zoeken steeds
meer kevers een beschut plekje in de ver
warmde huizen om daar veilig te over
winteren!
GESKOKCN PALMHAHT
In een restaurant kregen we bij de vis een
zachte groente die daar „palmhart" ge
noemd werd. Welke groente is dat?
Antwoord: Dat zijn geconserveerde ge
sneden of gebroken jonge spruiten van
een eetbare palmsoort, die ook als garni
tuur van schotels dienen.
'7 GSHStM VAN Dt HOLMOPS
Waarom zou een opgerolde haring „rol-
mops" heten?
Antwoord: Volgens de etymologica om
dat het eerste deel komt van (op)rollen,
en het tweede deel vermoedelijk van
mop, dat o.m. brok, klomp en kluit
betekent.
VOOItGSVHMIJTeN
Kunt u mij vertellen wat dit voor levende
beestjes zijn, dienu voor 't eerst groepsgewijs
op de voorgevel van ons huis samenklon-
ten? Ze komen ook via de vensterbanken
naar binnen. Ik heb de hele gevel al eens
schoongespoten, echter zonder succes.
Antwoord: De kluwens kwamen geluk
kig in onbreekbare verpakking bij onze
entomoloog aan, want het betrof zo'n
600 microscopisch kleine rode mijten
(Bryobia cristata). Deze vuurrode krie
belbeestjes leven in normale omstandig
heden in tuinen, waar ze niet opvallen
door hun geringe afmetingen van zo'n
halve tot nog geen hele milimeter. Als u
dit ongedierte onder een microscoop
bekijkt, ziet u exemplaren met zes
pootjes, dat zijn de larven, en andere
met 8 poten, die volwassen zijn. Ze
behoren tot de klasse spinachtigen en
deze zijn familie van de bijemijt en dgl.
insektenparasieten. Ze klonteren vaak
in grote aantallen samen en kunnen ook
in flinke getale door raam- en deurkie-
ren een huis binnendringen. In dat geval
is het raadzaam ze gelijk met een huis-
houdinsecticide te bestrijden, want als
ze zich eenmaal in huis hebben ge
nesteld en gaan vermenigvuldigen, is
het moeilijker ze uit te roeien. Wilt u ze
in de tuin verdelgen, dan moet u - met
het oog op de beplanting daar - advies
vragen aan de Plantedeskundige Dienst,
Geertjesweg 15, 6706 EA Wageningen,
tel. 08370-96911.
In verband met een proces over coniferen
die te dicht op de erfscheiding staan, is mijn
vraag: hoe kan ik de leeftijd van coniferen te
weten komen en hoeveel groeien ze per
Jaar?
Antwoord: Wat is het toch jammer, dat u
niet precies schrijft over welke soort
coniferen het gaat. Coniferen betekent:
kegeldragers, dus dat zijn alle bekende
naaldbomen van grove den tot fijnspar,
maar o.m. ook ceder, cypres, gingko,
jeneverbes, larix, taxus ofwel venijn-
boom, thuja, thujopsis, tsuga (scheer
lingsden), allerlei dwergconiferen enz.
enz. De groeisnelheden en de hoogten
die ze bereiken, lopen zeer uitéén. Daar
bij komt nog het verschil in grondsoort
en behandeling. De enige methode om
de leeftijd van bedoelde coniferen met
zekerheid te bepalen, is ze om te zagen
en het aantal jaarringen te tellen.
VEHTAAIP NUlSWtUK
Graag zou ik wat meer weten overeen verta
ling van de „Huisselijke Godsdienstoefe
ning" van N. Roussel uit 1844, waarvan ik
het eerste deel bezit. Zie bijgaande foto
kopie.
Antwoord: Het betreft hier een verta
ling, vermoedelijk uit het Frans, door
Carl Steven Adama van Scheltema, die
o.m. als predikant te Borssele, Hoorn en
Amsterdam stond. Hij werd in 1815 in 's-
Gravenhage geboren en overleed in
1897 te Arnhem. Hij was een zeer sociaal
voelend mens, stichtte een aantal wijk-
gebouwen, ijverde tegen drankmisbruik
en deed veel voor de volkszang. Hij
schreef zelf boeken en vertaalde tal van
werken van stichtelijke aard. Zo heeft
hij o.m. het geruchtmakende boek
„Uncle Tom's cabin" (dat over het sla-
venleven in de zuidelijke staten han
delde en mede aanleiding werd van de
Amerikaanse burgeroorlog) in het
Nederlands laten verschijnen onder de
titel „Oom Tom's levensgeschiedenis",
zodat ook in ons land dit historische
werk van Harriet Beecher Stowe alge
meen bekend werd. Hij is de grootvader
geweest van de nog bekende dichter
Adama van Scheltema (1877-1924). N.
Roussel is onbekend gebleven.
SCHiJf BLIJFT VOL
Ik heb de inhoud van een disc voor mijn
computer gewist, omdat ik die voor andere
gegevens wilde gebruiken, maar nu blijft hij
aangeven dat het geheugen daarvan „vol"
is. Hoe kan dat?
Antwoord: Omdat bij dit systeem uit
sluitend de titels (bestandsnamen) uit
gewist worden, doch de rest van de tekst
blijft staan. U zult een nieuwe schijf
moeten nemen.
TttOPENZieKTCN VOOHKOMEN
Ik krijg werk in Indonesië. Bestaat er een
(liefst volledige) handleiding hoe Je al die
tropenziekten kunt voorkomen?
Antwoord: Er is een 13e druk versche
nen van een uitstekend aan deze tijd
aangepast boekje over de risico's van
een langdurig verblijf in de tropen, dat
goede raad geeft met het oog op het
ongedierte in diverse landen en over het
voorkomen en genezen van vele daar
vóórkomende ziekten. De titel is „Hoe
blijf ik gezond in de tropen" door J.F.M,
de Groot en u kunt het a 6,- plus porto
bestellen bij de afd. Voorlichting van het
Tropeninstituut, Mauritskade 63, 1092
AD Amsterdam, tel. 020-5688474.
OUDDORP
OPROEP VOOR NIEUWE LEDEN
Nadat op 11 september 1989 de Dam- en
Schaakvereniging „Ontspanning" haar
ledenvergadering in de achterzaal van
café de Bonte Koe aan de Broekweg 5 te
Ouddorp heeft gehouden zal de compe
titie van onze vereniging op 18 septem
ber daaraanvolgend van start gaan. Op
de ledenvergadering zijn nieuwe leden
van harte welkom.
We kunnen zowel bij de dammers als bij
de schakers nog wel een aantal leden
gebruiken. Schroom daarom niet om
eens een kijkje te komen nemen en meet
uw krachten eens met anderen.
Vanaf september t.m. april wordt elke
maandagavond in bovengenoemde zaal
gespeeld. Aanvang 20.00 uur. De contri
butie bedraagt 45,- per seizoen. Ook
wordt zowel bij de dammers als bij de
schakers om het kampioenschap van
Goeree-Overflakkee gespeeld. Indien U
geïnteresseerd bent in één van deze
sporten en U wilt deze in kompetitiever-
band beoefenen dan kunt U bij ons
terecht. Wellicht tot ziens op 11 of 18
september 1989.
Het Bestuur
GeSPREKKCN MET HOFPRCDIKEU
Ik heb hier (zie bijlage) „Gesprekken en
overdenkingen over de Hemelvaart" door
W. L. Krieger, uitgegeven te Amsterdam
door Joh. van derHey en te Utrecht bij Wil
lem van IJzerworst, MDCCIII Hopelijk
kunt u er iets over schrijven.
Antwoord: Wilhelm Leendert Krieger
werd in 1748 te Amsterdam geboren en
was achtereenvolgens predikant te
Zwolle, Nijmegen, Utrecht en Den
Haag. Hij werd daarnaast ook hofpredi-
ker van koning Willem I. Hij was in zijn
tijd een belangrijke figuur in de organi
satie van de Ned. Herv. kerk en hij
schreef vele werken op godsdienstig ter
rein. Hij overleed in 1822 in 's-Graven-
hage. Het romeinse jaartal van uitgave
staat voor 1803.
GOUDEN VIJFJE
Wat is 'n gloednieuw bewaard gouden vijfje
uit 1851 waard?
Antwoord: Stempelnieuw in dat doosje
met watten bewaard ca. 3500,-- en
anders minder naar gelang de door een
loupe waarneembare krasjes enz.
ONBEKEND GENOT
Al geruime tijd heb ik in mijn bezit „Het
Waare Genot des Levens in brieven met
plaaten", uitgegeven te Amsterdam bij Joh.
Allart, MDCCXCVI. De Titelpagina heb ik
gekopieerd. De schrijver is inbekend. Kunt
u daar iets over vertellen?
Antwoord: De auteur van dit oude boek
uit 1796 was de dichteres Elisabeth
Maria Post. Zij werd in 1755 te Dor
drecht geboren en overleed in 1812 te
Epe. In haar tijd was zij een bekende
schrijfster die destijds erg gewaardeerde
poëzie over de natuur en over de liefde
heeft nagelaten. Zij vertaalde ook enige
werken uit het Duits, zoals Friedrich
von Schiller's drama „Don Carlos". Zij
was gehuwd met de predikant Justus
Lodewijk O verdorp.
Als we wat ouder worden stellen we andere eisen.
Aan 'zitten' en 'slapen' bijvoorbeeld.
De Senioren-Studio
bij MeubelExpo is
speciaal ingericht
met slaap- en zit
meubelen voor U,
die op comfort
gesteld bent.
Zoals fauteuils met
verstelbare rug- en
armleuning. Latten
en spiraalbodems
met verstelbaar
hoofd- en voeten
einde (zelfs elek
trisch).
En.... onze meubelmakers maken al deze meubelen op
de voor U meest comfortabele hoogte.
Elke dinsdag krijgt onze Senioren- Studio speciale
aandacht. Er is iets lekkers bij de koffie en we maken
het extra gezellig. Kom op uw gemak proberen,
passen en meten. De dinsdag is voor U.
ZÓ veel en zó dichtbij'.
Wedvlucht vanaf Orleans d.d. 28
augustus, gelost met n.w. wind.
P.V. „De Postduif', in concours
144 jonge duiven.
J. Groenendijkj 1,4,7,9,16,17,23,28,29.
31 35 36; C. v.d. Bos 2,13,20; A. Sarelse
3,6,19,33,34; Mevr. Dubbeld 5,8,15,18.
22 25 26, 27; E. Groenendijk 1, 21, 30:
Gebr.'van Driel 11, 32; B. v.d. Doel 12.
14; M. de Blok 24.
P.V. „De Seinpost", in concours
281 jonge duiven.
P V d Linde 1,8,19,29,56; C. Dubbeld 2.
3 46 9 10,11,12,16,18,21,23,25,31,35,
38 40, 47, 52, 60, 67, 70; W.I. Peeman 5.
n' 22, 26, 28 32, 34,41,44,46, 50,63,66;
Iz.'Koese en zn. 7,13,14,15,33,37,49,51.
54 59 61 62,64, 65,68; A Verwers 20; L.
Hoek 24, 36, 42, 45, 48, 57, 58, 69; Gebr.
Verburg 27,53; P.J. v.d. Slik 30,55; C. van
't Veer 39; C. Kleym 43.
Wedvlucht vanaf Duffel d.d. 2 sep
tember, gelost met n.w. wind.
P.V. „De Postduif', in concours
282 duiven.
H. Kievit 1; J. Groenendijk 2, 5, 6, 9, 12,
13 14, 16, 20, 21, 27, 31. 34, 37,40,49; M.
de Blok 3,35,42, 59,69; J.C. Polder 4,24.
29, 39, 44, 50, 57, 61, 62, 66; André v.d.
Linde 7, 25; D. Melissant 8, 10. 58; A.
Sarelse 11,18,32,45,46,51, 52,69; Mevr.
Dubbeld 15, 17, 26, 28, 30, 38, 41,43,48,
56, 65, 67, 71; Gebr. van Driel 19. 22;
Comb. Slooter 23, 63; Wim de Vos 33; J.
Jongejan 36; B. v.d. Doel 47; Hans
Vroegindewey 53; Gebr. v.d. Sluys 54,60;
C. v.d. Bos 55, 70; C. Polder 64.
P.V. „De Seinpost", in concours
323 duiven.
C. Dubbeld 1,2,7,8,13,14,16,17,22,25.
31, 32, 33, 35, 36, 37, 41,44, 48, 52, 53, 55,
56, 60,62, 63, 65, 70, 74, 80; C. v.d. Weide
3, 18; A. Verwers 4, 5, 9, 21,47, 50, 51, 64,
73; J.C. Horseling 6, 12, 19, 30, 42, 54,61.
72; Iz. Koese en zn. 10, 11, 20, 23, 26,27.
34,43,45,46,49,69,79,81; C. van 't Veer
15; Gebr. Verburg 24; C. Kleyn 28,57,71,
75; L. Hoek 29, 59, 68, 76; W.I. Peeman
38, 58, 78; P. v.d. Linde 40, 66, 67, 77.
Beste jongens, meisjes,
en ieder die dit leest.
Dit hoekje zitten we te maken, als jullie
het vorige hoekje nog niet gelezen heb
ben! Een week van te voren dus. Post is
er nóg niet. Dat moet nog op gang
komen. Dan zullen we de puzzels maar
wat uitgebreider maken, zodat we toch
lekker wat ruimte in beslag nemen.
De mensen die wel meelezen en mis
schien ook mee puzzelen, maar NIET
inzenden, zitten met smart weer te
wachten op dingen die jullie zelf maken
of tekenen. Iets extra's! Kijk maar of je
daar temidden van het „drukke school
leven" nog kans toe ziet.
Wij gaan eens gauw naar de puzzels
kijken.
We maakten vorige keren raadsels uit de
Richteren-tijd. Nu eens een raadsel over
de tijd van koning David.
Je ziet een aantal zinnetjes over die tijd.
Waar zijn die zinnetjes gebeurd? De
juiste plaatsnamen moet je invullen.
In plaats van de vindplaatsen geven we
regelrecht de antwoorden. Alleenwel
door elkaar. Als alle antwoorden in de
goede volgorde ingevuld zijn, zie je op
de onderstreepte letters nog eens een
plaatsnaam! Welke?
De zinnen zijn:
1. Daar kreeg David toonbroden en het
zwaard van Goliath
(3e letter onderstrepen).
2. Daar verloste David de inwoners van
de Filistijnen. De mannen van die
stad verraadden hem
(2e letter onderstrepen).
3. Daar stelde David zich als waanzin
nig aan (3e letter onderstrepen).
4. Daar verbleef David, toen hij gevlucht
was voor Absalom
(3e letter onderstrepen).
5. Daar was David met zijn familie en
400 man (4e of 5e letter onderstrepen).
6. Daar was David met Saul in dezelfde
spelonk. Hij sneed daar een slip van
Sauls mantel af
(Ie of 4e letter onderstrepen).
Dit plaatje over „kegelen" kwam ik
ergens tegen. Voor 'k het wist was ik aan
het optellen:
achterste rij: 7 8 9 10 34
linkse rij: 7 4 2 1 14
rechtse rij: 10 -F 6 -F 3 -F 1 20
De 5 bleef eenzaam in het midden
staan.
Toen dacht ik bij mezelf: „Kan ik die cij
fers zó verschuiven, dat de achterste,
linkse en rechtse rij opgeteld evenveel
hebben?"
Na wat schuiven (een ander getal moest
in het midden komen staan) kreeg ik
over 23 uit.
Krijgen jullie dat ook voor elkaar? Zó
schuiven, dat de achterste, linkse en
rechtse rij alledrie 23 tellen?
Voor alle duidelijkheid: met de achterste
rij bedoel ik wat nu nog 7, 8, 9, 10 is; de
linkse rij wat nu nog 7, 4, 2, 1, is en de
rechtse rij wat nu nog 10, 6, 3, 1 is.
Als jullie al schuivend uit de drie rijen
een ANDER antwoord vinden, wat uit
alle drie de rijen komt, vind ik het ook
prima. Voorlopig kreeg ik het al schui
vend alleen maar voor elkaar om overal
23 uit te krijgen!
Probeer dus uit de drie rijen HET
ZELFDE antwoord te krijgen, als je de
rijen stuk voor stuk optelt!
Laat je familie maar mee puzzelen!
7. Daar nam David spies en waterkruik
uit Sauls wagenburg mee
(Ie of 4e letter onderstrepen).
8. Daar werd David door de stam Juda
tot koning gezalfd
(2e letter onderstrepen).
9. Daar bracht David zijn ouders in vei
ligheid (Ie letter onderstrepen).
Voor alle duidelijkheid: de zinnen staan
niet op tijdsvolgorde, hoor!
De antwoorden (door elkaar) zijn:
Hachila Moab
Gath Mahanaïm
Nob Engedi
Kehila Adullam
Hebron
Er zijn nog geen nieuwe brieven binnen.
Over en sluiten
....doen we jeugdboek voor deze keer
weer op slot. Even de sleutel weghangen
op een in-'t-oog-vallende plaats, zodat
we volgende keer weer verder kunnen.
Au... dat doet pijn, die in-'t-oogyvallende
plaats. Eerst even naar de doktér. Als die
tenminste te bereiken is. Misschien zit-
tie wel te puzzelen in jeugdboek! Laat ik
dat niet merken. Want dan komt hij wel
voor straf in de hoek. Op een in-'t-oog-
vallende plaats!
P.S. Bij leven en welzijn tot schrijvens!
Beste allemaal.
Vandaag liep ik door mijn tuin en toen
zag ik dat de prei al aardig dik begint te
worden. Daar het de eerste keer is, dit
jaar, dat we prei in de tuin hebben, zou
ik u willen vragen: Hoe kun je prei het
lekkerst klaarmaken?
U kunt uw preirecepten (en ook andere
leuke, lekkere, mooie enz. dingen)
opsturen naar Eilanden Nieuws, t.a.v.
Tante Nel, Langeweg 13, 3245 KE
Sommelsdijk.
Allereerst de antwoorden van vorige
week (de doorloper):
1. Vasr/ 8. ba^e
2. tiend£« 9. geitenbolye
3. Enea* 10. jeugö'
4. Asnath 11. Danië/
5. Theies 12. tempel
6. EseA: 13. elpendeen
7. Kaleb
De puzzel voor deze week is een
vogelpuzzel.
U ziet tien vogelnamen waarvan de let
ters door elkaar zijn „gehusseld".
Als u ze in de juiste volgorde zet, en de
letter die achter het woord staat op
schrijft, krijgt u een woord waar ieder
kind vroeger van gruwelde.
1. Moeskoel (4)
2. Relleaap (2)
3. Lagevosmrk (6)
4. Piermopboe (7)
5. Patrijslat (8)
6. Troehwane (3)
7. Trefar (2)
8. Doegjaathun (6)
9. Chlatvleks (8)
10. Elustnie (5)
Wie weet trouwens waarvoor het dien
de?
Dat was het wel zo'n beetje. We gaan nog
snel het een en ander doen en dan dui
ken we ons bed in.
Tot slot
Bij leven en welzijn tot over twee
weken.
Bij wijze van proef gaan we om de twee
weken meewerken aan „ouderenhoek".
We hopen dat u toch materiaal blijft stu
ren, zodat na verloop van tijd bekeken
kan worden of het weer iedere week
mogelijk is (de puzzels zijn het grootste
probleem voor ons).
Maar u kunt natuuriijk altijd mee blij
ven puzzelen met oom Ko.
Misschien kunnen we ook zo tussen
door een „puzzel met prijs voor een goed
doel" organiseren, maar daar denken we
nog even over.
Hartelijke groeten Tante Nel
Stellendatn
Delta Industrieweg 38
(bij de Haringvlietsluizen,
afsiag Havens)
Tel. 01879-2300
Open:
Maandag tm Zaterdag van
8.30 tot 17.00 u.
Vrijdagavond tot 21.00 u.
