EIIIVI1DEf1-f1IEmi/S Veel te zien op monumentendag te Ooitgensplaat Orgelconcert in Hervormde Kerk te Sommelsdijk De weg naar huii Waarom E.H.B.O. Politiek spelletje? Vuurtoren Haamstede blijft bemand Expositie aqaurellen „Voorstraten van Goeree Overflakl(ee" KOEKJES-AKTIE VOOR POLEN Jan Knape Mzn. 2e Blad DINSDAG 5 SEPTEMBER 1989 No. 5831 Interieur Hervormde Kerk te Ooitgensplaat met een Keijzer-Leeflang orgel van 1973 en de prachtige preekstoel met ouderlingenbank, gemaakt in 1736 door Amoldus van Galen, meester timmerman binnen Dordrecht, voor de prijs van f 670,-. Op monumentendag, zaterdag 9 september 1989 zijn te Ooitgensplaat van 10.00 tot 16.00 uur een viertal interessante monumenten te bezichtigen, n.l. de Hervormde Kerk, het Raadhuis, 't Fort „Prins Frederik" en smederij P. Kamp, Voorstraat 13. Hieronder een korte beschrijving van de Herv. Kerk. Reeds bij de stichting van het dorp in 1481 was bepaald dat er een kerk moest komen, gewijd aan St. Odulphus. Van dit gebouw is niets bekend. Waarschijn lijk was het van hout. Van 1527 tot 1553 werd er gebouwd aan een stenen kerk in de gothische bouw stijl. Dit was een kruiskerk. Na enkele overstromingen was deze kerk in 1722 zo slecht geworden dat men het westelijke deel (schip) afbrak om de rest van de kerk mee op te knappen. In 1847 werd deze kerk geheel afgebroken wegens bouwvalligheid. Er kwam een nieuwe kerk in de z.g.n. waterstaat-stijl op de oude fundamenten. De eerste steen van de toren werd op 22 mei 1847 gelegd door A. J. C. van Weel, zoon van de toenmalige burgemeester. In 1893 erd de toren verhoogd met 1 verdieping en een spits. Doordat de kerk nooit door brand is getroffen is er veel van het oude interieur bewaard gebleven. Zo zijn er drie koperen lichtkronen uit plm. 1640, enkele grafstenen uit plm. 1636 en delen van „herenbanken" uit 1743. Bijzonder fraai is wel de preekstoel met het doophek er om uit 1736. Dit doophek is voorzien van prachtig houtsnij werk. Twee koperen lezenaars en kandelaars maken dit tot een fraai geheel. Interessant is ook het archief dat vele oude stukken bevat vanaf het jaar 1587, zoals tekeningen en bestekken van de preekstoel en de huidige kerk. Het avondmaalservies is geschonken in 1737. De poorten van het kerkhof date ren uit 1840, de klok is gegoten in 1947 en het orgel is gebouwd in 1973. Vanzelf zou over deze kerk veel meer te vermelden zijn, maar bij een bezoek aanstaande zaterdag wordt u breedvoerig ingelicht. Eeuwen oude documenten en een foto-expositie laten de geschiedenis herleven. Over het Raadhuis van 1616, het Smederijmuseum en het oude Fort (waar voor vijf gulden echte „hut spot" te koop is) vertellen wij u het een en ander in ons volgend nummer. De titel van het boek van wijlen de heer Jo Kosten „Tussen Kerk en 't Fort" wordt zater dag een levende geschiedenis, ook als u loopt over de Voorstraat met z'n vele monumenten en oude (heren)huizen. De vuurtoren van Haamstede, die grote bekendheid kreeg door de afbeelding op de bankbiljetten van ƒ250,- blijft be mand. De bedoeling was deze vuurtoren te slui ten, omdat ze voor de navigade op de Noordzee niet meer strikt nodig was, maar een fanatieke aktie om het kunst licht bemand te houden heeft succes gehad. Men heeft succes gehad. Men heeft onder meer aangevoerd, dat de functie heeft. Op zee zowel als te land kan men verdachte bewegingen in de gaten houden, op zee de smokkelsche- pen, te land andere criminele akties, want boven op de toren kan men een heel stuk van het Schouwse land over zien. De Dienst Scheepvaart en Mari tieme Zaken zorgt voor de salariëring van \Vi persoon. De gemeente Wester- Schouwen voor één persoon terwijl ook het Ministerie van Justitie en het Minis terie van VROM in de exploitatie bij draagt. Én en ander werd medegedeeld op een Verkiezingsbijeenkomst van de V.V.D. in Zierikzee, waar ook Minister Korthals-Altes aanwezig was. Openbare repetitie jeugdorkest Sempre Crescendo Inmiddels zijn bij de Kon. Fanfare „Sempre Crescendo" te Middelharnis- Sommelsdijk de muzieklessen weer her vat. De opleidingen worden verzorgd door de docenten Arie Heykoop, Arie Stolk en Hugo Verwey. Naast het volgen van deze muzieklessen kunnen beginnende muzikanten reeds na enkele maanden toe treden tot het jeugdorkest van Sempre. Voor de nieuwe leerlingen en voor zomaar belangstel lenden zal op donderdag 7 september mssen 19.00 en 20.00 uur een openbare repetitie worden gehouden. Dit ter ken nismaking met het musiceren in groeps verband. Plaats van handeling is het repetitielo kaal „De Notenkraker" aan de Jul. van Stolberglaan te Middelharnis. Koor- en samenzangavond in „De Samaritaan" Donderdag 7 september organiseert de welzijnszorgkommissie van het ver pleeghuis „De Samaritaan" weer een koor- en samenzangavond in het ver pleeghuis. Deze avond begint om half acht en wordt gehouden in de Lukaskapel. Aan dit programma wordt medewerking verleend door de Christelijke Gemeng de Zangvereniging „Com nu met Sangh" uit Oude Tonge. Dit koor staat onder lei ding van dhr. A.L. van 't Geloof. De de- klamatie wordt deze avond verzorgd door mevr. N. v.d. Velde. Een ieder is van harte welkom bij deze zangavond. De toegang is vrij. Groenteteelt op Jaarmarkt Een keur van nederlandse groenten is te vinden op de jaarmarkt te Zuidland op zaterdag 9 september aanstaande. In een arrangement gebaseerd op een hoorn van overvloed zullen allerlei groenten en ook fruitsoorten worden verwerkt. Goede ideeën voor het maken van heerlijke gerechten en al deze groente- en fruitsoorten kunt u lezen in het ter plaatse verkrijgbare folderma teriaal. 'In de tunnelkas daarnaast kunt u zien hoe tegenwoordig de produkten worden geteeld op steenwol. Hier wordt u ook geïnformeerd over gewasbescherming via biologische methoden. Uiteraard mogen op deze jaarmarkt enkele boxen met vee niet ontbreken. Verder kunt u hier ook vinden een pre sentatie van de plattelandsvrouwen, plattelandsjongeren en de Lagere Agra rische School „Anna Hoeve" uit Brielle. De Stichting Flakkeese Hulpgoederen Polen organiseert een koekjes-aktie. Ze komen bij U langs, onze medewerkers huis aan huis, groot en klein. Voor 2,50 bieden ze U een pakje room- boterkoekjes aan van zeer goede kwali teit. U kunt ze verwachten tussen don derdag 14 sept. a.s. en zaterdag 16 sept. Met de opbrengst hopen we de kosten te kunnen dekken van inpakken, vervoer, enz. van grote zendingen goederen naar Polen én van het vervoer van de kerst pakketjes voor Poolse kinderen. Zeg geen nee tegen onze verkopers, want zo wordt Polen geholpen door Flakkee. SINT ANNALAND Beroep uitgebracht Door de Gereformeerde Gemeente van Sint Annaland is een beroep uitgebracht op ds. J. Karels, predikant van de Gere formeerde Gemeente in Rijssen. - door leerlingen van Paul Kieviet - Op D.V. 16 september, 's avonds acht uur, zal er in de Hervormde Kerk te Sommelsdijk een bijzondere orgel bespeling worden gegeven. Aan de klavieren van het prachtige Meere-orgel zullen dan orgelspelende ama teurs plaatsnemen. Het betreft hier allemaal leerlingen van de organist van deze kerk, Paul Kieviet. Het Meere-orgel in de Sommelsdijkse kerk werd twee jaar geleden zeer vakkundig gerestaureerd door de orgelmakers Gebroeders Reil uit Heerde. Het is één van de best bewaard gebleven orgels van z'n maker. Sinds het jaar dat het gebouwd werd (1821) is er aan het orgel eigenlijk heel weinig veranderd: op 3 van de 21 registers na zijn alle pijpen die het orgel heeft nog allemaal van Meere, terwijl de firma Reil bij de laatste restauratie voor die 3 registers nieuwe pijpen heeft^ gemaakt, in stijl en bouwwijze aangepast aan de „echte" oude pijpen. Zodoende is het orgel sinds twee jaar weer opti maal geschikt voor en berekend op z'n belangrijkste taak: de begeleiding van de gemeentezang tijdens de erediensten. Maar ook op doordeweekse dagen wordt het instrument gebruikt: de uitvoerenden van het concert op 16 september hebben op dit prachtige orgel hun wekelijkse orgelles. En weest u er van overtuigd dat dat inspireert! Iets van die inspiratie die een historisch orgel als dat in Som melsdijk nu eenmaal in zich heeft, hopen deze organisten u op 16 september te laten meebeleven. Bovendien is het voor de orgelstudie alleen maar leerzaam en stimulerend om bij een dergelijke gelegenheid voor het voetlicht te treden. Musicus Paul Kieviet studeerde dit jaar af voor de hoofdvak ken orgel en theorie der muziek aan het Rotterdams Conser vatorium. Voor het hoofdvak orgel behaalde hij cum laude het diploma Uitvoerend Musicus, voor de studie theorie der muziek het diploma Docerend Musicus. Bovendien stu- t deerde hij kerkmuziek. Als kerkmusicus is hij, behalve aan Hervormd Sommelsdijk, verbonden aan de Hervormde x^ Gemeente te Dirksland. Naast zijn lespraktijk is hij momen- teel werkzaam als koordirigent, schoolmusicus en docent aan de muziekschool te Middelharnis. Ook geeft hij regel- V matig orgelconcerten (deze zomer o.m. in West-Duits- land). Het leerlingenconcert omvat voor een groot deel orgelmu- V ziek van Johann Sebastian Bach. Maar ook zal er worden y geïmproviseerd, er wordt oude engelse muziek uitgevoerd en het romantische repertoire ontbreekt evenmin. De aanvang is om 20.00 uur en de toegang is gratis! Opbouw en toerustingsdag van ver. 'De Christenvrouw' Belangstellende christenvrouwen zijn van harte welkom op D.V. dinsdag 19 september 1989 in de kapel van de Prin- sekerk, Schepenstraat 71 te Rotterdam. Spreker: dr. R. Seldenrijk; onderwerp: „Rentmeester zijn in onze informatie samenleving". De dag duurt van 10.15 uur tot 14.30 uur. Koffie vanaf 9.45 uur. Lunchpakket s.v.p. zelf meenemen. Toegang vrij (kol- lekte). Boekentafel aanwezig. „De Christenvrouw" is een landelijke vereniging (opgericht 8 jan. 1981) als als doel om vanuit de Bijbel, het voor alle tij den onfeilbaar en gezaghebbend Woord van God, christenvrouwen behulpzaam te zijn om te komen tot een beter inzicht en betere kennis omtrent de problemen van deze tijd, ten aanzien van gezin, maatschappij, staat en kuituur. In de huidige samenleving zijn ongeval len helaas een dagelijks voorkomend verschijnsel. Waar mensen zijn is het ongevallenrisico aanwezig. Iemand die in het bezit is van een geldig eenheidsdiploma E.H.B.O. heeft geleerd en bijgehouden, hoe en op welke wijze hij levensreddende hulp kan verlenen. We horen vaak de kreet, Nederland ver grijst, het is mede aan u om te voorko men dat een voor de samenleving zo'n belangrijke vereniging als de E.H.B.O. niet mede vergrijst. Het ligt dan ook bin nen uw bereik om uw kennis te verrijken op het gebied van Eerste Hulp aan een medemens. Medio september start de Koninklijke Nederlandse Vereniging Eerste Hulp bij Ongelukken (E.H.B.O.) Afdeling Som melsdijk EPU met een nieuwe cursus. Opgave voor deze cursus bij; W.A. Hob bel, Meerkoet 15, 3245 TK Sommels dijk, tel. 01870-6085. GOEDEREEDE Op open Monumentendag, 9 septem ber, gaat een nieuwe tentoonstelling van start in „Klein Loogement", Noordzijde Haven 29 in Goedereede. Vorigjaar september trok de aquarellen tentoonstelling met als thema „De stad Goedereede en haar omgeving" heel veel belangstelling, dit jaar is tot eind van de maand een tentoonstelling te zien met als thema: „Voorstraten van Goeree-Overflakkee", werk van kunst schilder Matthijs Mijnders. Matthijs Mijnders, geboren 1953 te Stel- lendam: opleiding tot eerste graads docent aan de academie voor beeldende vorming, Amersfoort; leraar handvaar digheid en tekenen aan verschillende scholen op Goeree-Overflakkee. Matthijs Mijnders studeerde af met als specialisatie ruimtelijke vormgeving, aquarel en keramiek; momenteel is hij vooral bekend om zijn clavecimbel- bouw. 'Aquarellen (en keramiek) werden ge presenteerd in verschillende galeries door geheel Nederland. U wordt van harte uitgenodigd de ten toonstelling te bezoeken. „Klein Looge ment" is geopend: Open Monumen tendag 10.00-17.00 uur; woensdagmid dag 14.00-17.00 uur en zaterdagmiddag 13.00-17.00 uur. STELLENDAM - Oud papier - op zaterdag 9 september wordt door de financiële commissie van het open Herv. Jeugdwerk weer oud papier opge haald. Wij beginnen om 8.30 uur op de Molenkade en zo vervolgens om 9.00 uur in de Nieuweweg en Eendrachtsweg. Zet u uw oud papier tijdig en gebundeld gereed? Woensdag wordt een belangrijke dag voor Nederland, want wat gaat er gebeu ren in de politieke wereld? Ik zou het zo niet durven zeggen, maar een ding weet ik wel, u bent wel goed bezig als u na het stemmen naar de Grutterswei in Oude Tonge komt. Daar begint namelijk het nieuwe schaakseizoen. Links of rechts, allemaar rechtdoor naar S.O.F. Vorige week woensdag begon het al leuk op de vergadering. Het eerste nieuwe lid door dit seizoen kwam al binnenlopen en dat was dan Wim Douw uit Som melsdijk. Bij het vriendschappelijk snel schaaktoernooi liet hij wel gelijk zien dat hij al vader sdchaakstukken gezien had, van de 16 spelers die meededen pakte hij mooi de zevende plaats. Twee fanatieke schakers van „De Zwarte Pion" wilden ook graag meedoen en wij weigeren niemand dus de heren Peeman en Du Pree deden gezellig mee. Voor onze top was het echt wel leuk, want die twee heren zijn sterke schakers en dat bleek ook, want Du Pree won overtui gend, gevolgd door Van Maurik. Onze eigen snelschaakkampioen Van Hooff bakte er weinig van en eindigde zo rond de zesde plaats. Gebuis zorgde weer voor het spektakel. Hij wist z'n stelling zo op te bouwen dat Van Hooff echt moest gaan denken en aangezien de partijen maar vier minuten p.p. bedenk tijd geven, ging Ruud door de vlag. Daarna pakte Gebuis ook Gebraad mooi in en zo kon voor Gebuis de avond niet meer kapot. Al met al was het weer gezelilig en we roepen de schakers van Oude Tonge en omstreken dan ook zeker op om eens een avond te komen schaken (alles zonder verdere verplich tingen). Probeer het gewoon eens, dat is toch wel het minste dat je kunt doen. ledere woensdag 20.00 uur in „De Grutterswei". Bij ons telt nog: wie als vriend hier bin nengaat, komt nooit te vraag maar steeds te laat! Tot schaaksü BJB toren uit criminaliteitsbestrijding een ^.^.^.l^^.^.^.^.^^.l^^.l^^.^.^.^.^.l^^.l^l^l^:^l^^.^.l^l^J^)^l^^■^■'^^■**'^^■>^'^^■'^^■^■^■^^*'^'^'^>^>^>^>^**>^^^^ VERVOLGVERHAAL - 31 - Niet uitgegeven manuscript, beschikbaar gesteld door M. A. Knape Ze zucht boven haar naaiwerk. Willem houdt vol: „Magge m'n wel es over dienke!" Hij heeft bij Betje het „open geweten" onderkent en soebat: „gae mee, meid". Ze schudt langzaam met haar hoofd, ze doet het niet. „Waerom dan niet?" „Hawe ik je toch al gezeid". „Ke' je toch wel es bie de man gaen luustere". „Dat doe 'k iedere Zondag". „Jae, mar op de catechesaotie is weer heel wat aores, daer leer je meer, en je kent er es wat vraege". Ze haalt haar schouders op en bukt met haar neus dicht bij het naaiwerk of haar schoot. Hij ver schiet zijn laatste kruit: „Zou je moeder het niet goed vinde, dienk je?" Hij wacht haar antwoord niet af, er komt een vraag in hem op, die hem geheel in beslag neemt. Zou Betje d'r moeder het goed vinden? Wat weten ze van haar af? Alleen dat de glans van haar innerlijk leven uitstraalde naar buiten. Maar ze heeft nimmer iets gezegd.... En zijn moeder heeft de troosteloosheid van haar bestaan om zich heen gesnauwd. Dat behoeft niet gezegd te wor den, het is van zichzelf duidelijk.... En voor die moeder zal hij naar de catechisatie gaan,.... om te zien of er nog iets aan te doen is.... en opdat hij haar niet gelijk worden zal.... „God, wil mij daar voor bewaren?" Wordt het gebed van een onbe keerde ziel verhoord? Het is een van de vragen, die hij dominee al dadelijk doen zal. Tegen Betje zegt hij zeer nadrukkelijk: „Ik gaen!".... Willem is een zoeker geworden. De dorpelingen hebben een eigen woord om daarmee de catechisatie aan te duiden. Ze spre ken over de „vraogeschool". Daarmee drukken ze uit, dat er voornamelijk gevraagd en natuurlijk ook geantwoord wordt. Het is regel, dat de domi nee de vragen stelt en de catechisant het antwoord geeft. Willem richt het al dadelijk anders in, hij begint met de dominee vragen te stellen. Het zijn niet de vragen, die hem in de laatste dagen veront rust hebben. Er zijn andere, die door het ogenblik zijn ingegeven. Hij wacht dominee op onder de lantaarn, die op de hoek van de Kerkweg staat. Dominee is zeer blij met de nieuwe leerling, samen vinden ze het jammer, dat Willem z'n vrouw niet meegekomen is. Willem moet nog maar es goed zijn best doen om haar te overtuigen van de noodzakelijkheid van catechetisch onder wijs. Dominee voert verschillende argumenten aan in de hoop, dat Willem ze zal onthouden, en getrouwelijk overbrengen aan haar voor wie ze bestemd zijn. Er iS weinig kans op, want Willem luistert met ongeduld, hij wil zelf aan het woord komen om met vragen te beginnen. De afstand, die hem van de consistorie scheidt, krimpt met elke pas onrustbarend in, dominee neemt verba zend grote stappen met zijn lange benen. „Zou ik maar es doen", is het laatste dat dominee zegt. Willem belooft het. „En dan zou ik wille vraege, domenee".... Hij probeert te blijven staan, maar dominee is niet te houden. Het gevolg is, dat ze wat langzamer beginnen te lopen, zo wint Willem toch tijd. „Je weet er aoUes van, domenee, ik binne mar lomp".... Dominee knikt aandachtig, hij kent de betekenis van dat woord in de taal van de streek. Willem wil er mee te kennen geven, dat hij niet zo best leren kan. „Dat je de vraoges niet te moeilijk voor m'n maekt".... Dominee stelt hem gerust: „Dat zal wel mee vallen". „En as ik soms es wat vraege, domenee, dat soms es een beetje raor is, za' je dan niet om m'n lache.... want je weet er aolles van, ik binne mar een lom pen errebeier".... Dominee heeft moeite om zijn gezicht niet in een lach te trekken, het klinkt zo grappig, en Willem loopt zo grappig naast hem, met zijn handen in zijn zakken, zijn klompen klotsen zwaar op de straatstenen. En hij haalt het zowaar nog in zijn hoofd om te zeggen: „Neem m'n niet kwaelijk, domenee, ik hawe geen eens es gezeid: lae mien die tas va' je draege, geef mar hier". Het zijn slechts een paar stappen meer en dan zijn ze er, maar dominee laat toch toe, dat Willem hem de tas van onder zijn arm haalt. Hij is nog zo'n jonge dominee en hij wil graag weten welk een vertoning deze arbeider op klompen maken zal als hij een tas onder zijn arm draagt. Willem schijnt te weifelen of hij de tas op zijn schouder zal zetten. Dominee moet een paar keer slikken voordat hij in staat is om hem een klap op zijn schouder te geven en te zeggen: „Brave kerel, ik zal heus niet om je lachen, hoor!".... Willem ademt benauwd als hij de klein consisto riekamer binnenkomt. De anderen zijn er al, de vier mannen staan bij de kachel te roken, de twee vrouwen zitten naast elkaar aan de groene tafel. vlakbij de schrijfmap en de voorzittershamer van de dominee. Ze voeren een geanimeerd gesprek, blijkbaar over een gebreide sjaal, want die is uit gespreid in hun handen. Ze zwijgen botstil zodra de deur openzwaait, vrouw Versprille palmt vlug de sjaal, in, een gevolg van opgedane ervaringen. De mannen groeten verrast: „Heuj, Wullem". Dominee lacht vriendelijk spottend tegen zijn vrouwelijke catechisanten: „twee recht, twee ave- recht, een mindere.... zeg ik het goed zo?".... Frans Versteege helpt dominee bij het uittrekken van zijn jas. Ze gaan op de banken zitten die bij de tafel staan. Willem neemt een stoel bij de muur onder het portret van de Koningin. Maar daar mag hij niet zitten van de dominee en zo komt hij op de bank naast de vrouw van Frans Versteege terecht. Jaap Vandervelde grapt: „Een bank is te hard voor z'n.... je mo' dienke: hie is pas getrouwd! Dan bin je 't fijn gewend!" Willem is ietwat verbijsterd, hij is neergekomen op de breeduitgespreide rokken van zijn buur vrouw, hij bemerkt het als ze hem een duw geeft. Het maakt zijn verwarring nog groter, hij krijgt er een kleur van op zijn gezicht. Dan zegt de domi nee: „We zullen bidden". Willem doet zijn ogen dicht. Hij doet ze dadelijk weer open, want er is gerucht om hem heen. De mannen schuiven de bank achteruit en gaan staan. Hij kijkt naar de twee vrouwen, die blijven zitten. Dominee wacht even, Willem voelt de ogen van dominee op zich gericht. (wordt vervolgd) ''^^^.^^^.^'>^.^^^.^^\^^\^^v^^*x^\t.^v,^^i,^v^a'%^.^^\^i^^\K^^t\f,^^f^^in^v^vi^h/i,i^rÊ^v^^>K^v.,^rt^^^>^

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1989 | | pagina 5