EIIAIIDEtl-IIIEUWS
Scholieren druk met bloembollenoogst
De weg
naar huis
Politieberichten
Maaskant Shipyards
aktief op de
buitenlandse markt
Strijd om behoud
Zeeuwse oester
UITNODIGING
Liefhebbers jazz-gym
opgelet!
Ri/MPrsrAD
Jonge Musici geven
concert in Burgh
Middelharnis
G.VI
DIRK5Li)ND
Jan Knape Mzn.
2e Blad
DINSDAG 1 AUGUSTUS 1989
No. 5821
- Alcohol in het verkeer
De afgelopen week deed een fietser mel
ding van het feit dat hij door een roeke
loze automobilist bijna van de fiets
afgereden was. Na enig speurwerk ge
lukte het de politie om die automobilist
te achterhalen, deze bleek bij controle
teveel gedronken te hebben. Tegen hem
is proces-verbaal opgemaakt.
- Inbraak/diefstal uit woning
In het afgelopen weekend werd ingebro
ken in een bungalow en een bedrijfsge
bouw, gelegen aan de Oudelandsedijk te
Middelharnis, de bewoners bleken met
vakantie te zijn. Vanuit de woning wer
den een stereotoren en een videorecor
der meegenomen. Van de loods werd
alleen het slot vernield.
- Diefstal in jachthaven
De eigenaar van een zeiljacht deed het
weekend aangifte van het feit dat vanaf
zijn, bij de Watersportvereniging „Flak-
kee" afgemeerd jacht, een spinaker
boom was ontvreemd.
- Vals biljet van 100,-
Deze week werd er door een vrouw mel
ding gemaakt van het feit dat zij bij het
aanbieden van bankbiljetten op de
bank te horen kreeg dat er een vals biljet
van 100,- tussen zat. Zij wist zich niet
te herinneren van wie zij dat biljet had
ontvangen. Het valse biljet is door de
politie inbeslaggenomen en wordt nader
onderzocht om te trachten de herkomst
te achterhalen.
- Onttrekken aan inbeslagneming
De eigenaar van een bromfiets, welke
door de politie inbeslaggenomen was,
had enige tijd geleden voor eigen rechter
gespeeld door de bromfiets te onttrek
ken aan de inbeslagneming. Tegen hem
en zijn mededaders, welke hem behulp
zaam waren geweest bij het transport
en het verbergen van de bromfiets wordt
proces-verbaal opgemaakt.
Vanaf 15 augustus a.s. willen we, op
dinsdagavond van 19.30-20.30 uur, gaan
starten met een uur Jazz-gymnastiek
voor meisjes en jongens. Jazz-gym is een
leuke sport. Zoals bij elke sport begin je
met een warming-up. Dit betekent dat al
je spieren warm gemaakt worden omn
blessures te voorkomen.
In het tweede gedeelte van de les doen
we spieroefeningen.
Aan het einde van de les leer je een
dansje op leuke, vlotte muziek. Zo'n
dansje kun je dan tijdens een uitvoering
demonstreren. Dus: als je tussen 10 en
14 jaar bent, en je vindt dansen leuk, dan
ben je vanaf 15 augustus welkom in de
sporthal te Dirksland.
Wil je nog meer weten, dan kun je bellen
naar: Joke van Heukelom, 01877-2352.
Of je kunt alvast opgeven bij: mevr.
Stolk, 01877-2122.
Maaskant Shipyards, onderdeel van het
grotere Damen bedrijfin Gorinchem is
bezig zich te penetreren in de buiten
landse markt.
Het kon niet uitblijven, de vette jaren
voor de Nederlandse Noordzeevisserij
zijn (laten we hopen tijdelijk) voorbij.
En daarmee ook de stroom nieuwbouw-
orders uit die sector aan het opdrogen.
De tijd dat iedere Noordzeevisser die
met zijn tijd mee wilde, iedere vier of vijf
jaar een miljoenorder plaatste, voor
weer een moderner schip met groter
motorvermogen en de meest moderne
navigatie-apparatuur zal misschien voor
eerst niet terug komen.
Maar de fabrieken moeten blijven draai
en, de orders moeten worden wegge
haald, waar ze te vinden zijn, het
personeel heeft er recht op zijn goed
belegde boterham te behouden.
Het kon niet uitblijven, dat waar tweede
hands kotters (zeker oude kotters) naar
het buitenland werden verkocht en de
Nederlandse visserij aan banden werd
gelegd, door maatregelen uit Brussel en
van de AID, het buitenland een groot
deel van de visserij van Nederland ging
overnemen. En nu komen ook de bui
tenlandse orders voor nieuwbouw los.
Welgelegen, de werf in Zoutkamp, van
der Poel scheepsbouwer in Hazers-
woude, ze sleepten orders weg uit het
Zuid Engelse Brixham.
Maar ook Maaskant en Padmos zijn
daar niet onbekend. Maaskant ving
opdracht voor zijn eerste nieuwbouwor-
der van de reder Davis Bee consali, eige
naar van twee kotters. Zijn derde kotter
wordt een Eurokotter, met gesloten ach
terschip, waarvoor het casco in Polen
wordt gebouwd, schip van 23.1 meter
lang en 6.3 meter breed met een holte
van 3.1 meter.
De voortstuwing wordt een Cummins
motor van 300 pk met 1800 toeren.
Daarnaast heeft Maaskant een kotter in
aanbouw voor Noorse rekening, terwijl
men ook begonnen is, aan de afbouw
van de grootste garnalenkotter die ooit
in het Belgische plaatsje Bouchhoute
gedomicilieerd was. Het wordt een gar-
nalekotter van 40 bij 9 bij 5.1 meter die
uitgerust wordt met een 1200 pk. Stork-
motor en een van Voorden schroef met
een diameter van 3600 milimeter.
Ook de casco van dit schip komt uit
Polen.
En zo gaat Maaskant eigenlijk zijn
derde fase in. Begonnen als reparatie
inrichting voor mosselvaartuigen (direct
na de oorlog) kwam eerst het plaatsen
van nieuwe motoren in mosselschepen
die de door de Duitsers geroofde sche
pen moesten vervangen (veel oude
beurtvaartmotoren). Toen hieraan een
einde kwam, werd gespecialiseerd in het
inbouwen van nieuwe motoren voor
de binnenvaart.
De derde fase waardoor de bedrijven op
Bruinisse Maaskant en Padmos naam
kregen was de bouw c.q. inrichting van
Noordzeeviskotters. De hoofdzetel van
beide bedrijven verhuisde toen naar
Stellendam om de Zuidvloot up to date
te kunnen bedienen en nu gaat het dus
om een plaatsje te gaan veroveren in die
zelfde nieuwbouw (annex reparatie,
maar die is er al langer) voor de buiten
landse markt.
Voor Bruinisse en Stellendam een geluk,
dat men de bakens weet te verzetten, als
het getij verandert, want dat getij de gro
tere opkomst van de buitenlandse reder
is toch niet meer tegen te houden, hoe
spijtig dat voor de Nederlandse visserij
ook moge zijn.
Grote gift aan
gemengde zangver. „Apollo"
uit Nieuwe Tonge
In verband met het a.s. jubileum van de
gem. zang „Apollo" in april als het koor
het 70-jarig bestaan zal vieren, is er een
verzoek gericht aan het Anjerfonds voor
een bijdrage voor de aanschaf van
koorkleding. Dat verzoek is ingewilligd
en aan genoemde vereniging is een bij
drage gesteld van 1100,-.
Zo ziet u dat alle akties welke ten
behoeve van het Anjerfonds worden
gedaan ook weer aan de verenigingen
worden besteed.
Terwijl er nog weinig zicht is, of en wan
neer het vroegere el dorado van de oes-
terteelt, de Yersekse Bank, weer voor die
oesterteelt kan worden benut, heeft men
goede hoop dat de oesterteelt in het Gre-
velingenmeer in stand kan blijven.
In 1987 dacht men dat men op de Oos-
terschelde weer kon beginnen, maar de
parasiet Boonamia Ostrea, stak op
nieuw de kop op en daarmede ook een
spaak in het wiel.
En wat insiders al hadden voorspeld, als
gevolg van bepaalde handelingen van
de Yersekse oesterkwekers openbaarde
de parasiet zich ook in het Grevelingen-
meer, dat tot dusver vrij was gebleven.
De onderzoekers van het Rijks Instituut
voor Visserij Onderzoek vermoedde, dat
„stress" bij oesters die van het ene per
ceel naar het andere werd overgebracht,
de oesters vatbaarder maakt evoor aan
tasting met de schadelijke parasiet.
Er moest dus wat op gevonden worden,
om de oesters bij het opvangen en weer
uitzaaien, een behandeling te geven, die
minder schade veroorzaakte. Een verbe
terde oesterkor, daarnaar ging de ge
dachte uit en het ontwerpen van die kor
was een kolfje naar de hand van het bag
gerbedrijf van Stee uit Yerseke.
Met deze nieuwe oesterkor, worden nu
de oesters in het Grevelingenmeer be
handeld. De oesters worden met een
fijne schaaf, van de bodem geschraapt
en daarna met een zuig-perspomp aan
boord gezogen, waarna ze terecht ko
men in en bassin, een met water gevuld
daarvoor verbouwd binnenschip.
Uit het bassin worden de oesters gesor
teerd, naar kwaliteit en grootte, de zieke
exemplaren worden er uit geraapt, de
nog gezonde exemplaren worden op
nieuw in de Grevelingen uit gezet in ver
schillende dichten en grootten. In het
najaar kunnen de oesterhandelaren
hieruit hun voorraden aanvullen.
Van de oesters die in een vrij gebied van
120 ha. worden gevist, blijkt zes tot tien
procenta met de Bonnamia parasiet te
zijn besmet. Het Rivo onderzoek moet
nu uitwijzen of de ziekte onder ideale
teeltomstandigheden tot een minimum
Scholieren aan het bollen rapen.
In juli worden de hyacinten-, krokussen- en tulpebollen
geoogst. Vaak worden eerst de afgestorven bladeren en sten
gels in stukjes gehakt. Het verbranden van dit loof wordt
vanwege rookoverlast weinig meer gedaan. Op de zandgron
den worden de bollen geoogst met een machine die een laag
grond van een meter breed zo'n twintig centimeter oplicht.
De bollen worden hieruit gezeefd en komen vervolgens ach
terop de machine in grote kisten terecht.
Op de zwaardere gronden blijft bij deze methode veel grond
tussen de bollen achter. Vaak worden daar de bollen met een
ploeg rij voor rij uit de grond gehaald en met de hand in
kleine kistjes geraapt.
Dit laatste is dikwijls het werk van scholieren die in hun
zomervakanfie een extra zakcentje bijverdienen. Zowel bij
de oogst als bij de verdere verwerking van de bollen op de
boerderij zijn deze maand in totaal meer dan 15.000 scholie
ren aktief In de schuur worden de bollen aan grote tafels
'gepeld': de resten van de oude bol worden van de nieuwe
bollen afgedraaid. Na dit pellen met de hand worden de
nieuwe bollen machinaal op grootte gesorteerd. De kleine
bolletjes zijn het plantgoed voor volgend jaar. De grote bol
len worden verkocht aan de consument voor opplant in de
tuin en aan snijbloementelers die er vanaf december tot mei
bloemen van snijden. Veel bollen komen ook in parken en
plantsoenen terecht.
Behalve in de bloembollenstreek ten zuiden van Haarlem
worden ook veel bollen geteeld in de kop van Noord-
Holland, de Noordoostpolder en in Zuidwest-Nederland. In
1988 was ruim 16.000 hectare met bloembollen geplant. De
tulpen namen hiervan bijna de helft in beslag. In datzelfde
jaar werd voor 937 miljoen gulden aan bloembollen uitge
voerd, vooral naar Groot-Brittannië, West-Duitsland, Italië
en de Verenigde Staten.
kan worden beperkt. Men denkt aan Wi
miljoen aldus behandelde oesters per
jaar, bij een jaarlijkse produktie uit de
Grevelingen van acht tot tien miljoen.
Wil men zover komen, dan zullen de
oesterkwekers eveneens hun oude oes
terkorren moeten weg doen en een
nieuwe manier van vissen moeten in
voeren, die de oesters minder bescha
digt, en die hun minder stress bezorgt.
Het behoud van de platte Zeeuwse oes
ter is deze omschakeling zeker waard,
nadat men 15 jaar lang oesterkweker-
handelaar van het „goud" uit de Greve
lingen toen het „goud" uit de Ooster-
schelde verdwenen was.
nesse. Meerdere jaren was hij leider van
orgel-wandeltochten op toeristendagen
in Zierikzee.
Het programma van het concert op 3
aug. zal bestaan uit de volgende
werken:
- PraeambulumH. Scheidemann
nr. 8 in d (ca 1596-1663)
- Ariette:Girolamo Frescobaldi
„Lente et flóleuse" (1562-1653)
- VariatiesJan Pietersz. Sweelinck
voor orgel over: (1562-1621)
„Mein junges Leben hat ein End"
- aria:Guiseppe Torelli
„Tu lo sai" (1650-1703)
- PastoraleJohann Seb. Bach
in F-dur, BWV 590 (1685-1750)
- aria: „Vergiss mein nicht"
- recitatief: „Du lieber Heiland, du"
en aria: „Buss und Reu",
uit de Matthauspassion, BWV 244
- Sonate nr. 5Carl Philipp E. Bach
in d-kl.t. (1714-1788)
Allegro, Andante en Allegro met 9
variaties.
- 3 Hymnen voorArie J. Keijzer
Sopraan en Orgel (geb. 1932)
lam lucis orto Sidere,
Te lucis aute terminam en
O Quante Qualia.
Het concert begint om 20.00 uur. Toe
gang: ƒ5,- p.p.; ƒ3,50 kind. t/m 12 j.,
houders van C.J.P. en Pas-65.
De Herv. kerk te Burgh is dagelijks van
10.00 tot 12.00 uur en van 14.00 tot 17.00
uur te bezichtigen in het kader van een
tentoonstelling van werken van Anna
Metz (etsen) en Fien Volders (beelden
en krijttekeningen). De expositie duurt
tot 5 augusms a.s.
De mezzo-sopraan Herien Wieringa en
de organist Wim Boer zullen op 3 aug.
a.s. in de Herv. kerk te Burgh een concert
geven rond het historische A. Gruyze-
norgel. Dit duo was in oktober van het
vorig jaar nog te beluisteren met liede
ren voor zang en piano in het ARS
MUSICA-concert „Jong talent" te Zie
rikzee. Ditmaal zal Wim Boer de zange
res begeleiden op het oudste orgel van
het eiland, het A. Gruyzenorgel uit
1794.
Herien Wieringa werd geboren te Mid
delharnis en begon in 1984 aan haar
zangstudie „Lichte Muziek" aan het
Rotterdams Conservatorium. Zij be
sloot in 1987 de klassieke zang-op
leiding te gaan volgen, bij Trudy
Koeleman aan het Rotterdams Conser
vatorium. Zij gaf reeds enkele liederen-
recitals, o.a. in Middelharnis en Rot
terdam met werken van Schubert, Schu-
man, Fauré, Britten en Mahler.
Wim Boer werd in 1964 te Rotterdam
geboren en studeert vanaf 1983 hoofd
vak orgel bij Arie J. Keijzer en vanaf
1987 eveneens hoofdvak piano bij Frans
van Hoek aan het Rotterdams Conser
vatorium. Over twee jaar hoopt Wim
Boer zijn orgelstudie af te ronden met
het eindexamen Uitvoerend Musicus.
Als organist is hij verbonden aan o.a. de
Rooms-Katholieke kerk te Zierikzee.
Concerten gaf Wim Boer in Brouwers
haven, Zierikzee, Rotterdam en Re-
VERVOLGVERHAAL
- 21 -
Niet uitgegeven manuscript,
beschikbaar gesteld door
M. A. Knape
Ze ontkent het: „Nee, ik woue net de
deure op de griengel doeë.... Is dat laete
thuuskommen! 't Mo' nie meer beure,
oor, aores ke' je buuten bluuve!"
Hij bromt iets, dat niet te verstaan is. Ze
zegt: Jae, hou noe je mond mar mit je
praes". Ze neemt het busje van de tafel
en verklaart misleidend: „Ik hawe net
kofjé in de pot gedaen voor mergenochend. Zie
noe mar gaauw dat je op bed komt".
Hij verontschuldigt nog: „Ik hoeve niet naer 't
land. Het vriest dat het kraekt".
De moeder van Willem maakt zich gereed om
naar Betje te gaan. Die heeft gevraagd: „Kom je es
kieke bie m'n, ik binne noe opgereed". Daarmee
bedoelde ze te zeggen, dat het huisje weer gemeu
beld is van Willem z'n centen. Er ligt weer een
kleed op de vloer, en langs de bedstee en de spinde
ligt een nieuwe biezenmat; aan de muren hangen
een paar schilderijtjes in eenvoudige zwarte lij
sten, kleurige jachttaferelen met veel honden.
Maar Willem z'n moeder heeft het anders ver
staan. Betje is klaar met de najaarsschoonmaak.
Ze heeft er nog bij gedacht, dat het niet goed was
van Betje om het huisje schoon te maken terwijl
er nog zo kort geleden een dode uit was weggedra
gen. Dat telde blijkbaar niet nu Betje ging trou
wen! De oude vrouw kon niet nalaten haar
afkeuring te uiten tegen het verpleegstertje in de
spinde: „Je mö dienke, 't heit al zoa lange
geduurd, eh, noe d'r eenmal een einde an
gekomme is mot het opschiete, 't geduld is schoan
op! Wel, wel, vrouwe, ko' je in je graf dat nog es
wete!" En ze voelde werkelijk enig medelijden
met Betje d'r moeder, die door een eigen dochter
zo moedwillig vergeten werd, nu ze op het kerkhof
lag.
Ze heeft geweifeld: gaan of niet gaan. En aldoor
moest ze denken aan de verraden moeder op het
kerkhof „'t Was toch wat!" Het heeft een toenade
ring gebracht tussen haar en de dode vrouw, die er
niet geweest is in de voorgaande jaren toen ze nog
leefde. „Wat valt er noe schoan te maeken as je
moeder pas doad is.... en dan een leeggesleept
huusje!"
Nu weifelt ze voor de spinde: meenemen of niet
meenemen. Ze strekt haar hand uit maar laat die
weer zakken. Ze heeft haar doek al om, en haar
schoenen aan de voeten. De verpleegster lacht en
presenteert haar dienblad vol dampende koppen.
Het is Willem z'n gelda en ze heeft geen recht om
het te behouden. Dat is het wat haar opnieuw de
hand doet uitstrekken. Zij als moeder is nog nooit
in iets te kort geschoten en ze wil niet, dat er van
haar gezegd zal kunnen worden, dat ze de jongen
onrechtvaardig behandeld heeft. Maar het zal
hem kwalijk vergaan, daarvan is ze overtuigd.
Willem en Betje, samen zullen ze de gevolgen
hiervan dragen.
De rijksdaalders rammelen als de spaarpot in
haar diepe keurszak verdwijnt. Ze schokt haar
rokken goed en onderzoekt of de kachel niet te
hard kan branden als ze weg is.
Willem is er als ze komt. Hij maakt een beweging
om op te staan. Zijn moeder zal het niet goed vin
den als hij 's middags drie uur bij zijn meisje zit.
Hij bedenkt, dat het buiten vriest en er niets te
doen valt, hij heeft gisterenmiddag de varkens uit
gemest en poters gekookt. Dat geeft hem vrijmoe
digheid om te blijven zitten.
Maar zijn moeder vindt het goed, dat hij er is, ze
heeft er eigenlijk op gerekend. Als hij er niet
geweest was dan zou ze gewacht hebben op zijn
komst. Want ze zal de spaarpot afgeven aan de
rechtmatige eigenaar. Onderweg heeft ze bedacht
wat ze daarbij spreken zal.
Het van buiten geleerde lesje is onbruikbaar,
omdat alles zo heel anders is dan ze zich heeft
voorgesteld. Ze vergeet zelfs om te groeten, ze
blijft bij de deur staan met de knop in haar han
den. Ze hoort niet dat Betje zegt: „Gae toch zitte".
En Willem schuift gedienstig een stoel bij de
kachel, oude mensen zitten graag bij de warmte.
Eindelijk vindt de oude vrouw woorden. Ze knikt
in het rond: „Wel, wel, da's toch je moeder d'r
huusje nie meer".
„Nee", zegt Betje, „dat hawe ik je ommers al
gezeid, dat ze aolles weggesleept hawe".
„Hm, hm"....
„En me konne toch niet zoa bluuve zitte!"
„Dan modde d'r toch centen weze!"
„Die had Wullem netuurlijk!"
„Zoa!" De oude vrouw is zo overrompeld, dat ze
niet anders kan zeggen dan: „zoa!" Ze gaat op de
stoel zitten, die Willem voor haar heeft neergezet,
haar twee handen liggen op haar knieën, de vin
gers uitgespreidt. Ze kijkt naar die handen met
starre ogen en zucht. Willem vraagt: „Schilt er wat
an, moeder?" En Betje loert ongerust, er gebeurt
iets, dat ze niet doorgronden kan. Aan Willem
vraagt ze: „Wat hawe m'n noe toch weer gedaen,
dat niet goed is?"
De moeder hoort die vraag, ze richt zich op uit
haar gebogen houding met een haast, alsof ze in
één ogenblik al het gepasseerde van zich wil
afschudden. Vinnig blikken haar ogen Betje
tegen als ze zegt: „'t Is voor joe te hopen, datje er
niet van of weet! ....Mar me zalle d'r niet meer
over praete".
Betje verlangt niets liever dan er over te zwijgen,
nochtans vraagt ze: „Mar wat is er dan toch!"
De oude vrouw volhardt: „O niks!" Ze verandert
maar zelden in haar voornemens. „O niks!" Haar
ogen boren diep in die van Willem, er is een som
bere dreiging in die ogen, en in de strenge lijnen
van haar gezicht, de mond is fel samengeknepen,
de bloedeloze lippen vol fijne rimpeltjes. Willem
kan het niet verdragen dat ze zo naar hem kijkt,
hij wendt zijn blik af en zoekt bezigheid voor zijn
handen, hij tast in zijn broekzak naar zijn neus-
doek. Er is een vaag schuldbesef in hem om het
heimelijk geleende geld van Van den Akker.
De moeder schrijft zijn verlegenheid aan een ont
rust geweten toe en bromt tevreden. Haar handen
gaan zoekend over haar rokken, ze voelt het busje
in haar keurszak. En plotseling is er weer die
beverigheid in haar handen, haar knieën trillen
mee. Haar hoofd kan nauwelijks denken. Ze wor
stelt nog met het voornemen om de spaarpot op
tafel te zetten, ze wil zeggen: „Daer hei je meer
dan honderd twintig gulden, die 'k voor je opge-
spaerd hawe. Zoa hawe ik noe voor je gezurgd
toen joe nerges over docht en nerges over prae-
tende. Zoa is noe een moeder! En je hei m'n aol
dien tied bestole!"
(wordt vervolgd)
^.^^^.>^l^l^l^l^lf.l^l(.^.^.^.lf.l^l^l^^^.^.l^l^^.>^l^>^l^^.^.^.l^^.^.l^l^l^)^l^^.^.^.^.^.^.l^>^l^.l^lt.l^l^^.^.^^^
Onze chef werkplaats trekkerreparatie, de heer
L. Diepenhorst, gaat gebruik maken van de VUT-
regeling. Wij bieden hem een afscheidsreceptie
aan op vrijdag 4 augustus a.s. in de kantine
van RumptstadB.V. van 19.00tot22.00 uur.
Van harte nodigen wij u uit om bij het afscheid
van de heer Diepenhorst aanwezig te zijn.
Rumptstad B.V.
Lievevrouwepoldersedijk la3243 LA Stad aan 't Haringvliet 'tel. 01871-1202.
