EI1AI1DEI1-I1IEUW5
vanTTroii^elen
Prachtige Yucca heeft kou en hitte getrotseerd
MEDISCHE DIENSTEN
01870-
4844
veel en snelle verkopen!
van vrijdag 28 juli 1989
t/m zondag 30 juli 1989
ARTSEN
Middelharnis - Sommelsdijk:
Tien jaar oud
3e Blad
VRIJDAG 28 JULI 1989
No. 5820
b.v.
Tiengemeten,
een eiland yan rust
De volgende regels uit het Flakkeese volkslied zouden even
eens op het eiland Tiengemeten kunnen slaan:
„Flakkee (lees: Tiengemeten) is een eiland in 't waeter is
brêêd."
Het water is er inderdaad brêêd; maar niet zo brêêd datje er
niet overheen ken kieke, zoals een andere regel uit het Flak
keese volkslied luidt.
Klokslag tien uur staan we bij het voetveer in Nieuwendijk
(bij Zuid Beijerland). Vlak bij de loopplank staat een bord
waarop de vertrektijden staan vermeld. Ons blijkt dat het
pontje, waar ook een aantal fietsen op kunnen, in de zomer
op ieder heel uur vertrekt.
Er staat deze morgen veel wind. De temperatuur is ongeveer
18°C. Het is typisch Hollands weer: zeilende wolkenpartijen
waarachter de zon verstoppertje speelt.
Op het bootje is het fris. Toch blijven we aan dek want we wil
len niets van het water-, wind- en wolkenspel missen. Het
water van de boeg spat hoog op. We voelen ons op dit
moment los worden van wat achter ons ligt. We zijn op weg
naar dat eilandje voor ons, waarvan we weten dat er een wel
dadige rust heerst.
Deze foto is vanaf het pontje genomen.
We naderen het eiland Tiengemeten
Die rust komt mede doordat er geen auto's worden overgezet.
De auto's (vaak hele oude), die op het eiland rijden zijn van
de bewoners. Ook de grotere kinderen rijden er al auto. Een
rijbewijs is niet nodig. Doch ver kunnen de auto's niet
komen. Het eiland is 5 ha. groot, hetgeen overeenkomt met
10 gemet. Vandaar de naam Tiengemeten.
Na een tochtje van 10 minuten varen we het haventje
binnen.
De opzichter, dhr. P. Veerman, staat ons al op te wachten. Hij
zwaait zijn autodeuren open en na zijn vriendelijk „stap
maar in", nemen we plaats. Hij zal ons „even" Tiengemeten
laten zien. Dat „even" duurt langer dan we dachten... We
zouden pas met de pont van 1 uur weer vertrekken! Over het
eilandje loopt één lange rechte weg, met enkele doodlopende
zijwegen. Daar houdt de weg gewoon op, zoals dhr. Veerman
het heel nuchter zegt.
Langs de „hoofdweg" staan prachtige bomenrijen. We verge
lijken het zelfs met het Laantje van Middelhamis naar het
beroemde schilderij van Hobbema. We ondergaan heel
intens de rust die het eiland uitademt. Wat is het hier heerlijk,
de wereld ligt voor ons gevoel aan de overkant. Hoog boven
het volle koren staat een biddende buizerd. De halmen bui
gen waar de wind er over gaat. En de wolken spelen een spel
met de zon; licht en schaduw wisselen elkaar af
Het valt ons op dat het overal zo schoon is. Er ligt nergens
een papiertje of andere landschapverstorende rommel.
Tijdens de rit vertelt dhr. Veerman over het eiland:
„Er worden voornamelijk aardappelen, bieten, tarwe en
gerst verbouwd. Daarnaast nog enkele bijproducten als
pootuien en erwten. Het land is hier bijzonder vruchtbaar."
Hij keert de auto aan het eind van een doodlopend weggetje
en vervolgt dan: „er staan op het eiland 9 boerderijen en er
wonen 24 mensen. Voorts zijn er nog 25 weekend huisjes.
Vroeger woonden daar de arbeiders in of ze verpoosden er
tussen de middag; ze noemden het dan schaftlokaal. Kijk",
en hij wijst naar rechts, „daar heb je zo'n huisje. Het heeft de
naam „de Kruik" gekregen."
Het opschrift op dit weekendhuisje luidt: „De Kruik"
Vroeger was het een schaftlokaal.
Heel in de verte ligt Flakkee.
Het eiland Tiengemeten is eind 1600 ontstaan uit een slik-
plaat. De plaat werd bij Resolutie van de Staten van Holland
en Westfriesland op 30 maart 1688 door het Domeinbestuur
voor 50 ponden in erfpacht uitgegeven aan Johan Hanne-
man en Mr. Johan van Duynen te 's Gravenhage.
De plaat nam door aanwas gestadig in omvang toe terwijl de
gronden rijp werden voor inpoldering.
Het eerst bedijkt werd de zgn. Oude polder aan de oostpunt.
Het juiste tijdstip is niet bekend, waarschijnlijk eind 1700.
Bij besluit van 17 mei 1804 werd vergunning verleend voor
de inpoldring van de Middenpolder en de Benedenpolder,
die datzelfde jaar nog werden bedijkt. Ook enig kleine beka-
dingen werden aangebracht.
In 1854 werd de inpoldering ondernomen van een uitgestrekt
gebied van schorren in het westen en zuiden van de plaat.
Vergunning daartoe werd verleend aan de Wed. L. Kolff van
Oosterwijk te Middelharnis, gemachtigde van A.W. Baron
van Brienen van de Groote Lindt. De nieuwe inpoldering
kreeg de naam Brienenswaard. Genoemde familie blijkt het
gehele eiland Tiengemeten in erfpacht te hebben gehad.
In het oostelijk deel van de Oude polder nam de landsrege-
ring in 1805 een strook grond in gebruik ten behoeve van een
quarantaineplaats voor de marine. Later werd deze plaats
weer opgeheven en kwam er een kruitmagazijn van de Kon.
Marine met kazerne en barakken.
Het eiland is tot 1907 in erfpacht geweest van de fam. van
Brienen van de Groote Lindt. Thans is het eigendom van de
AMEV, een verzekeringsmaatschappij.
Het „laantje van Tiengemeten".
Dit was even iets over de geschiedenis van Tiengemeten
waarvan het grootste deel bij Zuid-Beijerland hoort en het
kleinste bij Gondswaard.
„Er zijn op het eiland twee familie's die op nummer 3
wonen", lacht mevr. Veerman als we in het opzichtershuis
aan de koffie zitten, „de ene fam. is post Gondswaard en de
andere fam. post Zuid-Beijerland."
Ik vraag haar hoe zij en de kinderen het vinden om op Tien
gemeten te wonen:
„Heerlijk echt waar. We leven hier lekker vrij. De kinderen
hadden altijd ruimte om te spelen. Ze konden een kampvuur
aanleggen of gaan varen. Nu zijn ze 15 en 17 jaar oud. Mijn
dochter zit op de Mavo in Numansdorp en mijn zoon op de
Meao in Oude Tonge. Ze zijn meestal IVi uur onderweg.
Als ze 's avonds ergens heen willen dan blijven ze meestal bij
een vriend of een vriendin aan de overkant slapen."
Eens per week gaat de fam. boodschappen doen in Oud-
Beijerland. Ze zijn erin getraind om dan niets te vergeten....
De meeste inwoners van Tiengemeten hebben ook een auto
aan de overkant, bij het voetveer, staan.
's Winters kan het weleens een slechte tijd voor de bewoners
zijn als wegens ijsgang het pontje niet vaart. Het is wel voor
gekomen dat het Haringvliet helemaal dichtgevroren was.
Dan werden de schoolkinderen per helicopter opgehaald.
Een gebeurtenis die iedere keer weer de pers haalde.
Een strenge winter brengt voor de bewoners veel ongemak
met zich mee. Ze zien het haringvliet liever open. Toch hoopt
dhr. Veerman het mee te maken dat het Haringvliet nog een
dichtvriest. Want als dat gebeurt kan hij eindelijk zijn zelfge
bouwde slee met motor „in de vaart" brengen. Hij vertelt
daarover het volgende:
„Samen met een arts, die hier een weekendhuisje heeft, heb
ik een grote slee gebouwd. Het bijzondere is, dat de slee ook
als boot te gebruiken is. We hebben hem uitgeprobeerd. Op
het water haalt hij een snelheid van 14 a 15 km per uur en op
het ijs, dus zonder weerstand, 80 km. We hebben er met
veel plezier aan gewerkt."
We beloven dhr. Veerman terug te komen zodra het Haring
vliet dicht gevroren is. Een foto van deze slee, volgeladen
natuurlijk, zal dan ongetwijfeld de voorpagina halen!
Inmiddels is het al 12 uur geworden. De tijd houdt geen
schaft! Dhr. Veerman stelt voor nog even naar de uiterste
westpunt te rijden waar buitendijks een 300 ha. groot natuur
gebied ligt. We weten niet wat we zien. Bovenop de dijk
staand ligt daar letterlijk aan onze voeten een schitterend
gebied waar de natuur, zonder menselijk ingrijpen, haar
gang gaat. We genieten van het uitzicht. Links zien we in de
verte Den Bommel liggen (of is het Stad?) en rechts de
Hoekse Waard. Daartussen ligt Tiengemeten, lang uitge
strekt als was het voorbestemd tot rust....
van zaterdagmorgen 8.00 uur tot maan
dagmorgen 8.00 uur heeft dienst dokter
J. L. V. d. Ven, tel. 01870-2117.
Dirksland - Herkingen - Melissant:
van vrijdagavond 19.00 uur tot maan
dagmorgen 8.30 uur hebben dienst de
doktoren K. J. Huisman en T. v. d. Doel,
tel. 01877-1752, b.g.g. 1412.
Stellendam - Goedereede:
van vrijdagavond 17.00 uur tot zondag
avond 24.00 uur heeft dienst dokter R. P.
van Rijswijk, tel. 01879-1207.
Ouddorp:
W. J. Bron, A. J. Jansen, G. B. K. Steen-
hof O. Nieuwlandseweg 27, tel. 01878-
1312.
Nieuwe Tonge - Oude Tonge:
van vrijdagavond 17.00 uur tot maan
dagmorgen 8.00 uur heeft dienst dokter
R. J. Lassing, tel. 01874-1259.
Stad aan 't Haringvliet -
Den Bommel - Ooltgensplaat:
van vrijdagavond 18.00 uur tot maan
dagmorgen 8.00 uur heeft dienst dokter
H. P. Maas, tel. 01871-1269.
Natuurgeneeskundige
M. L. C. MASTENBROEK
Middelharnis. Tel. 01870-6459
(zaterdagochtend
van 11.00 tot 11.30 uur)
APOTHEEK „MENHEERSE"
Voorstraat 16Middelharnis
Telefoon 01870-3666
J. Slager apotheker, werkdagen van 8.30
tot 12.30 en van 13.00 tot 18.00 uur.
Zaterdagen van 10.30 tot 11.30 uur en
17.30 tot 18.00 uur.
Zon- en feestdagen van 11.00 tot 11.30
uur en van 17.30 tot 18.00 uur. Spoedre-
cepten kunnen via de dienstdoende arts
in de overige uren altijd worden aan
geboden.
Inlichtingen via telefoonnummer 3666;
of via mededelingen dienstkastje.
Komplete woninginrichting Ooltgensplaat v-----Tj 01873-1437
TANDARTSEN
Uitsluitend voor spoedgevallen, tand
arts V. d. Pol, Spaanseweg 4, Ouddorp,
tel. 01878-1660 (van 11.00 tot 11.30
uur).
DIERENARTSEN
De weekenddienst wordt opgegeven via
de antwoordapparaten bij: P. R. J. M.
Schilder, Oude Tonge, tel. 01874-2441L.
Tjebbes, Middelharnis, tel. 01870-2966;
W. L Vink, Sommelsdijk, tel. 01870-
2897.
WIJKVERPLEGING
Wanneer u de wijkzuster nodig heeft,
kunt u het wijkgebouw in uw
woonplaats bellen:
Achthuizen01873-1440
Den Bommel01871-1312
Dirksland01877-1500
Goedereede01879-1267
Herkingen01876- 224
Melissant01877-1234
M'harnis/S'dijk01870-2300
Nieuwe Tonge01875-1390
Ooltgensplaat01873-1310
Ouddorp01878-1321
Oude Tonge01874-1289
Stad a/h Haringvliet01871-2301
Stellendam01879-1296
Stichting
MAATSCHAPPELIJK WERK
„Goeree-Overflakkee"
Jacob Banestraat 8a
3245 AJ Sommelsdijk
Telefoon 01870-5166
Spreekuur: ma t/m vrij 9.00-10.00 uur
Voor crisissituaties:
ma t/m vrij 9.00-12.00 13.00-17.00 uur
telefoon 01870-5166
Buiten kantooruren kunt u
kontakt opnemen
met de telefonische hulpdienst,
telefoon 01880-25952.
Stichting KRAAMCENTRUM
„Haringvliet"
Telefoon 01883-10 000
Stichting Gezinsverzorging
Spreekuren:
maandag t/m vrijdagochtend
8.30-9.30 uur
en alleen telefonisch
van 13.00-14.00 uur.
,Dirksland"tel. 01877-2478
„Middelharnis-Sommelsdijk",
Jacob Banestraat 8, Sommelsdijk
tel. 01870-2884
„Goeree-Overfl akkee"
(Nieuwe Tonge, Stad en Oostflakkee)
tel. 01874-1044
DIENSTENCENTRUM
„MIDDELHARNIS"
Doetinchemsestraat 27, Middelharnis
Pedicure dhr. J. T. v. d. Meijden elke
Ie maandag van de maand van 14.00-
17.00 uur in het dienstencentrum.
Stichting Bejaardenwerk
„MIDDELHARNIS"
Tel. 01870-3366.
St. Welzijnswerk voor Ouderen
„OOSTFLAKKEE"
Tel. 01871-1545
OPVANG van SLACHTOFFERS
BIJ MISDRIJVEN
en VERKEERSONGEVALLEN
Postbus 38, 3247 ZG Dirksland
Ned. M.S. Stichting
afd. Goeree-Overflakkee
Con tact- Coördinator:
K. M. Schippers-Berghuis
tel. 01879-1815
Vertrouwenstelefoon
Ned. Patiënten Vereniging
01870-2174 01878-3149
Centrale Post Ambulance Vervoer
Rijnmond
ongevallen alarm nummer:
010-4333300
Besteld vervoer: 010-4148911
ALCOHOLPROBLEMEN
Bel AA (Alcoholicus Anonymus)
voor hulp en inf tel. 01883-17327
OOLTGENSPLAAT In de tuin achter de woning van de
familie L. Hokke-Boer aan de Boomgaardpad no. 41 te Oolt
gensplaat is een bijzondere plant te zien. Het is een Yucca,
een tropische- maar ook een plant die het in onze streek heel
goed doet, tenminste als we het exemplaar bij de familie
Hokke in ogenschouw nemen. Van een YUCCA staat
beschreven dat hij groeit o.a. in de Gila-woestijn in Noord-
Mexico en temperaturen overleeft tot 50° C (overdag) en tot
onder het vriespunt ('s nachts).
Tien jaar geleden werd de Yucca als kleine plant gekocht en
kreeg een plaatsje in huis totdat hij voor binnen te groot werd
en met kuip werd buiten gezet. Vier jaar geleden groeide de
Yucca ook de kuip uit en kreeg een plaats in de volle grond.
De plant heeft nooit gebloeid en zorgde van het voorjaar
voor een verrassing, er kwamen knoppen in de lange
stengel.
Ongeveer anderhalve maand geleden lieten de eerste
roomkleurige bloemen zich zien. Ruim 250 bloemen zijn
geteld, die momenteel langzaam verdorren. Vanaf de grond
tot aan de bovenste top is de plant 2.75 meter hoog. Hij heeft
de strenge winters van 1986-1987 met 17-graden vorst over
leefd, waarbij ook de bladeren met sneeuw werden bedekt.
Wij weten niet of de mooie zomer die wij nu beleven de oor
zaak is dat de Yucca in bloei kwam. Bij de familie Hokke is
er achter hun huis (waar de plant staat) 35-graden Celsius in
de zon geregistreerd.
Wel weten we dat de plant in de prachtige tuin van de familie
Hokke het heel goed doet, zoals op de foto te zien is. Hij heeft
in de loop van de tien jaar kou en hitte getrotseerd.