EHIMIDEn-niEUWS
Raad Middelharnis wijst voorstel vaststelling
beschermd dorpsgezicht terug
Nieuw in de vaart gebrachte
Maasicant kotter
De weg
naar huis
Haven van Sommelsdijk opnieuw een breekpunt
150 jaar Spoorwegen in
Nederland -130 jaar Marklin
Tennissen in Ouddorp
Jan Knape Mzn.
2e Blad
DINSDAG 11 JULI 1989
No. 5815
Het is de raad van Middelharnis donderdagavond écht te gortig geworden.
Twee jaar geleden werd met een stemmenverhouding van 12-5 besloten tot
demping van de haven en het havenkanaal van Sommelsdijk, terwijl het Col
lege nu weer voorstelde die twee „ruimtelijke elementen" tot onderdelen van
het beschermd dorpsgezicht te verklaren. In een schorsingsperiode staken
de raadsleden de koppen bij elkaar, wat erin resulteerde dat het voorstel van
dhr. van Heemst (PvdA) werd aangenomen. Hij wenste n.l. uitstel van de
behandeling van het voorstel dat in een volgende vergadering opnieuw aan de
orde zal komen, niet dan nadat er in commissieverband een zeer hartig
woordje over gesproken zal zijn.
Dat uitstel permitteert de raad zich en
dat lijkt best mogelijk, aangezien de eer
ste kontakten over het vaststellen van
een beschermd dorpsgebied, met Monu
mentenzorg, al uit de zeventiger jaren
dateren. Geen grote haast dus, en zéker
niet als een element wordt opgevoerd
waarmee de raad al twee jaar geleden
leek te hebben afgerekend. Voor het ove
rige geen probleem, want de raad bleek
best gevoelig voor een passage uit de toe
lichting waarin het markante silhouet
van de aaneengegroeide dorpen Mid
delharnis en Sommelsdijk geprezen
wordt, nog extra geaccentueerd door de
bijna gelijkvormige kerktorens, mooi
genoeg allemaal, maar om nou de haven
van Sommelsdijk weer als „heel bijzon
der aspekt" te zien aangemerkt?
„Hoe kdn dat toch?" was dan ook veler
vraag en hoezeer weth. Jacobs ook pro
beerde, hij slaagde er niet in de raad van
de wijsheid ervan te overtuigen. De frak-
ties Hoogzand en dhr. Rijvers van VDB
behoefden geen verklaring, want zelden
was hen iets welgevalliger geweest dan
deze kennelijke opwaardering van de
haven die zij in bescherming wensen te
nemen tegen de historische vergissing
die te willen dempen. Spreek er zéker
mevr. Verhoef (lijst Hoogzand) niet van,
want ze brengt minstens 5 stellingen in 't
geweer, estetische en cultureel histori
sche argumenten, economische en fi
nanciële motieven en dan nog de waar
schuwing van deskundigen tegen de
waterstaatkundige gevolgen voor dijk en
huizen wanneer het watemiveau wordt
verlaagd of zelfs zou verdwijnen.
Ook dhr. Rijvers deed het bijzonder
deugd de haven en het havenkanaal als
beeldbepalend terug te vinden, voor
hem was het nooit anders geweest, al zal
er, zo begreep hij, aan gewerkt moeten
worden.
Oppositie
Dhr. van Heemst (PvdA) wilde over het
opnemen van het Sommelsdijkse haven
gebied in het beschermd dorpsgezicht
niets meer weten sinds de raad met 12-5
tot demping besloten heeft. Opname in
het beschermd dorpsgebied zou de
geneigdheid impliceren het evt. met sub
sidie op te knappen en na het eerdere
raadsbesluit kan dat - aldus dhr.van
Heemst - niet de intentie van de raad
zijn, waarom hij er dan ook op aan
drong het voorstel terug te nemen om
het eerst, in commissieverband, nader
te bespreken.
Weth. Jacobs zou er niet in slagen dhr.
van Heemst tot andere gedachten te
brengen, zeker niet toen hij veronder
stelde dat alleen financiële overwegin
gen destijds tot het dempingsbesluit
hebben geleid. ,Als we er geld genoeg
voor beschikbaar hadden was iedereen
ervan te overuigen dat de haven open
moest blijven", geloofde dhr. Jacobs.
Monumentenzorg heeft steeds gehecht
aan het openhouden van de haven,
maar dat heeft nu niet meer de grootste
prioriteit. Wel hecht de Rijksdienst
eraan het gebied zorgvuldig in te delen.
Het leek dhr. Jacobs dat de gemeente
lijke bereidheid daartoe met het betrek
ken van het gebied in het beschermd
gezicht, uitgesproken zou worden. Hij
maakte de raad duidelijk dat het raads-
coUege niet eens de macht bezit de
haven te schrappen, dat zou slechts een
advies aan de Minister kunnen zijn.
Met 9-8 stemmen werd het College
gevraagd het voorstel terug te nemen.
Een voorstel van dhr. Rijvers om de twee
nog resterende panden in het talud van
de Oostdijk beeldbepalend te verklaren
kreeg geen enkele steun. Het lijkt erop
dat deze panden zullen moeten verdwij
nen wanneer de Oostkrakeelstraat deel
uit zal gaan maken van de ontsluitings
route van de Westplaat.
Tropisch warm
Dat het tropisch warm was in Middel
harnis' raadzaal vermeldden we al in
het nummer van j.l. vrijdag waarin we
een korte weergave van de raadsbespre-
king gaven. Het hinderde de raad niet
aan alle agendapunten uitvoerig aan
dacht te besteden. Alleen het bericht van
de voorz. van het centraal stembureau,
houdende de benoemdverklaring van
dhr. C. Quist tot lid van de gemeente
raad in de plaats van dhr. G. C. Joppe,
kon voor kennisgeving worden aan
genomen.
De brief van de Bond tegen het vloeken,
waarin in overweging wordt gegeven in
de Alg. Politie Verordening een vloek-
verbod op te nemen, zal in de commissie
worden besproken en wellicht zal er een
voorstel uit resulteren.
Mevr. Verhoef drong daar trouwens op
aan, niet alleen op straat, ook op radio
en t.v. signaleert ze deze vorm van ver
loedering. Ook de frakties van SGP/
RPF en CDA verklaarden behandeling
van het verzoek in de commissie ABZ
op prijs te stellen, waarop dhr. A Tiggel-
man (PvdA) hen adviseerde zich ook te
beraden over de manier waarop het
vloeken gecontroleerd zou moeten wor
den.
Met 12 stemmen voor en 5 blanco werd
mevr. van Eck-Knape benoemd tot
ambtenaar van de Burgerlijke Stand. De
toga zal ze kunnen gebruiken omdat die
d.m.v. drukknopjes op verschillende
lichaamslengten kan worden aange
past.
Alternatieve
samenlevingsvormen
Het voorstel tot vaststelling van de „Ver
ordening rechtspositionele erkenning
alternatieve samenlevingsvormen" kreeg
niet de steun van de SGP/RPF fraktie.
namens welke dhr. v. d. Ketterij het
huwelijk tussen man en vrouw als enige
wettige samenlevingsvorm verklaarde te
erkennen, conform de scheppingsor
donnantie door God Zelf ingesteld.
Van de zijde van het CDA werd niet om
de maatregel gejuicht, maar mevr. van
Eek meent dat ieder zelf verantwoorde
lijk is, terwijl de Overheid als werkgever
elke ambtenaar eenzelfde rechtsbe
scherming dient te bieden.
Weth. Koppelaar, door dhr. Rijvers
gevraagd naar een voorbeeld van zijn -
behalve principiële - ook maatschappe
lijke bedenkingen achtte de hem be
kende voorbeelden te teer en te intiem
om die aan te voeren. Liever volstond hij
zijn overtuiging weer te geven dat het bij
het veronachtzamen van de geboden
Gods ook maatschappelijk de verkeerde
kant uitgaat.
Evenmin raakte dhr. Koppelaar ontre
geld door de constatering van dhr. A.
Tiggelman dat het huwelijk ook geen
garantie op huwelijksgeluk blijkt te
brengen. „Omdat we allen door de zon
deval getroffen zijn", volstond dhr.
Koppelaar.
Grondprijs industrieterrein
Voor het industrieterrein Oostplaat
werd een herziene exploitatie-opzet
vastgesteld. Daarin wordt aangestuurd
op een sluitende exploitatie-opzet, door
een aantal toekomstige kostenposten
ten laste van de gewone dienst te bren
gen en door de grondprijs aan te passen.
De minimum uitgifteprijs zal trapgewijs
worden verhoogd. Dit jaar kost de grond
nog 50,- per m^, in 1997 t/m 2003 zal
dat tot 70,- per m^ opgelopen zijn.
Overigens gelooft de raad dat niet alleen
de grondprijs-, maar juist de infrastruc
tuur bepalend is voor de keuze van een
bepaald industrieterrein. Een suggestie
van dhr. Rijvers om een nog niet uitge
geven deel van het industrieterrein voor
bosbouw te bestemmen vond geen ge
hoor, zeker niet nadat weth. Jacobs ver
klaarde dat bosbouw-exploitatie „verre
gaand onrendabel" moet worden ge
acht. Overigens is men niet al te pessi
mistisch over het tempo van uitgave. Het
streven jaarlijks 12.500 m^ uit te geven is
dit jaar al overschreden, een kennelijk
symptoom van het aantrekken van de
economie. In een volgende vergadering
zal besluitvorming plaatsvinden over
vaststelling van de minimale grootte van
uit te geven percelen, waarin wellicht
een ontsnappingsmogelijkheid voor
startende ondernemers zal worden in
gebouwd.
De viering van het jubileum „150 jaar
Spoorwegen in Nederland" alsmede de
privatisering van de PTT zijn voor de
fabrikant van modelspoortreinen Mark
lin in Göppingen aanleiding om een
speciaal model uit te brengen, n.l. de
„Motorpost", de posttrein van de PTT
die bij de Nederlandse Spoorwegen in
dienst is voor het vervoer van alle post
naar de 12 expeditieknooppunten
(EKP).
Het model van Marklin, de mP 3020 in
schaal 1:100, is een bijzonder fraai
model geworden en wordt in een eenma
lige jubileumoplage alleen geprodu-
Passantensteiger
Voor de bouw van een passantensteiger
aan de Oosthavendijk te Middelhkamis
werd een bedrag van 42.900,- beschik
baar gesteld, in de goede hoop dat van
de Provincie een subsidie van 39.000,-
terug ontvangen zal worden. Ook be
staat er goede hoop op een bijdrage in de
kosten van het uitbaggeren van de
haven.
Parkeerterrein
Er zal weer door derden over het par
keerterrein bij de LTS mogen worden
beschikt, nu de raad besloot het LTS
bestuur met een krediet van 7288,40
tegemoet te komen in de kosten van de
herstra ting die vorig jaar heeft plaats
gehad. Vier leden van de SGP/RPF
fraktie en dhr. Rijvers stemden trouwens
tegen, de een omdat deze investering
voortvloeit uit de toestemming tot be
bouwing van een deel van het Emgo-
terrein, waarmee niet werd ingestemd en
dhr. Rijvers omdat hij de parkeerproble-
matiek nogal overtrokken vindt. Zelfs
wilde hij het terrein voor het diekhuus
weer sluiten voor parkeerders. Hij vond
de aanwezigheid van auto's daar ontsie
rend, zoals dhr. Hoogzand dat trouwens
van het blik op de historische Voorstra
ten vond. Men heeft er weliswaar mee
leren leven maar esthetisch passen
auto's totaal niet in zo'n omgeving, vond
dhr. Hoogzand.
Het voorstel van het College werd onver
anderd vastgesteld. Het kreeg ook de
instemming van dhr. Kersbergen, hoe
zeer hij ook nog verbolgen is op het LTS
bestuur, van wie hij het belachelijk vindt
het terrein te hebben gesloten. De bij
drage die nu dient te worden betaald
achtte dhr. Kersbergen dan ook een
soort losgeld te zijn.
Parkeerroute
Voor het instellen van een parkeerroute
in Middelhamis-Sommelsdijk werd een
krediet van ƒ8000,- beschikbaar ge
steld. Nog voor de grote zomerdrukte zal
de bebording worden aangebracht. De
automobilist wordt door de borden
geleid langs parkeergelegenheden waar
van de bezetting vanaf de straat zicht
baar is en van-waaraf het circuit verder
kan worden gevolgd. Omdat dat essen
tieel is kan geen gevolg worden gegeven
aan sommiger suggestie een parkeermo-
gelijkheid aan de opzet toe te voegen,
wél zal ernaar verwezen kunnen wor
den, naar o.a. de Wurft en het parkeer
terrein bij het kantongerecht waarop
trouwens hinderlijke obstakels perma
nent aanwezig zijn.
Monumenten
Bij de vaststelling van het meerjaren
programma Monumenten, deed de
voorz. mededeling van de invulling van
Monumentendag op 9 september.
Door Middelharnis-Sommelsdijk kan
een wandelroute worden afgelegd in de
samenstelling waarvan de VW heeft
deelgenomen. Waar mogelijk zullen de
monumenten die worden gepasseerd ter
bezichtiging geopend zijn. Zeker geldt
dat voor het Streekmuseum en waar
schijnlijk ook voor de gerestaureerde
woningen in de St. Joris Doelstraat. Op
het hele eiland zal aan Monumenten
dag aandacht worden besteed, in de
plaatselijke pers zal het programma
daaromtrent bekend worden gemaakt.
ceerd in 1989.
Tijdens de expositie „Trein Co" in
Utrecht overhandigde de heer F. P. Jel-
tes, directeur Marklin Nederland, het
eerste exemplaar van de „Motorpost"
aan de heer Drs. E. H. T. M. Nijpels, een
verwoed MSrklin modelspoorder en
verzamelaar.
De „Motorpost" en vele andere model
len van Marklin zijn tot 6 augustus te
bewonderen op de Marklin stand in de
Julianahal te Utrecht en van 5 juli tot 22
oktober in de grote Marklin model-
spoorexpositie in „De Efteling" in
Kaatsheuvel.
Voor meer informatie:
Marklin B.V., Meerpaal 12 b, 4904 SK
Oosterhout. Tel. 01620-60114.
Bij Maaskant Shipyards te Stellen-
dam is op 4 juli met goed gevolg de
technische proefvaart gehouden van
het m.s. GO 8, gebouwd onder bouw-
nummer 437.
Het vaartuig van het „gesloten achter
schip" type en voorzien van een bulb ste
ven, draagt de naam „Eben Haëzer" en
zal worden ingeschreven in het visserij-
register te Goedereede, met het onder
scheidingsteken: GO 8.
Het vaartuig is op 8 juli 1989 te Stellen-
dam officieel overgedragen aan de Fa. A.
Redert en Zn. te Goedereede.
De afmetingen van het vaartuig zijn
als volgt:
lengte over alles39.20 meter
breedte8.50 meter
holte4.70 meter
De voortstuwingsinstallatie bestaat uit
o.a.:
- Deutz hoofdmotor afgesteld op 2000
pk bij 800 toeren, type SBV 9M 628
KV;
- Reintjes keerkoppeling, type WAV
2660, incl. ingebouwde schroefasrem,
red. 1:5,5.
Verder zijn o.a. geplaatst:
- 2 stuks Scania hulpmotoren, type
DSI-11,317 pk bij 1500 omw/min., elk
voorzien van Indar generatoren, t.w.
100 kW visliergenerator en 125 KVA
draaistroomgenerator
- 1 stuks Scania hulpmotor/havengene-
ratorset, type DN-8, 109 pk bij 1500
omw./min., voorzien van 80 KVA
draaistroomgenerator en 50 kW vis
liergenerator
- 1 8-trommelige vislier, fabrikant Maas
kant, type M220 EP 6/160 EP 2, aan-
drijfvermogen 240 pk.
- 1 scherfijsmachine
- 1 koelinstallatie t.b.v. visruim
- 1 warmwater hogedrukreiniger
- 3 algemene dienstpompen
- 2 noodkoelwaterpompen
- 1 lenspomp
- 2 startluchtcompressoren
- 1 bilgewaterreiniger
- 1 brandstof seperator
- 1 hydraulische stuurmachine
- 1 scheepsschroef 0 3200 mm
- 1 straalbuis 0 3200 mm
- 1 boegschroef 120 pk.
De accomodatie bestaat uit:
- 2 drie persoonshut, 1 één persoons
hut, keuken, messroom, douche, toilet
en een wasruimte;
- 1 één persoons schippershut met
aparte douche en toiletruimte.
De volgende navigatie apparaturen
zijn voorzien:
1 navigator
1 videoplotter
2 radars
1 zend/ontvanginstallatie
2 marifoons
2 echoloden
1 automatische piloot
1 magnetisch kompas
1 scanner
Op het vaartuig is een visverwerkingsin-
stallatie naar ontwerp Maaskant aange
bracht met schamierbare deklasten.
Deze installatie bestaat verder uit:
een stortput in het werkdek, een afvalko-
ker met onderdekse doorvoering, een 3-
voudige visstortkoker, een visruim in
gang onder de buiskap, een elevator, 1
uitzoekband, 4 sorteerbakken, 1 spoel-
machine enz.
Het vaartuig is voorzien van een elektro
nisch tankmeet systeem voor zowel
gasolie- als drinkwater bunkers.
Voor het lossen van de vis zijn 2 stuks
hydraulische lieren geplaatst.
De visruimvloer van dit vaartuig is bete
geld. De tegels zijn aan de oppervlakte
uitgevoerd met gootjes. Als zodanig
wordt het druipwater vanuit de viskisten
direkt afgevoerd. Met deze vloer wordt
een betere kwaliteit van de vis verkregen.
Inmiddels zijn reeds het m.s. BR 18, Go
20, OD 1 en UK 43 met deze vloeren
uitgerust.
De Tennisvereniging LTC Ouddorp
organiseert ook dit jaar het Badgasten-
toernooi (KNLTB-sterkte: D) (17 t/m
21 juli).
ledere gast in Ouddorp, wel of niet lid
van de KNLTB, kan hieraan meedoen.
Er zijn uitsluitend mixed-dubbel par
tijen. Er is een verliezersronde, zodat
iedereen minimaal twee keer aan bod
komt.
Inschrijving (a 10,- per persoon) is
mogelijk tot 15 juli bij de tennisvereni
ging aan de Klarebeekweg in Ouddorp
(tel. 01878-1155) of bij de plaatselijke
VW.
Wedstrijdleider: Marius Witte, tel.
01878-2370.
SINT ANNALAND
Aardappelveiling van vrijdaqg 7 juli
1989 Doré blok 1/0,58 -ƒ0,61. Doré
blok 2/0,45 -/ 0,46. Doré gewone apart
/0,37 -ƒ0,40. Doré bonken 0,25. Doré
drielingen /0,25. Doré kriel ƒ1,10 -
1,39. Première gewone ƒ0,35 - 0,50.
Première bonken 0,67. Première drie-
Hngen 1,10 - 1,20. Première kriel
/1,10 - ƒ1,20. Gloria gewone ƒ0,40 -
ƒ0,59. Gloria bonken ƒ0,46 - ƒ0,55.
Gloria drielingen ƒ0,25. Gloria kriel
ƒ1,12 - ƒ1,15. Prior gewone ƒ0,25 -
0,42. Prior bonken 0,40. Prior drielin
gen 0,25. Eigenheimers gewone 0,80 -
ƒ0,81. Eigenheimers drielingen ƒ0,15.
Eigenheimers kriel ƒ0,20. Aardappel
prijs per kilogram. Aanvoer: vier hon
derd en negen en zestig ton.
VERVOLGVERHAAL
15
Niet uitgegeven manuscript,
beschikbaar gesteld door
M. A. Knape
Als hij bij één gulden en zestig centen is
argumenteert hij naïf: „'t Is geen knoap
van je rok!"
Simen grijnst hoogmoedig: „Nee, daer
hei je geliek in. Mar daer is net zoevel
kunst an om geld bie mekaore te hou
wen as om het te kriegen. En om je de
waerheid te zeggen: Ik hadde net zoa lief
dat je weg gebleve was, ik bin niks fel om juun
te koapen".
Zo worden ze het eens voor een daalder het mud.
„En dan wou ik graeg een voorschot hawe".
„Van 't voorjaer 't helfje vooruut, as de juun geza-
oid is".
„Nee, noe direkt".
Ze beginnen opnieuw te onderhandelen. „Ik gaen
trouwe, en je begriept"....
Het is een reden waarvoor Simen spoedig zwicht,
hij is daar zelf verwonderd over. Hij overweegt,
dat hij er in geen geval kwaad bij kan varen, Wil
lem is een vertrouwde vent. Hij wil vijf en zeventig
gulden voorschot geven. Willem moet er zijn
naam voor zetten. Het heeft heel wat voeten in de
aarde. Uit een la van de secretaire schommelt
Simen een zegeltje op. Met zijn dikke vinger wijst
hij waar Willem moet schrijven: „waarde geno
ten, vijf en zeventig gulden", en dan zijn naam.
Simen blaast op het natte schrift: „Zoo, dan kan
den boekhouder daer de koapakte boven schrie-
ve, snap je".
Willem snapt het en steekt de drie bankbiljetten
in zijn portemonnee. „Is 't goed zoa?"
De ander wenst: „Dadde m'n d'r aoUebeie mar
goed mee magge weze. Is 't geen waer, dat is
het beste"....
Als hij naar huis gaat denkt Willem, dat hij vijf en
zeventig gulden van de Boerenleenbank heeft
gehaald. Hij is benieuwd of Betje tevreden zal zijn
met de spaarpot.
Betje vraagt: „En wat zei je moeder d'r van?" Ze
bedoelt, dat ze gaan trouwen.
Hij aarzelt: „Hm, hm, 'tza'je sommedeen zelf wel
hoare!".... En om haar ontevreden ogen: „Jae, ik
ke' je dat heele verhael toch niet gaen loape
doeë".... Hij gromt en kijkt lelijk nu ze zo
onbillijk is.
Ze vraagt ongerust: „Hei je 't wel gezeid?" Ze weet
ten naasten bij wat ze aan Willem heeft.
Hij doet groot: „Netuurlijk,.... wat wou ik
aores!"
„Dat weet ik niet!" Ze vertrouwt het volstrekt niet.
„Je bin niks te goed om zoaies te laete draoien en
dan kriege m'n sommedeen saeme den bons.... of
misschien ik alleen wel".... Ze knikt tegen hem
omdat hij zo ongelovig kijkt.
Hij begint een praatje over het weer, dat de lukcht
strak staat en het vannacht hard zal vriezen. Dat
brengt hem op de aardappelen op de lage prijzen,
die van de vorst het gevolg zijn. Of beter gezegd: er
zijn helemaal geen prijzen want er is geen handel,
de ijsgang heeft het eiland van de buitenwereld
afgesloten. Terwijl ze voortlopen kijken ze be
zorgd naar de lucht, de sterren flonkeren boven
de donkere straat, als ze een hoek omslaan bijt de
vrieswind fel in hun gezichten.
Thuis zit de oude vrouw met het nachtlampje op
tafel, de kamer ligt in het halfduister. Willem
vraagt verwonderd: „Wat doe je noe, moeder?" Hij
hangt zijn jekker aan de kamerdeur en gaat bij de
kachel zitten. En Betje informeert: „Ké je dat zoa
zieë?" De oude vrouw zit kousen te stoppen, met
haar handen vlak bij het weinige licht.
Ze geeft eerst Betje antwoord: „As je mot dan wil
je wel". Dan is Willem aan de beurt, hij krijgt een
uitvoerig verwijt te horen: „Wat doe je noe, moe
der?! Zoa zal 't er naer toe motte as juule gaen
trouwe! Waer dienk je, dat 'k van leve mot?" Ze
herhaalt die laatste vraag in vele variaties, ze
haalt er van alles bij, dat ze zo weinig aan d'r
leven gehad heeft en drie kindertjes op het kerk
hof heeft liggen, dat ze nu oud en versleten is, en
dat dit het einde is".
Onder haar rappe woorden heeft Willem het
hooft gebogen, zijn ogen hebben de kachelpook
gevonden hij huivert nog van de kou buiten, zijn
hand grijpt en hij begint te poken, het maakt veel
herrie. De oude vrouw praat er boven uit, ze laat
er zich niet door in de war brengen, het wekt haar
diepe verontwaardiging, die bewaart ze voor het
laatst, zo krijgt haar reden een passend slot. „En
wat zit je daer te poken as een onwies mens?
Kenne de kolen aores niet op?! Ze vliege zoamar
deur de schouwe! Daer hei niks vat op joe! 'k Zal
mit een beetje deur den tied motte, oor!"
Ze zou van Betje ook kunnen getuigen, dat er
niets is dat vat op haar heeft. Betje vraagt onnozel:
„Hoef je toch niet voor bie een nachtpitje te
gaen zitten!"
„Is 't waer, zoa! En waer mo "k dan strakjes van
leve, dienk je?"
„O.... dat zaql wel terecht komme, oor! Je bint toch
niet benaauwd, dat je gebrek zal lieë?"
„Nee, daer zal Onzen Lieven Heere wel voor
zurge!"
Betje wordt daar even stil van. Het moet haar wel
opvallen hoe deze vrouw dat geheel anders zegt
dan de gestorven moeder. Die kon daar soms
bescheiden over roemen, in gefluisterde woorden,
die in hun schuchterheid belijdenis deden van
het alles verbeurd en verzondigd hebben. Zoals
deze vrouw het zegt gelijkt het een vinnige drei
ging. „Je moet niet denken, dat ik je noodig heb",
zeggen haar grijzen ogen, die Betje koud aankij
ken van achter het lampje.
Die koude, grijze ogen doen het. Ze geven Betje
een plotseling gevoel van verlatenheid. In het
schemerdonker bij de kachel zit Willem te suffen,
zijn handen spelen met de pook. Ze begint te
schreien, snikkend, met een smartelijk vertrekken
van haar gezicht, haar lijf schokt er van. Ze zoekt
in haar rokken naar een zakdoek om het geweld
te stuiten waarmee het verdriet naar haar ogen
dringt. Het helpt niet, want de moeder is dood en
deze vrouw leeft. Ze klaagt: „Waerom doe je toch
aoltoas zoa leelijk tegen m'n?" Het is alsof ze
moeders stem weer hoort, die vermaant, dat ze
goed voor Willems moeder zal zijn, „want dienkt
er om, kind, 't is joe moeder oak!" De stem van de
gestorven moeder is zo heel dichtbij, dat ze een
onverwacht voorstel doet: „Wat mien betreft, ke'je
bie ons komme weune,.... ik.... ik... ik zal wel pre-
beere om goed voor je te wezen!"
De oude vrouw is er confuus van. Ze weet zelf niet
hoe ze het heeft. Betje's klacht heeft haar even
geraakt, maar oude mensen denken alleen na
over wat het allerlaatste gezegd is.
(wordt vervolgd)
^.l^l^^.^.l^4.l^^.lt.^.J^.>f.l^l^lt.^l^}^4.^.l^^.^.^.^.^.)^^.l^^.l^^.^.^.^.^.^.^.l^l^^.>^^.^.^.^.^.^.^.^.^,^^.^.^.^.^^.^.^.^^
