Rias Olivier,
20 jaar „De Motte"
Dokter en mevr. v. d. Peppel
na 32 jaar hartelijk uitgewuifd
fiameSienuii^
Open dag
Streekdierentehuis
De man achter de schermen
Fietspad
l\/liddelharnis-Den Bommel
komt er aan
Extra kerkdiensten
Ger. Gemeenten
61e Jaargang
DINSDAG 6 JUNI 1989
No. 5805
POSTBUS 8 3240 AA MIDDELHARNIS
Redactie en administratie: Langeweg 13, Sommelsdijk
Tel. (01870) 2629. Na 5 uur (alleen voor redactie) tel. 01870
FAX 01870 - 5736
3392
CHR. STREEKBLAD OP GEREFORMEERDE GRONDSLAG
VOOR DE ZUID-HOLLANDSE EN ZEEUWSE EILANDEN
Verschijnt tweemaal per week: dinsdag- en vrijdagavond
ABONNEMENTSPRIJS 11,50 PER KWARTAAL
ADVERTENTIEPRIJS 36 cent per mm; bij contract speciaal tarief.
Giro 167930 Bank; Rabo Middelharnis Rek.no. 3420.01.108
In de werkruimte van „De Motte" in „De Doele" in
Sommelsdijk is Rias Olivier bezig met de restauratie
van aardewerk dat „De Motte" gevonden heeft bij
Ooltgensplaat, vaak stukjes en beetjes, 13e eeuwse
schatten uit het water van het Volkerak. Het is een tijd
rovende hobby: „De restauratie van zo'n potje kost in
totaal wel 10-15 uur" vertelt Olivier, „maar je doet
elke dag een stukje, dus je beseft niet hoe lang je er aan
werkt. Ik ben graag met aardewerk bezig, ik heb een
sterke band met het object op zich, vooral met midde
leeuws aardewerk. De herkenning speelt daarbij een
grote rol".
Vondsten op het strand
Voor Rias Olivier begon de archeologie in 1958 op het
strand van Ouddorp. Daar vond hij als jongetje wat oude
munten. „We kampeerden elk jaar in Ouddorp, eerst zelfs
nog in een bunker. Prachtige vakanties waren dat, vol
avontuur voor een kind van een jaar of tien".
Al zoekend naar oude voorwerpen - munten, knopen,
horlogesleuteltjes - kreeg hij belangstelling voorgeschie
denis, voor archeologie in de ruimste zin van het
woord.
„Later kwam ik in kontakt met de heer Jan Witvliet in
Herkingen, die munten verzamelde. Daar kwam ook Bas
de Voogd en zo ontstond het idee een archeologische ver
eniging op te richten. Het idee bleef een tijd sudderen; wel
of niet doen. Op aandrang van C. Kar-
dux en dokter Boot in Dirksland is het
toch tot de oprichting van een vereni
ging gekomen".
Bij de oprichting van de Vereniging van
Amateurarcheologen voor Goeree-Over-
flakkee „De Motte" in 1969 nam Bas de
Voogd ongeveer een jaar lang het voor
zitterschap op zich en toen werd Rias
voorzitter. Dat kon niet anders want het
aantal leden was beperkt - een man of
zeven - van wie het merendeel middel-
bare-school-jongens.
Nu, na bijna 20 jaar voorzitter van „De
Motte" te zijn geweest, voelt Rias zich
nog steeds geen echte bestuurder en
staat hij liever in de tonput dan aan 't
hoofd van de vergadering, maar ook
dat leert.
Het verhaal bij
het gevonden voorwerp
De munten, de aardewerkschijven, de
uniformknopen, het botmateriaal dat
Rias aan het strand van Ouddorp had
gevonden, het maakte hem nieuwsgierig
naar het komplete verhaal; het ging om
meer dan een verloren muntje. De
nieuwsgierigheid, het willen weten,
dreef Rias verder.
Hij begon te zoeken naar meer informa
tie, maar Goeree-Overflakkee bleek een
witte vlek in de bestaande literatuur. Er
waren wel gegevens over de Romeinse
opgraving in 1959 bij Goedereede, maar
verder was er weinig of niets over de
archeologie van Goeree-Overflakkee.
Kennis van zaken verwierf Rias bij de
Rijksdienst voor Oudheidkundig Bo
demonderzoek in Amersfoort - waar hij
zelfs twee weken stage liep om zich het
restaureren van aardewerk eigen te
maken - bij de archeoloog van de pro
vincie Zuid-Holland, bij de Archeologi
sche Werkgemeenschap Nederland en
bij De Nieuwe Maas, de vereniging van
amateurarcheologen voor Rotterdam en
omstreken.
Gaandeweg begon De Motte zelf jaar
verslagen met beschrijvingen van op
gravingen en vondsten te publiceren en
ging men steeds meer wetenschappelijk
verantwoord te werk.
Bij het 10-jarig bestaan van de vereni
ging werd het jubileum „Van West-
voome tot St. Adolfsland" uitgegeven,
een werk van wetenschappelijk gehalte,
dat snel uitverkocht was en een prestatie
die men slechts in jeugdige overmoed
aandurft.
Een aantal malen per jaar geeft De
Motte voor de leden het blad „Kontakt"
uit waarin verslag gedaan wordt van
aanwinsten en werkzaamheden. Een
tweede jubileumboek is in voorberei
ding.
De permanente expositie van De Motte
in het Streekmuseum geeft de voorwer
pen van De Motte in hun samenhang te
zien en vertelt z'n eigen verhaal aan de
bezoekers van het museum.
Van schatgravers
tot onderzoekers
Aan de start van De Motte denkend zegt
Olivier: „Je wou -jong als je was - graag
wat vinden. Graven was toen meer een
kwestie van spitten, het ging meer om
het voorwerp dan om de context. In die
fase was er nog geen inzicht en geen
vergelijkingsmateriaal.
Langzamerhand ga je van spitten naar
archeologisch graven toe. Het veldwerk
neemt in kwaliteit toe en zeker het publi
ceren en exposeren. Exposeren vind ik
trouwens één van de belangrijkste din
gen van een vereniging als De Motte.
Het heeft geen enkel nut om spullen op
te graven, te restaureren en dan in je
werkruimte neer te zetten. Zeker als je
met gemeenschapsgeld werkt moet je
beseffen dat het van allemaal is wat je
vindt. Wat je vindt is niet van jou: het is
het bordje van opoe, de pijp van opa, wat
je vindt".
In de archeologie in het algemeen is
men steeds meer gaan beseffen dat we
op het bodemarchief onder onze voeten
heel erg zuinig moeten zijn. Opgravin
gen zijn dan ook bijna altijd nood-
opgravingen, de archeologie probeert de
bodem verder intakt te laten en inventa
riseert en bewaakt het bodemarchief.
Vanuit de Rijksdienst wordt dat uitge
dragen en een werkgroep als De Motte
moet dat oppakken en in praktijk
brengen.
„Wat in de grond zit is goed bewaard,
vooral als het gaat om houten en leren
voorwerpen. Laat maar rustig zitten,
later zijn er misschien veel betere on
derzoek- en conserveringsmethoden".
Van Ouddorp
tot Ooltgensplaat
Zocht Rias in 1958 in zijn eentje bij laag
water op het Ouddorpse strand naar res
ten van het verleden, zo'n 25 jaar later
zocht hij met De Motte op de slikken
van het Volkerak bij Ooltgensplaar naar
de overblijfselen van de 13e eeuwse
nederzetting Berwoutsmoer.
De familie Donker had de sporen van
een oude moemering ontdekt en in alle
stilte ging De Motte aan he twerk om
nog zoveel mogelij kte weten te komen
vóórdat de afsluiting van de Philipsdam
een feit zou zijn. Acht jaar lang werd er
gegraven wanneer weer, wind en getij
het toelieten. Rias stelt dat er van de
nederzetting 90% niet is opgegraven.
Spijtig? „Helemaal niet, het is veiling
onder water, niemand kan er meer
bij".
De vondsten zijn inmiddels verwerkt en
zullen ter gelegenheid van het jubileum
van De Motte en het Streekmuseum op
16 en 17 juni in De Doele tentoongesteld
worden om vervolgens naar Ooltgens
plaat terug te keren, waar zij van 1 juli
tot 1 oktober in het Oude Raadhuis te
zien zullen zijn.
De Motte is blij met de expositiegelegen-
heid in Ooltgensplaat want daarmee
exposeert De Motte nu over het gehele
eiland: in de musea te Ouddorp, Goede
reede en Sommelsdijk en in alle ge
meentehuizen van Goeree-Overflakkee.
Olivier vindt de medewerking van de
gemeenten op Goeree-Overflakkee ze
ker het vermelden waard. Hij heeft het
aan de overkant wel anders gezien,
zegt hij.
De Motte in 20 jaar
Hoe typeert Rias Olivier de ontwikke
ling van De Motte in de afgelopen 20
jaar, waarin de vereniging natuurlijk
ups en downs heeft gekend?
In de eerste plaats is er een zekere trots
dat De Motte nog steeds bestaat en bijna
300 leden telt. Inmiddels zijn de jongens
van toen de vaders van nu en die hebben
ook andere dingen te doen dan scherven
plakken en speuren naar het vroege ver
leden. Er is jammer genoeg een chro
nisch gebrek aan jonge mensen, ook
bestuurlijk, en dat is voor de toekomst
van De Motte een heel belangrijk
punt.
In de loop der jaren heeft De Motte zich
van een gravende archeologische ver
eniging ontwikkeld tot een historisch
archeologische vereniging. Dat komt tot
uitdrukking in de onderwerpen van de
lezingen, die De Motte er elk jaar 4 of
5 organiseert.
De motivatie om al het tijdverslindende
werk te doen is soms een probleem. Net
als bij iedere vereniging is het vaak een
kleine kern die het werk doet. Rias Oli
vier is één van hen, steeds weer. Waarin
ligt voor hem de voldoening?
Hij denkt even na en antwoordt wel
overwogen: „De officiële uitreiking van
het eerste jubileumboek in het Oude
Raadhuis in Middelharnis, het onder
zoek naar Berwoutsmoer waarbij ik me
het meest dichtbij de oude Flakkeeë-
naar heb gevoeld, en verder elke lezing
van De Motte die een leuke discussie tot
gevolg had en een stimulans was om er
mee door te gaan".
Daarmee raakt hij de drie kernpunten
van het werk van De Motte: het graven,
het publiceren, het uitdragen. Rias Oli
vier, toegewijd archeoloog, die de status
van amateur in feite voorbij is gegroeid,
al zou hij dat zelf in zijn bescheidenheid
niet zeggen.
Met de aanleg van het fietspad M'harnis-
Den Bommel in opdracht van het water
schap G-O zal, als alles naar wens ver
loopt, komend najaar begonnen kunnen
worden. Het fietspad wordt aangelegd aan
de noordzijde van de Oudelandsedijk, de
Lieve Vrouwenpoldersedijk en de Tilse-
dijk, waar het fietspad zal aansluiten op
het fietspad langs de Molendijk te Den
Bommel. Tegelijkertijd zal de hoofdrij
baan op deze dijken gereconstrueerd wor
den. Deze reconstructie bestaat uit het
verbreden van de weg en het flauwer
maken van enkele scherpe bochten. Ook
zullen alle zijwegen van dit traject een
haakse aansluiting krijgen (de Molenweg,
Bolletjesweg, Potterweg, Piersweg en Lieve
Vrouwe Scheidweg hebben nu nog elk
twee eenzijdige opritten). Tegelijkertijd
zullen met het projekt enkele ruilverkave-
lingswerken worden uitgevoerd, zoals het
graven van langsgelegen watergangen, de
reconstructie van de aansluiting van de
Piersweg en het leggen van een nieuwe ver
bindingsduiker tussen de Lieve Vrouwen
polder en de polder Oude Stad. Het bestek
is gereed; de aanbesteding is gepland op 12
juli 1989, zodat naar verwachting eind
augustus of begin september met de uit
voering kan worden begonnen. De totale
projektkosten bedragen circa twaalf mil
joen gulden. De directie zal worden ge
voerd door Heidemij Adviesbureau B.V.
•^-
MIDDELHARNIS De toonzet
ting van het schrijven dat vorige
maand bij de patiënten van dokter
H. M. B. V. d. Peppel te Middelhar
nis in de bus rolde duidde er al op
dat het gevormde „patiëntenco-
mité" iets heel vriendelijks met het
afscheidnemende doktersechtpaar
in de zin had, maar j.l. woensdag,
toen na 32 jaar het afscheid daar
was, heeft de betoonde sympathie
alle verwachtingen toch nog over
troffen. Het waren patiënten, vrien
den en relaties wie die avond
gelegenheid werd geboden het dok
tersechtpaar de hand te drukken en
het nieuwe doktersechtpaar J. L. v.
d. Ven te begroeten. Zó druk was
het dat meerderen daarvoor een
uur in de rij hebben gestaan...!
De afscheidsbijeenkomst vond plaats
in het gebouw van het Rode Kruis,
nog slechts enkele weken geleden
door dokter v. d. Peppel, als oud-
commandant, in gebruik gesteld. De
accomodatie in de vroegere school
aan het Beneden Zandpad was niet
zo ruim bemeten dat de ca. vierhon
derd belangstellenden er een plekje
konden vinden, maar het weer liet toe
dat naar het schoolplein uitgeweken
werd. „Sempre Crescendo" bracht
het dokterspaar daar bovendien een
serenade, ook aangehoord door
mevr. wed. Arends, de moeder van
mevr. v. d. Peppel. Spontaan werd het
„lang zullen ze leven" met muzikale
ondersteuning meegezongen.
Hulde
Door dhr. Fr. Coolbergen werden
dokter en mevr. v. d. Peppel vervol
gens allerhartelijkst toegesproken.
„Een echte dorpsdokter, hoog gepre
zen om z'n eenvoud en de rust die
van hem uitging", zo werd dhr. v. d.
Peppel getypeerd. Dhr. Coolbergen
vertolkte graag veler erkentelijkheid
van hen met wie dokter v. d. Peppel in
zijn drukke praktijk veel lief en leed
Dokter en mevr. v. d. Peppel aan het begin van een nieuwe-,
en naar ieder hoopt een zorgeloze toekomst.
gedeeld heeft, eerlijk en spontaan,
soms dienend als steun-, en vertrou
wensman, zorgzaam en eenvoudig.
De „peuk" die hij zo dikwijls rookte
werd met de mantel der liefde bedekt,
„want" zo werd gezongen:
„daar op de Achterweg,
kon je altijd terecht,
bij deze heel speciale chirurgijn,
een borrel tot besluit
en dan de voordeur uit,
zijn warme hart, dat was ons medicijn!"
Geschenk
Namens de patiënten werd een ge
schenk aangeboden door dhr. Fun,
32 jaar geleden de eerste baby die
door dokter v. d. Peppel ter wereld
werd geholpen. Het cadeau bleek een
cheque om een fijne zwerftocht door
Frankrijk te kunnen maken. De
nieuwe dokter, dokter v. d. Ven
dankte de fam. v. d. Peppel voor de
goede opvang en hij bood hen een
antieke distilleerketel aan, gevolgd
door de EHBO die de fam. v. d. Pep
pel een schilderij van het Vinger-
ling aanbood.
Mede door de massale aanwezigheid
uit patiënten- en vriendenkring werd
het voor de fam. v. d. Peppel een hart
verwarmende en onvergetelijke avond.
De fam. v. d. Peppel is overigens niet
uit Middelharnis vertrokken. Zij
hebben hun intrek genomen in de
fraaie, historische woning boven de
Ver. Spaarbank aan de Middelhar-
nisse Voorstraat, waar ze ook 32 jaar
hun praktijk hebben uitgeoefend,
dokter v. d. Peppel als huisarts, mevr.
V. d. Peppel als apotheekbeheerster.
Schoolkoor van de „Prins
Maurits" en mandoline-orkest
treden op in „de Burght"
te Burgh Haamstede
Opnieuw zal er een gezamenlijk
optreden plaatsvinden van het school
koor van de Chr. Scholengemeen
schap „Prins Maurits" en het man
doline-orkest „Estampida" te Mid
delharnis. Tevens wordt medewer
king verleend door Karin de Bruijne
(dwarsfluit) en Harols van den
Berge (solozang).
As. zaterdag 10 juni treden zij op in
het bekende interkerkelijk conferen
tiecentrum „de Burght" te Burgh
Haamstede.
Aanvang 20.00 uur. Belangstellenden
zijn van harte welkom.
fTBDIi*!!*
OUDDORP woensdagavond 7.30 uur
ds. T. M. van Dijk, Veen.
MIDDELHARNIS donderdagavond
7.30 uur ds. B. v. d. Heiden, Hardinx-
veld-Giessendam (H.D.).
OUDE TONGE woensdagavond 7.30
uur ds. P. van Ruitenburg, Melis
kerke.
OOLTGENSPLAAT woensdag
avond 7.30 uur ds. D. Rietdijk, Moer-
kapelle.
Op zaterdag 10 juni a.s. houdt het
Streekdierentehuis van de Ned. Ver. tot
Bescherming van Dieren, afd. Voome
Putten-Goeree Overflakkee een open
dag.
Iedereen is van harte welkom van 10-16
uur aan de Oprelseweg 2 te Spijke-
nisse.
Behalve een rondleiding zal er op die
dag ook een instructeur aanwezig zijn,
die iets zal vertellen en laten zien over
gehoorzaamheid en gedrag van honden.
Verder bestaat er natuurlijk de mogelijk
heid om één van de aanwezige dieren
een blijvend goed tehuis te bieden in
uw gezin.
Graag tot ziens dus op 10 juni a.s. te
Spijkenisse.
FOTO - FILM - REPORTAGE - VIDEO COMPUTER
C3 CJ C3 C3 C3
35 - Molenweg i Oudd
- Telefoon 0JS7fl-l6l? en 2120
172 - Telslaon Of}ie-S400
3 - Somme(sa(j(t - Teletoan 0IB70-6I
