EIÜVIIDEtl-niEUWS
80 jaar geleden de eerste rit
van de tram over Flakkee
slot
Kan dat nou
écht zo?
Twee al wat oudere
poterleggers
I L. BREEMAN Mz. OOLTGENSPLAAT,
M, KORTEWEG
Pinksterdienst
Den Bommel
cKoïKc^ba^^^.^cfvC' cTt^ai^n^wcq -91fea at'^cf\(xipipi\.
Door tijdige waarschuwing hij storm, ramp voorkomen
Oollgeiisplaal
hypotheek jgl
op maat... Invm
Plattelandsvrouwen
Midden Flakkee
Vijftig jaar getrouwd
Schaakkampioenschap
van Goeree-Overflakkee
1989
No. 5799
In het laatste artikel over de komst van de tram op Flakkee hebben we
geschreven over de mogelijkheden die zich gingen voordoen voor het
bedrijfsleven en de café's-restaurants. De eerste rit op 30 april 1909 was een
uitkomst voor de bevolking maar na enkele jaren kwamen ook de klachten.
Wij zijn daar nader op in gegaan. In dit laatste artikel komen allerlei bijzon
derheden aan de beurt, die we uit correspondentie van de R.T.M. aan perso
nen en instanties hebben opgediept.
Subsidie \an
f 7,50 per jaar
Naderende trein
gewaarschuwd
^gent der Rotterdamsche Tramweg Maatschappij.
Wacf^tlokaal voor Passagiers. -
BESTELDIENST cu GOEDERENVERVOER
Afscheid van de tram
Makelaar Tamboer
Jaarverg. Ver. Prot. Nederland
01870-
4844
veel en snelle verkopen!
o
Ouddorp:
4e Blad
VRIJDAG 12 MEI 1989
-^B*»Q-
De barre winter van januari-febmari 1940. Door de bergen met stuifsneeuw op de rails
kon de tram een kleine week niet rijden. Na hard en zwaar werk door het personeel
lukte het op een zaterdagmiddag de Plaat te bereiken. Een lange trein met veel goederen
arriveerde toen op het station. De agent, de heer W. Korteweg.
bracht de goederen per slede naar de winkeliers, die om alles verlegen zaten.
Hier ziet u de twee loc's (de no.'s 27 en 38) van deze trein die water hebben geladen
en waarvan de vuren zijn schoongemaakt. Naast de locomotief machinist Hans de Gans.
Voor de slede met paard, de heer Marien Korteweg. zoon van de agent en later zelf agent
en op de slede de heer Jaap Vermaat Mzn., beiden nog wonende te Ooltgensplaat.
Ongeveer 10 jaar vóórdat de tram zijn
intrede deed werden er al pogingen
ondernomen voor een lijn op Flakkee.
Dat blijkt uit een brief gedateerd: Rot
terdam, den 19 Februari 1898 en door de
Rotterdamsche Tramweg Maatschappij
verzonden aan:
Aan het bestuur van den Polder
Den Nieuwen Blok te Den Bommel
M.M.
In aansluiting met het door ons aan Uw
Bestuur gezonden adres betreffende subsi
die aanvrage nemen wij beleefd de vrijheid
er U op te wijzen, dat het ons in het belang
der zaak gewenscht voorkomt, indien spoe
dig eene beslissing worden genomen, ten
einde ook van de Provincie en het Rijk, zoo
mogelijk dit jaar nog, een definitief besluit
te kunnen verkrijgen.
Wij zouden er daarom zeer prijs op stellen,
indien voor den 15den Maart onze aan
vrage kon worden behandeld, en ons ant-
word kon worden gezonden.
In het bijzonder geldt dit verzoek de bestu
ren der Waterschappen en Polders, wier
gewone vergadering niet in dezen tijd van
het jaar wordt gehouden.
Wij vertrouwen echter dat U met ons het
groote belang der nieuw geprojecteerde
tramwegen voor de streek zult inzien, en
daarom zoo noodig ook niet aarzelen zult
een buitengewone vergadering bijeen te
roepen.
Met de meeste Hoogachting,
Rotterdamsche Tramweg
Maatschappij
De Directeur,
(handtekening onleesbaar)
De correspondentie daarvoor gevoerd is
ons onbekend, wel is er een brief met een
betuiging van dank voor een toegezegde
subsidie. Deze brief luidt alsvolgt:
Rotterdam, den 13 april 1898
Aan het Bestuur van den Polder
Den Nieuwen Blok. pa. den Heere
J. van Putten, Ooltgensplaat
Hiermede hebben wij de eer U de goede ont
vangst te berichten van Uwe missive dd. 5
april j.l. No. 1 en betuigen U onzen dank
voor de ons toegezegde subsidie groot f 7,50
per jaar gedurende 10 jaar, in te gaan met
het jaar, dat de stoomtram in exploitatie zal
zijn gebracht.
Of echtereen voorwaardelijk verleende sub
sidie door ons zal mogen worden aanvaard.
zullen Heeren Gedeputeerde Staten bij de
vaststelling der voorwaarden voor aanleg en
exploitatie hebben te beslissen, welk besluit
U ter gelegener tijd zal worden mede
gedeeld.
Hoogachtend,
Rotterd. Tramweg Mij.
w.g. De Directeur,
(onleesbaar)
Uit de brieflioofden blijkt dat het kan
toor van de R.T.M. toen nog niet op het
adres Rosestraat 3a te Rotterdam was
gevestigd maar aan de Isaac Hubert-
straat No. 90. Telephoon (intercomm.)
In de loop der jaren zijn er ook op Flakkee
met de tram verschillende ongelukken
gebeurd. De oud-machinist, de heer A.
A.E.J. (Toon) Guérand, Wilgenlaan 68 te
Middelharnis zou u daarover meer kun
nen vertellen. Hij is één van de weinige nog
in leven zijnde personeelsleden van de
R.T.M, op Flakkee.
Tijdens een zware storm op 30 septem
ber 1911 is de tram voor een ernstig
ongeluk gespaard gebleven, dankzij een
tijdige waarschuwing van de heer L.
Breeman Mz. agent van de R.T.M, te
Ooltgensplaat.
Van familieleden van de heer Breeman
hebben wij een brief in ons bezit gekre
gen van de direkteur.
Rotterdam, den 10 November 1911
Aan den Agent Breeman Jr.
te Ooltgensplaat
In den avond van den 30en September jl.
werd door U tijdens den storm opgemerkt,
dat nabij de redoute aan den Dorpsdijk aan
onze trambaan belangrijke schade toege
bracht was door het hooge water, tengevolge
waarvan gevaar voor het verkeer met de
treinen was ontstaan.
Door U werd daarop het personeel van den
naderenden trein gewaarschuwd, waardoor
waarschijnlijk een ernstig ongeluk voorko
men werd.
Wij vonden hierin aanleiding U een een
voudig aandenken aan te bieden en mogen
niet nalaten nog eens schriftelijk hulde te
brengen aan Uw handelend optreden en U
daarvoor onzen weigemeenden dank te
betuigen.
Hoogachtend,
Rotterd. Tramweg Mij.
w.g. De Directeur.
(onleesbaar)
De sneeuw is gedeeltelijk geruimd, maar de rails zijn nog niet geheel vrij.
Soms moest men een eindje terug om met een flinke gang de barricaden te nemen.
Het eerste briefhoofd van de R.T.M. van 1898.
Prima consumptie
nii'.R
I.tMONADIv
KOFl'IF-, rmin. enz.
Billijke prijzen.
Wachtlokaal R.T.M.
Nog twee advertenties uit de oude doos. L. Breeman Mz., de eerste agent,
en M. Korteweg Wzn., de laatste agent van de R.T.M, te Ooltgensplaat.
Deze direkteur was een andere dan die
de brieven van 1898 tekende.
Eerst iets over het hoge water. Bij storm
liep meestal de polder Het Rietveld vol
en kwam het water tegen de Dorpsdijk,
die de voornaamste waterkering was.
Het Rietveld was aan het Hellegat alleen
door een kade (lage dijk) van de rivier
afgesloten. Over genoemde Dorpsdijk
reed de tram en daar was ook het station
gelegen. De heer Breeman is in het don
ker met een lantaarn de tram tegemoet
gegaan tot aan de Redoute (thans be
graafplaats) waar het water de dijk had
beschadigd en de dijk onder de tram
baan was weggeslagen. Het personeel
merkte het alarm vroegtijdig op en de
machinist stopte. Hoe de tram is terug-
gereden en hoe of de schade is hersteld
is ons niet bekend.
Wel hebben we vernomen dat het ge
schenk bestond uit een Chinees theeser
vies, dat nog aanwezig is bij een familie
lid van het echtpaar Breeman-van Ree
te Rotterdam.
We gaan nu het verhaal maar afronden.
Alles behoort tot de verleden tijd. Op 30
september 1956 werd de laatste dienstre
geling van de tram uitgereden. Het
boekje ligt nog voor ons. „Stoom" ver
dween voor busvervoer. De laatste jaren
van de tram werden er ook motorwagens
ingezet, maar dat was niet echt. Stoom is
levendiger en indrukwekkend. Zie maar
hoe de Stichting Trammuseum zich
inzet om het oude weer levendig te
maken. Dinsdag stond hierover een foto
met bijschrift in ons blad. Het vervoer
van het materieel van Hellevoetsluis
naar de Brouwersdam.
We besluiten moet twee verzen van een
gedicht bestaande uit 26 coupletten, dat
op 30 april 1959 in „Eilanden-Nieuws"
onder de rubriek Folklore en Raal werd
geplaatst (Goerees dialekt) met als titel
„De Flakkeese Tram":
Den daortigsten appril, noe fuufiig jaer eléje,
Toe hienge d'r op 't eiland heel wat vlaggen uut -
Toe heit voor 't eest de tram d'r feêstlik deur eréje
In klonk voor ieder durp een nieuw,
een bliej geluud:
Het tramsienjaol,
dat d' ankomst van de feêsttram meldde -
Geen katte bleef d'r tuus, naedat ze mien vertelden.
In 't wier een dubbeld feest, toe ieder kreeg te hodren
Dat uze Keuninginne op dien dag bevalle was.
In dat er een Prinsesje van Orajje was eboêre!
Wat waere overal de mensen in d'r sas.
Dit feit most heel uus volk diep in het harte raeke
In deze dag voórgoewd edit onvergeetlik maeke.
Met dank voor uw aandacht, ook aan
hen die op deze serie artikelen hebben
gereageerd.
P.S. De voorgaande drie artikelen wer
den geplaatst in ons blad van 21 april, 28
april en 5 mei j.l.
De tram op de Dorpsdijk even voor het station te Ooltgensplaat.
De twee loc's hebben de toch vanaf Middelharnis volbracht.
kritisch selektcren
Tel. 01870-3477
Volgende week donderdag, 's avonds om
kwart voor 8, komt de afd. Midden Flak
kee van de Nederlandse Bond van Plat
telandsvrouwen voor de laatste keer in
het daarmee voorbije seizoen bijeen, in
gebouw „de Zwaluw" te Sommelsdijk.
Dhr. W. v. d. Kamp van de AMRO-bank
zal met enkele medewerksters van de
reisafdleing de vakantiemogelijkheden
naar verre, exotische landen laten zien.
Tijdens de openbare jaarvergadering
van de Vereniging Protestants Neder
land, hoopt ir. L. van der Waal, lid van
het Europese Parlement te Straatsburg,
een inleiding te houden over het onder
werp; „Europese eenwording? Een protes
tantse afweging".
De bijeenkomst o.l.v. de voorzitter van
het bestuur (ds. C. J. van der Plas van
Zwijndrecht) zal D.V. worden gehouden
in de Constantijnzaal van Restaurant
Engels, Stationsplein nr. 45 te Rotter
dam-Centrum, op zaterdagmiddag 3
juni a.s. Aanvang 14.00 uur (2 uur nam.).
Toegang vrij.
In de Gereformeerde Kerk in Den Bom
mel hopen wij a.s. zondag 14 mei het
Pinksterfeest te vieren. De dienst begint
om 17.00 uur en zal worden voorgegaan
door Drs. W. Venema.
De organist is Piet Bakelaar en ook het
koor zal zijn medewerking verlenen.
Verder zullen in deze dienst drie jonge
mensen openbare belijdenis van hun
geloof afleggen.
U bent allen van harte welkom om dit
alles met ons mee te vieren.
De zendingscommissie
b.v.
OOLTGENSPLAAT
Zaterdag 13 mei 1989 herdenkt het echt
paar D. den Braber en J. A. den Braber-
van Putten hun 50-jarige echtvereni
ging. Zij wonen Marijkestraat 21, 3257
AK Ooltgensplaat. Van deze plaats onze
hartelijke gelukwensen.
In de derde ronde van het schaakkam
pioenschap van Goeree-Overflakkee is
men weer flink van leer getrokken!
Nog maar drie van de vijftig deelnemers
zijn zonder puntverlies, nl. A van Mau-
rik van de schaakver. „Oostflakkee",
(Bram) Mourik en regerend kampioen
Verolme, beiden spelers van „De
Zwarte Pion".
Op een half punt achterstand volgt een
groepje van vier spelers, W. de Ridder
van „Dirksland", Hollander, van Prooi-
jen en Verbeek van „De Zwarte Pion".
De oud-kampioenen Du Pree en De
Glopper kwamen niet verder dan re
mise, en hebben al een grotere achter
stand opgelopen.
Voor de vierde ronde staan weer een
paar „krakers" op het programma! Wat
denkt u van partijen als Mourik-van
Prooijen, Verolme-van Maurik, Hollan
der-de Ridder, Peeman-de Glopper of
Douw-van Hooff?
Dat belooft weer wat!!
Uitslagen van de derde ronde, gespeeld op
8 mei in Middelharnis:
1. P. A. Derrez - F. Troost1 - O
2. R. van Doom - W. T. Breen...l - O
3. J. Gebraad - A Dane1 - O
4. J. van't Geloof-J.W.TanisO - 1
5. J. de Glopper - A. Douwremise
6. D. Hameeteman -
B. J. Bruggemanremise
Ingezonden:
Mijne heren,
Hierbij verzoek ik u beleefd het onder
staande in uw blad op te nemen.
Enkele weken geleden kocht ik op een
openbare verkoping in Middelharnis
enkele kopen hout, waaronder koop 104,
bestaande uit verschillende plaaten 2.44
X 1.22. Bij het ophalen van het gekochte
bleek koop 104 op enkele snippers na te
zijn verdwenen. Bij nader onderzoek
bleek dat een koper van een ander par
tijtje mijn partij platen had ontvreemd
en deze reeds thuis had gebracht in
Steenbergen. Het geluk leek aan mijn
zijde, want de man verscheen ten
tonele.
Wij, de medewerker van het Veilingbe
drijf en ondergetekende, verzochten
deze man het ontvreemde terug te bren
gen. Deze weigerde met de medeling dat
hij dacht dat het van hem was. Noch de
medewerker van het Veilingbedrij f noch
ik konden de man tot andere gedachten
brengen, ook niet toen ik hem de nota
liet zien met de door mij gekochte partij-
nummers erop.
Goede raad is duur, dus de politie inge
schakeld. De agenten „Weidevogel" en
„Brilmans" verschenen ten tonele. Ook
zij konden „dhr. Diefman" niet op
andere gedachten brengen. Ik heb hen
toen gevraagd proces-verbaal op te
meken wegens diefstal, maar dat weiger
den ze. Naar mijn idee waren alle ingre
diënten ervoor aanwezig, „Diefman" en
zijn bekentenis. Om uit de impasse te
komen vroeg ik aan „Diefman" een
redelijke vergoeding, maar dat was te
veel, 300,--, reeële waarde 800,-.
„Weidevogel" kennelijk de wijsheid in
pacht, adviseerde me een advocaat te
nemen en een civiele vordering te begin
nen, omdat zij er niets meer aan
konden doen.
„Diefman" bood 200,-- en „Weidevo
gel" adviseerde mij dat maar aan te pak
ken anders had ik niets en een advocaat
is ook erg duur, was zijn redenering.
Zowel het personeel van het Veilingbe
drijf als wij (ik en mijn medewerker),
waren met stomheid geslagen toen we
dit hoorden. Bij navraag bij hun chef
„dhr. Klinknagel" bleek dat zijn jongens
juist hadden gehandeld.
Epiloog: Steel wat je aanstaat, komt het
uit, dan geef je ervoor wat je kwijt wil en
je treft de politie aan je zijde.
Met dank voor de plaatsruimte.
J.A. Nijssen
P.S. Weidevogel, Brilmans en Klinkna
gel (gefingeerde namen) zijn van het
bureau Middelharnis.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
K. Hameeteman - F. van Ast..
R. van Hooff - G. de Jong
J. Kruik - P. Breve
A. van Maurik, H. Joldersma
J. Noordijk - C. de Waal
Joh. du Pree - W. Markwat
T. van Prooijen -
K. Wijnands
E. van Rhee - J. van Huizen
W. de Ridder - E. Verbeek...
J. van Rossum - P. de Groot
17. W. van Rossum-B. Mourik..,
18. J.Santifort-J.C.Hollander...
19. M. Verolme - W. Peeman
20. Ad Visser - C. Bakelaar
21. Ant. Visser - J. Dijkstra
22. M. V. d. Waal - J. Grinwis
C. Wassenaar -
A. van Huizen
D. Wolfert - A de Bruin
G. J. W. Zonneveld -
H. van Oostenbrugge
Nagekomen uitslag uit de tweede
14. G. de Jong - W. Peeman
...1
...1
...1
...1
...O
O
O
O
1
23.
24.
25.
.remise
...1 - O
...1 - O
.remise
...1 - O
...O - 1
...O - 1
...1 - o
remise
...1 - 0
...1 - O
...1 - O
...O - 1
uitg.
ronde:
...O - 1
Natuurlijk kennen ook de Ouddorpse landbou
wers het gebruik van de meest geavanceerde land
bouwmachines, maar soms is het verstandiger
even van al die nieuwigheid af te zien en de
ouwetjes het werk te laten doen. Dhr. P.H. Grinwis
heeft dezer dagen weer naar dat beproefde middel
gegrepen en in 't polderland, achter Goeree, zagen
we hem bezig met een al wat oudere half-
automatische poterlegger, zo een waarbij de
poters nog met de hand in de vakjes moeten wor
den gelegd. Dat voorkomt kneuzingen van de
scheuten die al flink ontwikkeld zijn nu het leggen
van de poters door het aanvankelijk te natte voor
jaar is verlaat. Zowel de machinale -, als de men-
selijjke poterlegger bleken trouwens al een dagje
ouder; dhr. N. Troost die erbij behulpzaam was is
met z'n 79 levensjaren ook de jongste niet meer.
Hij kent de halfautomatische poterleggers uit de
dertiger jaren en al ruim een halve eeuw heeft hij
de grond bebouwd, in welke periode hij ook een
kwart eeuw paardenknecht is geweest. Het heeft
dhr. Troost in een uitstekende conditie gehouden,
want waar nodig, kan nog op zijn assistentie gere
kend worden. En reken maar dat er, gesteund door
z'n lange ervaring, goed en degelijk werk ge
leverd wordt!