EIÜVriDEtl-IIIEUWS
DE OORLOG
iNGSSPnSKMET....
Leren in
de Open School
Schaken S.O.F.
Nieuw in de vaart gebraclite
l\/laa$l(ant [(otter
Wie schrijft er mee
van en over Flakkee?
Consul-Generaal van
Amerika in Goeree
Grijsoordse Schetsen:
Blaastraining Kruiswerk
Middelharnis
mevr. L.
Roodzant
te Dirksland
Koor- en samenzangavond
voor „Woord Daad"
'n Verhael uut de landbouw
Tweewielercentrum
Middelharnis
0
3e Blad
VRIJDAG 28 APRIL 1989
No. 5795
De mobilisatie van 28 augustus 1939 greep diep in in de burgermaatschappij.
Honderdduizenden mannen, vaders en zonen verlieten van de één op de andere
dag hun winkel, tuinderij of boerenerf: om zich te spoeden naar de grenzen. En al
die mannen moesten 's avonds eten, een deken en onderdak hebben. In zo 'n klein
dorpje, in Limburg, ontstond een ravage; hoe kreeg men 1000 man onder dak?
Wapens, keukenwagens, kanonnen werden uit de magazijnen gehaald. Paarden
werden gevorderd, en één op de 10 soldaten was behoorlijk gekleed. De soldaten
waren dikker geworden, sommige tunieken vertoonden grote gaten. Waarom
hebben de motten je jas opgegeten; Hense?" bulderde de Luitenant „En jij v. d.
Veer, loop jij 's zondags zo door 't dorp". „Ja luit maar dan heb ik dit pakkie nie
an!" 't Vervelendste was wanneer de verloven ingetrokken werden en - in alarm -
de stellingen bezet werden, de kanonnen en geweren met scherp geladen; dat
gebeurde op 10 oktober voor de eerste keer. Maar door de hevige regen stelde Hit
ler het plan ,,Gelp" een maand uit 11 november en 10 januari 1940 bleef het bij
alarm. Holland was te drassig voor de zware Duitse tanks. Maar Polen, Dene
marken en Noorwegen werden wel aangevallen. Er werden nu Kazematten en
zware bunkers langs de Maas gebouwd. Gecamoufleerd als waren het hooiber
gen of boerenschuren. Maar 7 mei 1940 werden de verloven weer ingetrokken en
in alarm de stellingen bezet. „Jongens, laete m 'n de bajonetten gaen sliepe; dan
kenne we ze van ons liefhouwe", zei Dimmen. Maar de reserve kaptein, kandi
daatnotaris, zei: „Zo kort komen ze niet bij je" en hij had gelijk. Oorlog laat zich
niet beschrijven. Op de uiterwaarden, ons voorterrein, liepen paarden, schapen
en koeien. Sommige vroege boeren zaten die morgen van de 10de Mei al te mel
ken. Het was of er een verschrikkelijk zwaar onweer losbarstte, een noodweer van
ongekende kracht. En toen kwamen zware stuka 's laag overvliegen. Op het voor
terrein leefde niets meer. Het Duitse vuur had laag over de grond gelegen. Nu sloe
gen zware granaten van de Duitse artillerie stukken beton uit de bunkers. Bij Mill
beginnen de zandgronden en de brug was van groot belang. Tot zaterdagavond,
toen werden we teruggetrokken, het 2e Auto-bataljon had opdracht ons onder
deel op te laden in de nacht; om elders de zwakke Hollandse troepen te verster
ken. We hadden 30 man verloren en lagen dicht op elkander op de
vrachtwagenbodems. We hadden in geen 2 nachten geslapen. Zonder verlichting,
door sluipwegen bij Wamel kwamen we donderdagmorgen vroeg aan bij de
Grebbeberg. En ik had geslapen en voelde me uitgerust, maar nieuwe gevaren
dreigden, snel werden de stukken in stelling gebracht Het was Pinkstermorgen.
op donderdagavond 11 mei 1989 start
het Kruiswerk in Middelharnis met een
blaastraining. Dit is een groepsgewijze
training ter bestrijding van urine-incon-
tinentie bij vrouwen. Onder leiding van
een fysiotherapeute wordt in 8 bijeen
komsten aandacht besteed aan informa
tie, inspannings- en ontspanningsoefe
ningen.
De resultaten van een eerdere training
zijn veelbelovend. Bij ongeveer 80% van
de cursisten is het onvrijwillig urinever-
lies verminderd of gestopt.
Er zijn nog enkele plaatsen vrij voor de
training in Middelharnis.
Belangstellenden kunnen zich nu opge
ven bij het Kruiswerk, telefoon 01870-
5900 (alle werkdagen, van 09.00-17.00
uur).
De kosten van de training bedragen
ƒ35,-. Leden van de kruisvereniging
betalen 25,-.
Je bent nooit te oud om te leren bij de
Open School. Alle leeftijden kunnen er
heen, jong en oud, man en vrouw. Open
School geeft de mensen de kans om de
kennis van taal en rekenen weer op te
halen.
Eenmaal de eerste stap genomen om
naar de Open School te gaan, krijgen de
meeste mensen er toch weer plezier in.
Men staat soms versteld van wat men
toch nog weet van taal en rekenen al lig
gen de schooljaren al ver achter je.
De taal wordt weer opgehaald of het
woord met een d of t of dt moet worden
geschreven. Soms komen de mensen er
nu pas achter waarom dat zo is. Voor
rekenen geldt hetzelfde. Sommen wor
den soms jarenlang op een moeilijke
manier uitgerekend en soms is een sim
pele uitrekening de oplossing. Mensen
die dachten dat zij niet konden rekenen
kunnen nu rekenen. Evenals er mensen
waren die dachten dat ze geen taal kon-
De hoogste consulaire diplomaat in ons
land van de Verenigde Staten van Ame
rika, Mr. Jake Dyels, komt morgen,
zaterdag, samen met zijn echtgenote,
Koninginnedag vieren in Goedereede.
Mr. Dyels vertegenwoordigt in zijn
funktie de Amerikaanse regering en
behartigt de belangen van zijn landge
noten in ons land. Onder zijn leiding
worden jaarlijks duizenden visa ver
strekt aan Nederlanders die een zakelijk
of toeristisch bezoek aan Amerika wil
len brengen. Het Amerikaanse Consu
laat-Generaal is tevens vraagbaak voor
Nederlandse bedrijven die handel wil
len drijven met de Amerikanen en als
zodanig een belangrijke spil voor
onze economie.
Het is de eerste keer dat Consul-
Generaal Dyels een Nederlandse Ko
ninginnedag bijwoont in een Neder
lands stadje. Zo zal hij in Goedereede
kennis maken met oud-Hollandse straat
spelletjes en culturele evenementen.
Op de Vismijn in Stellendam krijgt hij
een ontvangst aangeboden door de heer
A. Brederveld, plv. directeur. Daarna
gaat het gezelschap naar de Haringvliet
Expo. waar bestuursvoorzitter L. X. den
Hollander tekst en uitleg geeft over „de
kraan van Nederland", een expositie die
steeds vaker door Amerikanen wordt
bezocht. Gastheer van de Consul-Gene
raal is de Ouddorper Bram Bom, die
hem uitnodigde in zijn funktie van voor
zitter van de Stichting Nederland-Ame-
rika, een organisatie waar ruim 3000
Nederlandse en Amerikaanse bedrijven
bij zijn aangesloten.
„Eigenlijk is het jammer dat er een Unie van Vrijwilligers
nodig is. Als de samenleving socialer zou zijn en de mensen
meer bewogen om hun medemens, dan zou ons werk overbo
dig zijn".
Aan het woord is Lia Roodzant Zij was 8 jaar lang voorzit
ster van de stichting Unie van Vrijwilligers, afd. Flakkee.
Donderdag 20 april j.l. heeft ze officieel als voorzitster
afscheid genomen. „Maar ik blijf nog wel vrijwilligerswerk
doen, hoor", laat ze snel weten.
Wat is het doel van dit werk?"
Officieel wordt het als volgt omschreven: „het bevorderen en
verlenen van maatschappelijke hulp door vrijwilligers; met
menselijk kontakt en continuïteit in het werk als voornaam
ste kenmerken In het kort komt het hier op neer, datje voor
iemand die in nood zit. doorwelke oorzaak dan ook, een hel
pende hand aanreikt".
Velen zullen ongetwijfeld weten wat voor werk een vrijwilli
ger doet: in het ziekenhuis de bloemen verzorgen, post rond
brengen, patiënten begeleiden naar de röntgenkamer e.d.
Ook in de bejaardentehuizen en andere instellingen zijn er
vrijwilligers te vinden. Toch is het werk van een vrijwilliger
niet bedoeld om het werk van het verplegend personeel te ver
lichten, nee, het gaat uiteindelijk om het KONTAKT met de
mensen. Lia verielt er het volgende over:
„Kijk, vroeger was de maatschappij anders. De gezinnen
waren groter, er werd meer mét elkaar geleefd en men hielp
elkaar als dat nodig was. Een goede buur zijn, was heel
belangrijk. Bejaardentehuizen waren er niet. De ouders
woonden bij de kinderen. Deze tijd is een andere. De mensen
leven meer op zichzelf. En niet te vergeten: de gezinnen zijn in
het algemeen kleiner waardoor ouders op jongere leeftijd
dan vroeger alleen kom,en te staan. Mensen, die bij ons om
hulp vragen, zijn vaak mensen die gewoon een beetje warmte
zoeken. Ik noem dat mantelzorg".
Wat een mooi woord! Figuurlijk iemand een mantel
omslaan....
„Niets is moeilijker dan iemand om hulp vragen vervolgt
ze, „iemand zoekt het eerst in zijn of haar eigen omgeving.
Maar ja, veel vrouwen werken en als iemand wat langere tijd
van slag af is, hoor je nog weleens de opmerking: „daar heb
je haar weer met d'r verhaal". Ik denk maar zo: morgen kan
het mij ook gebeuren. Wij, vrijwilligers, vinden het heel
gewoon om iemand te helpen en we verwachten echt geen
dank je wel".
Minder bekend is de hulpverlening van de Unie van Vrijwil
ligers aan de slachtofferhulp. Ik noem onder meer de hulip
aan verkeersslachtoffers en aan slachtoffers van misdrijven.
Ik vraag Lia wat hierin de taak is van een vrijwilliger.
Wij zijn aangesloten bij de Landelijke Organisatie Slacht
offerhulp (L.O.S.). Het instituut voor Psychotrauma organi
seert speciale cursussen voor hulpverlening aan slachtoffers
van verkeersongevallen en misdrijven. Zelf heb ik ook zo'n
cursus gevolgd. Ik vond het heel boeiend. Je leert b.v. hoe je
iets van meerder kanten kunt benaderen. Het is ongelooflijk
waar ze je op zo'n cursus mee aan het werk zetten. Ik denk
dat de voornaamste taak bij deze tak van hulpverlening is,
dat we naar het verhaal van een slachtoffer luisteren: iedere
keer weer. Het is erg belangrijk dat iemand er over
praat".
„Heb je nog wel tijd voor hobby's?"
„Ja hoor Ik ben altijd wel met iets creatiefs bezig. En ik ten
nis graag: daar laat ik alles voor schieten
Ik had al het vermoeden dat ze creatief zou zijn. In de sfeer
volle woonkamer staan prachtige kunstvoorwerpen van
hout, steen en ander materiaal Het blijkt dat ze deze inder
daad zelfheeft gemaakt Ik bekijk ze met interesse. Wat zijn
ze mooi....
Voor de vrijwilligers maak ik aan het einde van een jaar
altijd iets leuks", vertelt ze. ..dat hebben ze. vind ik. wel
verdiend....
Ik besluit met een stukje tekst uit het blad „Raad en Daad"
van de Unie van Vrijwilligers.
..Het zijn niet de omstandigheden, die ons gelukkig of onge
lukkig maken, maar de wijze, waarop wij ze schiften en her
leiden. Ik herinner mij een uitgemergelde, oude dame uit de
hongerwinter, die stralend vertelde, dat ze een adres had ont
dekt waar drukknoopjes te krijgen waren: haar hele dag
was goed".
Teunie Knöps
den. Deze mensen durven nu een brief
te schrijven en ze maken ook school-
verslagen.
Omdat iedereen thuis in eigen tempo
leert gaat het voor niemand te vlug of te
langzaam. Op school worden oefenin
gen met z'n allen gedaan. Hiermee kan
iedereen uit de voeten. Het laatste uur
van de les krijgt men thema. Dan komen
de tongen los. Iedereen geeft dan z'n
eigen mening. Het is fijn om je mening
te mogen zeggen en het is ook plezierig
om naar de mening van anderen te luis
teren. Door naar meningen van anderen
te luisteren krijgt men soms een andere
mening over een onderwerp.
Open School helpt mensen ook om ver
der te leren. Dat zijn mensen die na de
Open School ook verder willen. Open
School kan ook een doorbraak zijn op
de dagelijkse sleur. Maar na de Open
School zal je nooit meer kunnen zeggen:
„Ik heb de kans om te leren niet
gehad".
Iedereen die er naartoe gaat, wordt er
wijzer van.
Open Schooldeelnemer
Hoek
Hoflaan/
Schoolstraat
01870-3332
De koren Hart en Stem uit Ouddorp
(dirigent: Jan Bezuyen) en Jeduthun uit
Middelharnis (dirigent: Ab Vroeginde-
wey) liopen zaterdagavond 3 juni a.s.
een uitvoering te geven in de Hervormde
Kerk te Middelharnis. Ook een koper
ensemble zal hieraan zijn medewerking
verlenen. De opbrengst van de avond
komt ten goede aan Woord Daad. Ds.
A. Baars heeft de leiding en houdt
een meditatie.
De koren zullen elk enkele liederen ten
gehore brengen: ze zingen samen het
„Dankt, dankt nu allen God" en „Ver
blijdt U in Zijn Naam".
Het koperensemble speelt Psalm 121 en
Psalm 98. De samenzang wordt begeleid
door de beide dirigenten.
De entree bedraagt voor volwassenen
ƒ2,50 voor kinderen tot 12 jaar 1,-.
Daarnaast zal er nog een koUekte wor
den gehouden. Het doel ervan is afhan
kelijk van de opbrengst van de krenten-
broodaktie, die Woord Daad zater
dag, 27 mei a.s. op het gehele eiland
hoopt te houden - waarover in dit blad
nog nadere mededelingen volgen - en
die bestemd is voor de aankoop van
huisjes in het door overstromingen en
een cycloon getroffen rampgebied van
Bangladesh.
Het comité van Woord Daad op ons
eiland rekent opnieuw op de belangstel
ling en de medewerking van de bevol
king zowel voor het een als voor het
ander.
Er werd iets later gestart omdat er bij de
jeugd een simultaan gegeven werd. De
kampioen van vorig jaar R. van Hooff
nam het op tegen 18 jeugdspelers. Ruud
verloor geen partij maar liep wel tegen
een remise op. Totaalscore van Ruud
17'/2 uit 18 oftwel 97,2%. Dat is ongeloof
lijk goed te noemen, maar het was wel
afzien en dat bleek later in Ruud zijn
gewone partij tegen Wijnands. Ruud
schaakte namelijk niet zo scherp als
anders en Wijnands maakte er dank
baar gebruik van. Ach, voor Ruud was
het eigenlijk geen schande maar punten
kost het wel en L. Holleman komt nu
zeer dichtbij om de tweede plaats in te
pikken. Leen won tamelijk makkelijk
van Dogterom en het verschil is nu nog
maar een half puntje en volgende week
is al de laatste ronde, het wordt dus
spannend voor die tweede plaats.
Douw wordt kampioen en hij maakte
zijn status waar tegen Gebraad, die het
trouwens best wel lang volhield tegen de
geweldenaar. Bruggeman had weer eens
geluk volgens P. Holleman. Peter had
het o zo makkelijk kunnen winnen (als
hij een paar andere zetten gedaan had).
Volgens Peter stond ik echt beroerd,
helaas was ik daar zelf niet van over
tuigd en Peter werd wel beroerd toen ik
even een eeuwig schaak liet zien. Jam
mer voor Peter, ik stond echt niet zo
slecht als hij het gezien had willen heb
ben. Twee heren met ongeveer dezelfde
schaakstijl (eerst rustig afwachten en
dan de beuk erin) Van Loon en Van
STrien zaten elkaar duchtig in de weg. In
zulke stellingen kunnen de raarste din
gen zich afspelen, maar deze keer was
het Van Strien die aan het langste
eind trok.
Het was de één na laatste avond en van
avond gaat de eerste ronde van het kam
pioenschap van Goeree-Overflakkee
1989 van start en wel in Stellendam. Dat
belooft weer genoeg en u zult ongetwij-
felt het één en ander kunnen lezen in uw
krant. Iedereen die meespeelt in ieder
geval veel plezier toegewenst.
Uitslagen:
Gebraad - DouwO - 1
L. Holleman - Dogterom1 - O
P. Holleman - BruggemanVi - Vi
van Hooff - WijnandsO - 1
van Loon - van StrienO - 1
BJB
Bij Maaskant Shipyards te Stellendam is op 18 april j.l. met goed gevolg de
technische proefvaart gehouden van het m.s. UK 43, gebouwd onder bouw-
nummer 457. Het vaartuig van het „gesloten achterschip" type, draagt de
naam „Deo Volente" en zal worden ingeschreven in het visserijregister te
Urk met het onderscheidingsteken: UK 43. Dit schip is voorzien van een 8
m-' bulbsteven en een Q 3600 mm straalbuis ter verkrijging van een opti
male combinatie t.b.v. zeegangsgedrag en trekkracht. De bulb is aangeslo
ten op het vanuit de brug bedienbare ballast trimsysteem. Hierdoor kan de
diepgang achter 50-60 cm verminderd worden. Tijdens de technische proef
vaart op zee bereikte het schip hiermee een snelheid van gemiddeld 13,5
mijl. Het vaartuig is op 22 april 1989 te Den Helder officieel overgedragen
aan Zeevisserijbedrijf A. de Vries en Zn. B.V. te Urk.
Wat een mooi verhaal meneer N. Ja 't was een nieuwigheid in de landbouw en
destijds wist men niets van machines en dan kon zoiets gebeuren. We hebben
er plezier om gehad bij het lezen. Wel bedankt.
Redactie E.N.
Al ben ik dan al mum twintug jaer van Flakkee toch bin ik ut niet verleerd.
Ik lees ut Eilanden-Nieuws aok. in voor dezaalfde pries as op Flakkee,
onbegriepelijk. De Flakkeese stikjes lees ik graeg ik docht ik gae ut aok
us prebere.
Vroeger hoorde je veul móóie verhaelen hoe of ut in de landbouw zo al toe-
gieng. Vooral ut paerdewaark had zun prachtige verhaelen. Toen de trek-
tors kwamme dochte de maansen noe gebeure dur niet mêêr van die
bezoendere diengen mêêr mar dat was gelokkig niet waer.
Vaoder had de knaope deurgehakt der kwam een nieuwe trektor. Ik most
der mee rieje. Vaoder zaalf begon der niet an. Mar toen ik naer militaire
dienst most is vaoder der toch wel mee gaen rieje. in hoewel ik der een
zwaer hóód in had redde pa zich woender goed. Bie ome Koos wier aok ut
trektorwaark gedae, mar daer gebeure wel us vreemde diengen. Ome Koos
had zun gras van de grippe in slootkanten netjes mit de zekel ofgesneje in
toen ut hóói was opgeboende in de bossen naer den dam gedroge. Vaoder
most ut mit de trektor in waegen bie zun ophaele op inkele plekken bie zun
land. Vaoder stak ut hóói op in ome lei ut voer goed noe was dat niet zun
staarkste waark mar je kon un aok niet op den trektor loslaete. In zo bie de
roendreis langs de stikjes land was ut nog een aerdig gróót voer geworre ut
hieng wel wat uut naer êên kante mar ut bleef wel hange. Ome Koos zat
boven op ut voer in bleef daer aok mar zitte mit ut naer huus riejen dan
hoefde hie mit ut lossen der niet op te klimmen. As vaoder de bochten rus
tig deur reed dan kwamme ze wel hêêlhuuds bie de schure in daer leek ut
wel op mar vlak bie ut durp gieng vaoder in de hoage versnelling een bocht
deur in ut hóói begon te schuven in jae daer gieng ut halve voer naer beneje
mit ome Koos der bie. Vaoder schrok aarg want ome Koos was vorige weke
uut ut ziekenhuus gekomme hie had un maegoperaosie gehad dus vaoder
docht dat de woende los zou schore deur die reize naer beneje. Van ome
Koos was niks mêêr te ziejen mar op un gegeve moment begon ut hóói te
ritselen in daer kwam ome Koos mit un verhit hóód uut ut hóói krupe. Zun
kommetaer: „Daer knap je van op". Hie kon der gelokkig nog bie lache,
dus vaoder was opgelucht dat ut zo goed was ofgelaope. Ome Koos had aol-
tied gelok. Ut voer wier weer in orde gemaekt in zo kwamme ze toch
behouwe bie de schure.
Een keertje most ome Koos un kante langs een grippe uutrieje mit een êên
schaerig ploegje om de kweek der uut te rieken. Vaoder leek ut niet zo
geslaegd om dat saeme mit ome Koos te doewen. „Kanne mun ut maarge
niet doewe?", zei vaoder want dan is Krien, mun zeune, uut militaire dienst
weer tuus in doewe ut wel voor je. Mar nee, ut most noe gebeure. 't Kon gêên
dag wachte, aldus ome Koos. Vaoder zag der niet veul hgil in want ome
Koos was geen sterre in ut uutriejen van kanten, in op de trektor loslaete
gieng oak niet, dus dan most un mar achter de ploege. Mar al gauw wier ut
dudelijk dat ut gêên sukses was. De êne kêêr liep de ploege een meter uut de
kante een andere kêêr oender in de grippe dus de veure was niet aarg recht.
Vaoder kon dat toch niet langer anzieje in zettende de trektor stille. Hie zei
tegen ome Koos: „Kom joe mar op de trektor". Vaoder dee ut voor mit de
koppelieng. „Noe trap je hem in ik zet hem in de versnellieng in as ik bie de
ploege bin dan lae je hem opkomme, an 't aande van ut land trap je hem
weer in je hou je voet der op dan kom ik hem wel vriezette". „Daer is gêên
kunst an", zei ome Koos, in ut gieng inderdaed goed. Ome Koos ree netjes
langs de kante in vaoder maekte een móóie veure. Ze hadde der aolebeije
schik in mar dat zou gauw overgae; ut veurhóód kwam steeds duchterbie.
Mar toen der gestopt most worre ree ome deur. Toch was hie druk bezig der
wat an te doewen mar inplaets van de koppelieng in te trappen probeerde
hie mit zun voet an de oenderkante de koppelieng op te ligten mar de trek
tor ree deur. Vaoder riep al een kêêr „how", ome Koos riep aok een paer
kêêr how in daer gieng de trektor op de kop ut slootje in. rechtuut ome
stoend doodsangsten uut in docht wat bin ik begonne had ik mar gewacht
op neef Krien. Hie liet zich der of valle in lag tussen ut riet in de nattigheid
waer un mit gróte verschrikte oagen bleef zitte, hie was de klus kwiet. Vao
der kwam der an in trok hem op de kante. Gelok voor de man dat ut niet de
slóót was an de aore kante van ut land want dan was un oender ut króós in
mit kikkers in zun broekzak der uut gekomme, noe was allêên de achter
kante van zun broek een beetje nat. Vaoder gieng even een naeburige trek-
torsjaffeur vraege om de trektor even uut de slóót te trekken, de man was
metêên bereid in ut gieng hêêl gemakkelijk om un omhaog te trekken.
Ome Koos was aok weer opgelucht dat aoles zo goed was ofgelaope. Hie
zei: „Voortan doe je ut mar saeme mit Krien want je kriegt mien voor gêên
goud mêêr op dat dieng".
Een oud-Flakkeeënaer