80 jaar geleden de eerste rit van de tram
over Flakkee od
TIGHI
:ii3 1
Te Middelharnis en op de veerboot al kaartjes voor de H.IJ.S.M.
De komst van de tram
MEDISCHE DIENSTEN
DIplomazwemmen
In „de Gooye" Dirksland
Biz. 2
„EILANDEN NIEUWS"
VRIJDAG 28 APRIL 1989
In het eerste artikel over de tram op
Flakkee, in gebruik gesteld op 30 april
1909, hebben we iets verteld over de
aanleg van de trambanen, de gebou-
wen, de kunstwerken, de watervoor- i
ziening en de eigen telefoon. Ook
werden enkele cijfers vermeld betref
fende de aanbestedingen. In dit ver
haal gaan we nader in op het vervoer
en de kosten hieraan verbonden. Een
vergelijking met de prijzen van tegen
woordig geeft dat op sommige punten
wel een groot verschil te zien. Maar
dat geldt niet alleen voor het reizen,
dat komt men in alle sectoren van het
tegenwoordige levensonderhoud tegen.
Voor 1,50 naar Rotterdam
De conducteurs verkochten in de trein
de biljetten. De retours waren geldig op
de dag van afgifte en de volgende drie
dagen.
Te Middelharnis werden de kaartjes in
het stationskantoor gekocht. De retours
naar Rotterdam waren een maand gel
dig, die voor Flakkee dus drie dagen.
Een tweede klas kaartje naar Rotterdam
kostte van b.v. Stellendam en Achthui-
zen maar 1,50 (retour), een enkeltje
1,-. Zie verder bijgaand afgedrukt
staatje.
Van Ooltgensplaat naar Middelharnis
kostte een retourtje, 2e klas slechts 50
cent. Ging de reis van Oost naar West
dan mocht men gratis mee naarMiddel-
hamis-Haven.
Interessant is ook te vernemen, dat kaar
tjes gekocht in Middelharnis en op de
veerboot dan rechtstreeks verkeer met
de Hollandsche IJzeren Spoorweg Maat
schappij mogelijk was en dan naar de
stations Schiedam, Delft, Den Haag,
Scheveningen, Leiden, Haarlem en Am
sterdam, en omgekeerd van deze sta
tions naar Middelhamis-Haven en
Dorp. Deze biljetten waren voor Rotter
dam ook geldig op lijn 2 en 6 van de
Electrische Tram.
Goederenvervoer
Het goederenvervoer werd onderschei
den in drie soorten: a. bestelgoed, b.
stukgoed, c. wagenladingen. Bestelgoed
was vervoerperstuken kostte tot 1 kg. 15
cent, van 5 tot 10 kg. 30 cent. Stukgoed
ging in massa en de prijs hiervan was
van en naar Rotterdam 29 cent van
Nieuwe Tonge, 36 cent van Ooltgens
plaat en 37 cent van Ouddorp en dan per
100 kg. Een wagenlading op Rotterdam
was van Dirksland 229 cent en van Oolt
gensplaat 267 cent en dan per 1000 kg. in
gesloten wagens. Open wagenladingen
waren nog aanmerkelijk goedkoper.
Een z.g.n. hekwagen met 45 balen
geperst hooi of stroo, samen 4500 kg.
kostte van Dirksland of Nieuwe Tonge
naar Rotterdam 9,76, of bijna 22 cent
per baal of pak. Dat werd aldus bere
kend: vracht ƒ8,75, dekkleed 1,- en
voor de vrachtbrief 1 cent.
De goederen van deze wagenladingen
behoefden niet te worden overgeladen
om overgezet te worden van Middelhar
nis naar Hellevoetsluis. Dat vervoer
ging per sleepschip. Via hogere of lagere
steigers, al naar gelang de waterstand
was werden de wagons op het sleepschip
gereden en er weer afgetrokken. Dit
schip was uitgerust met rails. Ook wer
den de wagens, als we het goed voor heb
ben, in de Rijkshaven te Numansdorp
per kraan van het schip gelicht en op de
wal op de rails gezet. De R.T.M, had
toen al containervervoer.
Stoppen bij de Veen weg
Tussen de diverse stations werden in de
loop der tijd nog enkele laadplaatsen
aangelegd. Zijtakken van de hoofdlijn.
Te Ooltgensplaat had men de Veenweg,
bij Oude Tonge en Nieuwe Tonge de
Tonisseweg en de Magdalenaweg en
meer anderen. In hoofdzaak waren deze
bestemd voor het laden van suikerbie
ten. Bij de halte Veenweg konden zelfs
passagiers van de tram gebruik maken.
Bij de familie P. van Rossum aan de
Langeweg kon men een rode vlag en 's
avonds als het donker was een rode lan
taarn ophalen, deze aan een daarvoor
bestemde paal bevestigen en de tram
stopte op dit tijdige verzoek. Moest men
naar de halte Veenweg (Langeweg) dan
was het zaak de conducteur van te voren
te waarschuwen, die dit bericht op een
der stations aan de machinist doorgaf
Het is ons bekend dat er zelfs een retour
tje werd genomen van de Langeweg
naar Ooltgensplaat-Dorp en terug. Als
het een zware trein was (veel wagons)
dan vonden de machinisten dit bericht
niet zo prettig. De gang zat er juist een
beetje in en dan moest er worden gestopt
en het tijdschema was dan in de war. Bij
voldoende stoom werd de loc goed aan
gedreven, waarbij het vuur door de pijp
meters de lucht werd ingejaagd.
Als 's avonds de laatste tram bij de Veen
weg moest stoppen dan zat er voor de
bewoners aan de Langeweg, de familie's
Korteweg en Van Rossum toch nog iets
leuks in, althans als het zomer was. Met
deze tram kwam de laatste post mee en de
postconducteur was zo vriendelijk gauw
even de post en het dagblad te overhandi
gen. Men kreeg deze anders de andere
morgen pas. 't Ging er toen gemoedelijk
naar toe.
Bieten lossen aan de haven
Van de tramlijn Ooltgensplaat-Dorp
naar het Steiger werd er een aftakking
gemaakt naar de Plaatse haven, de z.g.n.
Nieuwe kaai. Hierheen werden de wa
gons met suikerbieten van Achthuizen,
Den Bommel, Veenweg, etc. vervoerd,
waarna de bieten aldaar werden overge
slagen in de schepen. Dat ging per krui
wagen. Aan deze Nieuwe kaai werden
ook de boomstammen aangevoerd voor
't Leek als hadden we geen winter.
deed 't ons ook niet onderstellen;
Zo begon men vol verwachting, 'i
't Was een winter zonder kou.
waren groen, als was het mei!
maar het was van korte duur.
Zagen slechts verlaten polders,
Zacht was maart, maar nat en somber.
Harde oostenwinden kwamen,
onder luchten, grijs en grauw.
Daag'lijks viel de regen neer.
en het weer werd nat en guur
De kalender liet ons weten.
Zelfs de eerste lentedagen.
Met de voorjaarswerkzaamheden, l
l dat het wel heus winter was.
brachten nog geen lenteweer.
was 't weer plotseling gedaan. s
Ook 't ontbladerde geboomte.
Echter, enk'le dagen later.
En men zag met lede ogen,
waaraf men de winter las.
kwam de zon, de laatste week.
't water op de akkers staan. k
l Enk'le nachten in november,
Zagen hoe nu toch de lente.
Ook april viel in het water,
gaven lichte vorst. Niet meer!
schoon en zonnig nederstreek.
bijna is die maand voorbij.
j) Zelfs geen sneeuw, noch hagelbuien.
't Was een vreugde bij de boeren.
En nu is het weer maar wachten,
vielen op de aarde neer.
Waren 't wachten meer dan zat.
of men zaaien kan in mei!
't Was wel een voordelig stoken!
Want men had zelfs tot op heden.
Maar ook dat is nog niet zeker; k
t Van de meter van het gas.
nog geen droge dag gehad.
en bij velen rijst de vraag....
was ook al niet af te lezen.
't Werd al spoedig in de polders.
waarom heeft men ook de neerslag,
dat het toch echt winter was.
een en al bedrijvigheid.
niet geregeld in Den Haag!
.-) En het gras aan onze dijken.
Het was nu voor vele zaden.
langs de wegen, in de wel...
immers ook ten hoogste tijd!
Arjaon van Herken
in het doolhof van prijskaartjes
de juiste
taxatie...
Makelaar Tamboer
Tel. 01870-3477
de Klompenfabriek „Inter Nos" aan de
Langeweg. De stammen werden op
platte wagons geladen en de passagiers-
tram pikte ze daar op en zette de wagons
vlak voor de fabriek af. Terwijl de tram
naar Middelharnis reed moest men
ondertussen de stammen lossen en wer
den de wagons bij terugkomst weer leeg
meegenomen en naar de haven geran
geerd en zo ging dat door tot het schip
leeg was.
Deze aftakking naar de haven en ook
die te Oude Tonge en Stellendam heb
ben niet lang bestaan, want financieel
leverde deze service weinig op.
In een volgende aflevering vertellen wij
u nog een aantal interessante briefwisse
lingen met gemeente- en polderbestu-
ren, stremmingen door sneeuw en ijzel
en nog veel meer.
Van Ouddorp naar Middelharnis en Rotterdam
Van Ooltgensplaat naar Middelharnis en Rotterdam
N.B.
Ingezonden:
In uw blad van vrijdag 21 april
1989 wordt de komst van de tram
gememoreerd. Onder een van de
bij het artikel geplaatste foto's,
wordt de vraag gesteld waar deze
is gemaakt. Deze afbeelding is
vervaardigd op het station van de
R.T.M. in Den Briel op 31 augus
tus 1906 ter gelegenheid van de
openstelling van de tramdienst
Rotterdam-Oostvoorne. De meis
jes rechts op de foto zitten dus niet
in de sneeuw, zoals u zich afvroeg,
maar in de zon.
J. C. van der Knoop-Gebraad
Rijswijk
Van Ouddorp, Middelharnis en Ooltgensplaat
NAAR ROTTERDAM EN ZEELANP.
De dienst op het baanvak Ooltgensplaat-Dorp—Ooltgensplaat-Steiger
wordt eerst op nader aan te kondigen datum geopend.
van vrijdag 23 april 1989
t/m zondag 30 april 1989
ARTSEN
Middelharnis - Sommelsdijk:
van zaterdagmorgen 8.00 uur tot maan
dagmorgen 8.00 uur heeft dienst dokter
G. J. Dogterom, tel. 01870-2121.
Deze arts is woensdag a.s. van 12.00 tot
24.00 uur afwezig.
Dirksland - Herkingen - Melissant:
van vrijdagavond 19.00 uur tot maan
dagmorgen 8.30 uur hebben dienst de
doktoren K. J. Huisman en T. v. d. Doel,
tel. 01877-1752, b.g.g. 1412.
Stellendam - Goedereede:
van vrijdagavond 17.00 uur tot zondag
avond 24.00 uur heeft dienst dokter R. P.
van Rijswijk, tel. 01879-1207.
Ouddorp:
W. J. Bron, A. J. Jansen, G. B. K. Steen-
hof, O. Nieuwlandseweg 27, tel. 01878-
1312.
Nieuwe Tonge - Oude Tonge:
van vrijdagavond 17.00 uur tot maan
dagmorgen 8.00 uur heeft dienst dokter
R. J. Lassing, tel. 01874-1259.
Stad aan 't Haringvliet -
Den Bommel - Ooltgensplaat:
van vrijdagavond 18.00 uur tot maan
dagmorgen 8.00 uur heeft dienst dokter
H.Nijhof, tel. 01873-1201.
Natuurgeneeskundige
M. L. C. MASTENBROEK
Middelharnis. Tel. 01870-6459
(zaterdagochtend
van 11.00 tot 11.30 uur)
APOTHEEK „MENHEERSE"
Voorstraat 16Middelharnis
Telefoon 01870-3666
J. Slager apotheker, werkdagen van 8.30
tot 12.30 en van 13.00 tot 18.00 uur.
Zaterdagen van 10.30 tot 11.30 uur en
17.30 tot 18.00 uur.
Zon- en feestdagen van 11.00 tot 11.30
uur en van 17.30 tot 18.00 uur. Spoedre-
cepten kunnen via de dienstdoende arts
in de overige uren altijd worden aan
geboden.
Inlichtingen via telefoonnummer 3666;
of via mededelingen dienstkastje.
TANDARTSEN
Uitsluitend voor spoedgevallen, tand
arts van Ramshorst, tel. 01879-1050 (van
11.00 tot 11.30 uur).
DIERENARTSEN
De weekenddienst wordt opgegeven via
de antwoordapparaten bij: P. R. J. M.
Schilder, Oude Tonge, tel. 01874-2441; L.
Tjebbes, Middelharnis, tel. 01870-2966;
W. J. Vink, Sommelsdijk, tel. 01870-
2897.
WIJKVERPLEGING
Wanneer u de wijkzuster nodig heeft,
kunt u het wijkgebouw in uw
woonplaats bellen:
Achthuizen01873-1440
Den Bommel01871-1312
Dirksland01877-1500
Goedereede01879-1267
Herkingen01876- 224
Melissant01877-1234
M'harnis/S'dijk01870-2300
Nieuwe Tonge01875-1390
Ooltgensplaat01873-1310
Ouddorp01878-1321
Oude Tonge01874-1289
Stad a/h Haringvliet01871-2301
Stellendam01879-1296
Stichting
MAATSCHAPPELIJK WERK
„Goeree-Overflakkee"
Jacob Banestraat 8a
3245 AJ Sommelsdijk
Telefoon 01870-5166
Spreekuur: ma t/m vrij 9.00-10.00 uur
Voor crisissituaties:
ma t/m vrij 9.00-12.00 13.00-17.00 uur
telefoon 01870-5166
Buiten kantooruren kunt u
kontakt opnemen
met de telefonische hulpdienst,
telefoon 01880-25952.
Stichting KRAAMCENTRUM
„Haringvliet"
Telefoon 01883-10 000
Stichting Gezinsverzorging
Spreekuren:
maandag t/m vrijdagochtend
8.30-9.30 uur
en alleen telefonisch
van 13.00-14.00 uur.
Zaterdag 22 april 1989 was er weer diplo-
mazwemmen voor het A en B diploma
in zwembad „de Gooye" in Dirksland.
Er waren weer veel kandidaten ook nu
weer een 4-jarige.
Het was weer een gezellige drukte, 55
kinderen voor het A diploma, en 34 voor
het B diploma. Allen zijn geslaagd.
Diploma A:
Liselotte Arensman, Jolanda de Gooyer,
Wesley Steens, Sjaak Huijen, Gerben de
Jong, Martijn de Vos, Sybilla Heesbeen.
Hans van Nimwegen, Anoukh Verwey,
Marsha Nanlohg, Peter de Vogel, Rens-
ke Steenhof, Leon Albregts, Marco van
der Hoog, Maaike Ruitenberg, Arjan
Keizer, Frank Winnubst, Mariëlle Kerk
hof Eric V. d. Velde, Marianne Struyk,
Samantha Leijdens, Fabian Berkhof
Bianca Kriek, Jop Bezuijen, Elizabeth
Huizen, Gila Jongejan, Piet Arensman.
Daniël van Peperstraten, Mariska van
Dam, Mart Kamp, Joyce Oversier, Jo-
rien Lambert, Theodora Nanninga, Ste
fan Klink, Jaap de Waal, Pieter Bas
Gorsira, Henk Netten, Jeroen Sperling,
Johan van der Veer, Jeroen van Mourik.
Margriet Koningwoud, Dianne Braber,
Werner Kom, Myma Kok, Annelies Kie
vit, Marian Leijdens. Matthijs Joppe,
Jaco Joppe, Anne Hoekstra, Mariska de
Vos, Eric Wolfert, Nienke van Rossum,
Steven Resler, Samantha Dorst, Jan
Joost Kroon.
Diploma B:
Marcel Kievit, Stefan Schellevis, Sebas-
tiaan van Splunder, Peter Heemes,
Patricia Breen, Peter de Keijzer, Janine
Ihrman, Jacoba Weststrate, Leen van Es.
Edwin Hoogmoed, Nicole Jacobs,
Dianne Stoop, Jaap de Gloppper, Jan-
neke van Rossum, Kristiaan de Kleijn,
Marieke Spruijt, Kasper Soeters, Petra
van Heest, Nadine Koene, Annelies
Kleynenberg, Linda Hameeteman, Den
nis Hameeteman, Sabina de Graaff
Chantal Visser, Benny van der Veer,
Shari Adam, Nathalie Slagter, Ingrid
Dick, Marike Verbiest, Angela Doorn,
Bart V. d. Weerd, Arjan Bogerman.
Regina Kalle, Myrthe Esche.
01870-
4844
Gratis taxatie van uw huis
„Dirksland"tel. 01877-2478
„Middelharnis-Sommelsdijk",
Jacob Banestraat 8, Sommelsdijk
tel. 01870-2884
„Goeree-Overflakkee"
(Nieuwe Tonge, Stad en Oostflakkee)
tel. 01874-1044
DIENSTENCENTRUM
„MIDDELHARNIS"
Doetinchemsestraat 27, Middelharnis
Pedicure dhr. J. T. v. d. Meijden elke
Ie maandag van de maand van 14.00-
17.00 uur in het dienstencentrum.
Stichting Bejaarden werk
„MIDDELHARNIS"
Tel. 01870-3366.
St. Welzijnswerk voor Ouderen
„OOSTFLAKKEE"
Tel. 01871-1545
OPVANG van SLACHTOFFERS
BIJ MISDRIJVEN
en VERKEERSONGEVALLEN
Postbus 38, 3247 ZG Dirksland
Ned. M.S. Stichting
afd. Goeree-Overflakkee
Con tact- Coördin ator:
K. M. Schippers-Berghuis
tel. 01879-1815
Vertrouwenstelefoon
Ned. Patiënten Vereniging
01870-2174 01878-3149
Centrale Post Ambulance Vervoer
Rijnmond
ongevallen alaim nummer:
010-4333300
Besteld vervoer: 010-4148911
ALCOHOLPROBLEMEN
Bel AA (Alcoholicus Anonymus)
voor hulp en inf. tel. 01883-17327
Omstreeks 1900 liet de R.T.M, twee boten bouwen bij de Werf L. Smit en Zn. te Kinderdijk.
de tweeling, die de naam kregen van Minister C. Lely en Minister Ph. W. van der Sleijden.
Op deze foto de Minister van der Sleijden in de tramhaven te Middelharnis. waar juist de tram
uit de richting Ouddorp of Ooltgensplaat aankomt.
Het embleem van de R.T.M.
/TNi//r".i/''ÏNV iVv^/Tsiy/Tsi//Tsi//T^^/T^^i/
i//J>,i/^ïvi//TNV ^TNi/^7V^/TSI//TNi^/r-vi//Tviy/TNi/^r>.i/
Het tramstation Ooltgensplaat, met links café Korteweg. Agent van de R.T.M.
Dit gebouw was het wachtlokaal De tram staat op de Tramdijk, officieel Dorpsdijk genaamd,
gereed voor vertrek. Foto van 1933.
OiKldufp
Goedereede
Stellendam
Melissant
Dirksland
Sommelsdijk
Niddelliariilü (StillioiO Aank.
Vertr.
Middelharnis (Sas)
Hellevoetsluis
Spijkenissc
Kottcrilani
Aank.
Vertr.
Aank.
Vertr.
Ooltgrciisplii.1t
Den Bommel
Achthuizen
Oude-Tonge
Nieuwe-Tonge
5Ii(l(U'lli»riiis (Stiitioii) Aank
Vertr,
Middelharnis (Sas)
Helllevoctsluis
Spijkenisse
Kottcrdaiii
Aank.
Vertr.
Aank.
Vertr.
Oiuldori»
Goedereede
Stellendam
Melissant
Dirksland
Sommelsdijk
Middelharnis (Statiun) Aank.
Vertr.
Nieuwe-Tonge
Oude-Tonge
Achthuizen
Den Bommel
OoItgeiis|iiiint
Vcertlït'iixt Steit/er VotlH^rttk
Vfi'tfett- Hiiur ri Jittng Jloelsrhe IVaard
Zeeliiiid
4,40
4,53
5,00
5,12
5,24
5,36
5,47
5,57
6,06
6,36
6,46
7,21
8,06
Naar Rotterdam
van:
Ouddorp
Goedereede.
Stellendam
Melissant
Dirksland
Sommelsdijk
Nieuwe-Tonge
Oude-Tonge
Achthuizen
Den Bommel
Ooltgensplaat-Dorp
Ooltgensplaat-Steiger
Het eerste reizigerstarief naar Rotterdam.
Ie Klasse.
2e Klasse.
EnkcU-1
Retour,
reis. j
Enkele
Retour,
reis-
1.60
2.40
1.10
1.65
1.55
2.35
1.05
1.60
145
2.15
1-
1.50
1.35
2.-
0.90
1.40
1.30
1.95
0.85
1.30
1.20
1.85
0 80
1.25
1.25
1.90
0.85
1.30
1.40
2.10
0.95
1.45
1.45
2.15
1.-
1.50
1.55
2.30
1.05
1.60
1.60
2.40
1.10
1.65
1.60 i 2.40
1.10
1.65
Ooltg«M«i>lfl,at
Steiger m«t tramboot
voorm.
voorm.
4,36
7,48
4,49
7,56
4,59
8,06
5,11
8,18
5,23
8,28
5,32
8,35
5,36
8,38
6,30
9,21
6,40
9,30
6,50
9,40
7,00
9,50
7,05
9,55
7,17
10,07
voorm.
voorm.
8,35
1
9,47
De eerste zomerdienstregeling in 1909.
De Minister C. Lely aan de aanlegsteiger te Ooltgensplaat. Deze boot onderhield de dienst
Numansdorp-Zijpe-Ooltgensplaat-Steiger Het is laagwater zodat aan de laagste brug moest
wordt aangelegd. Wegens verzanding van de vaargeul werd het aanleggen hier in de dertiger jaren
onmogelijk. Een oplossing werd gevonden voor de passagiers, die door de veermannen
Gebr Van Nimwegen werden afgehaald. Foto van rond 1930.
b.v.