jeugd-
hoekje
Wie schrijft er mee
van en over Flakkee?
Gedenkpenning
Prinses Juliana
van Oom Ko
Maart-raadsel 4
Extra-maart-raadsel 4
DE FLAKKEESE SPELLING
Deze vraag- en antwoord-rubriek staat
geheel ten dienste van de lezer die er
kosteloos gebruik van kan maken. Uw
vragen op velerlei gebied kunt u sturen
aan: Redactie Eilanden-Nieuws, Post
bus 8, Middelharnis, met in de linker
bovenhoek „Vragen-rubriek" vermeld.
De vragen worden door deskundigen
beantwoord en zullen binnen enkele
weken na de inzending compleet met
antwoord in deze rubriek worden ge
publiceerd.
RAR€ VAR€N
Hierbij enkele blaadjes van een varen met
groene stippen op de punten, die later bruin
worden. Is dat een soort luis of wat
anders?
Antwoord: Deze jonge varen heeft o.i.
last van de kiemplantenziekte. Die
kwaal komt overwegend voor bij het
voorkiemen en is zeldzaam bij volwas
sen varens. U kunt de aantasting bestrij
den door uitsluitend nieuwe zaaibakjes
met zuivere aarde van een bloemist te
gebruiken. Ter voorkoming van besmet
ting moet u aangetaste planten zorgvul
dig verbranden.
STUKGELOPEN
Onze vloerbedekking krijgt kale plekken en
we vinden er van deze rolletjes draad op. Is
dat een slechte soort kunststoj?
Antwoord: Die draadjes bestaan uit
100% wol, maar ze zijn veel te kort! Die
hebben dus niet zoveel houvast aan de
onderlaag als lange woldraden van een
betere kwaliteit vloerbedekking. Deze
korte draadjes laten gauw los door het
schuifelen van voeten, het ruw heen en
weer halen van de stofzuiger en met de
hakken dwars tegen de draad trappen
bij het zitten.
Beste jongens, meisjes....
en ieder die dit leest
Heg gapen van vorige keer is weer wat....
gaaap.... gezakt, dus we gaan.... gaaaap....
er weer fris en fit tegenaan. Er is weer
heel wat binnengekomen met de post.
Ook extra dingen, zelfgemaakt. Leuk!
Ga zo door....
Het Bijbelse raadsel voor van-de-keer is
gemaakt door „de Rasjes" uit Yerseke.
Ze maakten het als „iets extra's". Het
heeft met Goede Vrijdag te maken én met
een Joods feest. Een dubbel raadsel dus.
Als het goed opgelost wordt, krijg je er 15
punten voor! Daan en Marieke krijgen
allebei in ieder geval 15 punten voor hun
extra's.
Hier komt het dubbele raadsel:
Eerst: Geef antwoord op de volgende
vragen:
1hier schreef Johannes een
brief aan.
2daar was een dorsvloer van.
3. richter.
4. rivier in het Paradijs.
5. andere naam voor Esther.
6stierf door aanraken
van de ark.
7. geboorteplaats van Amos.
8. berg.
9. ander woord van „steen der hulpe"
(1 Sam.).
10zat onder de vijgeboom.
11regeerde over Egypte.
12. broer van Jacob.
13één der grote profeten.
14. vriend van Daniël.
15. Lukas droeg aan hem een
Bijbelboek op.
Welk feest wordt nu gevormd door de
eerste letters van de antwoorden?
Dan: Wat komt er in het invulraadsel te
staan van boven naar beneden?
Invulraadsel:
1. doos, kaal.
2. Bijbelboek (N.T.).
3. één der verspieders (Num.).
4. grote Raad (andere naam)
5. christelijke gedenkdag.
6. boom uit Jesaja 41.
7dat deden ze met het
biezen kistje.
8profeteerde in het leger
(Num.).
9. zoon van Jacob.
De bovenste en onderste punt
moet je zelf invullen.
KINDeRLASTENAFTRSM
Ik wenste geen kinderbijslag wegens ge-
moedsbezwaren en kom daarom in aan
merking voor belastingaftrek. Hoeveel is
dat in 1989 voor een jongen van 5 en twee
meisjes van resp. 9 en 13 jaar oud?
Antwoord: Gezien uw brief komt u in
aanmerking voor aftrek wegens buiten
gewone lasten. Die aftrek bedraagt voor
een kind dat jonger dan 6 jaar is 420,-
per kwartaal (over het gehele jaar 1988
(f 1680,-) en voor een kind van 6 tot 12
jaar 600,- per kwartaal (voor het jaar
1988 mag u 2400,- rekenen). Voor een
kind van 12 tot 18 jaar dat geen recht
heeft op studiefinanciering geldt een be
drag van ƒ780,- per kwartaal ofwel
ƒ3120,- over geheel 1988.
WAAROM MISLUKT HET?
Na enkele tientallen sollicitaties vraag ik
mij wanhopig af, waarom juist ik altijd
word afgewezen, want dat schrijven zij er
nooit bij! Is het niet verplicht een reden
op te geven?
Antwoord: De meeste bedrijven ontvan
gen tientallen, sommige honderden sol
licitatiebrieven als er een vacature is.
Daarom gebruiken ze eensluidende
voorgedrukte en reeds gereedliggende,
of in flinke aantallen geprinte briefjes
welke alleen maar van de adressen der
sollicitanten worden voorzien. Maar als
u de personeelschef opbelt en vriende
lijk vraagt wat uw fout of uw tekortko
ming is, zal hij dat misschien wel vertel
len en dan kunt u daarmee rekening
houden bij een volgende sollicitatie. U
kunt uw ondervrager tevoren al pret-
tig(er) stemmen, door na het evt. monde
ling onderhoud gelijk een bedankbriefje
te sturen voor het prettige of leerzame
gesprek. Durf in elk geval iets origineler
te zijn dan de anderen!
BET-BET EN OUB-OVER
Kunt u mij vertellen, welke aanduidingen
er volgen voor onze voorouders na over
grootvader en bet-overgrootvader? Oer-oud-
bet?
Antwoord: De juiste volgorde van jong
naar oud is: achterkleinzoon, klein
zoon, zoon, vader, grootvader, over
grootvader en dan bet-overgrootvader.
Die heet in sommige streken van ons
land oudovergrootvader. Diens ouders
worden wel eens bet-oudovergroot-
ouders genoemd. Mensen die het niet zo
precies weten, of grappig willen zijn,
spreken wel eens van bet-bet-overgroot
ouders, maar dat dubbele bet is een
nieuwvorming die nergens officieel is
vastgelegd. Het woordje 'bet' is trouwens
volkomen verouderd. We vinden het
verder alleen nog in termen als 'betwe
ter'. In het Middel-nederlands stond het
voor 'meer dan', 'beter' enz. Het lijstje
voorouders loopt dus niet verder door.
Een 'oeroudbetovergrootvader' bestaat
niet.
KLEUR BEKENNEND
Ik ben nu 40 en word erg grijs. Kan ik om de
14 dagen mijn haar met kleurshampoo
spoelen of heeft dat nadelige gevolgen?
Antwoord: Een kleurspoeling is veel
minder schadelijk dan te vaak verven
van het haar. Door bepaalde verfstoffen
kan het haar uitdrogen en harder wor
den. Die kleurshampoo wast u er zo
weer uit. Het door u gebruikte produkt
bevat waterstofperoxyde (H2O2), dat in
de voorgeschreven verdunde oplossing
als een zéér zwak zuur werkt. Als u uw
haar af en toe een goede crèmebehande
ling gunt, bestaat er o.i. voorlopig geen
gevaar.
TREIN-CABEAUBON
Is het waar, datje op stations cadeaubon
nen kunt kopen die recht geven op treinrit
ten over bepaalde afstanden?
Antwoord: Ja, en u kunt kiezen uit de
waarden van 5,-, 10,- en 25,-. Dat
betekent afstanden van resp. 24, 48 en
130 km 2de klas enkele reis.
MUf SPIJKERWERK
Mijn gewassen spijkerbroeken verspreiden
een muffe lucht. Die ruik ik al als ze aan de
waslijn hangen of uit de droogtrommel ko
men. Wat is daar tegen te doen?
Antwoord: Spijkerbroeken drogen lang
zaam, vooral de dubbele gedeelten als
omslagen, zakken en zomen. Misschien
bergt u een spijkerbroek wel eens, of
meermalen, na een regenbui niet geheel
droog, of ongewassen op. Een andere
mogelijkheid is, dat zo'n kledingstuk
schoon en droog in een enigszins voch
tige kast heeft gelegen, waardoor er een
muf luchtje aan kwam. Het wassen en
uw wasmiddel kunnen de oorzaak niet
zijn. Goed luchten en droog houden
zijn van belang. Na transpiratie moet u
uw kleding niet laten opdrogen, maar zo
spoedig mogelijk uitwassen of laten
stomen.
TORENS OP KOEIEHUID
Is het waar, dat kerktorens op koeiehuiden
gebouwd zijn en waarom is dat gedaan?
Gebeurt het nu nog?
Antwoord; Er zijn in ons land lang gele
den wel dierehuiden gebruikt bij de
bouw, maar er staan geen stenen torens
of komplete kerkgebouwen op, zoals u
verteld werd. Er zijn verhalen in om
loop, dat koeiehuiden een hoge toren
meer veerkracht zouden geven bij
storm, doch wie nadenkt zal begrijpen,
dat zo'n enorme stenen kolos de huid
zou verpletteren en alle veerkracht eruit
zou persen. Er is bij de vondst van de
restanten van huiden bij funderingen
van oude bouwwerken ook wel eens ge
dacht, dat men vroeger offers aan de go
den bracht bij de aanvang van het werk.
Na de komst van het christendom
mocht dat natuurlijk niet meer en toen
zouden de bouwmeesters de geestelijken
hebben wijsgemaakt, dat je op huiden
moest bouwen om aantasting van de
houten fundering tegen te gaan. Er zijn
nog altijd mensen die menen dat een ge
looide runderhuid, dus leder, in de
grond niet vergaat. Dat is een misver
stand. Ook leer vergaat wel degelijk en
zelfs vrij vlug, behalve in het conserve
rende humuszuur van het veen. De hui
den die men onder stenen gebouwen in
het veen terugvond, bleken echter met
We zullen jullie voor de vakantie flink
wat te puzzelen geven. Dan hoef je je
niet te vervelen! En al is er voor de oude
ren geen aparte puzzel, ook de ouderen
zullen aan deze puzzels werk genoeg
hebben. Al worden de oplossingen dan
wellicht niet ingezonden, u kunt altijd
de oplossingen controleren aan het eind
van de volgende maand.
Willeke Melissant (Nieuwe Tonge) be
dacht een aantal vragen (quiz) over het
Eilanden-Nieuws. Wie de krant goed
leest, moet ze kunnen beantwoorden.
Willeke krijgt er de volle 15 extra
punten voor.
1. Welke twee dokters hebben om-de-
beurt „weekend-dienst" in Nieuwe en
Oude Tonge?
2. Welk vervolgverhaal staat er elke keer
in deze krant?
3. Wat is de abonnementsprijs van deze
krant per jaar?
4. Wat is het FAX-nummer van het
E.N.?
5. Op welk deel van de dag verschijnt de
krant officieel?
6. Hoe heette de krant vroeger?
7. En hoeveel kostte toen - 90 jaar
geleden een los nummer?
8. Wie maakt regelmatig gedichten
voor deze krant?
Zo, dan voegen we ook nog een paar
plaatjes erbij, waar iets niet aan klopt.
Die plaatjes kregen we van een school
meester. Kijk maar goed....
Een ij mag in één hokje deze keer.
We zullen nog een klein beetje helpen.
Het Bijbelboek (5) begint met een E.
Als je al het extra's van-deze-keer goed
oplost krijg je 15 punten! Met de Bijbelse
raadsels erbij, vallen er deze keer dus 30
punten te behalen.
Brieven
We hebben brieven liggen uit Nieuw-
Zeeland van twee keer. Die van Remco
en Alexander Funeke van de eerste keer
zullen we maar eens gauw beantwoor
den. Ze schreven die brieven in de eerste
komplete schoolweek zonder vakantie
dagen. Remco is met school wezen „pic-
niccen", zwemmen, voetballen en touw
trekken. Zelfs ouders tegen leerlingen.
(Zullen de kinderen wel aan het kortste
eind getrokken hebben....). Druk hebben
ze het nu met maïs. De bonen raken op.
Alexander kwma nog in de krant (in
Nieuw-Zeeland) door de verkoop van
zijn radijsjes. Echte handelaars dus....
Allebei schrijven ze erg blij te zijn, dat
opa en oma er zijn. Drie jaar geleden,
was de laatste keer, dat ze ze gezien
hadden!
Tot slot
Meer brieven hopen we volgende keer te
beantwoorden. We hebben al weer
ruimte genoeg in beslag genomen. Hope
lijk weet „de zetter" al die raadsels,
plaatjes, enz. een beetje in goede volg
orde in de krant te zetten, want vorige
keer viel dat ook niet mee! We wensen
„de zetter" veel sterkte toe. Om het hem
extra moeilijk te maken, plaatsen we
ook nog „iets extra's" van Rianne de Win
ter uit Ouddorp. Ze krijgt er 10 extra pun
ten voor! En.... alle puzzelaars: Blijf
maar extra dingen maken, hoor. Het
gaat leuk zo. Bedankt en bij-leven-en-
welzijn tot schrijvens. Allen, ook oude
ren, goede dagen toegewenst. Ook u, die
de dagen alleen door moet komen!
familie Ko
behulp van balken en rijshout gebruikt
te zijn als damwand van de bouwput. In
de Middeleeuwen wist men in AJnster-
dam met dgl. constructies toch een groot
deel van het grondwater tegen te hou
den. Het lekwater kon men wegschep
pen, en later wegpompen, als er palen
geheid werden voor de bouw. Natuurlijk
heeft men slechts weinig huiden in de
Amsterdamse en andere veengebieden
teruggevonden, want nadat de palen ge
slagen waren kon men de runderhuiden
weghalen om ze in een volgende bouw
put opnieuw te gebruiken. Doch af en
toe stortte zo'n primitieve damwand in
en heeft men de huiden in arren moede
maar laten zitten. Toen men die later te
rugvond, ontstond het sprookje dat die
als fundament voor belangrijke gebou
wen gebruikt moesten zijn. We weten
wel zeker, dat dit niet waar is. Voor de
Utrechtse Dom, die in de jaren 1320-
1381 gebouwd is, heeft men gaten gegra
ven tot men een vaste ondergrond be
reikte en vervolgens die gaten volgestort
met veldkeien. Zo wisten onze voorou
ders in vele plaatsen voor een stevig fun
dament te zorgen.
KLUUTZEGEL
Er moet een postzegel bestaan met een
kluut er op. Door wat voor land en in welke
waarde werd die uitgegeven?
Antwoord: De kluut staat afgebeeld op
een zegel van 2,10 kronen die is versche
nen in 1986 in een Zweedse serie met
drie watervogels.
KLEVENDE CLIVIA
De bloem van onze Clivia blijft tussen het
blad kleven. Toch krijgt ze volop licht, water
en mest. Wat doen we fout?
Antwoord: U geeft haar te veel water en
mest. Zodra de knop zichtbaar wordt,
moet u zo krap mogelijk water toedie
nen, tot de bovenkant van de knop gelijk
staat met de top van het blad. Pas daarna
mag u haar ietsje royaler laten drinken,
waarna u ruim een maand kunt genieten
van de bloei. Clivia's moeten echter in 't
algemeen vrij droog worden gehouden.
OOLTGENSPLAAT
Ter ere van de tachtigste verjaardag van
Prinses Juliana zal 's Rijks Munt een zil
veren gedenkpenning slaan.
Deze penning zal beperkt te koop zijn
voor 75,- per stuk.
De Oranjevereniging OOLTGENS
PLAAT stelt u graag in de gelegenheid
om deze, zeer fraaie, penning te kopen
tegen een Oranje-vrienden prijs van
ƒ72,- per stuk.
U kunt hem bestellen door een of meer
dere malen het bedrag ad. 72,- over te
maken op de bankrekening van de
Oranjevereniging Ooltgensplaat, num
mer 34.91.00.306, onder vermelding van
Gedenkpenning Juliana en met duide
lijke vermelding van uw naam en adres.
Om zeker te zijn dat u uw penning krijgt
moet uw storting uiterlijk op 15 april
1989 binnen zijn.
De aflevering van de penningen is in
juni 1989 en u krijgt daarvan persoonlijk
bericht.
Van een vroegere „Meneersenaer" kregen we „Herleefd Verleje" een mooi
verhaal over vroeger. Wie kent van de oude generatie zoethout niet, en inder
daad het is er nog steeds, maar we hebben nu inderdaad zoveel meer. We von
den en vinden het een mooi zeggen: Een verwende tong", en zo is het ook met
de meesten van ons. Wel bedankt voor uw bijdrage aan deze rubriek.
Redactie E.N.
HERLEEFD VERLEJE (Zoethout praetje)
Vannochtend toen ik het nachtkasje van mun zeune an 't ofstoffen was,
voengd ik daer un wit puntzakje. Ik docht: wat zou daer noe in zitte? Ik
maekte het voorzichtig ope, in wat dienk je wattur in zat? Twijee staefjes
zoethout, van die ouwerwesse brüüne stokjes. Ik docht wel wel, wat zumme
noe kriege? Ik bin ijeerst us op de rand van bed gaen zitte. In ik ha dur us un
stikje van ofgebroke in gepróve. Toen ik die smaeke weer proof herleefde ut
verleje vó mun. Ik zag mun eige weer as un klein meisje mit un dubbeltje op
zak naer Piet Verhage op d'n diek gae. Hie weunde toen in dat kleine wien-
keltje neffen Buysse. Daer gienge wiele zaeterdags oengze caenten ver-
snoepe. In soms kochten we zoethout. We klove dat 't een lieve lust was. As
je lange op zóón stik knauwde wier 't op 't leste un gele kwaste. In mar
klüve, je kreeg tur gele tangden van, mar daer gaf je nie tom. Soms kochtun
m'n 't oak bie Hiesjemuller op d'n diek, daer zat 't in un glaese flesse.
Bel, bel, zó op de rand van 't bed gezete zag 'k aoles weer vó m'n. Mar 't was
toch net of 't niet raijeer zoa lekker was as vroeger.
Jae ik docht toen was mun toenge oak nog nie zoa verwend as noe.
Kwa 'k mos opschiete, ik mos nog un hoap maeken.
Mar toen mun zeune üüt schole kwam 's middugs vroog ik: „Zeit Jan, waer
hael joe dat zoethout vandaen?" „O, dat heb ik gekocht bij de drogist. Op
school hadden ze dat ook, maar ik vond er niks aan". Dat was zun ant
woord. (Je mot wete oengze kinders praete gijeen Flakkees want wiele
weune dur nie mijeer), 'k Ha hum toen verteld, hoe lekker wiele dat vroeger
voengde in hoe blieje mun wasse as je mit un dubbeltje naer dun diek
gieng, naer Piet Verhage. In nog es wat, mien opa had un zoethoutstruuke
in dun tüun. Soms krêge mun daer un stikje van, mar ik weet nog wel dam-
mun dat nie zao lekker voengde as dat m'an ut kochte. Dat eige gekweekte
was veul lichter in daer was nie zóoan pittege smaeke an.
Ik docht, ik mos dat noe mar us naer 't Eilanden Nieuws schrieve, zoa mar
un zoethout praetje. Daer binne vast nog wel mijeer maansen die vroeger
zoethout kochte. Ik wist geweun nie meer dat het bestoeng in gijeen jaeren
hoa 'k 't gezieje. Mar oengze Jan heit 't voor de ijeerste in leste kijeer
gekocht dat hao 'k wel begrepe.
Bè jaet maansen oengze kinders ha oak zóón verwende tonge. Kom ik gae
us ophouwe. Ik mo zage dattut nog best moeluk is om Flakkees te schrie-
ven. Wiele praete nog aoltoos Flakkees mar das toch nog wel wat aorus as
schrieve oor.
Un vroegere Meneersenaer
Bel heagers, docht ik toen 'k oenderlesten Eilanden-Nieuws las, kan dat
aok zoa? Toen styng der een lystje in de krante waerin precys styng ange-
geve hoe of dat je het beste Flakkees zou kenne schryve. 'k Haa aoltoas
gedocht dat dat vreaselijk moelijk was, in 'k haa der men eige dus mar noait
an gewaegd. Want ik zaa aoltoas mar zoa: watje zeit mo je verantwoorde.
Mar noe mot ik toch aok mar es prebere of'k nyt es een stikje in 't Flakkees
ken schryve. 'k Weet netuurlijk nyt of ik het healemaele goed doeë, mar dan
mo je men mar op men vyngers tikke.
Wete jule nog, da men vlak vóór in in den oorlog van dy strynge winters
gehad haa? Dat was voor oens as kinders toch een bezoenderen tyd. Ik her-
innere men eige nog goed, da men toen een tyd gehad haa dat de sneauw
zoa hard geworre was, datje der geweun op schaeserieë kon. Dan deeë men
op den durpel de schaesen al an in dan ko je dergelyk vandeur. In dyn tyd
wiste ze nog nyt wat pekel straoie was. Dere wier allean zoa hier in daer wat
zand gestraoid. Dan kwamme ze van de gemeante mit een karre mit zand
roend in dan wier dat mit de schoppe over de wegt gesmete. In as dat zand
dan op je glybaentje terechtgekomme was, dan kwam der al gaauw eantje
mit een bezem om 't weer netjes weg te vegen as dy gemeantelui verby
wazze.
Mar noe stop ik er mar mee want men vyngers worre der styf van. De groe
ten an aolemaele.
Een pesioentrekker
