Wie schrijft er mee
van en over Flakkee?
jeugd'
hoekje
V
Nieuwe gereedschapsbox van Posso
st.L
_d
Hut feniem zat in zun (pielu)staert
In de oolju in zun levere
van Oom Ko
Maart-raadsel 2
Extra-maart-raadsel
2
e.
Biz. 2
.EILANDEN NIEUWS'^
VRIJDAG 10 MAART 1989
'k Wil toch oak us un stikkie schrieve in 't Flakkees, want deur ut lezen
van al die stikkies, kejje un beetje zien hoe je 't eigeluk zo'n beetje
schrieve mot, want ajje 't altied allijeen mar praet, dan dienk je dur niet
zodikkuls over hoe je 't noe precies mot opschrieve. Affein, dae gaek
dan: Je zal meschien zaage, mot je tnoe over eten ha, mar dan zaak
tegeliek, ammunut zoengder eten moste doen, dan zouwe mun nie ver
komme, noe joe weer. Mar alle gekheid op un stokkie. Dur is weilus
geschreve over Flakkeese gerechten, zoals peren mi spek in zuursop,
dae wikkut noe niet over ha. Wat na veloap van jaeren mien opgevalle
is, ajje zo hier in daer alius gegete heit, dat is: Dur binne huussouwes,
femilies, die ha voor zover ik ut bekieke kan „een eigen!" recept voor
soep in snert, in soms oak voor aepels in groente, want ut smaekt bie
ielje huusvrouw angders, of ze dat noe van dur eige ha of van heulie
moeder, dat week nie, mar un feit is het dat in ieder huussouwen, die
spullen angders smaeken. Wie noe dienkt dattun daer de oplossieng
van weet, laettum asjeblieft dat us schrieve, of't mot juust onmeugeluk
weze in ut bluuft de charme van ielk gezin appart. Je hoarde vroeger
mien kinders wel us zaage, bie opoe smaekt ut hijeel angders dan bie
joe Moeder. Van un tangte van mien weettuk, dazze in de rabarber-
moes dikkuls un halve pot sjem deej, in lekker maansen. Zo weettuk
oak van un kok uut dienst, uut ut leger, dattun in un hijeele grote partij
roaije koal voor al die soldoaten wel un stik of tien nogablokken deej,
in oak un paer potten roaije sjem. lederijeen die daer dan van mee at,
riep tur over. In zo zal 't oak wel weze, dat iedere kok net as iedere huus-
vrouwe astwaere zun in heur eigen cachet an 't eten geeft.
Trouwes, ast noe over eten in naoijen gaet, dat is zogenaemd vrouwe-
werk, mar heije dur wellus bie stilgestaen, dat de dierste eterieje in de
dierste jurken deur venters worre gemaekt! Je zeit mijeestal, das gijeen
mannewerk, mar is 't hartstikke dier, dan komme de vrouwe dur nie-
mijeer an te pas, dan issut chefkok dit in hootkoeture-ontwerper dat. 'k
Wima zage, dat 't lang niet altied mijeer opgaet om van manne in vrou-
wewerk te praeten. Un schaepherder die kousen breijt vimmun geweun
mar un vent die 't huussouwe doet dae mommun nog an wenne. Mar 't
is mar net hoe je 't bekiekt, want as de huusvrouw us ziek is bin dur zat
venters, die best de zaek kenne biehouwe, in dan ziettut ter mijeestal
nog kittug uut oak. In wat dienk je van de wat ouwere mannen oengder
oengs, die gijeen vrouw mijeer ha, dur binne dur zat die goed uut de
voeten kenne, in mit ijeens in de week un hulp redde ze ut best.
Maanse, hoe kejje toch zo van tijeen op tander komme eej. Nou 't beste
in gezoendheid allemael.
Un Flakkeese A.O.W.-er
Bedankt voor Uw inzending A.O.W.-er, ja hoe kom je toch zo van de ene
op de andere gedachte hè, 't zal de charme van de ouderdom wel zijn, waar
bij je volop de tijd hebt over het een en ander eens te mijmeren, waar je niet
aan toe komt als je nog volop in het arbeidsproces zit, zoals dat heet. U ook
gezondheid gewenst. j. j^^
Un hortje geleje schreef iemand over pielestaertoolje eê. Dat was
geweun un woengdermiddul. As je un gat in je hemde had in ju nam ut
in, mos ju uutkieke angders gieng de slippe oak nog dicht. Noe heit
iedere medalje een kèêrzieje. Zo aok die pielestaert. Pielestaertroggen
komme voor in hut zuujen van de Noordzee, geliek mit gêêpen.
Seumers komme ze oak wel naer de kangte. Ze laage graeg in 't zand of
slik, in dan net mit dur oagen er boven uut. As ju dur noe gêên aarg in
had in je trappende op zo'n pielestaert, dan sloeg un mit zun staert in je
bêên. Ju mot weete, die rogge had un staert as un piele (pijl) mit
schaarpe tangden, net as un zaege. Die staert was oak vergiftig (die
staart bevatte gifkliertjes) in assun je noe un opdoffer gaf mit die piele
dan vergat je dat je hêêle leven niet mêêr. Dan kreeg ju een lêêluku
woengde, die aarg zêêr dee in un brangdund gevoel gaf Ju wier dur oak
misseluk van. Die woengde bleef lange ope.
Dat heit stalvisser MEIJER uut Dirruksland ondervoengde. Die trap
pende alles op zo'n pielestaert in.... asjeblieft.... daer kreeg'un un watju-
kauw mit die zaege. Wat had die un piene, in dan juust zo vaare van de
kangte, hie wist niet hoe un 't had. Gelokkig ha zun kenne helpe.... ik
gelaof dat Aeren Doornhein de gemeentewerker d'ur oak bie was.... in
toen ha zun naer Wolfurt de pliesje, die EHBO dee, gebrogt. Die heijt
un trek naer 't ziekenhuus laete brienge mit un auto. Mar deur dun
haest reje zu nog mit zun in un hegge oak. Mar hie is ter toch gekomme.
Hie heit hut noait mêêr vergete. Dat was dus hut fenien in de staert, mar
noe die oolje.
Zo'n pielestaert had dus zo'n schaarpe staert, mit die staert (die zu dur
êêrst ofhakkende) sneju zu die buuk ope in haelende de levere dur uut.
Die hing ju dan in de zunne, in dan droop die oolju dur uut. Die wier
opgevange in potten. Die oolju wier verkocht in potten, of kleine flesjes.
Maansen die last hadde van spierpiene, die namme ze in. Oak kon je
die pielestaertolie smaere op de zeere plekken. In Dirruksland was ter
een man die droenk zuvel pielstaertolie dat, as un zwêêtende, zun huud
vet was van dat spul.... in dan stoenk un der healemaele nae.
Die pielestaertroggen wazze dus net groate botten, mar dan mit un
staert als un schaarpe pinne. Zu kunne mit die staert hêêlemaele over
dur rik tot bie der kop komme om ju een tik te verkaopen (net schor
pioenen). As ter noe pielestaerten verwacht wiere in 't stal dan mos je
dubbel oppasse want je zag ze haest niet laage. (Ju weet toch wel wat
een stal is.... dat heit Aarjaon van oens toch un hortje geleje nog
geschreve in eilanden nieuws). Bie Haarken had je êêrst het stal van
Meier op ten hoek achter op taande, in laeter oak bie de dorden hoek
van Nijs Struuk in Toon van Mourik. Dat was dus het fenien uut de
staert in de oolje uut de levere.
Zo had je dus veul van die ouwerwesse middeltjes, die dun dokter buu-
ten mosen houwe, „hou je roepert in je poepert ope, in laet dun doktur
naer de drommel loape" zeijje ze dan. Die warre d'r mêêr.... wat dienk je
van ouwerwesse groene zêêpe onder an je voet voor de kiespiene. In un
spinnewebbe op un snee in je vienger of het vlies van een ei op een
schaefwoengde. Dat brandewien hielp bie kiejspiene, das oak bekend
nie waer. In dat hielp butengeweun, vooral as je wat mêêr nam, dan
gieng het dubbel waarke.
Wiele hadde vroeger un wienkel in toen kwam der us een ouwe vrouwe,
in die vroeg uut de hiepoteek (apotheek bedoelde ze) om un flesje val-
derejan, want ter zuster had de flenzje (Valeriaan voor haar zus; die
had griep).
Dat wast laatste nieuws van Haarken voor deze keer. J.C.H.
''.r/w
Deze vraag- en antwoord-rubriek staat
geheel ten dienste van de lezer die er
kosteloos gebruik van kan maken. Uw
vragen op velerlei gebied kunt u sturen
aan: Redactie Eilanden-Nieuws. Post
bus 8, Middelharnis, met in de linker
bovenhoek „Vragen-rubriek" vermeld.
De vragen worden door deskundigen
beantwoord en zullen binnen enkele
weken na de inzending compleet met
antwoord in deze rubriek worden ge
publiceerd.
€€N AMAKYLIUS, SN NU?
Ik kreeg een flinke amaryllusbol in een
bloempot. Moet die veel licht en water heb
ben? En welke temperatuur is 't beste?
Antwoord: Plaats de pot op een licht
plekje maar nog niet in de zon bij de ver
warming en houd de temperatuur daar
op ca. 18 a 20° C. Geef de eerste weken
weinig water. Pas als de bloemknop
boven de bol uitkomt, mag u de ontkie
mende plant op een zonnige venster
bank zetten en wat meer water toe
dienen. Zodra ze in bloei staat kunt u de
Hippeastrum eens in de 14 dagen een
mespuntje kamermest geven. Blijf haar
tijdens de eerste bloei goed begieten en
op deze wijze bijmesten, want ze moet
dan krachten verzamelen voor een
tweede en zo mogelijk later een derde
bloem. Is ze uitgebloeid, dan kunt u de
stengel(s) zo ver mogelijk afsnijden. In
de zomer kan de bol in vruchtbare tuin-
grond worden ingegraven. Blijf in een
droge periode zorgen voor toediening
van water. Als de grond schraal is, zal
ook een beetje mest nodig zijn. De mst-
tijd duurt van begin oktober tot half
december. Verdroogd blad en stengel
resten moeten dan uit de bol worden
getrokken. Droog de oude en nieuwge
vormde bollen en leg die in een doos op
een niet te koele plaats, bijv. in een kast
van een matig verwarmde, maar vooral
droge kamer. Als zich flinke bollen heb
ben ontwikkeld, kunt u die tussen
november en februari oppotten, elk met
de helft in een mengsel van bloemisten
aarde die gemengd is met wat fijne klei,
scherp zand en een beetje goed ver
teerde koemest, maar druk de grond niet
te stevig aan en maak haar niet te nat. Is
een bol nog klein of mochten zich geen
worteltjes hebben gevormd, dan moet u
ze nog één of twee jaar aan de moeder
bol laten zitten. Van bollen kleiner dan
18 cm omtrek krijgt u geen bloemen.
Beste jongens, meisjes....
en ieder die dit leest
Het maart-raadsel van deze keer is héél
makkelijk. Dat is om nieuwe puzze-
laars(sters) over de drempel te trekken.
Dus....
De rebus, die je ziet is eenvoudig op te
lossen. Je moet er echter nog wél wat bij
vermelden! Waar dachten de Joden uit
het Oude Testament aan, bij 1, 2 en 3?
Het mag in „eigen woorden".
Pt HAAJiD iN 8AD
Wij hebben een ouderwetse haard met
deurtjes en kleppen, maar het zwarte
emaille wordt dof. Zelfs met koperpoets kan
ik er geen glans meer op krijgen. Hoe krijg
ik de vlekken en strepen er af?
Antwoord: Emaille mag u nooit met
koperpoets of bijtende middelen behan
delen. Wanneer de haard koud is. kunt u
haar afsoppen met een lauw sopje van
groene zeep of een vaatwasmiddel. Het
sop mag geen chloor bevatten. Dan met
schoon koud water nazemen met 't oog
op evt. strepen. Zodra het emaille droog
is, kunt u het nawrijven met de vette
doek waarmee u meubels in de boenwas
hebt gezet, maar dan zónder er nieuwe
was op te doen. Wrijf de haard zonodig
met een wollen lap na om haar goed te
doen glanzen.
LANGe-MENSSNKLSR€M
Er moet een vereniging bestaan, dié erg
lange mensen als mij kan helpen met adres
sen voor kleding, ondergoed en schoeisel in
extra grote maten, die ze elders niet verko
pen. Weet u die te vinden?
Antwoord: U kunt zich wenden tot de
bekende „Klup van Lange Mensen",
secretariaat: Schans 27, 1261 MJ Blari-
cum, tel. 02152-58715 (bgg. 010-4205905).
ZICKe-OGENHUIS
Mijn oogarts sprak over een mogelijke ope-
reatie in een oogziekenhuis. Waar staat
dat ergens?
Antwoord: Het Oogziekenhuis staat
aan de Schiedamsevest 180, 3000 LM
Rotterdam, telefoon 010-411.04.02. Er
bestaat ook een Koninklijk Nederlands
Gasthuis voor Ooglijders (beter bekend
als het Ooglij dersgasthuis) aan de F. C.
Dondersstraat 65, 3572 JE Utrecht, tel.
030-71.24.24.
HERKAUWER
We kregen een jonge hond cadeau, maar
die vreet van zijn eigen uitwerpselen. Hoe
leren we hem dat af?
Antwoord: In zulke gevallen ontbreekt
er een en ander aan de voeding en krijgt
het dier onvoldoende van bepaalde stof
fen die het hondelichaam belist nodig
heeft. Dat is niet zo verwonderlijk, want
een aantal kant-en-klaar gefabriceerde
hondevoeders bleek bij onderzoek zo'n
80% water en/of veel minderwaardige
afvalstoffen dan wel deels waardeloze
vulling te bevatten. We raden u aan met
uw hond naar een huisdierenarts te
gaan voor onderzoek. Hij kan u ook
adviseren welke voeding of aanvulling
dit dier nodig heeft. Omdat u niets
schrijft over ras en leeftijd en verstrekt
voer kunnen vrij er verder niets over
zeggen.
Eindelijk dan het raadsel van Jaco de
Boer! De gevraagde woorden zijn rive-
ren van 4 of 5 letters. De beginletters vor
men de naam van de streek waarin o.a.
Twello ligt!
1.
rivier in Gelderland
(5 letters)
2.
rivier in Frankrijk
(5 letters)
3.
rivier in België
(5 letters)
4.
rivier in Spanje
(4 letters)
5.
rivier in de Betuwe
(5 letters)
6.
rivier in Utrecht
(4 letters)
7.
rivier in N.-Brabant
(5 letters)
8.
rivier in Frankrijk
(5 letters)
9.
rivier in Friesland
(5 letters)
10.
rivier in Bohemen
(4 letters)
11.
rivier in Frankrijk
(5 letters)
<KIH^4«%S^<K%S«%>4@&
VERKOPEN OF BEHOUDEN?
Uit een erfenis kreeg ik een pak waarde
vaste effecten. Ik wil gaan trouwen, kan ik
nu die aandelen verkopen, of moet ik ze
vasthouden en een huis kopen met een
hypothecaire lening?
Antwoord: Het bedoelde huis is nu
voordelig te koop en kan later vermoe
delijk veel meer opbrengen. Over de
beurskoersen valt niets te voorspellen.
Wij raden u aan dit aandelenpakket te
verkopen en dat bedrag te besteden aan
het huis en een komplete inboedel. Dan
hebt u slechts een kleine hypotheek op
het huis nodig.
De Posso T-Box 200 is een nieuwe gereedschapsbox van Posso. Biedt ruimte
aan uw kostbare gereedschap, is eenvoudig mee te nemen en uitgevoerd in
rood/blauw. De deksel is van slagvast ABS. Je kan er dan ook op zitten,
staan en zagen. De doordachte vormgeving van de Posso T-Bos 200 zorgt er
voor dat hij nergens misstaat. Prijs 68,-. De grotere broer is de Posso T-Box
400. Deze biedt ook ruimte aan een boormachine. Prijs 97,-.
Brieven en....
Ja, behalve brieven is er veel 2„extra's"
binnen gekomen. Leuk! We plaatsen
voorlopig iedere week maar wat. Het
kan dus wel even duren voor„je extra's"
in de krant staat, maar dat geeft niets.
Een beetje geduld is toch zo'n schone
zaak. Blijf maar extra dingen maken,
dichten, schrijven of tekenen, hoor!
Sjoukje en Jaco schreven brieven in de
voorjaarsvakantie. Sjoukje begint zelfs
in 't Engels, in haar brief Zo van....
„How are you? I'm fine". Ja, wij fietsen
ook wel eens. Of zou ze wat anders
bedoelen? Dat lastige Engels ook....
Sjoukje vraagt of de puzzels wat eenvou
diger kunnen, want „ze zoekt zich suf'.
Dat zal wel meevallen! En.... van de keer
kan ze het nooit moeilijk vinden. Jaco's
brief zit vol logeerpartijtjes. Hij vindt
onze puzzels moeilijk (januari-puzzels),
maar wat dacht je van zijn extra-raad
sel? Dat is pas lastig! Zijn de december-
bonnen al in Twello aangekomen?
Daan en Marieke Ras lieten nog wat
weten uit Yerseke. Over logeren in Her
kingen, over vakantie en mooi weer.
Marieke schreef zelfs onder 't koekjes
bakken. Even schrijven, dan weer even
een paar koekjes. Tsja.... ons lekker
maken, dat kan ze wel. Maar er zat
GEEN KOEKJE in de enveloppe!
Van Rudolfs brief (uit Nieuwe Tonge)
laten we een stukje zien. Een stukje
reisverslag!
„9 februari zijn mijn opa en oma naar
Nieuw-Zeeland gegaan. Ze zijn op familie
bezoek bij Remco en Alexander, die ook
metjeugdhoekje meedoen. We hadden nog
wat tijd over. toen we op Schiphol arriveer
den. Toen zijn we een binnenweggetje op
gaan zoeken, die we ook gevonden hebben.
Toen zijn we naar Schiphol gegaan. Daar
hadden we gewacht toen ook oma en opa
arriveerden. Deze reden met oom Han mee,
plus m'n tante, neefje en nichtje. Ook was
tante Elly en ome Kees, Nathalie, Marc en
Annelies erbij. De laatste doet ook met oom
Ko mee. Toen wegingen inchecken, toen we
dus onderweg waren om in te checken kwa
men we een vrouw tegen, die oma en opa
door de douane naar het vliegtuig zou
brengen.
Daarna zijn we naar het restaurant gegaan.
Daar dronken we wat. Ook nam ik daar
zakjes ketshap, peper, zout, suiker en mos-
tert mee en een plastic lepel en vork als her
denking aan het vertrek van oma en opa.
Toen gingen we naar de hal, waar de vrouw
van wereld-kontakt ze kwam halen. We
gingen in de auto naar de parkeerplaats.
Daar stopen we 100 meter van de start
baan. Zemoesten 10 voor half 6 vertrekken,
maar ze hadden een half uur vertraging. Ze
gingen met een Boeing 747 van de KLM.
Eerst kwamen er kleine vliegtuigjes, zoals
de Fokker, die waren de lucht al in toen ze
ons voorbij kwamen. Maar oma en opa ste
gen pas voor ons op omdat ze zwaarder
waren. Ze waren van de passagiers-klasse
overgeplaatst naar de bunisses-klasse. Daar
krijgen ze pantoffeltjes".
Tot zo ver het ooggetuige-verslag van
Rudolf Hij krijgt er 10 extra punten
voor!
Uit Nieuwe Tonge waren er ook brieven
van „de Melissantjes". Co begon maar
bij het einde, want hij was bijna alles wat
hij beleefd had vergeten. En.... toch
kreeg hij een hele brief vol over cadeaus,
wedstrijden, enz. Van Corina een korte
brief, met ook „iets extra's". Ook de
groetjes, hoor!
Tot slot de brieven van tweeling Grinwis
uit Ouddorp. Fijn dat ze weer helemaal
meedoen! Inderdaad vervelend, dat
moeder „zo verkouwerd als een hondje
is". Beterschap! Het nieuwe zwembad,
postpapier als verjaardagscadeau, bid-
dag, een „uitje" met heel de klas naar „de
Zeemanspot" te Stellendam, een broer
die Klaas Jan heet... ze hadden aardig
wat te vertellen, Corma en Nelleke. Nel-
leke wil weten wanneer oom Ko jarig is
en, of tante Nel verkouden is, of het
regenachtig is bij ons en hoeveel punten
je moet hebben voor een boekenbon.
Zo, nou, hier volgen de antwoorden;
....aan 't begin van de tweede week van de
maand waarin alle vogles een ei leggen.
Gelukkig niet. Nee, mooi weer En.
400!
Volgende keer hopen we weer eens een
tussenstand te geven van de punten.
Ook de rest van de brieven moet nog
even wachten op beantwoording. Bij-
leven-en-welzijn tot schrijvens! Jong en
oud de groeten van....
familie Ko!
uJ'n^ "1,/
