EIIAIIDEn-IIIEUWS
Wie schrijft er mee
van en over Flakkee?
Zaaibedcombinatie van Rumptstad b.v.
De Kaoie Hoe
't was
FOLDEnS
Damvereniging
KMilJTiMBOlRTJïS
Ondernemers maken te weinig
gebruil( van eenmalige
uitlcering zelfstandigen
2e Blad
VRIJDAG 3 FEBRUARI 1989
No. 5772
Van een mevrouw, die van 1911-1935 op Flakkee woonde kregen we een
situatie-schets zoals het „toen" was. Net al su zelf zien we het ook voor ons
zoals het toen ging. Dan hebben de meeste kinderen van tegenwoordig het toch
wel een stuk gemakkelijker denken we. U schreef: Ik zou nog veul mijeer
kenne vertelle, mar dat hoop ik laeter nog te doen, bie leven en welwezen. Wij
zeggen u hartelijk dank voor deze bijdrage alvast en we zien graag uw volgende
stukjes tegemoet. Rtd^cÜ^ Eilanden Nieuws
Geachte redactie,
Mun leze al jaeren ut Eilanden Nieuws in noe docht ik bie mun eige, je
most oak mar es un stikje schrieven over Flakkee. Zelf hè mun 24 jaer daer
geweund in nog altied praeten mun de tael waer mun vandaen komme. As
kind mos je dur al vroeg an. Voor schooltied mos je al ofgewasse in schoe
nen gepoest hè. Vroeg mee nae 't land, juun bollen in maenzaed bollen
snieje, je kreeg daer wel us een dag vrie voor mar mijeestal mos je dat voor
schooltied doen. Die juunzaedbollen gienge naer een juunschuur, dat was
un schuur mit rietmatten en zo wiere de bollen dan gedraogd. Die rietmat
ten wiere mit de hand geknoapt mit teertouw. Ak dur nog om dienk dan
ruuk ik et nog, zo lekker rook daqt. Die bollen lagge dan op etages van riet
matten in as ze goed droag wazze wiere ze gedorsse mit een messien dat
deur twea mannen gedraoid wier. As kind mos ik op dat messien zitte in die
bollen naer binnen douwe. 't Was uutkieke in oplette want in die messien
zatte iezeren pinnen in aerme vingers as je ze te ver in dat dorsmessientje
douwde. Van 's oches zes tot acht, zat je dan soms te slaepen tot je tegen die
pennen kwam in dan was je inijeens wakker. Nae schooltied mos je aolle
booschappen haelen want dur kwam niks langs de deur. Soms oak voor
angdere maansen, daer kreeg je dan een paer centen voor. Die gienge in je
spaerpot en ajje dan schoenen noadaig had of un mantel dan wier je spaer-
pot leeg geschod in weg wazze je centen, 's Aeves was het altied kousen
stoppe. Ieder liep op klompen en dat sleet veul kousen. Wassen daer was
wel un beetje mijeer waark an as tegewoordig. Eerst buuten je kacheltje an
maeke in wachte op hijeet waeter dan kon je beginne. De maansen hadde
un stampton mit un stamper in laeter dee je wasse op un wasbord. Noe
draoi je un knop om in der wordt voor je gewasse. Vroeger stong je buuten
oak as 't vroor. Omdat vaoder zelf een stikje land had verbouwende mun
zelf taarve. Die kojje laete maelen bie den meulenaer. Je mos dan '.s mid
dags je meel naer den bakker brienge in dun aoren dag kojje je broad gaen
haele. Mun hadde wel un stik of acht bakkers op 't durp en dat rook je soms
deur 't hele durp, die lekker ebaklucht van vors gebakke broad. Ze bakten
groate ronde broojen van 3 pond mekkebroad hiette dat.
De sukerpeen wiere mit de hand geroaid, in as dan het ies an de peeblaeren
zat in 't naejaer was dat un kouwe klus. Veul kloven in je handen in al
regende 't soms hard, 't was deurwerke want dur mos broad op de plank
komme. Ik ging nog al us naer opoe. Ze had altied stokverf in huus, daer
mogge me dan mee speule. De taefel stong bie 't raem in dan dee ze de lan-
castyergerdinen schuin tegen 't raem, dan ha je nog wat meer licht. Ut thee
blad op taefel mit un eenpitter. Je kreeg dan un bakje thee mit un witten
brok. In mar knejen op ut taefelzeiltje. 't Was mar simpel mar o zo gezellig.
Noe 'k er over schrieve zie ik ut allemael weer voor mun. Wat mun oak
hadde op durp dat wazze gaslantaems op straet, die wiere 's aeves ange-
stoke deur un lantaernopsteker. Dat gieng zo: „Mit een haek an un lange
stok trok die man an un haek die uut de lantaern hieng in floep daer bran
dende die lantaern. Den aoren ochtend mosse al die lantaerns weer uut en
dan deej die man weer ut zelfde rondje. Ik zou nog veul meer kenne ver
telle, mar dat hoop ik laeter nog wel eens te doen bie leven in welwezen.
Noe hoop ik mar dat dit stikje in 't Eilanden Nieuws zal komme te
Un oud Flakkeeënaerster
Ondernemers in het midden- en klein
bedrijf en in de landbouw en visserij
maken geen optimaal gebruik van de
Regeling eenmalige uitkering zelfstan
digen 1987 (EUZ'87). Tot nu toe zijn
6500 aanvragen ingediend. Men schat
dat 25.000 ondernemers voor de Rege
ling in aanmerking kunnen komen.
De EUZ'87 is de laatste eenmalige uitke
ring voor zelfstandigen met een mini
mum inkomen. Alleen zij die ook over
1985 en/of 1986 een eenmalige uitkering
ontvingen komen er voor in aanmer
king. Als men bovendien ook over 1983
een uitkering heeft ontvangen, wordt de
uitkering verhoogd met een aantal toe
slagen. De uitkering bedraagt dan ge
middeld 775 gulden.
Zelfstandigen werkzaam in de land
bouw of visserij kunnen zich wenden tot
de Stichting tot Uitvoering van land-
bouwmaatregelen, STULM, Postbus
SOMMELSDIJK
Ophalen oud papier
Zaterdag 4 februari komen leden van
„Ons Koor" weer vanaf 9 uur bij u langs.
Bij voorbaat dank!
01870
4844
Onafhankelijk
HYPOTHEEK-ADVIES
20401, 2500 EK's-Gravenhage, telefoon
070-793911. Voor ondernemers in het
midden- en kleinbedrijf wordt de rege
ling uitgevoerd door het Coördinerend
Instituut voor het Midden- en Kleinbe
drijf, CIMK, Postbus 41, 1110 AA Die-
men, telefoon 020-997595.
Aanvragen voor deze laatste eenmalige
uitkering voor zelfstandigen moeten
vóór 1 april 1989 zijn ingediend.
wij drukken ze
vakkundig, vliegensvlug
en voor een redelijke prijs
drukkerij kranse bv
„Ernst Nut en Ontspanning' 52"
te Melissant
Uitslagen van maandag 30 januari 1989
Ie afdeling:
A. Visbeen - H. VisbeenO - 2
C. Visbeen - A. 't Jonk1 - 1
B. Grootenboer - J. Doorn2 - O
C. Koppenaal - T. Goedegebuur2 - O
2e afdeling:
S. Keijzer - B. van EngenO - 2
J. Non - J. Schans2 - O
H. van Heukelen - M. Wiegel2 - O
Bekerronde:
M. Arrias - B. VisbeenO - 2
RUMPTSTAD B.V., land-
bouwwerktuigenfabrikant te
Stad aan 't Haringvliet, heeft
zijn leveringsprogramma uit
gebreid met een zaaibedcom
binatie.
De Rumptstad zaaibedcom
binatie kan zowel vóór- als
achterop de trekker gemon
teerd worden.
In frontaanbouw is de Rumpt
stad zaaibedcombinatie uiter
mate geschikt voor gebruik in
combinatie met een achterop
de trekker gemonteerde poot-
of zaaimachine. Hierdoor
kan in één werkgang poot-
bedbereiding en poten of
zaaibedbereiding en zaaien
plaats vinden. Ook is in
frontaanbouw het combine
ren met een zaaibedberei-
dingswerktuig mogelijk, zo
dat in een minimum aantal
werkgangen een zaaibed kan
worden gemaakt.
D.m.v. de omkeerbare drie-
punt is montage achterop de
trekker ook mogelijk.
Enige technische gegevens: werkbreedte 300 cm
lengte van de machine 200 cm
O verkruimelrol vóór 1 x 37 cm.
0 verkruimelrol achter 2 x 23 cm.
veertanden 36 stuks
gewicht 610 kg.
Levering in geheel Nederland vindt plaats door G. W. van Driel van Dorsten b.v.
te Hoofddorp met filialen te Deurne en IJsselmuiden, met uitzondering van Goeree-
Overflakkee en Schouwen-Duiveland, waar levering plaats vindt door Rumpt
stad b.v.
't Was een leuk hoekje, bij de pier.
Het water schoon, en vrij van wier.
En velen gingen daar proberen,
om er de „zwemkunst" aan te leren.
Al zat daarin ook geen systeem,
dat was voor niemand een probleem.
Begon je hier als „eerste klasser"....
voor „meergevorderden", dan was er,
wel weer een plekje in de Spui.
Er waren er, die, niet te lui,
al konden ze maar enk'le slagen,
zich in de haven durfden wagen.
Dan pas kreeg men echt z'n draai,
als men kon zwemmen in de kaai.
Toch was die meer voor de „volleerden",
die daar hun „zwemkunst" demonstreerden.
Soms dook men van een deklast vlas;
wat toch een hele hoogte was.
Maar meestal waren het de palen,
waar men vanaf dook, meerd're malen.
Ook uit de spui, en door de sluis,
door felle stroom en golfgebruis.
Ze kwamen enkele tellen later,
dan in de kaai weer boven water.
Er was toen in de zomer hier,
aan 't water steeds een hoop vertier.
En langs de spuikant, op de keien,
zag men de „kledingstukken" rijen.
Maar meerd'ren brachten aan die hoek,
voor andere doelen een bezoek.
Met de daar aangespoelde schelpen,
kon menigeen zich weer behelpen.
(daar men ze maar voor 't scheppen had)
voor de verharding van een pad.
Wanneer bij harde najaarsstormen,
zich hoge golven gingen vormen....
dan had de haven veel bekijks.
Dan sloeg men, eerst nog buitendijks,
wat later, van de dijk af gade,
hoe dat de pier en havenkade,
verdwenen onder 't bruisend nat.
En in de haven zag men, dat
de schepen rezen langs de palen,
om later er langs af te dalen.
Want met het keren van 't getij,
was 't hoogtepunt weer gauw voorbij.
De haven kwam niet ongeschonden
de oorlog door. Want zware wonden
kreeg hij in 't laatste oorlogsjaar.
Men dacht niet eens meer aan gevaar;
toen lieten die „ellendelingen"
de pier en havenkade springen,
't Werd na de oorlog met veel geld,
in d'oude toestand wel hersteld....
toen wierp, wat velen van ons weten,
het „Deltaplan" weer roet in 't eten.
Wat zeker niet kan afgekeurd,
op enk'le punten toch betreurd!
En nu, ontdaan van alle glorie,
ligt daar de pier. Een stukje historie!
De haven jarenlang tot schut,
nu niets en niemand meer tot nut.
Ingrijpende veranderingen!
Men boeide zelfs de Grevelingen!
Hij werd, een schone stroom weleer,
gedegradeerd tot binnenmeer.
We moesten deze „stamelingen
zelfs putten uit herinneringen!
Arjaon van Herken
VERVOLGVERHAAL
Publikatierecht door de uitgever
Bosch en Keuning - Baarn.
Overgedragen aan de Ver. Streekmuseum
Goeree-Overflakkee, Sommelsdijk.
- 32 -
Dan nam hij het touwtje, dat op de vloer
gevallen was en liet het achter zich aan
slepen. De katjes sprongen hem ach
terna. Hij giebelde.
Bij het klinket bleef hij nog even
staan, spelend.... „Gae noe deur, Huub, en dienk
om wa 'k je gezeid hawe, oor"....
De zware schuurdeur viel dreunend achter
hem dicht...
Met zijn handen diep in zijn zakken en zijn kraag
hoog op stapte Huibje in de vallende avond over
de dijk. Zijn klompen klepperden op de hardbe-
vroren grond.
Hij liep in gedachten. Wat was er toch tussen Sien
en Piet, en waarom kwam Piet niet meer bij hen in
huis? Had Piet ze erg kwaad gedaan? Dat zou hij
wel graag weten? En waarom mocht hij Piet niet
slaan en niet trappen. Dacht Sien soms, dat hij
niet durfde? Dat zou hij ze toch eens een keer
laten zien!
In zijn zak voelde hij het pakje, dat Sien hem
gegeven had. Wat was het? Onder de gaslantaam
nam hij het in zijn hand en bekeek het van alle
kanten. Het was maar een klein pakje en er zat
een bruin papier omheen. Zijn vingers punnikten
aan het touwtje, maar er zat een knoop op en de
felle wind beet in zijn handen..,. Haastig liep hij
weer verder.
Bij de voordeur van Piet z'n huis bleef hij stil
staan. Nu moest hij Piet hebben, en alleen, had
Sien gezegd, hij mocht niets zeggen en hem niets
doen. Maar als hij nu de voordeur open deed, dan
kwam er misschien een ander, en wat moest hij
dan beginnen? Daar had Sien hem niets van
gezegd. Hij wou ook liever Piet zelf hebben, dan
zou hij hem het pakje in zijn hand stoppen en
hem een trap tegen zijn been geven, en dan
hard weglopen....
Aarzelend bleef hij staan. Hij keek naar de deur
en naar de ramen. Door een kier van de bhnden
viel een dunne streep lamplicht. Misschien was
Piet wel niet thuis, hij was misschien wel in de
schuur. Dat zou wel zo zijn. De jongens thuis
waren om deze tijd ook dikwijls op de dorsvloer of
in de stal. Voorzichtig ging hij aan het klinket voe
len, het was nog open. Knarsend duwde hij de
zware houten deur op een kier....
Het was donker in de schuur. „Volluk", riep hij
zachtjes, „bi' je er in. Piet?" Het was stil. Hij riep
harder. Alleen uit de stal kwam het gerammel
van kettingen.
Als hij het pakje hier eens neerlegde? Maar dan
kon hij hem geen trap geven. En dan zou mis
schien een ander het vinden. Wie weet wat er in
zat. Waarom moest hij het eigenlijk bij Piet bren
gen? Er zou wel iets heel vreemds in zitten, want
Sien had er om geschreid al wou ze het niet
weten.
Als hij het pakje eerst eens open maakte? Buiten
was het koud, daar kon hij zijn vingers niet
gebruiken, maar op de dorsvloer was het lekker
warm. En dat het er donker was hinderde niet. Hij
had lucifers. Hij zou wel voorzichtig doen. Thuis
mocht hij nooit met lucifers op de dorsvloer
komen, of met een brandende pijp. Dat deed hij
ook niet, want ze liepen hem thuis altijd na, maar
hier was geen mens, hij kon het gerust doen.
Het klinket viel zachtjes achter hem dicht en hij
stond alleen in het donker. Dat gaf niet. Hij was
zo vaak in het donker, iedere nacht. Dan was hij
dikwijls wakker, en dan was het huis vol akelige
geluiden, van de jongens die snorkten, en van
Sien en de kleine meisjes, die lagen te woelen,
zodat het ledikant kraakte. Maar hier waren
alleen de vertrouwde geluiden van de schuur.
Hij ging op zijn knieën zitten en probeerde de
knoop los te krijgen. Het ging niet. Hij nam zijn
knipmes en op de tast sneed hij het touwtje door.
Het papier ritselde. Hij schrok er van, het was een
vreemd geluid. Nu voelde hij wat het was. Een
doosje! En nog iets. Hij trok zijn hand schielijk
terug, het voelde zo akelig zacht aan, 't leek wel
een beest.... Verschrikt liet hij het op de grond
vallen.
Toen hij een lucifer afstreek grinnikte hij. Was hij
daar nu bang voor geweest? Sien d'r psalmboekje
met het fluwelen omslagje, dat ze altijd mee naar
de kerk nam!.... En het doosje? De lucifer brandde
zijn vingers, hij liet het vlammetje vallen, het ging
uit. Op de grond tussen de sprietjes hooi gloeide
nog een vonkje. Dat was mooi. Met zijn duim
drukte hij er op, nu was het vonkje weg.
In het donker deed hij voorzichtig het deksel van
het doosje. Dan streek hij weer een lucifer af
Nieuwsgierig bukte hij zich voorover. Het was
toch vreemd, dat Sien die dingen aan Piel gaf
Daar lag nu het halskettinkje, dat ze gedragen
had zolang als hij heugde, en het gouden ringetje,
dat ze 's Zondags altijd aan haar vinger droeg.
Hij schudde zijn hoofd en bromde. De lucifer
ging weer uit. Hij tastte naar het ringetje met het
mooie steentje en probeerde het aan zijn vinger te
doen, maar het ging niet, zelfs zijn pink was nog
veel te dik.
Waarom gaf Sien nu toch dat mooie ringetje aan
Piet? Die had haar toch kwaad gedaan! Waarom
had Sien het niet aan hem gegeven als ze het niet
meer hebben moest? En het kettinkje.... het ket
tinkje was ook mooi, het steentje van het hanger
tje was net een lichtje als hij het vlammetje van de
lucifer er boven hield....
Hij liet het ringetje in zijn broekzak verdwijnen.
Hij zou Piet het ringetje niet geven, dat wist Sien
toch niet. En Piet had dan toch het kettinkje nog
en het boekje. Het boekje mocht Piet hebben,
maar het kettinkje, zou hij het kettinkje ook maar
niet houden? Piet kon toch niet weten, dat er iets
in het doosje gezeten had....
Hij streek weer een lucifer af om nog eens te kij
ken. En ineens schrok hij. Een eindje van hem af,
waar het licht van de lucifer niet kwam, loerden
twee vreemde ogen. Het waren geen katte-ogen,
die waren groot en groen. Die had hij al zo dik
wijls gezien in het donker. Maar deze ogen waren
kleiner, en ze stonden zo vreemd dicht bij elkaar,
ze waren rood, net als het steentje van de ring, die
in zijn broekzak was, net als het goeiende vonkje
van de lucifer daarnet op de vloer.... En ineens
wist hij, dat het een rat was. En daar was er nog
een.... en daar nog een.... hier waren ratten in de
schuur.... allemaal ratten....
De angst rilde over zijn huid.... „Boehhh....
oehhh... oeiii".... deed hij benauwd. Hij gooide de
brandende lucifer naar die ogen.
(wordt vervolgd)
Pt^^^0^0^0k^^^^^*^*^t^*l0^0^0^^^^t0^0^0^^^^^^^^^^^^^^^^^*é
b.v.
Voorstraat 13, 3245 BG Sommelsdi|k
Tel- 01870-2275,
^l^^i^^li^ti.^^i.^ii.^'v.^yf^'ii^'H.^V.^it^^t.^v.^rt^.^rtt.^^t.^ii.^^x^v^/^i^'if^^^i.^i^^^'^^'^^'.^^''^^''^^^-^
^^jf,^,if,i^i^^^i^^,^^jf,jf.:^^if.if.ifif.if.^.if.:^^if.:^^^ififif4.if.^i^^.jfifififif)fjfi^ififififi^i^ifif.if^
