EIÜVI1DEI1-I1IEUW5
Aardappelkwaliteit centraal
in de „Open Dagen"
Een tikkeltje overdreven misschien?
De aardappel maakt niet dik
Op zn Ouddurps 'ezeid:
Hoe d'n ouwen Krien
an z'n einde kwam
Boekbespreking Handelingen van de Synoden der
Christelijke Geref. UA in Nederiand, 1872 -1892
%Nlt^^
Bejaardenmiddag
Eilanden-Nieuws:
een krant die
G-E-L-E-Z-E-N wordt!!
Het zal stellig ieder die dezer dagen het Korte-
weegje te Dirksland is gepasseerd opgevallen zijn
dat pand nr. 55 te koop wordt aangeboden! Dat
gebeurt wel héél nadrukkelijk, want maar liefst
11 rode driehoeken van Jongerius maken dat op -
en over de hele breedte van het perceel bekend.
Zó opvallend is de plakkerij dat die zelfs in de
krant wordt vermeld waarmee de boodschap
weer verder uitgedragen wordt
„Aardappel verveelt nooit" boekjes
weer gratis verkrijgbaar
4e Blad
VRIJDAG 2 SEPTEMBER 1988
No. 5728
Betje hao wel geliek van 't voorjaer toe'n
dat bigge kocht. Ze zei: „Krien, begin tV
niet mêêr an, je bint vuufintachtig in wat
mot joe noe nog mit zóón gróót vèrke
doewe?." „As ik iedere weeke een lekker
stikje buukspek voor je meebrienge van
de slachter mit een lapje koeievleis in
een paer kermenaodjes, dan hei je 't
altied vors in dan bin je van een haop
zurgen of." In noe vleeweeke hao'n mar
verkocht, 't Was een vèrke van ruum
vierhonderd pond 'ewoore; hie hao ze
wel es zwaerder 'ehaod, mar volgens
Klaosje de slachter was't een echt vleis-
vèrke in dêêrom kreeg 'n d'r aok wat
mêêr voor, in over de pries waere ze 't
gauw êêns "ewoore.
In noe vanmiddeg hao'n 't kot in de vèr-
keslaop uut'emist in aales mar gelieke 't
hof in 'ekroo want daat most een daore
weeke 'eploegd woore. Hie hao wel vuuf-
tien kruuiwaeges mis over 't mêêtje
'ekroo in noe was'n bek of, 't zwêêt stieng
op z'n rik in hie was de laste daegen toch
al zóó moewe, 't was net of 'n wat onger
z'n leen hao, mar de leeftied gieng aok
een roUe specie.
Noe stieng 'n mit z'n rik tegen de schuur-
deure een beetje uut te blaezene. 't Ende
't hof zatte d'r een paer kraoien in een
haopje mis te roefelene, kieke of ze nog
wat eetbaers konne vinde. 't Gieng al een
beetje donker woore in in de vaorte
kwam d'r een dikke mist opzette, 't was
novemmer in dan bin je dat lederen dag
te wachtene.
Terwiel 'n 't huus in liep, rillende: „d'r
net zwêête in noe rille, da's niet in orde
Krien," zei'n bic z'n eige. In eten hao'n
aok gêên trek, aors gieng'n om dezen
tied aaltied een endje worste bakke voor
bie z'n bróód, mar hie most t'r noe niet
an dienke. Hie hóórende Jannetje, z'n
vrouwe, nog zégge; „Je heit een kouwe
bie je, Krien, ik zal es een kroes melk
voor je wèrme op 't mesien in dan een
paer aniesblokjes d'r in, gêên goud zóó
goed." Mar Jannetje was al acht jaer uut
d'n tied in noe most'n 't zelf doewe.
„Goed hêêt, docht'n in dan gauw in de
köóie onger d'n dikken japongsen dee-
ken dan zouw'n die kouwe d'r wel
uutzwêête."
„'k Za de veinsters nog mar een pasjes
ope laete,, docht'n, dêêr is in hêêl de pol
der gêênsturvelienk te bekennene, in
mèrge is 't Zondag dan komt t'r aok gêên
mènse. Toen 'n op bedde lag docht'n d'r
an dat de buutendeure nog ope was, mar
hie hao geen puf mêêr om'n nog toe te
góó doewene. „D'r komt hier toch gêên
mènse" docht'n.
In noe lag'n te woelene onger de deekes,
de komme aniesmelk haelende niks uut,
in plekke dat'n gieng zwêête dee'n niks
as rille in mit z'n taon klappere, in z'n
veurhóód gloeiende as een kachel-
plaete.
Was Betje d'r noe mar, mar die kwam
pas een diensdag z'n boeltje doewe.
„Betje", docht'n, van wie was Betje d'r
aok wêêr êên, o ja van de horrekóóie,
mar dat was een bienaem, hoe hietene
d'r vaoder aok wêêr... ja noe wist'n 't,
wêêr, Jaop, Jaop. hè noe was'n 't wêêr;
kwiet. „Jannetje hoe hietene Betje d'r
vaoder aok wêêr?" Noe glao'k dat'k van'
de pad binne, want Jannetje leeft niet
mêêr: Krien, Krien wat overkom je noe
toch? In hoe mot dat noe mèrrege, want
't woordt haog tied dat die aerpels op 't
Gorsje uut de grond góó, want as je 's
een vroege wintere kriegt. Vannacht hao
't aok al een beetje 'eschrompe. Twintig
roen, zouw'n dat klaere op een dag in z'n
êêntje? Vroeger stak'n d'r dertig op een
dag uut, dan schreef n op de deure van
de kêête in de polder: Vandaag 6 October
30 roen aarpels uitgedaan, Krien van
den duunkant. D'n aoren dag stieng d'r
dan onger: Vandaag 7 October 35 roen.
Jan van Paauw. Dat was zóó'n stérke
veint, dêêr kon gêên mens tegen op.
Mar noe bin je in de tachtig, Krien, noe
za je an 20 roen je haon vol hé.
Waf ren dag is 't noe vandaege? Tjoe, dat
weet ik noe toch aok al niet. „Jannetje
waf ren dag is 't noe?" Ik kom d'r zóó uut
óór Jannetje, want de aerpels motte d'r
uut.
Noe ziet'n Jannetje voor de bésteestóó;
„Die aerpels binne d'r al uut Krien, je
bint een beetje in de waare, veertien
daege 'elee zatte ze al an de pit, toe heit
Betje je nog d'n hêêlen dag 'eholpe."
„Bin joe dat Jannetje, wêêr was je, 'k hè
je zóó lange niet 'ezieë." „'k Was de eiers
gaere, Krien in de hoenders nog wat
drienken geeve.
„Je heit de deure van 't hoenderkot toch
wel goed dicht 'edae voor die wezel die
onger de houtklampe zit; mérge za'k es
een klemme voor z'n opzette mit een
dóóie muus d'r op want as 'n de vat op de
hoenders kriegt houwe we d'r gêên êên
mêêrover. Hoeveel eiers hao je Jannetje,
in hao de poelepetaoten nog 'eleid?"
„Jannetje, noe bin je inêêns weig, wêêr
bin je noe Jannetje?" Jannetje,hoe hie-
tende Jannetje aok wêêr mit d'r meisjes-
naem. Jannetje van Wullem vanvan
hiezocht t'r nae in z'n hóód, mar kon d'r
mar niet opkonime. 't Góót niet goed mit
je Krien, je woordt vergeetachtig in je
bint iedere kêêr bekaoid. Mar noe mof k
fr toch echt uut óór, want de aerpels
motte d'r uut in een dag is mar kart. Vao
der zei aaltied; „een jaer is zóó voorbie,
mar een dag kan soms lange duure."
Noe liep 'n oger de Kliengen, een beetje
uut de wind ni 't Gorsje, de Kruuke an
zn schoere, d'n aerpelriek over z'n aore
schoere mit de mao d'r an. 't Was nog
duuster in d'r hieng nog een dikke mist.
Zóó moe in dan schoot f r een knien d'n
houtkant in. Hie docht: as je ze zieë
In het kader van de landbouw-voorlichtingsaktie „Kwaliteit en Bewaring" wor
den er op 13 en 14 september de zogenaamde „open dagen" gehouden. Dit zal
plaatsvinden op het akkerbouwbedrijf van de heer P. Stehouwer, Oud Crom-
strijensedijk OZ 58 te Klaaswaal.
De aktie is bestemd voor alle aardappeltelers, loonbedrijven en de aardappel-
handel. Het doel van de aktie is de kwaliteit van aardappelen nog verder te ver
beteren. De kwaliteit van aardappelen bepaalt, naast de opbrengst, ook het
financiële resultaat van de teelt. Gedurende deze winter zullen er een aantal
thema-bijeenkomsten over dit onderwerp gehouden worden.
Tijdens de „Open Dagen" zullen de praktische zaken die betrekking hebben op
de aardappelbewaring centraal staan. Hierbij valt te denken aan:
het inbrengen van aardappelen tijdens de oogst;
het gebruik en de plaats van meet- en regelapparatuur;
het opwarmen van aardappelen.
Naast deze aspekten zal ook de uitbetaling naar kwaliteit „getoond" worden.
Onder het genot van een kopje koffie kunnen al deze onderwerpen bekeken
maar vooral besproken worden. Er zullen dan ook een aantal voorlichters aan
wezig zijn om uw vragen te beantwoorden.
mot dan zieë d'r gêên êên in as je ze niet
hoeft te zieëne dan breek je de bêênen
d'r haest over."
Mar noe schrok'n z'n eige weezelóós;
nog gêên twêê meter van z'n vandaen
stóót f r een wezel in den houtkant mit
z'n voorpoten op een elze knozze. Zóó'n
gróten heit 'n van z'n leven nog nóóit
'ezieë, gróter dan een kalf Krien, noe
niet benaauwd weze, zeid'n bie z'n eige,
geweun.deurlaope in net doewe of dai'n
niet ziet. Mit een paer felle róóie aogen
kiekt de wezel Krien an in net as Krien
d'r verbie is spriengt de wezel op z'n rik
in biet'n in z'n nikke. Krien perbeert 'n
van z'n ofte schoddene mar 't is net of
dat'n lam is, hie held gêên kracht mêêr
in z'n ermen of in z'n bêênen in noe rolt
'n nog in de grippe aok mit de wezel
boven op z'n. In noe bluuft z'n aesem,
aok nog achter in 't woordt inêêns zóó
donker om z'n hene. „Jannetje, help m'n
noe toch es."
't Is zondagochtend. Betje is al vroeg op.
Ze heit zóón naoren nacht 'ehaod, ze
heit 'edraomd dat d'n ouwen Krien uut
den tied is. Ze zeit tegen Jaop: „Ik hé
gêên rust mêêr in m'n lief, ik rieë êêrst
even in den duune." „Dan za je wel zieë
dafn sprienglevend over den hil laopt,
wnat nie is zóó taoi as leer," zei Jaop.
Mar toen Betje an kwam fletse zag ze uut
te vaorte al dat f r wat an de hand was.
De veinsters waere al ope, in de achter-
deure stieng op een garre in Krien was
buute nievers te zieëne. Ze zettende d'r
fiets tegen de schuurdeure in gieng mit
een bevend harte ni binnen. Net toe ze
de deure ope dee vloog fr een wezel
langs d'r bêênen na buuten. D'n ouwen
Krien was uut de berstie "evalle in lag
voorover op de bieze matte. Op z'n boe-
zeroen zatte een paer droppels bloed in
in z'n nikke hao de wezel een klein
gaetje 'ebeete. Mit de traenen in d'r
aogen draoide Betje Krien op z'n rik in
vouwende z'n haon saeme. Toe dra-
oiende ze de spiegel omme in zettende
de veinsters tegen mekaore want dat
hóórt zóó as fr iemand boven aerde
stóót. Ze dee de deure achter d'r dicht in
gieng d'n dokter waerschoewe. 't Most
aalemaele gaauw, gaauw, want om tien
uure was't kerke.
Delft
K.K.
DIRKSLAND
Op maandag 5 september wordt weer de
bejaardenmiddag gehouden in de zaal
van het dentrum aan de Margrietlaan
12. Alle bejaarden hartelijk welkom om
half 2.
Twee banden.
Uitgeverij Kok te Kampen.
Gebonden. Geïllustreerd.
Prijs 135,-.
en toch niet verteerd!".
het brandend braatnbos
in het kerkzegel
van de
Christelijke Geref. Kerken.
Er was en is door de kerken van de zoge
naamde Gereformeerde Gezindten de
tachtiger jaren veel te herdenken. Te
noemen zijn; 150 jaar Afscheiding
(1834), 100 jaar Doleantie (1866) en
straks 100 jaar Vereniging (1892). De
kerken die zich hierbij betrokken weten,
hebben enige tijd geleden al een geza
menlijke Commissie Herdenkingen in
het leven geroepen. Haar taak was het
opnieuw uitgeven van alle notulen, han
delingen en acta van de landelijke, syno
dale vergaderingen van alle kerkelijke
groeperingen, voortgekomen uit de
Afscheiding en de Doleanfie, en wel
over de periode 1836 (de eerste Alge
mene Synode van de Christelijk Afge
scheiden Gereformeerde Kerk) en 1892
(de eerste Generale Synode van de Gere
formeerde Kerken in Nederland, te
weten na de vereniging van de Christe
lijke Gereformeerde Kerk enerzijds en
de Nederduitsche Gereformeerde Ker
ken anderzijds).
Met de verschijning van de recent uitge
komen bundel is deze doelstelling
bereikt. Drie delen zijn al eerder ver
schenen. Bij elkaar is nu een unieke ver-
zameling bronnenmateriaal voorhan
den gebracht die zelf weer aanleiding
kan geven tot velerhande detailstudies.
Maar ook op directe wijze geven deze
boeken veel informatie aan de liefheb
ber van de kerkhistorie.
De laatste heruitgave (hierboven aange
kondigd) heeft betrekking op de Christe
lijke Gereformeerde Kerk die in 1869
ontstond uit de vereniging van de Christe
lijk Afgescheiden Gereformeerde kerk
met de Gereformeerde Kerk onder het
kruis. Ook dat is weer een mondvol. Dit
kerkverband hield in 1872 haar eerste
algemene synode. De laatste synode vond
plaats twintig jaar later, toen zij zich ver
enigde met - als gezegd - de Nederduitsche
Gereformeerde Kerken, ofwel de dole
rende kerken van Abraham Kuyper.
Van twee verenigingen was dus sprake.
In 1869 tussen de Kruisgemeenten en de
Christelijk Afgescheidenen. En in 1892
tussen deze verenigde kerken, de Chris
telijke Gereformeerden, enerzijds en de
Dolerenden anderzijds. Tussen deze
twee kerkfusies, gemarkeerd door de
genoemde jaartallen, beweegt deze
heruitgave van .synodale acta (is: notu
len) zich. Het was in meerder opzicht
een bloeitijd van de kerken der Schei
ding. Het samengaan sinds 1969 met de
Gereformeerde Gemeenten onder het
Kruis is heilzaam gebleken. Enkele
kruisgemeenten bleven weliswaar afzij
dig, maar over het algemeen groeide er
vertrouwen tussen de kruisgemeenten
en de afgescheidenen. Men herkende en
erkende elkaar. Wat bond, bleek sterker
dan wat scheidde. Er was vreugde en
dankbaarheid dat de samenvloeiing
mogelijk was gebleken. Er kwam bloei
en groei in het kerkelijk leven. Niet
slechts getalsmatig, maar naar getuige
nis van diverse kant - nog steeds te lezen!
- ook in geestelijke zin. In het geheel van
de samenleving heeft de 'oude' Christe
lijke Gereformeerde Kerk tevens veel
mogen betekenen.
In 1886 brak in Amsterdam en enkele
andere plaatsen in Doleantie uit gedre
ven door Kuyper. Een nieuwe uittocht
uit de Hervormde kerk vond plaats. Na
enkele jaren gelukte het Kuyper, de
klokkenist der kleine luiden, dat ook de
Christelijke Gereformeerden zich ach
ter zij banieren schaarden. Weer was er
bij velen blijdschap. Van de toenadering
tussen beide kerkformaties en de sa-
mensprekingen geeft dit bronnenboek
de officiële stukken weer.
Zoals van al het kerkelijk handelen is ook
van deze Kerken in deze twintig jaren te
zeggen dat er veel menselijks en dus veel
zondigs in was. En dan spreek ik nog niet
eens over een al dan niet juist kerkelijk
standpunt. Bovenal geldt dit: ook voor het
doen en laten in de heilige dingen is ver
zoening nodig. Maar dan mag tevens
gezegd worden dat de menselijke ontrouw
Gods trouw ook toen niet teniet heeft
gedaan. En dat is het eigenlijke wonder
van de negentiende eeuw.
CENTRUM VOOR BETAALBAAR WONEN OP
SGHOUWEN-DUIVELAND
RIJKSWEG 26 NIEUWERKERK (Z) TELEFOON 01114-1268
'^■^^^><^^>'^^'.0'>l,^v^&y^^v.C'\i^l^v^v.^v^v^M^^>,^v^v.^^^^^,^^^^v^v.^^ J
Geheel ten onrechte worden aardappe
len nog vaak als dikmakers gezien.
Maar de aardappel zelf bevat geen vet.
De mayonaise of jus die bij patat of
gekookte aardappelen worden gegeten,
dat zijn de dikmakers. Wanneer aardap
pelen met rijst of macaroni vergeleken
worden op calorieën blijkt dat de aard
appel er helemaal niet slecht vanaf
komt. Ook wat de vitamines aangaan,
B1, B2, B6 en C, komt de aardappel over
tuigend als het meest gezonde produkt
uit de bus.(Bron: Voorlichtingsbureau
voor Voeding)
In een gratis recepten- en informatie
boekje vol lekkere en gezonde aardap
pelgerechten onder titel van: ,De aard
appel verveelt nooit,' is onder andere
deze tip te vinden. Ook worden zes
bekende aardappelrassen beschreven
en afgebeeld. De acteur Just Meijer
ondersteund in de reclame-spot ,de
Aardappelshow' de actie en verwijst
naar het boekje. Wilt u dit gratis recep
tenboekje in uw bezit hebben, bel dan
020-802802. U kunt het ook aan uw
groenteman vragen.
De aardappel let op uw lijn
Slankmenu:
Stoofschotel van aardappel en cour
gette. (2 personen, bevat per persoon
slechts 385 calorieën 1620 kj)
350 g panklare krieltjes
zout, peper
1 ui
1 flinke courgette
250 g kabeljauw
boter
75 g Leger de Paturain (half bakje)
Kook de krieltjes 5 minuten voor in
water met zout en laat ze in een vergiet
uitdampen. Snipper intussen de ui, snijd
de gewassen courgette in plakjes en de
vis in blokjes. Verhit de boter in een
braadpan en bak hierin de ui enkele
minuten zonder deze te kleuren. Voeg de
courgette toe en bak ze ook even mee.
Voeg eveneens de aardappeltjes toe. Leg
de kabeljauw in de pan en schenk er een
half deciliter water op.
Breng alles aan de kook en laat het
gerecht ca. 10 minuten zachtjes stoven.
Roerde Legerde Paturain erdooren laat
dit smelten. Breng het gerecht op smaak
met peper en zout.
■^^^^<^«^M^x^w^1^^^^^1^^v.^l<^v^^v^«^>^^^^^^^^^^^^^^1^^töp,^^^^.^^^.^1^.^v^>^^1C^^<^^^tf>wöw^^^^>^^K^1l.^»^