EIÜVliDEft-niEUWS
-, 'i|U
1
r] V
De klapzweper met zijn barrisjet
DE KOK
Van de oude dagen van december
naar de jonge van het nieuwe jaar
Terugblik op
kerstuitvoering
I D. J. V. d. Have b.v.
Mevr. BOTH
H. J. VAN PUTTEN
,,Vaya Con Dios"
JOH. ROBIJN
Nieuwjaarsconcert
in de „Grutterswei"
te Oude Tonge
Nieuwjaarsreceptie
in „De Open Deur"
P. A. Leijdens en gezin
Zaadagenturen
een voorspoedig 1988
M. Mijnders Zn. B.V. H. J. KRIJGER Zn.
Fam. A. C. van Rossum-
V. d. Sluijs
Pijpershoeckse verzamelingen (3)
Boek- en plaathandel
Melissant
No. 5660
|«-5»4I0
%i^-v*ff'^»igmfriMe'>i^ifri»
De eerste nieuwjaarskaart
Boze geesten
o
B. Both
W. A. Both-van 't Geloof
MELISSANT Marijkelaan 43
Familie en vrienden 's Heeren onmisbaren zegen
toegewenst. 1 januari 1988
Molendijk - MELISSANT - Telefoon 1372
wenst familie, vrienden en clientèle
een gezegend nieuwjaar.
Medewerkers van het Kon. Kweekbedrijf
en Zaadhandel
wensen u een voorspoedig 1988
Ruijgenhil 1 Telefoon 01877 - 1066
MELISSANT
Wij wensen familie, vrienden,
bekenden, clientèle
Het adres voor al uw goede boeken, platen
en cassettes (ook preekcassettes)
Bouwdijk 11 MELISSANT
Telefoon 01877 - 2657
Vracht- en veevervoer
Nieuweweg 31 - MELISSANT - Tel. 1409 en 1962
Een gelukkig nieuwjaar
Bij de wisseling des jaars al onze clientèle, vrienden
en bekenden een voorspoedig nieuwjaar toegewenst.
LOONBEDRIJF
Nieuweweg 41 - MELISSANT - Tel. 1960
Perkplanten, Potgrond, Geraniums enz.
Familie, vrienden en begunstigers een voorspoedig 1988.
Bouwdijk 3 - MELISSANT - Tel. 01877 - 1556 - 1541
Het bestuur van de Chr. Gem. Zangver.
wenst haar dirigent en leden
een gezegend en voorspoedig nieuwjaar.
Allen een voorspoedig 1988 toegewenst
Molendijk 17 MELISSANT
Alle familie, vrienden en bekenden een voorspoedig
nieuwjaar toegewenst.
Kraaijerdijk 35 MELIS SANT
5e Blad
WOENSDAG 30 DECEMBER 1987
Met klokgelui en hoorngeschal
een toekomstig jaar vol heil
en zegen
In de oude dagen van december maken de
slepende sloffen van het oude jaar plaats
voor de kinderschoenen van 1988. On
wennig, die eerste stapjes van de prille
dagen. Aan een stuk door, tot ook zij aan
het einde zelf zwaar beproefd zijn. Hoe
zwaar, is te lezen in dit gedicht van W. G.
Nouhuijs:
Zij sluipen in vale sleepende gewaden
op triestige mistige paden
Zoo moede, traage en lijze
naar 't einde van hun leven....
Zonder morren zonder klagen
Als weerloze dieren ter dood gedreven,
De stille stokoude dagen.
Onder het wicht van heel eenjaar
gaan zij krom, droef gebogen
Zij leunen zo zwakjes tegen elkaar
Met een wezenloos strak gestaar in hun ogen
Zij zien niet meer om....
Ik hoor in de lichtlooze nevelen
in de onafzienbare lanen
Van wintereenzaamheid, door 't half vergane
verdorde loof, 'hun zwakke stemmen prevelen
't gebed van wie nimmermeer klagen....
Ach - oude dagen!
Zij trekken verder, verder....
Op dooschenverlaten weg,
en niemand weet waarhenen.
Nog ritselt hun kleed langs de dorre heg
Dan wijken zeals schimmen in de nevelen weg
Zij zijn allen verdwenen.
O, stil nu, stil... ik word zo droef en wil
nu die dagen voor eeuwig zijn heengegaan
een poos in betreurend herdenken staan
voor weer and're komen.
Wnt zij hebben, wat zelden het hart hervindt
Een lieve illusie, een zielekind meegenomen!
„We hopen er een traditie van te maken",
aldus de voorzitter van de Culturele Com
missie van de Stichting „Grutterswei" het
vorige jaar in zijn slotwoord tijdens het
toenmalige Nieuwjaarsconcert dat ver
zorgd werd door het kamer-orkest „de
Drieklank" uit Middelharnis.
Het lijkt inderdaad een traditie te worden,
want op zaterdag 9 januari a.s. is er weer
een Nieuwjaarsconcert in de .Grutters
wei". Het begint allemaal om 20.00 uur
en de zaal is open om 19.30 uur.
Weer treedt het kamer-orkest „de Drie
klank" op, echter nu aangevuld met het
kamerorkest „K.S.O." uit Den Haag.
Beide orkesten staan onder leiding van
Henk van Dijk.
Was het vorige jaar het programma mis
schien nog niet een typisch Nieuwjaars
concertprogramma, dit jaar hebben beide
orkesten zich toegelegd op het uitvoeren
van vooral Weense licht-klassieke muziek
en operette fragmenten. Alles ligt gemak-
Genoeg geweeklaagd. Ieder weet voor
zich welke illusie verloren is gegaan, wat
er allemaal mis ging in de dagen van 1987.
De oude grijsaard 1987 is vertrokken. Hij
heeft naast veel leed ook veel goeds ge
bracht en we wensen ook nu weer onze
geUefden, vrienden en kennissen en ook
onszelf veel heil en zegen in het nieuwe
jaar. De nieuwjaarskaarten, sommige ont
roerend lelijk van smakeloosheid, worden
steeds artistieker en modemer.
Voor het eerst zijn nieuwjaarskaarten ge
signaleerd in de 15e eeuw. De motieven,
die van meet af aan werden uitgebeeld
waren de zandloper, de goede vaart, de
geplaveide weg, maar ook de vurige bede,
bewaard te blijven voor rampspoeden,
watersnood en oorlog. In de 17e eeuw
waren de nieuwjaarswensen een vorm van
bijverdienste. Dat was hard nodig in de
duurste dagen van het jaar. Vaak waren
het houtsneden. De naam van de dichter
van de wens was duidelijk zichtbaar, even
als die van de drukker. De verzorgers van
de lampen in de lantaarns, de „volders",
de lantaarnopstekers, de torenwachters,
bakkers en slepers waren het vooral die
een toepasselijke wens brachten.
Om echt alles te doen, wat maar kan om
het nieuwe jaar vol voorspoed te doen
verlopen, moeten alle slechte invloeden
verdwijnen, vervliegen, vervluchtigen op
de klanken van klok en hoorn. Het eerste
liefst op gewijde klokken, het Midwinter-
blazen in het oosten van het land. Lawaai
is er nog te over, het geknal van het
vuurwerk, wat niets met overlevering te
maken heeft. Helaas wel met overleven,
als het ondeskundig wordt gehanteerd.
Een welgemeende „Zegenwensch aan
alle Heeren, Mevrouwe, Burgers en In
gezetenen in hun woonplaats": En geef
d'Inwooners al een ieder met elkaar. Toch
een goedkoope Tijd in dit begonne Jaar.
Dat is d'oprechte Wensch van ons als
Vullislieden. Wij hopen, dat de Heer ons
Wenschen doen geschieden".
keiijk in het gehoor, zodat er ook voor de
niet speciale muziekliefhebber veel her
kenbaars te beluisteren valt. „Het is dan
ook een concert met voor elk wat wils",
volgens dirigent Henk van Dijk.
Er staat o.a. muziek op het programma
van Johann Strauss, Franz Schubert,
Franz Lehar en Robert Stolz. Maar er is
meer te beluisteren, o.a. typisch Weense
muziek door „Die Wiener Pfeiffer".
De twee kamerorkesten samen hebben
een bezetting van 35 a 40 personen en
gezien de akoestische kwaliteiten van de
„Grutterswei" kan het publiek een fijne
avond tegemoet zien.
PREDIKBEURTEN ZEELAND
Donderdag 31 dec. 1987 (Oudejaar)
SINT ANNALAND - Herv. Gem.
19.00 uur ds. A. vanHerk-Ger. Gem.
19.00 uur leesdienst - Ger. Gem. in
Ned. 18.45 uur leesdienst.
Vrijdag 1 januari 1988 (Nieuwjaar)
SINT ANNALAND - Herv. Gem.
10.00 uur ds. A. van Herk- Ger. Gem.
9.30 uur leesdienst - Ger. Gem. in
Ned. 9.45 uur leesdienst.
OUDDORP
Opj.l. zaterdag 19 december 1987 werd
in het verenigingsgebouw „Dorpstienden"
te OUddorp de door de gezamenlijke
Ouddorpse koren georganiseerde Kerst
uitvoering gehouden. Bij het publiek was
voor de avond grote belangstelling. De
uitvoering werd bezocht door ongeveer
525 belangstellenden en 200 koorleden.
Aan de kerstuitvoering werd meegewerkt
door: De Chr. gemengde zangvereniging
„Hart en Stem". Het Chr. jeugdkoor
„Van Knop tot Bloem" dat op 30 maart
1988 haar 30-jarig bestaan hoopt te her
denken. Het Chr. kinderkoor „Jong Be
gonnen" dat op 10 november 1987 her
dacht dat het 35 jaar geleden werd op
gericht Het Chr. Mannenkoor „Jubilate
Deo".
De avond werd geopend door de voor
zitter van het Chr. Mannenkoor „Jubi
late" Deo", dhr. R. Kleine.
De meditatie werd verzorgd door de stu
dent theologie, dhr. W. Emaus, die naar
aanleiding van Mattheus 2 vers 2 stilstond
bij de geboorte van Christus.
Verder werkte de uit 's-Gravenhage af
komstige hoboïst Paul Rooij mee aan het
programma. De koren werden door Abra
ham Bezuijen op de piano begeleid.
Aan het eind van de avond werd het
dankwoord uitgesproken door de voor
zitter van de Chr. gemengde Zangvereni
ging „Hart en Stem", dhr. N. Troost.
De algehele leiding van de avond was in
handen van de dirigent Jan Bezuijen.
Gezien de meditatie, samenzang en koor
zang mag worden teruggezien op een fijne
avond.
Van de avond is een opname op cassette
vervaardigd. De cassette is a 10,- te
bestellen bij:
A. de Vogel, Geleedstraat 11 te Ouddorp,
tel. 01878-3128.
J. de Vogel, Jongkoenstraat 10, te Goede-
reede, tel. 01879-2501.
■D
3
tMI
Zaterdag 2 januari wil „De Open Deur"
het nieuwe jaar beginnen met haar tradi
tionele nieuwjaarsreceptie. Er is dan ge
legenheid om elkaar het beste toe te
wensen voor het nieu\ye jaar.
Deze avond staat in het teken van de
ontmoeting met elkaar. Het Open Deur
team zou het fijn vinden om deze avond
alle bezoekers en ook de oud-bezoekers,
die weer eens de sfeer willen proeven, te
ontmoeten. Natuurlijk is er ook deze
avond weer ruimte voor de nieuwjaars
rede van de voorzitter, waarin wordt ge
keken op het komende jaar.
Alle jongeren van 16 jaar worden tussen
19.30 en 23.00 uur in „De Ark" te
Goedereede verwacht.
Van links naar rechts: Krijn, Leendert, Cornelis en Mina Hameetman, moeder Krijntje Sandifort,
Ideinzoon Marinus, vader Joliannes en Jacob Hameetman.
Wie veel in het verleden wroet loopt
soms het. gevaar om gebeurtenissen,
personen en afbeeldingen aan el
kaar te breien, deels omdat er geen
informatie meer voor handen is,
deels omdat ook personen die nog
veel van het verleden weten, zich
toch wel eens vergissen.
Zo'n vergissing ontstond bij de foto die
mijn vorige artikeltje in Eilanden Nieuws
van woensdag 23 december jl. illustreerde.
De personen op die foto moeten in volg
orde van links naar rechts zijn: Jan en
Maarten Rijnbrand, Johanna Tanis, Hans
Breen en Ninge Voogd.
Johannes Breen was een ,,klapzweeper".
Tegenwoordig zouden we over een loon-
werkersbedrijf gepraat hebben. De klap
zweper verzorgde het ploegen voor ver
scheidene kleine boeren. Later volgde
eventueel het maaien en het mennen van
vrachten sjalotten, koren, uien en andere
produkten. ledere morgen en avond ver
zorgde hij bovendien het vervoer van en
naar de Stellendamse boot.
De verbinding met Rotterdam liep in het
begin van deze eeuw niet via ,,Meneerse"
maar via Stellendam. Daarvoor had hij
twee soorten vervoer. Wie goed bij kas
zat, reisde met de „barrisjet", een ge
sloten rijtuig met een instapmogelijkheid
opzij. Voor andere particulieren was er
het gewone „rietuug". Als er een school
reisje werd georganiseerd, brachten de be
zitters van de rijtuigen de kinderen op die
manier naar de Stellendamse boot. Ik
denk dat de jeugd van tegenwoordig een
dergelijk schoolreisje wel zeer op prijs zou
stellen.
De boot voer dan via het kanaal door
Voome naar Rotterdam. Wie naar het
ziekenkhuis in Rotterdam moest, werd
dan met het rijtuig of op de platte boeren-
wagen in Stellendam gebracht. Bepaalt
geen pretje voor de zieke. Soms mocht de
medische hulp in Rotterdam dan ook vaak
niet meer baten.
Hans en zijn zoon Krijn waren tevens de
mensen van de bodedienst. Pakjes die met
de boot meekwamen werden a la raison
van 10 cent per pakje thuisbezorgd. De
verschillende winkeliers maakten van
deze mogelijkheid dankbaar gebruik. Mis
schien is het juister om van winkeliersters
te spreken, want die waren er nogal wat.
Denk maar aan de echtgenote van bode
zelf, Ningetje Voogd en dan niet te ver
geten Nele van Thijmen. Vooral de winkel
van de laatste kun je vergelijken met wat
nu een supermarkt is. Bijna alles wat er te
koop. Groente natuurlijk niet, dat kwam
uit het „hof, maar wel losse stroop,
griesmeel, suiker, erwten, bonen en grut
terswaren. Op de planken stonden de
glazen stopflessen met hun begeerlijke
inhoud en de blikken bussen met hun ver
rukkelijke geuren.
Tot in de vijftiger jaren bleef in dit soort
winkels iets van het verleden hangen. Als
kind was je dan heel gelukkig als je weer
om een pak Jonapudding mocht. Welke
verrassing zou er nu weer in zitten?
Voor de bodediensten had Hans twee
span paarden tot z'n beschikking. Als de
reddingsboot weer uitgeprobeerd moest
worden, werden beide spannen gebruikt
om de boot de duinen op te trekken.
Als het water tot de buiken van de paarden
kwam gleed de boot meestal vanzelf het
water in. Bij Teuntje Bouwman kon men
daarna opdrogen en de inwendige mens
verwarmen met een borrel.
Een ander adres voor dit geestrijk vocht
was Hans Lodder, tegenoverhetraadhuis.
Nu zou je het een slijterij genoemd hebben.
Brandewijn was duur, wel 3,50 per fles
(per kanne). Het drankgebruik was er
zowel hier als elders in het land nie
minder om. Verschillende voofbeelden
zijn er ook van drankmisbruik onder vrou
wen. In de annalen van de kerk is dan
vermeld dat hen om die reden de deelname
aan het Heilig Avondmaal ontzegd werd.
Eén mevrouw kocht wekelijks voor 12
stuivers brandwijn. Meer kon ze niet ver
teren, maar het drinken kon ze niet laten.
Op zaterdagavond kwamen de jongelui
om hun wekelijkse „maatje", een borrel
die je beslist niet in één slok naar binnen
werkte. De brandewijn werd getapt uit het
vat en verder nog verkocht per liter, Vi
liter, 1 dl. en Vi dl.
Catharina Breen, kleindochter van de
„klapzweeper en dienstbode in vaste
dienst bij Hans Lodder, bediende soms
ook de klanten. Met een geheugen als een
ijzeren pot zorgde ze voor herinneringen
aan ver vervlogen jaren. Zo kwamen na
meer dan driekwart eeuw de juiste namen
weer bij de juiste personen terecht. De
oorzaak was misschien wel dat stukje
zoethout dat door den ouwen Hans Hae-
meete iedere keer voor haar en haar
famiUeleden meegebracht werd.
„Wij hadden dat niet, want vader Breen
teelde sjalotten tot aan de achterdeur".
Bijna niemand had dat, het was een vorm
van luxe. Weet je wat ook zo bijzonder
aan je overgrootvader was? Hij had een
ringbaartje en droeg gouden oorringen
(een gewoonte die toen vaker voorkwam).
Als kind keek je daar met ademloze be
wondering naar".
Middelharnis
C. J. Hameeteman
1
Pieterstraat 28 - MELISSANT - Telefoon 1293
1 januari 1988 p.f.
Visite-, Verlovings-, Trouw- en Geboortekaarten.
Tevens het adres voor abonnement
Eilanden-nieuws en opgaven advertenties.
