EIÜVIIDEn-IIIEUWS De Synode van Dordrecht in 1618 en 1619 INGSSPRBKMET..., De Aktie Zuinig Stoicen is begonnen Heeft u de meterstanden al genoteerd? AiaiESSoSï" I FAK HET VOORPEEL PER METER m Jannie Kievit te Goedereede isRir Kalender 1988 gratis bij Spaarbanl( Geref. Kerk houdt weer bazar Boekbespreking: (slot) züio Makelaar Tamboer Sportieve mensen, opgelet! Uitslag kleurwedstrijd en puzzel kinderboekenweek 3e Blad VRUDAG 16 OKTOBER 1987 No. 5640 In een vorig artikel sclireef il( iets over liet gedenkboek van de Dordt- se Synode dat onlangs bg Den Her tog te Houten als jubileumuitgave uitkwam. Samen met dit prachtig verzorgde en fraai geïllustreerde boek verscheen tevens een herdruk van de „Acta ofte Handelingen des Nationalen Synodi", de officiële notulen dus. Een vorstel^ke uit gave!, dit laatste boek. Het telt meer dan negen en een half honderd pagina's en is op degelyke wgze gebonden. Een sieraad voor de boekenkast. Maar laat ik me verder tot de inhoud van beide boekwerken beperken. Daarover is nog wel een artikeltje vol te schrijven. Nogmaals zij gezegd dat het initiatief van uitgeverij Den Hertog lofwaardig is. Een betere keus was nauwelijks denkbaar. Al vele tientallen jaren geleden is het dat iets dergelijks en dan doel ik vooral op de jubileimiuitgave verscheen over dit onderwerp. Met het aandacht vragen voor de Dordtse Synode en haar wer^ dat na 370 jaar nog uiterst actueel is, heeft Den Hertog een waardevol en fundamenteel thema aangesneden. Een compliment ver dient de uitgever tevens voor de even wichtige keuze van de scribenten. Voorgeschiedenis Professor dr. W. van 't Spijker, hoog leraar kerkrecht en -geschiedenis aan de Theologische Hogeschool van de Christe lijke Gereformeerde kerken te Apeldoorn, gaat allereerst in op de voorgeschiedenis van de beroemde synode. Hij doet dat zoals we van hem gewend zijn, helder en met kennis van zaken. In minder dan 50 pagina's beschrijft de auteur een periode van een gelijk aantal jaren. Dat moest dus beknopt, maar ook de niet-deskundige lezer zal geen moeite hebben het betoog te volgen. Bijzondere aandacht vraagt de paragraaf over de „binding aan de be- lüdenis". Rond 1600 al was er de roep om revisie, herziening van de belijdenis. De Remonstranten vooral wensten „ruimte" daarvoor. De Contra-remonstranten ech ter weigerden, a! v/as het slechts voor de duur van een synode, de band aan de belijdenis op non-actief te zetten, over tuigd als ze waren van het schriftuurlijk gehalte van de confessie. Niet dat deze niet aan de Schriften mocht worden ge toetst. Integendeel, Gods Woord was en bleef ook bij de binding aan de belijdenis de enige regel van het geloof. In dit eerste hoofdstuk komen verder onder meer aan de orde ik volsta maar met het noemen ervan: de betekenis van de kerkorde, de voorlopers van de Remon stranten, het geding tussen Gomarus en Arminius, de inhoud van Remonstrantie en Contraremonstrantie, de rol van Olden- bameveldt, de toespitsing van het zowel leerstellige als politieke konflikt en de directe aanleiding, tenslotte, tot het bij eenroepen van de Synode. De paragraaf „Het hart van de zaak", noemde ik nog niet. Ze is tevens het hart van dit inleidende hoofdstuk. Het aan de orde zijnde geding betrof niet minder dan de zuivere predi king, de prediking van Gods genade voor doodschuldige mensen. Ondubbelzinnig blijkt nu en professor Van 't Spijker zegt het met zoveel woorden dat de Contra remonstranten en niet de Remonstranten zich terecht konden beroepen op de bood schap van Augustinus, Luther en Calvijn. Met name bij Calvijn worden de laatste vragen omtrent het geloof in de rechtvaar diging beantwoord in zijn belijdenis van de verkiezende genade, die in Christus is geopenbaard. Met hun standpunt omtrent de dubbele predestinatie verkiezing èn verwerping bewogen de laatsten zich in diens lijn. Een bijbelse lijn! Het tweede hoofdstuk schreef drs. H. Florijn. Hij is lid van de Oud Gerefor meerde Gemeenten en docent aan de Udemansscholengemeenschap te Hoeve laken. Hij vervaardigde korte biografische schetsen van de Synode-afgevaardigden alsmede van de ter Synode gedaagde Remonstranten. De vele portretten die in dit hoofdstuk zijn afgebeeld, zowel van de binnenlandse als van de buitenlandse le den, zijn bijeenvergaderd door de heer/f. Natzijl, de redacteur van uitgeverij Den Hertog. Dit interessante illustratiemate riaal verhoogt de waarde van het boek des Verkiezing Hoofdstuk drie is weer van de hand van prof. Van 't Spijker. „De Synode en de Remonstranten" is de titel. Zoals bekend was een aanmerkelijk deel van de synode- werkzaamheden gewijd aan de leerstellige geschillen tussen de diverse partijen in de kerk van Nederland. Het moest tot een beslissing komen en het kwam tot een besUssing. Deze bijdrage geeft een helder beeld waaróm het ging en hoe het ging. Op de synode gevraagd naar hun gedachten omtrent de verkiezing hebben de Remon stranten al hun energie aangewend om een discussie uit te lokken, niet over de ver kiezing, maar over de verwerping. Men trachtte door het gereformeerde gevoelen tot een karikatuur te maken, een scheiding tussen de afgevaardigden te veroorzaken en zo zelf te zegevieren. Ook trachtten ze keer op keer de zaak zelf te ontwijken door voortdurend formele kwesties te berde te brengen. De afloop is bekend. Na zes lange weken geduld te hebben betracht. zond de getergde voorzitterBogerman hen op 14 januari 1619 weg met de woorden: „Dimittimini exite" (Gü wordt weg gezonden. Gaat heen!). De synode kon toen echt aan het werk en sprak zich over de onderhavige kwestie uit in de als be lijdenisgeschrift aanvaarde Dordtse Leer regels, ofwel de vijf artikelen tegen de Remonstranten. Dr, C. C. de Bruin, emeritus-hoogleraar van de universiteit te Leiden, beschrijft in het volgende hoofdstuk de geschiedenis van de Statenbübel en zgn voorgangers. Een heel belangrijke beslissing van de Synode was het immers te komen tot een nieuwe en getrouwe vertaling van de bijbel. Eerst ongeveer 20 jaar later, in 1637 nu driehonderdvijftig jaar geleden kwam de zogenaamde Statenvertaling gereed. In Dordt werden de regels vastgesteld waar aan de bijbelvertalers zich moesten hou den. Op deze overzetting hopen we binnen kort in deze kolommen nog wel terug te komen. Het voorlaatste hoofdstuk van de hand van ds. A. Moerkerken, predikant van de Gereformeerde Gemeente van Gouda, behandelt nog een vijftal zaken waarover de Dordtse vaderen beshssingen namen. We lezen over de catechismusprediking, over de catechisatie (drievoudig: in huis, op school en door de kerk), over het dopen van heidenkinderen, de voorbereiding van de kandidaten en over de boekencensuur. Alles heel lezenswaardig en hier en daar uitermate leerzaam. Tenslotte nog een uitvoerige bijdrage van de al genoemde drs. Florijn. In dertien paragrafen beschrijft hij allerhande ge beurtenissen en wetenswaardigheden rondom de Synode. De kosten en trakte menten komen aan de orde, maar ook de gezondheid en de afwezigheid van de leden, de gebezigde taal (het Latijn), de toehoorders en bezoekers. Ook beschrijft hij de perming die ter gelegenheid van de Synode speciaal werd geslagen en aan de afgevaardigden uitgereikt. Het boek be sluit met een personenregister en een verantwoording van de vele illustraties. Genade Dit boek nodigt tot lezen en kijken uit. De fraaie vormgeving draagt daartoe het hare bij. Maar het is vooral de gedegen inhoud die er om vraagt. De schrijftrant is in het algemeen, hoewel verre van oppervlakkig, helder en duidelijk. En wat vooral geldt: de zaak van Dordt is het waard te worden gekend. Niet vanwege Dordt zelf maar vanwege de waarheid die in het geding was en is! Wie wil weten wat gerefor meerd is, leze de Leerregels van deze synode, de belijdenis der kerk. Hier klopt het hart van de Schriften. Deze waarheid is beproefd en waarachtig bevonden. Om dat het het getuigenis van de Heilige Geest Zelf met zich draagt. Genade óf doen gratis öf prestatie. Daarom gaat het. Om nogmaals met professor Van 't Spgker te spreken: Gods genade is het die absolute priori teit heeft en die als zodanig ook effectief is. Het kan niet ontkend worden dat deze belijdenis voortspruit uit wat het hart van de Reformatie is. En vanuit dit centrum staan alle dingen met elkaar in een onlosmakelijk verband: verkiezing en verzoening en wedergeboorte en vol harding. Zü liggen alle vast in het hart van God, dat in verkiezende genade zich in het evangelie van Christus open baart. Regelmatig loop ik het bejaardentehuis „Geldershof' te Dirksland binnen om er mijn ouders te bezoeken, die daar nu Ijaar wonen. En als ik in gedachten dat jaar de revue laat passeren, moet ik zeggen dat het personeel van Geldershof' er alles aan doet om het de bewoners naar de zin te maken. De grondslag voor de goede en fijne sfeer, die hier heerst, ligt naar mijn mening aan de grote inzet van iedereen die hier werkt.... Jannie Kievit is in „Geldershof'aktiviteiten-begeleidster. Een funktie die erg omvangrijk is en veel energie kost. Alles lijkt altijd zo soepel te verlopen maar dat er veel voorbereiding aan vooraf is gegaan, besef je nauwelijks. Jannie vertelt over haar werk: „'s Morgens drink ik met de bewoners gezamenlijk koffie. Zoveel mogelijk probeer ik hierbij aanwezig te zijn omdat de bewoners tijdens het koffiedrinken ge makkelijker praten. Eventuele problemen of wensen komen naar voren. Verder organiseer ik diverse aktivi- teiten: handwerkmiddag, hobbymiddag, (glas-mozaïk, silhouet-tekenen. Kerstkaarten maken enz.), bingo of spelletjesmiddag, groepsaktiviteiten, jaarlijks reisje, en kele weken geleden de verkoping (wat een groot succes was) en samen met dhr. Don, hoofd verpleging, 1 keerper maand het verzoekplatenprogramma. Sinds kort is er de mogelijkheid om aan bejaarden- gymnastiek mee te doen. Doch dit alles kun je niet realiseren zonder de hulp van vrijwilligers van het U. V. V. en een goed team. Jannie heeft 14 jaar in „de Vliedberg" te Ouddorp gewerkt, waar ze administratief werk verrichtte. Het beroep van aktiviteiten-begeleidster is haar echter op het lijf geschreven en ze doet haar werk dan ook met veel plezier. Ze onderneemt alles met een enthousiasme dat aanstekelijk werkt. Ze is in staat bewoners te bewegen mee te doen. „Maar het moét niet", is haar mening hierover, „als ze echt niet mee willen doen, dring ik niet langer aan. Iemand kan er toch op dat moment behoefte aan hebben om alleen te zijn?" Dat ze een Flakkeese is, ze is in Stellendam geboren, vindt ze in haar werk een voordeel. De afstand tot de bewoners is daardoor minder groot. Ze spreekt hun taal... Ik vraag haar wat het doel is van de aktiviteiten (een vraag waarop je het antwoord eigenlijk wel weet). „Persoonlijke aandacht en het bevorderen van de zelf standigheid en het onderlinge kontakt. Een „zich thuis voelen". Kortom: geestelijk, lichamelijk en sociaal wel bevinden". „Ben je, als je thuis in Goedereede bent, ook nog met je werk bezig?" „In het begin wel. Thuis dacht ik alles uit, hoe of ik dit of dat zou doen. Ik vind het fijn dat ik me hierin ten volle kan ontplooien. In het begin had ik me ten taak gesteld om mijn plannen binnen een bepaalde tijd te realiseren en dat is gebeurd". „Is je werkje hobby of doe je ook nog andere dingen?" „Nou, eigenlijk liggen mijn hobby 's wel op dit terrein. Ik doe jeugd- en zondagsschoolwerk; jong en oud trekken me aan.... En ja, verder kampeer ik graag, heerlijkinde natuur verblijven.... En een paar jaar geleden ben ik met vakantie naar Israël geweest". Vanaf 2 november wordt vanuit „Geldershof' het be kende „Tafeltje Dekje" voor de gemeenten Dirksland, Herkingen en Melissant verzorgt. Jannie heeft de coördi natie hiervan op zich genomen. Ze bezoekt de mensen die hiervoor in aanmerking wensen te komen. Een taak, waarbij ze opnieuw haar organisatietalent kan ont plooien.... Als ik mijn ouders hoor zeggen „we zijn daar en daar naar toe geweest" en ze voegen er aan toe „hoe heet ze ook weer.... (Jannie) kwam ons ophalen", dan weet ik dat ze een erg leuke middag gehad hebben.... Teunie Knöps Vorige week heeft u de meterkaart in de brievenbus gekregen. Daarop heeft u inmiddels de eerste meterstand van zondagavond of maandagmorgen kun nen noteren. Bent u dat vergeten? Geen probleem, u begint gewoon een week later met het noteren van de gasmeterstand. In het Eilanden-Nieuws van 23 ok tober a.s. wordt de eerste tabel met de streefverbruikcijfers gepubliceerd. U kunt dan zien of u de eerste week al onder de besparingsgrens zit. Blijft u boven het streefverbruik dan is er iets aan de hand. Het is dan zaak om goed op uw verbruik te letten en maat regelen te nemen. Misschien moet de gashaard of de cv.-ketel wel schoon gemaakt worden. Deze en nog vele andere tips vindt u vanaf volgende week samen met de tabel in deze krant. Nog geen meterkaart? U kunt hem afhalen bij de Emgo, Hoflaan 44 te Middelhamis of telefonisch aanvragen: 01870-2244. Meedoen is eenvoudig Op de kaart noteert u wekelijks de stand van de gasmeter. Daarmee kunt u elke week het werkelijk gasverbruik berekenen. Dit is het verschil tussen twee opeenvolgende meterstanden. In de tabel die elke week in deze krant wordt opgenomen zoekt u bij uw jaar- verbruik het bijbehorende streefver- bruik. Het streefverbruik geeft aan hoeveel gas u in een week, afhankelijk van de weersomstandigheden, had mogen verbruiken. Het streefverbruik noteert u op de kaart naast het week- verbruik. U ziet dan gelijk of u meer of minder heeft verbruikt. Probeer elke week onder het streefverbruik te ko men, dan zal aan het eind van de aktie uw gasverbruik behoorlijk zijn ver minderd. De tabel In de laatste kolom van de tabel vindt u het totale streefverbruik vanaf het be gin van de aktie. Als u op een bepaald moment wilt weten hoeveel u al be spaard heeft, hoeft u alleen uw ver bruik vanaf het begin van de aktie te berekenen. Dat vergelijkt u met het totale streefverbruik uit de laatste ko lom. Zo kunt u snel zien of de aktie resultaat oplevert. Met de kolom totaal streefverbruik kunt u ook, als u bijvoorbeeld de tabel een week heeft gemist, het streefver bruik voor die week alsnog zelf bere kenen. Het totaal streefverbruik kan dus een handig hulpmiddel zijn. Op de meterkaart staat geen speciale ruimte om het totaal streefverbruik vanaf het begin van de aktie te noteren. Wilt u dit bijhouden, dan kunt u daar voor de kolom notities gebruiken. U kunt daar ook de weersomstandig heden van elke week noteren. De weersgegevens worden elke week on der de tabel vermeld om u een indruk te geven waarom het streefverbruik hoog of juist laag is. Voor vragen over deze aktie of over ener gie in het algemeen kunt u terecht bij de AFDELING VOORLICHTING van de EMGO. Wie door het jubileumboek smaak ge kregen heeft in méér omtrent Dordrechts synode, schaffe zich daarnaast tevens de heruitgegeven Acta aan. Hier bent u bij de bronnen. Een hartelijke aanbeveling dus ook voor dit standaardwerk. Op maandagmorgen 6 mei 1619 werd in een plechtige zitting van de synode, de 153ste, dit keer in de Grote kerk van Dordrecht, plechtige afkondiging gedaan van de Leerregels. De praeses, ds. Boger- man, opende de bijeenkomst met een uit voerig dank- en smeekgebed, welk gebed integraal in de Acta werd opgenomen. Geen woorden van overwinning en glorie waren het, maar een ootmoedig gebed van schuldbelijdenis en lofzegging, vanwege de menigvuldige zegeningen onverdiend ontvangen. Het is een ontroerend gebed, waarin ook iets te beluisteren valt van deernis om de geslagen breuk en voorbede voor de afdwalenden opdat zij terugkeren. Maar bovenal roem in de HEERE Die Zijn weldaden genadig betoonde. De leer van Gods vrije genade die de Dordtse vaderen voorstonden, kenden ze uit de Schrift en uit de ervaring. De HEERE is goed dengenen die Hem verwachten, de ziele die Hem zoekt Het gaat wèl dengene die den HEERE zwijgt en zijne zaligheid verwacht. Want de HEERE verstoot niet eeuwig- lÜ. Maar waaneer Wij bedroefd heeft, zo ontfermt Hg wederom naar de vol heid Zijner goedertierenheden. Want Hij verlaat Zijn volk en erfdeel niet. En dit is Uwe wonderbaarlijke goed heid en trouw, die wy bevonden hebben en te dezer tijd roemen. Wy hebben in den angst onze zonden erkend, hebben U gezocht en aangeroepen; eindelijk antwoordende, hebt Gü ons gesteld in 't ruime. Gy hebt onze angst aangezien en de benauwdheden onzer zielen bekend. Gü hebt onze ziel levendig gemaakt en uw volk getroost. Gü hebt ons gegeven de begeerten onzes harten en de spraak onzer lippen hebt Gü van ons niet afgewend. N.a.v. Dr. W. van 't Spijker e.a. De Synode van Dordrecht in 1618 en 1619. 205 pag. Prijs f 29,90. Na 31 december 1987 f 39,90. Acta afhandelingen van de Nationale Synode te Dordrecht in 1618 en 1619. 963 pag. Prijs f 99,50. Na 31 december 1987 f 125,-. UitgeveriJ Den Hertog te Houten. Middelhamis J. M. J. Kieviet HYPOTHEEK NODIG? 01870-3477 De grootste spaarbank van Nederland, te weten de Verenigde Spaarbank, gaat zijn rekeninghouders weer verwennen. Ge durende de komende wereldspaarweek, die van 19 t/m 24 oktober gehouden wordt, wordt namelijk opnieuw aan alle cUënten de traditionele en inmiddels be roemde jaarkalender gratis aangeboden. Het thema voor 1988 is „kinderen en muziek". De tekeningen zijn van Betty van Spijker. Ook de wat kleinere kinderen worden niet vergeten. Voor hen liggen diverse leuke attenties klaar. De campagne „Muzikaal onthaal voor nieuwe spaarders" die momenteel succes vol verloopt, zal t/m wereldspaarweek verlengd worden. Bij deze aktie wordt een alleraardigste kubusradio als premium weggegeven bij het openen van een spaar rekening. HEAO-Spaarbankprüzen 1987 Op wereldspaardag worden traditioneel ook de HEAO-spaarbankprijzen uitge reikt. De drie geldprijzen (Ie prijs 5.000,-) worden toegekend aan HEAO'ers die, naar oordeel van een deskundige jury, een werkstuk hebben ingestuurd dat het best beantwoordt aan de criteria originaliteit, inzicht, realiteitszin en presentatie. De geselecteerden zijn: Bjom Huysman uit Groningen (Bedrijf en Beeldende Kunst), Pietemei Holm uit Zuidwolde en Jikke Sikkema uit Zwolle (Is Holland Tuming Cooler) en Cornelia Suurlanduit Breda (Analyse van de Gevolgen van de Invoering van het Dynamische Kostprijs systeem). MIDELHARNIS Evenals vorig jaar hoopt de aktiviteiteni- commissie van de Gereformeerde Kerk te Middelhamis, op de avond van vrijdag 23 oktober en de zaterdag daarop weer een bazar te organiseren met o.a. een boeken markt, gebakken vis en frites, buksschie- ten, ballen gooien enz. enz. met uiteraard mooie prijzen. Maar u kunt er ook gezellig in het koffie- hoekje een kopje koffie drinken, eventueel met iets erbij. Verleden jaar en ook nu weer is het doel geld bijeen te brengen voor de toen nog te realiseren en nu gerealiseerde uitbreiding, die ten behoeve van het verenigings- en jeugdwerk noodzakelijk was geworden. Dit heeft veel geld gekost en de commissie rekent op veel bezoekers!! Tegelijkertijd kan dan ook de uitbreiding worden bezichtigd! Hartelük welkom op: Vrijdag 23 oktobervan 19-22 uur Zaterdag 24 oktobervan 10-17 uur Open jeugdwerk „Onder de Wiek" Hou je van sporten, gezellig spel of toe kijken? Kom dan zaterdagavond 24 oktoberr naar de sporthal in Dirksland, waar het open- jeugdwerkteam een gezellige, spannende zeskamp organiseert. In de herfstvakantie is het weleens lekker om de pondjes eraf te lopen. Het is wel nodig, dat je je hiervoor opgeeft, en doe dit a.u.b. zo snel mogelijk, bij Kees en Din- gena Vreeswijk (tel. 01877 - 3424) of André Wolfert (tel. 01877 - 1405). Verdere informatie over deze avond krijg je volgende week. Het OJW-team Dirksland Aan de kleurwedstrijd van de Gemeen schapsbibliotheek Middelhamis is weer met veel enthousiasme deelgenomen. Alle ingeleverde kleurplaten hangen inmiddels in de jeugdafdeling van de bibliotheek. In de diverse leeftijdskategorieën hebben de volgende kinderen een prijs gewonnen: 2-3-4 jaan 1Stephan Knook (Middelhamis) 2. Gert-Jan v. d. Wende (Middelhamis) 3. Liesbeth Gebuys (Middelhamis) 5-6 jaar: 1. Marieke Boender (Sommelsdijk) Martien Poppe (Sommelsdijk) 2. Minke Hoeksma (Den Bommel) 3. Marianne Tanis (Sommelsdijk) 4. Marloes Groeneveld (Den Bommel) 7-8 jaar. 1. Suzanne Kemner( Sommelsdijk) 2. Paula Struik (Middelhamis) Annemarie de Waard (Sommelsdijk) 3. Thijs Leydens (Melissant) 4. Arthur Alderliesten (Middelhamis) 9-10 jaar: 1Marieke Boekholt (Middelhamis) 2. Liesbeth v. d. Velde (Sommelsdijk) 3. Richard Boender (Sommelsdijk) 4. Anja v. d. Marel (Middelhamis) 11-12 jaan 1. Jeroen Wielhouwer (Sommelsdijk) 2. Guido Poppe (Sommelsdijk) Marco de Waard (Sommelsdijk) 3. Monique Koopman (Sommelsdijk) Judith Kreeft (Middelhamis) De puzzel, bestaande uit boekfragmenten waar de juiste schrijver en titel bijgezocht moesten worden, scheen weinig proble men op te leveren. Er kwamen namelijk erg weinig foute oplossingen binnen. Uit alle goed eoplossingen zijn twee prijs winnaars getrokken. Dit zijn: Jolanda Nederlof (Nieuwe Tonge) Edwin Hollaar (Sommelsdijk). Alle prijzen kunnen worden afgehaald aan de balie van de bibliotheek. E. M.G. O. N.V. ENERGIE MAATSCHAPPIJ GOEREE OVERFLAKKEE Postbus 5 3240 AA MIDDELHARNIS Hoflaan 44 Tel. 01870-2244 Bel voor gratis komputerberekening

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1987 | | pagina 9