Het vredegerecht te Goedereede van 1811 - 1813(11) Zwart op wit per telefoon? ^"AVEHA Klok- of computerthermostaat I I Vakantie met tent of caravan weer populair i Vorwarts, kameraden, wir mussen zurück Gids gaat m.b.t. Flakkee wat mank mj- WB^ Bladz. 2 ,EILANDEN-NIEUWS" VRIJDAG 13 MAART 1987 In het vorige artikel is een inleiding gegeven op een aantal artikelen rond het vredegerecht te Goedereede. Besloten is met de mededeling dat in een volgend artikel aandacht zou worden besteed aan de funktionarissen bij het vredegerecht Door middel van dit artikel zal worden getracht deze belofte in te lossen, doch alvorens de betreffende personen de revue te laten passeren zyn een aantal inleidende opmerkingen op zijn plaats. Zoals gesteld werden de fiinctionarissen uit het volk gekozen. Dat wil zeggen, dat zij werden gekozen voor de plaatsing op een voordracht van kandidaten, welke alsdan door de keizer Napoleon werden benoemd. Een dergelijke lijst van voor drachten werd opgesteld door de kantons- vergadering, hetwelk in elk kanton aan wezig was, behoudens de eerste keer, toen alle kandidaten werden geselecteerd door het Ministerie van Binnenlandse Zaken. Op die eerste voordracht stonden de namen van: - Comelis Anemaet voor de funktie van vrederechter; - David van Weel als Ie plaatsvervanger; - Comelis Kievit als 2e plaatsvervanger; en - David Goekoop als griffier. Bedoelde functionarissen moesten aan een aantal eisen voldoen en wel de vol gende: - men moest een „dadelijk" (aktief) bur ger zijn, hetgeen inhield dat degenen die de burgerlijke rechten ontzegt waren, niet tot vrederechter c.q. plaatsver vanger of griffier konden worden be noemd; - men mocht niet in een dienstbare staat of tot de bedelstaf zijn gebracht; en - men moest de volle ouderdom van 30 jaar hebben bereikt. Voormelde personen voldeden aan deze eisen. Wijzigingen in de hiervoren ver melde bezetting hield in, dat als vrede rechters hebben gefunctioneerd David Goekoop en Johannis Plaat, als plaats vervanger nogmaals David Goekoop en als griffier Bartinus Jacobus Rumph. Dan nu nadere aandacht voor die personen. 1. Cornelis Anemaet De naam Anemaet is op het eiland een begrip geweest. Vele vooraanstaande fiink- ties werden door een lid van de familie Anemaet vervuld, variërend van burge meester van Oude Tonge tot notaris in Nieuwe Tonge, terwijl een broer van Comelis, namelijk Mr. Sebastiaan Hen drik Anemaet lid van het parlement is geweest. Comelis Anemaet is op 27 juli 1759 te Ooltgensplaat geboren en overleden te Middelhamis op 28 maart 1837. Betrok kene was gehuwd met Sara Petronella de Koningh op 8 mei 1786. Uit dit huwelijk werden vier kinderen geboren, namelijk Johannis Wilhelmus, geboren in 1796, Hendrik Willem, geboren in 1797, Mag- dalena geboren in 1801 en Petronella Coenradina, geboren in 1804. Comelis Anemaet was een zoon van Anthony Pietersz. Anemaet, geboren in 1726 en Maria Palingh. De eerstgenoemde zoon Johannis Wil helmus was apotheker te Dirksland, ter wijl een tweetal kleinkinderen, Maria Magdalena Petronella Anemaet en Hen- drikus Lodewijk Anemaet nog in Goede reede hebben gewoond. 2. David van Weel Deze eerste plaats vervangend vrede rechter was notaris te Dirksland en stamt uit het voor het eiland bekende geslacht van Weel. In de editie van 17 juni 1960 van dit blad was een genealogie van deze familie opgenomen naar aanleiding van het 25-jarig bestaan van het van Weel- Bethesda ziekenhuis te Dirksland. De kleindochter van David van Weel was namelijk Paulina Maria van Weel, wiens legaat de stichting van het ziekenhuis mogelijk heeft gemaakt. De familie van Weel was afkomstig uit Den Bommel zowel David van Weel als zijn vader zijn daar geboren, respectieve lijk op Il februari 1773 en 15 april 1746. De vader van David van Weel, Anthony van Weel is daar ook overleden en wel op 20 febmari 1813. David van Weel is te Dirksland overleden op 29 september 1849. Drie generaties uit het geslacht van Weel hebben het notariaat in deze plaats be mand. Na David van Weel, was dit zijn zoon Johannes Agathinus van Weel en zijn kleinzoon Mr. Pieter Comelis Adria- nus Matthijs van Weel. Deze periode heeft bijna een eeuw geduurd en wel van 1797 tot 1884. De familie van Weel kende ook betrek kingen met de familie Goekoop, doordat Johannes Agathinus van Weel gehuwd was met Hendrika Neeltje Goekoop, doch ter van David Goekoop. David van Weel zelf was gehuwd met Paulina Maria van der Valk, geboren te Dirksland op 16 september 1764 en over leden te Dirksland op 17 maart 1845. Betrokkene was zoals gezegd notaris te Dirksland. Daamaast was hij nog am bachtsheer van Sommelsdijk, alsmede schout en secretaris van Dirksland en in 1809 Baljuw van Zuidvoord(e). Uit dit alles moge blijken, dat de familie van Weel een vooraanstaande positie in Dirksland heeft ingenomen, doch vele lezers onder u zal dit reeds bekend zijn. 3. Cornelis Kievit 2e plaatsvervangend vrederechter was Cornelis Kievit te Goedereede. Betrok kene is geboren te Goedereede op 24 febmari 1756 en overleden te Goede reede op 2 aprill 836. Op 1 juni 1788 is hij gehuwd met Maartje Emaus. Zij hadden vijf kinderen, te weten vier zoons en een dochter. Opvallend was in het onderzoek van de behandelde zaken, dat de aller eerste zaak die de vrederechter kreeg te behandelen een verzegeling was naar aan leiding van het overlijden van de schoon vader van Comelis Kievit, namelijk Jan Emaus. Comelis Kievit was gemime tijd maire van Goedereede, alsmede adjunct-maire en president van het Provisioneel Bestuur. Samen met David Goekoop is Comelis Kievit nogal aktief geweest op de on roerend goed markt. Samen hebben zij in Goedereede meerdere percelen en pan den aangekocht en later weer doorver kocht. Betrokkene heeft zich in 1813 als plaats vervanger teroggetrokken evenals uit meerdere funkties onder de mededeling, dat hij gezien zijn leeftijd het vervullen daarvan niet meer op kon brengen en de mening was toegedaan, dat hij zich genoeg voor de gemeenschap had ingezet en zijn plaats moest afstaan aan de jongere garde. 4. David Goekoop David Goekoop is de centrale figuur geweest bij het vredegerecht. Betrokkene heeft alle ftinkties bij het vredegerecht vervuld, namelijk vrederechter, plaats vervangend vrederechter en griffier. David Goekoop is geboren te Goede reede op 27 september 1775 en overleden op 11 febmari 1857 eveneens te Goede reede. Betrokkene is gehuwd geweest met Cornelia van den Thoom, geboren te Zierikzee op 14 november 1781 en over leden te Goedereede op 3 juli 1859. Zij hadden vijf kinderen, waaronder eerder genoemde Hendrika Neeltje Goekoop. David Goekoop heeft vele ftinkties ver vuld binnen de Goereese gemeenschap, zoals schout-civiel, secretaris van Goede reede, weesmeester, president van het kanton Goedereede (in de franse tijd), burgemeester en notaris. Hij was een telg uit een geslacht, waarvan vele leden voor aanstaande posities hebben ingenomen. Genoemd kunnen worden zijn grootvader David Goekoop, zijnde secretaris van Goedereede, substituut-strandvonder, baljuw en schout van Goedereede en Westvoome, dijkgraaf etc. Zijn vader Cor nelis Goekoop was schepen te Goede reede, burgemeester-thesaurier, opziener van 's lands zeewerken, penningmeester der uurisdictie, commies van 's lands magazijnen, schouten secretaris van Stel- lendam etc. De zoon van David Goekoop zette deze traditie in iets bescheidener mate voort en was burgemeester van Goedereede en Stellendam. Na het overlijden van de echtgenote van David Goekoop is deze zoon vertrokken naar 's-Gravenhage en was daar ondermeer gemime tijd eigenaar van het nu zo bekende Catshuis. 5. Johannis Plaat Betrokkene was de derde en tevens laat ste vrederechter van het kanton Goede reede. Na zijn overlijden op 2 november 1834 werd de vakante plaats niet vervuld, doch waargenomen door de vrederechter van het kanton Sommelsdijk. Bij de in voering van de kantongerechten is het kanton Goedereede bij dat van Sommels dijk gevoegd. Johannis Plaat is vanuit Oude Tonge naar Goedereede gekomen. In 1812 was Met telefax stuurt u kontrakten, tekeningen en alle mogelijke documenten de wereld rond met telefoongemak. Uw eigen razendsnelle superkoerier staat al klaaj' in Oud Beijerland, bij. .8888S800J kantoormachine import b.v. schieweg 45 - rotterdam - tel: 010-4668211 adm. ruyterstraat 58 - oud beijerland - tel: 01860-15799* Aktie Zuinig Stoken: (deel II) De cv heeft 's morgens wat tijd nodig om hethuis op temperatuur te brengen. Dat kan 's winters nogal eens bibberig opstaan betekenen. Een klok- of com puterthermostaat biedt hier uitkomst. Die denkt als het ware mee en zorgt precies volgens uw wensen voor een behaaglijk verwarmd huis. Bollebozen Moderne computerthermostaten bie den aanmerkelijk meer mogelijkheden om het „stookgedrag" van de cv nauw keuriger te sturen. Ze zijn soms bij zonder „slim" en bieden ook een op lossing voor de beperkingen van de mechanische klokthermostaat. Dankzij de elektronica kunt u meer dere temperaturen per dag instellen. Vooral bij een regelmatig leef/werk patroon verhoogt dit het comfort en be spaart het wèl gas. Bijvoorbeeld in ge zinnen waar overdag niemand thuis is. Dan kan overdag de nachtverlaging worden ingesteld, zodat maximaal wordt bespaard, maar men toch thuis komt in een behaaglijk verwarmd huis. Bij het instellen van de computerther mostaat kan eveneens rekening wor den gehouden met het afwijkende leef patroon tijdens de weekeinden. AKTIE ZUINIG STOKEN AJ m3 Jib m3 0A m3 isaq m.T Meedenken Ook zijn er computerthermostaten optimizers genoemd die zelf uit rekenen op welk moment ze de cv-ketel aan moeten zetten om op het ingestelde tijdstip de gewenste temperatuur be reikt te hebben. Hierbij is ook vaak een buitentemperatuurvoeler toegepast. Na een tamelijk zachte nacht doet de verwarming er immers korter over om 's morgens op temperatuur te komen dan na een koude nacht. Deze thermo staten zorgen voor een efficiënt gas- verbruik, want de cv-ketel is nooit langer in werking dan strikt nood zakelijk is. Voor vragen over deze aktie of over energie in het algemeen kunt u terecht bij de afdeling VOORLICHTING van deEmgo. hij griffier bij het vredegerecht te Sommels dijk en daarvoor assistent van de baljuw te Brielle. Johannis Plaat is op 1 april 1781 gedoopt te 's-Gravenhage als zoon van Christiaan Plaat en Maria Reytenbagh, dochter van Gerardus Reytenbagh en Francina Alsche. Zijn vader leefde van 20 april 1753-29 juni 1798. Laatstgenoemde was boek verkoper en had zijn winkel naast de bekende Gevangenenpoort te 's-Graven hage en in een later stadium te Haarlem. Nog later was hij directeur van de lands drukkerij. De grootvader van Johannis Plaat was Johan Gottlieb Plaat (Plaht) en afkomstig uit Dantzig (Pools Pruisen) in het tegen woordige Polen. Hij is daar geboren in 1707 en op jeugdige leeftijd naar 's- Gravenhage gekomen en oefende het be roep van boekhandelaar uit en was ge huwd met Janneton Francoise Micke, een afstammeling van de franse hugenoten. Johannis Plaat was dan ook duidelijk een figuur die afstamde van emigranten met duits, pools en frans bloed. 6. Bartinus Jacobus Rumph Omtrent deze persoon zijn weinig of geen gegevens aangetroffen. Vanwaar betrok kene is gekomen is niet exact aan te geven. Betrokkene was een zoon van George Rumph en Johanna Wilhelmina Alde- kerk. Hij was gehuwd met Hendrika Jo hanna Spieringshoek. Op 22 mei 1812 is in Goedereede hun dochter Anna Wilhel mina geboren. Vermeldenswaard is nog dat betrokkene in 1813 aangifte heeft gedaan van diefstal van kleding van betrokkene en zijn echt genote van de waslijn bij hun woning aan de Pieterstraat te Goedereede. Vorenstaand is getracht een beeld te scheppen van de personen die werkzaam waren bij het vredegerecht Goedereede. In een volgend artikel zal aandacht wor den besteed aan de behandelde zaken. H. S. drukkerij kranse bv Ingezonden: Compliment voor geschiedschrijving van de Plaat door Jo Kosten Onlangs kreeg ik het door Jo Kosten geschreven boek „Tussen Kerk en Fort. Geschiedenis van Ooltgens plaat" in handen. Als (oud-)Piate- naar, liefhebber van boeken en alles wat met het verleden te maken heeft, heb ik niet lang geacht het te lezen. En ik kan niet anders zeggen, dan dat het mij uitstekend is bevallen. Het boek van Kosten bewijst dat er nog geschiedenis geschreven kan worden die boeit. Het bewijst dat geschiedenis niet per definitie duf en saai behoeft te zijn. En dat is een verheugend teken. In mijn vak, en de geschiedenis is mijn vak, vinden heftige diskussies plaats over hoe het verleden beschreven moet wor den. Er zijn boeken over het leven in de Gouden Eeuw die vol met diagrammen en tabellen staan over de graanprijzen, het scheepvaartverkeer, de belastingen. Dat zijn dikke, geleerde en bovenal heel nut tige boeken. Maar of je daar nu een beeld uit krijgt van hoe het vroeger was? Van dat alles vinden we niets in „Tussen Kerk en Fort". Geen rijen met cijfers, geen dik- doenerij: alleen het verhaal van onze Plaatse voorouders. Hoe ze leefden en woonden hoe ze hebben gestreden en liefgehad. Zo neemt Jo Kosten ons mee naar een vergadering van Schout en Sche penen op een koude oktoberdag in het jaar 1601. Hij vertelt over de tinnen kroezen met bier, over de rode plavuizen op de vloer, over de ganzeveer die krassend het perkament beschrijft. In gedachten zie je het verleden vorm krijgen, soms is het alsof je er zelf bij bent. Maar dat is niet de enige reden waarom ik van dit boek zo heb genoten. Het lijkt me ook een belangrijk boek. Niet een belangrijke boek in de zin dat er nog jaren over gesproken zal worden in de geschied wetenschap. Dat is ook niet erg, want daar is het niet voor geschreven. Nee, het is een belangrijk boek voor de Plaat zelf. Vooral voor hen die, net als ik, van een na oorlogse generatie zijn. Want wat weten wij nog van vroeger? Hoe het was? Soms wordt er nog over verteld door onze ou ders of grootouders, maar langzaam maar zeker komt ook daaraan een eind. En dan, wie zal het dan nog weten? Omdat aan het eind van de twintigste eeuw het bestaan toch al zo vluchtig is, is het belangrijk dat er iets van dat verleden op papier is komen te staan om ons te herinneren aan waar wij vandaan komen, waarom wij zijn zoals wij zijn. Wanneer wij dit belang erkenen, dan kunnen we niet anders dan waardering hebben voor de poging die Jo Kosten gedaan heeft om het verleden van de Plaat te beschrijven en levend te maken. Ik heb maar één bezwaar tegen boeken als deze: je leest ze te snel uit... Leen Dorsman, Utrecht N.B.: Het boek is nog verkrijgbaar bij de uitgever: A. de Bonte, Brandewijnstraat 11, Ooltgensplaat. Tel. 01873-2386. Nederland gaat deze zomer weer massaal op vakantie. Veel hotels zijn al volgeboekt en ook de campings mogen weer op een grote toeloop rekenen. Voor wie deze zomer op vakantie wil met een tent, vouwwagen of caravan, is onlangs de nieuwe WELKE-gids over tenten en caravans verschenen. Een handige informatiegids voor iedereen die de aanschaf van zo'n mobiel vakantieonderkomen overweegt. De populariteit van een vakantie met tent, vouwwagen of caravan is eenvoudig te verklaren: de kampeerder is mobiel en kan zijn onderkomen daar neerzetten waar het leuk is, en de boel weer snel opbreken als het onverhoopt wat tegenvalt. De verkoop van vouwwagens en caravans is nog steeds stijgende. De een schrijft dat toe aan het aantrekken van de ekonomie, anderen beweren dat het ligt aan de vele technische verbeteringen, die kamperen in tent, vouvi^wagen of caravan een stuk comfortabeler hebben gemaakt. De waarheid zal wel in het midden liggen. Vast staat, dat het aanbod is gegroeid. De produktieoverzichten met merken, typen en prijzen nemen in de nieuwe WELKE-gids maar liefst 17 pagina's in beslag. Ruim voldoende om een goede indruk te krijgen van wat er te koop is. WELKE gaat in deze gids vanzelfsprekend ook in op de andere aspekten van kamperen. Wie bijvoorbeeld een tent wil aanschaffen, moet niet alleen kijken naar het type tent, maar vooral ook naar de gebruikte doeksoorten. Er zijn vele materialen, elk met hun eigen voor- en nadelen. Een tussenvorm tussen tent en caravan, zo wordt de vouwwagen wel genoemd. Op zich een verklaarbare omschrijving, de meeste vouwwagens hebben immers net als een tent wanden van tentdoek, maar worden net als een caravan achter de auto gekoppeld. Aan de andere kant is het een kampeeronderkomen met een geheel eigen charme, waarbij vooral de vaak zeer ingenieuze constructies opvallen. Vouwwagens kosten zo tussen de vier- en achtduizend gulden, wat een stuk goedkoper is dan een caravan, waarvan de prijs op dit moment varieert van zes- tot veertigduizend gulden. Voor dat laatste bedrag hebt u dan wel een zeer luxueus onderkomen dat u gerust als uw tweede huis mag beschouwen. WELKE is er ook dit keer ingeslaagd een zeer volledige gids uit te brengen, die met zijn handige produktinformatie en de vele nuttige tips zeker niet gemist worden door iedereen die de aanschaf van een tent, vouwwagen of caravan overweegt. De WELKE-gids Tenten en Caravans kost 4,95 en is verkrijgbaar in de tijdschriftenwinkel. Ingezonden: Diep in Rusland was het Duitse leger doorgedrongen, ze stonden voor Staling- rad en in de Koeban. Het had een top prestatie geleverd, maar kon het niet vol houden. Generaal Von Paulus die 300.000 man verloren had, gaf zich met 70.000 man over. Terug naar de oude stellingen. Voorwaarts maar terug. Ook de Nederlandse landbouw heeft een topprestatie geleverd. We hebben van alles te veel. De leus was exporteren of sterven. Dus werden alle proeven en on derzoeken gedaan naar steeds groter op brengst, we zijn nu op weg naar een suikerbiet met 20% suiker en koeien met 8000 Itr. melk. Stoppen jongens, we heb ben al te veel koeien, varkens, kippen, melk, boter, brood, aardappelen, uien, wortels, witlof, spruiten, enz. en te veel mensen. De laatste oorlog kostte 50 miljoen do den en Europa was half verwoest. Veel werk en weinig mensen. Turken en Ma rokkanen werden te hulp geroepen. We werden verwend, vooral de jeugd. Maar nu moeten we terug. We leven op te hoge voet, leven haast allemaal van de bijstand, men noemt het nu subsidie. We kunnen geen huizen of schepen meer bouwen; geen schepen meer lossen zonder subsidie (10 miljoen). De landbouw, de E.E.G., moet ook ge steund worden. En dan de vele werklozen, vroeger waren het alleen mannen; nu ook werklozus, want er is geen werk meer in de De door de Zuidhollandse V.V.V. uit gegeven gids voor vakantie en vrije tijd gaat bij het noemen van de flakkeese attrakties nogal wat mank. Het stadje Goedereede wordt een lande lijk gelegen dorp genoemd, Stellendam zou een moderne vissersvloot hebben (moet zijn de gem. Goedereede) en de vloot van Middelhamis wordt halverwege de 15e (inplaats van de 19e eeuw) geda teerd; het beeldje van de kofjekoker wordt een kofkokertje genoemd. „Vanuit Stad aan het Haringvliet kunt u watersporten op het Haringvliet", zo wordt geschreven maar juist in Stad ontbreekt die accomo- datie voor passanten. Oude Tonge ten slotte heeft een bezienswaardig oud raad huis en ook daar is wel wat op af te dingen.... huishoudens. De was met een druk op de knop. Maar we zijn door al die subsidies; die betaald moet worden door werkgever en werknemer te duur geworden; van uien 12 et., aardappelen 20 et. kun je geen 200,- per dag loon betalen. 1,5 miljoen mensen gingen verleden week naar de zon en straks even veel naar de maan. Want de kleine ondernemer gaat er aan. En de Rotterdamse haven. Premier Lub bers heeft de bijna onmenselijke taak om te zorgen dat al die steun en subsidies ook in de toekomst betaald kunnen worden. Sterkte toegewenst! Want waar niet is, veriiest zelfs de keizer zijn recht. B.F. o. T. De tabel voor de week van 2 maart t/m K maart Nor maat jaar- verbruik 500 m3 600 m3 700 m3 800 m3 900 m3 1000 m3 1100 m3 1200 m3 1300 m3 UOO m3 1500 m3 1600 m3 1700 m3 1800 m3 1900 m3 2000 m3 2200 m3 2400 m3 2600 m3 2600 in3 3000 m3 3500 m3 4000 I7i3 4500 m3 5000 m3 5500 m3 6000 m3 Weekstreef- verbruik JLL m3 ZS in3 30 m3 3^ m3 jSa m3 ii m3 S2 m3 —S6- m3 dt m3 6S m3 JO m3 JA m3 _M_m3 85 m3 S8 m3 ^m3 m3 «.S m3 _ü4m3 f« m3 tSf, m3 179 m3 .201 m3 _2i4m3 Jt/CmS Totaal street- verbruik 3g0 m3 .JA£_ni3 ASi nm .^£iÈ^mi _i25_m3 _6fiL_m3 ai_m3 :£e_m3 .,^17 m3 _ifl5fl_m3 ttij m.3 .m3 _t2fi2_-m3 _litó_m3 iJiSS m3 tJ2S m.-i 1HSJ m3 <j;^ rn3 _ÜSa_m3 _2Ê?l__m3 30<< m3 3iSlL m3 ■^ég4 ml iloiS m3 Weergegevens Valkenburg Z-H berekenin9smOdel_GE__Den_Haag_ >EM.G.O. N.V. ENERGIE MAATSCHAPPIJ GOEREE - OVERFLAKKEE Postbus 5 3240 AA MIDDELHARNIS Hoflaan44 Tel 01870-2244 I SS X —'.i- -• I voorstraat 13 3245 t)g sommelsdijk tel. 01870-2275

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1987 | | pagina 10