U^ l-Us^
Leasing
Joods gebedenboek bleef in '42/'43
in het ruim achter
„Éénderde agrarische bedrijven
zal verdwijnen!"
799 -
Garage KNÖPS B.V.
KIEVIT WARMTE
Ramoco b.v.
Goeree-Overflakkee
Citroen'Hesselink
rHontidjemoH
Voorzitter Landbouwschap: 4
A. J. van Rumpt
hutbredtise
OPEN JEUGDWERK
Koninklijk bezoek
aan Dirksland
Minister Deetman
spreekt in Spijkenisse
Onze SHOWROOM
59e Jaargang
VRIJDAG 6 FEBRUARI 1987
No. 5570
CHR. STREEKBLAD OP GEREFORMEERDE GRONDSLAG
VOOR DE ZUID-HOLLANDSE EN ZEEUWSE EILANDEN
ABONNEMENTSPRIJS 11,50 PER KWARTAAL
ADVERTENTIEPRIJS 35 cent per mm
Bij contract speciaal tarief
Verschijnt tweemaal per week: dinsdag- en vrijdagavond
„In de komende tien tot vijftien
jaar zal ongeveer een derde van het
aantal agrarische bedrijven in ons
land gaan verdwynen. Dat komt
vooral door het feit dat veel oudere
boeren geen opvolger hebben, die
het bedrijf kan voortzetten".
Dat zei M. J. Varekamp, voorzitter van
het Landbouwschap tijdens een druk be
zochte ontmoetingsdag voor agrariërs uit
Noord-Zeeland, in Tholen. Volgens Va
rekamp is de helft van alle boeren en
tuinders op het ogenblik ouder dan vijftig
jaar. Van die helft is er in ruwweg zestig
procent van de gevallen geen opvolger die
het bedrijf over wil nemen. Dat betekent
dat voor het jaar 2000 op dertig procent
van alle bedrijven beëindiging waarschijn
lijk is.
Verekamp vertelde dat een gedeelte van
de kinderen uit agrarische geziimen er
geen zin in heeft in het voetspoor van de
ouders te lopen. Zij verkiezen een ander
beroep. Anderen zien er geen gat in het
bedrijf voort te zetten vanwege de grote
overschotten en de beperkende maatre
gelen.
De akkerbouw vormt op de geschetste
ontwikkeling geen uitzondering, aldus
Varekamp. Ook in die sector zal het aantal
bedrijven met een derde verminderen.
„Juist in de akkerbouw hebben veel
oudere bedrijfshoofden geen opvolger",
zei de voorzitter van het Landbouwschap.
Daarnaast is te verwachten dat door het
EEG-beleid de animo om granen te ver
bouwen sterk zal afnemen. De lagere
garantieprijzen zullen een daling van de
winstmarge tot gevolg hebben. Dat zal
leiden tot kostenbesparing via verder
gaande schaalvergroting en tot het uit
wijken naar vrije gewassen en nieuwe
teelten.
Een uitbreiding van het aardappelareaal
is niet te venvachten en ook het areaal
suikerbieten heeft zijn maximum bereikt,
stelde Varekamp. Hij voorspelde dat van
de overblijvende akkerbouwers slechts
tien procent het bedrijf zal voortzetten in
de vollegrondsgroenteteelt. In die laatste
sector zullen verdergaande specialisaties
optreden. Vooral voor kwaliteitsproduk-
ten als asperges, witlof, spruiten en prei
blijft er volgens Varekamp perspectief op
de exportmarkt. Voor wat betreft de fruit
teelt wordt een daling van het aantal be
drijven verwacht met twintig procent' „In
die sector is vanwege de sanering in de
jaren zeventig de concurrentiepositie wel
iswaar sterk verbeterd, maar ook daar zijn
problemen met de opvolging en blijft de
noodzaak tot produktiviteitsstijging", al
dus Varekamp.
Ook in de glastuinbouw zal het aantal
bedrijven met ongeveer twintig procent
afnemen.
Hetzelfde geldt voor de melkveehouderij.
De voorzitter van het Landbouwschap
voorspelde dat in de varkenshouderij een
derde van de bedrijven in het jaar 2000
verdwenen zal zijn. Dat betekent dat
anderen in deze tak hun bedrijf kunnen
vergroten. In de kippenhouderij zal het
aantal bedrijven zich stabiliseren. In de
boomkwekerij wordt een lichte stijging
van het aantal agrarische ondernemingen
verwacht.
KWALITEIT
Varekamp zei verder dat de Nederlands
land- en tuinbouw voorrang moet gaan
geven aan het afleveren van produkten en
uitgangsmateriaal met een hoogwaardige
kwaliteit.
„Niet „Meer", maar „Beter" moet van
nu af aan de lijfspreuk van agrarisch
Nederland zijn", aldus de Landbouw
schapsvoorzitter: „Daarvoor is ook een
beter inzicht nodig in wat de consument
precies verstaat onder kwaliteitsproduk-
ten". Dat vereist een intensieve samen
werking tussen producent en toeleverings-
en verwerkingsschakels van het agrari
sche produkt, waarschuwde Varekamp,
„met alle vertrengeling en gevaar voor
verlies van onafhankelijkheid van dien".
De heer Varekamp opperde de mogelijk
heid dat agrariërs een volgende schakel in
de produktieketen in eigen hand nemen
om dit gevaar af te wenden. „Er zouden
eigen verwerkende industrieën opgezet
kunnen worden om weer naar ons toe te
trekken, wat we ooit uit handen hebben
gegeven".
L
Sanitair Contr. verwarming
01870 - ^609
FOTO 1
ARJO VAN DER GRAAFF
Dit mooie geluid
moet u gehoord hebben'
Deze perfekte kwaliteit
„moet u gezien hebben'
Een midiset met equalizer,
dubbel cassettedeck, digitale
tuner met 16 voorkeurstations.
Adviesprijs 1099,-
Incl. boxen
vooraOe xAerhetdi
RENAULT-dealer
voor
Verkoop Service 01871 - 1662
t Verkoop na 17.00 uur:
l C. Breen, 01878 - 2496
^%icsla.
r^EUGEOT
TALBOT
AUTOMOBIELBEDRIJF
VISSER
Het artikel uit de serie „Uit de historie van Middelharnis", waarin
dhr. J. L. Strugk stilstond bij de wegvoering van de Middelharnisse
Joden in '42/'43 was er aanleiding toe dat in een Ridderkerkse flat
weer een Joods Gebedenboek tevoorschijn werd gehaald. De bezit
ster ervan was in de vermelding van weggevoerden een naam
tegengekomen die haar sterk herinnerde aan de naam die in goud
op de kaft van het boek staat gedrukt: G. Haagens-Roos....
In haar flat onthult de 85-jarige mevr. M. Pieterman-van Keulen iets van de
tragedie die achter de aanwezigheid van het gebedenboek in haar woning schuil
gaat; ze bezit het al sinds de oorlogsjaren toen ze schippersvrouw was en samen
met haar (in 1984 overieden) echtgenoot voer op het m.s. „JAMA". Helemaal
precies weet mevr. Pieterman niet meer wat hen naar Middelharnis voerde-,
maar ze denkt dat ze een vracht cokes hadden gelost bij de gasfabriek. Eenmaal
leeg werd hun schip gevorderd en werden ze gedwongen in Middelhamis
meubelen van weggevoerde Joden te laden; het werd een reis die ze beiden
hebben verafschuwd, maar er was geen ontkomen aan zoals die keer dat hun
schip in Maasbracht zou worden gevorderd. Ze werden getipt en zochten een
tijdig heenkomen.
De meubels die in Middelharnis werden geladen zouden naar hetDuitse Osna-
brück moeten worden gebracht, maar schipper Pieterman weigerde dat heel na
drukkelijk, het gevaar kennend dat hij dan zijn schip zeker kwijt zou raken,
hetgeen later in de oorlog toch gebeurde. De bestemming werd gewijzigd in
Amsterdam, na in Rotterdam nog boeken te hebben moeten laden; kennelijk
ook bezit van weggevoerde Joden. Het werd een trieste reis naar Amsterdam.
Mevr. Pieterman herinnert zich nog goed de weerzin die haar en haar man
bezette.
Nadat de JAMA in Amsterdam was gelost viel haar aandacht op een achter
gebleven boek, een Joods gebedenboek, uitgegeven in 1922 te Amsterdam, met
op de kaft o.a. de naam van de eigenaresse, G. Haagens-Roos. In het boek, met
de pen geschreven, de datums van overlijden van enkele familieleden, de laatste
Moeder, overieden 25 Tamoez 5701, zijnde 20 juli 1941. Er wordt overigens
geen plaatsnaam in genoemd en al die jaren is mevr. Pieterman er onwetend van
geweest dat de naam Haagens in Middel- overleed, nog slechts 35 jaar oud. Mevr. ^'^P^^ ook met het ochtend-
harms voorkwam. Pieterman zou graag willen weten of er g^^^^. Dikwijls werd zo'n boek gegeven
Het IS zelfs waarschijnlijk dat de eigena- ^j^ecte nabestaanden van deze Jood- J""?^" °P ^e en een
resse van het boek mevr. Margaretha ^^ouw in leven zijn. Misschien kunnen ""^/^J^ °P ^^^'J^^
(Greet?) Haagens-Roos is geweest die op ^^^ze lezers daarbij behulpzaam zijn? tot bas mi swa werd aange-
3 november 1942 werd weggevoerd en in j t- j nomen; ze werden dan kerkelijk meerder-
juli 1943 in het concentratiekamp Sobibor Een gebedenboek werd elke dag ge- jarig.
De 7-jarige Duitse herder Ikor van de fam. Wesdijk heeft in de
nacht van woensdag op donderdag dhr. Wesdyk uit zyn slaap
gewekt nadat in het woon/winkelpand op de Middelharnisse
Westdijk brand was uitgebroken die zich aanvankelijk in een
dichte rook manifesteerde. De hond blafte en tikte dhr.
Wesdijk met een voorpoot wakker en dat werd de hoogste tijd.
Het gezin van 4 personen zag vanaf de woonverdieping de weg
naar beneden al versperd en heeft door de voorramen via de
luifel een goed heenkomen moeten zoeken.
Het pand, beneden de schoenwinkel, daarboven het woongedeelte met de
ouderslaapkamer en daarboven een slaapverdieping waar de zoons Hilbert
en Stef sliepen, is vrijwel geheel uitgebrand. Het vuur vond gretig voedsel
in de voorraad schoenen en lederwaren en zocht zich via verlaagde
plafonds steeds weer een nieuwe uitbraak waardoor de brandweerploegen
van Middelhamis en Sommelsdijk steeds weer werden verrast op die
momenten dat het vuur onder controle leek te zijn. Over de oorzaak van de
brand bestond geen enkel vermoeden; door de technische recherche is dan
ook een onderzoek naar de mogelijke oorzaak ingesteld.
De fam. Wesdijk, die mim twee jaar geleden het pand van schoenhandel
Bolle overnam heeft zich temauwemood kunnen redden. De enige
vluchtweg die nog restte was via de luifel aan de voorzijde van het pand die
verbinding geeft met de luifels van de naastgelegen winkels. Door op de
ruiten te tikken werden de bewoners daarvan gewekt en kon alarm worden
geslagen. Intussen werd dat ook gedaan door buurman W. v. d. Kamp van
Huisvlijthuis v. d. Kamp.
De brandweerploegen van Middelhamis en Sommelsdijk leverden een
strijd die, begonnen tegen half 5 tot 9 uur voor Sommelsdijk-, en tot 10 uur
voor Middelharnis voort zou duren. Wat tegen het vuur gespaard kon
blijven liep desastreuze water- en rookschade op, welk laatste ook geldt
voor de aangrenzende panden.
De fam. Wesdijk lijkt voorlopig zijn intrek te nemen in een woon-unit op
het terrein van Hernesseroord, in afwachting van herbouw of totale
nieuwbouw van het zwaar gehavende pand.
Concentratie bij de brandweer.
PREDIKBEURTEN ZEELAND
Zondag 8 februari 1987
SINT ANNALAND - Herv. Gem.
10.00 en 18.00 uur ds. A. van Herk,
v.m. voorbereiding Heilig Avondmaal
-Ger. Gem. 9.30,14.00en 18.00uur
leesdienst - Ger. Gem. in Ned. 9.45,
14.15 en 18.15 uur leesdienst.
Nederlands Bijbelgenootschap
Wist u dat
per jaar in Nederland zo'n 200.000
bijbels worden gekocht?
in Korea voor het eerst in de ge-
schiedenenis een miljoen bijbels in één
jaar zijn verkocht?
het bijbelgenootschap van Kameroen
5.000 bijbels beschikbaar gesteld heeft
voor de bevolking die geëvacueerd is
uit het gebied dat geteisterd werd door
vulkanisch gifgas?
deze bijbels gratis worden uitgereikt
aan mensen in de kampen en dat het
Nederlands Bijbelgenootschap zijn
giro 44.000 heeft opengesteld om die
bijbels mede te bekostigen?
9 bübelgenootschappen en andere ver-
taalinstanties werken momenteel
aan bijbelvertalingen in 1300 ver
schillende talen?
in Haïti in één week tijd 50.000 bij
bels verkocht werden van de zojuist
gereedgekomen vertaling in het Haï-
tiaans, het vroegere Creools, dat nu de
landstaal van Haïti is?
MIDDELHARNIS - SOMMELSDIJK
A.s. zaterdagavond 7 februari staat „de
Hoeksteen" weer open voor jou. ledere
keer weer doet het team hun uiterste best
de zgn. vaste programma-avonden op een
voor jou zo aantrekkelijk mogelijke wijze
te vullen. Ook voor deze avond zijn ze
daarin weer geslaagd. Op deze avond is nl.
Joop Koens onze gast. Wie dat is?, daar
voor moetje naar „de Hoeksteen" komen.
Houdt jij van muziek?, dan is dit jouw
avond. We gaan samen luisteren naar, en
zingen met deze zanger, bekend van de
HGJB jongerenontmoetingsdagen.
Je komt toch ook wel?, we rekenen op je.
We beginnen om 20.00 uur, de zaal is
echter om 19.30 uur al open. Tot ziens.
SINT ANNALAND
Uienveiling van dinsdag 3 februari
1987 Uien, maat veertig opwaarts,
klasse twee N.L. 19.40 - 20,00.
Uienprijs per honderd kilogram. Aanvoer:
acht en veertig ton.
Kon na de brand; dhr Wesdijk met de
waakzame Ikor, het beeld wordt door
duisternis, rook en mist versluierd waarom het
niet mogelijk was het smeulende pand
te fotograferen.
Tfflili*"*'
'inn
op woensdag 22 april a.s. vindt in het
gebouw „Onderde Wiek" te Dirksland de
presentatie plaats van het niewue boek
van Rien Poortvliet.
Het boek draagt als titel: „Langs het
tuinpad van mijn vaderen".
Het eerste exemplaar zal in ontvangst
genomen worden door Z.K.H. Prins
Bemhard.
Cursus geesteliike vorming
Op D.V. maandag 9 februari hoopt ds.
A. Beens uit Krimpen a/d IJssel te spre
ken over „Schriftuurlijk bevindelijke pre
diking". Aanvang: 19.45 uur.
Plaats: Hervormd Verenigingsgebouw
„De Hoeksteen", Ring te Middelhamis.
Alle cursisten worden weer hartelijk uit
genodigd de avond bij te wonen.
Op dinsdagavond 10 febmari a.s. zal er
een grote CDA-regio-manifestatie wor
den gehouden in sociaal-cultureel cen
trum De Stoep, Uitstraat 43 in Spijke
nisse. Deze manifestatie zal plaats vinden
in het kader van de komende verkiezingen
voor de Provinciale Staten. Naast politici
op gemeentelijk en provinciaal niveau be
hoort eveneens tot de sprekers: drs. W. J.
Deetman, Minister van Onderwas en
Wetenschappen.
De manifestatie begint om 8 uur 's
avonds. Iedereen die belangstelling heeft
voor deze avond is van harte welkom. Er
zal gelegenheid zijn tot het stellen van
vragen aan Minister Deetman.
is ook op vrijdagavond tot 9 uur geopend
i LANGEWEG 113 TEL. 01870 - 2222 MIDDELHARNIS
POSTBUS 8 3240 AA MIDDELHARNIS
Redactie en administratie: Langeweg 13, Sommelsdijk
Tel. (01870) 2629. Na 5 uur (alleen voor redactie) tel. 01870 - 3392
Giro 167930 - Bank: Rabo Middelhamis Rek. no. 3420.01.108
OOSTr\ '^Afl '['O^/lM'-l SDfJK
I VOORSTRAAT 58 - 3247 CE DIRKSLAND - 01877-3517
01871 - 1553, Stad a.h. Haringvliet
J.V.C. DIGI-SYBTBEM TYPE PO-X 80
VINGEHLING 3-MIDDELHARNIS-tel 01870-2618
►♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦^♦♦♦♦♦^^j^»»»»»
^.J^^.>^l^.l^>^>^.•^l^4.4.^.l^.^l^^.l^.l^l^.lt.l|.l^l^l4.4.lH
r«i|! PF*?'»!.-. Mit..mt\ Rs», w-*..'.:
Peugeot Talbot dealer
Kastanielaan 41-43
Middelharnis - tel. 01870-3094
Herdershond wekt gezin
in brandend pand
Voor topkwaliteit, goede service en voortielige prilten:
FOTO-FILM REPORTAGE VIDEO - COMPUTER
Wesatraat 35 - Ma/enweg 4 - OuMorp - Telefoon 01378 IGiSan 3120
Filiati Renesse Pnntihop Hogetoom 172 Telefoon 01116-2400