Een prachtige emigranten-
brief uit 1849
MACKLOET
VISBEEN TRANSPORTEN
Vrienden en clientèle
een voorspoedig 1987
toegewenst
m
wenst u een
voorspoedig nieuwjaar
Bladz. 2
„EILANDEN-NIEUWS"
DINSDAG 30 DECEMBER 1986
J^IMMMPMIIMMIIIMMIIMIIIIIIMIIIIIIMIIIIIMIMIMMIIIIIIIMIMIM^^
Toen in 1849 een Ouddorpse emigrant vanuit het toen nog zo verre Amerika een brief schreef aan
zijn Ouddorpse familie, zal de man niet hebben vermoed dat zijn brief onnavolgbaar Jijn met de
kroontjespen geschreven, anno 1986 als een waardevol document zou worden beschouwd. De brief
werd met grote nauwkeurigheid bewerkt door dhr. en mevr. A. Goedhart te Middelharnis; van hen zijn
ook de tussen haakjes geplaatste verduidelijkingen. Het origineel is eigendom en in 't bezit van defam.
M. Tanis te Ouddorp. In het Engels vertaald zal de brief worden opgenomen in een publicatie van de
Kent State University in Kent, in de staat Ohio. De bijzonder gedocumenteerde inhoud van de brief
werd door de medewerkers van de Universiteit op bijzonder hoge waarde geschat, in het kader van een
onderzoek naar de sociale omstandigheden die tot de massale emigratie van toen hebben geleid.
Stellig zullen ook onze lezers van de inhoud van de brief met grote belangstelling kennis nemen.
m
Geadresseerde: Den Heer H. Tanis Lz.
Mr. Timmerman te Ouddorp
Eiland Overflakkee en Goedereede Provincie Zuid Holland
in het Koningrijk der Nederlanden
in EUROPA
Zeer geachte Broeder en Zuster,
Daar wij tot op heden nog geen berichten
van U of van onze ouders hebben ont
vangen, schrijven wij U ter gelegenheid
van het pas aangevangen jaar. Liever
hadden wij van U eerst bericht ontvangen.
Onze nieuwsgierigheid naar U, geloof mij,
kent thans geen grenzen meer.
Wat zou toch de reden zijn, zo vragen wij
ons onophoudelijk af, dat wij geen brieven
krijgen? Wij blijven, net als U, het ant
woord op deze vragen schuldig, omdat de
oorzaak voor ons onverklaarbaar is. Als
dit onderwerp, waarover wij ons zorgen
maken, ter sprake komt, blijven wij gissen;
wij hopen echter dat nóch ziekte nóch
dood de oorzaak is. Daarom vraag ik U
allereerst om Antwoord, waarmee ik dit
onderdeel wil besluiten.
Hierboven spreken wij van het pas be
gonnen jaar, maar als U deze brief ont
vangt, zal reeds een aanmerkelijk deel van
het jaar verstreken zijn; daarom willen wij
aan U allen onze wensen en beden doen
toekomen, hopende dat de Heer van Le
ven en Dood het behaagt U allen in het
leven te sparen. Aldus geniet U nog met
elkaar vele jaren deze onschatbare gunst
bewijzen, gunstbewijzen die U zeer stellig
onmiskenbare bewijzen geven om de
Hoop van de Eeuwige Zaligheid niet
moedeloos te behoeven op te geven. Die
goede God, wie U dit alles schenken kan,
vermeerdere U ook deze gunstbewijzen en
schenken U ook gezondheid en welvaren,
vrede, liefde en eensgezindheid, en één
maal het uur van sterven daar zal zijn,
schenke God U ook een veilige leidsman
over dood en graf in de hoogste Leidsman
Jesus Christus.
Onze 2 vorige brieven, zo hopen wij, hebt
U ontvangen. U zult daaruit zo het een en
ander vernomen hebben, maar omdat wij
Uw belangstelling zo goed kennen, nemen
wij aan, dat U nog meer wilt weten;
daarom wil ik U in deze brief weer wat
over ons zelf en ook over algemene bij
zonderheden schrijven.
Ik geniet. God zij dank, een voortdurende
gezondheid; Johanna verkeert, zoals ik U
vroeger schreef, in dezelfde omstandig
heid. We verkeren daarom in gezegende
omstandigheden.
Hoe het ons financieel gaat: ik heb ge
werkt tot Kerstmis en om U zelf te laten
oordelen over mijn verdiensten, wil ik U
zeggen dat ik sedert mijn aankomst tot nu
toe 124 gulden heb verdiend. Daar wij bij
onze aankomst potten en pannen nodig
hadden, hebben wij natuurlijk veel uit
gaven gehad. Van tijd tot tijd blijkt dat wij
nog meer nodig hebben en ik geloof dat wij
rustig kunnen aaimemen dat wij nog voor
200 gulden gereedschap moeten aan
kopen.
Want we hebben niets (ik bedoel huis
raad) en er is natuurlijk veel nodig. En
daar alles door het hier zo hoge werkloon
zeer duur is volgt, dat wij nog niet meer
hebben dan het hoognodige. Daardoor
hebben wij ook nog niet veel Amerikaanse
dollars kunnen sparen.
Mij dunkt. Jannetje, je zou bij ons wel
eens willen loeren, al was het slechts maar
om het hoekje van de deur, zoals wij dit bij
jullie ook wel zouden willen doen. Maar
helaas kan dit niet.
Maar kom, ik zal mijn best doen om toch
ons huishouden enigermate aan U voor de
geest te stellen.
Wij wonen in een kamertje, groot genoeg,
doch niet te groot voor 2 mensen. Daarin
staat één tafel naar Hollands model, 6
geschilderde stoelen met matten, dit alles
van hout, een bedstee als een Hollands
ledikant, overdekt met mooie meubelsitse
gordijnen (meubelsits soort van gedrukt
katoen tot overtrek van meubels), een
kachel waarop en waarin men alles bak
ken en koken kan, op de schoorsteenlijst,
welke veel op de Uwe lijkt, een Ameri
kaanse klok, alsmede 6 koppen en scho
tels, aan de muur een spiegel, geen schil
derijen en voor de rest wat keukengerei,
enz.
Ook nog een mooie plaats voor een latafel
(latafel ouderwets bergmeubel, een
lage, diepe kast met enige boven elkaar
geplaatste laden), waaraan ik thans bezig
ben(= zit te schrijven). En dit had ik haast
vergeten: op de tafel goed drinken en eten,
waarbij wij ook nog het geluk hebben dat
wij het nogal goed met elkaar kunnen
vinden, zodat wij het in de Nieuwe Wereld
nogal goed naar ons zin hebben en geen
berouw hebben van onze gedane keus,
ofschoon wij wel eens een zucht slaken als
wij met weemoed terugdenken aan al onze
betrekkingen. Echter, bij de gedachte aan
de zo zeer bezorgde vooruitzichten in ons
kwijnend vaderland en het alleen wijs
bestuur van de Allerhoogste, wissels onze
dankbaarheid wel eens af.
Doch broeder, mogelijk hebt ge reeds
enige opmerkingen gemaakt toen ik zèi,
dat ik tot Kerstmis heb gewerkt en nu
zonder werk ben. Waarschijnlijk vraagje
je af wanneer ik weer denk te beginnen?
Wel, ik denk, wanneer het weer dit toe
laat, over 8 of 14 dagen. Het is hier
namelijk verschrikkelijk koud, zeker deze
winter, terwijl het sedert de bij ons ook zo
beruchte winter van '38 hier nog niet zo
hard gevroren heeft. Zou ik niet om koude
geven, dan zou ik nog wel werk kunnen
krijgen, maar dan zou het ook altijd wer
ken zijn en daar Johanna nu 't liefst heeft
dat ik wat help in het nog onvolledige
huishouden, heb ik maar besloten op mijn
eigen baas te wachten, die mij dan ook
weer werk heeft toegezegd, doch op ze
kere voorwaarden, te weten: tot de lente
voor/18,75 endanweervoor/22,50per
week. Daar ik mij verbeeld, omdat mijn
Engels voor het ogenblik nog zeer ge
brekkig is, ik nergens beter terecht kan,
heb ik het raadzaam geoordeeld dit aan
bod aan te nemen, te meer, daar de
betaling altijd prompt plaats heeft, het
geen bij vele andere bazen nog al eens in
gebreke blijft. Bovendien kan men waar
lijk als timmermansknecht niet veel meer
verlangen, dunkt mij.
De hoge verdiensten maken hier veel
goed, omdat de prijzen der levensmid
delen, alles door elkaar genomen, hier niet
lager zijn dan tegenwoordig bij U. Ook de
huishuur is hier zeer hoog; het boven be
schreven kamertje kost ons 2,50 per
week, doch ook dit is waar: men behoeft
van datgene wat men hier verdient niets af
te staan. Heeft men het geld in de zak, dan
is het geheel eigendom, hetgeen bij U niet
zo is
Momenteel is Amerika een land van
algemene welvaart Dit blijkt in het bij
zonder wanneer men de levenswijze van
de lagere landen gadeslaat, ik bedoel die
genen, die slechts in hutten wonen.
Ik kom daar nog al eens en vaak zeg ik dan
ook tegen Johanna, dat het een lust is dat
volkje te zien eten. De beste burgers bij U
eten echt zo goed niet!
Zo ook, niettegenstaande het nu koud en
dor is, heb ik echter nog niemand gezien,
die bedelde. Zelfs geen mensen, aan wie
men ongevraagd iets zou willen geven,
teneinde geen vergissing te begaan, dit aan
meerderen te geven. Dit zouden onnatuur
lijke aalmoezen zijn, bovendien zouden
deze mensen zwaar beledigd worden.
Doch met dit al wil ik niet beweren dat er
geen armen zijn.
Laatst las ik in de krant dat een officier van
zeker deel der stad New-York een vrouw
met 3 kinderen in deerniswekkende toe
stand had gevonden, doch ook moet ver
meld worden, dat zij onmiddellijk werd
verzorgd en uit dit voorval, dat zo zeer de
aandacht trok, spreekt duidelijk christe
lijke naastenliefde.
De regeringsvorm, die naar U weet,
nogal verschilt met die in ons vaderland,
wil ik U door het volgende enigszins beter
doen kennen.
De Republiek bestaat momenteel, met de
territoire landstreken, uit 31 Staten, waar
van het hoofdbestuur bestaat uit één Presi
dent en Vice-President en 58 staatsieden.
Vervolgens het Huis der Vertegenwoordi
gers, bestaande uit 226 leden en enige
territoriale afgevaardigden. Aan hen is het
algemeen bestuur der Republiek toever
trouwd. Voorts heeft iedere staat een
Gouverneur en onder hem staan ambte
naren, die bijzondere belangen behartigen.
De rechtbaidcen bestaan als volgt: er is een
Hooggerechtshof, bestaande uit een chef
en 8 leden. Deze vergaderen slechts 1 keer
per jaar. Dan volgen 9 andere recht
banken en daar aan verbonden 37 dis-
tricts-rechtbanken, die bestuurd worden
door 321 rechters. Voorts ontbreekt het
niet aan officieren, welke met hun onder
geschikten een zeer goede orde weten te
handhaven. Eerstgenoemden hebben de
vrijheid om kleine misdaden te bestraffen.
Men behoeft niet te denken: „Amerika is
zonder recht, want het is een vrij land",
maar omdat het een vrij land is, heeft men
juist hier het recht nodig om de vrijheid te
handhaven. Vooral, als men in aan
merking neemt, dat hier zoveel vreemde
lingen van allerlei slag binnenkomen.
De zedelijkheid op straat, zonder kies te
zijn, wordt hier zelfs op strenge wijze
gehandhaafd.
De bevolking bestaat uit 20.460.000
zielen, van welke er in 21 verscheidene
staten nog 2.489.621 slaven zijn. Dat
getal is echter veel groter geweest,
omdat sedert lang en ook thans zo veel
mogelijk gestreefd wordt dit aantal te ver
minderen. Men behoeft echter niet te
denken dat de slaven onmenselijk be
handeld worden. Verre van dat! Ik geloof
zelfs, naar ik vernomen heb, (want hier
zijn geen slaven), dat menig arm mens in
Holland geen kwade ruil zou doen, wan
neer zij met hen konden wisselen.
Er liggen thans 28.000 mijlen spoor
wegen, waarvan 10.712 met magnetische
telegraaf zijn voorzien.
Er zijn meer dan 22.722 kerken, met
21.564 leraars, beide van allerlei sekten.
Ik weet echter niet, of er Joden onder zijn.
De handel is hier zeer levendig en in vele
plaatsen onvoorstelbaar belangrijk. Zo
hebt ge vast wel gehoord van het ijs, dat
men hier algemeen gebruikt in de zomer
en dat aan zeer velen een middel van
bestaan geeft.
Daarnaast wil ik echter Uw bijzondere
aandacht vestigen op de handel, door U te
zeggen dat in Boston één huis (handels
huis) in één jaar voor 17 miljoen gulden
naarAzië heeft uitgevoerd in 101 schepen.
Zo ook is de handel in steenkool ongeloof
lijk uitgebreid.
De Munt is gevestigd in Philadelphia,
waarnaast nog 3 kleinere bestaan, waarop
in 1847 voor 23.844.000 dollars aan geld
geslagen is.
Er is hier echter zeer veel papiergeld in
omloop, zeker wel van 300 verschillende
banken. Onder dit papiergeld bevindt zich
ook wel eens geld, dat geen of althans
mindere waarde heeft. Hoewel ik met
geen ander geld ben betaald geworden,
heb ik dit nog niet aangetroffen. Doch, hoe
dit papiergeld ook wezen mag, klinkende
munt is hier ook het beste, omdat het wel
eens gebeurt dat er sommige banken
springen en dan zijn natuurlijk de biljetten,
die aan die gesprongen banken toebe
horen, zonder waarde. Het is daarom het
beste de bankbiljetten zo spoedig mogelijk
tegen muntgeld in te wisselen.
De weersgesteldheid zult ge reeds uiteen
en ander vernomen hebben. Voor het
merendeel in de zomer drukkende hitte, in
de winter felle koude; ook afwisselend
regen, doch niet zo veel als in Holland. Ik
heb het echter nooit zo zwaar zien regenen
als hier. Zo ook komt onweer in de zomer
hier vaker voor en is zwaarder. De winter
brengt meer sneeuw waarvan men in
New-York goed weet te profiteren. Wij
hebben, bij gelegenheid dat wij daar wa
ren, ontelbare arresleden gezien. Daar
onder waren er, die met 6 paarden be
spannen waren, doch overigens met 4, 2
en 1 paard. Bellen waren ook niet aan de
paarden vergeten.
Het aantal vreemdelingen dat alhier aan
gekomen is in het afgelopen jaar, is aan
zienlijk geweest. Dit aantal is ontzettend
hoog, ofschoon dit mij nog niet volledig
bekend is.
Wij zijn benieuwd of de weduwe I. Maar-
tense-Tanis ook naar hier is vertrokken,
omdat wij daar niets van vernomen heb
ben. Toch heb ik bijna alle Hollanders die
hier aankomen, gesproken.
Zo ook zijn wij benieuwd hoe de geest tot
landverhuizing bij U gesteld is.
Mochten er zijn, die voornemens zijn dit te
ondernemen, dan raden wij hen aan op te
passen voor sommige, van hier naar Hol
land vertrokken Zeeuwen, die de be
doeling hebben, om wat land aan de een of
ander aan te smeren. Deze lieden werken
samen met het doortrapte slechte kantoor
van Hodenpijl, hier in New-York geves
tigd, waartegen niette veel gewaarschuwd
kan worden.
AFSTAND SNELHEID SERVICE SEDERT 1925
A. Visbeen Zn. b.v.
Visbeen Flora b.v.
Visbeen UK ltd
Hier heeft thans een opmerkelijke land
verhuizing plaats, waarover iedereen de
mond vol heeft, zoals wij zo vaak in Oud
dorp de mond vol hadden over Amerika.
En waarheen, vraagt ge ge af? Wel, het is
naar Califomië, een land, dat gezocht
wordt om het goud dat zich daar in
overvloed bevindt. Hoewel dit (land) tot
de Verenigde Staten behoort, vereist het 6
of 7 maanden reizen om daar te komen en
kost dit per persoon 375,-.
Dit land biedt aan een ieder die zich daar
bevindt, de gelegenheid volstrekt rijk te
worden. De daggelden bedragen daar zo
veel dollars als hier schellingen en er zijn
hier veel voorbeelden van mensen, die
daar slechts een korte tijd verkeerd heb
ben en nu rijk genoeg zijn om hier van hun
geld te kunnen leven.
Er zijn er dan ook zeer velen vertrokken.
Wij zullen echter niet van de partij zijn!
Nog iets over het timmeren, waarover ik
nu een beter oordeel vellen kan dan in het
begin. Ik heb er echter niet veel over te
zeggen, want veel moois wordt hier niet
gemaakt en het is meestal koekoek enen
dreun. Koekoek één zang harping on
the same string).
Wanneer men hier vreemd is en de taal
niet verstaat krijgt men de indruk dat men
hier op ons voor ligt. Doch, dat is zeker,
wanneer de Amerikanen op een Hol
landse winkel timmehvinkel timmer
mans-werkplaats) zouden komen, zouden
hun handen zeker meer verkeerd staan
dan de onze hier!
Het gaat er alles raar aan toe. Men is dit
hier echter gewoon en men licht er meer de
hand mee dan ik men maakt er zich
gemakkelijk van af) en het ziet er soms ook
schandalig uit, in het bijzonder, wanneer
men op regel en orde let.
Kozijnen, van welke aard ook, worden uit
grotere en kleinere plankjes neatness)
samengesteld. Ramen worden bijna ge
maakt als bij U. Aan stijlen en dorpels van
paneelwerk worden nimmer lijstjes ge
schaafd, maar slechts voorzien van een
ingespijkerd inleglijstje.
Zo worden ook deze beide laatste voor het
grootste gedeelte in machines afgewerkt.
Het metselwerk wordt ook met Ameri
kaanse spoed op elkaar gestapeld en men
ziet niet anders dan halfsteens verband, al
zijn de muren van een aanzienlijke dikte.
Men metsels beide zijden van de muren in
voornoemd verband 2 of 3 steen hoog op,
voegt deze met de troffel onder de hand
maar op en op slordige wijze werkt men
dan de andere stenen er tussen in. Daar
mee wordt dan geen kalk gespaard, zo dat
men aan de binnenkant van de muur bijna
meer kalk heeft dan aan de stenen. De
stenen zelf zijn zeer mooi en zien er uit
alsof ze geschaafd zijn. De Hollandse
stenen, al neemt men de beste moppen,
kunnen het er niet bij halen. De scheidings
muren in gebouwen worden samengesteld
uit ribben van 2 en 3, aan beide zijden"
bespijkerd met latjes van 7 a 8 mm. dik en
5/4 dm. breed. Daarop weet men de balk
zeer glad aan te brengen, doch met dit al
biedt de lege ruimte daarin een goede
verblijfplaats voor allerlei ongedierte.
Op dezelfde manier worden de onder
kanten der zolderbalken behandeld!
De openbare gebouwen zien er op het oog
niet bijzonder uit, evenwel heeft men wel
bijzondere gebouwen, die er mooi uitzien,
doch het van de Hollandse niet kunnen
winnen.
Het timmermansgereedschap wat men
hier heeft en bijzonder deugdelijk is, is
voorzien van het Engelse woord „War
ranted" en aan het Engelse (gereedschap)
dat met dat woord gestempeld is, geeft
men de voorkeur. De beste Engelse zagen
zijn aldus gemerkt: op het blad 3 Engelse
kronen en daartussen de naam der fabriek
(Spear and Jackson).
Op het zet der zaag, op een koperen
plaatje, aan een der schroeven vast
gehecht, staat eveneens: Spear and Jack
son, warranted.
Ge moet eens informeren of die te Rotter
dam ook te krijgen zijn. Ik geloof wel dat
ge die bij van Os bestellen kunt en dan
hebt ge de beste soort!
Het overige gereedschap, alhoewel dit van
model verschilt van het Hollandse, kan ik
echter zo veel beter niet noemen.
Het hier gebruikte timmerhout is van een
zeer goede kwaliteit en van dezelfde
deugdzaamheid als men wel eens van dat
ouderwetse in Holland aantreft.
Ik geloof niet, dat het hout hier op dezelfde
manier als in Duitsland gekapt wordt.
Daarbij is het de helft goedkoper dan bij U
en hoe westelijker men komt, hoe lager in
prijs. Dit is in het algemeen ook met de
levensmiddelen het geval. Ik veronderstel
daarom, dat daar betere zaken te doen zijn
dan hier, doch ik zou niet graag in on
zekerheid van hier willen vertrekken. Ik
houd het daarom voor het beste, mij hier
eerst in het Engels te bekwamen en mij toe
te leggen op enige kennis en informatie
aangaande de verschillende streken in de
Verenigde Staten, teneinde met enig ge
grond oordeel hierin te kunnen handelen.
De taal blijft mij nog zeer lastig en al
hoewel ik mij met alle kracht toeleg op de
beoefening daarvan, valt mij de omgang
met de mensen nog zeer moeilijk. Ik begin
wel wat te babbelen, doch ben nog te arm
in woorden een gesprek te kunnen onder
houden. Het lezen gaat echter beter en
weinig bevindt zich in een boek, hetwelk ik
niet duidelijk begrijp. Zo ook, wanneer ik
in de kerk ben, versta ik een groot ge
deelte der preek, in het bijzonder, wanneer
ik dicht bij de leraar zit.
De preken bevallen mij hier zeer goed,
want zo algemeen het liberalisme in ons
vaderland is, zo algemeen is hier het
orthodoxe. Dus het is daarmee in de
Nieuwe Wereld oud en in de Oude We
reld nieuw.
En hiermee eindigt mijn Amerikaans
verslag, en daar de Nieuwe Wereld, wat
betreft de natuurlijke gesteldheid, zeer
v^el overeenkomst heeft met die in Hol
land, heeft het mijns inziens geen zin, U
hierover nader in te lichten.
Het treurige bericht, dat ook in Holland
de cholera heersende is, heb ik uit het
schrijven van vader, alsmede uit de krant
vernomen. Zo ook moet ik U melden dat
deze zo vreselijke ziekte ook verspreid is
over bijna geheel Amerika en veel slacht-
off'ers maakt.
Ook heb ik in de krant gelezen over het
nieuw gekozen ministerie in Holland, over
de gevangenneming van de paus en diens
ontsnapping, de keus der Franse natie
voor hun president, enz.
Een en ander doet voorzeker duidelijk de
vinger Gods gewaarworden en werden
ooit zondaren toegeroepen: „Ontwaakt
Gij, die slaapt, staat op en laat Christus
over U lichten", dan is dit goed, dunkt mij.
En broeder, daar ik mij er van bewust ben
dat U niet ongevoelig bent en wij zo
menigmaal hebben gediscussieerd over
godsdienst, daarom voel ik mij nu dan ook
geroepen hierover enige woorden neer te
schrijven.
Mijn stelling zult ge voorzeker niet tegen
spreken, alhoewel ge mogelijk zegt: men
dient meer te ondervinden om zich als een
verloren zondaar voor de troon der genade
te kunnen neerwerpen. Ja, broer, niets
minder dan genade zelfs. Maar laten wij
ons echter niet vergissen, want dat strekt
ons hierin ten maatstaf? Om het tegendeel
vastte stellen? Het bedriegelijke hart toch
kan ons niet anders doen dan misleiden.
Dit doet of deed ons ook zo menigmaal
maar echter altijd tevergeefs verlangen
naar datgene, wat ons in die mening
bevestigen zou.
Nu, juist nu gij geroepen bent om Uw
zonden te belijden, of liever, als ik het zo
eens zeggen mag, om plotseling zalig te
worden. Dit heeft nog nooit een Christen
ondervonden en kan nooit ondervonden
worden. Want die zich als ellendige zon
daar of zondares in waarheid nederwerpt,
bidt wel: „O God, zijt mij zondaar ge
nadig", maar is er echter verre van af om
te zeggen: „God is mij zondaar genadig".
Hieruit volgt dan vanzelf, dat er dan geen
bidden meer zou behoren plaats te vinden.
En daar de roepstemmen hiertoe zo menig
vuldig zijn en niet tevergeefs geschieden,
zo hoop ik ook, dat ge Gods genade al in
zoverre hebt ondervonden, dat ge Hem
vrijmoedig kunt naderen, Hij, die ge
komen is om zondaars aan te nemen en
zalig te maken.
Ook U, geliefde zuster, geef ik bij deze het
belang der Eeuwigheid in bedenking: van
daag nog leeft ge, morgen mogelijk niet
meer. Dit althans is zeker: eens komt de
tijd dat er geen tijd meer wezen zal. Boven
dien levert het leven op deze aarde toch zo
veel zaligs niet op om daaraan met harten
hand vast te houden en hoewel Uw leven
toch wel gelukkig genoemd mag worden,
het laat toch nog veel te wensen over,
nietwaar? En hebt ge wel eens beseft dat
een mens niet altijd hier zal blijven? O,
neen, wij zijn reizigers naar een plaats,
verder dan Amerika, van waar ook brie
ven en van waar ook sommige mensen
terugkeren, maar die plaats, waar wij alle
maal naar toe reizen, heeft nog nooit
toegelaten dat iemand mocht terugkeren
of zelfs berichten mocht sturen!
Doordat een gedeelte aan de zij
kant van de originele briefverloren
is gegaan en uit het zinsverband
niet viel op te maken wat er even
tueel gestaan zou kunnen hebben,
zijn 6 regels in deze „vertaling"
niet opgenomen.
Onze nieuwsgierigheid naar U allen en zo
ook naar Uw omstandigheden, behoef ik
U zeker niet nog eens te zeggen. Zo ook
zijn wij zeer benieuwd naar al Uw kin
deren. Meldt ons toch, hoe Lientje, mijn
oude bijslaap hetmaakt(bijslaap broer
tje of zusje, waarnaast men in de bedstee
geslapen heeft, toen men nog klein was),
wat Jacob al leert op school en of hij al
druk aan het cijferen is, of Eeuwit nog
weet, wie de mandjes maakt en of hij al
aan het lezen is, hoe het met Diederik is?
Groeien Willem en Konuner nog flink om
haast in de broek te gaan?
Als ge schrijft, verwacht ik ook een letter
tje van Jacob en Lientje.
Vader heeft mij in zijn laatste brief ge
schreven dat hij aan U, op mijn verzoek,
het voornaamste van de door hem ont
vangen brief heeft meegedeeld, doch
schrijft mij echter niets over U.
Dit doet mij veronderstellen dat U hem
niet hebt geantwoord, anders hadden wij
toch iets van U vernomen.
.Menigmaal gaan wij in onze gedachten en
gesprekken van huisje tot deurtje over
Ouddorp rond en in onze dromen zijn we
daar en spreken met U.
Zo ook bevind ik mij niet zelden omringd
door de heren timmerlieden, waarover U,
naar ik hoop, in Uw brief wat zult ver
melden.
Tenslotte doen wij U allemaal, zowel in
het algemeen als in het bijzonder, onze
hartelijke groeten; groet ook de .familie,
voorts bijzondere vrienden en vriendinnen.
Ja, groet allen, die naar ons vragen. Wij
zijn niemand vergeten. Graag zouden wij
sommige namen opschrijven, dit durf ik
echter niet, teneinde niet de indruk te
wekken, dat ik de vriendschap van som
migen vergeten zou hebben.
Met deze roepen wij allen in het geheugen
terug en danken wij hen nog hartelijk.
Wij groeten U nogmaals en roepen U
hartelijk toe: vaarwel! vaarwel!! vaarwel!!!
Uw liefhebbende broeder
D. van Bockhove en
Zuster J. Emans
Mijn adres is:
D. van Bockhove bij den Heer H. Albers
Weststreet No. 26 New-York
North America
Brooklijn, 22 januari 1849
Ontvangen 4 April
VERSMARKT
Nieuwe Tonge
Tel. 01875-1283
Telex 23648
s-Gravenzande
Tel. 01748-17757
Veiling Fase 2 A
Aalsmeer
Tel. 02977-20912
Telex 12330
Greenwich
London
Tel. 1-8531 494
Telex 065-896803
NIEUWE TONGE - TEL. 12 23