Een prachtige emigranten- brief uit 1849 MACKLOET VISBEEN TRANSPORTEN Vrienden en clientèle een voorspoedig 1987 toegewenst m wenst u een voorspoedig nieuwjaar Bladz. 2 „EILANDEN-NIEUWS" DINSDAG 30 DECEMBER 1986 J^IMMMPMIIMMIIIMMIIMIIIIIIMIIIIIIMIIIIIMIMIMMIIIIIIIMIMIM^^ Toen in 1849 een Ouddorpse emigrant vanuit het toen nog zo verre Amerika een brief schreef aan zijn Ouddorpse familie, zal de man niet hebben vermoed dat zijn brief onnavolgbaar Jijn met de kroontjespen geschreven, anno 1986 als een waardevol document zou worden beschouwd. De brief werd met grote nauwkeurigheid bewerkt door dhr. en mevr. A. Goedhart te Middelharnis; van hen zijn ook de tussen haakjes geplaatste verduidelijkingen. Het origineel is eigendom en in 't bezit van defam. M. Tanis te Ouddorp. In het Engels vertaald zal de brief worden opgenomen in een publicatie van de Kent State University in Kent, in de staat Ohio. De bijzonder gedocumenteerde inhoud van de brief werd door de medewerkers van de Universiteit op bijzonder hoge waarde geschat, in het kader van een onderzoek naar de sociale omstandigheden die tot de massale emigratie van toen hebben geleid. Stellig zullen ook onze lezers van de inhoud van de brief met grote belangstelling kennis nemen. m Geadresseerde: Den Heer H. Tanis Lz. Mr. Timmerman te Ouddorp Eiland Overflakkee en Goedereede Provincie Zuid Holland in het Koningrijk der Nederlanden in EUROPA Zeer geachte Broeder en Zuster, Daar wij tot op heden nog geen berichten van U of van onze ouders hebben ont vangen, schrijven wij U ter gelegenheid van het pas aangevangen jaar. Liever hadden wij van U eerst bericht ontvangen. Onze nieuwsgierigheid naar U, geloof mij, kent thans geen grenzen meer. Wat zou toch de reden zijn, zo vragen wij ons onophoudelijk af, dat wij geen brieven krijgen? Wij blijven, net als U, het ant woord op deze vragen schuldig, omdat de oorzaak voor ons onverklaarbaar is. Als dit onderwerp, waarover wij ons zorgen maken, ter sprake komt, blijven wij gissen; wij hopen echter dat nóch ziekte nóch dood de oorzaak is. Daarom vraag ik U allereerst om Antwoord, waarmee ik dit onderdeel wil besluiten. Hierboven spreken wij van het pas be gonnen jaar, maar als U deze brief ont vangt, zal reeds een aanmerkelijk deel van het jaar verstreken zijn; daarom willen wij aan U allen onze wensen en beden doen toekomen, hopende dat de Heer van Le ven en Dood het behaagt U allen in het leven te sparen. Aldus geniet U nog met elkaar vele jaren deze onschatbare gunst bewijzen, gunstbewijzen die U zeer stellig onmiskenbare bewijzen geven om de Hoop van de Eeuwige Zaligheid niet moedeloos te behoeven op te geven. Die goede God, wie U dit alles schenken kan, vermeerdere U ook deze gunstbewijzen en schenken U ook gezondheid en welvaren, vrede, liefde en eensgezindheid, en één maal het uur van sterven daar zal zijn, schenke God U ook een veilige leidsman over dood en graf in de hoogste Leidsman Jesus Christus. Onze 2 vorige brieven, zo hopen wij, hebt U ontvangen. U zult daaruit zo het een en ander vernomen hebben, maar omdat wij Uw belangstelling zo goed kennen, nemen wij aan, dat U nog meer wilt weten; daarom wil ik U in deze brief weer wat over ons zelf en ook over algemene bij zonderheden schrijven. Ik geniet. God zij dank, een voortdurende gezondheid; Johanna verkeert, zoals ik U vroeger schreef, in dezelfde omstandig heid. We verkeren daarom in gezegende omstandigheden. Hoe het ons financieel gaat: ik heb ge werkt tot Kerstmis en om U zelf te laten oordelen over mijn verdiensten, wil ik U zeggen dat ik sedert mijn aankomst tot nu toe 124 gulden heb verdiend. Daar wij bij onze aankomst potten en pannen nodig hadden, hebben wij natuurlijk veel uit gaven gehad. Van tijd tot tijd blijkt dat wij nog meer nodig hebben en ik geloof dat wij rustig kunnen aaimemen dat wij nog voor 200 gulden gereedschap moeten aan kopen. Want we hebben niets (ik bedoel huis raad) en er is natuurlijk veel nodig. En daar alles door het hier zo hoge werkloon zeer duur is volgt, dat wij nog niet meer hebben dan het hoognodige. Daardoor hebben wij ook nog niet veel Amerikaanse dollars kunnen sparen. Mij dunkt. Jannetje, je zou bij ons wel eens willen loeren, al was het slechts maar om het hoekje van de deur, zoals wij dit bij jullie ook wel zouden willen doen. Maar helaas kan dit niet. Maar kom, ik zal mijn best doen om toch ons huishouden enigermate aan U voor de geest te stellen. Wij wonen in een kamertje, groot genoeg, doch niet te groot voor 2 mensen. Daarin staat één tafel naar Hollands model, 6 geschilderde stoelen met matten, dit alles van hout, een bedstee als een Hollands ledikant, overdekt met mooie meubelsitse gordijnen (meubelsits soort van gedrukt katoen tot overtrek van meubels), een kachel waarop en waarin men alles bak ken en koken kan, op de schoorsteenlijst, welke veel op de Uwe lijkt, een Ameri kaanse klok, alsmede 6 koppen en scho tels, aan de muur een spiegel, geen schil derijen en voor de rest wat keukengerei, enz. Ook nog een mooie plaats voor een latafel (latafel ouderwets bergmeubel, een lage, diepe kast met enige boven elkaar geplaatste laden), waaraan ik thans bezig ben(= zit te schrijven). En dit had ik haast vergeten: op de tafel goed drinken en eten, waarbij wij ook nog het geluk hebben dat wij het nogal goed met elkaar kunnen vinden, zodat wij het in de Nieuwe Wereld nogal goed naar ons zin hebben en geen berouw hebben van onze gedane keus, ofschoon wij wel eens een zucht slaken als wij met weemoed terugdenken aan al onze betrekkingen. Echter, bij de gedachte aan de zo zeer bezorgde vooruitzichten in ons kwijnend vaderland en het alleen wijs bestuur van de Allerhoogste, wissels onze dankbaarheid wel eens af. Doch broeder, mogelijk hebt ge reeds enige opmerkingen gemaakt toen ik zèi, dat ik tot Kerstmis heb gewerkt en nu zonder werk ben. Waarschijnlijk vraagje je af wanneer ik weer denk te beginnen? Wel, ik denk, wanneer het weer dit toe laat, over 8 of 14 dagen. Het is hier namelijk verschrikkelijk koud, zeker deze winter, terwijl het sedert de bij ons ook zo beruchte winter van '38 hier nog niet zo hard gevroren heeft. Zou ik niet om koude geven, dan zou ik nog wel werk kunnen krijgen, maar dan zou het ook altijd wer ken zijn en daar Johanna nu 't liefst heeft dat ik wat help in het nog onvolledige huishouden, heb ik maar besloten op mijn eigen baas te wachten, die mij dan ook weer werk heeft toegezegd, doch op ze kere voorwaarden, te weten: tot de lente voor/18,75 endanweervoor/22,50per week. Daar ik mij verbeeld, omdat mijn Engels voor het ogenblik nog zeer ge brekkig is, ik nergens beter terecht kan, heb ik het raadzaam geoordeeld dit aan bod aan te nemen, te meer, daar de betaling altijd prompt plaats heeft, het geen bij vele andere bazen nog al eens in gebreke blijft. Bovendien kan men waar lijk als timmermansknecht niet veel meer verlangen, dunkt mij. De hoge verdiensten maken hier veel goed, omdat de prijzen der levensmid delen, alles door elkaar genomen, hier niet lager zijn dan tegenwoordig bij U. Ook de huishuur is hier zeer hoog; het boven be schreven kamertje kost ons 2,50 per week, doch ook dit is waar: men behoeft van datgene wat men hier verdient niets af te staan. Heeft men het geld in de zak, dan is het geheel eigendom, hetgeen bij U niet zo is Momenteel is Amerika een land van algemene welvaart Dit blijkt in het bij zonder wanneer men de levenswijze van de lagere landen gadeslaat, ik bedoel die genen, die slechts in hutten wonen. Ik kom daar nog al eens en vaak zeg ik dan ook tegen Johanna, dat het een lust is dat volkje te zien eten. De beste burgers bij U eten echt zo goed niet! Zo ook, niettegenstaande het nu koud en dor is, heb ik echter nog niemand gezien, die bedelde. Zelfs geen mensen, aan wie men ongevraagd iets zou willen geven, teneinde geen vergissing te begaan, dit aan meerderen te geven. Dit zouden onnatuur lijke aalmoezen zijn, bovendien zouden deze mensen zwaar beledigd worden. Doch met dit al wil ik niet beweren dat er geen armen zijn. Laatst las ik in de krant dat een officier van zeker deel der stad New-York een vrouw met 3 kinderen in deerniswekkende toe stand had gevonden, doch ook moet ver meld worden, dat zij onmiddellijk werd verzorgd en uit dit voorval, dat zo zeer de aandacht trok, spreekt duidelijk christe lijke naastenliefde. De regeringsvorm, die naar U weet, nogal verschilt met die in ons vaderland, wil ik U door het volgende enigszins beter doen kennen. De Republiek bestaat momenteel, met de territoire landstreken, uit 31 Staten, waar van het hoofdbestuur bestaat uit één Presi dent en Vice-President en 58 staatsieden. Vervolgens het Huis der Vertegenwoordi gers, bestaande uit 226 leden en enige territoriale afgevaardigden. Aan hen is het algemeen bestuur der Republiek toever trouwd. Voorts heeft iedere staat een Gouverneur en onder hem staan ambte naren, die bijzondere belangen behartigen. De rechtbaidcen bestaan als volgt: er is een Hooggerechtshof, bestaande uit een chef en 8 leden. Deze vergaderen slechts 1 keer per jaar. Dan volgen 9 andere recht banken en daar aan verbonden 37 dis- tricts-rechtbanken, die bestuurd worden door 321 rechters. Voorts ontbreekt het niet aan officieren, welke met hun onder geschikten een zeer goede orde weten te handhaven. Eerstgenoemden hebben de vrijheid om kleine misdaden te bestraffen. Men behoeft niet te denken: „Amerika is zonder recht, want het is een vrij land", maar omdat het een vrij land is, heeft men juist hier het recht nodig om de vrijheid te handhaven. Vooral, als men in aan merking neemt, dat hier zoveel vreemde lingen van allerlei slag binnenkomen. De zedelijkheid op straat, zonder kies te zijn, wordt hier zelfs op strenge wijze gehandhaafd. De bevolking bestaat uit 20.460.000 zielen, van welke er in 21 verscheidene staten nog 2.489.621 slaven zijn. Dat getal is echter veel groter geweest, omdat sedert lang en ook thans zo veel mogelijk gestreefd wordt dit aantal te ver minderen. Men behoeft echter niet te denken dat de slaven onmenselijk be handeld worden. Verre van dat! Ik geloof zelfs, naar ik vernomen heb, (want hier zijn geen slaven), dat menig arm mens in Holland geen kwade ruil zou doen, wan neer zij met hen konden wisselen. Er liggen thans 28.000 mijlen spoor wegen, waarvan 10.712 met magnetische telegraaf zijn voorzien. Er zijn meer dan 22.722 kerken, met 21.564 leraars, beide van allerlei sekten. Ik weet echter niet, of er Joden onder zijn. De handel is hier zeer levendig en in vele plaatsen onvoorstelbaar belangrijk. Zo hebt ge vast wel gehoord van het ijs, dat men hier algemeen gebruikt in de zomer en dat aan zeer velen een middel van bestaan geeft. Daarnaast wil ik echter Uw bijzondere aandacht vestigen op de handel, door U te zeggen dat in Boston één huis (handels huis) in één jaar voor 17 miljoen gulden naarAzië heeft uitgevoerd in 101 schepen. Zo ook is de handel in steenkool ongeloof lijk uitgebreid. De Munt is gevestigd in Philadelphia, waarnaast nog 3 kleinere bestaan, waarop in 1847 voor 23.844.000 dollars aan geld geslagen is. Er is hier echter zeer veel papiergeld in omloop, zeker wel van 300 verschillende banken. Onder dit papiergeld bevindt zich ook wel eens geld, dat geen of althans mindere waarde heeft. Hoewel ik met geen ander geld ben betaald geworden, heb ik dit nog niet aangetroffen. Doch, hoe dit papiergeld ook wezen mag, klinkende munt is hier ook het beste, omdat het wel eens gebeurt dat er sommige banken springen en dan zijn natuurlijk de biljetten, die aan die gesprongen banken toebe horen, zonder waarde. Het is daarom het beste de bankbiljetten zo spoedig mogelijk tegen muntgeld in te wisselen. De weersgesteldheid zult ge reeds uiteen en ander vernomen hebben. Voor het merendeel in de zomer drukkende hitte, in de winter felle koude; ook afwisselend regen, doch niet zo veel als in Holland. Ik heb het echter nooit zo zwaar zien regenen als hier. Zo ook komt onweer in de zomer hier vaker voor en is zwaarder. De winter brengt meer sneeuw waarvan men in New-York goed weet te profiteren. Wij hebben, bij gelegenheid dat wij daar wa ren, ontelbare arresleden gezien. Daar onder waren er, die met 6 paarden be spannen waren, doch overigens met 4, 2 en 1 paard. Bellen waren ook niet aan de paarden vergeten. Het aantal vreemdelingen dat alhier aan gekomen is in het afgelopen jaar, is aan zienlijk geweest. Dit aantal is ontzettend hoog, ofschoon dit mij nog niet volledig bekend is. Wij zijn benieuwd of de weduwe I. Maar- tense-Tanis ook naar hier is vertrokken, omdat wij daar niets van vernomen heb ben. Toch heb ik bijna alle Hollanders die hier aankomen, gesproken. Zo ook zijn wij benieuwd hoe de geest tot landverhuizing bij U gesteld is. Mochten er zijn, die voornemens zijn dit te ondernemen, dan raden wij hen aan op te passen voor sommige, van hier naar Hol land vertrokken Zeeuwen, die de be doeling hebben, om wat land aan de een of ander aan te smeren. Deze lieden werken samen met het doortrapte slechte kantoor van Hodenpijl, hier in New-York geves tigd, waartegen niette veel gewaarschuwd kan worden. AFSTAND SNELHEID SERVICE SEDERT 1925 A. Visbeen Zn. b.v. Visbeen Flora b.v. Visbeen UK ltd Hier heeft thans een opmerkelijke land verhuizing plaats, waarover iedereen de mond vol heeft, zoals wij zo vaak in Oud dorp de mond vol hadden over Amerika. En waarheen, vraagt ge ge af? Wel, het is naar Califomië, een land, dat gezocht wordt om het goud dat zich daar in overvloed bevindt. Hoewel dit (land) tot de Verenigde Staten behoort, vereist het 6 of 7 maanden reizen om daar te komen en kost dit per persoon 375,-. Dit land biedt aan een ieder die zich daar bevindt, de gelegenheid volstrekt rijk te worden. De daggelden bedragen daar zo veel dollars als hier schellingen en er zijn hier veel voorbeelden van mensen, die daar slechts een korte tijd verkeerd heb ben en nu rijk genoeg zijn om hier van hun geld te kunnen leven. Er zijn er dan ook zeer velen vertrokken. Wij zullen echter niet van de partij zijn! Nog iets over het timmeren, waarover ik nu een beter oordeel vellen kan dan in het begin. Ik heb er echter niet veel over te zeggen, want veel moois wordt hier niet gemaakt en het is meestal koekoek enen dreun. Koekoek één zang harping on the same string). Wanneer men hier vreemd is en de taal niet verstaat krijgt men de indruk dat men hier op ons voor ligt. Doch, dat is zeker, wanneer de Amerikanen op een Hol landse winkel timmehvinkel timmer mans-werkplaats) zouden komen, zouden hun handen zeker meer verkeerd staan dan de onze hier! Het gaat er alles raar aan toe. Men is dit hier echter gewoon en men licht er meer de hand mee dan ik men maakt er zich gemakkelijk van af) en het ziet er soms ook schandalig uit, in het bijzonder, wanneer men op regel en orde let. Kozijnen, van welke aard ook, worden uit grotere en kleinere plankjes neatness) samengesteld. Ramen worden bijna ge maakt als bij U. Aan stijlen en dorpels van paneelwerk worden nimmer lijstjes ge schaafd, maar slechts voorzien van een ingespijkerd inleglijstje. Zo worden ook deze beide laatste voor het grootste gedeelte in machines afgewerkt. Het metselwerk wordt ook met Ameri kaanse spoed op elkaar gestapeld en men ziet niet anders dan halfsteens verband, al zijn de muren van een aanzienlijke dikte. Men metsels beide zijden van de muren in voornoemd verband 2 of 3 steen hoog op, voegt deze met de troffel onder de hand maar op en op slordige wijze werkt men dan de andere stenen er tussen in. Daar mee wordt dan geen kalk gespaard, zo dat men aan de binnenkant van de muur bijna meer kalk heeft dan aan de stenen. De stenen zelf zijn zeer mooi en zien er uit alsof ze geschaafd zijn. De Hollandse stenen, al neemt men de beste moppen, kunnen het er niet bij halen. De scheidings muren in gebouwen worden samengesteld uit ribben van 2 en 3, aan beide zijden" bespijkerd met latjes van 7 a 8 mm. dik en 5/4 dm. breed. Daarop weet men de balk zeer glad aan te brengen, doch met dit al biedt de lege ruimte daarin een goede verblijfplaats voor allerlei ongedierte. Op dezelfde manier worden de onder kanten der zolderbalken behandeld! De openbare gebouwen zien er op het oog niet bijzonder uit, evenwel heeft men wel bijzondere gebouwen, die er mooi uitzien, doch het van de Hollandse niet kunnen winnen. Het timmermansgereedschap wat men hier heeft en bijzonder deugdelijk is, is voorzien van het Engelse woord „War ranted" en aan het Engelse (gereedschap) dat met dat woord gestempeld is, geeft men de voorkeur. De beste Engelse zagen zijn aldus gemerkt: op het blad 3 Engelse kronen en daartussen de naam der fabriek (Spear and Jackson). Op het zet der zaag, op een koperen plaatje, aan een der schroeven vast gehecht, staat eveneens: Spear and Jack son, warranted. Ge moet eens informeren of die te Rotter dam ook te krijgen zijn. Ik geloof wel dat ge die bij van Os bestellen kunt en dan hebt ge de beste soort! Het overige gereedschap, alhoewel dit van model verschilt van het Hollandse, kan ik echter zo veel beter niet noemen. Het hier gebruikte timmerhout is van een zeer goede kwaliteit en van dezelfde deugdzaamheid als men wel eens van dat ouderwetse in Holland aantreft. Ik geloof niet, dat het hout hier op dezelfde manier als in Duitsland gekapt wordt. Daarbij is het de helft goedkoper dan bij U en hoe westelijker men komt, hoe lager in prijs. Dit is in het algemeen ook met de levensmiddelen het geval. Ik veronderstel daarom, dat daar betere zaken te doen zijn dan hier, doch ik zou niet graag in on zekerheid van hier willen vertrekken. Ik houd het daarom voor het beste, mij hier eerst in het Engels te bekwamen en mij toe te leggen op enige kennis en informatie aangaande de verschillende streken in de Verenigde Staten, teneinde met enig ge grond oordeel hierin te kunnen handelen. De taal blijft mij nog zeer lastig en al hoewel ik mij met alle kracht toeleg op de beoefening daarvan, valt mij de omgang met de mensen nog zeer moeilijk. Ik begin wel wat te babbelen, doch ben nog te arm in woorden een gesprek te kunnen onder houden. Het lezen gaat echter beter en weinig bevindt zich in een boek, hetwelk ik niet duidelijk begrijp. Zo ook, wanneer ik in de kerk ben, versta ik een groot ge deelte der preek, in het bijzonder, wanneer ik dicht bij de leraar zit. De preken bevallen mij hier zeer goed, want zo algemeen het liberalisme in ons vaderland is, zo algemeen is hier het orthodoxe. Dus het is daarmee in de Nieuwe Wereld oud en in de Oude We reld nieuw. En hiermee eindigt mijn Amerikaans verslag, en daar de Nieuwe Wereld, wat betreft de natuurlijke gesteldheid, zeer v^el overeenkomst heeft met die in Hol land, heeft het mijns inziens geen zin, U hierover nader in te lichten. Het treurige bericht, dat ook in Holland de cholera heersende is, heb ik uit het schrijven van vader, alsmede uit de krant vernomen. Zo ook moet ik U melden dat deze zo vreselijke ziekte ook verspreid is over bijna geheel Amerika en veel slacht- off'ers maakt. Ook heb ik in de krant gelezen over het nieuw gekozen ministerie in Holland, over de gevangenneming van de paus en diens ontsnapping, de keus der Franse natie voor hun president, enz. Een en ander doet voorzeker duidelijk de vinger Gods gewaarworden en werden ooit zondaren toegeroepen: „Ontwaakt Gij, die slaapt, staat op en laat Christus over U lichten", dan is dit goed, dunkt mij. En broeder, daar ik mij er van bewust ben dat U niet ongevoelig bent en wij zo menigmaal hebben gediscussieerd over godsdienst, daarom voel ik mij nu dan ook geroepen hierover enige woorden neer te schrijven. Mijn stelling zult ge voorzeker niet tegen spreken, alhoewel ge mogelijk zegt: men dient meer te ondervinden om zich als een verloren zondaar voor de troon der genade te kunnen neerwerpen. Ja, broer, niets minder dan genade zelfs. Maar laten wij ons echter niet vergissen, want dat strekt ons hierin ten maatstaf? Om het tegendeel vastte stellen? Het bedriegelijke hart toch kan ons niet anders doen dan misleiden. Dit doet of deed ons ook zo menigmaal maar echter altijd tevergeefs verlangen naar datgene, wat ons in die mening bevestigen zou. Nu, juist nu gij geroepen bent om Uw zonden te belijden, of liever, als ik het zo eens zeggen mag, om plotseling zalig te worden. Dit heeft nog nooit een Christen ondervonden en kan nooit ondervonden worden. Want die zich als ellendige zon daar of zondares in waarheid nederwerpt, bidt wel: „O God, zijt mij zondaar ge nadig", maar is er echter verre van af om te zeggen: „God is mij zondaar genadig". Hieruit volgt dan vanzelf, dat er dan geen bidden meer zou behoren plaats te vinden. En daar de roepstemmen hiertoe zo menig vuldig zijn en niet tevergeefs geschieden, zo hoop ik ook, dat ge Gods genade al in zoverre hebt ondervonden, dat ge Hem vrijmoedig kunt naderen, Hij, die ge komen is om zondaars aan te nemen en zalig te maken. Ook U, geliefde zuster, geef ik bij deze het belang der Eeuwigheid in bedenking: van daag nog leeft ge, morgen mogelijk niet meer. Dit althans is zeker: eens komt de tijd dat er geen tijd meer wezen zal. Boven dien levert het leven op deze aarde toch zo veel zaligs niet op om daaraan met harten hand vast te houden en hoewel Uw leven toch wel gelukkig genoemd mag worden, het laat toch nog veel te wensen over, nietwaar? En hebt ge wel eens beseft dat een mens niet altijd hier zal blijven? O, neen, wij zijn reizigers naar een plaats, verder dan Amerika, van waar ook brie ven en van waar ook sommige mensen terugkeren, maar die plaats, waar wij alle maal naar toe reizen, heeft nog nooit toegelaten dat iemand mocht terugkeren of zelfs berichten mocht sturen! Doordat een gedeelte aan de zij kant van de originele briefverloren is gegaan en uit het zinsverband niet viel op te maken wat er even tueel gestaan zou kunnen hebben, zijn 6 regels in deze „vertaling" niet opgenomen. Onze nieuwsgierigheid naar U allen en zo ook naar Uw omstandigheden, behoef ik U zeker niet nog eens te zeggen. Zo ook zijn wij zeer benieuwd naar al Uw kin deren. Meldt ons toch, hoe Lientje, mijn oude bijslaap hetmaakt(bijslaap broer tje of zusje, waarnaast men in de bedstee geslapen heeft, toen men nog klein was), wat Jacob al leert op school en of hij al druk aan het cijferen is, of Eeuwit nog weet, wie de mandjes maakt en of hij al aan het lezen is, hoe het met Diederik is? Groeien Willem en Konuner nog flink om haast in de broek te gaan? Als ge schrijft, verwacht ik ook een letter tje van Jacob en Lientje. Vader heeft mij in zijn laatste brief ge schreven dat hij aan U, op mijn verzoek, het voornaamste van de door hem ont vangen brief heeft meegedeeld, doch schrijft mij echter niets over U. Dit doet mij veronderstellen dat U hem niet hebt geantwoord, anders hadden wij toch iets van U vernomen. .Menigmaal gaan wij in onze gedachten en gesprekken van huisje tot deurtje over Ouddorp rond en in onze dromen zijn we daar en spreken met U. Zo ook bevind ik mij niet zelden omringd door de heren timmerlieden, waarover U, naar ik hoop, in Uw brief wat zult ver melden. Tenslotte doen wij U allemaal, zowel in het algemeen als in het bijzonder, onze hartelijke groeten; groet ook de .familie, voorts bijzondere vrienden en vriendinnen. Ja, groet allen, die naar ons vragen. Wij zijn niemand vergeten. Graag zouden wij sommige namen opschrijven, dit durf ik echter niet, teneinde niet de indruk te wekken, dat ik de vriendschap van som migen vergeten zou hebben. Met deze roepen wij allen in het geheugen terug en danken wij hen nog hartelijk. Wij groeten U nogmaals en roepen U hartelijk toe: vaarwel! vaarwel!! vaarwel!!! Uw liefhebbende broeder D. van Bockhove en Zuster J. Emans Mijn adres is: D. van Bockhove bij den Heer H. Albers Weststreet No. 26 New-York North America Brooklijn, 22 januari 1849 Ontvangen 4 April VERSMARKT Nieuwe Tonge Tel. 01875-1283 Telex 23648 s-Gravenzande Tel. 01748-17757 Veiling Fase 2 A Aalsmeer Tel. 02977-20912 Telex 12330 Greenwich London Tel. 1-8531 494 Telex 065-896803 NIEUWE TONGE - TEL. 12 23

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1986 | | pagina 14