Radio ROGOS verzorgt
Kerst- en Nieuwjaarsgroeten
Een Oudelandse Dijk
BON
MEDISCHE DIENSTEN
Bladz. 2
„EILANDEN-NIEUWS"
VRUDAG 12 DECEMBER 1985
Deze vraag- en antwoord-rubriek staat
geheel ten dienste van de lezer die er
kosteloos gebruik van kan maken. Uw
vragen op velerlei gebied kunt u sturen
aan: Redactie Eilanden-N ieuws. Post
bus 8, Middelharnis, met in de linker
bovenhoek „Vragen-rubriek" vermeld.
De vragen worden door deskundigen
beantwoord en zullen binnen enkele
weken na de inzending compleet met
antwoord in deze rubriek worden ge
publiceerd.
SnCN UIT DE IJSTIJD
Hierbij enkele stukjes van hard gesteente,
dat ik bij 't graven van een sleuf in Drente
aantrof. Wat is dit voor soort steen
Antwoord: Dat is gneis, een graniet
achtig gesteente, dat onder hoge druk en
bij flinke temperaturen diep in de aarde
ontstaat. Het blok dat u aanstootte kan
echterniet inDrente zijn gevormd, maar is
afkomstig uit Skandinavië. In het pleis-
toceen, een bekend ijstijdperk, verglet-
scherde de noordelijke helft van ons land.
De geleerden spreken van Saaie- of Riss-
vergletschering. In die tijd werden door
vooruitschuivende ijsmassa's uit het noor
den allerlei zwerfstenen meegesleurd en
voortgeduwd. Ook die enorme keien van
onze hunebedden zijn op die wijze van de
bergen in Noorwegen en Zweden hier
heen getransporteerd.
STJttMMING eesTneMD
We krijgen bij het kaasmaken steeds
vaker last, dat de gebruikte afgeroomde
melk moeilijk stremt Wat kan daarvan
de oorzaak zijn?
Antwoord: U verdenkt het stremsel er
van, maar dat is een gezuiverd extract uit
de lebmaag van jonge kalveren. Het is
echter denkbaar, dat uw leverancier dat
verdunt, om er méér van te kunnen le
veren. Het is ook mogelijk, dat u zelf
teveel water toevoegt ter verlaging van de
zuurgraad, of de hoeveelheid kaaskleursel
door de jaren heen groter neemt, dan wel
meer salpeter gebruikt om overmatige
gasvorming (de heft) te voorkomen. En
roomt u de melk nog met een gelijk
percentage af als voorheen? U kunt pro
beren, het stremmen te bevorderen door
toevoeging van wat chloorcalcium aan de
melk, vóór u die laat stremmen, maar dat
mag natuurlijk maar héél weinig zijn! Ligt
het vetgehalte van uw melk thans hoger,
dan moet u naar verhouding ook meer
stremsel gebruiken. Voorts kunt u de kuip
beter afdekken, zodat de bovenlaag van de
melk die juist op temperatuur is gebracht,
niet te snel afkoelt. U schrijft helaas met
geen woord over de bereide soort(en) kaas
en de gebruikte hoeveelheden, maar juist
bij het kaasmaken kunnen kleine ver
schillen daarin erg belangrijk zijn.
VCRMIST Of OVtRLCDeN?
Als iemand bij een ramp is omgekomen,
maar het lichaam werd niet terugge
vonden, hoe lang moet de familie dan
wachten op de erfenis?
Antwoord: In zo'n geval moet de recht
bank een verklaring van vermoedelijk over
lijden afgeven. Deze beschikking moet in
Den Haag worden ingeschreven bij de
Burgerlijke Stand. Er hoeft geen stoffelijk
overschot of deel daarvan voorhanden te
zijn, maar de dood van betrokkene dient
wel vast te staan, bijvoorbeeld door diens
aanwezigheid aan boord van een schip dat
verging, of vliegtuig dat is neergestort. Dat
betreft dan Nederlanders of inwoners van
ons land, van wie de dood vrijwel vast
staat. Is het overlijden minder zeker, bij
voorbeeld na een vermissing, dan geldt
een periode van 5 jaar, en betreft 't een
natuurramp of oorlogsomstandigheden,
dan kan de wachttijd worden ingekort tot
drie jaar.
NIET HUPS MET DE RUPS!
Onder het motto „Hups met de rups"gaf
u mij op de vraag naar een milieu-vrien
delijk middel om rupsen in de boerenkool
te vangen, de raad om ze daar zelf met de
hand uit te halen.... Maar de moeilijk
heid is, dat ik niet permanent bij m'n
rupsen woon, dus ik kan de kool niet
regelmatig nalopen. Intussen is die kool
zowat helemaal door de rupsen opge
vreten. Wilt u me dus toch maar een pro
fessioneel, of niet zo milieuvriendelijk
middeltje noemen?
Antwoord: Het professionele middel is
een maagvergift, dat is dus een contact-
insecticide voor ongedierte met kauwende
monddelen en dat moet dan gemengd zijn
met chemicaliën dat deze rupsen aanlokt
om ervan te eten, anders blijft het on
gebruikt op de bladeren liggen. Zo'n in
secticide moet snel werken, omdat de
beestjes al bezig zijn schade te veroor
zaken als u het gaat toepassen. En dan
kunt u kiezen uit merken die middelen in
de handel brengen om te verstuiven, en
andere fabrikanten die iets hebben om
mee te spuiten. U moet er voorzorgen, dat
er geen gif terecht komt op andere planten,
resp. levensmiddelen, oppervlaktewater
enz. Voorts moeten de giften eerst uit
gewerkt zijn voor u van de kool kunt eten.
Die moet dan tevoren grondig gewassen
worden. Restanten gif goed wegsluiten,
zodat kinderen en onbevoegden er niet bij
kunnen. In winkels voor zaden, tuinbe-
nodigdheden, bij coöperaties e.d. kunt u
uitzoeken wat u het beste lijkt. Volg de
gebruiksaanwijzing precies op, en let ook
op de aanbevolen periode wanneer het
middel gebruikt kan of moet worden.
Ook dit jaar wil RADIO ROGOS, de
omroep voor het verzorgingshuis „De
Goede Ree", de bejaardenhuisvesting
„Het Oudeland" en verpleeghuis „De Sa
maritaan", de bevolking van het eiland
Goeree-Overflakkee in de gelegenheid stel
len een kerst- of nieuwjaarswens aan te
bieden.
Het is gebleken dat een warm en mee
levend gebaar d.m.v. een grammofoonplaat
of een wens door onze bewoners bijzonder
wordt gewaardeerd. Het is prettig te weten dat ook anderen om ons heen aan
onze bewoners denken. Ook kerst- en nieuwjaarswensen voor het personeel
zijn van harte welkom.
Door onderstaande bon in te vullen en op te sturen naar het verpleeghuis en/of
af te geven aan de beide recepties respektievelijk „De Goede Ree" of „De
Samaritaan" doet u ook mee aan het welslagen van een fijne radio-uitzending
speciaal bestemd voor onze bewoners.
Naam:
Adres:
Woonplaats:
vraagt een plaat aan voor:
De plaat is bestemd voor kerst oud en nieuw uitzendingen,
e.v.t. kerstwens/nieuwjaarswens
Ie keus:
2e keus:
Ook kunt u telefonisch opgeven: Tel. 01870 - 2500 toestel 192; 01870 - 3620
STOTTERAARSHULP
We tobben met een stotterend kind en de
huisarts weet er ook geen oplossing voor.
Tot wie kunnen wij ons het beste wenden?
Antwoord: Er bestaan verscheidene in
stanties, die hulp en informatie willen bie
den. Bijvoorbeeld het Bureau Voorlich
ting en begeleiding van Stotteraars, Post
bus 96.050, 1006 EB Amsterdam, tele
foon 020-19.47.68. Dan de Stichting tot
Voorlichting over Stotteren, Postbus 119,
3500 AC Utrecht. En dan is er de Neder
landse Stottervereniging Demosthenes,
secretaris is dhr. P. Bruggema, Turkoois-
laan 14, 3253 GM Utrecht, tel. 030 -
88.69.73. Deze vereniging wil de be
langen behartigen van de stotteraars,
maar ook van hun ouders en evt. partners.
Tenslotte bestaat er nog een Stichting
Stottertherapie Doetinchemse Methode
p/a Bosstraat 4, 6921 MB Duiven, tel.
08367 - 1852 (tussen 8.30 en'12 uur).
TAXATIE NODIG?
makelaar tamboer bellen
beëdigd taxateur
01870-3477 M
DD
ACCU WARM HOUDEN
Hoe voorkom ik slecht starten in de
winter?
Antwoord: Door o.a. gebruik van een
iets dunnere motorolie en het op spanning
houden en warm inpakken in kranten of
dgl. van de accu als de vorst invalt en uw
auto buiten moet overnachten.
TRAM HUREN
Wat kost het om in Rotterdam een oude
tram te huren?
Antwoord: Dat kost u 200,- per uur,
inclusief de bestuurder.
ZWART-WIT IN HET KARPET
Hierbij 2 zwarte insekten en een wit
wormpje, die we in het wollen karpet van
onze zomerwoning vonden. Het is geen
klerenmot, zo te zien. Wat is het wel?
Antwoord: Omdat u het ongedierte zo
goed in een blikken doosje verpakte, kon
de PTT het niet platstempelen en kon
onze insektenkenner de beestjes nauw
keurig bekijken. Het waren een larve en
enkele cocons van de bontmot, en die
komt in onze huishoudens gelukkig niet zo
vaak voor. Bovendien hebt u al met insec
ticide gespoten en zult u voorlopig wel
goed blijven stofzuigen, dus zal de schade
beperkt blijven. Zuig vooral ook in alle
hoeken en kieren, en ook ónder resp.
achter moeilijk verplaatsbare meubelen,
als piano of orgel, kasten en dgl., want
daar kunnen ook eitjes en cocons terecht
gelcomen zijn. Mottenlarven ruiken name
lijk precies, waar de lekkerste hapjes te
vinden zijn en hebben een voorliefde voor
ongeverfde wol, de vette randen van een
kraag, kleding met vlekken, bontmantels
en gebruikte dekens. Als u in die zomer
woning gedragen kleding wilt laten hangen,
of gebruikte dekens laat overwinteren,
zorg er dan voor ze eerst te wassen of te
laten stomen. Berg kleding op in een zg.
mottenkast en doe de dekens voor alle
zekerheid in een goed sluitende dekenkist.
ZOEKEND NAAR CISKE
Kunt u mij ook vertellen, wanneer de
eerste fïlm over Ciske de rat is uitge
bracht? En hoe was de echte naam van
Ciske? En was in die eerste fïlm Kees
Brusse zijn voogd?
Antwoord: De bedoelde film „Ciske de
rat" kwam in 1955 in de Nederlandse
bioscopen. Voor Ciske speelde destijds
Dick v. d. Velde en inderdaad kwam ook
Kees Brusse in de rolverdeling voor.
NIEUWJAAR IN 'T OOSTEN
Ik heb wel gehoord van nieuwjaarsvie
ringen in China, en bijvoorbeeld Ame
rika, maar nooit over dgl. feesten in het
Nabije Oosten. Hoe gaat het daar toe op
Oudejaarsavond?
Antwoord: Onze bijgelovige germaanse
voorouders meenden, dat bij het korten
der dagen de boze geesten de overhand
kregen. Daar tegen moest fel geprotes
teerd worden en vandaar de joeltijd" en
het ,Joelfeest". Om die boze geesten de
toegang tot het nieuwe jaar te beletten,
moest er ,,een heidens kabaal" gemaakt
worden. Vandaar, dat onze latere voor
vaderen zo dankbaar gebruik gingen ma
ken van het luid knallende Chinese vuur
werk, öok al kost dat ons nóg ogen, vin
gers en andere lichaamsdelen. Maar in
andere kuituren is die herrie helemaal niet
nodig en soms is van „vieren" nauwelijks
sprake. De Joden vieren hun Rosj Ha-
sjana La-ilanot Nieuwjaarsfeest der
Bomen) op de 15de dag van de maand
Sjewat, dat is ongeveer eind januari. Dan
gaan sommige bladverliezende soorten in
het Nabije Oosten weer uitbotten en dat
maakt op hen veel meer indruk dan de
eerste dag van de maand Tischri die
volgens de Joodse kalender de 1ste dag
van een nieuw Israëlietisch jaar is. De
Grieks-orthodoxen vieren nieuwjaar op
de eerste september en de Kopten houden
vast aan 1 augustus. Rond 16 juli valt de
Nieuwjaarsdag van de Mohammedanen,
maar door hun schuivende maanden komt
die soms in Ramadan terecht en dan is
vasten de boodschap. In Iran en Jordanië
bijvoorbeeld wordt op genoemde dag heel
officieel feest gevierd, maar in andere
landen in 't nabije oosten doet men er
soms veel minder aan. Het Corps diplo-
matieque past zich daarbij aan. Toch zijn
er bijv. in Egypte en Indonesië ook rond
ons oud en nieuw feestelijkheden en ont
vangsten.
van vr^dag 12 december 1986
^m zondag 14 december 1986
ARTSEN
Middelharnis - Sommelsdük:
van zaterdagmorgen 8.00 uur tot maan
dagmorgen 8.00 uur heeft dienst dokter
Dogterom, tel. 01870 - 2121.
Deze arts is woensdag a.s. van 12.00 tot
24.00 uur afwezig.
Dirksland - Herkingen - Melissant:
van vrijdagavond 19.00 uur tot maan
dagmorgen 8.30 uur heeft dienst dokter R.
P. Boot, tel. 01877 - 1227, b.g.g. 1291.
Stellendam - Goedereede:
van vrijdagavond 17.00 uur tot zondag
avond 24.00 uur heeft dienst dokter P. J.
Bulthuis, tel. 01879- 1367.
Nieuwe Tonge - Oude Tonge:
van vrijdagavond 17.00 uur tot maan
dagmorgen 8.00 uur heeft dienst dokter
R. J. Lassing, tel. 01874 - 1259.
Stad aan 't Haringvliet -
Den Bommel - Ooltgensplaat:
van vrijdagavond 18.00 uur tot maan
dagmorgen 8.00 uur heeft dienst dokter
A. J. Janssen, tel. 01871 - 1306.
APOTHEEK „MENHEERSE"
Voorstraat 16 Middelharnis
Telefoon 01870 - 3666
J. Slager apotheker, werkdagen van 8.30
tot 12.30 en van 13.30 tot 18.00 uur.
Zaterdagen van 10.30 tot 11.30 uur en
17.30 tot 18.00 uur.
Zon- en feestdagen van 11.00 tot 11.30
unr en van 17.30 tot 18.00 uur. Spoed-
recepten kuimen via de dienstdoende arts
in de overige uren altijd worden aange
boden.
Inlichtingen via telefoonnummer 3666; of
via mededelingen dienstkastje.
TANDARTSEN
Uitsluitend voor spoedgevallen, tandarts
Buth, tel. 01877 - 1183 (van 11.00 tot
11.30 uur).
DIERENARTSEN
De weekenddienst wordt opgegeven via
de antwoordapparaten bij: P. R. J. M.
Schilder, Oude Tonge, tel. 01874 - 2441;
L. Tjebbes, Middelharnis, tel. 01870 -
2966; W. J. Vink, Sommelsdijk, tel.
01870 - 2897; G. J. C. Wennink, Oud-
dorp, tel. 01878- 1538.
WIJKVERPLEGING
Wanneer u de wijkzuster nodig heeft, kunt
u het wijkgebouw in uw woonplaats bellen:
Achthuizen01873 - 1440
Den Bommel01871 -1312
Dirksland01877 - 1500
Goedereede01879 - 1267
Herkingen01876- 224
Melissant01877 -1234
Middelharnis/Sommelsd 01870 - 2300
Nieuwe Tonge01875-1390
Ooltgensplaat01873-1310
Ouddorp01878 -1321
Oude Tonge01874 -1289
Stad a/h Haringvliet.01871 - 2301
Stellendam01879 - 1296
STICHTING
MAATSCHAPPELUK WERK
„Goeree - Overflakkee"
Oost-Achterweg 15a
3245 AN Sommelsdijk
Telefoon 01870 - 5166
Spreekuur: ma t/m vrij 9.00 - 10.00 uur
Crisissituaties:
ma t/m vrij 9.00-12.00 13.00-17.00 uur
WEEKENDDIENST
Gelieve in het weekend 01870 - 5166 te
bellen, u hoort dan via de bandrecorder
welke maatschappelijk werker
weekenddienst heeft.
Stichting KRAAMCENTRUM
Goeree - Overflakkee
Telefoon 01883-10 000
Stichting Gezinsverzorging
„DIRKSLAND"
MELISSANT: Plein I, 01877 - 2478.
Spreekuur: Maandag t/m vrijdag 8.30 -
9.30 uur.
Stichting voor Gezinsverzorging
op Goeree-Overflakkee
Voor gezinsverzorging in:
Nieuwe Tonge
Stad aan het Haringvliet
en in de Gemeente Oostflakkee
spreekuur iedere werkdag
van 8.30 tot 9.30 uur.
Tel. 01874 - 1044, Juliahastraat 9,
Oude Tonge.
GEZINSVERZORGING
„Middelharnis-Sommelsdijk"
Werkgebied:
Middelharnis en Sommelsdijk.
Spreekuur: dagelijks van
maandag t/m vrijdag van 8.30 - 9.30 uur.
DIENSTENCENTRUM
„MIDDELHARNIS"
Doetinchemsestraat 27, Middelharnis
Pedicure dhr. J. T. v. d. Meijden elke Ie
maandag van de maand van 14.00-17.00
uur in het dienstencentrum.
Ontspanningsvereniging voor
alleenstaanden „ONDER ONS"
telefoon 01870 - 4399 en 01870 - 5404
ONGEWENST ZWANGER
Bel voor hulp aan moeder en kind
01873- 1968 of033-620244
OPVANG van SLACHTOFFERS
BU MISDRUVEN
Postbus 38, 3247 ZG Dirksland
Ned. M.S. Stichting
afd. Goeree Overflakkee
Contact-Coördinator:
K. M. Schippers-Berghuis
tel. 01879 - 1815
Vereniging Borstvoeding Natuurlek
Lianne Steenhof in Ouddorp,
tel. 01878-2511
Informatie- en klachtenburo
over de Gezondheidszorg:
Tel. 01100-31594
op maandag t/m donderdag van 9 tot 12;
dinsdag half 2 tot 5
en donderdagavond van 6 tot 9 uur.
Natuurfragment
De laagstaande zon spreidt een heldere gloed over efen geschoonde sloot. De rimpeloze
waterfilm breekt de lichtbundels en zendt een stralenkrans in onze richting. Dan zien we
het silhouet van deze energiebron langzaam wegzakken in de schaduwrand van de
graskant
Zomaar een impressie vanaf een Oudelandsedijk. Maar welke? Rondtoerend over ons
fraaie eiland kom je er nog al eens een tegen. Even voorbij de Bommelse Schaapsweg
gaat er een Oudelandsedijk tussen Achthuizen en Ooltgensplaat naar de Galathesedijk.
Een van Middelharnis voert wat bochtend naar de Noordlandsedijk bij Nieuwe Tonge.
Die draait dan op zijn beurt met een sieriijken bocht naar, alweer, een Oudelandsedijk.
Dat punt vindt u achter die paar bomen naast de watergang. En een paar honderd meter
verder een huisje met een tuintje en een plekje tussen de bomen om een wijle te pauzeren.
Blad en worm
De bomen hebben dan besloten hun bladeren af te schudden. Ze moeten zich gaan
voorbereiden op de winter. Er zijn al bladeren verkleurd door uitwisselmg van stoffen.
E entje is er al helemaal klaar en daarvan gaat de stengel zich insnoeren. D an komt er een
zacht briesje die het laatste duwtje geeft. Zwevend en zwierend dwarrelt het naar
beneden precies op de ingang van een wormenwoning. Lumbticus terrestris, die hier
domicilie heeft gekozen, vindt dat best. In de punt van dat blad zitten smakelijke stoffen.
Heb je als worm daarvan genoeg gesnoept dan kun je de rest van dat blad gebruiken om
je kamer te stofferen.
Dus moet die aardbewoner omzien naar een methode om die buit in huis te krijgen. Als
hij slim is pakt hij dat blad bij de punt beet. Overdwars krijgt hij het nooit van z'n leven
binnen. Daarom zie je wel eens in je tuin een blad rechtop in de grond staan. Onze
ondergrondse buurman heeft dan vannacht zijn karwei niet kunnen klaren en zal, als het
weer donker wordt, de pogingen hervatten. Omdat wormen het daglicht niet best kunnen
verdragen moeten zij hun boodschappen buiten de deur in het donker doen. Maar deze
heeft aanvankelijk pech. De firma Mol heeft alle strijdbare manschappen opgeroepen
om de winterkost bij elkaar te graven. Hoofdmenu is wormen en die worden bij bosjes
gevangen. Ook L.s. wordt gearresteerd. Vervolgens een paar segmenten van het
kopgedeelte geamputeerd. Ziezo, denkt Monfer, die graaft niet meer. En met andere
lotgenoten in een knoop gedraaid verdwijnt L.s. in de voorraadkamer.
Meeuw en mol
In de polder doet een traktor zijn best een drie-schaar wentel door de vruchtbare klei te
trekken. Erachter een langgerekte zwerm druk fladderende meeuwen. Die hebben het
natuurlijk op de blootgewoelde wormen en insekten voorzien. Voor het ploeggerij vormt
zich steeds weer opnieuw een rij wachtenden. Misschien dat ze op die manier even
uitblazen want het zal best een zwaar werk zijn om die kronkelende wormen in een
duikvlucht even weg te snappen. Toch vertonen de vogels een ordelijk gedrag. Geen
geduw en gepik. De buit wordt echt in vrede gedeeld.
Ze waren met z'n allen druk bezig de grond te verbeteren. Al gravende eten de wonnen
zich door de fijnste gronddeeltjes heen. In darm- en maagkanaal ondergaat die hap een
scheikundige behandeling. De voedingsstoffen worden eruit gehaald en de restanten
uitgescheiden aan de oppervlakte. Daarin zitten dan nog allerlei nuttige stoffen voor
planten. Zo wordt er dus veel losse aarde van beneden naar boven getransporteerd.
Maar hier neemt hun nuttige arbeid een einde. Hun laatste goede daad is voedsel zijn
voor anderen. Voor meeuwen en mollen.
Kringloop
Talpa europea, mooie naam voor mol, heeft er dus ook zijn provisiekast mee gevuld.
Laten we nu eens aannemen dat hij vooriopig nog voldoende voedsel vindt met
fourageren. Dan blijven die gevangen wormen daar een tijd liggen wachten op hun
executie. Totdat vanzelf de nood zich aandient door klimaatomstandigheden. Dan
spoeden ze zich met z'n allen naar de voorraadschuur om hun graafpoten op een lege
plek te slaan. Al die gehavende arrestanten zijn weer aan- en volgegroeid en toen
ontsnapt. Weet de familie Mol veel van een regeneratie-vermogen.
Terrestris weet er het fijne van. Die heeft zich weer allang geschaard bij het leger
grondwerkers. Tesamen met insekten en schimmels zijn ze in het kader van de jaariijkse
opruimingsdienst aan de slag gegaan om het afgevallen boomblad terug te brengen in de
cyclus. Ook déze aflevering moet weer worden omgewerkt tot vruchtbare humus
waarvan dan in het volgende seizoen ook de bomen weer kunnen profiteren m een altijd
durende kringloop van ook dit firagmentje natuur aan één van onze Oudelandse dijken.
J. v. P.
Een bloemstuk of kerststuk
bestellen?
Pak de telefoon
of kom even langs.
Diverse modellen staan klaar.
ik.' «ir
Bas en Anke Minnaar - Westdijk 54 - Middelharnis
bloemstukken
boeketten
bruidswerk
01870-5340
