EIIIVnDEI1-l1IEUW5
IN GESPREK M^T...
BOUILLON,
de basis voor alle soepen
Calvijn, „...professor der Heilige letteren..."
Afc=^
k
Drainagespuit
VERKOPING
De Open Deur
I
I
Urgent
STEENBERGEN
leden van de Houtsnijclub voor ouderen
0.1.V. dhr. W. G. Nouwen, Ooltgensplaat
Opbrengst
diabetes-kollekte
n A
MECHANISATIE
1
No. 5550
Zitting Herv. kerkvoogdij
HYPOTHEEK NODIG?
makelaar tamboer bellen
voor gratis computerberekening
01870-3477 g
Nieuwe boeken:
Dat was het wat mij bewoog mijn Institutie te schrijven: ten
eerste om mijn broeders wier dood kostbaar is in de ogen des
Heeren, tegen onrechtvaardige schimp te verdedigen. En
vervolgens, omdat nog velen eenzelfde vervolging te wachten
stond, voor hen het medeleven en de steun vanuit het buiten
land in te roepen. Dat ik er geen ogenblik aan dacht daarmee
roem te verwerven, moge duidelijk blijken uit het feit dat ik
toen Bazel verliet, zelfs zonder dat toen iemand wist wie de
schrijver van dat boekje was.
Omdat door de oorlog de kortste weg naar Straatsburg
versperd was, had ik me voorgenomen snel door Geneve te
reizen en me niet langer dan één nacht in deze stad op te
houden. (Evenwel,) Farel deed met alle macht alle moeite,
gedreven door een ongelofelijke ijver voor de voortgang van
het Evangelie waarvoor hij gewoonweg in vuur en vlam
raakte, mij aldaar vast te houden.
Toen hij nu hoorde dat ik me in stille privé-studie terug
trekken wilde, en zag dat hij met smeken niet verder kwam,
liet hij zich meetrekken in de vervloeking: God zou mij in
mijn rust Zgn vloek over mij doen
komen wanneer ik niet in zulk een
grote nood bereid was hem te hel
pen.
Eén logies....
BMW 323i
o
_J 3
M c
1536 - 1986
NIEUWE UITVOERING
3e Blad
VRUDAG 21 NOVEMBER 1986
HERKINGEN
op de zaterdagen 22 en 29 november
a.s. hopen de kerkvoogden van de Herv.
gemeente zitting te houden tot betaling
van erfpachten en zitplaatsen, telkens van
3 tot 5 en 7 tot 8 uur in het Herv.
Verenigingsgebouw.
-miaÉif**-'
Rond een grote tafel zit een groepje mannen geconcen
treerd te werken.
„Kom er maar tussen zitten", nodigt één van hen, „dat is
gezellig".
„Kan dat geen kwaad", vraag ik, wijzend op zijn mes,
„als uw hand soms uitschiet...." Doch dat gevaar lijkt
uitgesloten.
De sfeer is plezierig hier in het verenigingsgebouw. Hóe
graag ze deze hobby beoefenen, wordt door een van de
leden van de houtsnijgroep schitterend verwoord: ,,nou,
ze mogen mij enige jaren in Veenhuizen stoppen, maar
dan wel met een stapel hout en een mes erbij. Maarja, hoe
kom ik daar....Er klinkt gelach.
Zo te merken heeft iedereen het naar de zin. De kwink
slagen vliegen over en weer. Helaas is één lid, dhr. van
Gent, wegens een kleine operatie niet aanwezig. Hij had
jaren lang de leiding van de groep maar vond de tijd
gekomen om het leiderschap aan iemand anders over te
dragen: dhr. Nouwen. Namens iedereen: van harte beter
schap van Gent!
Dhr. Nouwen vertelt me een en ander over de club en het
houtsnijden. Het initiatiefkomt van de stichting Welzijns
werk Oostflakkee. Eenmaal per week op donderdag
middag komen de leden bij elkaar van half twee tot half
vijf. Het streven is om met elkaar gezellig bezig te zijn.
Voor mensen die over veel vrije tijd beschikken en goede
handen hebben is dit een geweldiga leuke hobby. ,,Kan ik
niet", willen ze hier niet horen. ,,Iedereen is binnen een
maand zover dat hij of zij (ook vrouwen zijn van harte
welkom) iets kan maken", garandeert dhr. Nouwen,
belangrijk is dat iemand er echt graag aan wil beginnen
en het zelf ook mooi vindt; de vaardigheid komt vanzelf'.
Om iemand van A tot Z het vak te leren, wordt niet het
aap-noot-mies plankje voor de dag gehaald maar een
proefplankje. De kosten, verbonden aan deze hobby, zijn
gering: houtaanschaf, mesje, potlood, een oude tanden
borstel. „En veel geduld", vult iemand aan.
Er worden prachtig bewerkte voorwerpen gemaakt: dien
bladen, stoven, kistjes enz. Er was een tijd dat iedereen
ineens elle-stokken ging maken; „elle-ziekte", stelt één
van de leden vast. Het werkt aanstekelijk als er één iets
moois gemaakt heeft!
Welke houtsoort is het meest geschikt om te bewerken
vraag ik.
„Meestal lindehout, dat is zachter en compacter dan
ander hout. Voor de gevorderden gebruiken we mahonie-
of eikehout" en dhr. Nouwen voegt er nog aan toe: ,,we
worden altijd geweldig geholpen door een timmerman,
die voor ons ook het hout zaagt enz. en dat is natuurlijk
erg fijn".
Het lijkt me heerlijk om op deze manier met hout bezig te
zijn.Je gaat anders naar hout kijken", vertelt iemand,
„voor je iets weggooit kijkje eerst of je b.v. nog iets kunt
doen met een oude klomp of een kistje. Alles wordt onder
de loupe genomen".
Vaak wordt er van de gemaakte kunstwerken moeilijk
afstand gedaan. Een enkeling heeft daar géén moeite
mee: „ik vind het bewerken op zich het leukst of zelf een
ontwerp maken. Als het af is kan ik het gemakkelijk weg
doen". En ik denk dat bij deze woorden het hart van een
kunstenaar spreekt.
Af en toe geeft de houtsnijgroep demonstraties. Hout
snijden is een heel oud ambacht. Officieel wordt hier op
de club het Friese houtsnijwerk bedreven. Ismen het vak
goed meester, kan men een stapje verder gaan: met
beiteltjes werken ofwel het gutsen. Er zijn niet zoveel
boekjes over geschreven, aldus de leden, maar één boekje
kunnen ze u aanbevelen:Gutsen en Snijden in hout",
door Walter Sach.
Ik wens de club nog veel plezierige uren toe en ik hoop dat
velen, ook vrouwen, zich als lid bij dhr. Nouwen zullen
aanmelden! (tel 01873- 1415).
T.K.
WEEKEND
Soep is een van de oudste gerechten ter
wereld, nauw verwant aan de stoofpot. De
nationale keuken van erg veel landen
komen vaak tot uitdrukking in hun soepen.
Een basissoep (of bouillon) kan vaak zeer
lang worden bewaard en gebruikt voor
veel variaties. Er zijn maaltijdsoepen,
heldere soepen (consommes) en gebon
den soepen.
Runderschenkel wordt van het dijbeen
van het rund gesneden. Het bestaat uit
been, vlees en merg. Het vlees bevat veel
smaakstoffen, maar is niet mals. Runder
schenkel kan worden gestoofd en levert
dan uitstekende gerechten waarbij de
smaakstoffen een heel duidelijke rol spe
len. In ons land wordt schenkel bijna
uitsluitend gebruikt om er bouillon van te
trekken. Bouillon getrokken van runder
schenkel is altijd pittig van smaak. Het
schenkelvlees kan daarna in de soep of in
ragouts en stoofschotels worden verwerkt.
Voor dit gerecht hebben we nodig:
schenkel met been, 1 winterwortel, 1 ui, 1
stengel prei, peterselie, selderij, een lau
rierblaadje en eventueel wat kervel.
Was het stukje schenkel goed af. Opzetten
met voldoende water, zodat het vlees ruim
onder staat. Als het kookt, vuur lager
draaien en afschuimen net zolang totdat er
nog meer iets boven komt drijven.
Dan pas de winterpeen, hele ui, enkele
takjes peterselie, selderij en eventueel wat
kervel toevoegen.
Alles tegen de kook aanhouden, zodat het
nèt niet borrelt. Uren laten trekken. Voor
een vlugger resultaat is een drukpan aan te
raden.
De bouillon met zout op smaak brengen.
STELLENDAM
De opbrengst van de koUekte „Geef 's
voor diabetes" bedroeg dit jaar in onze
gemeente/ 1109,40.
Het geld is bestemd voor wetenschap
pelijk onderzoek op het gebied van suiker
ziekte. De landelijke aktie wordt jaarlijks
georganiseerd door het Diabetes Fonds
Nederland.
Diabetes is nog altijd een ongeneeslijke
ziekte, waaraan naar schatting 240.000
Nederlanders lijden. De ziekte openbaart
zich dikwijls op oudere leeftijd, maar er
lijden ook veel kinderen aan diabetes.
In Nederland is veel onderzoek gaande
naar de mogelijke oorzaken van diabetes.
Ook zijn de afgelopen jaren veel nieuwe
behandelingstechnieken ontwikkeld.
In 1982 vond voor de eerste maal de
nationale diabetesweek plaats. Het Dia
betes Fonds Nederland heeft nu in vijf
akties enkele miljoenen guldens opge
haald, zodat het wetenschappelijk onder
zoek rond suikerziekte nieuwe impulsen
kan krijgen.
Het bestuur van het Diabetes Fonds
Nederland wil graag alle gevers hartelijk
bedanken. Wie geen kóllektant heeft ge
zien en toch nog de aktie wil steunen, kan
een bijdrage overmaken op girorekening
5766 van het DEN te Amersfoort.
PREDIKBEURTEN ZEELAND
SINT ANNALAND -Ned. Herv. Gem.
10.00 uur ds. A. van Herk; 18.00 uur
ds. D. Scheepmaker uit Dinteloord -
Ger. Gem. 9.30, 14.00 en 18.00 uur
ds. A. F. Honkoop uit Zwijndrecht -
Ger. Gem. in Ned. 9.45, 14.15 en
18.15 uur leesdienst.
Calvijn getekend door een student
Hier is Johannes Calvijn aan het woord
en wel in de inleiding op zijn Psalmen
commentaar. Dit heel bekende fragment
vertelt ons iets over zijn persoonlijk leven
en met name over de uitzonderlijke wijze
waarop de Heere hem door middel van de
Geneefse prediker Farel daar plaatste als
dienaar van het Goddelijke Woord.
In 1557 schreef Calvijn deze woorden
neer. Hij blikte daarmee 21 jaar terug. Het
was namelijk in het jaar 1536 nu dus op
de kop af 450 jaar geleden dat de eerste
druk van de Institutie verscheen (destijds
nog een handboekje van geringe omvang,
later uitgebreid tot het bekende vierdelige
werk).
Het verhaal van C alvijns komst in Geneve
in datzelfde jaar is bekend. Hij arriveerde
er kort na het midden van juli 1536, zoals
we hiervoor zagen, op doorreis naar
Straatsburg, met het vaste voornemen er
slechts één logies te benutten.
Het werden enkele tientallen jaren....
Farel bezwoer hem bij de naam des
Heeren kerk en stad te hulp te komen in de
nood waarin ze zich bevonden. ,,Welk
woord", zo getuigt Calvijn, ,,mij zozeer
ontstelde en schokte, dat ik afstand deed
van de reis die ik ondernomen had, even
wel zodanig dat ik, mijn verlegenheid en
schuchterheid gevoelende, mij niet wilde
verplichten om een bepaald ambt te aan
vaarden". Dat laatste heeft echter niet
lang gegolden. Al spoedig noemt men hem
„professor der Heilige Letteren". En dat
was hij....
Nog één toevoeging uit het Psalmen
commentaar. Terwijl Calvijn in 1557
terugblikt wordt hij kennelijk getroffen
door de overeenkomst tussen Davids
teven en dat van hemzelf. We lezen: „Bij
het overwegen van heel de loop van het
leven van David scheen het mij toe dat
hij mij bij iedere stap die ik deed, de weg
wees en dat dit voor mij een wonderlijke
vertroosting is geweest". Zó spreekt
Calvijn dus over zijn komst naar en zijn
verblijf in Geneve. Hij zag er de leiding
groen, 1979,101.000 km.
A. J. VAN RUMPT
STAD AAN 'T HARINGVLIET
OUDDORP
De zendingskrans ,JZ)raagt elkanders las
ten" der Geref Gemeente te Ouddorp
hooptD.V. donderdag 27 november 1986
haar verkoping te houden van de ge
maakte goederen.
De gehele opbrengst komt ten goede van
de zending.
U bent de hele dag hartelijk welkom van
's morgens 9.30 uur tot 's avonds 8.00 uur
in het Verenigingsgebouw „Eben-Haëzer"
aan de Preefiiillaan.
Het bestuur
Goedereede
s^" -----------------
r—
A
D.V. zaterdag 22 november gaan de
deuren van de Ark weer open voor jon
geren van 16 jaar en ouder. Deze avond
houden we alles gewoon open! Voor elk
wat wils: zingen, ping-pongen, biljarten,
praten, luisteren enz.
Kortom we maken er met z'n allen weer
een gezellige Open Deur-avond van.
van zijn God in en hij voegde zich
gewillig naar die kennelijke opdracht
1536 was dus een belangrijk jaar in Cal-
vijns leven. Hij kwam op een kruispunt en
volgde de weg die hem werd gewezen.
Daarmee werd 1536 eveneens een ge
wichtig jaar in de historie van de kerk.
Direct nadat Calvijn zich metterwoon in
de stad Geneve had gevestigd, vatte hij er
zijn reformatorische werk aan niet
alleen in de uitlegging van de Schriften, als
prediker en professor, maar tevens in de
daadwerkelijke reformatie van kerk en
stad. Calvijn nam deel aan het pastoraat,
hij was ook betrokken bij het oefenen van
opzicht en tucht. Nog in hetzelfde jaar
1536 stelde hij de „Artikelen betref
fende de organisatie en de eredienst te
Geneve" samen. Op 16 januari 1537
werden ze de raad van de stad aan
geboden. Deze artikellen gelden als proto
type van de gereformeerde kerkorde, waar
van we de sporen nóg steeds terugvinden
binnen het gereformeerde protestantisme.
Dan is er nog een aspect dat Calvijn al
direct in 1536 heeft behartigd. Hij zag het
grote belang van de catechese. Hij ont
wierp daartoe een catechismus die in het
begin van het volgende jaar het licht zag.
De kerk was er niet mee klaar de kinderen
van de gemeente slechts te dopen. Ze
moesten, de waarheid kennen en onder
scheiden en zo tot bewuste en gewillige
aanvaarding van hun verantwoordelijk
heid komen.
Zo heeft Calvijn binnen het kleine halve
jaar dat hem in 1536 in Geneve resteerde
een structuur van een gereformeerde kerk
uiteengezet, die bepalend is geweest ge
durende vele eeuwen na hem en in vele
landen. Hij was „overtuigd dat hij met
zijn voorstellen gehoorzaam was aan
wat de Schrift vroeg ter zake van een
welingerichte kerk. Hij verzocht de over
heid dit wel in het oog te houden. En wat
God eist in zijn Woord zou in de weg
van de gehoorzaamheid welvaart en
voorspoed brengen voor heel de samen
leving";
Nu, 450 jaar later, kan het geen kwaad om
een en ander uit het belangrijke jaar 1536
nog weer eens in herinnering te roepen.
Dat is onlangs ook gebeurd door de uit
gave van een boekje over Calvijn, „Die
Fransman....", dat speciaal de gebeurte
nissen in dat jaar beschrijft. Professor W.
van 't Spüker stelde het samen. In het
voorgaande ontleende ik een aantal ge
gevens aan dit informatieve werkje.
Uitg. Kok te Kampen. Paperback.
Geïll 98pag. Prijs f 15.90.
Er verscheen de afgelopen weken nog
meer over Calvijn. De heer P. Kuijt,
voormalig directeur van de Pedagogische
Akademie De Driestar te Gouda, is een
serie van 14 deeltjes gestart die aandacht
vraagt voor de brieven van Calvijn. Dit
eerste boekje behandelt de periode van
1536 tot 1541. Helaas is sprake van een
indirecte vertaling.
Uitg. De Banier, Utrecht, Paperback.
97pag. Prijs f 14,75. B ij inteken ing op
alle delen f 12,75.
Bijzondere aandacht vraag ik voor de her
druk van het respectabele werk van E.
Doumergue over Calvijn, in de vertaling
van W. F. A. Winckel.
Drie delen: Calvyns jeugd; Calvin In
het strijdperk; Calvijn en Geneve. Uit
gegeven door De Groot Goudriaan te
Kampen, met literatuuropgave, registers
en rijk geïllustreerd.
Aantal pagina's resp. 494, 527 en 494
pag. Prijs 225,-. Wie in ons taalgebied
een uitvoerige en historiegetrouwe levens
beschrijving van Calvijn wil bezitten moet
Doumergue aanschaffen. Hoewel het oor
spronkelijke boek in 1899 verscheen,
is het vrijwel nog onovertroffen. De be
schrijving is dat laat zich verstaan
heel gedetailleerd, maar zeker niet dor en
louter opsommend. Wie het kan opbren
gen zich in dit werk in te graven, diens
moeite zal beloond worden met een grote
kennis van Calvijn, zijn leven, zijn stre
ven, zijn tijd, zijn strijd.... Zeer aan
bevolen.
Tot slot een trilogie met een drietal epi
soden uit het leven van Calvijn, beschre
ven voor de jeugd. P. de Zeeuw JG.zn.
schreef ,,De wijnboer van St. Victor",
„De tuinman van Ferrara" en ,,De hor
logemaker van Geneve". De Banier te
Utrecht gaf ze uit. Goede en leerzame
lectuur. De boekjes tellen elk plusminus
90 pagina's en kosten per stuk 11,75.
J. K.
met twee tiydromotoren
voor afzonderlijk in- en uit
voeren der slang.
Hydraulische afstandbediening
van de aandrijfrol;
traploos regelbare invoersnelheid,
DESGEWENST GEHELE
BEDIENING VANUIT
TREKKERKABINE.
KRACHTIGE 4-cilinder
membraanpomp
KAPACITEIT tot 110 Itr/min
en 50 bar.
Speciaal gefiarde, stalen spuitkop
(tweedelig-demontabel) met
beduidend lagere vloeistof
weerstand.
BEL VOOR MEER INLICHTINGEN EN PRIJZEN
DE REGIONAAL DEALER:
Postbus 7011 - 3286 ZG Klaaswaal - Tel 01864-1000
SERVICE VANUIT: Sommelsdijk - Klaaswaal - Oudenhoorn - Dubbeldam.