EIUVI1DEI!-t1IEIJW5
I
I
m
Generale
repetitie
Uit de Historie
Middelharnis
Overdenking
uit de
Heilige Schrift
Finale voor Ouddorp
}m Cup aan
Zuiddijk Ouddorp
rny01 mü
DE ZEE
IS ONS LAND
2e Blad
VRUDAG 3 OKTOBER 1986
No. 5536
HET
"^KUkVENSTER
l
blik op kerk -^?
en samenleving ij
- Het echtpaar Goeree
- Vr^heid van godsdienst?
In het proces tegen het evangelisten-echt
paar Lucas en Jenny Goeree is vier maan
den onvoorwaardelijke gevangenisstraf
geëist. De uitspraak moet nog volgen,
maar zoals de zaak er nu bijstaat ziet het er
niet naar uit dat zij er zonder kleer
scheuren af zullen komen.
Het proces mag op z'n minst opzien-
barèrid worden genoemd, omdat het de
vraag is en die vraag is ook al vele keren
aan de orde geweest! of hier de vrijheid
van godsdienst niet in gevaar komt. Zeker,
het gaat om belediging van een volks
groep, met name de joden. Herhaaldelijk
hebben Lucas en Jenny Goeree in woord
en geschrift betoogd dat het joodse volk zo
zwaar heeft moeten lijden omdat het de
Messias niet wilde aanvaarden.
Centraal stond daarbij deuitlegvanMatth.
2725: „Zijn bloed kome over ons en over
onze kinderen". Zonder enige schroom
verkondigden zij: „Zie je wel, Israël heeft
zelf het oordeel van God over zich in-
geroep>en". Een conclusie die overigens
door christenen in het verleden al vaker is
getrokken. We zijn er echter in de kerken
langzamerhand wel van overtuigd geraakt
dat het niet aan óns is, dit harde oordeel
over hetjoodse volk uit te spreken. Zijn wij
beter dan Israël dat tot nog toe Jezus niet
wil aanvaarden als de van God gegeven
Messias? In dit verband is ook al vele
malen Jacobus Revius geciteerd met z'n
bekende: „'t En zijn de joden niet. Heer
Jesu, die U kruijsten...."
We zijn het er wel over eens: wat het
echtpaar Goeree deed, dat kan niet en dat
mag niet. Temeer, omdat het zich van heel
de deining rondom deze visie niets heeft
aangetrokken. Ondanks een verbod op
verdere publicaties in deze geest zijn ze
rustig doorgegaan. Dat heeft zeker bij
gedragen tot de eis die nu is gesteld.
De zaak heeft echter nog een andere kant
Wanneer de rechter meent dit echtpaar te
kunnen veroordelen op gronden die ook
wij kunnen billijken! schept hij dan geen
precedent? De christelijke religie is per
definitie intolerant. Dat wil zeggen: Jezus
Christus is de enige Middelaar en Zalig
maker, en er is geen andere Naam waar
door wij behouden kunnen worden. Wan
neer die Naam verkondigd wordt, en wan
neer daarbij gezegd wordt dat ieder die
zich tegen Hem blijft verzetten, verloren
gaat, zal dan straks de kans niet bestaan
dat mensen zich gekwetst voelen en óók
naar de rechter stappen?
En zou de vrije verkondiging van het
Evangelie dan niet in gevaar komen?
Herhaaldelijk is al betoogd dat de rechter
zich niet gemengd heeft in de exegese van
bovengenoemde tekst. Maar hij is dan
toch wel heel dicht in de buurt gekomen.
Want hij gaat er terecht! van uit dat
het echtpaar Goeree inzake de exegese
van die tekst de plank misslaat. Maar nog
maals, is het hek nu niet van de dam? Kan
straks iemand anders die een woord uit de
Heilige Schrift gebruikt ook niet tot de
orde worden geroepen omdat medebur
gers zich daardoor gediscrimineerd voe
len?
We hebben bij de wet een aantal grond
rechten. Eén van die rechten is vrijheid
van godsdienst, overigens binnen ieders
verantwoordelijkheid volgens de wet".
Dat is een beperking waartegen het echt
paar Goeree duidelijk overtreden heeft.
Maar hier en daar gaan nu al stemmen op
om straks de gelijkwaardigheid van alle
burgers te stellen boven alle andere grond
rechten. Wat gaat er dan gebeuren als de
zgn. anti-discriminatiewet er komt?
Waarnemer
OUDDORP Watersportvereniging
„Goeree" uit Ouddorp organiseert op
aanstaande zaterdag 4 oktober de vierde
en tevens laatste slalomrace voor Fun-
boards van dit watersportseizoen. Deze
wedstrijd, tevens de finale voor de Oud
dorp Funboard Cup, zal om twaalf uur
worden gestart vanaf de Zuiddijk bij de
haven van Ouddorp aan de Grevelingen.
De skippersmeeting begint om half twaalf
bij de jury-caravan.
De inschrijving staat voor iedereen open
en kan mondeling geschieden tot een half
uur voor de starttijd van het evenement bij
het inschrijfbureau in de caravan aan de
Zuiddijk. Het inschrijfgeld bedraagt voor
niet-leden tot 18 jaar/ 2,50, boven 18 jaar
5,00 en leden van W.V. Goeree mogen
gratis deelnemen.
InUchtingen over het doorgaan van de
wedstrijd kunnen op de wedstrijddag wor
den opgevraagd bij het clubhuis, telefoon
01878-3020.
Voor iedere deelnemer is er een her
inneringsvaan en voor de eerste drie aan
komenden zijn er bekers beschikbaar. Bij
voldoende deelname zal er ook een dames
klasse worden ingesteld.
De wedstrijd zal worden bewaakt door
de Ouddorpse Reddingsbrigade (O.R.B.).
Deze finale wedstrijd voor de bekende
Ouddorp Funcup belooft een spannende
aangelegenheid te worden voor de Oud
dorpse surfwereld. Aan kop in het klasse
ment staan op een gedeelde eerste plaats
André Visbeen en Harry Westhoeve (win
naar van de eerste wedstrijd) met 29.7
punten. Op de tweede plaats R. Bies
heuvel met 33.7 punten en op de derde
GOEDEREEDE
Tienerclub „'t Haventje"
D.V. zaterdag 4 oktober hopen we voor
de eerste keer weer bij elkaar te komen in
het nieuwe clubseizoen 1986-1987.
We heten iedereen hartelijk welkom die
het voortgezet onderwijs volgt tot de leef
tijd van 16 jaar.
We willen deze startavond wat eerder
beginnen, i^om 18.30 uur, i.v.m. de
puzzeltocht die op ons programma staat.
De puzzeltocht staat in het teken van
dierendag.
De avond wordt om 21.30 uur be
ëindigd. De gebruikelijke contributie van
1,- blijft gehandhaafd mits er niet meer
kosten aan verbonden zijn. rp
Bijeenkomst C.P.B. „Goeree"
De C.P.B. „Goeree" hoopt a.s. donder
dag 9 oktober haar jaarvergadering te
houden, 's avonds 8 uur in „Westvoom"
waar door mevr. C. Bameveld-de Koeijer
uit Hoek van Holland gesproken zal wor
den over het onderwerp „proza en poëzie"
van een vrouwenleven". Er zal deze avond
ook bestuursverkiezing worden gehouden.
plaats staat Jaap Santifort uit Ouddorp
met 52 punten. Maar ook het sterk op
komende surftalent Bas Arkenbout (83
punten) en de bekende Stefan Hameete-
man maken nog kans op de wisselbeker.
Bij de dames zal de strijd gaan tussen
Isabelle Arkenbout uit het Zeeuwse Nieu-
werkerk en Aimemieke van Ringelestein
van het Surfteam Ouddorp.
Na afloop van de wedstrijd zal het water
sportseizoen 1986 van W.V. Goeree wor
den besloten met een Mosselfeest voor
leden en deelnemers in het clubhuis aan de
haven.
Meer bewegen voor ouderen
sport en Speldag 1986
Middelharnis
Uiteraard is iedereen die zich „oudere"
voelt op donderdag 16 oktober 1986, van
harte welkom in de Olympiahal te Mid
delharnis waar om 10.00 uur wordt ge
start in de kantine met een overheerlijke
kop koffie.
Een hele groep vrijwillige „spelbege-
leidsters- en begeleiders" staan u op te
wachten om samen met de deelnemers het
spelenparcours te „nemen".
Onder leiding van mevr. F. v. d. Doel-
Vroegindeweij zal of zullen de volksdans-
groep(en) een demonstratie geven en u
uitdagen om ook enkele passen met hen te
maken.
Het programma is onverplicht; u bepaalt
zelf of u aan alles meedoet' Van één ding
weten wij dat zeker.... en dat is de brood
maaltijd en het daarbij behorende kopje
soep!
Deze bijzonder gezellige sportdag (zijn
onze ervaringen geweest) kost u 5,-
entree, want de minister betaalt watmee...
En dat is dan inkl. de broodjes en de soep
en de koffie en van het borreltje dat u
jaarlijks werd geschonken namens een
bestuurder.
U betaalt bij aankomst in de sporthal.
Wij rekenen weer op minstens 100 man/
vrouw.
Inlichtingen bij het kantoor van de
S.B. W. in het dienstencentrum te Middel
harnis: tel. 01870 - 3366.
BENT U OUD en „VINNIG?"
M.B.V.O. is dan zeker zinnig!
TAXATIE NODIG?
makelaar tamboer bellen
beëdigd taxateur
01870-3477 RS
IZZI
DIRKSLAND
Opbrengst kollekte
In de periode van 15 september tot en met
21 september is in Dirksland gekollek-
teerd voor het Prinses Beatrixfonds. De
opbrengst van de kollekte bedroeg
2.929,75. De gevers en de kollektanten
worden heel hartelijk bedankt. Voor uw
gehandikapte medemens betekent de kol
lekte een grote steun.
^s' drukkerij kransebv
^DffUCSLANDS
0^IANNENKOOR
Het Dirkslands Mannenkoor hoopt zijn
repetitie-avond van morgen, zaterdag 4
oktober, te benutten voor een generale
repetitie. Deze generale repetitie zal wor
den gehouden in verband met de band
opname die op 10 oktober a.s. wordt
opgenomen in de Evangelisch Lutherse
Kerk te 's-Gravenhage. De opbrengst die
uit de verkoop van dit bandje zal voort
vloeien wordt bestemd voor de Gehandi
captenzorg.
(XIV)
F. den Eerzamen vertelt in Folklore en
Taal 2, 2e serie, nr. 146:
Van mijn vroege jeugd af aan hadden de
Joodse zakenmensen in de dorpen van 't
eiland een aantal vaste klanten. De eerste
die ik me herinneren kan was Sam. Haa-
gens, die in een groot huis op het eind van
de Voorstraat in Middelharnis woonde.
Als jongetje ben ik met mijn vader wel
eens bij hem geweest. Hij ontving de
mensen altijd even royaal, leefde wat te
hoog in zijn wapens en ging failliet.
De twee goudsmeden uit Middelharnis,
Jacques en Eli Hartogs kwamen met
gouden en zilveren sieraden, het zwarte en
witte joodje werden ze genoemd (naar hun
haarkleur). Ze deden goede zaken toen
alle vrouwen nog de keuvel droegen en
krullen, kralen en hartespelden (broches)
nodig waren.
Wel gingen de duren krullen vaak bij
vererving over op dochters en nichten,
maar de mode veranderde ieder jaar; nu
eens dicht op elkaar gedraaide, dan weer
wat ruimere spiralen, dan moesten ze om
gesmolten en opnieuw gezet worden. Ook
waren er die opnieuw gesopt moesten
worden geen echte gouden dus. Ook de
kralen waren aan de mode onderhevig.
Verder waren ze de leveranciers en repa
rateurs van horloges en klokken en dus
ook van horloge kettingen, gouden en
zilveren, er waren nog geen polshorloges
en de heren pronkten graag met zware
kettingen, soms met brelokken en aan
(grote hangers).
Verlovings- en trouwringen werden er in
burgerkringen maar weinig gedragen; nu
zijn ze algemeen.
De petten- en hoedemnaker Rood zorgde
voor de hoofdbedekking der maimen en
jongens. Hij bezocht met zijn hondekar de
boeren en burgers.
Mijn vader kocht bij hem ieder jaar een
nieuwe lakense pet, die een jaar voor de
zondag, een jaar voor de zaterdagavond
en een jaar elke dag meeging.
Ook petten waren onderhevig aan mode.
De buitenmensen liepen niet blootshoofds,
hielden zelfs in huis hun pet op en namen
die alleen af bij bidden en danken en
bijbellezen.
Een paar keren per jaar kwamen de ge
broeders Polak met galanterieën, potten,
pannen, vaasjes en allerhande snuiste
rijen. Ze trachtten de vrouwen en meisjes
door geroep bij hun kar te lokken en dan
was het hun wel toevertrouwd goede za
ken te doen.
Vaste bezoekers van de boeren waren de
Joden. Mozes en David de Haas. Ze
wisten de weg in de schuren waar vee te
koop was, kalfvaarzen, gemeste ossen,
kalveren, alles was van hun gading. Ze
waren slagers in Middelharnis, maar daar
naast maakten ze goede zaken in de vee
handel. Ik herirmer me, dat David in de
schuur met vader onderhandelde over een
vare koe (d.i. een koe die geen kalf droeg,
onbevrucht gebleven was). De handen
sloegen steeds vlugger op elkaar tot het
verschil nog maar vijf gulden was. 't
Verschil delen, zei mijn vader en meende,
dat dan de zaak opgelost zou zijn. Bij zo'n
onderhandeling waren altijd andere boe
ren aanwezig.
De Haas riep vader even apart. ,,Nu moet
je me een groot plezier doen", zei de Haas,
„en die rijksdaalder nog laten vallen, ik
heb er een zeer grondige reden voor je dat
te vragen". Mijn vader gaf toe, hij kreeg er
in ieder geval niet minder voor dan waarop
hij gerekend had.
Toen de koop er door was, vroeg mijn
vader, wat die bijzondere reden was. „Om
nog een rijksdaalder te winnen", kreeg hij
lachend ten antwoord.
Ja, 't waren goocheme jongens, maar ieder
Leven zonder vrees
Psalm 234
De angst is een van de moderne groot
machten. En vele leiders van allerlei be
wegingen maken er handig gebruik van om
daardoor de massa in hun hand te houden,
of grote groepen mensen bijeen te krijgen
voor het bereiken van hun doeleinden. De
angst maakt de mensen kneedbaar, zodat
zij uit angst bereid zijn tot vele dingen,
zonder dat ze de gevolgen overzien van
alles wat zij doen. Uit angst nemen zij deel
aan akties, zonder dat zij precies weten
wat de leiders met die akties willen be
reiken. Uit angst voegen zij zich bij be
paalde groepen om geborgenheid te vin
den, zonder dat zij merken dat zij ver
vallen tot een soort slavernij.
De kerk leeft niet uit de angst, maar uit de
liefde. En de apostel Joharmes zegt dat de
volmaakte liefde de vrees uitdrijft. In
psalm 23 wordt dat op een heel mooie
wijze gezegd: Ik ben niet bang, al moet ik
ook door een dal van diepe duisternis
gaan. Gij, mijn God, zijt bij mij.
Als de Heere bij ons is, dan hoeven we niet
te vrezen, niet voor de mensen en niet voor
de machten. Want dan mogen we in het
geloof weten dat we een Vader hebben,
Die in alle omstandigheden van het leven
voor ons wil zorgen.
Hij laat ons niet los, ook al laten wij Hem
wel vaak los. Jezus Christus wil heel ons
leven voor Zijn rekening nemen, en als we
ons aan Hem toevertrouwen, dan zullen
de machten ons misschien wel veel kwaad
kunnen doen, maar dan zullen ze ons nooit
kunnen beroven van het heil dat er is in
Jezus Christus, onze Heere.
Wij moeten ons als christenen vrij houden
van de angstinfectie, die ons in het huidige
leven aan alle kanten bedreigt. Wij be
hoeven niet angstig te zijn. Voor geen
enkel ding en voor geen enkel mens. God
is bij ons. In Jezus Christus heeft God ons
beloofd dat Hij ons nooit meer zal ver
laten.
„Als gij zult gaan door het water, het zal u
niet overstromen. Als gij zult gaan door
het vuur, het zal u niet verbranden".
Een angstig mens is een zeer beperkt
mens. Hij kan zich niet ontplooien. Hij
durft geen stap te zetten, want hij vreest
overal kwaad. De angst kan ons leven zo
belemmeren dat we niet meer zien wat er
in het heden allemaal is aan mooie dingen,
aan genadegaven van God. De angst kan
ons zo beïnvloeden dat we alleen nog de
donkere dreiging zien en daardoor niets
meer doen.
Vanuit het evangelie komt tot ons de
oproep om ons te laten bevrijden uit onze
angst. Jezus Christus is in onze wereld en
in onze schuld gekomen om ons te be
vrijden, ook uit de greep van de machten,
ook om ons te verlossen van onze angst.
Jezus wil bij ons zijn, bij ons blijven en ons
door alles heen verder leiden naar Zijn
toekomst.
We zijn veilig in Jezus' armen, nu en altijd
tot in eeuwi^eid.
Klundert
J. Willemsen
mocht ze graag lijden. Toen David eens in
een groepje boeren stond, die hem zeiden,
dat hij hun 't vel over de oren haalde,
merkte hij grinnikend op: ,,'t Is niet meer
dan billijk dat jullie met elkaar een arme
jood aan een boterham helpen". Hij had
de lachers weer op zijn hand.
In nr. 147 vertelt hij:
Van één maart 1902 tot één december
1905 was ik onderwijzer aan de O.L.S. in
Middelharnis en woonde op het Zandpad.
In mijn klas zaten twee Joodse leerlingen,
Leo Haagens van de manufacturier op de
Westdijk en Jacques Hartogs van de klei
ne donkere goudsmid. Het waren beiden
pientere knapen, waarvan de laatste dok
ter is geworden.
's Zaterdags, hun sabbat, bleven ze weg,
ook op de Joodse feestdagen. Dan gingen
ze met hun vaders naar de Joodse kerk, de
sjoel, op het Zandpad. De voorganger,
rabbi of gazan genoemd, woonde er naast.
Dat was destijds dhr. Slager, die in een
schoollokaal in zijn woning de Joodse
kinderen onderwees in het Hebreeuws en
de Thora. Enkele keren ben ik wel eens in
de Joodse kerk geweest. Men mocht hun
dienst bijwonen mits men zich gedekt
hield, dus de hoed of pet op. De uit-
dmkking: Houd je maar gedekt wordt al
gemeen gebruikt om iemand tot kalmte te
raden. De Joden gingen ter kerke in 't
zwart met de hoge hoed op, hun vrouwen
kwamen alleen op enkele bijzondere da
gen in 't gebouw. Ook zij waren op de
sabbath stemmig in 't zwart gekleed.
Ook dit:
Ik ging om met een paar onderwijzers in
Middelharnis en Sommelsdijk, met de
klerk van de ontvanger en de postambte-
naar Herman de Vries. De Joodse familie
De Vries woonde op 't Zandpad hun
oudste dochter was getrouwd met David
de Haas en had twee kinderen bij hem. Na
haar overlijden hertrouwde hij met de
jongste zuster, die al spoedig met de beide
kinderen naar Utrecht vertrok zonder in
een echtscheiding toe te stemmen.
Door zoon Herman kwam ik meermalen
in het Joodse milieu van de familie De
Vries, die zich streng aan de oude voor
schriften hield. De sabbat werd er zo
streng in acht genomen, dat geen der
gezinsleden enig werk verrichtte en zelfs 's
avonds een buurvrouw de lamp moest
komen aansteken. Ze vierden de Joodse
feestdagen als Pasen, Grote Verzoendag,
't Loofhuttenfeest zoals de vaderen van
ouds. Zo zaten ze bij het laatste onder
groene takken buiten in hun tuintje. De
vader las de gebeden en vertelde in 't gezin
de oude geschiedenissen van de Uittocht
uit Egypte, over de mislukking van Ha-
mans boze plannen in het boek Ester enz.
Aantekening:
Elias Hartogs z'n vader. Markus Hartogs,
had een winkeltje in ellegoed. Markus ging
er met de kruiwagen op uit; zijn kruier was
Hein Koote.
Arjanus schrijft:
Dat Middelharnis een universeel dorp
was bewijst wel het feit, dat er ook een
synagoge was. Deze stond ook aan het
Zandpad. Ik herinner mij nog het opschrift
boven de ingang, maar ik zeg niet wat wij
als jongens in onze onnozelheid daar van
maakten.
In sierlijke Hebreeuwse letters stond er:
Habakuk 2 20, „Maar de Heere is in
Zijnen heiligen tempel: Zwijg voor Zijn
aangezicht gij gansche aarde!" Een in
gemetselde steen in een huis (synagoge of
school?) bewaart de heriimering aan de
vroegere Israëlitsche gemeenschap. Hier
volgt het opschrift. ,,De eerste steen tot
daarstelling in dit Israëlitisch School
gebouw is gelegd door Cato Haagens.
Den 25en Tamoes 5617".
Tenslotte citeer ik nog F. den Eerzamen:
Met Israël liep het minder goed af De
meeste koningen lieten de afgodendienst
toe, vooral de Baaldienst. Men leze de
geschiedenis van Achab en Izebel en de
strijd van de profeten Elia en Eliza.
Moord en doodslag onder de vorsten en
vorstenhuizen. Omri, de vader van Achab
was de stichter van de hoofdstad Samaria.
Wie het leven der Israëlieten wil leren
kennen, leze vooral het boek Amos.
In hoofdstuk 9 vers 8 en 9 lezen we daar:
zie de ogen des Heeren Heeren zijn tegen
het zondige koninkrijk en ik zal het ver
delgen van den aardbodem. Ik schud het
huis van Israël onder al de volken, gelijk
men met een zeef schudt.
In 721 V. Chr. werd Samaria na driejaren
beleg overmeesterd en de hele bevolking
weggevoerd en vervangen door andere
volken.
Waar zijn de tien stammen van Israël
gebleven? Niet altijd zal de Heere blijven
toornen. In Amos 9 vers 11 en volgende
lezen we nog een heilsbelofte voor het
volk. „Ik zal een keer brengen in het lot
van mijn volk Israël: verwoeste steden
zullen zij herbouwen en bewonen; wijn
gaarden zullen zij planten en de wijn ervan
drinken; boomgaarden zullen zij aan
leggen en de vrucht daarvan eten".
Hoewel hij onder Israël hier het 10-
stammenrijk verstond, mogelijk heeft de
heilsbelofte van Amos 9:11 wel toe
passelijk geacht op Israël en Juda, op de
jfoden in 't algemeen.
(wordt vervolgd) j_ l. struik
VERVOLGVERHAAL
Door Fenand van den Oever
- 22 -
G.F.CallenbachB.V.—Nijkerk
Als er veel vis gevangen wordt, gedeeltelijk zouten en
de rest levend in het bun naar IJmuiden brengen.
Weinig vis en meer haring, die, licht in het zout, naar
Vlardingen brengen. Goeie visserij".
Jan wist het dus. Arend-baas weet je, zelfs op zee,
gewoon de weg.
En ze zeilden, volgzaam als hij was, noord-in, naar 't
randje van het Zand.
Er werd gevist.
Eerst schoten ze de veertig nauwe netjes. Er zat 's
nachts genoeg in om te kuimen azen. Over bleef er niet.
Voor de beug waren ze uit, dus aas aan de haken en
overboord die lijnen. Maar het leverde weinig op. Uren
waren ze bezig voor een enkele kabeljauw en leng. Die
lijnenvisserij ging dan ook helemaal dood. Er werd,
onder aanvoering van Wijnand, gescholden op de
trolders. Want die vermoorden de beug. Daarover
waren ze het eens. En ze schoten nogmaals de netten,
ze vingen haring, al was het niet overdreven veel. Wat
overbleef ging in het zout.
Terwijl de Ongedurigheid buiten was, zat Arend-
Michiel tot iedere avond laat op kantoor. Zat, hij had
geen zitvlees. Hij liep, hierheen, daarheen. De kuiperij
door, de zolders over, weer terug naar zijn schrijftafel.
Waarom hij eigenlijk niet op zijn gemak thuis bleef,
wist hij zelf niet. Hier kon hij toch ook niets voor het
schip doen. Maar hier, aan zijn bureau, had hij het
gevoel of hij mee-viste, of hij er dichterbij was.
Albertien zei er niets meer van. In het begin wel, dat hij
veel te weinig rust kreeg, dat een vent van staal dit nog
niet vol zou houden. Maar hij werd kribbig ze zweeg
tenslotte maar. De wal zou ook dit schip wel keren.
Terwijl is hij maar bezig, met dit, met dat, met niets
helemaal. Soms zit hij naar de telefoon te staren of hij
het bericht eruit kan kijken. Hij denkt: zo meteen belt
factor Jan Koster uit IJmuiden op met: Jan Zeven
huizen binnen, een schraal scheepje vis, 't zal niet veel
worden in de markt E n dan zal Wijnand komen en hem
zacht verwijtend zeggen: maar jij wil ook haring als er
nog geen haring is.
Hij zucht.
De telefoon rinkelt niet Hij is met zijn lichaam hier,
maar met zijn geest op zee. Nu moest er radio aan
boord zijn. In code zouden ze elkaar op de hoogte
kunnen houden. Zij begrepen alles een ander kon
ernaar raden. De meeste schippers zijn nog, net als
Tinus de Ridder, tegen een toestel. Dat zal wel
veranderen.
Voor d'n heer blijkt een verslag eenmaal per halQaar
veel te weinig te zijn. Hij schrijft lange brieven, hij
telefoneert soms kort, want die telefooiu-ekening
loopt zo gauw op. Hij wil van alle bijzonderheden op de
hoogte blijven. Neen, spijt heeft hij helemaal niet van
zijn beslissing, maar vergeten, loslaten kan hij niet....
Zo is d'n heer, zo is hij. D'n heer mist zijn vrouw, hij
heeft geen vrouw, maar ze zijn allebei getrouwd met
wat hier staat en op zee drijft en 't is een huwelijk, dat
alleen door de dood zal kunnen worden ontbonden.
Arend-Michiel staat op. Jan Zevenhuizen is op zee.
Met de Ongedurigheid. Hij is ongedurig aan de wal. Er
komt geen bericht Zal het IJmuiden (met vis een
tegenvaller) of Vlaardingen (met haring mals om te
zuigen) worden?
Op de kop af twaalf dagen na het vertrek gaat de bal op
de omloop van de toren. Pauw Storm, de bonbroods-
winner, springt op de fiets.
Wat nou?
De Ongedurigheid, Jan Zevenhuizen, voor het gat
zegt de torenkijker rond.
Hè, een beuger voor het gat? Die gaat toch zeker
naar IJmuiden? Hier zijn nauwelijks kooplui voor verse
vis. En in de haven van IJmuiden hou je de vis toch
levend in het bun....
Is het wel waar. Pauw?
Ja, hoor, het is waar.
Er staat natuurlijk een geweldige hoop volk op de kant
Er is om deze tijd van het jaar niet veel anders te doen
dan te kijken. Het grootste deel der varensgezellen
loopt te stempelen.
Arend-Michiel staat er ook. Hij zal er niet staan, ze
moesten eens weten.
Albertien staat er ook. Zij zal er niet staan. Zou Arend-
Michiel nou wat tot rust komen? denkt ze.
Rustig is hij nu nog lang niet. Hij is blij en bezorgd.
Orders zijn orders: vis-IJniuiden! haring-Vlaring! Nou,
en het schip loopt hier binnen...., maar er kan van alles
gebeurd zijn. Er kunnen zieken aan boord zijn, om
maar wat te noemen.
De Ongedurigheid komt aanzeilen, alle lapper erop,
Ucht over stuurboord hellend, wat is het toch een edel
schip. Goed zo. Jan doet het zonder sleper, dat is
goedkoop. Ze naderen snel. De mensen, zwaar ge
schoeid, zijn duidelijk te zien. Hij wordt een tikkeltje
jaloers op het volk aan boord. Waarom al die zorgen
aan de kant Varen, dat is het mooiste, dat is het leven.
Maar niet voor hem, hij is er eentje van de wal en hij
heeft het zelf gewild. Zal hij dan nooit meer eens op zee
komen?
Willem, zijn jongen, is er ook bij. Steeds meer vertoeft
hij tegenwoordig aan de haven. Ook de jongen is
verrukt van het zeilen van de Ongedurigheid. Hij heeft
oog voor een schip. Dat doet hem veel deugd. Vader,
zegt hij, mag ik ook een reisje mee? Hij krijgt geen tijd
om te antwoorden. De vraag ontgaat hem echter niet.
Hij is er blij om.
De logger steekt ook op eigen gelegenheid zijn neus
binnen de hoofden. Dat zint Arend-Michiel. Jan is een
zeeman en het spaart het kantoor vijf rijksdaalders
extra.
Kees Storm, de schuurbaas, loopt naar voren.
Hij praalt
Goeiemiddag, Jan, goeiemiddag, allemaal, alles
wel?....
Meteen wordt geantwoord:
Goeiemiddag, Arend-baas, goeiemiddag. Kees, ja,
alles wel.
Nou weten ze wat maar niet genoeg, lang niet genoeg.
Kees roept
Weinou, Jan, wat is de vangst wat is de vangst?
't Is even doodstil. Wat zal nu het antwoord zijn?
Jan Zevenhuizen verlaat het roer en treedt naar voren;
er zit trots in zijn houding.
Een beetje vis, een beetje vis, maar goed zestig
kantjes lekkere kolmaatjes. (wordt vervolgd)
4: H: H(
I
voorstraat 13
3245 l)Q sommelsdijk
tel. 01870-2275
H: if:
if: :f:
if
lf.lf.lf.l^^.l^l^l^l^)^l^l^l^4.l^l^l^lfl^l^]^l^l^l^l^l^l^3^l^4l^4l^l^l^>^l^l^l^l^4■4.l^J^l^]^l^.l^>^^^.lf.lf.:f.^^
