De trappen des geestelijken levens
w
TRAPPEN
Jubileumconcours PV „de Reisduif"
te Middeiharnis-Sommelsdijk
TAALPRAATJE
Geeilelijken Levens?
FOTO-
8TRIF-
HAAL
Orgelconcert
Grote Kerk Maassluis
Boekbespreking:
Folder
„Stand van Zaken"
Maak van thuisblyvers
geen spoorzoekers
Bladz. 2
„EILANDEN-NIEUWS"
VRUDAG 11 JULI 1986
(I)
Als ik nu zeg, dat alle vreugde en ware geluk
zaligheid gelegen is in met God en den Heere
Jezus Christus gemeenschap te hebben, zoo
spreek ik van die gemeenschap, die de geloovi-
gen hier op aarde in den staat der genade
genieten. Welke niet is een lichamel^ke ge
meenschap, maar een geestelyke. En daarin is
geelegen dat wü weten dat God ons bij name
kent, en w^j genade gevonden hebben in z^ne
oogen, als God de Heere tot Mozes zeide, dat
Hg ons liefgehad heeft van alle eeuwigheid,
ons verlost heeft door zgnen eeuwigen Zoon,
dat HU ons deelachtig gemaakt heeft zyne
liefde en goedheid, gerechtvaardigd van onze
zonden, ons bewaard en liefhebben zal tot in
alle eeuwigheid, dat wy deze zgn gemeenschap
vertrouwen door het geloof, gevoelen in onze
harten. En dat wg Hem kennen en zien met een
geestelijk gezicht, met de oogen der zielen,
hem omhelzen door het geloof en de liefde,
hem gevoelen door een innerlyke genade en
vergenoeging, vreugde en gerustheid, en zgne
liefde smaken en alzoo in Hem leven en in
Hem wandelen. Ziet daarin, zeg ik, is alle
vreugde en gelukzaligheid gelegen.
Een uitvoerig fragment uit een geschrift van meer dan
driehonderd jaar oud. De inhoud is dermate wezenlijk
bijbels èn typerend voor het boek als „Tractaat"
dient het zich aan dat ik het in zijn geheel overnam.
De enige troost en de ware gelukzaligheid zijn daarin
gelegen, exclusief en totaal, namelijk in de gemeen
schap met Christus en in Hem met de Vader; dat is de
centrale boodschap van dit boek. En is zulks inderdaad
niet het hart van het evangelie? Als de apostel Johannes
het doel van zijn schrijven en prediken onder woorden
brengt, schrijft hij in zijn eerste brief: „opdat ook gij met
ons gemeenschap zoudt hebben en deze onze gemeen
schap ook zij met de Vader en met Zijn Zoon Jezus
Christus". ImmeVs, „die de Zoon heeft, die heeft het
Leven; die de Zoon van God niet heeft, die heeft het
Leven niet". Voor ik nader inga op het
(oude) boek met zijn (oude) schrijver, geef
ik nog een citaat dat het vorenstaande
onderstreept
De
THEODORÜM aBRAKEL,
In fijn leven Predikant tot
M A c K u w.
<!En t)ol0eiij9f fpn &(bd na fijn boodt
in'ttict)tge{ijact)t/
Wilhelm tm a Brakel )Th.F. Tredikani tot
Harlmgen,
rten tweeden Druck. Van druckfauten gefuyvcrt en met
een ontledinge des gehelen traöaats venneerdert.
VA M S T E L r> A M,
25p Öe l©ebUtoe ijan Abraham vanden
B u R G H25oerhüeriJoop(lei: jn %m ïf?comjoojtSS-
- v....^ (ttooren-Heegf) in De <©mfo?ttie«:l»
'~-~.€&ttt^^xm$* h". 1671,
Tracht dan naar gemeenschap met God
en Christus, dan zal de oprechte god
zaligheid, de vrede des gewetens en de
vreugde des gemoeds volgen. Je
zus Christus, die één is met den Vader,
is de grond van onze vereniging met
God. Welke vereniging en gemeenschap
de kinderen Gods deelachtig worden,
uitwendig door het Woord en inwendig
door zijn Geest En aan onze zijde,
door het geloof, waardoor wü Christus
aannemen en alzoo met Hem verenigd
worden. Want door het geloof woont
Christus in onze harten, en door Hem
krijgen wij wederom gemeenschap met
God. Doch deze gemeenschap is in dit
leven nooit volkomen.
Meditatie
Enige maanden geleden besprak ik de
recent verschenen bundel „De Nadere
Reformatie", die een beschrijving van
haar voornaamste vertegenwoordigers
bevat. Eén van hen is Wilhelmus a Brakel,
de bekende schrijver van het driedelige
,4)e Redelijke Godsdienst" en ooit predi
kant te Rotterdam. Zijn vader was Dirk
Gerrits van Brakel of (verlatiniseerd)
Theodorus Brakel. Deze leefde van
1608 tot 1669 en was eveneens predikant,
waarschijnlijk zonder enige academische
studie.
Hij nu is de samensteller van het tractaat
waarvoor ik aandacht vraag. De titel staat
boven dit artikeltje. A Brakel senior, die
meer geschriften publiceerde, wordt in de
onlangs uitgekomen bundel niet behan
deld, hoewel daarvoor zeker reden en
aanleiding zou zijn. Zelfs schreef onlangs
een gezaghebbend kerkhistoricus dat Bra
kel-„de oude" voor de stroming van de
Nadere Reformatie wellicht nog karakte
ristieker is dan zijn zoon. Hoe het zij
zijn leven en werken werden in de onder
havige bundel een plaats ontzegd.
Daarom verheugt het me te meer dat een
heruitgave van één van zijn werken voor
mij aanleiding mag zijn iets over zijn
In de concertserie 1986 zal Jaap Kroo-
nenburg op zaterdag 12 juli a.s. te 20.15
uur een orgelconcert verzorgen op het
Garrelsorgel van de Grote Kerk te Maas
sluis ter herdenking van Jan Zwart (28-8-
1877- 13-7-1937).
Het programma van Jaap Kroonenburg
luidt als volgt:
1Sombere muziekJan Zwart
over Psalm 103 vers 8:
„Gelijk het gras is ons kortstondig
leven".
2. Preludium und FugeJ. S. Bach
inf-moll(BWV534) (1685-1750)
3. AdagioTomaso Aibinoni
in sol minore (1671-1750)
4. Troisième ChoralCésar Franck
en la-mineur (1822-1890)
5. a) Trio en KoraalJan Zwart
„Het Gebed des Heeren"
b) Canonisch voorspel en Koraal
Psalm 84 „Hoe lieflijk, hoe vol
heilgenot".
6. Choral et FugueA. Guilmant
(uit Sonate 5) (1837-1911)
7. Fantasie overJan Zwart
„Een vaste Burg is onze God"
met samenzang van Gezang 96 vers 1
en 4 (bundel 1938).
Verzoeknummers t.b.v. het verzoekpro
gramma d.d. 6 september a.s. kuimen vóór
13 augustus rechtstreeks worden opgege
ven bij de organist de heer J. A. Kroonen
burg, Haven 9, 3143 BB te Maassluis.
persoon en boodschap door te geven.
Anders dan zijn zoon Wilhelmus, die
vooral grote-stadsgemeenten heeft ge
diend, is Theodorus zijn leven lang dorps
predikant gebleven. In 1638 deed hij
intrede in Beers en Jellum (Fr.), vandaar
ging hij in 1652 naar Den Burg op Texel;
al een jaar later leidde de weg tenslotte
naar Makkum. Misschien dat het daar
door komt dat hij veel tijd had voor over
denking, studie en gebed. Bekend is dat A
Brakel vele uren per dag daaraan be
steedde. Op vaste tijdstippen zonderde hij
zich af tot gebed en meditatie met de
Heere; 's zaterdags was het zijn gewoonte
te vasten ter voorbereiding op de dag des
Heeren, en zelfs bracht hij gedeelten van
de nacht door in gebed. Zijn geschriften
tonen aan dat hij met zijn gezin geregeld
huisgodsdienstoefeningen hield. Verder is
van hem bekend dat hij grote achting in
zijn gemeenten genoot. Hij is voor velen
een middel tot bekering geweest. Zijn
prediking was er op gericht, dat niet alleen
over bekering en geloof werd gesproken,
maar dat het uit de vruchten van de Geest
ook zou blijken. En van die praktijk der
godzaligheid gaf hij zelf het voorbeeld. Zo
was hij een echte pleitbezorger van een
nadere reformatie.
Auto-biografle
Zoals Brakels prediking en pastoraat door
zijn eigen levenswandel werden onder
streept, zo gaven op hun beurt zijn ge
schriften zijn godsvrucht weer. Ik beperk
me totdat ene boek, waarvan de volledige
titel luidt: „De Trappen des Geestelijken
Levens, beschreven door Theodorum a
Brakel, In $ün leven Predikant tot
Mackum. En volgens sijn bevel na sy'n
doodt in 't licht gebracht door Wilhel-
mum a Brakel, Th. F. Predikant tot
Harlingen". De eerste druk verscheen in
1670, dus na zijn dood. Het vaderlijk
„bevel", waarvan in de uitvoerige titel
sprake is, heeft zoon Willem dus prompt
na zijns vaders dood tot uitvoering ge
bracht.
Het geschrift heeft de vorm van een sa
menspraak. Vader en Zoon zijn met
elkaar in gesprek, waarbij de nadruk op de
uiteenzettingen van de vader ligt. Terecht
merkte ds. Van Gorsel ooit op dat het
werk eigenlijk een autobiografische in
druk maakt, dat wil zeggen: het beschrijft
De bekende folder „Stand van
Zaken" bij de sociale verzeke
ringen en voorzieningen" is
weer verschenen, aangepast aan
de gegevens per 1 juli 1986.
De folder geeft duidelijke infor
matie over de sociale verzeke
ringen. Men vindt er alle premie
percentages in vermeld, maar
ook de uitkeringsbedragen. Ver
der een algemeen overzicht over
de inhoud van de wetten.
De folder is een samenwer-
kingsprodukt van het Ministerie
van Sociale Zaken en Werk
gelegenheid, het Ministerie van
Welzijn, Volksgezondheid en
Cultuur en het Voorlichtings
centrum Sociale Verzekering
(VSV).
Wenst u de folder te ontvangen,
dan kunt u zich wenden tot het
VSV, Zwaansvliet 3, 1081 AP
Amsterdam.
Telefoon 020-448418.
Daar zijn overigens ook folders
verkrijgbaar over alle sociale
verzekeringswetten afzonderlijk.
Bij wat grotere aantallen wor
den kosten in rekening gebracht
het leven van de auteur zelf. Dat geldt met
name in het tweede en laatste deel, dat in
wezen een uitvoerig antwoord is op de
vraag naar vaders eigen oefening en be
trachting der godzaligheid". Behandelt
dus deel twee de praktijk van de ware
godzaligheid, het eerste deel zegt iets
omtrent de aard daarvan, of zoals de
vragenstellende zoon het samenvat:
„....dat alle vreugde van een kind Gods in
de vereniging met God en gemeenschap
met onzen Heere Jezus Christus gelegen
is, hoe zoet zij is, waar zij verkregen,
verhinderd of vermeerderd wordt en der-
gelijken".
Voorbeeld
Een beknopte weergave van de inhoud
van het boek bewaar ik voor een vol
gend artikel. Hier nog even iets over het
doel van dit praktikale geschrift In zijn
voorwoord schrijft zoon Wilhelmus dat
het de auteur anders dan iemand een
regel te willen stellen ging om „een
voorbeeld tot vertroosting en opwek
king, met bijgevoegde beweegredenen
en middelen". En daarom, zo gaat hy
verder, „wanneer de schrijver somtijds
spreekt van eenige uren in den gods
dienst te besteden, zoo moet niemand er
door neergeslagen worden, omdat hy
daar zooveel tijd niet toe besteden kan".
Waar het om gaat is „dat elk moet
letten op zijne roeping, op zijne gaven
en bekwaamheden der ziel, op de be
kwaamheid des lichaams en op zijn ver
licht geweten; doch dat er geen traag
heid schuile".
En zou dat laatste geen terecht vermaan
zijn?
N.a.v. Th. a Brakel, De trappen des
geestelijken levens.
Met een inleiding door
ds. J. van der Haar. Gebonden.
Uitgeverij Kool b. v. te Veenendaal.
312 pag Prijs f 39.50.
J. K.
PREDIKBEURTEN ZEELAND
Zondag 13 juli 1986
SINT ANNALAND - Herv. Gem.
10.00 en 18.00 uur ds. A. van Herk-
Ger. Gem. 9.30, 14.00 en 18.00 uur
leesdienst- Ger. Gem. in Ned. 9.45,
14.15 en 18.15 uur leesdienst.
ANWB-vakantie-informatie
De aktie „maak van thuisblijvers geen spoor
zoekers" is een samenwerkingsverband tussen
de Wereldomroep, de PTT-telecommunicatie
en de ANWB.
Doel van de aktie is om de Nederlandse
vakantieganger in het buitenland te overtuigen
van de noodzaak regelmatig kontakt op te
nemen met het thuisfront, zodat voorkomen
wordt dat er zich thuis problemen voordoen die
de aanwezigheid van de vakantieganger drin
gend noodzakelijk maken terwijl deze daarvan
onkundig is en blijft.
Het aantal keren dat de vakantieganger uit
gerust thuiskomt en dan moet vernemen van
ernstige familie-aangelegenheden, zoals ern
stige ziekte of zelfs overlijden van naaste
verwanten, is relatief groot In feite moet
worden gesteld dat iedere keer dat dit gebeurt,
er één te veel is.
Dat de aktie noodzakelijk is en blijft, blijkt wel
uit het feit dat de ANWB-Alarmcentrale in
1985 weer vele oproepen heeft moeten doen
uitgaan naar de media (radio en kranten)
waarin Nederlanders die op een niet bij hun
familie bekend adres in het buitenland, of zelfs
in Nederland verbleven, werden opgeroepen.
Al die oproepen houden verband met ernstige
ziekte of overlijden van familieleden in de
eerste of tweede graad, zoals ouders, kinderen,
grootouders, zusters of broers. Als om een
oproep gevraagd wordt om andere familieleden
(neven, nichten) of omstandigheden (afgebrand
huis, inbraak o.i.d.), dan kan aan dat verzoek
geen gevolg worden gegeven.
Als dan al in beschouwing genomen wordt dat
er jaarlijks ruim 2000 oproepen worden ge
plaatst en dat dit aanzienlijk hoger zou zijn
indien ook om andere reden opgeroepen zou
worden, dan rechtvaardigt dit zeker de aktie
„maak van thuisblijvers geen spoorzoekers".
Naast alle aandacht die ook dit jaar in de
ANWB-bladen zal worden besteed aan de
aktie, zijn door PTT-telecommunicatie aan alle
belangrijke campinghouders in Spanje, Por
tugal, Italië, Duitsland, Oostenrijk, Zwitser
land en Frankrijk posters verstuurd over deze
aktie met het verzoek deze poster duidelijk
zichtbaar op te hangen, bijvoorbeeld boven de
balie.
Voorts is ook een zendschema van de Wereld
omroep meegezonden. Hierop staat aangege
ven wanneer en op welke band zij uitzendt.
Voorts zal er op piekdagen van het vakantie-
vertrek in de maanden juni, juli en augustus bij
de belangrijkste grensovergangen aan de va
kantiegangers een enveloppe worden over
handigd waarin de sticker van de aktie met
daarop de landen-toegangsnummers, een tele
foonkaartje, alsmede mogelijk nog enkele an
dere zaken, zijn gestopt.
Bij alle ANWB-kantoren, Grenswisselkan
toren en dergelijke zijn de telefoonkaartjes
overigens ook gratis verkrijgbaar.
Landbouw-Economisch Bericht '86:
Inkomen melkveehouders omhoog,
akkerbouwers fors terug
De inkomens in de melkveehouderij
en in de varkenshouderij zijn in 1985/86
gestegen. Daarentegen gingen de in
komens van de akkerbouwers in door
snee verder omlaag. Ook in de glas
tuinbouw was het gemiddelde inkomen
in 1985 lager dan in het jaar daarvoor.
Dit meldt het Landbouw-Economisch
Instituut in zijn jaarlijkse overzicht van
het economisch reilen en zeilen van de
agrarische sector, het Landbouw-Eco
nomisch Bericht.
Kosten daalden sterlcer
dan opbrengsten
In 1985/86 gingen de kosten van de
landbouwsector exclusief tuinbouw) om
laag. Dat kwam vooral doordat het vee
voeder, dat de belangrijkste kostenpost
vormt, nogal wat goedkoper was dan in het
voorgaande jaar. Aan de andere kant
daalde de opbrengstwaarde, vooral omdat
de prijzen van onder andere aardappelen,
graan en eieren omlaag gingen. Alleen de
prijzen van mestkalveren zijn noemens
waard gestegen.
Het totale produktievolume nam nauwe
lijks toe. Tegenover een duidelijke groei in
de varkenshouderij en in pluimveemes-
terij, alsmede een ondanks de superheffing
iets grotere melkproduktie, stonden da
lingen van de rund- en kalfsvleesproduktie
en in de akkerbouw.
De daling van de kosten was sterker dan
die van de opbrengsten, zodat het agra
risch inkomen hoger uitkwam dan in
1984/85. De stijging bedroeg volgens de
raming van het LEI 6 a 7%. De berekende
Grandioze overwinning voor de gebr. Kieviet te Sommelsdijk
De postduivenvereniging De Reisduif' te Middeiharnis-Sommelsdijk werd op 3 juli
1936 opgericht In het kader van het 50-jarig jubileum werd door het bestuur aan de
wedvlucht vanaf Chantilly op 5 juli 1986 een feestelijk tmtje gegeven.
Er waren twee schitterende hoofdprijzen te winnen: een duivenklok en een duivenmand.
Daarnaast waren er tal van gratis prijzen te verdienen.
De jubileumvlucht stond open voor alle liefhebbers van het Samenspel Zuid-West van
de Afdeling West van de Nederiandse Bond van Zaterdagvliegers. Daartoe behoren de
Flakkeese Concourscombinatie, de CC Rijnmond en de Federatie ZuidhoUandse
Eilanden.
Ongeveer 250 liefhebbers deden mee en zetten totaal 2008 duiven m. Deze duiven
werden gelost op zaterdag 5 juli 's morgens half acht met een zuidwesten wind.
De snelste duif van het concours was een tweejarige doffer, die gespeeld werd op
weduwschap. Eigenaars van deze supersnelle vogel, de NI^84-1548736, zijn de
gebroeders Arie en Krijn Kieviet uit Sommelsdijk. De „36" werd die zaterdagmorgen
10.50.32 uur geconstateerd. Hij had toen een afstand van ruim 308 km. afgelegd. De
snelheid per minuut bedroeg 1537 meter en 83 cm. Omgerekend per uur: ruim 92 km.
Voor zijn beide eigenaars verdiende deze doffer de volgende prijzen: een duivenklok,
een duivenmand, een schitterend Delftsblauw bord en een beker. Totale waarde: ruim
duizend gulden!
Alsof deze uitslag nog niet mooi genoeg was, zorgde een tweede duif van de gebroeders
Kieviet voor een mooi polshorloge. Voor Arie of voor Krijn? Van de 20 ingezette
duiven, wisten 9 zich een plaats op de uitslag te veroveren, (spel 1:5). Voorwaar een
mooie prestatie.
De „36" had al eerder blijk gegeven van zijn capaciteiten als vliegduif. Zo werd hij in
1985 duifkampioen van de vereniging ,J3e Reisduif'. Hij werd toen 13 keer gespeeld en
won 12 keer zijn prijs. En die prijzen lagen niet in de staart van de uitslag! Van Soissons
vloog hij de 1 e prijs in de vereniging tegen 302 deelnemers. In de CC behaalde hij toen de
18e plaats tegen 1232 mededingers.
En een ander wapenfeit 1 e prijs vanaf Orleans tegen 176 concurrenten in de vereniging
en 3e prijs in de CC tegen 735 soortgenoten.
De „36" is dus echt zo'n duif om blij mee te zijn. Helaas hebben de meeste liefhebbers te
weinig van zulke vogels! Ook schrijver dezes constateert dat regelmatig op eigen hok.
Het bestuur en de jubileumcommissie van PV „De Reisduif' wensen Arie en Krijn
Kieviet van harte geluk met deze grandioze uitslag en hopen voor zichzelf en voor alle
lieftiebbers van de duivensport op evenveel succes. jyy^
gelse schrijver Oscar Wilde: „Een goed
gestrikte das is de eerste ernstige stap in
het leven".
EKSTER
Deze parmantige zwart-witte vogel (La
tijnse naam: Pica Pica) die vroeger voor
namelijk in de bossen leefde, is de laatste
jaren steeds meer een „huisvogel" ge
worden. Ze komen thans zo veelvuldig
voor bij de huizen, dat men bijna van een
eksterplaag kan spreken, vooral omdat ze
eieren uit de nesten van kleinere vogels
roven. De inheemse ekster wordt al door
Vondel beschreven als een pronkzuchtige
vogel: jJDie boerterij (schets, grappen
makerij) van d'exter, die onderde pauwen
met geleende veeren dacht te pronken".
Enkele bijzondere benamingen zijn de
Spaanse ekster voor de Vlaamse gaai en
halve ekster voor de klapekster. In Lim
burg noemde men vroeger de klapekster
wel de ekster van Antwerpen.
Een tamme ekster kan evenals een banska
leren „praten". Vandaar de vergelijkin
gen: praten, klappen, babbelen als een
ekster. Gezegd van mensen die altijd het
hoogste en het laatste woord hebben.
Vandaar ook het oude: „hij heeft van een
ekster gegeten" voor een praatziek per
soon.
De ekster staat ervoor bekend glinste
rende voorwerpen, zoals ringen en kleine
sieraden, mee naar zijn nest te slepen.
Daarvan is de vergelijking „stelen als een
ekster" afkomstig.
Eksters lopen op een eigenaardige, hup
pende manier. Dat komt nog tot uit
drukking in de verouderde zegswijze: De
ekster kan het hippelen niet laten. Hip
pelen is dan een frequentatief van hippen,
voortdurend hippen of huppen. De be
tekenis was: de natuur gaat boven de leer.
Een oud rijmpje luidde: „Wie van den
exter komt kan 't hippelen niet laten, van
woorden was me moer, van klaphout was
me vaer, en daarom hang ick oock van
woorden an malkaer".
Een grappig, eveneens verouderd gezegde
was: Hierin heeft geen ekster gekakt
Betekenis: dat smaakt voortreffelijk.
Een grappige zeispreuk luidde: Het is te
laat, zei de ekster en zij had een bout in
haar gat. Bout betekent dan het lood van
een kogel.
De Vlaamse uitdrukking „wat van eksters
komt, huppelt geeme" wil zeggen, kin
deren zijn als de ouders. Vergelijk: de
appel valt niet ver van de stam.
We besluiten met van eksters en kraaien
wordt men beschetterd. Dat wil zeggen:
door dwazen wordt men beschimpt; trek
het je niet aan, een wijs mens doet dat niet
DAS
In onze taaipraatjes hebben we al aan veel
dieren aandacht besteed. In die lange rij
ontbrak tot nu toe de das, een klein
roofdier uit het geslacht Meles, behorend
tot de marterachtigen. De das is zeer
schuw en leeft in een kunstig gebouwd hol
onder de grond. Hij komt in ons land nog
maar zeldzaam voor.
Dat het dier als bang wordt beschouwd,
blijkt uit de vergelijking: „De vlucht van
het heir der Fransen, als dassen uit hun
opgeworpen schansen", uit een gedicht
van Dirk Camphuysen, geboren in Go-
rinchem 1586, overleden in Dokkiim in
1627.
Omdat de das overdag slaapt kende men
de uitdrukking „slapen als een das" voor
zeer vast slapen. Verder „zo vet als een
das" voor een overmatig lichaamsge
wicht, en „zweten als een das" voor sterk
zweten. Die laatste vergelijking is thans
verouderd en vervangen door „zweten als
een rund (os)" waarschijnlijk ontstaan in
de tijd dat runderen (ossen) dienst deden
als trekdieren. In sommige landen ook nu
nog.
Het net waarmee dassen werden gevan
gen noemde men de dassenkuil.
Een andere betekenis van das was een
schilderskwast gebruikt om dikke strepen
die hardere kwasten hadden achterge
laten, te verwijderen. Zo'n kwast dankte
zijn naam aan het dassenhaar, waarvan hij
was vervaardigd. De kwast werd ook
gebruikt om op deuren en panelen hout na
te bootsen, o.a. eikenhout. Een andere
benaming was varkensdas voor een kwast
gemaakt van varkenshaar.
Het woord das in de betekenis van strop
das of warme wollen sjaal heeft niets met
het dier te maken en is van jongere datum.
Dat blijkt omdat er in onze taal heel
weinig zegswijzen zijn met das.
Bekend is: iemand de das omdoen. De
betekenis is: iemand zwaar straffen, het
bestaan onmogelijk maken. Afgeleid van
het beulswerk, iemand de strop aan de
galg omdoen.
We besluiten met een citaat van de En-
kosten voor de in de sector ingezette
produktiefactoren arbeid, kapitaal en
grond gingen echter bijna even veel
omhoog. Het gevolg was dat het verschil
tussen het agrarisch inkomen en deze
zogenaamde beloningsaanspraken slechts
weinig is verbeterd.
Nieuw
Gids Voor
l\log Betere
Foto's
Fotograferen wordt steeds eenvoudiger. De camera's van vandaag
^^zijn erg gemakkelijk te bedienen. Bij steeds meer camera's is één
druk op de knop al voldoende om een technisch perfecte opname te
maken. Dat is te danken aan de ingebouwde elektronica die zorgt voor
de juiste instelling en de sluitertijd, lensopening en scherpte. Maar fo
to's maken is niet alleen een kwestie van techniek. Uiteindelijk bepaalt
de man of vrouw achter de camera het resultaat: een geslaagde foto. Bij
voorbeeld omdat de beeldopbouw goed is (foto 1). Of omdat er een
'lijn' in de foto zit (2). Of omdat de situatie gewoon om een foto vraagt
(3). Voor wie graag mooie(re) foto's wil maken is zojuist de 'Gids voor
nog betere foto's' verschenen.
Deze gids heeft beslist geen technische inhoud. U
hoeft nauwelijks iets van de techniek te weten om
toch geslaagde foto's te kuimen maken. Wel worden
de eigenschappen van de vier belangrijkste cameraty-
pen toegelicht. Natuurlijk wordt verteld hoe een ca
mera werkt, en hoe u gebruik kunt maken van sluiter
en lensopening. Ook de films worden besproken. Als
u 'met de camera op pad' gaat heeft u veel aan de prak
tische tips over het maken van foto's in de vakantie,
van kinderen, dieren, en noemt u maar op.
In het hoofdstuk 'Handige hulpmiddelen' wordt ver
teld met welke accessoires u nóg meer van uw foto's
kunt maken. Dit zijn o.a. objectieven en filters, truc-
lenzen en flitsers. Ook over het werken in de eigen
(kleuren)-doka wordt iets verteld, en u krijgt adviezen
over fotoboeken en -tijdschriften. De 'Gids voor nog
betere foto's' is niet te koop maar gratis verkrijgbaar
(op bepaalde voorwaarden) bij veel fotovakzaken.
Het boekje is met een groot aantal kleurige foto-voor-
beelden geïllustreerd.
i
JS^