Uit de Historie
Middelharnis
De rampspoed
ener Kerkbrand
Kerk en toren van suikerklontjes
Oostmoerse Ruiters
Zaterdag 31 mei
EO-Famieliedag
(VI)
Eigen zegel voor Herv. Kerk
Middelharnis
Poëzie-avond op de R.G.O.
Muziekvereniging Apollo
zoekt aandeelhouders
Vergadering Sportraad
Middelharnis
Bladz. 2
,EILANDEN-NIEUWS'
VRUDAG 30 MEI 1986
(slot)
Langzamerhand begon er bezinning te
komen en de tot nog toe onopgeloste vraag
naar de oorzaak van de brand begon ons te
interesseren. De oorzaak niet alleen waar
door de brand was ontstaan, maar ook de
oorzaak, waarom de Heere ons zo had
bedroefd. En mijn ziel doorzocht de re
den, waarom God de tegenheden ons in
zulk een mate zond, en wat ons te duchten
stond!
Niettemin waren wij verblijd, dat de
Heere Aangezicht niet verborg voor onze
ziel en voor de ziel der Zijnen. Midden in
de druk, waren wij droevig en toch blijde,
want de gunst des Heeren lichtte over ons.
Zijn eeuwig trouwverbond bleef onze ho
pe en de Koning der kerk troostte ons, Hij,
die eeuwig meer is dan welk geliefd voor
werp ook! Hij heeft gescheurd en zal ons
verbinden. Hij heeft geslagen en zal ge
nezen! Zijn er oorzaken waarom de Heere
heeft geslagen? Wie geen vreemdeling is
van eigen verdorvenheid, zal die vraag
nimmer ontkennend kunnen beantwoor
den, evenmin als hij, die bekend is
met kerkelijke verhoudingen en klein-
zieligheden, die in alle gemeenten voor
komen, 't Zijn immers de zonden, die ons
wonden!
Gelukkig, wanneer wij onder des Heeren
hand mogen buigen en tegelijk iets beluis
teren mogen van Zijn vaderlijke goedheid
over Zijn erfdeel. Want onder alle om
standigheden is het beter in de hand des
Heeren te vallen, dan in de hand der
mensen. Ook dat hebben wij ervaren. Ver
telde ons niet een bevriende collega, dat in
éénderZuid-hollandse dagbladen te lezen
was geweest, dat er aan de vooravond van
de brand een toneeluitvoering in de kerk
was gehouden?!
Wat was echter de werkelijkheid? Op die
bewuste avond had de Chr. Gemengde
Zangvereniging een repetitie in het koor
der kerk, dat voor verenigingsdoeleinden
werd gebruikt, gehouden. Het is grove
laster om van een repetitie-avond ener
zangvereniging een toneeluitvoering te
maken. Bovendien was het een uitzonde
ring, dat deze vereniging in het koor der
kerk vertoefde, aangezien zij door om
standigheden van haar gewone vergader
plaats geen gebruik kon maken. Uit de
aard der zaak worden bij een brand de
vreemdste geruchten verteld, die niet be
hoeven te worden weerlegd, maar op deze
verkondigde dwaasheid meenden wij te
moeten wijzen, aangezien het gerefor
meerde volk de opmerking kon maken:
Wordt daar ginds dan maar alles toege
laten?
Nu ik toch over deze dingen schrijf, moet
mij nog iets van het hart. Het is algemeen
bekend, dat er onder de gereformeerden
sommige tegenstanders zijn van vereni-
gingswerk e.d. Wij kunnen ons dat be
grijpen, al kunnen wij het niet toejuichen.
Deze mensen nu gebruiken nog al eens
overdreven uitdrukkingen in verband met
het verenigingsleven. Eén voorbeeld: In
het koor van onze verwoeste kerk was een
podium aangebracht voor de avonden van
verenigingen, voor vergaderingen van ker
kelijke aard e.d. Nu spreken sommigen
van een toneel in de kerk. Zo krijgen zij,
die buiten de kerk zijn, een totaal ver
keerde indruk van het verenigings- en ker
kelijk leven, zo worden de geruchten, die
het bedoelde dagblad verspreidt, in de
hand gewerkt. Wanneer men in het kerke
lijk leven misstanden meent aan te treffen,
moet men niet gaan overdrijven. Daar
mede wordt geen goed, maar kwaad be
reikten men geeft aan de vijand een stok in
de hand om onschuldigen te slaan. Ook in
onze kritiek op tal van kerkelijke hande
lingen moet de vreze Gods ons regeren.
zodat wij niet uit de hoogte, maar uit liefde
vermanen.
Ook wie persoonlijk van mening is, dat
dergelijke samenkomsten niet in het koor
der kerk gehouden moeten worden, mag
toch het middel van laster niet gebruiken
om aan die mening kracht bij te zetten.
Laat er billijkheid en waarheid heerschap
pij hebben onder ons.
Oudejaarsdag was een dag om tot be-
zirming te komen voor Middelharnis. De
verstandelijke overweging moest weer het
veld winnen en het gevoel mocht niet
belemmerend werken op onze werkzaam
heid. Niettemin was de Oudejaarsdienst
in de Herv. Kerk van Sommelsdijk een
indrukwekkend gebeuren. Nooit zullen
wij de indruk vergeten, die over gemeente
en prediker kwam, toen de laatste zich een
weg baande door de volle kerk naar de
kansel, terwijl de gemeente zong:
O, God, hoe hebben wij getreurd.
Door U verstoten en gescheurd!
In diepe bewogenheid moest in het kerk
gebouw, dat het onze niet was, over de
gemeente het votum worden uitgesproken!
De weemoedige gedachten, die op die
avond over ons plegen te komen, werden
versterkt door de geleden ellende. Over de
Oudejaarspreek zal ik niets schrijven,
want deze is uitgegeven ten bate van de
herbouw der kerk en daarin zult u ook
foto's van ons verwoeste bedehuis aan
treffen, 'k Wil slechts in herinnering roe
pen, dat de gemeentezang voor de predi
katie ons ontroerde:
Uw heiligdom is door het vuur verteerd.
Niets heeft zijn glans voor
't woên des gloeds beveiligd.
Uw schoon paleis.
Uw woning is ontheiligd.
Ten gronde toe in puin en as verkeerd.
Gij evenwel. Gij blijft dezelfde, o Heer,
Gij zijt van ouds mijn Toeverlaat,
mijn Koning.
De trouw des Heeren alleen zal onze
sterkte zijn en wij hopen eenmaal de her
bouwde kerk in onze gemeente weer te,
mogen in gebruik nemen, als een bewijs,
een zichtbaar bewijs, dat de Heere aan ons
denkt. Dat in de dagen, waarin de puin
hopen der kerk ons dorp telkens weer
somber stemmen, de Heere zich in het
midden der gemeente een Kerk mocht
bouwen van levende stenen. Welk een
zegen zou er dan uit groot verlies geboren
worden!
Tenslotte wil ik er nog op wijzen, dat wij
ons terdege bewust zijn, dat in het oorlogs
geweld vele even mooie kerken zijn ver
woest en nog lang niet zijn hersteld. Het
zou kunnen lijken, alsof wij anderen ver
getend, eigen rampen groter achten. Al wil
ik niet ontkennen, dat ieder mens een
egoïst is in zijn hart, toch mag men deze
gevolgtrekking niet zonder meer maken.
In dat verband denk ik aan koning Hizkia,
die ziek werd tot stervens toe. Dat was
niets bijzonders, immers zulks grijpt dage
lijks plaats. Toch geeft de koning in zijn
latere danklied voor zijn herstel een bij
zondere reden aan, waarom deze ziekte
hem buitengewoon onaangenaam was ge
weest. Hij zegt: In de vrede is mij de
bitterheid bitter geweest. In een tijd van
grote vrede en voorspoed overviel de
bitterheid der ziekte hem als een bij uit
stek bittere zaak.
Zo is het ook voor de gemeente Middel
harnis geweest Na een vacature van ruim
twee jaren ontving de gemeente weer een
eigen herder en leraar. Bij het uitbreken
van de brand was deze ongeveer twee
maanden in de gemeente. Die twee maan
den waren een tijd van vreugde en vrede
voorde gemeente geweest. Er was samen
binding onderling en vooral in de predi
king. En zie, in de vrede, welke de ge
meente en haar voorganger smaakte.
kwam een grote bitterheid, die des te
bitterder was, naarmate de vrede aan
genamer was geweest. Neen, geen oor
logsgeweld velde onze schone kerk, doch
middeain de vrede, was de bitterheid ons
niettemin zeer bitter. Wij vergeten de
rampspoed niet van de gemeenten, die in
de oorlog zwaar hebben geleden, doch
kunnen veeleer thans nog beter begrijpen,
welke moeilijkheden zij doorworsteld
hebben en nog doorworstelen.
Ondanks alle bitterheid luidt het parool:
Vooruit in de naam des Heeren! Niet
blijven stilstaan bij het verwoeste heilig
dom, maar voort naar een herbouwde
kerk. Niet blijven staan bij verkoolde
balken en bij koperen kronen verpletterd
onder neerstortende binten, niet blijven
toeven bij een verbrand orgel en een ver
nietigde kansel, maar hopend op het heil
des Heeren arbeiden in zijn Naam. Als wij
gevoelig aangedaan blijven stilstaan bij
het verleden, sluiten wij de mogelijkheid
voor onszelf af om uit dit alles lessen te
trekken. Dat het door velen in de ge
meente en buiten de gemeente als een
roepstem Gods verstaan werd: Vernedert
u onder de krachtige hand Gods en Hij zal
u verhogen te zijner tijd!
M. G.
In het Gereformeerd Weekblad stond ook
deze advertentie:
Een ure des gebeds
zonder Huis des Gebeds
IV
Vraag:
Is de G. onder het bovenstaande artikel
Ds. Goedhart?
Opmerking:
Het artikel laat ons zien, het „geestelijk
werkzaam zijn" met deze brand. Een
geestelijke werkzaamheid vanuit de
Schrift.
Aantekeningen:
I In 1804 is de kerlt niet afgebrand. A. J.
Kruider vertelt in Opbouw van 7 januari
1949:
Op 25 Februari 1804, om half vijf woedde
een onweer boven het dorp, waarbij de
spits door de bliksem getroffen, vlam
vatte. Niettegenstaande de storm, be
klommen Hendrik de Wit, Aren van Gel
deren en Dirk Dekker de toren en wisten
de vlammen te bedwingen. De vermelding
in verschillende bladen, dat de kerk in
1804 afbrandde, is dus onjuist. Aan de
mannen werden, als blijk van waardering
na een toespraak van de Schout, enkele
geschenken als aandenken uitgereikt,
II Over de brand van 1904 vertelt A, J.
Kruider in hetzelfde artikel:
In 1904 brak echter een brand uit, die niet
te stuiten was. De fraaie kerk werd geheel
in as gelegd op de 24e Juni en na de
De kerk na de restauratie. (Trouw)
Niet steen voor steen, maar klontje voor
klontje heeft banketbakker van Helden uit
Middelharnis een kerk en toren gebouwd.
Zijn werkstuk, waarin zo'n vijfduizend
klontjes zijn verwerkt, staat te pronk in
zijn rijk voorziene etalage. Dhr. van Hel
den en zijn bedienden werkten vele nachte
lijke uurtjes aan hun karwei, dat zoals de
foto ook laat zien, zeer geslaagd mag
heten. Als metselspecie werd een meng
seltje van eiwitglazuur en poedersuiker
gebruikt. Onnodig nog te zeggen dat het
werkstuk de kerk en toren van Middel
harnis voorstelt. De deuren en wijzer
platen zijn van chocolade. Dhr. van Hel
den gaat zijn maaksel nog niet slopen,
integendeel, hij zoekt er een nuttige be
stemming voor.
(E.N. 16-12-1975)
restauratie, in Juni 1905 weer in gebruik
genomen. Bij die brand werden de meeste
grafzerken vernietigd. In het koor bevond
zich nog een zerk, met 2 wapens, vast
gehouden door een engel. In de rand
stond:
„Hier leit begrave.,.. Anthonis Bettenz,
rentmeester van Middelhamisse, stief ao.
XVCen Jouffrou Johanne Jansdoch
ter.
Sij eerste hi^ysfrou sterft ao. XVCXXXII
de.... dach July.
Ill 2 april 1952 werd de herbouwde kerk
met het nieuwe orgel in gebruik genomen.
(E.N. 5 april 1952). In dat nr. lezen we:
De heer Leeflang, die op gebied van orgel
bouw een groot kunstenaar kan worden
genoemd, heeft met dit machtige instru
ment een levenswerk tot stand gebracht.
„De beste Orgelbouwers wonen in Dene
marken en in Middelharnis" schreef „Het
Orgel" in Juli 1949. Dit is misschien wat
overdreven, maar.... waar!
De Hervormde Kerk van Middelharnis
beschikt sinds deze week over een eigen
Kerkzegel. Terwijl een groot aantal an
dere Kerkelijke Gemeenten al wel zo'n
symboliek bezaten was het er in Middel
harnis nog steeds niet van gekomen,
temeer omdat het bezit ervan niet nood
zakelijk is en kennelyk ook omdat het
tot dusver had ontbroken aan een vol
doende kreatieve geest die een ontwerp
zou bedenken.
In het Kerkzegel, waarvan het gebruik al
direct na de Reformatie in zwang kwam,
wordt meestal de (historische) plaats
naam van de Gemeente of van de mid
delen van bestaan verzinnebeeld, met als
randschrift een daaraan te onüenen Bijbel
tekst. Voor het Middelhamisse zegel werd
gekozen voor de afbeelding van een gaffel-
Uitslagen van de op Tweede Pinksterdag
gehouden club-wedstrijden van de R.V.
„Oostmoerse Ruiters", gehouden in Ma
nege Oostmoer te Stad aan 't Haringvliet.
Dressuur B7 pony's:
1. Sandra Dees120 pnt.
2. Vivian Miezenbeek120 pnt
3. Francina Huyssen109 pnt.
4. Tamara de Groot109 pnt.
5. John van Dis103 pnt
6. Karin Neleman.100 pnt
7. Pepijn Nierop96 pnt
8. Jolanda Bijloo91 pnt
Dressuur LIO pony's:
1Margriet Maas135 pnt.
2. Yvonne Mackloet128 pnt
3. Nancy Stoel125 pnt
4. Helga Nagtegaal122 pnt
5. Janneke Melissant121 pnt
6. Liesbeth de Looze120 pnt
7. Esther Vervenne111 pnt
8. Jeroen Le Pole108 pnt
9. Maria ZonneveijUe105 pnt
10. Woudie v. d. Sluis103 pnt
Dressuur B5 paarden:
1. Annemarie v. d. Gaag118 pnt
2. Dhr. Kievit113 pnt
3. Monique v. d. Gaag113 pnt
4. Corma de Groot96 pnt
Dressuur B7 paarden:
1. Korrie v. d. Sluis125 pnt
2. Marjoke Huisman116 pnt
3. Willemijn Voogd114 pnt
4. Henk Bosman114 pnt.
5. Greet Breen112 pnt
6. Jeanet Le Roy112 pnt.
Aangespannen pony's dressuun
1. Dhr. van Dis90 pnt
2. Dhr. Kievit82 pnt.
3. Dhr. Voogd82 pnt
4. Dhr. Groenendijk69 pnt.
Aangespannen pony's hindernisbaan:
1. Dhr. van Dis114.50 sec.
2. Dhr. Voogd123.05 sec.
3. Dhr. Kievit123.44 sec.
4. Dhr. Groenendijk129.60 sec.
Springen C-pony's:
1Jeroen Le Pole
2. Tamara de Groot
3. Pepijn Nierop
4. Maria ZonneveijUe
Springen D-pony's:
1John van Dis
2. Sandra Dees
3. Annemiek Nijssen
4. Vivian Miezenbeek
5. Woudie v. d. Sluis
6. Marlies Bakelaar
7. Yvonne Mackloet
8. Jolanda Bijloo
9. Esther Vervenne
Springen beginners paarden:
1Corma de Groot
2. Marjoke Huisman
3. Greet Breen
4. Nancy Stoel
Springen paarden:
1Anja Riemens
2. Kees Voogd
3. Willemijn Voogd
w w w 'X' 'X' 'X' 'X' 'X' 'X' 'JL' w w
Op dinsdag 3 juni om acht uur 's avonds
hoopt de Rijksscholengemeenschap te
Middelharnis een voorstelling te bieden,
die voor ieder aantrekkelijk is, die inte
resse heeft in de Engelse taal en cultuur.
Het betreft een optreden van drie En
gelsen, die onder de naam „The Triad
Stage Alliance" met veel succes een toer-
nee door Nederland maken.
Zij brengen een poëzie-programma waar
in spel, deklamatie en zang elkaar afwisse
len en dat borg staat voor ongeveer ander
half uur kijk- en luisterplezier. Hun voor
stelling heet „A Slice of Wedding Cake"
en omvat een rijk assortiment gedichten
en liedjes, van Chaucer to heden.
Kaarten voor deze door de R.G.O. ge
subsidieerde uitvoering zijn vanaf nu ver
krijgbaar op drie adressen:
R.G.O.-gebouw, Burg. Mystaan 5;
dhr. Kievit, Voorstraat 23,
Ooitgensplaat;
dhr. Lokker, Dirkdoensweg 44,
Ouddorp.
Daar is tevens het volledig uitgetypte en
verklarende programma te koop voor
slechts 1,De kaarten kosten 7,50,
C.J.P. 5,en zijn ook aan de zaal
verkrijgbaar. Gratis koffie bij aanvang.
schip, de voorloopster van de meer be
kend geworden Middelhamisse sloepen.
Met de verbeelding van het gaffelschip
grijpt het zegel derhalve dieper in de ge
schiedenis terug. De gekozen tekst is Joh.
621 a, in 't Latijn op het zegel verwoord:
„Zij hebben aan Hem gewilliglijk in het
schip genomen". Het ontwerp werd ge
tekend door dhr. A. Vogelaar te Middel
harnis. (wordt vervolgd)
J. L. Stmik
Onder dit motto voert muziekvereniging
APOLLO uit Nieuwe Tonge, campagne
tot het uitgeven van renteloze aandelen
ten bate van het instmmentenfonds.
Zoals inmiddels wel bekend, is ApoUo
omdat het ledental bij de fanfare om
uiteenlopende redenen terugviel om
geschakeld van fanfare naar harmonie.
Deze omschakeling heeft natuurlijk con
sequenties. De verwachtte stijging van het
ledental (+20) heeft verstrekkende ge
volgen ta.v. organisatie, opleiding, instm-
mentarium, uniformen, huisvesting, etc.
De directe zorg is uiteraard het instm-
mentarium en de opleiding. Een klarinet
b.v. kost zo'n/1300,-(x20 is/26.000,-).
Een aantal instmmenten zijn reeds aan
vernieuwing toe en de nieuw aangemelde
leerling moet op zijn minst een instmment
ter beschikking worden gesteld.
De vaste inkomsten van de vereniging
bestaan uit Gemeentelijke subsidie, do
naties, contributies. Variabele inkomsten
komen o.a. uit optredens van het orkest,
de alpenkapel, een incidentele bijdrage
van het anjerfonds en diverse akties.
Desalniettemin zijn deze inkomsten lang
niet toereikend om in de noodzakelijke
financiële behoefte te voorzien.
Derhalve heeft men het plan opgevat tot
het uitgeven van renteloze aandelen tot
een totaalbedrag van 10.000,meteen
looptijd van 10 jaar.
Inhoudelijk betekent dit een totaal uit-
lotingspercentage van 10, wat neerkomt
op 1000,- per jaar.
Wanneer men dus 1 of meer aandelen
koopt van 10,- of 25,- bestaat de
mogelijkheid dat het volgend jaar een of
meer van deze aandelen worden uitgeloot
en uitbetaald aan de te-naam-gestelde.
Men leent dus het geld minimaal een en
maximaal tien jaar aan de vereniging.
Weliswaar renteloos maar, het fijne ge
voel gevend dat door uw steun deze bloei
ende vereniging door een moeilijke finan
ciële periode wordt heen geholpen.
Aandelen zijn verkrijgbaar bij alle leden
van Apollo (boven 16 jaar) en door stor
ting van 10,- of/ 25,- of een veelvoud
daarvan op rekening nr. 34.54.12.052 bij
de Rabobank te Nieuwe Tonge, t.n.v.
Muziekvereniging ApoUo, onder vermel
ding van „aandeel".
Per omgaande wordt dan uw bewijs van
aandeel (of aandelen) u toegezonden.
Twee toespraken over het thema „Het
Woord van God is levend en krachtig",
enkele interessante interviews en veel
koor- en samenzang. Dat is in grote lijnen
het programma van de EO-Famüiedag
die D.V. zaterdag 31 mei wordt gehouden
in de Jaarbeurs in Utrecht. Voor kinderen
van 4 t/m 12 jaar is er een groot „EO-
kinderfeest" met onder anderen Aad Pe
ters van de Kinderkrant en ,,The Buming
Candles". De dag begint om 10.00 uur en
de toegang is vrij.
Op de Familiedag '86 zal beduidend
meer gezongen worden dan voorgaande
jaren. Uit de vele reakties van Familiedag
bezoekers is gebleken dat men graag veel
samen wil zingen en dat zal dit jaar dan
ook kuimen. Verder werkt er 's ochtends
een groot jeugdkoor (500 leden) mee, dat
is samengesteld uit een aantal, uit een
aantal koren van de Koninklijke Christe
lijke Zangersbond. Deze bond bestaat
honderd jaar en zal daarom op de Familie
dag de nodige aandacht krijgen.
's Middag wordt de muziek op de Fa
miliedag verzorgd door de bekende muzi
kale familie Zwart. Deze familie levert op
31 mei twee organisten, twee pianisten en
twee dirigenten met 600 zangers uit hun
koren. Solo-zang komt er van de sopraan
Femmy van de Weg en de bariton Klaas
Lentink.
Over het thema van de Familiedag
„Het Woord van God is levend en krach
tig" wordt gesproken door ds. J. H.
Velema en de heer J. Frinsel van de ver
eniging „Tot heil des volks". Feike ter
Velde, die de hele dag presenteert, praat
verder met één van de gasten uit zijn tv-
programma „God verandert mensen".
In de pauze kan men in de Julianahal
nader kennismaken met de diverse werk
zaamheden van de Evangelische Omroep
en/of luisteren naar optredens van Gert en
Hermien, EO's radio- en tv-orkest „Psal
ter" en de vocal-groep „Voice".
De Stichting Sportraad Middelhamis is
voomemens om op maandag 2 juni 1986
in de kantine van de SV Flakkee op het
Industrieterrein te Sommelsdijk te ver
gaderen. Aanvang 20.00 uur.
Agenda:
1. Opening.
2. Bespreking notulen.
3. Ingekomen/verzonden stukken. (De,
voor deze vergadering niet van belang
zijnde stukken liggen ter inzage).
4. Mededelingen:
a) SSM.
b) Gemeente.
c) Stichting Olympia.
5. Plan de Staver.
6. Diversen.
7. Rondvraag.
8. Vaststelling volgende vergadering.
9. Sluiting.
Belangstellenden zijn op deze vergadering
hartelijk welkom.
VERSCHENENi
OUDEJAARSAVONDPREDIKING,
na het afbranden der Ned. Herv.
Kerk, door Ds. H. GOEDHART
te Middelharnis.
Aan dit werkje zijn een 4-tal foto's toege
voegd, zowel van het exterieur als van het
interieur der kerk. Prijs slechta f t,
DE OPBRENGST KOMT GEHEEL
TEN GOEDE AAN DE HER-
BOUW DER KERK
Verkrijgbaar hj:
Drukkerij ROOY EN VAN DER VELDE
Middelharnis
