EIIAIIDEII-niEUWS
Na de „angst"
DE DERDE WERELD VERDIENT BETER,
ALS U DE NOVIB CATALOGUS AANVRAAGT.
goed
n
STUUR MIJ
I DE GRATIS
I NOVIB
CATALOGUS
Y.F.C. KOFFIEBAR
Voorlichtingsavond
Homeopatie
2e Blad
No. 54^^'
Ingezonden:
De kerkdienst
Stalingrad....
Schaamte
KAARS OP HAARD
BANK MET ACHTERWERKEN
Mensen uir de Derde Wereld ge
bruiken hun handen liever dan ze op
te houden. Door produkten uit Derde
Wereld-landen te kopen geven we
de inei\sen daar de kans om beter voor
zichzelf te zorgen. Hun kans op
een menswaardiger leven. Een bestaan
zonder afhankelijk te zijn van, vaak
incidentele, hulp.
Door hun produkten .te kopen
steunt u hen. U vindt ze in de Novib
catalogus. Een catalogus boordevol
interessante, leuke en mooie produk
ten. Sieraden, kleding, gebmiksartikelenenz.
Leuk om te hebben, maar ook om cadeau te geven.
Over deze produkten, hun makers en hun levens
omstandigheden vindt u in de catalogus meer informatie.
Voor wie daar wat meer van wil weten geeft de
catalogus ook een overzicht van uitgaven die de Novib
zelf verzorgt. Laat de Derde Wereld ook deel uitmaken
van uw wereld en bestel
de catalogus.
Wij bieden hem
gratis aan.
DODELIJKE KOU
HAMSTERVOER
y or IJ?
DEIMT
VERDROOGDE KAST
Een mooi bloemstukje
bestellen
HUIS VERKOPEN?
makelaar tamboer bellen
vóór deskundige bemiddeling
nn 01870-3477 m
DD
VERVOLGVERHAAL
LAAT MIJ
MAAR
- 56 -
G.F.CallenbachB.V. Nijkerk
VRIJDAG 28 MAART 1986
Aan het slot van mijn artikel: „Ik heb
angst" in ons blad van vrijdag 21 maart
j.l., 5e blad, beloofde ik u iets te vertellen
wat er najaren, menselijkerwijze gespro
ken, „overgebleven" is van het belijdenis
doen in Duitsland door jongens en meisjes
van 14 jaar.
ZILVEREN, GOUDEN
en DIAMANTEN
„KONFIRMANDEN"
Wie in deze weken de verschillende
Duitse kerk- en streekbladen zou kunnen
lezen, zou daarin allerwege oproepen kun
nen tegenkomen waarbij degenen, die in
respectievelijk 1961, 1936 en 1926 be
lijdenis des geloofs deden uitgenodigd
worden zich aan te melden voor de her
denking van de viering van hun belijdenis.
De ,,konfirmanden" van weleer worden
dan gevraagd zich op een nader aangege
ven zondag ter kerke te willen begeven van
de plaats waar ze destijds belijdenis de
den. De gemeenteleden zijn dan de gast-
dames en heren alsmede natuurlijk de
dominee en zijn vrouw!
De kerkdienst draagt altijd een feestelijk
karakter. Kerkkoor, kinderkoor en po-
saunenkorps (een soort fanfare) zetten
dan hun beste beentje voor.
De meeste bladen geven in de week
daarop een uitvoerig verslag van de dienst
met een samenvatting van de preek. Een
goede gewoonte, zodat ook eventuele zie
ken kunnen lezen waarover werd ge
preekt. Onder dit artikel staat dan een
groepsfoto met de namen en voornamen
van de konfirmanden van weleer.
Het is een traditie, welke men beslist niet
zou willen missen. De mensen komen
soms van zeer verre. Het weerzien is vaak
niet zonder betekenis.
„Bohnenkaffee"
Nu zou je denken, dat ér na de kerkdienst
een lekkere kop koffie wordt gedronken.
Vergeet het maar. Dit doen alleen „die
Niederlander" eigenlijk zeggen ze daar
„die Hollander" Nee, geen koffie waar
naar ieder van ons, dacht ik, „snakt". Niet
alleen voor de koffie natuurlijk. Ook voor
de gezelligheid omdat dan man en kin
deren eindelijk eens'thuis zijn. Dus geen
koffie maar wat dan wel?
Ze scharen zich ,,im Gemeindehaus",
een kerkelijk wijkgebouw, aan tafel ach
ter een weivoorziene dis waarvoor de
dames van de vrouwenvereniging hebben
gezorgd. En hoe. Fantastisch. Wat een
zorg wordt daaraan besteed. De maaltijd
begint, zoals elke dag te doen gebruikelijk
om 12 uur.
D odenherdenking
Het doet voor ons wat vreemd aan, dat
deze mensen zich daarna naar het kerkhof
begeven om in de kapel de doden te her
denken. De dominee houdt hierbij een
korte „aandacht".
Vervolgens keert men weer terug in het
wijkgebouw waar men onder het genot van
een „sloot Bohnenkaffee", echte koffie,
plus door de dames gebakken en klaar
gemaakte „kuchen" (koeken) in velerlei
smaken, nog enige tijd bijeen is waarbij
gezelligheid geen tijd kent. Vele herinne
ringen worden opgehaald, foto's getoond,
talrijke kontakten vernieuwd. Afspraken
gemaakt voor wederzijdse bezoeken.
Voorbede
Ik schreef hierboven al ,,het weerzien is
vaak niet zonder betekenis". Dit blijven
omzien naar elkander na zoveel jaar blijkt
vaak zeer waardevol. Het betekent, dat
men niet alleen bij hoogtijdagen maar ook
in dagen van ziekte en verdriet mag re
kenen op de voorbede. En dit kan van zeer
grote betekenis zijn. Vraag me wel eens af
of en hoe dit in ons land „functioneerf
Voor wie bidden WIJ eigenlijk? Alleen
voor degenen, die ons lief zijn of.... acht
vulf u zelf maar in.
'k Weet wel, dat er zondag aan zondag
door onze dominees in de kerkdiensten
wordt voorgegaan maar hierbij mag het
m.i. niet blijven. De apostel Paulus wekt
ons zelfs op voorbeden te doen. Hierbij
had hij heus niet alleen het oog op het
samenkomen der gemeente. Hij spreekt
van „volharden"; „niet verslappen"; „zo
dikwijls ik Uwer gedenk"; „te allen tijde";
„onophoudelijk". Paulus vermaant ons
zelfs daartoe in zijn eerste brief aan Timo-
theus, hoofdstuk 2 1-6.
Verdriet is er veel onder de oud-konfir-
manden. Onder het duivelse Nationaal-
Socialistisch regiem zijn immers miljoe
nen Duitsers gevallen. Niet alleen in Sta
lingrad, ook op vele andere plaatsen aan
de fronten. Voor velen komt daar nog bij,
dat honderdduizenden mannen toen in
Rusland gevangen zaten. En hoe. Met
geen pen te beschrijven hoewel velen
geprobeerd hebben de vele verschrik
kingen in talloze boeken en geschriften en
kranten vast te leggen.
Onder deze gevangenen waren ook jon
gens van.... 15,16 jaar, die Hitler soms
over hun bol streek vóór ze naar het front
gingen en o.a. in de „hel" van Stalingrad
op afschuwelijke wijze omkwamen.
Voor de mensen, die de eerste na-oor-
logse jaren hebben meegemaakt komen
daar de herinneringen bij aan de onbe
schrijfelijke armoede en nood in die jaren.
Er was toen gebrek aan letterlijk van alles.
Meest voedsel. Het land was bovendien
verwoest. De ploeg van de oorlog had zeer
diepe voren door Duitsland getrokken.
Ja, verdriet was er veel maar ook schaam
te voor het onzegbare leed, dat de Nazi's
andere volkomen onschuldige volken heb
ben aangedaan. In mei a.s. gaan wij D.V.
weer herdenken hetgeen vooral de Nazi's
ook in óns land en volk hebben ver
oorzaakt. Ik schrijf nadrukkelijk „Nazi's".
Vorig jaar het was op 3 mei schreef
ik in dit verband in mijn artikel: „Mannen
huilden als kinderen" (mei 1945-1985)
„maar niet ALLE Duitsers waren beest
mensen". Er waren gelukkig goede uit
zonderingen. Ik noemde u in genoemd
artikel er een paar. Zo ook in mijn artikel
van 15 november 1985 waar boven stond:
„Was het een droom".
In de komende maanden hoop ik, dat de
redactie mij in de gelegenheid zal willen
stellen over die tijd nog iets meer te mogen
vertellen. U weet wel rondom het artikel
„Bethel een andere wereld", dat op 10
januari j.l. in ons blad werd afgedrukt.
Wederopbouw
Wie leest en hoort met hoeveel energie
de Duitsers met hulp van de westelijke
geallieerden hun land in betrekkelijk korte
tijd daarna weer hebben opgebouwd staat
stom verbaasd.
Door mijn jarenlange kontakten in kerke
lijk verband heb ik dit van zeer nabij
gadegeslagen. Hierbij viel vooral op met
welk een hoog tempo de opbouwers"
bezig waren en het zeer vroege uur waar
mede ze begonnen. Bijna voor dag en
dauw. Daarom behoort Duitsland m.i. nu
tot een van de welvarendste en rijkste
landen van de wereld.
■■^■■■■■■■■■^■■■■H A.
;^^^'j^
f' 4j</"^>/
Deze vraag- en antwoord-rubriek staat
geheel ten dienste van de lezer die er
kosteloos gebruik van kan maken. Uw
vragen op velerlei gebied kunt u sturen
aan: Redactie Eilanden-Nieuws, Post
bus 9, Middelharnis, met in de linker-
bovenlioek „Vragen-rubriek" vermeld.
De vragen worden door deskundigen
beantwoord en zullen binnen enkele
weken na de inzending compleet met
antwoord in deze rubriek worden ge
publiceerd.
BLOEMEN PROGEN
Behalve de bekende droogbloemen wil ik
ook wel viooltjes, rozen enz. drogen om te
bewaren. Maar de blaadjes vallen zo snel
af en ze verschrompelen gauw. Hoe speel
irC het Kiuui'i
Antwoord: Bij snel drogen schrompelen
die bloemen inderdaad ineen en bij lang
zaam drogen zouden ze gauw gaan be
schimmelen. Wij raden u aan de stengels
of stelen met nog fraai bloeiende bloemen
ineens te laten invriezen in een diepvries-
kist. Haal ze er pas uit als ze stijf bevroren
zijn en bespuit ze dan takje voor takje met
blanke celluloselak. Dat laagje maakt het
de plant onmogelijk nog water af te geven,
zodat de bloemen niet indrogen. Tevens
zijn ze gevrijwaard tegen de inwerking van
bacteriën en schimmelsporen. U kunt ze
na deze behandeling voorzichtig in een
vaas zetten.
Iemand liet een kaars op de gashaard
vallen. Hoe kunnen we die lelijke vette
plek weg krijgen?
Antwoord: Het beste is, eerst de haard,
zó te verwarmen dat het kaarsvet juist
vloeibaar wordt. U kunt het dan met toilet
papier, keukenrol of doek opnemen en
restloos verwijderen. Lukt dit niet, dan
doet u de haard uit en schuift het gestolde
restant van het metaal met de zachte zijde
van een ruitenkrabber uit de auto of dgl.
Hoe kouder het kaarsvet, hoe beter. Blijft
er tóch nog iets achter, dan dooft u de
waakvlam (en andere open vuren), bergt
uw rookgerei weg en veegt 't restant weg
met een schoon doekje dat u drenkt in
wasbenzine. Lucht de kamer goed, al
vorens de waakvlam weer aan te steken!
GIPS KLEUREN
Kan ik gips beitsen of verven om het te
kleuren?
Antwoord: Beits, waterverf en andere
dunne verven pakken niet, maar verder
kunt u voor het beschilderen van gips alle
soorten verf gebruiken. Wilt u een be
staande kleur benaderen, dan moet u eerst
een proef nemen met een zelf gemaakte
bonk gips, die u goed laat drogen en dan
met enkele kleuren kunt verven. Betreft
het buitenwerk, dan moet u enkele lagen
opbrengen, of eerst grondverf en daarna
glansverf
Op onze gloednieuwe bank met mohair
bekleding waren na het eerste gebruik al
vage plekken in de vorm van onze zit
vlakken te zien. Onze (spijker)broeken
kwamen schoon uit de was.... Hoe krij
gen we zulke vlekken wegen hoe voorkom
je die?
Antwoord: Vooral nieuw wollen mohair
geeft schijnbare kleurverandering als er
een ruwere stof op heen en weer heeft
geschoven. Dat komt doordat de vleug
van het mohair dan hier en daar een
andere stand aanneemt. Je ziet dan op die
plaatsen de andere zijde van de pool.
Indien u de mohair na gebruik weer met de
pool mee, naar één zijde gladstrijkt, zal het
verschil in kleur verdwenen zijn. Die
onduidelijke plekken vallen uitsluitend op
bij een bepaalde lichtval. Als het mohair
wat ouder wordt en vaker in aanraking
komt met ruwe stoffen, zal het over de
gehele breedte een zelfde tint verkrijgen.
Ati Dijkmeester;
tv-presentatrice
,,Mijn grootmoeder
wist van geen Novib.
Toch riep ze al: 'Wat je
van ver haalt is goed!'
Gelijk had ze. Niet al
leen voor ons, maar
vooral voor hen daar!"
De Derde Wereld
I verdient beter
I En daar wil ik graag een
bijdrage aan leveren.
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 i 1 1
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
Postcode 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 i 1 1 1
Woonplaats
g ft cFa]iii»roirfhaiMlnl I Deze bon uitknippen en in een envelop zenden aan:
SaSMgsrewlll^lKiei l novib, Antwoordnummer 1304, 2500 WB Den Haag.
I Postzegel mag wc], hoeft niet.
Ded«<tevKrcMverdkntl>etcr.alsh«unonsllit
6C0397)
Afgelopen winter is voor onze kamer
planten moordend geweest. Op onze cac
tussen en een moeder-met-kind na, heb
ben ze de geest gegeven, hoewel we over
dag toch flink stookten in de zitkamer.
Kan het ook aan de potgrond, de kunst
mest, het water of aan ongedierte liggen?
Antwoord: Als er 's winters planten
doodgaan bij mensen die er toch heel goed
voor zorgen, dan komt dat meestal door te
grote temperatuurverschillen tussen dag
en nacht, een te droge lucht in de kamer,
en een tevéél aan kunstmest. Vooral als
het water in de pot snel verdampt, omdat
overdag de verwarming hoog staat, wordt
de concentratie van de kamerplanten-
mest in het potwater te hoog en dat is
funest voor veel planten. En als u vanwege
de bezuiniging de verwarming 's nachts
helemaal uitschakelt of in een te lage stand
zet, zijn de temperatuurverschillen met de
behaaglijke kamertemperatuur overdag te
groot. Zorg er ook voor, dat de luchtbe
vochtigers aan de radiatoren altijd water
bevatten, maar ook een reep vloeipapier
waarin het water kan opstijgen, anders is
de verdamping nog te gering. Of gebruik
een vernevelaar, en controleer de stand
van uw hygrometer om te zien hoe vaak dit
moet gebeuren. De grijze schimmel op de
potgrond wijst erop, dat zouten uit ge
noemde kunstmest zich boven in de pot
concentreren door te snelle verdamping.
Als u nu nieuwe planten opzet, gebruik
dan goede potgrond of aarde uit de tuin
(tenzij u op zand, zware klei of leem zit).
Vraag uw bloemist of tuincentrum welke
planten gehard zijn en zet ze in aarden
bloempotten, dus niet rechtstreeks in sier-
potjes. Sommige kamerplanten zijn bijna
niet kapot te krijgen, zoals moeder-en-
kind, aspidistra, cactussen en veel vet-
planten. Let ook op spint en evt. schild-
luisjes en geef voortaan in de maanden
met een r géén kamermest meer en in de
andere maanden slechts ééns per week
een mespuntje in ruim water!
Wat kan ik een goudhamstertje te eten
geven?
Antwoord: Veel groenvoer, worteltjes,
kool, caviakorrels en oud brood, stukjes
vruchten en evt. wilde planten en wat
hooi.
Ik begrijp eigenlijk niet, hoe die buiten
landers Y in ons Nederlandse alfabet is
terechtgekomen. Moet dat niet de zuivere
ij met tweepuntjes zijn? Maar die moeten
we, zelfs op veel schrijfmachines, uit een
losse i en een j vormenl
Antwoord: Blijkens uw brief vermoedt u,
dat de IJ met puntjes eigenlijk de oor
spronkelijke Nederlandse letter is endie
Griekse Y kort geleden in onze taalge
schiedenis moet zijn geïmporteerd. Het is
precies andersom. De Y staat werkelijk
als 25ste letter in ons alfabet en in heel
oude woordenboeken, zoals Verdams
Middelhederlands, vinden we haar als
tiende letter achter de L We danken deze
letter namelijk aan het bezoek van de
Romeinen, die van 55 vóór Christus tot
circa 300 n.C. onze cultuur beïnvloedden.
Zij hadden die letter in de éérste eeuw
vóór Chr. uit het Grieks overgenomen,
teneinde in hun eigen taal, het latijn, de
Griekse u-klank weer te geven. In het oud-
Grieks staat de Y als u-psilon voor de u.
Onze voorouders zijn er dus allerlei toen
bestaande woorden mee gaan schrijven.
Maar zij spraken vele verschillende talen,
van het Fries in het noorden tot het Ebu-
ronees, het Tungrisch en de taal der
Texuandri in het zuiden. In het Middel
nederlands (dat zo ongeveer van de 12e
t/m 15e eeuw in gebruik was) bestond
bijvoorbeeld een woord, dat als y ge
schreven werd en als tussenwoord van
vrees of spanning gebezigd is. Onze ij met
puntjes is oorspronkelijk een dubbele i.
Pas in de loop van de 16e tot de 18e eeuw
werd deze in de Hollandse, Brabantse en
Utrechtse dialecten en later algemeen
gediftongeerd, waardoor de uitspraak van
die ij thans met die van de korte ei-klank
overeenkomt. In sommige dialecten is die
i(i)-klank wel degelijk blijven bestaan en
in andere horen we nog verschil tussen ij
en ei. Maar onze bijl was vroeger een bile,
de krijgsman een criger, een gijzelaar een
gisel, enz. In heel wat oude boeken en
geschriften vindt u de y gebruikt om de i
mee aan te geven. Door de komst van de
officiële spellingen van resp. Siegenbeek,
De Vries Te Winkel en die van het
„groene boekje" is het gebruik van de y
steeds verder teruggedrongen.
heel voorzichtig pakken ze alle glazen in
heel handig halen ze die grote antieke kast uit elkaar
heel gemakkelijk nemen ze de vloerbedekking op
heel ru&tig vervoeren ze de piano
heel behendig nemen ze de moeilijkste bochten m de
gangen
heel erg goed die jongens van flakkee expresse
flakkee expresse
01870-2188 middelharnis
01883-20016 hellevoetsluis
01110-3163 ziehkzee
In oude familiepapieren is sprake van
„deimt". Wat is dat?
Antwoord: Dat was toen het stuk gras
land, dat in één dag (met de hand) ge
maaid kon worden. Een oude landmaat
dus, verschillend naar de streek, van
4.997 m^ in Groningen tot 7.180 m^ in
Waterland (bij Amsterdam).
Een mahoniehouten commode barst van
binnen, ook al verstuif ik geregeld water
voor m'n planten. Deurtjes openlaten
kan ik niet, omdat de inhoud achter slot
moet. Weet u raad?
Antwoord: Zet u maar enkele schoteltjes
met een natte spons erop in die kast en
maak de sponzen elke dag goed nat.
Bloemenhuis KORTEWEG bellen
Zandpad 68, M'harnis 01870-2328
Zaterdag 29 maart a.s. hebben we weer
een koffiebaravond. Hier zal Rob Favier
een muzikale avond voor ons verzorgen.
Iederéén is hierbij van harte welkom en de
toegang is vrij!!
Plaats: Oostdijk 33, Sommelsdijk.
Tijd: 20.00 uur.
Y.F.C.-Goeree Ovetflakkee
Dhr. van Dam, arts in Vlaardingen geeft
op woensdag 2 april een voorhchtings-
avond over homeopatie. Dhr. van Dam
zal met gebruik van dia's het één en ander
vertellen over de homeopatie.
Deze avond zal gehouden worden in Het
Diekhuus, Beneden Zandpad 7, Middel
harnis. De kosten zijn 2,50 per persoon,
inclusief 1 kopje koffie.
Aanvang 20.00 uur. Zaal open: 19.30
uur.
DE organisatie van deze avond is in
handen van de Stichting Wijkgroep Mid-
delhamis-Zuid in samenwerking met het
Diekhuus.
Inlichtingen kunt u inwinnen bij Elly V.d.
Mast, Steeneweg 61, Middelharnis, tel.
01870 - 5630, tussen 19.00 - 20.00 uur.
J^^^^l♦^^♦♦*♦♦♦^^♦^^♦♦♦*#.♦♦♦#♦♦♦^♦*♦♦*l^♦♦^^* ^^*♦♦♦♦♦♦♦*♦♦♦♦*♦♦♦^^♦♦♦♦♦*♦♦^^♦*^^♦♦♦J^*♦^^^^^^♦^^^^*♦♦♦*
fmm^van rfen Oever
Ze luisterden. Hij wist: ik héb ze. Ik houd twee slagen
om mijn arm. Ze kuchten. Hij ging verder:
Als we nu dit afspreken: U geeft mij een kans om ook
haring te leveren, winterharing om te verwerken aller
eerst. Daarna bericht u of het naar uw zin was en of u
mij nog hebben wilt. Dan zien we weer.
Nou, dat was niet gek. Ze keken elkaar aan. Hij zag aan
hun ogen, dat hij terrein veroverde.
Dit heb ik gedacht, heren, ik telegrafeer zodra dit
mogelijk is de uiterste prijs. U krijgt dan de haring in
zestientjes, mooie, dichte, eiken Hollandse vaatjes. We
beginnen met ongeveer tien duizend stuks. Nü?
Ze antwoordden niet. Hij getuigde als een apostel:
Ik beloof u, ge zult er geen spijt van hebben, vast niet,
vast niet.
Een van de heren nam het woord. Zo meteen besluiten
konden ze niet, ook de raad van commissarissen moest
er in gekend worden. Maar ze zouden alles welwillend
overwegen en natuurlijk zijn plannen geheim houden.
Hij moest zijn adres maar opgeven, de berichten
volgden dan wel.
Het stelde hem teleur. Hij zei:
Heren, zegt me eerlijk, is er een kans?
Zeker, zéker. Hij proefde uit de toon, dat het ernst
was. Ook hoopten ze hem nog eens in dienst te hebben.
En nu zijn adres. Hij glunlachte. Zijn adres: Arend-
Michiel de Zwerver, overal, nergens thuis.
Dat zei hij natuurlijk niet.
Ze gingen er mee akkoord, dat hij zijn adres in Europa
zou telegraferen.
Daarna droop hij af. Een beetje mismoedig, even. Niet
lang.
Nog voor hij in Bonneserus was, waar hij meteen naar
toe reisde, stond het voor hem vast: ik krijg de kans.
Daarom schreef hij in Bonneserus ook alle brieven af.
James en d'n heer zouden raar opkijken.
Hij ging naar de cargadoors van de Orkanera. Neen,
het schip was er nog niet. Ze hadden de boot allang
verwacht. Wel was bekend, dat ze met vracht naar
Bordeaux moesten. Morgen nog maar eens zien.
Was er post voor hem? Alleen een ansicht. „Willem",
stond er op en de Vlaardingse toren met een hoeker in
de nok. Een bal hing op de omloop. Een bal op: een
logger uit zee. Anders niets. Er was wel een brief voor
M. Storm. Hij keek het handschrift aan, die was van
haar.
Geef mij die maar mee.
Goed hoor.
Bordeaux! Die naam sloeg als een vlam naar binnen.
Dus kwamen ze najaren weer aan de Franse kust. Kon
hij nu misschien twee vliegen in één klap slaan? Hij had
geld genoeg, maar hij waagde zoveel.
En buiten, zonder af te wachten, likte hij de enveloppen
dicht. Eerst had hij er onder gezet: A.M. van Roon, s. s.
Orkanera, Bordeaux. Zo, dan wisten Albertien, James
en d'n heer waar hij uithing. Oók Albertien.
Met schele hoofdpijn zakte hij op zijn bed in het hotel
neer. Wat doolde hij toch! En waarom? Een ander had
een vrouw, een huis, een stel kinders, zijn gemak bij
tijden. Kon hij ook hebben, maar hij had het niet. Hij
zakte om en sliep een poosje. Een tukkie, meer niet.
Nog voor hij er een nachtje van maakte, ging hij de kant
langs. De rede lokte hem overal. Water moest hij zien
en schepen. Hij zag ze, echter niet het zijne. Waar bleef
de Orkanera? Wat zal hij blij zijn als hij weer aan boord
is en al het vertrouwde, al is het nog zo'n schamel hutje,
om zich heen heeft. Hij hield van die wildebras, van het
varen, van het zwalken, op het kompas, op de gronden,
op de hemel, op de sterren, op de stromen, van niets
zeker, behalve dan van De Laatste Haven, die diep
genoeg is om zo'n afgeladen zwerver te bergen.
En toen hij zo onder de glazuren Zuid-Amerikaanse
hemel liep, met een hoofd dof van het denken en een
hart, dat intens verlangde naar de ruimte, naar de
wijdheid der oceanen, naar een Mens, die eens een
goed woord tot hem sprak, naar zijn moeder, naar Wil,
naar Albertien, naar allen die hem hartelijkheid hadden
bewezen of konden bewijzen, vroeg driemaal achter
elkaar eenzelfde luchtig geklede vrouw aan hem hoe
laat het was. Die vraag is internationaal. En hij wist
toen meteen hoe laat het met haa/ was. Hij twijfelde,
een tel....
Zomaar eens meegaan voor de aardigheid.
Neen, néén, neen!
Hoepel op, lichtekooi, zei hij. Hij spuwde op de
grond.
Hij haatte zichzelf meer dan het meisje.
Storm had gelijk: een schoft was-ie.
Hf Hf
Wat later stond hij op het balkon van zijn hotelkamer.
Hij ademde de frisse lucht in en keek naar de hemel.
God, beleed hij, met zijn ogen op de sterren gericht.
God, het is waar, de oude Vlaardingers hebben gelijk,
een mens is een zondaar en ik ben een schooier, een
grote, ik sta wankel op twee sterke benen. Maar wat ik
wil is niet alleen rijk worden en machtig. O, neen. God,
wil me zegenen. Ik wil laten zien, dat het kan, ik wil
vaart voor Holland.
Nog voor hij naar bed ging, schreef hij ook de brief voor
Willem af. Wat werd liij lekker vlot met de pen. Allerlei
aardigheden vertelde hij. De brief beëindigde hij zó:
Je vroeg me: vader, schrijf eens hoe moeder was!
Je moeder, jongen, kan ik niet beschrijven, die kan ik
alleen maar tekenen, hierbij gaat ze, maar laat haar
nimmer iemand zien.
En hij sloot een prent bij waarop een schip stond:
vurig in het tuig, een juweel te water, een hemelvaart-
schip.
Waar bleef de Orkanera?
De cargadoors vroegen het, want als het lang
duurde, liep de vracht voor Frankrijk gevaar.
Arend-Michiel vroeg het, want hij verveelde zich
stierlijk. Twee-, driemaal per dag ging hij naar de kant.
Vergeefs.
En op een avond, dat zul je altijd zien, toen hij van
lamlendigheid maar vroeg op stok kroop, liet zij haar
ankers vallen.
De andere morgen zag hij haar liggen. Blakende onder
de zon. Het juichte in hem: Orkanera. Nu pas drong het
helemaal tot hem door, dat hij hing aan die ouwe
verroeste zwalker.
Hij kwam aan boord.
Mensen, wat stond de vlag er slecht bij. Gezichten als
oorwurmen.
(wordt vervolgd)
