ElüVIIDEfl-IIIEUWS Stigtelyke oefeningen Het goud van „De Lutine" MILIEU: TAXI A. J. Kievit Eeuw Verkade op de Internationale Huishoudbeurs Grasduinen en de ver. Das Boom redden de laatste dassen van Nederland CONSUMENTEN: BTW-vrijstellingen om het gebruik van gerecycleerde materialen aan te moedigen CDA houdt massale verklezingsmanifestatje Tel. 01877-2666 Geconcentreerde boter Boekbespreking: Eerste druk verzorgd door Sommelsdijkse dominee Herdruk Heilig Avondmaal Grijsoordse Schetsen: (vervolg) Heilsorde HUIS VERKOPEN? makelaar tamboer bellen voor deskundige bemiddeling nn 01870-3477 m DD Cursus determineren Bijeenkomst SGP Stad aan H Haringvliet lartvoofdcnaiuuf Dassen hebben uw hiip nodig Doe mee aan onze puzzë-acie Betept de ringslang die een pad verschalkte Onirfek de %en op hun mmM 'm Gran Paradiso De tropische pracht van de ijsvogë in voie actie Emmalaan 4, 3247 AE Dirksland Bespreek NU uw vakantiereis per taxi tegen Sp6Ciaai larieT in binnen- en buitenland. Taxi Schiphol voor I I D Üj^ ook tot 7 personen. Speciaal voortrouwrijden: Mercedes 280 S metallic blauw 3e Blad VRIJDAG 7 MAART 1986 No. 5478 In 1723 kreeg de Hervormde (toen nog genoemd: Gereformeerde) gemeente van Sommelsdijk een nieuwe predikant. Wilhelmus a B rakel van der Kluyt was nog geen dertig jaar. Hij was geboren in 1694 te Alblasserdam, had in Leiden gestudeerd en werd in 1717 door zijn vader bevestigd als predikant te Schelünkhout. Zijn tweede gemeente, Sommels dijk, zou tevens zijn laatste zijn. Wegens ziekte werd hem in 1748 emeritaat verleend. Hij overleed te Sommelsdijk in 1762. De naam van Wilhelmus herinnert aan die van zijn meer bekende grootvader van moederszijde Wilhelmus a Brakel (1635 - 1711). Naar hem was hij dan ook genoemd. Deze was de schrijver van de Redelijke Godsdienst, een praktische dog matiek in drie delen; hij was onder meer predikant te Leeuwarden en Rotterdam. Waarom deze grootvader met zijn klein zoon hier ten tonele gevoerd? Wel, enkele weken geleden verscheen bij uit geverij Den Hertog te Houten de her druk van een boekje waarvan de oor spronkelijke uitgave, verschenen in 1751, werd verzorgd door ds. W. a Brakel van der Kluyt. Het betreft de bundeling van een drietal pennevruch- ten van Wilhelmus a Brakel sr., te weten 1) een serie van drie in vraag-en-ant- woordvorm gegoten „oefeningen" over het gebruik van het Heilige Avondmaal, 2) een leerrede, zeg een preek, geda teerd 2 augustus 1702, en 3) een gedicht over „De ware rust". Het was dus in zijn Sommelsdijkse pe riode dat de kleinzoon dit werkje van zijn grootvader, dat hij onder diens nagelaten geschriften had gevonden, voor de druk klaar maakte. Overflakkee bezat in die tijd uiteraard nog geen uitgeverij, reden waar om de bewerker op Rotterdam was aan gewezen. Het boekje verscheen destijds bij Paulus Topyn, boekverkoper in den Houttuin. Opmerkelijk is dat het sinds dien dus tot voor kort niet meer werd herdrukt. De nieuwe uitgaaf werd vanuit hetzelfde Rotterdam verzorgd. Ds. C. J. Meeuse, predikant van de Gereformeerde Ge meente aldaar, nam het initiatief tot deze herdruk en herschreef het werkje in heden daags Nederlands. Hij is daarin uitste kend geslaagd. We kunnen ons gelukkig prijzen dat het nu weer voor ieder beschik baar is. Aan ds. Meeuse's „Woord vooraf' ont leen ik dat Brakel sr. op zijn sterfbed zijn kleinzoon, de stamhouder van zijn ge slacht, zeer bijzonder zegende. Deze op zijn beurt was erg gesteld op en geheel eensgeestes met zijn grootvader. Dat ging zelfs zover dat hij het werkje van zijn grootvader niet slechts het licht deed zien, maar het ook enigszins uitbreidde, met name in de derde oefening. Hij deed dat op een wijze die thans niet meer gebruikelijk is, namelijk zonder aan te geven welke elementen van zijn hand waren. Zoals gezegd betreft het eerste deel van dit geschrift een stichtelijk tractaatje over de praktijk van het Heilig Avondmaal. Bra kel wil blijkens het uitvoerige opschrift zijn lezers daarin leren hoe zij zich be horen te gedragen bij de voorbereiding, de betrachting en de nabetrachting van het sacrament. Van der Kluyt voegt in zijn voorwoord daaraan toe dat het een ge schikt handboekje is om door eenvoudige christenen tot stichting gebruikt te wor den. Inderdaad ligt de nadruk op de praktijk van het geloofsleven en de vragen die zich rond de deelname aan het sacrament kunnen voordoen. Op een wijze die verre van afstandelijk en dor-leerstellig is, gaat de schrijver hierop in. Vader Brakel be toont zich hier de praktikale en pastorale prediker-schrijver die hij ook was. Enkele voorbeelden daarvan. Geheel in de lijn van de symbolen van de kerk der reformatie, ja van de Heilige Schrift zelf, acht Brakel de waarachtige zei/beproeving noodzakelijk. Namelijk, „door de beproeving ontstaat er ernst, bekommering en vrees, als men bemerkt onbekeerd te zijn; en daartegenover veel vrijmoedigheid als men ziet een gegronde hoop te hebben van bekeerd te zijn". Het Avondmaal is niet voor allen, maar alleen voor de ware gelovigen. Daarom mogen dezulken niet afblijven van de tafel des Heeren. Dat namelijk is tegen de vriende lijke uitnodiging, het verhindert hun troost, het is tegen hun eigen wasdom, tegen het belijden van de Heere Jezus alsmede tegen de gemeenschap der heiligen. Echter, wat te doen „als men niet weet of men bekeerd is, maar staat tussen hoop en vrees?" Het antwoord luidt: „De bekering en het geloof bestaan niet in de verzekerdheid daarvan. Iemand kan be keerd zijn en het geloof hebben en er nochtans niet van verzekerd zijn". Bra kel spoort zijn lezers daarom aan zich te onderzoeken naar de kentekenen van bekering en geloof, „biddend de Heere om genade, opdat men zichzelf in deze gewichtige zaak niet zal bedriegen". „Als ons geweten dit voor God betuigen kan, dan moet men op Gods Woord afgaan, op hoop tegen hoop, en mag men de vrijheid nemen om toe te treden tot des Heeren tafel. En dit om zo door het gebruik van de tekenen ver zegeld te worden van zijn deel aan de beloften, die aan de zodanigen gedaan zijn tot versterking van hun geloof'. Wie nu op grond van het vorenstaande meent dat Brakel de noodzaak van een zéker geloof ontkent, begrijpt zijn pasto rale motief waarmee hij aiy aalt tot honge- rigen en bekommerden, niet. Juist het Heilig Avondmaal bedoelt degenen die leven „tussen hoop en vrees" en wier hartelijke bede het is de Heere te vrezen, te verzekeren van de gemeenschap aan Christus en Zijn gaven. Niet de bezitters. STIGTELYKE OIU'FHNINGKNT^ o V 1 It D i: VOOlUlKKEIDINdi BKTIMC- TINCit; aide N/\HETRA<;'I'1NGK V.111 lii-i S«cr»m«nidci II. Av o h jum a a i. WILHELMUS il BRAKEL, XJ» Lf.en Beifietiaar d,-i Oiddet^kiti H^oordi te Rotterdam. Hier it Doch bygcvuegd Een antiere Siigtelyke OefftniMgt, Beoeveni een Stigielyk Cedigt Van den icjfiicn Autiicur. TE ROTTERDAM, By PAULUS T O V N, Hoek. orkocjpc in dtil tJüutltiitii7fl. Het is rustig op West Terschelling, 's nachts verlichten de brede banen van de Brandaris het slapende dorp. Alleen in de stuurhut van de machtige zeesleper waakt de marconist. Morseseinen en telegrammen passeren elkaar. De logger meldde z'n vangst; een Duitse vrachtboot vraagt om orders. Geen storm;geen S. O.S. „Schipgestrand". Weinig of geen werk voor de bekende bergingsrederij. Het is elke dag bikken en verven. Wander, de reder ziet dan vanuit zijn kantoor een meneer de sleepboot en de zandzuiger bekijken, en even later meldt hij zich op 't kantoor. Ringen, horloge, 'n zware ketting, zelfs z'n tanden zijn van goud. Zijn directe vraag is: „De Lutine waar ligt die en is het goud nog aan boord?" De ervaren kapitein Stobbe wordt geroepen en aangehoord, een Skilger geboren en getogen. „Op de lijn Brandaris en de Kaap ligt het wrak, ik kan het aanwijzen". De speculant zakt wat onderuit en vraagt: „Doen we samsam; mijnheer Wander?" De reder blijft kalm. Waterwerk is kostbaar"; zegt hij; „ik heb boten en materialen maar wat hebt u?" „Het idee en het plan en geld, kunt u met uw spullen het goud boven water brengen?" „Als ik die zekerheid had, dan was het al gebeurd!"Wij zetten alles in, ervaren duikers, een zware zandzuiger; een zeesleper en de bemanning en u betaalt een redelijke huur, en ik garandeer dat we het wrak vinden en leeg zuigen, het ligt wel ruim 10 meter onder 't zand". Wat we ophalen delen we samen, we zullen lange dagen maken, want het is een karwei voor mooi stil weer". „De notaris stelt het kontrakt op en morgen varen we uit en leggen een boei boven „De Lutine". En zo gebeurde het. Wander haastte zich naarde haven. We varen morgen uit Stobbe", en leggen een boei waar de Lutine ligt. Een rijke vent wil en zal het goud boven halenen wij hebben werk van de zomer, hij betaalt de onderneming die enkele maanden kan duren, en wij delen hetgeen we bovenbrengen". Douwe, de stoker van de zeesleper stond erbij. 'kBen blij dat ik weer naar zee kan, baas" zei hij, maar de laatste regel van 't kontrakt had je wel weg kunnen laten. Wij weten het De Skilgers van de West, er ligt een vloek van God op het goud van de Lutine. De stoutste jutters, de vissers, de gravers, ze hadden nooit zegen op hun werk, wat goud guldens en oud ijzer en u en die rijke Groesus zullen er niet beter van worden". Ongemerkt was de rijke man naderbij gekomen en had het gehoord. „Ik geloof in geen vloek en geen zegen zei hij, alleen in goud en dat ligt er nog". De volgende morgen vertrok de Vliestroom uit de haven met aan boord kapitein Stobbe, de reder en Croesus. Stobbe mat en tuurde en gaf bevel „Boei overboord". Morgengaan we hierzandzuigen, want hier ligt de Lutine. En het was zo, dat horen we de volgende keer. maar de armen worden met goederen vervuld aan des Heeren tafel. „Is de verzekering daarvan nodig?", vraagt Brakel, en zelf geeft hij het on omwonden antwoord: „Ja. Het wordt de gelovigen bevolen ernaar te staan, ver zekerd te mogen zijn. De verzekering geeft vrijmoedigheid en verwekt liefde tot God en heiligheid". Evenwel, als men nalaat de verzekering te zoeken, wordt men zorgeloos over zijn staat en men laat na zijn bekering te zoeken. De in 1702 gehouden preek kenmerkt zich door dezelfde pastorale toon. Het op schrift geeft aan dat „hierin wordt aan getoond, hoe een mens alleen uit vrije genade door God bekeerd en tot het geloof in Christus wordt overgebracht en hoe het geestelijk leven zich in zo iemand open baart". Deze oefening" geeft min of meer een uiteenzetting van de heilsorde, de weg waarlangs de Heilige Geest de zijnen leidt. Het eeuwige voornemen Gods is het uit gangspunt van de schrijver. Het is al genade Gods. Enig aanknopingsmoment in de mens is er niet. Maar Hij die het goede werk begon, zal het ook volein digen. Daarvan spreken de roeping, de wedergeboorte en het geloof met zijn vruchten; ook de liefde tot de broeders, zo voegt de schrijver nadrukkelijk toe. Eén fragment tenslotte, en wel uit het gedeelte waar Brakel over de overtuiging" spreekt. „Als ik ooit zalig zal worden, dan moet God het doen roept de ziel uit). Ziet, nu raakt ze in de toestand om Jezus aan te nemen en om in het verbond te komen. O, zegt ze, had ik Jezus nu om mij te helpen! Nu blijkt, dat waar is, wat Hij heeft gezegd: „Zonder Mij kunt gij niets doen". Ziet, zo komen er tenslotte zuivere aandoeningen. Zij gaan Hem kennen als de algenoegzame Borg, Die Zich aanbiedt om te be houden. Dat de mensen hierin blijven steken, komt doordat zij niet bij het begin beginnen, en het geloof niet zien als een hartelijke inwilliging ten aan zien van de Heere Jezus, om op Zijn wijze behouden te worden". N.a.v. Wilh. a Brakel, Stigtelyke oefeningen over de voorbereidinge, betragtinge ende nabetragtinge van het Sacrament des H. Avondmaals. Uitgeverij Den Hertog te Houten. Paperback. 61 pag. Prijs f 11,50. J. K. Een tekort aan ruwe grondstoffen zou wel eens de Achilleshiel van de moderne industriële samenleving kunnen worden. Het gebruik van gerecycleerde materialen is een antwoord op het probleem. Willy Kuijpers, een lid van de Regen boogfractie in het Europees Parlement, zou graag zien dat de Europese Gemeen schap het gebruik van gerecycleerde ma terialen zou aanmoedigen door ze vrij te stellen van BTW. Moihenteel geven slechts vier landen in de Gemeenschap zulke vrijstellingen bij transacties waarbij het gaat om afval of materialen gemaakt uit afval, aldus de Europese Commissie. Dit zijn Italië, Frankrijk, Nederland en België. In Dene marken geldt dat de plaatselijke overheid die materiaal verkoopt dat verzameld werd onder de recycleringsprogramma's beschouwd wordt als een niet-belastbaar persoon zodat de kwestie van BTW-vrij stelling niet speelt. De uit 1977 daterende richtlijn voor een gemeenschappelijk BTW-systeem kent geen vrijstelling van BTW voor gerecy cleerde materialen behalve als een tijde lijke maatregel. De Commissie wil dat dit wordt afgeschaft en heeft dit dan ook in 1984 aan de Ministerraad voorgesteld. Op D.V. 10 maart a.s. hoopt het CDA een massale verkiezingsmanifestatie te houden in de veilinghallen van Westerlee- Delft. In deze hallen zullen premier Lub bers, Bukman en de Vries het woord voeren. Het welslagen van deze manifestatie moet een impuls zijn, ook voor de raads verkiezingen op 19 maart a.s. Na het formele gedeelte met toespraken e.d. wordt een ieder in de gelegenheid gesteld een geanimeerd gesprek te hebben en kon takten te leggen met Kamer- en raads leden. De bijeenkomst begint om half acht. Geadviseerd wordt om 7 uur bij de veilinghallen aanwezig te zijn. Hoe bereikt u de veiling Delft-Wester- lee? Gemakkelijk. Snelweg A20 richting Naaldwijk-Den Haag aanhouden. Vóór Naaldwijk, bij de verkeerslichten rechtsaf slaan, richting Westerlee-De Lier. Deze weg 200 m volgen, dan linksaf bij bord „Veiling/HondertMargen". Dan volgt u de aanwijzingen en komt u vanzelf op de parkeerplaats. De Vereniging voor Natuur- en Land schapsbescherming Goeree Overflakkee organiseert in het komende voorjaar een cursus determineren. De cursus wordt gegeven i.s.m. de plan- tenwerkgroep van het KNNV, afd. Voor- ne. De docenten zijn, mw. Len Korevaar en dhr. Onno van Hest. Plantendeterminatie wil zeggen, het be palen/vaststellen van de familie, geslacht en soort van een plant. De cursus is bedoeld voor de beginnende florist over met name de inheemse flora. In de cursus komt o.a. aan de orde; Het plantenrijk, bloem- en bladmorfo- logie, het maken van een determineersleu- tel, het omgaan met een flora, praktische handvaardigheid enz. De avonden zijn: 7, 14, 28 april, 12, 26 mei en 9 juni. Tijd: 19.30 - 21.30 uur. Plaats: Ouddorp of Middelharnis, afhan kelijk van de concentratie deelneemrs. Kosten 12,50. (Afliankelijk van de lokatie). Max. deelname: 25 personen. Opgave voor 24 maart aan S. H. van Driel, Zevenster 4, Stad aan 't Haring vliet. Deelnemers krijgen dan een opgave- formulier toegezonden. Leden van de ver eniging hebben hierbij voorrang. De Kiesvereniging Stad aan 't Haring vliet van de SGP heeft voor a.s. maandag avond een bijeenkomst belegd met het oog op de a.s. gemeenteraadsverkiezing. Er zal een inleiding worden gehouden door SGP wethouder J.H. Koppelaar van Middelharnis. De avond begint om 20.00 uur in de kleine zaal van het Verenigingsgebouw „Trefpunt". Tijdens de 41 e Internationale Huishoud beurs, die van 3 tot en met 13 april 1986 in de RAI te Amsterdam georganiseerd wor dt, zal één van de balcons in de Europa hal van het RAI-complex omgetoverd worden in een museum. De Koninklijke Verkade zal dit jaar namelijk niet alleen met een stand aan wezig zijn op de beurs, maar ook met een unieke tentoonstelling over „een eeuw Verkade". Op 2 mei 1986 is het precies honderd jaar geleden dat Ericus Verkade een stoombroodfabriek vestigde in Zaandam. De ovenwarmte die hij nodig had voor het bakken van het brood benutte hij ook voor het bakken van beschuiten. Juist dit pro dukt zou er voor zorgen dat Verkade in binnen- en buitenland bekend is gewor den. De bussen die Verkade liet maken om de beschuiten in op te bergen hebben daar hun steentje toe bijgedragen, omdat op al deze bussen de naam „Verkade" stond. Daarmee beleefde Nederland de geboorte van het „merkartikel", dat inmiddels een begrip is geworden. Natuurlijk zijn ook de beroemde Ver kade-albums aanwezig in het tijdelijke museum op de Huishoudbeurs. Tussen 1906 en het eerste jaar van de Tweede Wereldoorlog liet Verkade 27 boeken ver schijnen met elk ongeveer 144 plaatjes over landschap en natuur. Heel wat Ne derlanders verzamelen nog steeds de plaat jes, of hebben ze verzameld. Op de Huis houdbeurs vindt u ze allemaal bij elkaar in het Verkade-museum. Ook de „meisjes van Verkade" ontbre ken niet in het overzicht van honderd jaar Verkade. In vroeger tijden vervoerde een speciale trein de meisjes die in de hoofd stad woonden en bij Verkade werkten, van het Centraal Station in Amsterdam naar Zaandam. Wie de afgelopen honderd jaar Verkade nog eens wil beleven, mag de expositie op de Huishoudbeurs niet missen. Het goed gedocumenteerde en rijk geïllustreerde jubileumboek, dat u op de beurs kunt aanschaffen, geeft u de gelegenheid nader hand alles nog eens op uw gemak te be kijken. uinen ycji toss« numtrm^ f ïfeig^5 Heeft u weleens een das gezien? Waarschijnlijk niet. Want van dit sprookjesachtige, één meter grote zoogdier met zijn grappige, zwart/witte snuit, zijn er op dit moment nog maar weinig exemplaren over in ons volgebouwde kikkerland. Jammer, maar onvermijdelijk, zult u misschien denken. We hebben nu eeimiaal veel grond nodig om onze huizen op te bouwen, snelwegen aan te leggen en onze groenten te verbouwen. Dat is inderdaad waar, maar dat hoeft nog niet meteen te betekenen dat er voor een eerbiedwaardig dier als de das geen plaats meer is. En eerbiedwaardig zijn ze, die dassen! Sinds mensenheugenis graaft dit grootste lid van de marterfamilie zijn immense burchten in Neerlands grond. Daar woont hij gezellig met zijn hele gezin, want Meles meles is dol op gezelschap. Overdag ligt de hele familie lekker te pitten in het soms eeuwenoude holencomplex van hun voorvaderen. Maar als het donker wordt, gaan ze op stap. Dan kuieren ze via vaste dassenpaadjes (ook wel „wissels" genoemd) naar plekken waarvan ze weten dat er wat te halen valt. Een weitje met opgedroogde koeivlaaien bijvoorbeeld, want daaronder kruipen vaak de sappigste regenwormen. Een delicatesse voor dassen! Maar als er niet genoeg regenwormen voorhanden zijn, neemt Meles ook graag genoegen met plantaardig voedsel en soms verschalkt hij een egel of een muis. Al eeuwenlang wist de das zich dus aan te passen aan de vaart der volkeren. Maar de huidige „vooruitgang" schijnt hem toch echt de das om te doen. Tenminste, als wij daar met z'n allen niet tijdig een stokje voor steken. Als we nou om te beginnen eens géén huizen meer bouwen bovenop een dassenburcht. En een beetje opletten waar we met onze vierbaanswegen dassenpaadjes doorsnijden, dan kunnen we daar tenminste speciale dassentunneltjes onderdoor laten lopen. Dat zou al een wereld van verschil uitmaken. Gelukkig is er in Nederland een groep mensen, die zich intensief bezighoudt met verwezenlijking van dergelijke plannen. Het is de Vereniging Das Boom te Beek- Ubbergen, bestaande uit een aantal enthousiaste dassenliefhebbers, die in hun pand ook aangereden dassen en weesjes oplappen en grootbrengen, zodat die later weer terug kunnen naar de vrije natuur. Bovendien legt de Vereniging Das Boom een gezonde dosis bemoeizucht aan de dag, als de overheid ingrijpende planolo gische veranderingen in de zin heeft. Om de Vereniging Das Boom te helpen met hun goede werk, heeft het schitterende natuurtijdschrift Grasduinen een grootscheepse puzzelaktie op touw gezet, waarvan de opbrengsten linea recta (dus zónder aftrek van gemaakte kosten) naar de Vereniging Das Boom gaan. In het maartnummer van Grasduinen treft de lezer een simpele dierenrebus aan, die hij of zij op moeten lossen. Als het goed is verschijnt dan de eerste helft van een slagzin. De andere helft mag de lezer zelf afmaken. Oplossing en slagzin worden vervolgens op een briefkaart gezet en voorzien van 2,50 aan postzegels voor het goede doel naar de redactie toegestuurd. De origineelste inzendingen komen in aaimierking voor opzien barende prijzen ter waarde van 12.000, Een prima aktie dus, voor een prima doel. Want als het aan de das ligt, blijft hij nog heel wat jaartjes in ons midden! aoooooooo&acecoococooeeooooocococo 3000S<SC<Se09QOSiOOSO Niettegenstaande de zeer aantrekkelijke prijs is geconcentreerde boter nog steeds geen basis-ingrediënt in de Europese keu kens. Gedurende een periode van zes weken werd 10.500 ton van deze EG- boter in een aantal landen van de Gemeen schap verkocht. De Belgen waren de beste afnemers met bijna 5.000 ton. Britse huis vrouwen bleken niet zo overtuigd te zijn van de kwaliteiten van dit nieuwe produk want zij kochten slechts 36 ton en tussen deze twee uitersten lagen de verkopen in Frankrijk, Nederland en Duitsland. De aktie, die vorigjaar november begon als een poging de boterberg te doen slin ken, zal nog tot het einde van dit jaar worden voortgezet. De Europese Com missie heeft voorgesteld een bedrag van 60 miljoen Ecu te reserveren om de ver koop van geconcentreerde boter aan de verwerkende industrie te stimuleren. Hierdoor kan de huisvrouw het tegen sterk gereduceerde prijs kopen. De verwer- icende industrie krijgt de boter tegen een zwaar gesubsidieerde prijs. De lidstaten moeten erop toezien dat de prijsverlaging volledig ten goede komt aan de con sument.

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1986 | | pagina 9