Uit de Historie
Nieuwe Tonge
OM
Biddag
Grafelijk bezoek aan Nieuwe Tonge
Vergadering S.S.M.
(I)
Uitslagen Damvereniging
„Denk en Zet"
MEDISCHE DIENSTEN
LIJST 5
Bladz. 2
„EILANDEN-NIEUWS"
VRIJDAG 7 MAART 1986
Bezienswaardig is hier de pittoreske kerk-
ring met de omringende aaneengesloten
huizenwand. In het midden de mooie
kruiskerk en de toren, omgeven door de
kerkgracht.
Nieuwe Tonge heeft een haventje in de
buurtschap Battenoord, een prettig uit
gangspunt voor sportvissers.
beëdiging plaats van de Leenmannen van
Grijsoord. Dit was een kollege van 7 per
sonen, ook wel genoemd Mannen Crimi
neel, die met de Baljuw de rechtspraak
verzorgden. In verband hiermee werd
voorgesteld aan de straat lopende achter
de Ds. Wentinkstraat en uitkomende op
de Burg. Overdorpstraat de naam te geven
Na 2 artikelen, die ik eerder schreef over
Nieuwe Tonge, volgen er nu nóg enkele
over die plaats.
Geschiedenis
van Nieuwe Tonge
Burgemeester C. Nieuwenhuizen zei op 3
juni 1961 in de plechtige gemeenteraads
zitting ter gelegenheid van het 500-jarig
bestaan van Nieuwe Tonge het volgende:
Oude en Nieuwe Tonge behoorden tot het
einde van de 18e eeuw tot de heerlijkheid
Grijsoord, welke heerlijkheid reeds in
1284 wordt gemeld. De heren van Grijs
oord bedijkten in 1438 Oude Tonge en in
1455 de polder Battenoord. In 1461 volg
de inpoldering van het Noordland, waar
in Nieuwe Tonge is gelegen. De preciese
datum van bewoning is niet vast te stellen:
het Noordland is in 31 december 1460 ter
bedijking uitgegeven. Het oudste gedeelte
is de Kerkring, waar de eerste huizen zijn
gebouwd en de kerk op haar grondvesten
verrees.
In 1798 verdween de naam heerlijkheid
Grijsoord, later werd de naam Nieuwe
Tonge en Klinkerland. In de kieswet van 4
juli 1850 wordt het achtervoegsel „Klin
kerland" niet meer genoemd. In 1850
waren er plannen tot samenvoeging van
Nieuwe Tonge en Herkingen (er is dus
niets nieuws onder de zon!) wat niet is
doorgegaan. (E.N.)
Over het ontstaan van Nieuwe Tonge zei
dhr. L. Vreeswijk, woensdag 25 mei 1966,
toen de gerestaureerde kerk officieel in
gebruik genomen werd:
„Het hoogst liggend gebied (van de am-
bachtsheerlijkheid Grijsoord) werd in
1438 ingedijkt als polder Grijsoord, het
tegenwoordige Oudeland van Oude
Tonge.
Dit was een afzonderlijk eilandje. Door
deze bedijking slibden de slikken om deze
polder spoedig aan en vermoedelijk in
1454 werd de polder Noordland ingedijkt
om in 1461 te worden herbedijkt".
Opmerking:
Volgens het E.N. van 30 december 1960
was in 1447 't Zuiderland bedijkt mét het
deel van 't Noordland, dat onder Oude
Tonge behoorde. In 1454 zal dan het
andere deel van Noordland zijn ingedijkt
Toen de kerk werd gebouwd in Noordland
kreeg dit gebied de naam: Nieuwe kerk te
Grijsoord. Tegen 1500 werd het Die
Tonghe genoemd, welke naam weer ver
anderde in Nieuwe Tonge (naar L. Vrees
wijk). De naam „Grijsoord" werd alleen
gehandhaafd voor de Ambachtsheerlijk-
heid.
Nieuwe Tonge laat de historie van Nieu
we Tonge spreken in straatnamen:
Nu de aannemer bezig is aan de uitvoering
van het stratenplan in het nieuwe uit
breidingsplan „Oost", is het gewenst de
aan te leggen straten een naam te geven.
Het college acht het zinvol wanneer de
historie van een dorp o. a. ook blijkt uit de
namen der straten.
Uit de vroegste geschiedenis van het dorp
is bekend dat de heerlijkheid Grijsoord
reeds in 1284 door Graaf Floris V ver
kocht werd aan Aelbrecht van Voome.
Grijsoord was toen nog een onbedijkte
gorsplaat. Hertog Jan van Beieren heeft
17 februari 1420 Grijsoord in twee helften
in erfjpacht uitgegeven, de ene helft werd
Oude Tonge aanvankelijk Nieuwe Tonge
geheten) en de andere Nieuwe Tonge
(aanvankelijk Nieuwekerk in Grijsoord
geheten). De kerk van Nieuwe Tonge
werd met het dorp, kort na de bedijking
van het Noordland, gesticht en bestond in
elk geval reeds in 1479. Nu aan de voor
naamste staat in het nieuwe uitbreidings
plan een kerkgebouw voor de Gerefor
meerde Gemeente zal worden gebouwd
zouden wij aan die straat de naam willen
geven van: Hertog Jan van Beierenlaan.
Frank van Borselen, de 4e echtgenoot van
Jacoba van Beieren, heeft ook een rol
gespeeld in de geschiedenis van Nieuwe
Tonge. Op 14 juni 1465 had in tegen
woordigheid van Frank van Borselen de
van Frank van Borselenstraat. Verder
bleek dat Jheronimus van Lauwerijn de
eerste bedijking van Grijsoord heeft uit
gevoerd, waarom zij voorstelden aan de
straat, lopende van de Hertog van Beieren
laan in de richting van de Oudelandsedijk
en weer naar de Hertog Jan van Beieren
laan de naam te geven van: Lauwerijn-
straat. De raad ging akkoord.
(E.N. 10-12-1965)
Opmerking:
Volgens E.N. van 30 december 1960 had
het College: Mannen Crimineel, de recht
bank, 5 leden uit Oude Tonge en 2 leden
uit Nieuwe Tonge.
De rechtbank was te Oude Tonge ge
vestigd doch er waren 2 baljuws, die ieder
in hun eigen plaats resideerden; dus één te
Oude Tonge, en één te Nieuwe Tonge.
De Hoek van Sint Jacob
(De Hoek van Sint Jaepe)
Iemand vertelde:
„Veel eilandbewoners kennen deze plek
maar ook de route van het veerbootje van
de Gebr. Maas, dat tot de afsluiting van de
Grevelingen de verbinding verzorgde met
Bruinisse. Het was maar een klein scheep
je en dat was wel in verhouding met het
aanbod van reizigers. Enkele personen,
een paar fietsen en als het moest kon er
ook nog een motorfiets mee. Als de schip
per geen vrachtje voor Flakkee had en het
was toch tijd om te varen, dan kon hij al
van ver zien of er een teken van leven was
op de Hoek. Zoniet, dan dobberde hij een
poosje rond en ging zonder wat verdiend te
hebben weer naar de thuishaven. Want er
waren op de Hoek geen meerpalen om
even aan te leggen. Er was ook geen
steiger. Wel ruwe basaltblokken en rond-
vormige vilvoordse steen waar dan een
houten plank op werd geschoven. Het was
een hobbel-de-bobbel gedoe waarbij voor
al oudere passagiers al hun moed bij
elkaar moesten rapen om de loopplank te
betreden. Maar de schipper stak altijd een
helpende hand uit.
Wij, dijkwerkers van het toenmalige De
Dijkring Flakkee, zijn er vaak getuige van
geweest. Want tot de afsluiting van de
Grevelingen is deze pier altijd een be
gerige prooi geweest van wind en water.
Als er een stevige noord-wester stond en
het liep tegen springtij dan was het net of
de natuurelementen samenspanden om de
Hoek eens extra te beschadigen. Altijd
moest er dan weer worden gerepareerd.
De weggeslagen steenbescherming weer
netjes in het gelid op een bed van puin.
Steenzetten was zwaar werk en kostte veel
zweetdruppels. Ondanks het boze gerucht
dat toen al de ronde deed dat het zweet der
ambtenaren en dus ook dat van dijk
werkers erg duur was. Het heette toen dat
dit menselijk vocht een goede medicijn
was tegen reumatische kwellingen. Maar
er was niet aan te komen. De transpiratie-
poriën van overheidsdienaren vermoch
ten het niet te produceren....
Toen kwam er een nieuw procédé ter
versteviging van de zeeweringen. Wij
noemden het bitumen. Het was een meng
sel van teer, zand en cement. Er kwam een
stokerijtje aan te pas en aangepaste hand-
karren. De substantie moest gloeiend heet
worden verwerkt. Dan liep het sissend
tussen de stenen zodat het zeewier knap
pend opkrulde. De stuurman van het veer
bootje vond het een interessante gebeurte
nis. Zo langs zijn neus weg vroeg hij of er
voor zijn klanten geen mooi glad paadje
viel te versieren. Dat kon wel. En op
zekere dag lag de aanlegplaats er ge
smeerd bij.
In de oude houten schuur, aan de binnen
kant van de dijk, vonden wij de andere dag
een fles jonge jenever van zeeuwse af
komst. Al de eerstvolgende middagpauze
werd-ie soldaat gemaakt. Er was maar één
glaasje maar dat mocht de pret niet druk
ken. Toen het schaftuur voorbij was moes
ten we weer aan het werk met de kokende
brij. De lege fles bleef achter in de keet
maarBokma zelf ging wel mee. Toch zijn
er geen ongelukken gebeurd. Wel was er
„leerring ende vermaek". (E.N.)
De Nieuwe Tongenaars spraken wel van
de Hoek van „Akketien" ('n verbastering
van Agatinus, nl. Agatinus Breesnee, een
grote boer) daar gevestigd.
Bij den Hoek van Sint Jaepe, kon men
over naar Bruinisse. Ik ging daar nooit
over, wel eens bij Herkingen, 'n Ander gaf
er de voorkeur aan over Rotterdam naar
Zeeland te gaan.
Al met al was 't 'n hele reis om van
Flakkee, in 't zo dichtbij gelegen Zeeland
te komen.
'k Weet niet of deze Hoek tot Oude of
Nieuwe Tonge behoorde.
Ik denk, dat deze Hoek, naar dezelfde
heilige Jacob genoemd is, als de St. Ja-
cobspolder, voor Battenoord gelegen,
maar later voorgoed door het water be
dolven.
Wie deze St. Jacob is geweest, kan ik niet
zeggen.
Vlakbij den Hoek van St. Jacob is de
Grevelingendam begonnen.
Haven in Battenoord
Nieuwe Tonge heeft z'n haven in Batten
oord.
Was dat niet het geval, dan zou Nieuwe
Tonge de enige plaats op Goeree en Over-
flakkee zijn, die geen haven had.
Wat de naam „Battenoord" betreft:
In Dr. J. de Vries' Woordenboek der
Noord- en Zuid-Nederlandse Plaats
namen, lees ik:
Battenoord, N-NH, hier is wel te her
inneren aan het woord batte krib in een
rivier. (Moet ik N-H. Noord-Holland
als 'n fout beschouwen en er Z-H Zuid-
Holland voor lezen?)
Uit het Etymologisch Woordenboek van
Dr. J. de Vries leid ik af, dat we bij krib
moeten denken aan vlechtwerk.
Bedoeld kan dan zijn visnet, korf, mand.
Dan wijst het mogelijk op visvangst.
Of naar Van Dale's woordenboek moeten
we denken aan rijshout, waarachter men
stenen of aarde werpt om de dijk te
beveiligen. Dan zou Battenoord dus op te
vatten zijn als een oord, plaats, achter die
kribben ter bescherming van de dijk aan
het buitenwater.
500-jarig bestaan gevierd,
juni 1961
Ook C. Verolme heeft van z'n meeleven
doen blijken.
1 januari 1966
1 januari 1966 is Nieuwe Tonge bij de
gemeente Middelharnis gevoegd, evenals
de kernen Sommelsdijk, Battenoord en
Stad aan het Haringvliet.
Dhr. Van Alphen (99 jaar) vond de sa
menvoeging in 1977 nog vreselijk.
Over het Kerkelijk leven
In 't E.N. van 27 mei 1966 lezen we:
Dhr. L. Vreeswijk maakte voorts bekend
dat volgens overlevering de kerk van Nieu
we Tonge gewijd is aan de Maagd Maria
en Nieuwe Tonge heeft nog 7 eigen pas-
Uitslagen Danivereniging „Denk en Zet"
Sommelsdijk/Middelhamis d.d. 3 maart
1986.
Afdeling I
A. Knape - B. Vis1-1
J. Dekker - H. Koese1-1
K. Vis-M. Klink1 - 1
P. Leroy- A. Verolme2-0
J. van Hoorn - I. Mackloet0-2
Afdeling II
C. Spee - C. Polder0-2
J. Lodder - A. Krijgsman1-1
I. Koese - S. Hoogzand1-1
H. van Hoorn - H. Verolme0-2
F. Noordijk - M. van Lente0-2
Afdeling III
A. v.d. Sluijs - T. van Brussel1-1
Afdeling IV
J. Groenendijk - G. Zaaijer2-0
P. van Groningen-J. HoUeman2-0
Nacompetitie:
J. Verbiest - W. Vroegindeweij O - 2
R. Jacobs - J. Kamp0-2
J. Gebuis - A. v.d. Meer0-2
van vrijdag 7 maart
t/m zondag 9 maart 1986
ARTSEN
Middelharnis - Sommelsdijk:
van zaterdagmorgen 8.00 uur tot maan
dagmorgen 8.00 uur heeft dienst dokter
G. J. D. Wieringa, tel. 01870 - 2090.
Dokter Wieringa is woensdag a.s. van
12.00 tot 24.00 uur afwezig.
Dirksland - Herkingen - Melissant:
van vrijdagavond 19.00 uur tot maan
dagmorgen 8.30 uur heeft dienst dokter H.
O. Zoon, tel. 01877- 1262.
Stellendam - Goedereede:
van vrijdagavond 18.00 uur tot zondag
avond 24.00 uur heeft dienst dokter P. J.
Bulthuis, tel. 01879- 1367.
Nieuwe Tonge - Oude Tonge:
van vrijdagavond 17.00 uur tot maan
dagmorgen 8.00 uur heeft dienst dokter
M. de Jager, tel. 01875 - 1301.
Stad aan 't Haringvliet -
Den Bommel - Ooltgensplaat:
van zaterdagmorgen 9.00 uur tot maan
dagmorgen 8.00 uur heeft dienst dokter
A. J. Janssen, tel. 01871 - 1306.
Burgemeester Nieuwenhuizen ontving ten raadhuize van Nieuwe Tonge de gravin en de
graaf De Chambure, die blijk kwamen geven van belangstelling voor de herdenking van
het 500-jarig bestaan van het dorp, dat al die eeuwen door deel uitmaakt van de
ambachtsheerlijkheid Grijsoord met thans de gravin als ambachtsvrouwe. Links Mr. Le
Comte de Chambure, in het midden de gravin en rechts burgemeester C. Nieuwenhuizen.
MIDDELHARNIS
Geef ons de vijf,
geef ons déze vijf:
1. Van Eck-Knape, N. M.
2. Van den Boogert, M.
3. Van Kampenhout, H. L.
4. Van Rumpt, H. J.
5. Wesdorp, J.
de partij met de uitgestoken hand,
die de toekomst maakt
toors geteld! De belangrijkste moet
aldus de heer Vreeswijk pastoor mr.
Hendrik v.d. Nat zijn geweest. Deze was
n.l. ook deken van het kapittel van St.
Marie, de hofkapel te 's Gravenhage.
Kwam de eerste pastoro in 1479, de
laatste, Lambertus van Uden, werd be
noemd in 1567/68. Het is niet bekend tot
hoelang hij gebleven is, hij behoorde waar
schijnlijk tot de strenge orde der Jezuïten
en is derhalve niet overgegaan naar de
Reformatie. De eerste predikant is ge
weest ds. Hortius, beroepen op 18 juni
1567, in combinatie met Oude Tonge. Hij
bleef tot 1582 en in 1583 werd de gem.
van Oude Tonge zelfstandig. Nieuwe
Tonge werd gecombineerd met Stad aan 't
Haringvliet dat ook nog geen eigen predi
kant kon bekostigen. Na 1 jaar vakant te
zijn geweest kreeg Nieuwe Tonge in 1854
1554 als predikant ds. Amoldus Timmer
man, die bleef tot 1607. De gem. van
Nieuwe Tonge wilde echter een predikant
voor zich alleen hebben en richtte een
schrijven aan de Staten van Holland met
het verzoek „om die van Stadt een eigen
dienaar te geven". In het jaar 1593 werd
hieraan gevolg gegeven waardoor ds.
Timmerman zich geheel aan Nieuwe
Tonge kon wijden.
Het is ds. Timmerman geweest die be
gonnen is met het aanleggen van trouw
boek en een doopboek, welke de oudste
zijn van geheel Flakkee. Het eerste daar
in vermelde huwelijk werd gesloten op 24
februari 1584. Meerdere toenmalige pre
dikanten waf en afkomstig uit Vlaardingen
o.m. ds. Kaspar van Baerle 1608-1612).
Hij werd hoogleraar in Leiden. Hij is ook
geweest op de Synode van Dordrecht
(1618-1619) maar is toen als heftig Re
monstrant afgezet. Deze predikant heeft
aldus dhr. Vreeswijk met zijn ar-
miniaanse stellingen de gemeente sterk
beïnvloed.
In de oude notulen is n.l. te lezen dat de
kerkelijke zaken in het verwarde stonden,
want de toenmalige Schout was ook tot de
Remonstranten gegaan doch door toe
doen van ds. Merlinus werd hij weer een
getrouw lid van de kerk. De Remonstran
ten verdwenen en het aantal lidmaten
steeg weer. Dhr. Vreeswijk belichtte uit de
rij van predikanten ds. Franko Gavul,
gekomen van Borssele in 1734 en te
Nieuwe Tonge overleden op 1763. Hij
werd genoemd een ApoUos, machtig in de
Schriften, een Boanerges maar ook een
Barnabas, hij keerde zich krachtig tegen
de zonde maar liet ook niet na troost te
bieden. Hij was bemind en vermaard door
het gehele land. Bij het 25-jarig ambts
jubileum van de burgemeester van Nieu
we Tonge, Mr. S. H. Anemaet, schonk
deze aan de kerk de prachtige palen voor
de ingang, afkomstig van het buiten „Lan-
gendam".
Voorts releveerde dhr. Vreeswijk dat
vroeger het koor van de kerk als school
werd gebruikt tot 1856. De oudste graf
steen in de kerk dateert van 1494 en ligt in
het koor. Het begraven rond de kerk ge
schiedde tot 1829 in welk jaar de nieuwe
begraa^laats werd aangelegd. Ook wees
spr. erop dat wanneer vroeger een predi
kant beroepen werd, dit de goedkeuring
moest hebben van de Ambachtsheer. De
predikant was steeds de belangrijkste per
soon, hij werd bijgestaan door 3 ouder
lingen en diakenen. Ook de koster was in
dienst van de kerk, hij was tevens voor
lezer en schoolmeester. Ook de „honden
slager" was steeds aktief. Vooral 's zo
mers had hij ervoor te zorgen dat de
honden niet naar binnen liepen. In 1632
verdiende de hondenslager 15,per
jaar. (wordt vervolgd)
J. L. Struik
MIDDELHARNIS
De S.S.M. (Stichting Sportraad Mid
delharnis) zal op maandag 17 maart 1986
vergaderen in de kantine van NTVV te
Nieuwe Tonge. Aanvang 20.00 uur.
Agenda:
1. Opening.
2. Bespreking notulen.
3. Ingekomen/verzonden stukken.
(De, voor deze vergadering niet van
belang zijnde, stukken liggen ter in
zage).
4. Mededelingen:
a) SSM.
b) Gemeente.
c) Stichting Olympia.
5. Plan „de Staver".
6. Havendag 1986.
7. Diversen.
8. Rondvraag.
9. Vaststelling volgende vergadering.
10. Sluiting.
Belangstellenden zijn hartelijk welkom.
drukkerij kranse bv
APOTHEEK „MENHEERSE"
Voorstraat 16 Middelharnis
Telefoon 01870 - 3666
J Slager apotheker, werkdagen van 8.30
tot 12.30 en van 13.30 tot 18.00 uur.
Zaterdagen van 10.30 tot 11.30 uur en
17.30 tot 18.00 uur.
Zon- en feestdagen van 11.00 tot 11.30
uur en van 17.30 tot 18.00 uur. Spoed-
recepten kunnen via de dienstdoende arts
in de overige uren altijd worden aange
boden.
Inlichtingen via telefoonnummer 3666; of
via mededelingen dienstkastje.
TANDARTSEN
Uitsluitend voor spoedgevallen, tandarts
Kroon, tel. 01873 - 1310 (van 11.00 tot
11.30 uur).
DIERENARTSEN
De weekenddienst wordt opgegeven via
de antwoordapparaten bij: P. R. J. M.
Schilder, Oude Tonge, tel. 01874-2441;
L. Tjebbes, Middelharnis, tel. 01870 -
2966; W. J. Vink, Sommelsdijk, tel.
01870-2897.
WIJKVERPLEGING
Wanneer u de wijkzuster nodig heeft, kunt
u het wijkgebouw in uw woonplaats bellen:
Achthuizen01873 -1440
Den Bommel01871 -1312
Dirksland01877-1500
Goedereede01879 - 1267
Herkingen01876- 224
Melissant01877-1234
Middelharnis/Sommelsdijk
01870-2300
Nieuwe Tonge01875-1390
Ooltgensplaat01873 - 1310
Ouddorp01878-1321
Oude Tonge01874-1289
Stad a/h Haringvliet.01871 - 2301
Stellendam01879 -1296
STICHTING
MAATSCHAPPELIJK WERK
„Goeree - Overflakkee"
Oost-Achterweg 15a
3245 AN Sommelsdijk
Telefoon 01870-5166
Spreekuur: ma t/m vrij 9.00 - 10.00 uur
Crisissituaties:
ma t/m vrij 9.00-12.00/13.00-17.00 uur
WEEKENDDIENST
Gelieve in het weekend 01870 - 5166 te
bellen, u hoort dan via de bandrecorder
welke maatschappelijk werker
weekenddienst heeft.
Stichting KRAAMCENTRUM
Goeree - Overflakkee
Telefoon 01883-10 000
Stichting Gezinsverzorging
„DIRKSLAND"
MELISSANT: Plein 1, 01877 - 2478.
Spreekuur: Maandag t/m vrijdag 8.30 -
9.30 uur.
DIENSTENCENTRUM
„MIDDELHARNIS"
Doetinchemsestraat 27, Middelharnis
Pedicure dhr. J. T. v. d. Meijden elke le
maandag van de maand van 14.00 -17.00
uur in het dienstencentrum.
Ontspanningsvereniging voor
alleenstaanden „ONDER ONS"
telefoon 01870 - 4399 en 01870 - 5404
ONGEWENST ZWANGER
Bel voor hulp aan moeder en kind
01873- 1968 of 033- 620244
Ned. M.S. Stichting
afd. Goeree Overflakkee
Contact-Coördinator:
K. M. Schippers-Berghuis
tel. 01879- 1815
Vereniging Borstvoeding Natuurlyk
ledere 1 e dinsdagavond van de maand
moedergroep bij Lianne Steenhof
in Ouddorp, tel. 01878 - 2511
Informatie- en klachtenburo
over de Gezondheidszorg:
Tel. 01100-31594
op maandag t/m donderdag van 9 tot 12;
dinsdag half 2 tot 5
en donderdagavond van 6 tot 9 uur.
Wij legden onze moeiten, zorgen
al onze noden voor U neer.
Gij zijt het die vandaag en morgen
bestuurt het lent-, en zomerweer.
En GIJ verheugt U in Uw werken
die schiep uit niets het groot heelal
dat GIJ met wijsheid blijft bewerken
want niets gebeurt er bij geval.
Gezondheid, ziekte, armoe, weelde
't ligt al besloten in Uw macht.
Gij die op aard wat krank was heelde
maak sterk wat zwak is door Uw kracht.
Sterk ons in 't strijden tegen 't kwade
Sterk onze handen tot het werk.
De wereld drijft op Uw genade
't Gaat om Uw koninkrijk, Uw kerk.
Ps. 104 31
Wie oog heeft voor Gods grote werken
bidt om getrouwheid altijd weer.
Dat Hij ons helpen wil en sterken
te leven enkel tot Zijn eer.
LANERTA
axA
^S voorstraat 13
^-^^^ 3245 bg sommelsdijk
tel. 01870-2275
'>^^v^^^^^^^>^.^^<^^^.^I^^v^^v^^^,^^^^v.^l.^^^^v.^^^^^<^l,,^1^^^(^v.^t^^«^><.^^^^^v^v
;^-M^V^^V9X^V^V.0V^^t^^<^M<^l.^%V^%V^t^%V^V.^t^^V^>),^^t^^V9^v9^<.^^«^^t^^t^^<^%^
