EIÜVriDEII-niEUWS
goed
Overdenking
uit de
Heilige Schrift
Korfbalnieuws
Begrafenisonderneming
„VOORZORG"
Maria's lofzang (i)
Ver. „De Christenvrouw"
afdeling Dirl(sland
Gezinsdag
H. M. V. Landbouw
Dam- en Schaal(vereniging
„Dirksland"
LAAT MIJ
MAAR
ZWERVER
2e Blad
No. 5453
KOKREKTte OP
„800MPJS, B€€STJS, HUISJE"
9ENZ0L EN BENZEEN
SPINTKEVEKTJE
CYAANKALI
BONTJAS VOOR DE VROUW
RIEKENDE ADEM
HYPOTHEEK NODIG?
makelaar tamboer bellen
voor gratis computerberekening
01870-3477 g
Sluiting Gemeenscltapsbibliotlieelc
tijdens de feestdagen
VERVOLGVERHAAL
- 25
G.F.CallenbachB.V. Njjkerk
VRIJDAG 6 DECEMBER 1985
Deze vraag- en antwoord-rubriek staat
geheel ten dienste van de lezer die er
kosteloos gebruik van kan maken. Uw
vragen op velerlei gebied kunt u sturen
aan: Redactie Eilanden-Nieuws, Post
bus 8, Middelharnis, met in de linker
bovenhoek „Vragen-rubriek" vermeld.
De vragen worden door deskundigen
beantwoord en zullen binnen enkele
weken na de inzending compleet met
antwoord in deze rubriek worden ge
publiceerd.
In de rubriek „Met raad en daad" d.d.
15 november j.l. werd opgemerkt dat de
taxuskever een vrij onschadel^k insekt
is. Voor de volwassen kever gaat dat wel
op. De larven van de taxuskever echter
kunnen aanzienlijke schade aanrichten
bij veel soorten potplanten en bij rozen
en andere heesters. Chemisch zijn de
larven moeilijk te bestrijden, maar
sinds enkele jaren bestaat er een zeer
afdoende biologische bestrijdingsme-
thode met behulp van insektenparasi-
taire aaltjes. Deze aaltjes worden door
de firma „De Groene Vlieg" te Nieuwe
Tonge gekweekt en in West-Europa op
de markt gebracht Voor nadere inlich
tingen: tel. 01875 - 1862.
Onlangs ried u iemand aan, verf van
muren te verwijderen met benzol. Mag ik
er op wijzen dat dit benzeen moet zijn en
dat er in ons land hele woonwijken zijn
afgebroken omdat de grond dit middel
bevatte? Het is zwaar giftig!
Antwoord: U hebt volkomen gelijk,
maar u draaft wèl een paar km ver door!
Wij gebruikten de oude naam, omdat die
voor huis-tuin-en-keuken nog steeds ge
bruikelijk is. Dat de wetenschap en de
industrie benzeen zeggen i.p.v. benzol
(behalve dan in fabrieksnamen!) is ons
bekend. Maar.... als u naar de winkel gaat
om een pond natriumchloride te kopen
komt u wèl met lege handen thuis en als u
gewoon „zout" zegt krijgt u wat u bedoelt:
keukenzout of natriumchloride! Het voor
beeld kan met vele andere worden aan
gevuld. Als u zegt dat benzeen giftig is,
hebt u gelijk. Dat stond óók in ons ant
woord. Maar elk mens gebr'jikt elke dag
stoffen die giftig zijn. In bepaalde hoeveel
heden of concentraties zijn ze zelfs dode
lijk. Dat geldt niet alleen voor alle bestrij
dingsmiddelen uit landbouw, tuinbouw en
huishouden, maar ook voor vele genees
middelen, ontsmettingsmiddelen en reini
gingsmiddelen uit de huishouding. Zo ook
hier. De man die ons om raad vroeg, had
een muur waarop met een verfspuit wat
ongewenste letters waren aangebracht.
Hij had al vele middelen gebruikt en die
hielpen niet. Gezien deze voorgeschiede
nis raadden en raden wij nu nóg de man
aan, benzeen te nemen. Dat heeft niets te
maken met de grondverontreiniging waar
over u spreekt. Er behoeft geen druppel
van deze vloeistof in de grond te komen;
wat in de muur terecht komt verdampt ook
weer daaruit. Daarom blijven wij benzeen
of benzol aanbevelen als oplosmiddel
voor bepaalde soorten verf en vuil. Dacht
u soms dat terpentijn, benzine, tetrachloor-
koolstof, aceton, cyclonhexanol plus de
vele tientallen andere bestanddelen van
vlekkenwater, kledingreinigers enz. lek
ker in uw maag lagen of gezond in de grond
waren? U kunt er zeker van zijn dat wij bij
elk chemisch middel dat wij aanbevelen
eerst nagaan of het nodig is, op de tweede
plaats of het (mits juist gebruikt) kwaad
kan en dan pas aanbevelen. Ten slotte
wordt bij elk middel dat giftig en/of brand
baar is, vermeld waarvoor men moet op
passen en welke voorzorgsmaatregelen
men moet nemen.
Hierbij een klein, bruin kevertje, dat ik op
mijn raam vond. Soms zie ik deze ke-
vertjes ook wel aan de buitenkant.
Antwoord: Dank zij uw goede verpak
king konden wij de boosdoeners her
kennen als scolitida of schors- of spint-
kevers. In uw geval is het de iepespint-
kever scolytus scolytus. Er zullen in uw
omgeving dus wel ergens iepen staan, in
het zuidwesten echter olmen genoemd,
waarop ze leven en in het hout gangen
maken onder de schors. Bij zware aan
tasting gaat de boom dood en valt de bast
er af. Maar zover laat men het meestal niet
komen en om verdere uitbreiding te voor
komen velt men aangetaste bomen. In
huis kan dit kevertje weinig kwaad doen.
Kennelijk zijn ze door de wind mee
gevoerd toen het nog niet zo koud was.
Aan het eind van de Tweede Wereld
oorlog hebben vele vooraanstaande Duit
sers zelfmoord gepleegd d.m.v. cyaan
kali of een blauwzuurcapsule. Wat zijn
dat voor vergiften
Antwoord: Cyaankali is de oude naam
(ook hier: nog steeds algemeen in ge
bruik); de nieuwere naam is kaliumcya-
nide, in werking overeenkomend met
NaCN of natrium-cyanide. Blauwzuur is
HCN en u ziet meteen dat ze alle drie veel
op elkaar lijken. Ze zijn ook alle drie zeer
giftig, maar cyaankali toch wel het meest.
Dat werd vroeger gebruikt voor het ver
giftigen van schadelijke dieren. Maar het
gebeurde wel, dat een jager een dode vos
vond en die oppakte. Dan bracht hij zijn
vingers in zijn mond op zijn makkers te
fluiten, maar dat was dan meteen het
laatste wat van hem gehoord werd.... Ook
voor het etsen van metaalvlakken ge
bruikte en gebruikt men de stof. In de
onderwereld zijn capsules met KCN in de
handel. Ze worden gebruikt door geheime
agenten, spionnen enz. die per sé niet
levend in handen van hun tegenstanders
willen vallen! Ze houden een capsule van
dun glas onder de tong en op het laatste
ogenblik bijten ze die door. Dan is er geen
redden meer aan want binnen de minuut
zijn alle zenuwen verlamd en stopt de
ademhaling! Goring had zo'n capsule in
zijn pijp verborgen. Kort voor zijn terecht
stelling vroeg hij, of hij nog een pijpje
mocht roken. Dat werd toegestaan.... Zo
ontkwam Hermann aan de strop. Himm-
ler beet de capsule door tijdens een onder
vraging waarbij men niet genoeg naar hem
wilde luisteren.... Enzovoort. Maar ook
Amerikaanse spionnen die in Russische
handen dreigden te vallen, gebruikten het
spul. Ook in Nederland zijn er wel moor
den mee gepleegd. Een verwante stof,
calciumcyaanamide of kalkstikstof, werd
vroeger in de landbouw als onkruiddoder
gebruikt. Dat was minder giftig maar heeft
toch óók slachtoffers gemaakt.
Kunt u mij inlichten over het houden en
verzorgen van chinchilla's? Is er ook een
vereniging van fokkers?
Antwoord: In tegenstelling tot nertsen
eten chinchilla's alleen plantaardig voed
sel. Hel zijn in feite Zuidamerikaanse
wolmuizen. Doordat hun voedselkeuze
plantaardig is, behoeven de fokkers dat
voedsel niet van centrale voederfabrieken
te betrekken zoals bij nertsen gebruikelijk
is. Een handicap is de lange draagtijd: 105
tot 125 dagen! Ook zijn er slechts 1-4
jongen per worp. Ons is geen recente
literatuur bekend. Maar er is een Neder
landse Vereniging van Fokkers van Edel-
pelsdieren. Molenweg 7 in Nederasselt,
tel. 08892 - 1980 en daar kunt u nadere
inlichtingen verkrijgen. De fokkerij is niet
zo lukratief als soms wordt voorgespie
geld, maar met toewijding en vakman
schap is er zeker wat aan te verdienen.
verhuizen
van west naar oost
en omgekeerd
van hoog naar laag
en omgekeerd
van klein naar groot
en omgekeerd
van dorp naar stad
en omgekeerd
van binnen naar buiten
en omgekeerd
met flakkee expresse kunt
u alle kanten op
flakkee expresse
01870-2188 middelharnis
01883-20016 hellevoetsluis
01110-3163 zierikzee
In een medisch blad las ik onlangs een
artikel over riekende adem, die gepaard
ging met een vieze smaak in de mond.
Acht procent van de jongeren onder 20
jaar heeft die kwaal en bij ouderen is het
zelfs een kwart! Als oorzaken worden
genoemd: neusholte-ontsteking, een
slecht gebit of een niet goed gereinigd
kunstgebit en maagkwalen. Die heb ik
echter geen van alle en een mondspoeling
helpt maar tijdelijk.
Antwoord: Wat men gewoonlijk over het
hoofd ziet is het feit, dat bij oudere men
sen de slijmvliezen van neus, mond, keel,
slokdarm en longen meer geplooid zijn
dan bij jongeren. Daarin blijven dus ge
makkelijker allerlei stoffen steken dan
vroeger. Wanneer het gebit gaaf en
schoon is, wanneer geen neusholte-ont
stekingen of maagkwalen in het geding
zijn en ook geen slechte spijsvertering of
gebruik van alkohol en sterk riekende
voedselsoorten, dan blijft alleen onze ver
klaring over. Dat die juist is, kan iedere
tandarts of mondhygiënist u wel vertellen.
Zij weten dat de mondgeur van ouderen, al
zijn ze kerngezond en zindelijk, heel an
ders is dan die van frisse jongelui. Daar is
niets aan te doen, behalve dan de foefjes
van mondspoeling, mondspray, gorgelen
met tandpasta na het poetsen (ook een
kunstgebit kunt u er uitstekend mee reini
gen) enz. Overigens komt het vaak voor,
dat van een ouderpaar de een de ander
verwijt dat zijn adem riekt, terwijl toch
echt het spreekwoord van de pot en de
ketel op zijn plaats is.... En ook kan een
oplossing zijn, dat men hetzelfde dieet
gaat volgen. Zo was er onlangs een be
jaard paar, dat knoflook ging eten omdat
dat zo gezond is! Nu rieken ze beide zo
sterk naar het spul, dat de een de ander
niets meer hoeft te verwijten. En ze heb
ben altijd een ruime zitplaats in kerk.
recreatiezaal, verenigingsgebouw en zo....
MIDDELHARNIS
De bibliotheek te Middelharnis is de
gehele dag gesloten op:
Woensdag 25 december
Donderdag 26 december
Woensdag 1 januari
Op enkele dagen sluiten we om 4 uur
's middags:
Donderdag 5 december
Dinsdag 24 december
Dinsdag 31 december
,,En Maria zeide: Mijn ziel maakt
groot de Heere, en mijn geest ver
heugt zich in God mijn Zalig
maker".
(Lukas 1 46, 47)
We luisteren even mee naar het eerste
couplet van de lofzang van Maria. Ge
dicht in adventstijd, niet lang voordat zij
de moeder des Heeren mocht worden.
Een lofzang, waarin hoge en lage tonen
elkaar afwisselen. Maar met de inzet is het
thema gegeven: mijn ziel maakt groot de
Heere.
Het valt ons op, dat Maria hier bekende
woorden spreekt. Ze spreekt met nieuwe
woorden een oud lied. We bemerken erin
dat Maria thuis was in de Heilige Schrift.
Ze hoeft niet naar woorden te zoeken,
maar ze gebruikt oude woorden, die steeds
weer nieuw zijn. We horen de woorden
van Hanna's lofzang, toen ze Samuel had
ontvangen: Mijn hart springt van vreugde
op in de Heere!
We horen psalmwoorden: Zo zal mijn ziel
zich verheugen in de Heere!
Oude woorden van Gods barmhartigheid.
En het is de Geest, die Maria juist deze
woorden doet gebruiken. Dat treft ons.
Die oude Bijbelwoorden vertolken nog
altijd het best wat in ons hart leeft....
Het is een oud lied, maar.... niet ver
ouderd. Het is telkens weer nieuw. Elke
keer als een hart openbloeit voor de Heere
klinkt het opnieuw levend en krachtig.
En als voor één van ons deze woorden oud
en versleten lijken (we horen ze elk jaar
weer opnieuw), dan is de oorzaak niet bij
de Heere te zoeken maar in ons eigen hart.
Daar kunnen de liederen van deze wereld
niet aan tippen! De songs die je op straat
en in huiskamers hoort, zijn zonder echte
inhoud. Over twintig jaar zijn al die namen
en al die inhoudsloze hits weer vergeten.
Zonde om er je tijd en geld aan te ver
knoeien.
Nee, hoor dan eens de lofzang van Maria.
Veelzeggend, rijk aan inhoud, vol van de
Heere Zelf.
Mijn ziel maakt groot de Heere. Het meest
treffende van Maria's lied is, dat ze de
Heere groot maakt. Dat is immers het
heerlijkste dat denkbaar is: Hem groot
maken. Op hoge toon spreken van Hem!
Maria staat niet in het middelpunt, maar
Hij! Hij heeft er recht op, dat Hij door ons
geprezen wordt.
Zingt u mee?
Nee, dat is niet vanzelfsprekend. De lof
des Heeren is op deze wereld grotendeels
verstomd. Wij hebben dat lied verleerd!
Die hoge toon halen wij niet meer!
De mens zit op de troon. Zoals het eens is
verwoord: Ik ben een god in het diepst van
mijn gedachten....
Hoe dat komt? Wel, wij denken van nature
klein van de Heere en groot van onszelf. In
voorspoed houden we de eer aan onszelf,
in tegenspoed zoeken we de oorzaak bij
God. Geen mens zal dit lied ooit op de
lippen nemen, als de Geest het niet leert'
Calvijn stelt: de hypocrieten zingen met
de mond alleen, de gelovigen met het hart.
En dat doet Maria. Ze zingt met haar hart.
Mijn ziel maakt de Heere groot.
Met heel haar wezen is ze daar op gericht.
Hoe is dat mogelijk? Dat is het geheimenis
van het geloof. In dat geloof had Maria
zich vrijwillig overgegeven aan de woor
den van de engel: Zie, de dienstmaagd des
heeren, mij geschiede naar Uw woord.
Haar hart is ingewonnen door Hem.
Heel haar gevoelen stemt er mee in. Nee,
dat is niet hetzelfde als eengevoehgheidje.
Het is geen sentiment. Je zou het eerder
rechtsgevoel kunnen noemen. Daarom
zagen de vromen uit naar Hem, Die dit
recht zou volbrengen!
En zie, dat is nu het diepste waarvan
Maria zingt. Mijn geest verheugt zich in
God mijn Zaligmaker. Nu, die aange
name dag, dat de Zaligmaker er is, is daar!
Ze draagt Hem onder haar hart. Daarom
is ze verheugd.
Ons hart kan wel eens bewogen zijn. Je
schiet wel eens vol van vreugde. Maar hoe
snel is dat niet voorbij? Het gevoelen van
Maria had diepere gronden. Haar hart is
vol van de Zaligmaker.
De Zaligmaker. Dat is de Sotèr, de Red
der, de Verlosser. Alle eeuwen door is Hij
verwacht, met reikhalzend verlangen. Het
vrouwezaad dat het slangezaad de kop zal
vermorzelen. Het rijsje uit de stam van
Isaï. Het Lam, dat ter slachting zal wor
den geleid. De Man van Smarten. De
Bijbel put zich uit in bewoordingen om te
zeggen Wie Hij is. En al die namen komen
boven als Maria zingt: ZaHgmaker is Hij.
Het volk dat in duisternis wandelt zal een
groot licht zien!
Haar Zaligmaker, zegt ze. Heel persoon
lijk. Dat is nu het geloof. Dat gaat zeggen
mijn Zaligmaker. Het geloof trekt de
Heere altijd naar zichzelf toe.
Als het rust in Christus, dan maakt het
Hem ook groot. Denk aan Ruth: Uw volk,
mijn volk. Uw God, mijn God. Denk aan
Thomas: Mijn Heere en mijn God.
Dan hebben wij er niet genoeg aan te
weten dat er een Zaligmaker is. De enige
troost in Ie ven en sterven isdat ik weet dat
ik niet meer van mezelf ben, maar het
eigendom van mijn getrouwe Zaligmaker
Jezus Christus.
Luister dan nog eens goed naar deze
lofzang. Waarom staat dit lied in de
Bijbel? Om het ons op de lippen te leggen!
Om het ons op het hart te binden!
De Heilige Geest doet er Zijn werk mee.
Zing dan maar mee, al is het schuchter.
Mijn ziel verheft Gods eer
Mijn geest mag blij den Heer'
Mijn Zaligmaker noemen.
K. van Meijeren
Op D.V. woensdag 11 december, staat
het komend Kerstfeest in het middelpunt
van onze belangstelling. Ds. van Trigt uit
Middelharnis hoopt een meditatie te hou
den. Ook deze avond beginnen we kwart
voor acht in Onder de Wiek".
Leden en gasten zijn hartelijk welkom.
Voor vervoer kunt u bellen naar mevr.
Tanis-van Dongen, tel. 01876 - 218.
"TtV liTf iXt iTt iTi iTi iTi iTt >T< tYi iTi iTi iTi
De afdelingen HoUandsche Maatschap
pij van Landbouw en L.T.B, op Goeree
Overflakkee organiseren dit jaar een Ge
zinsdag op donderdag 19 december a.s. te
Dirksland.
Deskundigen zijn uitgenodigd om over
recht en rechtspositie in het landbouw
bedrijf te spreken. De heer J. L. van El-
frinkhof, directeur van Agrarische Grond
zaken Holland b.v. wil spreken over
„Eigendom, pacht en Erfrecht".
Mevrouw K. Eisses-Timmerman, een
boerin uit Dwingelo heeft als titel van haar
toespraak gekozen ,,De Agrarische
Vrouw, (on)zichtbaar". Mevrouw E.
Zandwijk-van Hage is meewerkend tuin
ders vrouw uit Noordwijk. Zij wil over
haar ervaringen vertellen als voorzitter
van de L.T.B, kring en als lid van het
Hoofdbestuur. De heer G. Hoek heeft
veel interesse in de monumentale boerde
rijen op dit eiland. Hij heeft een dia
presentatie gemaakt en wil deze vertonen
aan de aanwezigen.
Er is een lunch aangeboden. Zoals
in de vorige jaren belooft het een gezellige
informatieve bijeenkomst te worden. De
leden van HMvL en LTB krijgen een
uitnodiging toegestuurd. Andere geïnte
resseerden kunnen kontakt opnemen met
de secretaris, H. K. Zandstra, telefoon
01879-2979.
Uitslagen van 2 december
Dammen:
H. Koppelman - C. van WelieO - 2
P. v.d. Groef- H. GrootenboerO - 2
K. de Munck - C. v.d. Kroon2-0
J. v.d. Groef- W. Nieuwland O - 2
A. Stolk - M. van 't Geloof0-2
A. van Rossum - KI. de Jong0-2
Standen afdeling I:
1. B. Roetman10 w. - 18 pnt.
2. K. de Munck10 w. - 16 pnt.
3. KI. de Jong9 w. - 14 pnt.
4. C. van Welie10 w. - 13 pnt.
5. H. Koppelman11 w. - 11 pnt.
6. H. Grootenboer 10 w. - 8 pnt.
7. M. van 't Geloof8 w. - 6 pnt.
Afdeling 1!
1Br. Troost9 w. - 11 pnt.
2. A. van Rossum8 w. - 10 pnt.
3. P. v.d. Groef10 w. - 8 pnt.
4. W. Nieuwland10 w. - 8 pnt.
5. J. Knöps10 w. - 6 pnt.
6. C. v.d. Kroon9 w. - 4 pnt.
7. A. Stolk3 w. - 3 pnt.
8. J. v.d. Groef5 w. - 2 pnt.
9. D. Rameys5 w. - O pnt.
Schaken:
M. Pieterse - J. Notenboom1-0
D. Notenboom - H. Zorge0-1
A. v.d. Vliet - J. Koppelman1-0
H. Bal-D. WolfertO- I
F. van Ast - P. Koppelman1-0
J.C. de Jong - J. van 't GeloofO - 1
16 december: Dirksland - Ouddorp 2
Afgelopen zaterdag speelde het vorig
jaar gepromoveerde Ie team van Good-
Luck haar eerste mikro-wedstrijd van dit
seizoen tegen Snel 4.
Good-Luck startte nerveus en leed in de
beginfase veelvuldig balverlies, waar
door Snel een 3-0 voorsprong kon nemen.
Na deze snelle achterstand ging Good-
Luck wat beter spelen en via een afstand
schot van Ria van Oudenaren werd het 3-
1De strijd ging nu gelijk op en nadat Snel
via een strafworp 4-1 scoorde was het
aanvoerster Petra Vermeulen die van af
stand 4-2 inschoot.
Na de vakwisseling werd het 5-2, maar
het was de goed spelende Ria van Oude
naren die in combinatie met haar neef Jan
van Oudenaren de achterstand weer ver
kleinde tot 5-3.
Danielle Vermeulen die net voor de rust
geblesseerd was geraakt werd vervangen
door Heleen Melissant en nadat eerst een
strafworp was gemist schoot Wim Huizer
van grote afstand 5-4 in.
Even leek het er op dat de ploeg uit
Middelharnis langszij zou komen maar
door veel onnodige overtredingen in de
verdediging kreeg Snel van de goed lei
dende scheidsrechter een aantal straf-
worpen mee en liep uit naar 9-4.
Petra Vermeulen kon van 2Vi meter nog
9-5 aantekenen, maar de wedstrijd was
gespeeld en het was Snel die net voor tijd
de eindstand op 10-5 bracht.
Het 2e team behaalde een gemakkelijke
overwinning op Spido (0-12) en het 4e
team speelde met 2-2 gelijk tegen Or.
Zwart.
Tevens Taxi (dag en nacht bereikbaar).
P. Vroegindeweij, Emmalaan 1 8, Middelharnis
Tel. 01870- 2996
*^^*******¥■*'^¥**>^'^'f'f'f'^'^■'^J^4^**'^■¥■'^***^■'^*'^*****'^'^*'f'^'^*4■¥4■4■*4■*'^4■**'^**¥■*¥'h***'^******
Rmaiiran (ten Oever
't Is zo maar wat, maar ja, je bent net weg en ik ben ook
zo. Dag, daaaag. Wil.
Gelukkig; alles wel. Dat hij zo overstuur kon zijn. Hij
nam een stuk papier en schreef: De visserij is schraal en
we hebben al veel tegenslag. Heel de vloot zit om de
Noord, daar is het een kerkhof onder water. Ik ga het
nou op m' n eigen houtje weer zoeken. Ik waag het er op,
zuid-in te gaan en ik ben besloten om.... Neen, dat
schrapte hij door. Wil, soms denkt Gerrit Krab dat ik
pijn in m'n hoofd heb. Dat is niet waar, maar ik ben nog
nooit zo dicht bijjou geweest als deze reis. Om een uur
of acht denk ik: nou komt ze op.. Om een uur of tien: nou
loopt ze de vloer te vegen en versjes te zingen (niet te
veel bukken, hoor!). Om elf uur: nou staat ze bij de
koffiemolen (meid, koop toch voortaan gemalen in
plaats van bonen!En zo ga ik maar door, tot een uur of
tien 's avonds toe en dan denk ik: nou gaat ze de kooi in
en ligt ze plat op d' r rug aan me te denken. Want dat doe
je. Zul je deze brief verscheuren, want ik vind hem zelf
een beetje flauw, dag Wil. Dag. Ik weet het hoor, tussen
10 en 15 Juli.
Hij las hem niet eens over. Weg met die brief. Er was
haast bij. Alleen keek hij naar het bovenste regeltje. Ja,
de datum was goed, Lerwick, 4 Juli.
In de Baai lag ook een brief van d'n heer. Als vanouds
een hoop complimenten. Hij moest maar een beetje
onder het vlootje blijven en niet te veel op eigen
gelegenheid scharrelen. Dat was met het oog op de
berichten van thuis wel goed. Als er een schip uitvoer
er lagen nog een paar Scheveningers in de haven
zou hij die het nieuws meegeven. Hij hield dus wel een
oogje in het zeil. Arend-Michiel proefde direct, dat d'n
heer door het ene te doen het andere probeerde te
bereiken. En iedere Zaterdag beslist in de Baai haring
overgeven aan de jager. Och wat. Als hij zuid-in ging,
stoorde hij zich maar aan twee dingen: Wil en haring!
Tóch probeerde hij het nogeens om de Noord. Ten
slotte was het de les van eeuwen, dat daar om deze tijd
de haring te vangen viel.
Wéér voor noppes.
Toen die Zaterdag de vloot voor de Baai hem pas
seerde, vernam hij van de praaiers hetzelfde: geen asem
leven in zee. Met z'n allen zouden ze misschien net een
jager vol hebben. En Arend-Michiel bedacht zich niet.
Hij wendde de steven.
De Maandag daarop, in de middag, telegrafeerde
schipper Martinus de Ridder naar Vlaardingen: Jaag
voor alle schepen, op de Onbestendigheid na. Van
Roon weer nergens te zien.
D'n heer, die het telegram de andere ochtend op zijn
bureau vond, vloekte van kwaadheid. Dat kon er nog
bij. Hij had vannacht gewaakt bij zijn enige naam
genoot, een kind van zijn zuster. Van Roon weer
nergens te zien, seinde Tinus. Waar zou hij nu weer
zitten. En hij had hem het mes zo scherp op zijn keel
gezet.
Die kerel stond God en de duivel.
Terwijl zwierf Arend-Michiel op de zes en vijftig
graden noorderbreedte. Het was er stil, geen vissers
schip van wat voor natie, beproefde daar zijn geluk. Het
was ook te gek om over te praten. Nooit viste iemand
hier om deze tijd op haring. Toch was het voor hem niet
enkel op goed geluk af De Noord gaf, na al die warmte,
geen visserij, ergens moest de haring wezen en de
jaarlijkse tocht was van noord naar zuid, legde hij zijn
stuurmansmaat uit. Er was nog een andere reden
bovendien, maar die verzweeg hij voor Gerrit Krab.
Toen schoten ze hun vleet. Het was 9 Juli. Terwijl
Arend-Michiel het journaal invulde, keek hij met zorg
naar de datum. Hij wou naar huis, hij móest naar huis.
Almachtige, geef me haring.
Die nacht dankte Arend-Michiel van Roon, achterop,
in alle stilte deemoedig God. Ze vingen vijf en dertig
kantjes. Dat was voor de tijd van het jaar en voor de
plaats ongelofelijk. Maar hij durfde met dit en wat ze
aan boord hadden, toch nog niet naar huis. Zijn zelf
vertrouwen kwam echter terug. In gedachte trapte hij
alle orders. Ginds visten honderden voor niets, hij ving
ze. Ja, ja.
De nacht er op borgen ze vijftig kantjes ruim. En hij
sprak tot zichzelf: nu laat ik me door niemand meer
weerhouden en al haten allen me, ik ga, ik ga....
Hij ging.
Het was 11 Juli en er stond een stijve tocht uit de
Noord. Wat een heerlijke gelegenheid. Arend-Michiel
rekende. Maandagochtend was de jager natuurlijk van
de Baai gegaan. Hij joeg officieel niet, hij ging op eigen
houtje, niet omdat hij d'n heer wou dwarszitten, maar
hij wou naar Wil. Ze zetten toen, op zijn bevel, alle
lappen bij, want hij hoopte de jager vóór te komen.
Naar zijn kooi ging hij weinig, 't Was trouwens bij die
straffe bries nogal eens alle hens aan dek. Alle lappen,
die zij voeren konden, stonden er op. Meer dan die. E Ik
stukje zeil, dat te vinden was, het hij bijbinden. Teveel,
zeiden de matrozen. Hij luisterde er niet naar.
Totdat hij moest.
's Middags tuimelde een blok van het grootzeil omlaag.
De hele lappenwinkel kwam mee. Bens! Dat was juist
toen een bom van Scheveningen hem praalde. Ze
moesten er voor overs tag gaan met veel piloog, want die
plompe vierkante kv/ast hout manoeuvreerde traag.
Eerst wilde Arend-Michiel voorbijvaren. Maar ze
hesen de seinvlag: Stopt uw vaart. Ik heb iets belang
rijks mede te delen. Toen begreep hij direct, dat is een
boodschap van d'n heer over Wil. Hij schrok. Waarom?
Hij schrok deze reis overal van. De bom kwam van
Vlaardingen, hij schoot bij deze bries niet op, ze waren
al een dag ofzes onder zeil. Proost. Hij had bericht van
de wal: alles was thuis in orde.
Dankie, antwoordde Arend-Michiel. Dankie.
En juist op dat ogenblik kwam het blok omlaag,
rakelings zoefde het langs hem heen. Hij werd er stil
van. Het waren tekenen:
Het gevallen schilderij, 't was nog nooit helemaal uit
zijn gedachten geweest.
Simon Sorgdrager, hij zag hem weer liggen, hoestend,
bloed-opbrengend; stemmen zeiden: een kind van Jans
de Wrat: ellende! je wou er niet aan.
tVil, hij zag haar nu weder op de stoeprand staan,
zwaaiend en hij denkend: ik ga terug, laat een ander
maar varen, ik blijf bij je. Hij was niet gebleven. Het
bloed, dat altijd als een wildeman door hem woelde,
leek een wijle te stollen. Wit werd hij en stil. Wit werd
hij ook bij de dokter, die hem gewaarschuwd had. Het
was of hij alles zag tollen. Vóór hij zich over Wil kon
heenbuigen, en het kind in zijn armen nemen, zou hij
geen rust hebben.
(wordt vervolgd)
