Visies op liet
liedendaagse antisemitisme
Jeugd
hoekje
Stelle ruim eerste
Septemberraadsel 4
r
EXTRA RAADSEL
/T
van Oom Ko
i
9
Prijswinnaars
Boekbespreking:
(I)
Briefwisseling
ALLEMAAL
Bladz. 2
„EILANDEN-NIEUWS"
VRIJDAG 27 SEPTEMBER 1985
Deze vraag- en antwoord-rubriek staat
geheel ten dienste van de lezer die er
kosteloos gebruik van kan maken. Uw
vragen op velerlei gebied kunt u sturen
aan: Redactie Eilanden-Nieuws, Post
bus 9, Middelharnis, met in de linker
bovenhoek „Vragen-rubriek" vermeld.
De vragen worden door deskundigen
beantwoord en zullen binnen enkele
weken na de inzending compleet met
antwoord in deze rubriek worden ge
publiceerd.
STAKCNDS CACTUS
Ik kocht Jaren terug een bloeiende lid-
cactus, geef hem geregeld kamermest en
water, maar hij bloeit nooit meer. Hoe
komt dat?
Antwoord: Omdat hij het veel te goed
heeft in uw warme zitkamer. Een cactus is
een woestijnplant, en vraagt dus zand,
heel weinig water, geen extra voeding en 's
nachts een lage temperatuur. Zet uw lid-
cactus maar in uw koelste kamer, want pas
bij 8 a 10 graden C. ontstaat bloemaanleg.
Doe meer zand in de pot, geef geen
kamermest meer en eens in de maand een
klein scheutje water. Hoe droger de ka
mer, hoe beter. Desgewenst kan de cactus
overdag in de warme kamer staan, maar 's
nachts is ze gewend aan fikse kou in de
woestijn.
A.O.W. IN 1957
Weet u nog hoe hoog de AO W-uitkering
lag in 1957?
Antwoord: De eerste uitkeringen waren
per 1 januari 1957 vastgesteld en wel voor
ongehuwden op 846,per jaar en voor
gehuwden op 1404,per jaar. Daarna
zijn de bedragen jaarlijks of halQaarlijks
verhoogd.
Beste vrienden en vriendinnen,
vorige week schreef oom Ko „volgende
week verder" maar dat wordt weer vol
gende week. Afgelopen week ontving ik
zo'n leuk „vakantieverslag" dat zou ik nu
willen plaatsen. Voor alles wordt het
teveel. Eerst nu het nieuwe en tevens
laatste
i
(9
6
10
11
U
1. oudste zoon van Jacob (Gen.)
2. had acht jaren ziek gelegen (Hand. 9)
3. moeder van Samuel
4. opvolger van Elia
5. koning van Midian (Num. 31)
6. huisvrouw van Elimelech
7. havenstad (Hand. 9)
8. koning der Moren (2 Kron. 14)
9. zuster van Tubal-Kaïn
10. hier was een grote waterput
(1 Sam. 19)
11. koning van Gath (1 Sam. 21)
12. zoon van Seir (Gen. 36).
In de dikomlijnde vertikale hokjes: tekst
gedeelte uit Job. Moeten wij ons steeds
ook afvragen
HONDejAKCN
Ze zeggen wel eens, dat één hondejaar
gelijk is aan zeven mensenjaren, maar
volgens mij is een hond binnen eenjaar al
volwassen en geslachtsrijp. Hoe ligt de
verhouding werkelijk?
Antwoord: De regel is uitgedacht voor
en door domme mensen die weinig begrip
voor dieren hebben. In werkelijkheid ligt
de verhouding aldus: een pup van 6-8
maanden kun je vergelijken met een kind
tussen de 10 en 13 jaar; een hond van een
jaar met een meerderjarig mens van 24
lentes; de hond van 3 jaar met de mens van
28; een hond van 4 met een volwassen
man van 32; de hond van 8 jaar met een
persoon van 48 jaar; een hond van 10 met
een ouder iemand van 56; de hond van 12
met een VUT-gerechtigde van 64 jaar; de
hond van 16 met een bejaarde van 80. En
dan nóg is zo'n vergelijking principieel
verkeerd, omdat de veroudering bij een
dier iets totaal anders is dan die bij de
mens. Aan onze dood door ouderdom
(laten we zeggen rond de 100 jaar!) gaan
vele winters vooraf met verstijving van
gewrichten, aderverkalking, haaruitval,
soms vermagering en achteruitgang van
geestvermogens en van de zintuigelijke
waarneming, enzovoort. Een hond kan
wel zijn tanden verliezen, grijs worden, of
blind, maar meestal vertoont hij gróte
vitaliteit tot zijn dood, die op hoge leeftijd
kan worden veroorzaakt door hartstil
stand.
SIEDERMSIER STOELEN
Ik zend u een serie kleurenfoto 's van mijn
oude stoelen. Kennissen zeggen dat die
antiek zijn. En u?
Antwoord: Dat zijn originele Bieder
meier stoelen, daterend uit het tijdvak
1820-1848 gezien de houtverbindingen
van rugleuningen, zittingen en sporten en
ze zien er uitstekend uit. De waarde van
dit stel kan zeker enkele duizenden gul
dens bedragen en als u er een originele
tafel uit die tijd in dezelfde stijl bij hebt,
zou het komplete ameublement op een
gerenommeerde veiling wel eens tussen de
5.000,— en 9.000,— kunnen op
brengen.
SIERKETEL
Ik heb op een rommelmarkt een rood^
koperen keteltje gekocht, maar er zitten
wat groene plekken in. Hoe krijg ik die
eruit?
Antwoord: Dat kopergroen kunt u ver
wijderen met een verdunde zoutzuurop
lossing van ongeveer één op tien. Denk
erom, dat u dan het zoutzuur druppel voor
druppel in het water doet en niet andersom
en pas op voor het spatten, want het bijt en
brandt overal in als u morst' Gebruik oude
handschoenen als u met een oude lap de
groene plekken wegwrijft en laat het zuur
geen gaten vreten in de dunne ketelwand.
Na de behandeling kunt u uw sierketeltje
blinkend krijgen met koperpoets.
Opstel: „Op Zomerkamp"
't Was een regenachtige dag, zaterdag 10
augustus.
's Morgens had ik m'n koffer ingepakt: ik
ging voor het eerst alleen op vakantie!
Het was middag. Ik moest om half twee bij
mijn vriendin wezen.
We waren met z'n vieren. We waren best
zenuwachtig. Hoe zou het er uit zien; zou
het leuk zijn?
We waren drie kwartier onderweg ge
weest toen we het bord Burgh-Haam-
stede zagen.
We waren er. We moesten bij de fietsen
maker bijeen komen, want dan zou je
gelijk je fiets mee mogen nemen die ge
huurd was.
Allemaal vreemde gezichten, maar toch
leek het me leuk. We fietsen in de groep
naar het gebouw waar we zouden over
nachten. De Koe-bel heette het; een leuk
gebouw.
We gingen onze bedden opzoeken, en ik
had er al gauw één gevonden.
Het waren allemaal stapelbedden. We
hebben alle bedden tegen elkaar ge
schoven.
We hebben eerst nog even zitten praten.
Toen ging de bel. We moesten eten. Nu
had de staf de tafel gedekt, maar de
volgende keer moesten wij het doen.
's Avonds gingen we een strandwandeling
maken. We hadden een heel eind over het
strand gelopen, en we waren best moe.
Daarom riepen we „zullen we niet eens
omdraaien?" Het was reeds bijna donker.
Maar nee, dat wou de staf niet, dus we
klommen een dun, smal duinweggetje op
en liepen zo een hele poos, en kwamen
toen bij een splitsing. We wisten niet
welke kant we op moesten. We waren
verdwaald!
We zijn toch nog aangekomen, maar wel
heel laat. Om half twaalf waren we pas
thuis. Zo hebben we nog een paar span
nende dagen beleefd.
Nathali Kamp
1kan zeer nieuwsgierig zijn
2. hier moet je beslist niet uitspringen
3. en dit maakt macht
4. deze worden niet gebakken
5. soort muziek die nog komen moet
6. dit is meer dan duizend
7. die zoekt men soms op laag water
8. hier kan je soms iets uitschudden
9. deze twaalf behoren vaak bij een
zekere dertien
10. hier kan je weleens een deugd van
maken.
Jullie hebben al gezien dat het spreek
woorden moeten zijn. Proberen jullie er
eens uit te komen? De beginletters vor
men de naam van een Nederlandse ont
dekkingsreiziger.
Flakkeese Zaterdagvliegers
Marathonkampioenen:
1. Comb. Cees en Miep, Ouddorp.
2. Gebr. Kieviet, Sommelsdijk.
3. C. M. Grinwis, Ouddorp.
Kampioen Jonge duiven:
Onaangewezen:
1. F. v.d. Geest, Nieuwe Tonge.
2. J. van Seters en Zn., Stellendam.
3. L. Hoek, Stellendam.
Aangewezen:
1. M. Mehssant en Zn., Stellendam.
2. M. van Lenten, Stellendam.
3. J. van Seters en Zn., Stellendam.
Kampioenen natour
Onaangewezen:
1. J. van Seters en Zn., Stellendam.
2. P. van Moort, Nieuwe Tonge.
3. Gebr. Kieviet, Sommelsdijk.
Aangewezen;
1. M. Melissant en Zn., Stellendam.
2. N. H. v.d. Groef, Dirksland.
3. P. van Moort, Nieuwe Tonge.
Generaal kampioenen:
Onaangewezen:
1. Ph. Logmans, Hêrkingen.
2. Comb. Westdijk-Witte, St'dam.
3. J. van Seters en Zn., Stellendam.
Aangewezen:
1. M. Melissant en Zn., Stellendam.
2. J. van Seters en Zn., Stellendam.
3. D. van Lenten, Stellendam.
Keizer:
1. J. van Seters en Zn.
2. D. van Lenten.
3. M. Mehssant en Zn.
allen te Stellendam.
De PRIJSWINNAARS over de augustus-
raadsels zijn:
EUy LooijNieuwe Tonge
Monica MurreGoes
Els VroegindeweyOchten
Martha VroegindeweyOchten
HYPOTHEEK NODIG?
makelaar tamboer bellen
voor gratis computerberelcening
nn 01870-3477 m
DD IS*!
Meer dan veertig jaar geleden is het
dat een einde kwam aan de jongste
Wereldoorlog. Sedert even zoveel
jaren weten we welke gruweldaden
de joden tijdens de bezetting is aan
gedaan. Zes miljoen van hen von
den de dood ten gevolge van een
systematische, barbaarse volkeren
moord.
Te menen dat het antisemitisme daarmee
een einde heeft gevonden, geschokt als
men was van de gruwelijke Naziterreur, is
helaas een vergissing. Nog steeds is de
neiging tot) jodenhaat latent of publiek
aanwezig. Niet alleen in landen van het
Midden-Oosten of in Zuid-Amerika, ook
in de westerse wereld blijken de tendenzen
daarvan hier en daar.
Stiba
Het is dan ook niet geheel onbegrijpelijk
dat enkele jaren geleden een Stichting ter
Bestrijding van het Antisemitisme
(STIBA) werd opgericht. De naam geeft
het doel aan: bestrijding van antisemitis-
tische tendenzen, en wel in een zo vroeg
mogelijk stadium. De stichting meent dat
het aanbinden van deze strijd een grote
maatschappelijke en historische kennis
vereist. Dat zal waar zijn.
Daarom formeerde zij een raad van ad
vies, bestaande uit twaalf gezaghebbende
deskundigen.
Welnu, ter gelegenheid van het vijQarig
bestaan van de stichting gaf zij elk der
leden van de adviesraad gelegenheid een
essay te leveren, waarin wordt ingegaan
op de actualiteit, de uitdaging en de schijn
bare onuitroeibaarheid van deze vorm van
koUektieve haat. De bijdragen zijn in
middels gebundeld in boekvorm. Het ge
heel verscheen eerder dit jaar bij uitgeverij
Meulenhoff te Amsterdam, en wel onder
de titel Veertig Jaar na '45". Het boek
wordt ingeleid door de bekende prof. dr.
L. de Jong.
Hier volgt nog een nagekomen foto van
Jaqueline Funcke. De reeds eerder af
gedrukte foto was al wat oud, vandaar
willen we graag de laatste nog even af
drukken.
Oplossingen augustusraadsels
III
nadaBalak
tholAaron
hannAbdon
nabaLaban
lukaSafan
jozuAmram
jabaLinus
hegalzaak
gajuS amma
baesAbner
B a a 1 s a 1 i s a (2 Kor. 4 42)
IV
Van dit raadsel alleen de uitkomst:
„Al de arbeid des mensen is voor zijn
mond". (Prediker 6 7a)
Extraraadsels augustus
„Vroeg op weg en traagkens varen; helpt
en tijd en rampen sparen".
II
Ora et Labora
III
Het hoofd in de schoot leggen.
IV
uur werk
werk ge
ver
ver
voer der
der ma te
te gel
Nathalie Kamp - Yerseke:
Als je een heel klein blaadje neemt kan je
toch zeggen dat je een blad vol hebt
geschreven. Maar ik begrijp je wel hoor,
want je had al een opstel geschreven, dus
het nieuws was je „kwijt". Ja, het zal best
wat moeilijker worden op school Na
thalie. Je kan niet meer dan je best doen.
Doei!
Mare Kamp - Yerseke:
Jij bent dus in het land van Bartje op
vakantie geweest? Het is daar wel een
beetje anders dan bij jullie in Yerseke
Mare. Inderdaad zijn daar ook minder
aangename dingen te zien, al is het niet
zichtbaar meer wat daar allemaal gebeurd
is. Nu kan je er weer tegen Mare, en nu
maar goed leren, hoor!
Hannie Grinwis - Ouddorp:
Je weet dus ook watje doen moet Hannie.
Ja, er komt heel wat kijken tegenwoordig.
Als je graag de krant leest, is het niet zo'n
opgaaf, maar doe je dat niet graag, dan
wordt het een kwalijke zaak. Maar je leert
er wel veel mee. Jammer dat de leraar weg
gaat, Hannie. Je wist wel niet zoveel te
schrijven, maar hét werd toch nog een blad
vol!
Jozina Koppenaal - Ooltgensplaat:
Je kan overal aan merken dat het pas
vakantie is geweest. Allemaal maar korte
briefjes. Maar dat geeft niet hoor. Je zal
toch wel weten wat je moet doen. Het
vakantieverslag heb ik inderdaad ont
vangen. Dank daarvoor Jozina. Het is wel
een gejakker van het ene gebouw naar het
andere. Misschien wordt dat opgelost als
je niet meer naar school gaat!
Corma en Nelleke Grinwis- Ouddorp:
Ja, nu doen we het eens anders, dames!
Voor ik het weer vergeet, nog hartelijk
bedankt voor de twee heel mooie kaarten,
hoor! Jullie hebben het dus goed naar de
zin bij de juffrouw? Als je goed je best
doet, dan vallen de meesters en ook de
juffrouwen wel mee hoor. Want dat heb
ben ze allemaal wel graag. Goed opletten
en luisteren en je best doen. En voor jezelf
is het alles waard. Alle huisgenoten de
groeten hoor!
Heleen Boone - Hoedekenskerke:
Je bent wel bij de boffers Heleen, want er
was niet zoveel vakantiewerk. Je zit wel
goed in de poezen. Zijn die voor de
verkoop, of houden jullie die allemaal
aan? Op jullie bedrijf is er altijd wel wat
voor hen te verschalken. Bij ons zijn er
maar weinig kastanjebomen Heleen, in
Zeeland zie je er wel meer.
Dit is dan weer het laatste hoekje van de
septembermaand. Dat wil dus zeggen dat
het weer inzenden is. Er zijn dan vier
opgaven geplaatst, en tevens vier extra
opgaven.
Oom Ko zou graag wat nieuwe deel
nemers willen zien. Het is nu een mooie
tijd om er mee te begiimen. De lange
avonden komen weer aan. Vooral voor de
jongeren is er dan weer volop tijd om wat
te puzzelen. Er is veel mee te leren en er
zijn prijzen mee te winnen. Wie durft eens
in de pen te klimmen?
Allemaal de hartelijke groeten van
OOMKO
Het resultaat is een lijvige paperback van
bijna drie en een half honderd pagina's.
De uitgever koos een frisse vormgeving.
Op het kaft overheersen de kleuren wit en
blauw de nationale kleuren van de staat
Israël. Bewust?
Jammer dat de kwaliteit van het bindwerk
niet al te degelijk is. Wie het boek intensief
leest, houdt namelijk een losbladige uit
gave over. Zo verging het mij namelijk.
Essays
Het geheel biedt een verscheidenheid aan
onderwerpen, overigens alle samenhan
gend met het centrale thema. Op de 29
pagina's noten en de uitvoerige informatie
betreffende de auteurs na, telt het boek
veertien bijdragen, inclusief het „Woord
vooraf'. lic noem enkele artikelen. Prof.
Dr. D. van Arkel, hoogleraar te Leiden,
kijkt terug en blijkt vooruit ten aanzien van
de verschijnselen van racisme en anti
semitisme. Hij spitst zijn betoog toe op de
nederlandse situatie. Opmerkelijk is zijn
conclusie dat de toenemende ontzuiling
een positief effect zal hebben op de ver
mindering van racisme. Yehuda Bauer
vervolgens, een vooraanstaand weten
schapper in Israël, beschrijft dezelfde rea
liteiten, maar dan in breder, internatio
naal kader. Verhelderend is zijn analyse
van de diverse verschijningsvormen van
het antisemitisme.
De bekende journalist G. Philip Mok,
werkte aan de bundel mee middels zijn
essay „Berichtgeving rond Israël: de
omgekeerde werkelijkheid". Het zijn
onthullende en onthutsende feiten die
hij weergeeft. Gestaafd door onweerleg
bare gegevens toont hij aan dat er een
wereldwijde anti-Israël propaganda
oorlog wordt gevoerd, gekenmerkt door
een omkering van de historische werke
lijkheid. Nota bene: Nazi-Duitsland en
het huidige Israël worden voorgesteld
als nauw verwant in ideologie en me
thode. En dat niet alleen door Ara
bische en Sowjet-media, maar ook in
wat doorgaat als de westerse beschaafde
wereld. Wees attent en hoed u voor valse
en halve berichten!, lijkt de heer Mok te
willen zeggen.
Ing. Simon Wiesenthal, de bekende Nazi
jager, geeft een beschouwing over het
wezen van hetneonazisme; rabbijn A wra-
ham Soetendorp en mr. M. J. M. Tripels
schreven een persoonlijk getinte bijdrage.
Verscheidenheid typeert deze bundel dus,
en hiermee gaf ik nog slechts een on
volledig overzicht. De bundel toont naast
de gereleveerde nog andere benaderingen
van het thema: juridisch, sociologisch,
sociaal-psychologisch, etc.
Theologie
Toch is het niet alleen in positieve zin,
wat ik over dit boek kan zeggen. On
miskenbaar is de Stiba een instelling
met hoogstaande morele idealen. Zij
Vorige week wist zwemclub de Stelle een
gelijk spel uit het vuur te slepen, maar het
was de vraag of ze hun voorsprong uit de
eerste wedstrijd (9 pnt.) opnieuw zo goed
zouden kuimen verdedigen. De laatste
wedstrijd tussen Kapelle, de Stelleduikers
en de Stelle werd in Kapelle verzwommen.
De Stellendammers wisten dat ze zich
totaal geen misser konden permiteren, dus
werd er door iedereen voor meer dan
100% tegenaan gegaan. Dat resulteerde
al gelijk in een fikse voorsprong voor de
Stellendammers. Na 5 programma's ston
den ze maar liefst 11 pnt. voor op de
Stelleduikers. Toch stonden ze nog niet zo
ruim op kop, want thuisploeg Kapelle
hield toch goed stand en stond maar 4 pnt.
achter. Helaas had Kapelle in de oudere
groepen geen of slechte zwemmers, zodat
de achterstand al snel groeide. Ja, de
Stelleduikers kwamen zelfs gelijk met Ka
pelle. Voor de Stelle was dit gunstig, want
nu stonden ze halverwege de wedstrijd al
met 27 pnt. voor op beide concurrenten!
Eigenlijk was het nu voor de Stellen
dammers een gelopen zaak. Toch wilde
niemand van rustig aan weten en werd de
voorsprong zienderogen vergroot.
Tussen Kapelle en de Stelleduikers werd
het een zeer spannende strijd. Kapelle
wist in het tweede deel weer een goede
voorsprong op te bouwen en hielden daar
voor de estafette nog 3 pnt. van over. Dus
met de estafette moesten ze voor de Stelle
duikers blijven. Aanvankelijk lukte ze dat
goe4 maar halverwege kwam de Stelle-
wenst het verwerpelijke kwaad van het
antisemitisme, als uiting van rassen
haat, in te dammen. Dat is te waar
deren en te ondersteunen. Echter
haar activiteiten en ook deze bundel
laten zien dat zij haar uitgangspunten
zodanig verabsoluteert dat zij haar doel
voorbij schiet. Erger nog: dat zy be
vordert wat zy zegt te bestrijden. Dis
criminatie namelyk. Ik kan het ook nog
anders zeggen. De Stiba laat zien dat
haar wortels andere zijn dan die van het
bijbels getuigenis van de God van Israël,
die zich in Christus Jezus openbaarde.
Ik besluit dit artikel met nog iets te zeggen
over een van de twee artikelen die mij
aanleiding geven tot deze stelling. De
laatste bijdrage in de bundel betreft een
„Nabeschouwing" van de hand van Ri
chard A. Stein, de voorzitter van de stich
ting. Daarin licht hij de betekenis en de
achtergronden van het werk van de Stiba
nader toe..
Een enkel aspect. Niet onbelangrijk is de
definiëring van het begrip „antisemi
tisme". In de traditionele opvatting, aldus
Stein, spreekt men daarvan eerst wanneer
er openlijk gediscrimineerd wordt tegen
joden en er sprake-is van gewelddadige
incidenten. In de opvatting van de Stiba
echter begint het antisemitisme veel eer
der. Daar namelijk waar dè joden een
houding, een standpunt, een plaats in een
of andere theologie worden toegedicht
die niet in overeenstemming zijn met de
feitelijkheden en die denigrerend en de
classerend van aard zijn.
Wat deze, op het eerste gezicht voor de
hand liggende, interpretatie in werkelijk
heid inhoudt, blijkt als Stein concreter
wordt. Zijn suggestieve toon is daarbij
opmerkelijk. Ik citeer: „In de godsdien
stige sfeer vormen de taaltechnisch goed
geconstrueerde argumenten van kerklie
den en evangelisten, die regelmatig hel en
verdoemenis over het joodse volk uit
spreken, een aparte uitdaging...." Hij
spreekt dan van theologisch antisemi
tisme" door hen die meenden hun kans
schoon te zien", die de link legden naar
„vervolgers van Christus en christenen
van 2000 jaar". In een noot noemt hij de
namen van hen op wie deze typering van
toepassing zou zijn.
Gedurende de eerste vijfjaar van haar
bestaan heeft de Stiba de strafrechte
lijke sfeer als voornaamste strijdvlak
tegen het antisemitisme gekozen....
(slot volgt)
N.a.v. „VeertigJaar na '45. Visies
op het hedendaagse antisemitisme".
Ingeleid door prof. dr. L. de Jong.
Uitge verij Meu len hoffInformatief te
Amsterdam.
Paperback.
339 pagina 's. Prijs f 47,50.
J. K.
BLOEMEN BESTELLEN
Bloemenhuis Korteweg
bellen
duikers ijzersterk terug en ging Kapelle
voorbij. De laatste zwemmer van Kapelle
haalde nog wel een aanzienlijk deel van de
achterstand in maar kwam toch nog een
halve meter tekort. Voor de Stellendam
mers was deze krachtsexplosie teveel van
het goede en ze werden dan ook op ruime
afstand derde.
Met deze zege van de Stelleduikers
drongen ze Kapelle voor de derde maal
naar de derde plaats. De Stelle stond
natuurlijk ruimschoots bovenaan!
De uitslag van de laatste wedstrijd:
1. De Stelle174 pnt.
2. De Stelleduikers137 pnt.
3. Kapelle136 pnt.
Door deze overwinning werd de Stelle
automatisch eerste in de eindstand en
mochten ze opnieuw de beker voor de
eerste plaats in ontvangst nemen!
De eindstand van deze driekamp:
1. De Stelle504 pnt.
2. De Stelleduikers457 pnt.
3. Kapelle373 pnt.
Op 5 oktober a.s. treedt de Stelle op
nieuw aan en wel in Middelharnis voor de
tweede driekamp wedstrijd tussen de
Kempvis Spijkenisse), de Schotejil (Mid
delharnis) en de Stelle (Stellendam).
----------
dan
Zandpad 68. Middelharnis
Telefoon 01870 - 2328