EIÜVIIDEft-IHEUWS
Rumoerige nacht in
Ooltgensplaat d.d. 1925
m
Opmerkelijke uitgave van De IVIotte
D£
MOTTE
De dreiging
van de nulgroei
D. Scarlatti
en tijdgenoten
WERKLOOSHEID:
PUBLIKATIES
19691984
Start seizoen '85-'86
de Open Deur
4e Blad
VRUDAG 27 SEPTEMBER 1985
No. 5433
Onze abonnee, dhr. C. J. van Nimwegen Jac.zn., geboren Platenaar, maar
wonend in Wemeldinge reageert met de hierbij afgedrukte foto en een korrektie
op een artikeltje dat te lezen stond in ons blad van 19 juli l.I. Het handelde over
een zomeravond in 1925 (zestig jaar geleden dus) toen gemeenteveldwachter
Jordaan en nachtwaker Paasse 's avonds rond elf uur, terwijl bijna alle
straatlantaarns waren gedoofd, twee hen onbekende figuren wat verdacht
zagen rondscharrelen. Het werd een stevig handgemeen waarbij de twee
vreemdelingen er vandoor gingen. Zowel de veldwachter als de nachtwaker
hadden het in het gevecht zwaar te verduren gekregen. Men besloot de
weggevluchte vreemdelingen te zoeken waartoe door burg. Donkersloot
groepjes van drie werden gevormd. Zelfs kwamen aan de zoekpartij veld
wachters uit genabuurde gemeenten en twee speurhonden te pas. De twee
mannen zouden in de loop van de volgende dag vanaf het veerpontje worden
ontdekt met het bootje vanuit Ooltgensplaat naar de Sluisse haven werd
gevaren. Ze lagen aan de dijk om erbij nadering van het bootje vandoor te gaan,
opnieuw de polder in. Toch werden ze daar overmeesterd. Na verhoor werden
ze overgebracht naar het Huis van Bewaring te Rotterdam. De twee, van wie
één oud-inwoner van de Plaat was, waren naar Flakkee gekomen om in te
breken bij de kassier van de Boerenleenbank.
Dhr. van Nimwegen schrijft zich het gebeurde nog goed te herinneren; hij was
toen 17 jaar. Op de foto van de „veerdienst" zijn de 3 veerschippers te zien die
naar de twee gezochten hebben uitgezien.
Diplomazwemmen Middelharnis
Op zaterdag 21 september slaagden de
volgende leerlingen uil Middelharnis voor
hun A of B diploma.
Diploma A
Dharamsingh Bholansingh; Geralda Ma
liepaard; Richard van Es; Sijgje Rossen;
Maarten Driesse; Floruska Streefkerk;
Tom de Vette; Miranda Hartensveld;
Anite van Klinken; Bart Meyer; Arnold
Petermeijer; Tony Scholts; MariwijnCre-
zee; Diana Mijnders; René Koppenaal;
Marian Polak; Nanda de Blok; Mirjam
van der Welle; Bastiaan Driesse; Leo
Kamerling; Connie Bom.
Diploma B
Stephan Everaers; Erik Klepper; Michel
Martens; Johanna van Lenten; Jolanda
Grinwis; Esther de Leeuw; Vincent Ger-
OUDE TONGE
Opbrengst kollekte
De kollekte t.b.v. het Pr, Beatrixfonds
heeft opgebracht 2.130,65. Allen, die
medewerkten om tot dit resultaat te ko
men, heel hartelijk dank.
Op D.V. zaterdag 5 oktober 1985 hoopt
Kees Rosenharteenclavecimbel- en orgel
recital te verzorgen in de Remonstrantse
Kerk, Voorstraat 35 te Sommelsdijk.
Evenals Bach en Handel is ook Demo-
nico Scarlatti geboren in het jaar 1685,
wat dan ook voor de Stichting Kerk-
concerten Goeree-Overflakkee de directe
aanleiding is geweest om rondom deze
componist in dit jaar van de muziek een
concert te organiseren.
Deze Italiaanse componist werd te Na
pels geboren als zoon van de beroemde
Alessandro Scarlatti, die een gevierd
opera-componist was.
Domenico was vanzelfsprekend een leer
ling van zijn vader, terwijl hij te Rome nog
bij Gasparini en Pasquini studeerde. Daar
na werkte hij achtereenvolgens te Rome,
Lissabon en Madrid en stierf aldaar of
volgens anderen te Napels in het jaar
1757.
Naast de opera's ligt het zwaartepunt
van Scarlatti's oeuvre vooral bij zijn bijna
600 voor clavecimbel (of soms ook voor
orgel) geschreven sonates, waarin hij een
onuitputtelijke rijkdom aan vondsten (rit
misch, melodisch, harmonisch, contra-
puntisch, speeltechnisch enz.) aan de dag
legt. Voor de ontwikkeling van de klavier-
muziek en klaviervirtuositeit is hij dan ook
van groot belang geweest.
Voor de vertolking van deze muziek is
zeker niet de eerste de beste uitgenodigd.
Kees Rosenhart, die organist is van de
Waalse Kerkte Haarlem, werd geboren in
1939.
Hij studeerde aan het Amsterdams Con
servatorium orgel en clavecimbel bij resp.
Albert de Klerk en Gustav Leonhardt.
Thans is dhr. Rosenhart zelf hoofdvak
docent clavecimbel aan de conservatoria
te Amsterdam en Arnhem.
In de loop van de jaren ontwikkelde hij
zich tot specialist in de klaviermuziek van
de 17e en 18e eeuw.
ris; Arjan van der Velde; Marian v.d.
Groef; Jan-Willem Borsje; Bianca Be
vaart; Coen Visser; Ad Schellevis; Ma-
rinus Kievit; Niels de Rek; Dennis Troost;
Annemarie Dorst; Ronnie Havermans;
Simone van de Polder; Anita Verwers;
Bettine Paul; Jet Bannink; Heike Boom;
Suzan van Klinken.
Naast het orgel en het clavecimbel be
speelt hij dan ook regelmatig het clavi
chord en de vroege pianoforte.
Voor de Stichting „Voor en met orgel"
maakte hij diverse plaatopname's van
historische orgels in en rond Haarlem,
terwijl ook een drukke concertpraktijk zijn
leven vult; zo werkte hij bijv. mee aan het
onlangs gehouden Festival Oude Muziek
te Utrecht.
Volledigheidshalve zij nog vermeld dat
Kees Rosenhart ook het fraaie kabinet
orgel van deze kerk zal bespelen, en dat
naast werken van Scarlatti ook de Suite in
f van G. F. Handel en het Italiaans
Concert van J. S. Bach ten gehore ge
bracht zullen worden.
Een gerenommeerd solist, een voor ka
mermuziek uitstekend geschikte lokatie,
fraaie instrumenten, een prachtige mu
ziek; in deze opsomming ontbreekt nog
een talrijk en enthousiast publiek. Wie de
schoen past trekke hem aan!
De aanvang van het concert is 20.00 uur,
kerk open 19.30 uur. De toegangsprijs
bedraagt ƒ5,voor volwassenen en
ƒ3,voor scholieren, CJP-houders en
65-F.
In het programma is een pauze ingelast,
waarin koffie verkrijgbaar zal zijn.
Vooral de jeugd getroffen
Ruwweg gezegd zijn van elke tien werk
lozen 4 onder de 25 jaar. Volgens de
statistieken van de Europese Gemeen
schap bedraagt hun aantal circa 4.6 mil
joen op een totaal van 12.4 miljoen werk
lozen in de Gemeenschap (Griekenland
niet meegeteld). Dit was de situatie in juli
toen het aantal jeugdige werklozen met
maar liefst 4% steeg als gevolg van het feit
dat-schoolverlaters zich op de arbeids
markt aanmelden. In de categorie jon
geren zijn het vooral de meisjes en jonge
vrouwen die moeite hebben een baan te
vinden.
Van de bijna 200.000 jongeren onder de
25 die zich in juli bij het leger werklozen
voegde waren twee derde vrouwen. Over
de laatst 12 maanden is hun aantal nog
toegenomen terwijl het aantal manlijke
werklozen enigszins is teruggelopen.
Een onverklaarbaar verschijnsel bij dit
alles is dat in verscheidene lidstaten het
aantal vacatures waardoor men geen men
sen kan vinden toeneemt. Eind juli waren
er in Duitsland 120.000 onbezette ar
beidsplaatsen en in het Verenigd Konin
krijk 183.000. Zelfs in België, met eenvan
de hoogste werkloosheidscijfers in de EG,
waren er 20.000 banen open. Het is
duidelijk dat er iets mis moet zijn in de
aansluiting tussen werkzoekenden en
openstaande banen.
^^M
Uw voeten
verdienen
't beste
Verton's Schoenen
Havenplein 13
ZIERIKZEE
Tel. 01110-2488
GOEDEREEDE
Alweer voor het derde seizoen wordt er
a.s. zaterdag 28 september, begonnen met
het kerkelijk open jeugdwerk voor jon
geren van 16 j aar en ouder, de Open D eur
te Goedereede.
De Open Deur wil een ruimte bieden aan
jongeren, die pp een gezellige manier bij
elkaar willen komen en die met elkaar
bezig willen zijn met onderwerpen, die
hun leven en dat van anderen raken.
Tevens zijn er diverse vormen van re-
kreatie en ontspanning.
De afgelopen twee seizoenen is de be
langstelling, gelet op het steeds groter
wordende aantal bezoekende jongeren,
gegroeid. Aanvankelijk werd dit door het
team van de Open Deur niet verwacht.
Immers veel jongeren zijn, in navolging
van anderen, bezig zich los te maken van
de kerk en alles wat daarmee te maken
heeft. Maar dan blijkt, dat er op ons eiland
toch een groep jongeren is, die, zij het
soms schuchter en met veel vragen, twij
fels en kritieken, wel bezig willen zijn met
de dingen van Gods Koninkrijk en dat ze
daarin anderen willen ontmoeten.
Hoe daar binnen de Open Deur vorm
aan is gegeven, wordt geïllustreerd d.m.v.
een beknopte terugblik op de avonden van
het vorig seizoen. Aan de orde zijn ge
weest onderwerpen zoals o.a. de Messias
belijdende Joden, verkering en vriend
schap, jong zijn en geloven, de kunst,
Oost-Europa. Ook is er een zanggroep
geweest. Ontspanning is de vorm van een
spelavond. Een belangrijk punt is, dat
jongeren elkaar kunnen ontmoeten. Met
name tijdens de zgn. open avonden, er was
dan geen programma, bestond hiertoe
volop de gelegenheid. In deze lijn hoopt
het team van de Open Deur door te gaan in
het komende seizoen.
A.s. zaterdagavond wordt er een muzi
kale start gemaakt. Er is een gevarieerd
programma dat in het teken staat van zang
en muziek. Vele bekende maar ook enkele
nieuwe liederen zullen gezongen worden,
zowel in kleine groepjes, met de grote
groep, als door solisten. Dit wordt af
gewisseld met instrumentale nummers.
Diverse instrumenten, zoals b.v. piano,
dwarsfluit, gitaar, orgel en trompet wor
den hierbij gebruikt.
Jongeren van 16 jaar en ouder zijn van
harte welkom. Zaal open 19.30 uur.
Aanvang programma 20.00 uur.
Plaats: De Ark te Goedereede.
Publikaties 1969-1984 verzameld in bundel naar aanleiding van 15-jarig bestaan
Onlangs werden de leden van De Motte,
vereniging van amateurarcheologen voor
Goeree-Overflakkee, verrast door een bij
zondere uitgave. Een lijvig 160 blad
zijden tellend boekwerk viel hen ten
deel alsnog ter viering van het 15-jarig
bestaan.
In de bundel zijn alle publikaties van de
afgelopen 15 jaren opgenomen tesamen
met afbeeldingen zoals deze verschenen
in dag-, week- en vakbladen. Op datum
gesorteerd zijn ze overzichtelijk en vol
gens een moderne layout gerangschikt.
VOORWOORD
In het korte voorwoord memoreert C.
Kardux, penningmeester van De Motte,
nog eens die gedenkwaardige 22 maart
1969 die als oprichtingsdag van de ver
eniging te boek staat. Hij had niet ver
wacht dat alles zou kunnen uitgroeien tot
een fors uit de kluiten gewassen vereni
ging. Na de levensloop van De Motte
onder de loep te hebben genomen steekt
hij een pluim op de hoed van de voorzitter
Rias Olivier, die de publikatiebundel al
leen verzorgde.
Tot slot spreekt hij de hoop uit, dat het
bestuur met medewerking van de leden
met plezier verder zal kunnen werken aan
de verdere uitbouw van De Motte in de
verschillende facetten.
INHOUD
B laderend in het boekwerk valt het op dat
de krantenknipsels en andere publikaties
als het ware opnieuw het verhaal van De
Motte vertellen zoals Kardux schetste.
Tussen het eerste knipseltje (Eilanden-
nieuws 21-3-1969) over de aankondiging
van de oprichtingsvergadering en het laat
ste (Eilandennieuws 18-12-1984) over de
opgraving bij het voormalige hotel Spee te
Sommelsdijk, liggen 15 jaren van vol
hardend opgraven en publiceren! In de
publikaties zien we De Motte groeien
zowel als in ledental danwei volwassen
heid.
We zien expositieruimten opengaan, de
werkruimte in De Doele, het nog altijd
hooggewaardeerde Jubileumboek „Van
Westvoome tot St. Adolfsland" uitkomen,
lezingen en ledenvergaderingen enz.
In al deze aktiviteiten ligt de erkenning
en waardering van de bevolking en be
sturen opgesloten!
OPGRAVINGEN
Talloze opgravingen passeren de revue
met als klapstuk nog altijd het onderzoek
aan de Markt 7 te Goedereede in 1977-
1978. Daar kwam uit een houten welput
een pracht aan 15e eeuwse gebruiksvoor
werpen tevoorschijn, waaronder de be
roemde houten blokfluit- in vakkringen
„tabor pipe" genoemd. Jaarringonder-
zoek van de duigen van de welput aan de
Universiteit van Hamburg toonde aan dat
de boom die gebruikt werd ten behoeve
van de fabricage van tonnen in 1394
gekapt werd. Voor of rond 1400 zal de
welput zeker geslagen zijn. Een datering
die het oudste aardewerk onderin ook gaf.
OÖSTFLAKKEE
Recente onderzoekingen in Oostflakkee
echter overvleugelen die in Goedereede.
Daarover is De Motte tot nu toe weinig
mededeelzaam geweest.
Olivier: „In Oostflakkee hebben we se
dert vijfjaren gewerkt op een laat middel
eeuwse nederzetting zoals die nog niet
eerder op het eiland werd gevonden.
Hoogstwaarschijnlijk zijn we bezig aan
het laatste onderzoekingsjaar. Strikte ge
heimhouding was van het grootste belang
om de lokatie van schatgravers te vrij
waren. Niet dat er goud of schatten te
vinden waren, integendeel, maar versto
ring van belangrijke bewoningssporen zou
rampzalig zijn geweest. Het onderzoek
heeft tot nu toe veel gegevens opgeleverd
omtrent een voor Overflakkee duistere
periode, namelijk die van vóór de stichting
van de dorpen.
Zowel de lokatie, de vondsten en date
ringen overtreffen de stoutste verwach
tingen. Meer mag er momenteel nog niet
over gezegd worden", aldus Olivier.
VERANTWOORDELIJKHEID
Terugkerend naar de bundel valt het
tevens op wat voor een schat aan bodem
vondsten De Motte de afgelopen 15 jaren
geborgen heeft en ....gepubliceerd! Kenne
lijk neemt zij de volle verantwoording op
zich van de uitoefening van haar taak die
ondersteund wordt door de Rijksdienst
voor het Oudheidkundig Bodemonder
zoek te Amersfoort, met name in de
persoon van de provinciaal-archeoloog
van Zuid-Holland, de heer D. Hallewas.
Archeologie blijkt een hooggewaardeer
de tak van wetenschap waar de relaties
tussen amateur en vakman op een hoog
peil staan zowel wetenschappelijk als
menselijk.
HISTORIE
Een vereniging van amateurarcheologen
is er één van gravers. Dat is zo de op
vatting van de meesten. Niets is minder
waar. Steeds meer blijkt het een vereni
ging van historisch geïnteresseerden, die
als sluitstuk van een projekt de schop ter
hand nemen. Bestudering van de geschie
denis is een vereiste. Daaruit voort-
vloeiend werd een aantal jaren geleden
door De Motte de cursus Oud Schrift
gestart.
NIEUWE LEDEN
Wie echter door middel van publikaties,
die een indrukwekkende reeks vormen,
naar het verleden kijkt, die zal ook de
toekomst in de gaten moeten houden.
Olivier: „We moeten zeker niet vergeten
de jongeren bij het onderzoek naar het
verleden van Goeree-Overflakkee te be
trekken. Zij moeten in staat worden ge
acht tezijnertijd het werk voort te zetten.
Opvallend is dat weinigen van de nieuwe
generatie aansluiting zoeken bij De Motte,
terwijl andere werkgroepen een te groot
aanbod hebben. Binnenkort hopen we een
ledenwerfaktie te starten die zeer zeker op
de jongeren gericht zal zijn. Want de jeugd
heeft de toekomst, ook in de oudheid
kunde".
Afsluitend kunnen we vaststellen dat De
Motte er wederom in geslaagd is een
interessant produkt af te leveren. Niet
alleen qua onderzoekingen maar ook op
het vlak van de publikatie heeft deze
vereniging haar sporen ten volle verdiend.
Diegenen die alvast meer informatie
over De Motte willen, kunnen kontakt
opnemen met mevr. N. Donker, Lang-
sti-aat 39 te Achthuizen, tel. 01873 -
1809.
Leden van de Mote onderzoeken een laat-middeleeuwse nederzeuing in Oostflakkee.
Bevolking:
Berichten dat de Europese Ge
meenschap de technologische wed
ren met concurrenten Amerika en
Japan aan het verliezen is, duiken
regelmatig op in het nieuws. Maar
dat is niet de enige race die Europa
dreigt te verliezen. Er is ook nog de
bevolkingsaanwas die hard op weg
is naar de zogenaamde nulgroei,
althans zo zegt het Economisch en
Sociaal Comité van de Gemeen
schap. En de cijfers bewijzen het.
Twintig jaar geleden groeide het
Europese bevolking nog met 0,9%
per jaar, in 1982/83 was die groei
teruggelopen tot 0,2%.
Na 1975 heeft de bevolkingsaanwas zich
enigszins hersteld maar er is niets wat
erop wijst of en wanneer de Gemeenschap
weer het groeicijfer zal bereiken dat nodig
is om de bevolking stabiel te houden.
Daartoe moet elke vrouw in de tijd dat ze
kinderen kan baren een gemiddelde van
2,1 kind ter wereld brengen.
Slechts in Ierland ligt dit gemiddelde
momenteel hoger op 2,9 kinderen. Elders
in de Gemeenschap ligt het eronder, va
riërend van 1,8 in Frankrijk tot 1,3 in
Duitsland.
De totale bevolking van de EG bedraagt
thans 273 miljoen en zal volgend jaar,
wanneer Spanje en Portugal toetreden,
320 miljoen bedragen. Dit is zeker niet
gering, ook al niet in vergelijking met de
VS met een bevolking van 232 miljoen en
Japan met slechts 120 miljoen. En de
bevolkingsaanwas in die landen is niet
groter dan bij ons.
Er zijn thans minder grote gezinnen",
d.w.z. families met drie kinderen of meer.
Het breekpunt ligt nu tussen het tweede en
derde kind. Afgezien van Ierland is de
geboorte van derde of meer kinderen in de
laatste 20 jaar gehalveerd. De huidige
teruggang in het geboortecijfer in de rijke,
geïndustrialiseerde landen kent geen his
torisch precedent. Nu mensen langer le
ven is de biologische behoefte tot repro-
duktie verzwakt terwijl recente verande
ringen in het huwelijkspatroon de achter
uitgang nog hebben versterkt.
Minder mensen trouwen vandaag de dag,
ze trouwen meestal niet meer op een heel
jonge leeftijd en hun huwelijken zijn bro
zer. Paren die samenleven hebben over
het algemeen minder kinderen. Het krij
gen van een baby kan voor een echtpaar
het verlies van een onmisbaar tweede
inkomen betekenen. Wanneer er een twee
de en speciaal een derde kind komt, kan
het gebeuren dat de moeder haar baan,
ook al is dat maar tijdelijk, moet opgeven
op een kritiek moment in haar carrière.
In het verslag van het Economisch en
Dam- en Sctiaal(vereniging
„Ontspanning" te Ouddorp
Uitslagen van 23 september 1985:
Dammen:
C. Akershoek - K. Westhoeve 2 - O
P. van Dam - Jac. Westhoeve----0-2
A. Meijer - mej. K. Tanis2-0
C. Mieiop - K. Tanis0-2
Joh. Moerkerk - H. Tanis1-1
C. Tanis - J. ten Hove2-0
Schaken; afdeling 1:
M. Breen - A. Kastelein0-1
J. Grinwis - J. DijkstraVi-Vi
C. Wassenaar -
G. J. M. van Alebeek1-0
J. Soeteman - A. van Huizen.uitgest.
K. v.d Wende - E. Santifort V5 -
Afdeling 2:
J. W. J. Breve - L. Verhage1-0
M. J. J. van Doorn -
H. DolieslagerVi-Vi
N. A. L. van Doom -
Jac. SantifortVi-Vi
W. J. Tanis - P. J. Glerum1-0
Sociaal Comité wordt duidelijk gemaakt
dat de EG een groeiende bevolking nodig
heeft.
En dat niet alleen omdat kinderen vanaf
de dag dat ze geboren worden consu
menten zijn, maar ook omdat een beroeps
bevolking met een relatief hoge proportie
aan jonge mensen strijdvaardiger en be-
wegelijker is en een grotere vernieuwings
drang heeft.
f:
VERENIGING VAN AMATEURARCHEOLOGEN VOORGOEREE OVERFLAKKEE
