M©bil.
Hirosjima
- een teken
V
isser
„Pool-over^^ dekt Stellendams zwembadwater
's avonds warmpjes toe
AUTO PESCH
Middelharnis: Transportbedrijf Peeman bouwt
ook voor derden loods voor mechanische koeling
/Jf^l-^'^
(auto) artikelen
Garage Knöps b.v.
Extra kerkdiensten
Ger. Gemeenten
fnubredftse
rlomeetiemavi
Citroen - Hesselink
Ramoco b.v.
Goeree-Overflakkee
EBO Vastgoed bv
Garage Knöps BV
Totaal
autorijden
58e Jaargang
No. 5419
Verschijnt tweemaal per week: dinsdag- en vrijdagavond
ABONNEMENTSPRIJS 11,50 PER KWARTAAL
ADVERTENTIEPRIJS 33 cent per mm.
Bij contract speciaal tarief
Dubbel voordeel bij
Behalve
voordelige brandstof
biedt Mobil óók
laag geprijsde
op de M.C.-zegels die
u gratis ontvangt.
Doe als honderden anderen,
maak er gebruik van bij:
Langeweg 113 - Tel. 2222
MIDDELHARNIS
Bejaarde fietser (82)
bij ongeluk omgekomen
Tel. 01870-5141
DIERENBESCHERMING
Grote artikelen
kleine prijzen
„één voorbeeld''
Tel. 01870- 2222
Autobedrijf
A. J. van Rumpt
Vert.C. Bakker, tel. 01877-1589
Dirksland, 01877 - 1357
RENAULT-dealer
l C. Breen, 01878 - 2496
FORD - TOYOTA
Buitenboordmotoren
YAMAHA
PEUGEOT
TALBOT
Au
Kasta
Tel.
MIDI
tobedrijf
njelaan 41-43
01870 - 3094
3ELHARNIS
NEDERLANDSE PRIMEUR:
VRUDAG 9 AUGUSTUS 1985
POSTBUS 8 - 3240 AA MIDDELHARNIS
Redactie en administratie: Langeweg 13, Sommelsdijk
Tel. (01870) 2629. Na 5 uur (alleen voor redactie) tel. 01870 - 3392
Giro 167930 Bank: Rabo Middelhamis Rek. no. 3420.01.108
CHR. STREEKBLAD OP GEREFORMEERDE GRONDSLAG
VOOR DE ZUID-HOLLANDSE EN ZEEUWSE EILANDEN
Deze week wordt nagedacht, gedemon
streerd, geschreven en gesproken over de
bom. Daar is reden toe. De atoombom
men die op Hirosjima en Nagasaki vielen
fungeerden als een scharnier in de wereld
tijd. De tijd van conventionele oorlogen
was voorbij, die van atoomwapens inge
luid. En daarmee werd een volgende stap
op de weg van vemietigingsmogelijkheden
gezet. Niet alleen konden ongelooflijk
veel mensen worden gedood, kon enorm
veel worden vernietigd, maar tevens kon
den generaties na de bom beïnvloed wor
den. Erfelijkheidsfaktoren konden door de
straling veranderd worden. En dat is alle
maal gebeurd ook. Wij weten nu veel
meer. Wij staan aan de vooravond van
weer nieuwere ontwikkelingen: elektroni
sche en andere systemen die vanuit de
Tiinit^ over ons wnksii ..i '^r^^i'^'^ti) vai»
raketten met meerdere koppen, van laag
vliegende, uiterst nauwkeurige kruisraket
ten, van
De atoombom was geen breuk in de lijn
van geweld. Zo moet het woord scharnier
niet worden gelezen. Er kwam een di
mensie, misschien wel meer dan een bij.
We noemden het stralingsgevaar al. Ver
der moet de schrikwekkende allesvemie-
tigende kracht genoemd worden. In de
voortdurende bewapeningswedloop kan
zelfs gesproken worden over afschrik
wekkende kracht. Maar een breuk in de
lijn van geweld, nee dat was hij niet.
Steeds is de mensheid bij tijden gespitst op
de vernietiging van de ander, voerde zij
oorlog. Vanaf het begin!
Nee, niet vanaf het begin, want het begin
was goed, het kwam volmaakt uit Gods
handen voort. Oorlog is gevolg van de
zonde, de afval van de mens. Wie als God
wil zijn, duldt geen goden naast zich.
Alleen dat is in het leven van één mens
makkelijker aan te wijzen dan een botsing
op wereldniveau waar miljoenen bij zijn
betrokken. Toch zonde van de mens.
Wie Führer is, zet de goden en mensen
naar de hand, speelt met mensen, beschikt
over leven en dood. Daar waar de keizer
goddelijk is, kan zijn afstraling gebruikt
worden om een volk in doodsverachting te
doen vechten. Dan zijn wapens slechts
hulpmiddelen en om je doel te bereiken
perfectioneer je ze. Van knots naar mes,
zwaard, speer, pijl, slinger, kogels, bom
men. Een eindeloze reeks, een treurige
reeks. We weten van bombardementen
die steden verwoestten en toen op 6 augus
tus 1945 overtrof die ene bom alles.
De geschiedenis is bekend. Al jaren werd
in het diepste geheim gewerkt aan
het zogenaamde Manhattan projekt. Ge
leerden uit de hele wereld waren bijeen
gebracht. Onder hen ook duitse; gevluchte
joden. Men wist waar men in Duitsland
mee bezig was. In feite heeft het nog vrij
langh geduurd voordat het projekt werd
gestart. Men heeft toen onder enorme
druk gewerkt. Mogen wij veertig jaar
later het verwijt doen, dat men de
ethische gevolgen niet (genoeg) meege
wogen had? Het was oorlog! Het projekt
was nog niet gereed toe Hitler-Duitslans
capituleerde. Op 16 juli 1945 werd de
definitieve eindproef gedaan; die slaagde.
Toen was de bom een feit en moesten
fwlitieke leiders verder beslissen. Zo gaat
dat steeds en het is nu de vraag of die
daarvoor genoeg terzakekundig zijn, of de
druk om het resultaat te verwezenlijken
niet ondraaglijk wordt en zoveel meer.
Weer vragen we: is het eerlijk om de
problematiek van nu terug te kaatsen naar
toen? Al was het dan geen oorlog meer in
Europa, in Azië was Japan nog niet
verslagen. De bevolking was dan wellicht
murw, de militairen waren het niet. In de
junimaand hadden de Amerikanen dat
nog ervaren bij de verovering van het
eiland Okinawa. Drie maanden lang had
men om dit eiland gevochten. 450.000
man grondtroepen waren nodig om
100.000 Japanners te bevechten, waar
van er 90.000 sneuvelden.
De Geallieerden waren vastbesloten ook
Japan zelf eveneens eilanden te
veroveren. Gezien de voorgeschiedenis
verwachtten zij daarbij nog grote verlie
zen. Het getal 750.000 wordt meermalen
genoemd. En dat in een tijd dat Engeland
vrijwel uitgeput was. De contouren van de
Russische expansie gingen zich afteke
nen. Winston Churchill rekende nog op 1
a l'/i jaar oorlog, een oorlog waaraan
Rusland naar afspraak zou deelnemen,
maar waarna dit land ook zijn eisen zou
hebben. Die les leerde men op dat moment
in Europa.
Tijdens de topontmoeting van de rege
ringsleiders van Amerika, Engeland en
Rusland in Berlijn (juli '45) kwam het
nieuws van de proef binnen. Buiten Rus
land om werd doorgezet, het wapen zou
ook tegen Japan ingezet worden. Eerst
werd nog een ultimatum gesteld, het werd
verworpen. Toen werden 12 steden met
bombardementen bedreigd en toen de
bom.
Deze week herdenken wij dit alles. We
verwijten of rechtvaardigen het gebruik.
De wereldpolitiek maakt er zich meester
van om stopzetting van proeven te propa
geren. De mensheid ziet gespannen toen,
is het niet omdat zij bang is?
Hirosjima, het houdt je bezig. Niet in het
minst om twee zaken, die indruk maakten.
Hoe ontzagwekkend het effect van de bom
ook was, de meeste indruk maakt het
beeld van de schaduw" van een mens in
steen, die mens is daar ter plaatse ver
smolten. Het tweede is een bericht dat
deze week binnenkwam. Een van de be
manningsleden van het vliegtuig dat de
bom afwierp pleegde zelfmoord. Nu, na
veertig jaren kon hij de psychische druk
niet meer aan.
Dat is de mens. Cultuurdrager, maar die
die cultuur niet alleen gebruikt, maar ook
misbruikt. In staat om volkeren te ver
woesten om een man, een vrouw, een kind
te beroven van zijn of haar identiteit het
wordt een schaduw in het steen of een
psychisch wrak.
Dat is de mens. Beelddrager. Maar dat
wil hij niet weten. Beelddrager Gods.
Achter alïeo v« at hierboven staat schuilt de
problematiek van de kernbewapening.
Daarin is het geen schande geen pasklare
antwoorden te hebben. Het is wel een
schande als we niet-gefundeerde antwoor
den, schreeuwerige leuzen hebben. Het is
wel een schande als we deze wereldwijde
nood dat is het verengen tot arm
zalige partijpolitiek omdat het de kiezers
aanspreekt. Het zou echter onherstelbaar
zijn als het ons niet uitdreef tot de levende
God en Zijn gerechtigheid. Daarmee zijn
alle praktische zaken natuurlijk niet zo
maar ineens opgelost, daardoor is bezin
ning met perspektief voor de toekomst
mogelijk.
Hirosjima een teken terug.
MIDDELHARNIS
Woensdagmorgen is de 82-jarige heer
Lauris van Groningen uit Middelharnis,
toen hij per fiets de kruising Doetinchem-
sestraat-Rottenburgseweg over stak door
een naderende auto geschept. De verwon
dingen van dhr van Groningen, aan hoofd
en een been, leken aanvankelijk niet
zorgwekkend, maar hij zou kort na aan
komst in het ziekenhuis aan de opgelopen
verwondingen bezwijken.
Het slachtoffer heeft kennelijk de nade
rende auto niet opgemerkt omdat die
waarschijnlijk schuil ging achter een auto
die daarvóór reed en (komend uit de
richting Stad) de Doetinchemsestraat in
sloeg. De tweede wagen, een Opel Kadett
waarmee monteur M. A. v.d. Ven uit Den
Bommel een proefritje maakte, reed recht
door en schepte dhr van Groningen die
inmiddels aan de oversteek was begon
nen.
OUDDORP-dinsdagavond 7.30 uur ds.
R. Boogaard, Leiden
STAD aan 't HARINGVLIET - dins
dagavond 7.30 uur ds. Th. van Stuy-
venberg, Terwolde de Vecht.
Plm. 3 weken geleden werd op de Dui-
venwaardsedijk een grijs gecyperde poes
zwaar gewond aangetroffen. De poes,
ongeveer 1 jaar oud, werd door dierenarts
Vink behandeld en verblijft daar nog
steeds, terwijl zij weer geheel de oude is.
Inl. bij genoemde dierenarts, Achterweg
26, Sommelsdijk, tel. 01870-2897.
3 JAAR
volledige GARANTIE
vooraBe xdterheul!
VINGERLING 3-MIDDELHARNIS-TEL 01870-2518
Voor topkvualitei!, goede service en voordelige pri/zen-
f OTO - FILM REPORTAGE VIDEO - COMPUTER
jj_-,L.yj#]i.<»^'
c=s £113 cin fL3 Q yi^diiaaiu^^ü^
C3 CS C^
C3 C3 C3
Weststfsat 35 Molenvveg 4 Onddorp Telefoon 01878 1612 en 2120
Fihaal Renesse - Prinnhop - Hagezoom 172 Telefoon 01116-2400
stad aan 't Haringvliet
Tel. 01871 - 1553
^^■>^'^•^■>^'^*l^'^>^■^^■•^4■>^'^'^■'^'^■'^>^'^>^.•n^'^'^.
voor
z
Verkoop -I- Service 01871 - 1662
Verkoop na 17.00 uur:
Nieuw en Occasions
Reparatie alle merken
Die raadsleden van de gemeente Goedereede die dinsdagavond in (aan de
rand van!) het verwarmd openlucht-zwembad te Stellendam de ingebruik
name van het pool-over afdeksysteem bijwoonden hadden alle bewondering
voor het systeem, zoals dat in Nederland voor het eerst wordt toegepast, maar
een méér opwekkende gedachte was nog die aan de berekende besparing van
33.000 m^ aardgas of 22.440,- per zwemseizoen en dat is meegenomen...!
Dat vond de raad ook toen met het
voorstel tot verstrekking van een krediet
van ruim 166.000- werd ingestemd.
Geen geringe aderlating, waarop overi
gens wel een subsidie van 25% wordt
verkregen van de NEOM (Ned. Energie
de 's lands eerste Gemeente is die tot het
aanbrengen van deze energiebesparende
maatregel heeft besloten; de subsidie
wordt dan ook als een „demonstratie
subsidie" aangemerkt.
In zijn speech waarmee hij dinsdagavond
de ingebruikname omlijstte sprak burg.
van Velzen zijn waardering voor de geste
van de NEOM uit waarbij hij het spijtig
vond dat het Rijk tot dusver de aanzien
lijke besparing op aardgas niet met een
subsidie heeft willen honoreren, maar van
Goerees' zijde wordt alsnog geprobeerd
een Rijkssubsidie los te krijgen omdat dan
te sneller de terugverdien-termijn zal zijn
bereikt. Geschat mag worden dat de pool-
over zich na zes jaar gebruik terug gaat
verdienen en de gemeente vervolgens
„groot voordeel" gaat geven.
„U zult in het verleden wel eens heb
ben gezien hoe het verwarmde water 's
morgens lag te dampen, maar dat bete
kende dat we bezig waren, ten koste van
veel energie, de omgeving warm te sto
ken", verklaarde burg. van Velzen, blU
dat die energieverspilling voortaan tot
het verleden behoort.
De gemeente Goedereede is - zo voerde
dhr. van Velzen aan - al enige jaren bezig
met het aanbrengen van energiebesparen
de voorzieningen, waarvan de meesten
zich aan het oog onttrekken, zoals spouw
muurisolatie, vloer- en dakisolatie, terwijl
de pool-over wel duidelijk zichtbaar is.
Die werd geprefereerd boven andere voor
zieningen omdat die - aan de rand van het
bad - obstakels nodig zouden maken, wat
bij de pool-over niet het geval is. Die heeft
zelfs overdag een plezierige nevenfunctie
als zachte bodembedekker!
Raadsleden en andere belangstellenden
kijken toe hoe de pool-over
het water gaat bedekken.
Pooltechnics b.v., de leverancier van de
pool-over verklaart de werking ervan als
met het duikboot-principe. De pool-over
bestaat uit holle PVC doosprofielen die in
de lengterichting aan elkaar worden ge
klikt. Met water gevuld zakken de pro
fielen naar de bodem van het bad en
wanneer het water eruit wordt gejjompt
komt deze kunststoffen bodem omhoog
om aan de opppervlakte als isolerende
holle laag te ftingeren, beloopbaar, nau
welijks gevoelig voor vandalisme of be
schadigingen, om het water (950 m') te
verwarmen werd tot dusver 66.000 m^
aardgas per seizoen gebruikt welk ver
bruik nu tot de helft moet kuimen worden
teruggebracht.
MIDDELHARNIS
- Wü'ziging ophaalzaterdag -
De oud papier aktie van de hervormde
gemeente van Middelhamis maakt U er
op attent dat hun vaste ophaalzaterdag
voor één keer wordt verzet van de tweede
naar de derde zaterdag van de maand.
Voor augustus hopen ze dus bij U langs te
komen d.v. zaterdag 17 augustus.
Op het Industrieterrein Oostplaat,
direkt achter zijn nieuwe vestiging,
bout transportbedrijf Peeman een
forse loods voor mechanische koe
ling, 800 m^ oppervlakte met een
capaciteit van 1500 ton. De loods zal
voornamelyk gebruikt worden voor
het bewaren van witlofwortelen op
een temperatuur van één graad onder
nul. Witloftelers zullen van deze op
slagmogelijkheid gebruik kunnen
maken.
Dhr A. H. J. M. Kerstens, directeur van de
Coöperatieve Groente- en Fruitveiling Zuid
Holland Zuid w.a. te Barendrecht, vond de
bouw ene het beschikbaar komen van zo'n
gekoelde bewaarruimte voor de flakkeese
witlofteiers dermate belangrijk dat hij graag
bereid gevonden werd het hoogste punt in de
bouw te markeren door met de bouwkraan
van aannemingsbedrijf C. Boeter Zn. het
laatste bint omhoog te hijsen en op z'n plaats
te leggen.
Fa. Peeman heeft m.b.t. de voorgenomen
verhuur van gekoelde ruimte al meerder
contracten afgesloten. Er behoeft niet alleen
aan de bewaring van witlofwortelen te wor
den gedacht, ook andere produkten, zoals
zuidvruchten, kunnen er worden opgesla
gen. De ruimte is in een drietal separate
ruimten met verschillende temperaturen on
der te verdelen. Met de bouw van de loods
komt fa Peeman tegemoet aan een grote
wens van de telersvereniging Flakkee voor
welke fa Peeman het transport van land- en
tuinbou wprodukten naar de veiling verzorgt.
De bouw wordt gepleegd door aannemings
bedrijf Boeter, terwijl de ventilatie en koe
ling wordt verzorgd door I. C. v.d. Sluijs te
Nieuwe Tonge.
De laatste gording voorzien van wapperende vlaggen, wordt omhoog gehesen.