EIÜVilDEfl-IHEm/A
Het gaat wat beter
met het Nederlandse hart
Nederlandse Mell(pakken-race te water
Overdenking
uit de
Heilige Schrift
Inkomens veehouderij niet verbeterd,
akkerbouw veel lager
Minder hartziekten - minder operaties
EVO-vervoervoorlichting
voor ondernemers
in landbouw en tuinbouw
23 juli op Flevohof:
Is dat uw enige troost
Orgelconcert Grote Kerk
te Middelharnis
Landbouw-Economisch bericht 1985:
3e Blad
VRUDAG 5 JULI 1985
No. 5409
Van alle duizend overlijdensgevallen in
Nederland zijn er gemiddeld nog altijd
125 te wijten aan hart- en vaatziekten.
Een fors aantal. Maar het is aanzienlijk
minder dan vijftien jaar geleden toen hart-
aandoeningen volksziekte nummer 1 le
ken te gaan worden en de kans op een
fatale storing in de centrale motor van ons
lichaam dreigender was dan het risico van
een verkeersongeluk. „De mensen leren
verstandiger leven", meent de cardioloog
dr. W. Stiggelbout, sinds 1984 medisch
directeur van de Nederlandse Hartstich
ting. „Als we op de goede weg doorgaan
met het aanpassen van onze levens-wijze
dan zullen over 25 jaar nog slechts 75 op
de 1.000 sterfgevallen toegeschreven
moeten worden aan hart of bloedvaten",
kon hij dit voorjaar een wetenschappelijk
congres voorrekenen, dat was georgani
seerd door het ministerie van Welzijn,
Volksgezondheid en Cultuur.
De voorganger van datzelfde departe
ment, dat toen nog simpelweg Ministerie
van Volksgezondheid heette, gaf al weer
23 jaar geleden bij monde van de secre
taris-generaal prof. dr. P. Muntendam de
aanzet tot de oprichting van de Neder
landse Hartstichting. Soortgelijke organi
saties bestonden toen al voor de bestrij
ding van andere ziekten, zoals tubercu
lose, kanker en reuma.
En ook Muntendam had goed in de gaten
dat dergelijke instellingen, die steunen op
het particulier initiatief, veel alerter en
met meer resultaten kunnen werken dan
het logge overheidsapparaat. Bijna een
kwart eeuw bestaat de Hartstichting nu.
Dat vrijwel elke Nederlander inmiddels
weet wat cholesterol (mis)doet, dat be
weging geen kwaad kan, roken daar
entegen wel, en hoge bloeddruk echt in de
gaten moet worden gehouden, is zeker te
danken aan het voorUchtende werk van de
stichting in een periode dat de overheid
zelf daar nog niet het flauwste benul van
had. Nu ambtelijke instanties de voor-
hchting als instrument hebben ontdekt
(zure regen, belastingtelefoon) valt te
meer de nadruk op een ander werkterrein
van de Hartstichting: het bevorderen van
wetenschappelijk onderzoek. Daar gaat
bijna de helft van het jaarinkomen (on
geveer twintig miljoen) naar toe.
Dat inkomen wordt overigens geheel
opgebracht door particulieren. Middels
schenkingen, akties, loterijen (ook uit Lot
to en Algemene Loterij Nederland) en
legaten. De staat geeft niet meer dan een
symbolische subsidie. Hoewel de over
heid op den duur aardig profiteert. In 198 5
zullen volgens medisch directeur dr. Stig
gelbout in Nederland nog zeker tien
duizend tienduizend hartoperaties moe
ten worden verricht. Over een paar jaar
zal dat echter gedaald zijn tot achtdui
zend, in het meest gunstige geval zelfs tot
zesduizend. En dat scheelt de staat toch
heel wat bij de uitgaven voor de volks
gezondheid.
Dr. Stiggelhout, die studeerde in Neder
land en Engeland, huisarts was in Aus
tralië, tropenarts in Nieuw-Guinea en
cardioloog in Apeldoorn, ziet ook als
groot voordeel van zijn instituut dat het
niet alleen snel maar ook onafhankelijk
kan reageren op ontwikkelingen. Ten
slotte is de Hartstichting geen patiënten
vereniging, noch een belangenvereniging
van hartchirurgen. Wat belangen betreft
meent hij zelfs: „ons doel is eigenlijk zo
snel mogelijk overbodig te maken". Zo
ver is het nog niet. Want al leert de
Nederlander langzamerhand best wat ge
zond is voor zijn rikketik, ideaal is de
situatie nog lang niet. „Zolang we kerst-
boter blijven gebruiken en weten dat ook
onze kinderen zullen roken, zullen we
nieuwe gevallen van hartziekten moeten
registreren". Wel dalen de getallen. Op
het recente wetenschappelijke congres
werd als verwachting uitgesproken dat in
het meest gunstige geval in het jaar 2010
zestienduizend nieuwe patiënten zullen
worden ingeschreven. Gaan we wat min
der verstandig leven, dan zullen dat er
zesenveertigduizend zijn.
Nog eens de vijf belangrijkste risicofac
toren op een rijtje:
- Cholesterol. Het menselijk lichaam
kan niet zonder. Maar te veel is een
bedreiging voor hart en bloedvaten.
Remedie: minder eten en vooral minder
boter, margarine, volle melk en vet
vlees. Bij de maaltijden bruin brood,
aardappelen, peulvruchten, groenten en
fruit. Onverzadigd vet gebruiken, ofte
wel mais- en zonnebloemolie en marga
rines met 40 tot 60% linolzuur.
- Hoge bloeddruk. Pas sinds eenjaar of
vijftien letten (huis)artsen wat meer op
de bloeddruk. Nog altijd hebben zo'n
vierhonderdduizend mensen in Neder
land een te hoge bloeddruk. De arts
weet wat gedaan moet worden als het
eenmaal zo ver is. Maar minder zout
gebruiken, regelmatig bewegen en voor
komen van overgewicht helpen de
bloeddruk normaal houden.
- Spanningen. Stress is nooit goed voor
het lichaam, zeker niet voor het hart. Er
zijn eigenlijk ook geen medicijnen voor.
Praten helpt vaak.
BLOEMEN BESTELLEN
Bloemenhuis Korteweg
bellen
Op 23 juH 1985 houdt de EVO, Alge
mene Verladers- en Eigen Vervoer Or
ganisatie, een voorlichtingsdag voor kwe
kers en handelaren van aardappelen,
groente en fruit bij Veiling Sint Annaland
e.o. te Sint Annaland.
Van 10.00 uur tot 15.00 uur kunnen
ondernemers daar terecht voor praktische
vervoerzaken.
Een vervoerdeskundige van het EVO-
regiokantoor in Goes adviseert op de
veiling over alle wettelijke dokumenten
voor het eigen vervoer met bestel-, vracht
en aanhangwagens.
Ook kan worden nagegaan of het bedrijf
in aanmerking komt voor ontheffing van
bijvoorbeeld het Rijtijdenbesluit (tacho
graaf).
Verder kan de ondernemer er terecht
voor adviezen over de aanschaf van de
bedrijfsauto en de daarmee verbandhou
dende exploitatiekosten. Een ander ak-
tueel onderwerp is de export. Voor de
Nederlandse exporteurs en importeurs
zijn de EVO-landencirculaires en de cir
culaire „Teruggaaf buitenlandse BTW"
beschikbaar. Daarin staan alle gegevens
die van belang zijn bij de uitvoering van
transporten per vrachtauto naar het bui
tenland.
SINT ANNALAND
Aardappelveiling van dinsdag 2 juli
1985 Doré middel 0,30 - 0,74.
Doré bonken 0,30. Doré drielingen
ƒ0,41 -ƒ0,45. Doré krielƒ 1,23 - 1,36.
Première middelƒ 0,35-ƒ0,47. Première
bonkenƒ 0,56. Première drielingenƒ 0,38
- 0,43. Première kriel 1,16 - 1,25.
Gloria middel 0,33 - 0,45. Gloria
drielingen 0,28 - 0,35. Gloria kriel
1,22. Aardappelprijs per kilogram.
Aanvoer: honderd en twee en zestig ton.
- Rust roest. Gelukkig is de laatste jaren
het trimmen en joggen behoorlijk popu
lair geworden. Hele modetrends zijn
daarop gebaseerd. Wie veel beweegt
rookt en drinkt ook minder.
- Gewicht Voorkom overgewicht.
Meestal leidt dat niet rechtstreeks tot
een hartaanval. Wel de dingen die er
zoal bij kunnen gaan horen: hoog cho
lesterolgehalte, te hoge bloeddruk, wei
nig beweging.
Een aardig gezegde deed de ronde tijdens
het wetenschappelijke congres: Wie zorgt
voor de toekomst van zijn hart heeft hart
voor de toekomst.
Eerste melkpakken-race van Europa op de vijvers van Flevohof.
Op dinsdag 23 juli vindt op Flevohof voor het eerst in Europa een Melkpakken-race te water plaats. Een
evenement dat in Australië jaarlijks tienduizenden bezoekers trekt.
Bij het melkpak-racen w^ordt gebruik gemaakt van de opwaartse druk van dichtgeplakte lege melkpakken. Deze
melkpakken mogen alleen met lijm aan elkaar geplakt worden tot een vaartuig voor één persoon. De
deelnemers moeten hun vaartuig door middel van een peddel zo snel mogelijk over een parcours voortbewegen
dat op het water is uitgezet.
Deelname Op 23 juH is deelname uit het hele land mogelijk voor kinderen tot en met 15 jaar, die in
verschillende leeftijdsgroepen gaan strijden om het eerste officieuze Nederlandse Kampioenschap Melkpak-
racen te water. Volgend jaar moet het evenement uitgroeien tot officiële Nederlandse Kampioenschappen.
Iedereen die deelneemt heeft met zijn of haar vaartuig en één begeleider op 23 juli gratis toegang tot Flevohof.
Inschrijving Degenen die aan deze wedstrijd willen deelnemen moeten van tevoren een inschrijf
formulier aanvragen. Dat kan telefonisch onder nummer 03211 - 1514. Het formulier wordt dan gratis
toegestuurd. Op 23 juH moeten de deelnemers met hun vaartuig tussen U.OO en 12.00 uur op Flevohof
aanwezig zijn. De eerste wedstrijd begint om 13.30 uur.
NB. De lege dichtgeplakte melkpakken kunnen eventueel bij Flevohof gratis worden afgehaald.
Want niemand van ons leeft zich-
zelven en niemand sterft
zichzelven".
(Romeinen 147)
Ons leven gaat snel. De dagen vliegen
voorbij. Als we 's zaterdagsavonds terug
kijken, dan slaken we wel eens de ver
zuchting: Al weer een week voorbij. De
dagen rijgen zich aaneen tot een lange
reeks van jaren.
Van tijd tot tijd doet zich de vraag voor:
Waarvoor leef ik op deze aarde? Wat is de
zin, wat is het doel van mijn bestaan?
Die vraag kanje zomaar ineens overvallen
midden in je schooljaren.
Midden in de drukte van ons werk. Of als
een moeder van een druk gezin altijd maar
bezig is voor haar kinderen. Die vraag valt
meer dan eens als een steen op de maag als
we door ziekte ineens worden uitgeran
geerd.
De dagen glijden onder onze handen door.
We drdaven voort van de ene dag in de
andere dag zonder dat we de werkelijke
zin van ons leven hier op aarde hebben
ontdekt. Het Woord roept ons van tijd tot
tijd om stil te staan en achterom te zien.
Velen komen ooit aan die vraag toe. Ze
beseffen nauwelijks waarvoor ze leven.
Men neemt het' leven zoals het is in doffe
gelatenheid.
Het komt zelfs niet bij hen op, dat ons
bestaan een bepaald doel heeft.
Ik nodig u uit aan de hand van deze
overdenking om uzelf voor deze vraag te
stellen.
Paulus brengt in deze tekst alles tot de
kern terug. Niemand van ons leeft voor
zichzelf en niemand sterft voor zichzelf
Wat is het heerlijk, als we dat beamen
kunnen. We zijn niet meer van onszelf
Daar ligt het geheim van een christen.
Draai dat echter maar gerust om. Deze
boodschap wil er niet meer zo in. Het staat
haaks op het levensgevoel van deze tijd.
Vindt u het ten diepste niet veel begeer
lijker dan voor uzelf te leven?
Eigen heer en meester zijn?
Wat ons leven betreft geldt de leus. Je
moet opkomen voor jezelf.
Je moet jezelf verwerkelijken, je moet
jezelf kiezen. Dat komt in de praktijk
hierop neer. Zorg, dat je aan je trekken
komt.
Zelfs het sterven valt tegenwoordig onder
het recht van zelfbeschikking. Levens
einde ligt in de hand van de mens, die zelf
het uur van zijn dood bepaalt. Vrijheid en
zelfontplooiing staan hoog in het vaandel
geschreven. Maar in werkelijkheid geeft
de mens zich over aan de ergste vorm van
slavernij, die maar denkbaar is.
Deze levenshouding staat diametraal te
genover de boodschap, die Paulus ons laat
horen. Leven en sterven liggen niet in onze
eigen hand. Alles wordt gezien in de
verhouding tot Christus. In leven en in
sterven moeten we van Hem zijn. Hem
toebehoren.
Waarom stelt Paulus de twee uitersten
van het bestaan leven en sterven zo in
drukwekkend aan de orde? Een splinterige
kwestie dreigt de gemeente van Christus
te Rome in twee groepten te splitsen. De
zgn. sterken en de zwakken. De zwakken
eten onder geen beding vlees, dat uit het
slachthuis komt en houden zich strikt aan
bepaalde vastendagen uit het Jodendom.
De sterken eten alles en voelen zich
daaraan in hun geweten niet gebonden.
Men maakt elkaar over en weer verdacht.
Paulus vermaant de gelovigen. Ze mogen
zich niet als keurmeester opwerpen. Leg
die meeüat weg. Heel dat onheilig ge
kibbel schrompelt ineen bij de grote vra
gen van leven en dood. Paulus laat over
deze nietige dingen het licht van de eeuwig
heid vallen.
Alles staat of valt met de vraag. Wie
behoor ik toe? De gelovigen behoren zich
zelf niet meer toe. Ze zijn het eigendom
geworden van hun Meester. Christus
kreeg heerschappij over hen in Zijn grote
genade.
Kunt u dat bijvallen lezer(es)?
Trekt het omgekeerde ons niet veel meer
aan? Eigen heer en meester zijn. Ons
leven indelen naar eigen inzicht en ge
noegen.
Diep in ons hart denken we: Over mij heeft
niemand heerschappij.
Hoe vaak hoor je een jongen of meisje
zeggen: Ik mag toch mezelf zijn, ik wil
graag op mezelf zijn. Ik maat uit wat ik doe
of denk. Is er thuis iets naar de zin, dan
pakken ze al spoedig hun boeltje bij elkaar
en gaan op zichzelf wonen. Immers dan
kan je jezelf zijn?
Dacht u, dat dat echt waar was? We koes
teren slechts een hersenschim van onszelf.
We leven in een waan. We zijn niet meer
vrij. We zijn niet meer van onszelf. Want
we zijn met huid en haar uitgeleverd aan
de macht van de satan. Die maakt de
dienst uit, zolang we nog niet van Christus
zijn.
Van onszelf te zijn, weet u wat dat be
tekent? We denken vrij te zijn. In werke
lijkheid leiden we maar een slavenbe-
staan. Dat komt door onze bittere opstand
tegen God.
Hebt u dat ontdekt? Bent u in alle konkreet-
heid tegen uzelf aangelopen? Werd dat
voor u een onhoudbare toestand? Toen die
vraag vraag in ons leven ging spelen: Bij
Wie horen we eigenlijk? Waar ga ik naar
toe?
Wie dat ontdekt, moet belijden met smart,
dat we ons van de levende God hebben
losgescheurd. Dat we dus niet bij Hem
hoorden en dus een prooi zijn van het
verderf. Wie daarachter werd gebracht
door de overtuigende bediening van de
Heilige Geest, <5e gaat het zien en ver
staan.
Mijn leven is eigenlijk geen leven. Ik word
geleefd door andere machten. Ik heb me
zelf niet in de hand.
U zegt. Ja, dat is een onhoudbare toe
stand. Het kan niet lijden, dat u daar rustig
verder onder leeft. Wie immers voor zich
zelf leeft en sterft, die staat in leven en in
sterven alleen.
Op en voor mezelf leven. Denk niet, dat
dat zo simpel ligt. Want dat betekent
uiteindelijk voor eigen risico leven, voor
eigen rekening leven. Wie kan deze reke
ning voldoen? Onze schuld wordt dage
lijks groter. Er staat achter. Niemand
sterft voor zichzelf
Op zichzelf leven, dat willen de meesten
nog wel. Maar voor zichzelf sterven? Dat
is vreselijk. Want dat wil niet minder
zeggen dan helemaal alleen met jezelf
voor God verschijnen. Wie denkt. Zonder
de Heere kom ik het leven wel door, ik
knap het alleen wel op. Dan zal God bij
onze dood zeggen. Knap het nu ook zelf
op. Sterven zonder dat iemand zorg voor u
draagt. Sterven zonder dat Christus uw
levenslast als Borg overnam.
Wie levenslang dat risico durft te nemen,
komt er eeuwig bedrogen mee uit. Nooit
mogen we denken. Het leven neem ik voor
mezelf en bij het sterven neem ik God wel
er bij. Leven en sterven horen bij elkaar.
Ze worden hier in één adem genoemd. We
sterven zoals we geleefd hebben.
Wij horen in leven en in sterven Christus
onderdanig te zijn. Want daar is het Hem
om te doen. Niemand leeft voor zichzelf
en niemand sterft voor zichzelf. Hoe ko
men we dan los van onszelf?
Deze vraag vindt een antwoord in het ver
volg van onze tekst. Maar daarover graag
een volgende keer.
L. Kruijmer
Extra kerkdienst Ger. Gemeenten
OUDE TONGE - dinsdagavond 7.30
uur ds. E. Venema, Middelburg-C.
HYPOTHEEK NODIG?
makelaar tamboer bellen
voor gratis computerberekening
CD 01870-3477
In de Bach-serie van de Stichting Kerk-
concerten Goeree-Overflakkee speelt
Piet Westhoeve op D.V. VRIJDAG 12
JULI A.S. een orgelconcert in de Ned.
Herv. Kerk te Middelharnis. De aanvang
van dit concert is i.v.m. deze BRADERIE-
DAG om 20.30 uur.
In deze concertserie, waarin het orgel-
oeuvre van Johann Sebastian Bach (1685
-1750) centraal staat, worden vrijwel alle
belangrijke werken van deze grote compo
nist gespeeld.
Piet Westhoeve sluit zich daarbij aan
met o.a. acht koralen van de „Achtzehn
Chorale von verschiedener Art", welke
een belangrijk deel van zijn programma
vullen. Deze „achtzehn" zijn een verza
meling koraalbewerkingen uit verschil
lende perioden van Bach's leven, door de
componist niet alleen bijeengevoegd,
maar soms ook gerevideerd. Op het laatst
van zijn leven maakte Bach deze koralen
voor uitgave gereed (1747 - 1749). Ach
tereenvolgens zijn te beluisteren: „Herr
Jesu Christ, dich zu uns wend"', een
prachtig trio, waarin de eerste koraal-
regel thematisch uitgewerkt wordt, waar
na de melodie in het pedaal volgt; „An
Wasserflüssen Babyion", een rustige be
werking met de sterk versierde cantus
firmus in de tenor; „Allein Gott in der
Höh sei Ehr", één van de vele bewer
kingen die Bach van dit „Duitse Gloria"
schreef. Deze bewerking is één van de
mooiste, een trio en zeer melodieus van
karakter; „Wenn wir in höchsten Noten
sein"drie bewerkingen over „Nun komm
der Heiden Heiland", a) met versierde
cantus firmus; b) een trio, en c) „in Or-
gano Pleno", een jubelende bewerking
met de melodie in het pedaal; „Von Gott
will ich nicht lassen", een rustig koraal in
de mooie f-moU toonsoort.
De koralen worden halfweg onderbroken
door de Triosonate VI en worden geflan
keerd door de F antasia in G en de Toccata
en Fuga in F, één van de langste en meest
grootste orgelwerken van Bach.
Piet Westhoeve studeerde in Rotterdam
aan het Conservatorium de hoofdvakken
orgel, piano en kerkmuziek bij resp. Arie
J. Keijzer, Frans van Hoek en Barend
Schuurman. Sinds 1978 is hij organist bij
het Rotterdams Philharmonisch Orkest.
Hij is cantor-organist van de Gerefor
meerde Kerk te Ouddorp en van de Ned.
Herv. Kerk te Nieuw-Helvoet Hellevoet-
sluis).
Het concert begint dus om 20.30 uur,
kerk open 20.00 uur. Toegang, incl. pro
gramma 5,(C.J.P. houders, scho
lieren en 65+3,
De inkomens in de akkerbouw
waren in 1984/1985 in doorsnee
veel lager dan in het topjaar 1983/
1984. In de melkveehouderij bleven
de inkomens vrijwel op hetzelfde
peil, terwijl er in de varkenshou
derij een verbetering optrad. Ook in
de glastuinbouw zijn de inkomens
in 1984 gestegen. Dit meldt het
Landbouw-Economisch Instituut
in zijn jaarlijkse overzicht van de
economische ontwikkelingen in de
land- en tuinbouw, het Landbouw-
Economisch Bericht. („Landbouw-
Economisch Bericht 1985". Bestel
len door overschryving van 34,25
op gironr. 412235 tn.v. Landbouw-
Economisch Instituut, Den Haag,
onder vermelding van: „PR 1-85").
Opbrengstwaarde akkerbouw
en veehouderij gedaald
De totale opbrengstwaarde van akker
bouw en veehouderij is in 1984/1985
voor het eerst sinds tien jaar gedaald. De
geproduceerde hoeveelheid ging weUs-
waar met 4% omhoog, maar de prijzen
waren gemiddeld 7% lager. Vooral in de
akkerbouw deed zich een sterk produktie-
herstel voor ten opzichte van 1983/84.
Dit ging echter gepaard met veel lagere
prijzen. In de rundveehouderij nam de
melkproduktie af als gevolg van de quo
tering en zijn de prijzen iets gedaald.
Alleen in de varkenshouderij en in de
kuikemnesterij gingen zowel de produktie
als de prijzen omhoog.
Tegenover de kleinere produktiewaarde
stond een daling van het totale bedrag dat
voor produktiemiddelen werd betaald.
Vooral de lagere prijzen van het vee
voeder, waarvan ook iets minder werd
gebruikt, leverden hieraan een bijdrage.
Het gevolg van deze ontwikkelingen was
dat de toegevoegde waarde (het sector-
inkomen) van akkerbouw en veehouderij
samen met ongeveer 4% omlaag ging. De
verhouding tussen beloning en belonings
aanspraken is daardoor iets verder ver
slechterd tot ongeveer 70%.
De opbrengstwaarde van de glastuin
bouw is in 1984 met ongeveer 9% ge
stegen, zowel door een grotere produktie
als door hogere prijzen. Hoewel het be
drag aan aangekochte produktiemiddelen
vooral door de hogere gasprijzen met bijna
10% omhoog ging, is het sectorinkomen
niet 6 a 7% toegenomen. Ook de verhou
ding tussen beloning en beloningsaan
spraken is verder verbeterd tot iets be
neden 90%.
Inkomen glastuinbouw hoger
Het gemiddelde ondememersinkomen
van alle landbouwbedrijven (excl. tuin
bouw) in 1984/85 wordt geraamd op on
geveer 35 duizend gulden, zo'n 10 dui
zend gulden minder dan in 1983/84. Op
de akkerbouwbedrijven is het ondeme
mersinkomen gemiddeld meer dan gehal
veerd; alleen in de Veenkoloniën ging het
beter. Op de melkveebedrijven is het vrij
wel gelijk gebleven en op de bedrijven met
intensieve veehouderij deed zich een forse
stijging voor.
Het gemiddelde ondememersinkomen
van de glastuinbouwbedrijven in 1984 is
geraamd op 58 duizend gulden, ruim 20%
hoger dan in het voorgaande jaar. Deze
stijging moet vooral worden toegeschre
ven aan de sterke verbetering op de glas
groente- en de potplantenbedrijven.
Op de snijbloemenbedrijven was de stij
ging beperkt. Op de champignonbedrijven
werden in 1984 veel hogere inkomens
behaald dan in 1983, maar op de fniitteelt-
bedrijven deed zich een aanzienlijke da-
hng voor.
De bijdrage van de agrarische
sector aan de Ned. economie
In 1980 bedroeg het aandeel van alle met
de voortbrenging, verwerking en afzet van
agrarische produktie en voedingsmidde
len (inclusief geïmporteerde grondstoffen)
samenhangende activiteiten in het Neder
landse nationaal inkomen raim 10% en in
de totale werkgelegenheid circa 13% (zo'n
600.000 personen). Ongeveerde helft van
deze aandelen komt voor rekening van de
land- en tuinbouw als zodanig. Sinds
1960 is de relatieve betekenis van de
agrarische sector en de voedingsmiddelen
industrie ongeveer gehalveerd. Deze sec
toren zijn daarbij voortdurend sterker af
hankelijk geworden van de afzet in het
buitenland.
In- en uitvoer
van agrarische produkten
De invoerwaarde van agrarische pro
dukten en voedingsmiddelen was in 1984
ongeveer 16% hoger dan in 1983, vooral
als gevolg van hogere prijzen. De uitvoer
is met 14% toegenomen. Onder andere de
export van rund- en kalfsvlees, varkens
vlees en tuinbouwprodukten is sterk ge
stegen, terwijl bijvoorbeeld de zuivel-
export nauwelijks is uitgebreid. Het agra
risch handelssaldo is verder toegenomen,
namelijk van 14 tot 15 miljard gulden.
Aantal bedrijven
vrijwel gelijkgebleven
Bij de meitelling van 1984 was het aantal
bedrijven in de Nederlandse land- en
tuinbouw slechts een half procent kleiner
dan een jaar tevoren. Het aantal arbeids
krachten was zelfs iets gestegen, vooral
doordat er meer meewerkende kinderen
op de bedrijven aanwezig bleken. Ook het
aantal potentiële bedrijfsopvolgers is de
laatste jaren toegenomen. Hetzelfde geldt
voor het geregistreerde areaal cultuur
grond, dat sinds 1982 met ongeveer 11
duizend hectare is uitgebreid.
LEI
dan
Zandpad 68, Middelharnis
Telefoon 01870 - 2328
