Predikbeurten
Dhr. G. W. J. Poortvliet
nieuwe wethouder Oostflal(l(ee
NIEUWE BOEKEN
Onderzoek naar visziekten in kustwateren
Oud papieraktie
Dirksland
Zang- en orgelavond
in de Grote Kerk
te Maassluis
Moederdag Taart
De Open Deur
Eilanden-nieuws
in Middelharnis
Interkerkelijke
Herdenkingssamenkomst
IVlin.Smit-Kroes opent
ZWN bedrijfscomplex
IVIorgen, zaterdag, grote
rommelmarl(tinlVliddelharnis
Bladz. 2
„EILANDEN-NIEUWS'
VRIJDAG 10 MEI 1985
In de Nederlandse kustwateren is
in de afgelopen twee jaar onderzoek
gedaan naar het voorkomen van
visziekten. Doel was na te gaan in
hoeverre er sprake kan zijn van een
verband tussen visziekten en de ver
vuiling van het zeewater. Het on
derzoek dat door Rykswaterstaat
in 1983 werd opgedragen aan het
Rijksinstituut voor Visserij-onder
zoek (RIVO) is uitgevoerd door de
bioloog drs. D. Vethaak.
Bij het onderzoek is gebruik gemaakt van
de vissoorten bot, schar en schol. Deze
vissen zijn op verschillende vervuilde
plaatsen in en buiten het Nederlandse
kustwater bemonsterd. De bemonsterin
gen zijn uitgevoerd in de perioden najaar
1983, voorjaar 1984 en najaar 1984.
Onderzocht zijn skeletafwijkingen, tu
moren inclusaief lymphocystis (wratziek-
te) en papillomenaandoeningen, vinrot,
zweren en aandoeningen aan inwendige
organen.
In totaal zijn 15.694 vissen (8996 bot
ten, 2998 scharren en 3700 schollen) bij
het onderzoek betrokken, waarvan 1668
(10,6 procent) zichtbare in- of uitwendige
aandoeningen vertoonden.
Van de drie onderzochte vissoorten blijkt
bot langs de hollandse kust het meest
opvallend in- en uitwendige aandoeningen
te vertonen (respectievelijk inwendig tot
7,8 procenten uitwendig tot28,6 procent).
De belangrijkste uitwendige aandoenin
gen bij deze vissoort zijn: lymphosystis
(tot 23,3 procent), zweren (tot 5,8 pro
cent) en vinrot (tot 1,4 procent), terwijl
van de inwendige organen met name tu
moren (tot 0,6 procent) en bepaalde lever
afwijkingen (tot 1,1 procent) opvallen.
Schar en schol zijn uitwendig aanmerke
lijk minder besmet (respectievelijk tot 7,4
procent en 1,6 procent).
De uitwendige aandoeningen bij schar en
schol betreffen voornamelijk de eencellige
parasiet glugea-stephanie (respectievelijk
16,2 procent en 2,6 procent).
Er kan bij schar en schol geen verband
tussen de ziekten en de bemonsterings-
plaats worden vastgesteld.
De resultaten van het inventariserend
onderzoekinde periode 1983-1985 geven
aan, dat de mate van voorkomen van
bovengenoemde in- en uitwendige aan
doeningen bij botten langs de hollandse
kust mogelijk in verband staat met de
vervuiling van het zeewater.
Bot staat van „oudsher" reeds bekend
om zijn vele aandoeningen en kan voor
bepaalde aandoeningen een bijzondere
ontvankelijkheid tonen.
Voor schar en schol geven vooralsnog de
gesignaleerde aandoeningen en hun voor
komen geen aanleiding tot een vermoeden
van een aanwezig verband met de ver
vuiling van zeewater.
Achterliggende gedachte bij het onder
zoek was dat vissen onder invloed van
watervervuiling in een slechtere conditie
kunnen geraken. Hierdoor wordt de vat
baarheid voor het optreden van visziekten
vergroot. Op deze wijze kunnen vissen
gebruikt worden als indicator-organismen
voor de aantasting van het mariene milieu.
Voor de volksgezondheid heeft dit geen
betekenis: de vis blijft geschikt voor con
sumptie.
Het visziektenonderzoek zal in de pe
riode 1985-1987 worden voortgezet,
waarbij speciale aandacht wordt besteed
aan specifieke vervuilingsbronnen in ver
band tot het voorkomen van visziekten.
(Het eindrapport van het inventariserend
onderzoek in de periode 1983-1985 is
vanaf 6 mei 1985 beschikbaar bij de Di
rectie Noordzee van de Rijkswaterstaat,
Koopmansstraat 1 in Rijswijk).
April was een goeie maand wat de op
brengst van het oud papier betreft. Ruim
6000 kg werd er opgehaald, waarmee we
weer een record vestigden.
We zijn erg blij dat steeds meer mensen
mee helpen sparen en zo het jeugdwerk
steunen!
Aanstaande zaterdag hopen we weer bij
u langs te komen. Zet u het weer ge
bundeld klaar vanaf 9.00 uur?!
Hartelijk dank voor uw/jouw medewer
king.
De jeugdraad
(vervolg van voorpagina)
Aangrijpend was het tafereel dat nog maar
in het begin van de oorlogsjaren plaats
vond. De joodse leefgemeenschap werd
over de Voorstraat van Middelharnis af
gevoerd. Weggeleid als schapen ter slach
ting. Met ontroering herinnerde ds. Blok
zich als de dag van gisteren hoe rabbi
Slager vanuit de stoet zijn hand ten af
scheid ophief. Toen werd op pijnlijke
wijze de schuld gevoeld dat wij als kerkse
mensen, hen nooit Jezus Christus als de
enige weg ter behoudenis hadden gepre
dikt.
Bange oorlogsjaren
Ds. schetste op duidelijke wijze de opgang
en ondergang van het Duitse rijk. In eerste
instantie leek de opmars van de troepen
onstuitbaar. In Rusland werd de opmars
echter bij Stalingrad tot staan gebracht
en op 6 juni 1944 landden de geallieerde
troepen in Normandië.
Intussen was ook in Nederland de toe
stand al meer en meer verslechterd.
Steeds kleiner werden de eetrantsoenen.
De toestand op Flakkee was verhoudings
gewijs veel gunstiger dan in de stedelijke
gebieden boven de grote rivieren. Diep
ingrijpend was ook de wegvoering van
vele vaders en zonen naar Duitsland.
Verschillenden van hen zijn niet meer
levend teruggekeerd. Door de bevolking
werd het als een zegen ervaren dat ds.
Blok zelf niet was weggevoerd. Bij alle
ellende en zorg was het een voorrecht dat
men zich op de zondag mocht neerzetten
onder de verkondiging van het Evangelie.
Het einde van Hitler
Zonder twijfel kon gesteld worden dat
Hitler door God verwekt werd tot een
straffende roede en gesel voor Europa dat
zich meer en meer van God afkeerde. Er
is een duidelijke overeenkomst tussen
Hitler en de Assyriër waarvan in Jesaja 10
5 gesproken wordt. Het wee daar uitge
roepen over Assyrië is ook over Duitsland
en Hitler gekomen. Hitler zelf heeft zijn
eigen oordeel over zich uitgewerkt.
Op 30 april 1945 pleegde hij in een
Berlijnse bunker zelfmoord. Daarmee
voorkwam hij levend te vallen in handen
van de geallieerden. Zoveel schrikkelijker
was het echter om te vallen in de handen
van de Rechter van hemel en aarde. In
totaal vielen er onder het bewind van
Hitler vele miljoenen slachtoffers te be
treuren. Onder hen waren zeer veel joden.
Bevrijding op 5 mei 1945
Na jaren van ellende en onderdrukking
kwam op 5 mei 1945 de zo vurig begeerde
bevrijding. Een zware en beklemmende
druk viel van de schouders. Het door de
hongerdood bedreigde Holland was weer
vrij. Groot was de blijdschap die in onder
linge eenheid op uitbundige wijze werd
gevierd. Ds. wees er op dat blijdschap
nog geen ware dankbaarheid behoeft in te
houden. De blijdschap geniet van de gave
maar de dankbaarheid stijgt op tot de
gever. Dankbaarheid maakt God groot in
de beleving van eigen kleinheid. Helaas,
wat is er weinig terecht gekomen van die
ware dankbaarheid en is er na de bevrij
ding van overgebleven.
Geëmotioneerd gaf ds. Blok uiting van
zijn afkeur over de behandeling na de
oorlog van degenen die in oorlogstijd
duitsgezind waren geweest. Ook in Mid
delharnis en Sommelsdijk liep dat uit de
hand.
Waar gaan we heen?
Ziende op de voortgaande afval onder ons
volk zag ds. Blok zich genoodzaakt om
met een woord van vermaan en waar
schuwing te eindigen. De diskussie rond
de diskriminatie-wetgeving is een bedrei
ging voor ee leven naar Gods Woord en
Wet. Onze demokratisch gekozen rege
ring is echter een weerkaatsing van het
geen onder ons volk leeft.
De tijdens de oorlog geboren hoop op een
geestelijke opleving in Neerlands kerk
bleek ijdel te zijn. De onkerkelijkheid is
sindsdien sterk toegenomen.
Aan het eind gekomen kon ds. zich de
vraag voorstellen: „Is dit nu een feestrede
bij de herdenking van de bevrijding?"
Veel aandacht was er gevraagd voor de
ellende; weinig voor de verlossing, terwijl
bovendien de dankbaarheid werd afge
kraakt. Omwille van de waarheid had hij
echer niet anders gekund. Hiüer is dood
en zijn macht werd verbroken maar de
grote vijand leeft echter nog onverminderd
voort.
Ds. Blok riep zijn collega's op te blijven
waarschuwen voor de gevaren die de
gemeente van Christus in deze tijd be
dreigen. Laten de kerkeraden de wacht
betrekken rond de aan hen toevertrouwde
kudde.
De gemeenteleden werden vermaand om
de Schrift te onderzoeken. Onkunde
maakt ons zorgeloos tegenover de drei
gende gevaren.
Met de bede om Gods erbarming besloot
de thans 79-jarige emeritus-predikant zijn
boeiende rede die met grote aandacht
werd beluisterd.
Onder het zingen van Psalm 126 1 en 2
werd een koUekte gehouden voor de Ned.
Stichting Verplee^undigen voor Israël.
Slotwoord ds. Quist
Evenals ds. Den Butter gaf ook ds. Quist
uiting aan de dankbaarheid, dat ds. Blok in
de gelegenheid was, om de herdenkings
rede uit te spreken. De bange oorlogsjaren
werden vanavond als het ware opnieuw
beleefd. Nodig blijft dat ook onze jongeren
van deze dingen weten.
Wat de Duitsers gedaan hebben zullen we
niet licht vergeten. Boven alles uit mogen
we echer nooit vergeten wat de HEERE
heet gedaan. De HEERE heeft in de
bevrijding van Nederland grote dingen
gedaan. Waar zijn wij met deze onver
diende zegeningen gebleven? Wanneer we
daarop zien is er veel reden voor schuld
belijdenis en verootmoediging.
In Christus denkt God aan Zijn Verbond
en blijft Hij de Getrouwe en Onverander
lijke. Dan hebben wij er vanavond geen
behoefte aan om in mensen te eindigen,
maar zien in dankgebed en lofprijzing op
naar boven, omdat God de HEERE groot
is in barmhartigheid en genade.
Dankbaar was ds. Quist dat deze her
denkingsdienst kon worden belegd van
wege de gezamenlijke kerken. In het slot
gebed werd de pijn van de kerkelijke
verdeeldheid voor Gods Aangezicht neer
gelegd. Vóór men huiswaarts keerde,
werden staande de twee coupletten uit het
Wilhelmus gezongen.
OpD.V. vrijdag 17 mei 1985 hoopt het
Christelijk Mannenkoor „JEDUTHUN"
te Amersfoort een zang- en orgelavond te
verzorgen in de Grote Kerk te Maassluis.
Het 150 leden tellende koor staat onder
leiding van de heer Chet Jonk en het orgel
zal worden bespeeld door de heer A.
Kortleven. Dit koor tracht in de te zingen
liederen de eigen identiteit naar voren te
laten komen. Op het programma staan
naast Psalmen ook enkele Geestelijke- en
Vaderlandse liederen.
De avond begint om 19.45 uur. Kerk open
om 19.00 uur.
Toegangsbewijzen:
Volwassenen 5,00 p.p.
Kinderen beneden 12 jaar en C.J.P.-ers
2,50 p.p.
Deze zijn verkrijgbaar bij de koster van
de Grote Kerk te Maassluis, de heer J. de
Koeijer, Cortenaerstraat 8 te Maassluis,
tel. 01899 - 15431 of aan de kerk.
Zondag 12 mei 1985
OUDDORP-Herv. Gem. 9.30 en 18.30
uur ds. W. J. op 't Hof, v.m. bediening
Heilig Avondmaal en nam. nabetrach-
ting Heilig Avondmaal - Ger. Gem.
9.30 en 18.30 uur lezen - Ger. Kerk
10.00 uur ds. A. J. J. van Noord en
17.00 uur ds. A. J. Krol - Doops
gezinde Gem. 9.30 en 18.30 uur dhr.
Kroon, Huizen.
GOEDEREEDE - Herv. Gem. 10.00
uur kand. van der Worp en 18.30 uur
ds. A. Schaap, Amemuiden.
STELLENDAM - Herv. Gem. 10.00 en
18.00 uur ds. J. Codée, Heidelberger
C atechismus zondag 2 3extra koUekte
bijstand pastoraat - Ger. Kerk 10.00
uur ds. A. J. Krol en 17.00 uur ds. J. J.
J. van Noord, voorber. H.A.
MELISSANT - Herv. Gem. 10.00 en
18.00 uur ds. A. Vlietstra jr., v.m.
bevestiging lidmaten; extra koUekte
Quotum-Ger. Gem. 10.00 en 18.00
uur lezen - Ger. Kerk 9.30 en 17.00
uur ds. Mw. J. G. Groeneveld-Bijl,
Dordrecht.
DIRKSLAND - Herv. Gem. 10.00 uur
ds. M. van der Linden en 18.00 uur ds.
I. Hoornaar, voorbereiding Heilig
Avondmaal; extra kollekte diakonie -
Ger. Gem. 10.00 en 18.00 uur ds. A.
Hoogerland.
HERKINGEN - Herv. Gem. 10.00 en
18.00 uureerw. hr. A. H. Veldhuizen,
v.m. herdenking bevrijding en nam.
voorbereiding Heilig Avondmaal; ex
tra kollekte onderhoudsfonds - Ger.
Gem. 10.00 enlS.OOuurds.J.Karels,
Rijssen.
SOMMELSDIJK - Herv. Gem. 10.00
en 18.00 uur ds. L. Kruijmer, v.m.
bediening Heilig Avondmaal en nam.
dankzegging Heilig Avondmaal; extra
kollekte kerkvoogdij - Rem. Ger. Gem.
10.00 uur ds. G. Berveling.
LUKASKAPELHDG-10.15 uur ds. J.
T. Cazander, bediening Heilig Avond
maal.
MIDDELHARNIS- Herv. Gem. 10.00
uur kand. J. de Rijke, Vlissingen en
18.00 uur ds. F. H. van Trigt, bevesti
ging ambtsdrager; extra kollekte kerk-
Herv. „Exodus" Gem. 10.00 uur ds.
Polhuis, Rotterdam - Chr. Ger. Kerk
9.30 en 18.00 uur ds. P. den Butter -
Ger. Gem. 9.30 uur lezen en 15.00 uur
ds. J. Karels - Ger. Kerk 9.30 uur ds.
A. v.d. Waal en 14.45 uur ds. J. W.
B runing, aangepaste dienst - Ger.
Kerk (Vrijgemaakt) 10.00 uur lezen en
16.30 uur ds. A. Kooy.
NIEUWE TONGE - Herv. Gem. 9.30
en 18.00 uur ds. J. van den Bom, v.m.
bediening Heilig Avondmaal en nam.
dankzegging Heilig Avondmaal; Ie kol
lekte kerkvoogdij en 2e kollekte kerke-
raadsfonds - Ger. Gem. 10.00 en
18.00 uur lezen.
Herv. Gem. Vrijdag 17 mei: 14.45
uur ds. J. van den Bom, huwelijks
bevestiging bmidspaar van Strien-van
Loon.
OUDE TONGE-Herv. Gem. 10.00uur
ds. P. de Jager, bediening Heilige
Doop en 18.00 uur eerw. hr. G. Meule-
man - Ger. Gem. 10.00 en 18.00 uur
student G. J. van Aalst, Nieuw Beijer-
land.
STAD aan 't HARINGVLIET - Herv.
Gem. 10.00 en 18.00 uur ds. G. C.
Klok, v.m. bediening Heilig Avond
maal en nam. dankzegging Heilig
Avondmaal - Ger. Gem. 10.00 en
18.00 uur ds. M. Golverdingen,
Utrecht - Ger. Kerk 10.00 en 18.00
uur ds. J. Hage.
DEN BOMMEL - Herv. Gem. 10.00
uur ds. A. Vos en 18.00 uur ds. T. C.
Guyt, Hei en Boeicop - Ger. Kerk
10.00 uur dr. E. Masselink en 18.30
uur ds. J. Noordhof.
OOLTGENSPLAAT - Herv. Gem.
9.30 en 18.00 uur ds. K. vanMeijeren,
v.m. bevestiging lidmaten en nam. Hei
delberger Catechismus zondag 30; ex
tra kollekte vrije zitplaatsen - Ger.
Gem. 9.30 en 18.00 uur kand. M.
Burggraaf, Rotterdam - Ger. Kerk 9.30
en 18.00 uur drs. J. H. Becker, H.A. en
dankzegging.
LANGSTRAAT - Herv. Gem. 10.00
uur drs. J. A. de Koeijer, 's-Graven-
polder.
SINT MAARTENSDIJK- Herv. Gem.
9.30 en 14.30 uur ds. R. Veldman,
Goudswaard - Ger. Gem. in Ned. 3x
lezen - Oud Ger. Gem. 3x lezen.
De bakker van „de Kiem" maakte spe
ciaal voor deze gelegenheid een moeder
dagtaart. Omdat er meer lieve moeders
zijn dan hij taarten kan bakken, volgt hier
de receptuur voor thuisbakkers. Uiteraard
met allemaal eerlijke grondstoffen, zoals u
van hem gewend bent.
De taartbodem
100 gram roomboter, 100 gram tarwe-
fijnmeel en 2 gram zout. De boter wordt
gesmolten en gemengd met het meel en het
zout.
100 gram ei wordt met 100 gram honing
opgeklopt.
Het meel-boter mengsel en het ei-honing
mengsel worden luchtig door elkaar ge
schept.
De vulling
Voor de vulling gebruiken we 2 a 3 appels,
10 geweekte zoete abrikozen en wat
kaneel. Zowel de appels als de abrikozen
worden in kleine stukjes gesneden en met
wat kaneel erdoor gemengd.
Nu kan het deeg in de taartvorm gedaan
worden (de hoeveelheid is voldoende voor
een ronde vorm van 28 cm). We boteren
die uiteraard eerst in. De randen van het
deeg laten we iets omhoog steken. In de zo
ver&egen holte draperen we de appel
abrikozen vulling. Het bakken gebeurt
bij een temperatuur van 180° C en duurt
40 a 45 minuten.
We kunnen als afwerking de taart mnet
wat honing bestrijken en er wat amandel-
snippers of cocos overheen strooien.
Indien u geïnteresseerd bent in wie „die
bakker van de kiem" nou eigenlijk is, en
hoe hij zijn brood en banket maakt, dan is
er gelegenheid om een video-opname van
de bakkerij te komen zien. Deze wordt op
verzoek gedraaid op vrijdag en zaterdag
bij natuurvoedingswinkel „De Dreef',
Oranjestraat 8 in Sommelsdijk.
Wim Vijfwinkel
Zaterdag 11 mei is er op de Open Deur,
het kerkelijk open jeugdwerk een „open
avond". Dit betekent dat er dan geen
programma is. Er is dus volop de gelegen
heid om elkaar als jongeren te ontmoeten.
Ontmoeting is tenslotte een doel van de
OpenDeur. Jongeren van 16 jaar en ouder
zijn van harte welkom. Plaats: De Ark te
Goedereede. Zaal open 19.30 uur. De
koffie is klaar.
Dhr. G. W. J. Poortvliet (PvdA)
heeft in de gisteravond gehouden
raadsvergadering waarin hij tot wet
houder werd benoemd de wens wel
een beetje de vader van de gedachte
doen zijn toen hij zich ./met alge
mene stemmen" benoef|id achtte.
Dhr. Poortvliet zag daatfjij voorbij
aan de twee blanco stemmen van de
SGP terwijl ook de 4 CDA leden
hem hadden gepasseerd en hun
keus op dhr. J. van Renswoude (ook
PvdA) hadden laten vallen. Slechts
in een erg vrije interpretatie kon
derhalve over „algemene stemmen"
worden gesproken, al zal hij, dat op
zijn partij toepassend, naar de let
ter misschien wel gelijk hebben ge
had.
De stemverklaringen vooraf hadden al
duidelijk gemaakt dat dhr. Poortvliet
opvolger van dhr. A. Kroon die op 26 april
afscheid nam niet op aller steun mocht
rekenen.
Wél van de eigen fractie, dat mocht
duidelijk zijn en werd nog eens heel na
drukkelijk door dhr. van Renswoude on
derstreept en bepleit: „in fractiebespre
king heeft dhr. Poortvliet ons verzekerd
dat hij de lijn van oud weth. Kroon voort
wil zetten. Waimeer we zien hoeveel
waardering dhr. Kroon voor zijn werk
heeft ontvangen dan zal het, gezien de
belofte die dhr. Poortvliet heeft gedaan,
heel moeilijk zijn zijn kandidatuur niet te
steunen", zo legde dhr. van Renswoude de
andere fracties voor, prijs stellend op een
zo breed mogelijke ondersteuning die dhr.
Poortvliet de wetenschap zou geven in het
belang van de hele gemeente bezig te
kunnen zijn.
Een stemverklaring werd ook gegeven
door de CDA fractieleider, dhr. C. L. M.
de Wit. Hij maakte duidelijk als CDA nu
geen eigen kandidaat aan te bevelen waar
op echter wel bij aanvang van de volgende
zittingsperiode gerekend mag worden.
„We zullen nu een lid van de PvdA fractie
steunen", zo zegde dhr. de Wit toe.
Steun aan de kandidatuur van dhr. Poort
vliet werd wel toegezegd door dhr. Bax
(VVD) en coalitiepartner in het College.
„We hadden eigenlijk graag weer een
kandidaat uit Oude Tonge gezien maar
dat is van minder belang. Het beleid gaat
niet uit van woonplaats of persoon" vond
hij waarbij hij zijn steun aan dhr. Poort
vliet te kennen gaf.
„Wij zullen om principiële redenen niet
de kandidatuur van dhr. Poortvliet steu
nen" maakte dhr. J. van Dam (SGP)
bekend.
Na de gehouden stemming waarin dhr.
Poortvliet met meerderheid van stemmen
(7 van de 13) werd benoemd mocht hij de
gelukwensen van de voorz. in ontvangst
nemen. „Dhr. Kroon was een zeer gezien
man en het zal niet meevallen hem als
wethouder op te volgen", zo voorzag de
voorz., burg. drs. de Vos. Hij breidde dhr.
Poortvliet overigens voor op een niet te
lange periode omdat op 29 april volgend
jaar alweer een nieuw College gekozen al^
zal dienen te worden nadat op 19 maart de
raadsverkiezing zal hebben plaats gehad.
Op zijn beurt dankte dhr. Poortvliet de
raad voor de verleende steun aan zijn
partij, naar dhr. Poortvliet vaststelde „met
algemene stemmen". „Blanco stemmen
gelden niet", vond hij van de beide SGP
stemmen, voor welke houding hij overi
gens best respect verklaarde te hebben
zoals hij ook zijn begrip kenbaar maakte
voor de stemmen van het CDA. „De
algemene steun aan de PvdA wethouders
zetel stel ik zeer op prijs" liet dhr. Poort
vliet weten.
Nieuw raadslid
Aan het begin van de vergadering wer
den de beide eden (zuiveringseed en eed
van trouw) afgelegd door het nieuw be
noemde raadslid dhr. J. Zoon uit Den
Bommel. Dhr. Zoon is al twaalf jaar
raadslid van Oostflakkee geweest maar in
december 1982 nam hij om gezondheids
redenen afscheid te welke gelegenheid
hem de traditioneel geworden ets van het
gemeentehuis werd aangeboden, een ge
schenk voor scheidende raadsleden. Dhr.
Zoon hoeft dat geschenk niet te retour
neren nu hij opnieuw zijn zetel bezet. Het
deed de voorz. veel meer deugd te mogen
constateren dat de gezondheidsredenen
die destijds golden nu kennelijk vervallen
zijn..!
Dr. J. W. van Hulst, „Gerretson
dichterbij". Uitgeverij Buijten en
Schipperheijn, Amsterdam.
175 pag. Prijs f 24,90
Graag vestig ik hier de aandacht op een
recente uitgave die de persoon en het
werk, de meningen en ideeën van wijlen
professor F. C. Gerretson dichterbij wil
brengen. Laat ik het onderwerp van deze
studie eerst bij u introduceren. Gerretson
werd in 1884 in Kralingen geboren. Hij
studeerde in Utrecht, Bmssel en Heidel-
berg, waar hij promoveerde tot doctor in
de filosofie. Van 1925 tot 1954 was hij in
Utrecht hoogleraar in de geschiedenis van
Nederlands-Indië en sinds 1938 ook bui
tengewoon hoogleraar in de constitutio
nele geschiedenis van het Koninkrijk.
Daarnaast was Gerretson in de vijftiger
jaren lid van de Eerste Kamer voor de
C.H.U. Hij overleed in 1958.
Het boek is geschreven door dr. J. W. van
Hulst, Gerretsons opvolger in de Eerste
Kamer. Hij tekent hem in diens grote
veelzijdigheid, te weten achtereenvolgens
als dichter (Geerten Gossaert), literator,
hoogleraar, socioloog, historicusm politi
cus, redenaar, joumalist, agitator en de
bater. Al deze typeringen zijn inderdaad
op Gerretson/Gossaert van toepassing.
Onmogelijk kan ik hier op al deze as
pecten van zijn leven en werk ingaan. Ik
beperk me tot een drietal hoofdterreinen.
Gerretson was met name dichter, histo
ricus en politicus. Als poëet hoorde hij
thuis in de protestants-christelijke tradi
tie. Toch had hij een geheel eigen plaats;
zijn dichterschap was geniaal en van een
heel persoonlijke snit. Zijn (enige) bundel
„Experimenten", in 1911 uitgekomen
maar telkens weer aangevuld, getuigt er
van. Gossaerts gedichten keiraierken zich
door een beheerste retoriek, een gewel
dige vormbeheersing en door een veel
vuldig gebmik van de paradox. Over het
wezen van het christelijke dichterschap
zei Gerretson ooit zelf dat het zich af
speelt tussen de polen van zonde en ge
nade. Dat geldt ook diens eigen poëzie, zo
b.v. in zijn gedicht daimona".
Als historicus ging Gerretsons belang
stelling vooral uit naar het nationale ver
leden, naarde zestiende-eeuwse vrijheids
strijd en de beweging van het Reveil uit de
negentiende eeuw. In wezen was hijzelf
één der laatste Reveilfiguren. Hij was
tevens een uitstekend keimer van het werk
en de gedachte van Groen van Prinsterer.
Met het teboekstellen van het „Epos der
Koninklijke", de geschiedenis van de
„Koninklijke Nederlandse Maatschappij
tot exploitatie van petroleumbronnen in
Nederlands-Indië", een monumentale
studie van vijf omvangrijke delen, vol
bracht hij zijn eigenlijke levenswerk.
Gerretsons visie als historicus en politi
cus vloeien in elkaar. Zijn liefde tot Bll-
derdijk. Groen en het Reveil verbond hem
met De Savomin Lehman. Vooral ten
aanzien van het sociale vraagstuk heeft hij
de door Lohman uitgezette lijnen een
mensenleven lang doorgetrokken.
Van Hulst schreef een interessant boek
over een boeiend en uniek persoon; en
waarlijk vergeet hij diens eigenaardighe
den en buitennissigheden niet. „Een per
soonlijkheid met zoveel facetten, dat ik na
al die jaren er nog niet aan uitgekeken ben.
Een geest die zou uitgroeien tot één van de
belangrijkste van Nederland" .(Annie
Salomons). - O -
Dr. W. Aalders, „Plato en het
christendom". Uitgeverij J. N.
Voorhoeve te Den Haag.
164 pag.
Enkele weken geleden schreef ik al uit
voerig over Aalders en één van zijn ge
schriften. Wie voor het eerst met hem wil
kennismaken, schaffe zich de toen be
sproken bundel aan, eerder dan het boek
waarvan de titel hierboven staat. Het
vereist namelijk nogal wat van en ver
onderstelt dito bij de lezer. De ondertitel
luidt: Over het Griekse, het christelijke en
het ideologische denken. Anders dan de
titel doet vermoeden, acht ik het meer een
Augustinus- dan een Plato-boek. Het be
vat een diepgaande analyse van Augusti
nus' werken Confessiones en De Civitate
Dei. Mede met behulp van Augustinus'
gedachten ontmaskert Aalders het ideo
logische denken van deze tijd, die zich
overigens ook onder het mom van theo
logie presenteert, als binnenwerelds, hori
zontaal, leeg en zonder wezenlijk uitzicht.
Ondanks bedenkingen op onderdelen -
een verrijkend boek!
Kathryn Spink, „Johannes Paulus
ƒƒ- in dienst van zijn medemens".
Uitgeverij Deltas te Harderwijk.
128 pag. Prijs f 29,90
Een boek in groot formaat, met vele
honderden kleurenfoto's en, in deze we
ken rond het pausbezoek aanmerkelijk
afgeprijsd!
Zoals de titel aangeeft, is het boekwerk
gewijd aan Karol Wojtyla, eertijds rooms
bisschop in Polen, nu „paus, bisschop van
Rome, opperherder" als Johaimes Paulus
II. Na een uitvoerige levensbeschrijving
volgen bijna 100 pagina's met (technisch
gezien) uitstekende en schitterende kleu
renfoto's, alle aan dezelfde persoon ge
wijd.
Het boek werd geschreven en samenge
steld vanuit een kennelijke adorerende
houding en een erkenning van de paus in
diens gepretendeerde aanspraken. Het is
m.i. duidelijk dat wie een bijbels inzicht
heeft opkerk en ambt hierin niet kan
en wil meegaan. Tezeer is de paus het
symbool van een systeem dat afvoert van
de kennis van de Christus der Schriften.
Van Hem wordt getuigt dat Hij geen
gedaante noch heerlijkheid bezat; toen wij
Hem aanzagen, was er geen gestalte dat
wij Hem zouden begeerd hebbenEen
schril contrast met dè schitter en luister
waarin de paus, de „plaatsbekleder Chris-
ti" zich hult!
Een briljant geleerde, een bekwaam kerk
leider, een bewogen pastor, een integer
mens - zo noemt men hem. Het zij zo.
Bekend is ook dat deze paus de linkse
theologie en de moderne moraal afwijst.
Ondanks dat - de gemeente van Christus
op aarde heeft aan een paus, ook aan
deze, geen behoefte. Zij leeft bij en uit de
geringe, maar door de Geest zo effektieve,
gestalte van het ambt van het Woord.
J.K.
EI2' zfAIMONA
Laat nu, in angst en pijn,
Meester, mij niet alléén
Wien heb ik buiten U?
Immers, niet éen?
't Liefste dat Jeugd gewon
Naamt Ge mij, liefde en eer.
'k Zweeg. Dat de Dienaar niet
Twist' met den Heer!
Vordert Gij alles nu?
'k Zwijg. Want ook dit is recht.
Zijt Gij de Meester niet?
En ik de Knecht?
Maar blijf bij mij, blijf bij mij,
Blijf bij mij, o mijn God!
Maak niet Uw woord te schand,
Maak niet Uw trouw ten spot!
Hoortom mijne eenzaamheid
Hoont U 't gemeen
Laat mij, in angst en pijn,
Meester, niet gansch alléén!
Het nieuwe bedrijfscomplex te Oude
Tonge van de Vervoersmaatschappij
ZWN zal op maandag 3 juni officieel in
gebmik worden gesteld. De Minister van
Verkeer en Waterstaat, mevr. Smit-Kroes
hoopt die handeling die middag om half 4
te komen verrichten.
Een „versierde" rommelmarkt, met tal
van aantrekkelijke bezigheden, wordt
morgen, vanaf 9 uur gehouden in de Ring
van Middelhamis. Een deel van de markt
zal bestaan uit kramen waarin en waarop
van allerlei te doen is zodat men tijdens
een bezoek aan de markt een poos gezellig
bezig kan zijn.
De opbrengsten zijn ten bate van de
Herv. Kerk. De organisatoren hebben
gemeld een bijzonder grote hoeveelheid
spullen voor de rommelmarkt te hebben
opgehaald.
telt duizenden abonnee's en
wordt op Goeree-Overflakkee
zo goed als
huis-aan-huis gelezen
99
99