De verzamelde geschriften van Hendrik de Cocl( (dee.i) 01877 - 1166 jeugd- hoekje Dagtocht Westfriese Flora Algehele rouwonderneming^^ M. L. KIEVIT Zonen EXTRA RAADSELS Opel Kadett wederom nummer een 2 Het abonnementsgeld 1985 Bladz. 2 „EILANDEN-NIEUWS" VRUDAG 25 JANUARI 1985 Boekbespreking: „Eén van de pesten onzer kerk is de menigte en verscheidenheid der vraagboekjes, welk kwaad ik door de uitgave van dit boeige nog schijne te vermeerderen, schoon het tegendeel wenschende. Ik ben er wel eens bij bepaald, en ik geloof het ook, dat zelfs de geloofshelden onzes Vaderlands zoo als Hellebroek, Lampe, Alberthoma, Franken en anderen door het uitgeven hunner vraagboelg'es geen nut maar schade aan de kerk gedaan hebben. Niet dat ik hunne vraagboelges afkeur, die alleszints op de waarheid gegrond zijn, maar de kerk had er geen behoefte aan, omdat na de doorluchtige Dordsche Sijnode dit klein kort begrip tot algemeen gebruik vervaardigd en algemeen goedgekeurd is, gelijk het ook zeker wel een gouden kleinood genoemd mag worden". De schrijver van deze volzinnen, die met een wel heel ongezouten typering be ginnen, was Hendrik de Cock, honderd vijftig jaar geleden predikant in het Gro ningse Ulrum. Hij ving er zijn voorrede op de heruitgave van het „Kort begrip der christelijke religie" mee aan. Aan de leer van de reformatie was De Cock veel gelegen. Zozeer zelfs dat hij de jeugd van de kerk bij voorrang wilde (laten) onder wijzen uit de directe reformatorische ge schriften, de Catechismus of het Kort Begrip. Had de befaamde synode van Dordrecht ze daartoe niet uitdrukkelijk aanbevolen? Herdruk Over de eerste drukken van De Cocks geschriften, uit de dertiger jaren van de vorige eeuw, beschik ik niet. Voor biblio fielen wellicht een fraaie verzameling voor werkelijk geïnteresseerden in de in houd van De Cocks geschriften, en het zijn er vele, een overbodige wens. Ze zijn namelijk sedert enkele weken veel ge makkelijker en handzamer te raadplegen, en wel door de bij Den Hertog te Utrecht uitgekomen „Verzamelde Geschriften" ter hand te nemen. De uitgever vergastte ook Eilanden-nieuws op een exemplaar, reden waarom ik deze schitterende her uitgaaf graag en met nadruk onder uw aandacht breng. Uitgekomen is het eerste van de twee delen, inhoudende een 18-tal geschriftjes; ze zijn in chronologische volgorde op genomen en bestrijken het tijdvak septem ber 1833 tot november 1834. De insider van Oom Ko Beste jongens en meisjes, het lijkt erop dat de winter aan het afscheid nemen is. Dat wil nog niet zeggen dat de winter voorgoed voorbij is, want het is nog steeds geen maart. Maar thans is het dooiend, al is het wel glad op paden en wegen. Gladheid en sneeuw geven direkt veel ongemak. Busdiensten stagneren, en vooral voor oudere mensen is het maar beterom binnen te blijven. Maar al zou het niet meer gaan vriezen, jullie hebben je hart al op kunnen halen aan de winter sport; schaatsen en sleetje rijden, en sneeuwballen. We zullen het maar rustig achterop kijken. De dagen zijn al aan het lengen, en dan gaan de nachten strengen, zegt het spreekwoord. Het is ook zo dat de zon steeds wat aan het stijgen is, en daardoor bij heldere lucht, al meer warmte geeft. We gaan nu eerst wat werk opgeven, want daar is het eigenlijk om begonnen. Praten en breien, nietwaar. Hier volgt dan de opgave voor van de week, en dat is dan tevens de laatste opgave van de maand januari. Een jarige Op 30 januari hoopt Co Melissant zijn verjaardag te vieren. Wij willen Co daar mee vanzelf feliciteren, en wij wensen hem een goede verjaardag toe. Co ver wacht ook dat jullie hem niet zullen ver geten. Hij zal beslist heel blij zijn met veel mooie kaarten. Het adres van Co is: Molendijk 22a 3244 AN Nieuwe Tonge hoef ik niet te vertellen dat omstreeks deze laatste datum de Afscheiding te Ulrum plaats vond. Welnu, met de betreffende „Acte van Afscheiding of Wederkeering" plus toelichtende brief besluit deze eerste band. Over De Cock, zijn weg en zijn werk, zijn gedrag en zijn intenties, is al veel geschreven, met name het afgelopen jaar. Het gevaar bestond en bestaat bij de beschrijving van zijn drijfveren het een en ander in te dragen, afhankelijk van de benadering van de scribent. Dat komt ook wel voor. Hoe het zij, hier hebt u De Cock zelf! Hij spreekt nadat hij gestorven is. En zijn kerkelijke na komelingen kunnen nagaan in hoeverre en op welke punten zij zich van hem ver wijderd hebben. In dat opzicht zou dit boekwerk niet alleen als objectief en wetenschappelijk verantwoord gety peerd kunnen -worden, maar wellicht tevens onbedoeld als ontmaske rend. De redactie van deze bundel wordt ge vormd door de hoogleraren Deddens te Kampen en Van 't Spijker te Apeldoorn. Samen met zes andere medewerkers, een gezelschap samengesteld uit diverse ker ken, zochten zij de geschriften bij elkaar en voorzagen ze van verhelderende inlei dingen en aantekeningen. Wij mogen hen dankbaar zijn voor het initiatief en de energie gestoken in deze waardevolle uit gaaf. De uitgever zorgde voor een fraaie en functionele vormgeving. Nationaal - Gereformeerd In het schrijven en publiceren van zijn boeken en boekjes was De Cock onver moeid. Voor het merendeel hadden ze een polemisch en apologetisch karakter. Hij schuwde de strijd niet in de verdediging van en het terugroepen tot de leer, de tucht en de dienst van de vaderen. De inhoud van zijn geschriften laat zien dat hij zich grondig had verdiept in de theologie van zijn dagen. Dat was een burgerlijke, crisisloze theo logie waarin voor Chi-istus en de Heilige Geest geen plaats was, althans geen alles beheersende en allesbeslissende plaats. Zelf afkomstig uit deze gedachtenwereld, was hij overtuigend daaruit getrokken. In zijn derde gemeente Ulrum had hij exis tentieel, zeg bevindelijk, de waarheid van het Evangelie Gods van genade voor goddelozen, leren kennen. En vrijmoedig gaf hij daarvan getuigenis temidden van en tegenover zijn brave broederen. „Wij beroemen ons van geen nieuw licht of meerder doorzicht, maar ver heugen ons daarin dat het ons door de Heere Christus gegeven is, Gods wijs heid geen dwaasheid te achten, gelijk thans velen doen; dat het ons gegeven is om niet en uit vrije genade te verstaan de verborgenheden van het Koninkrijk der Hemelen; dat het ons gegeven is om het Goddelijke werk der Reformatie en van onze Vaderen niet te verguizen gelijk thans velen doen, maar het als Godde lijk te erkennen en te eeren". Deze woorden zijn uit 1835 maar al eerder klonken dergelijke. Eerst in 1832, nota bene toen hij al enkele jaren predikant was, kwam De Cock in aanraking met de Dordsche Leerregels, toch een van de belijdenisgeschriften van zijn kerk. Ze grepen hem aan. De kracht van het radicale Evangelie die over hem vaardig was geworden, vond hij daarin terug. Verbijsterd over de totale negatie en verkrachting van dit gouden boekje, gaf hij Ztotrt Begrip het een jaar later opnieuw uit. Met een warme aanbeveling. De leer van Dordt, „de gronden onzer vaderen", zoals De Cock het noemde, vond in hem een vurig verdediger. Hij stond daarin haaks op het geestelijk klimaat van zijn dagen. In snel tempo volgde toen het ene na het andere geschrift. De heruitgave van het „Kort Begrip" noemde ik al. Vervolgens: Verdediging van de ware Gereformeer de leer en van de ware Gereformeerden, bestreden en ten toon gesteld door twee zoogenaamde Gereformeerde Leraars, of de Schaapskooi van Christus aan getast door twee wolven". Onder deze titel polemiseerde hij met twee van zijn collega's. Wellicht niet tactisch, wel duide lijk. Het boekje luidde zijn proces tot schorsing in. Verder om een voorrede in „De Evangelische Gezangen getoetst en gewogen en te ligt gevondenTot slot noem ik het grondige werkje „Ernstige en hartelijke 'toespraak aan mijne land- genooten, in deze zorgvolle en droevige dagen, vooral met betrekking hunner eeuwige belangen". Vooral in dit laatste boekje gaf hij reken schap van zijn diepste overtuiging. Daar toe drong hem het besef dat zijn inzicht geen ander was dan dat van de Schrift en de belijdenis. Niet minder, dat het zijn roeping was om als wachter op te treden teneinde het herstel van de kerk te be werken. Wederkeer van volk en kerk tot de religie van de belijdenis der Reformatie bedoelde hij. In Dordt vond hij de uit drukking van een actueel theocratisch- reformatorisch ideaal. „Ons land kan zonder de Gereformeerde Godsdienst geen dag bestaan. O! zal het een land goed gaan, dan moet God de opperste zijn, de Heer der heerlijkheid moet heer zijn in een land, zal zijn zegen daar woonen". Wederkeer Als ik de inhoud van deze bundel met één woord zou moeten typeren, dan zou het met het centrale begrip „wederkeer" zijn. De Cock hanteert het vele malen. Al in zijn eerste geschrift, toen nog niet de eerste gedachte aan afscheiding bij hem was opgekomen: „Tot wederkeering tot den Hervormden Godsdienst of den waar- achtigen dienst van God in Geest en waarheid, die verre de meesten verlaten hebben, zijn wij opgeroepen, geliefde land- en geloofsgenooten!" Wederkeer was het doel niet afschei ding. We spreken desondanks van de „Acte van Afscheiding of Wederkeering". Een dubbele naam dus. Beide namen ver schillen niet alleen in betekenis maar ook in waarde. De wederkeer is, zoals gezegd, wederkeer tot de gronden der vaderen. En De Cock meende dat afscheiding voor hem op dat bepaalde moment daartoe het middel was. Wij hebben, zo heet het in de Acte ,,ons van de Sijnodale Hervormde Kerk afgescheiden om weder te keeren tot de gronden der vaderen". Mogelijkheden tot lidmaatschap en unieke uitvaartverzekering. VERVOER IN BINNEN- EN BUITENLAND DAG EN NACHT OVERAL TE ONTBIEDEN Uitvaartleider: A. J. Kievit, 01877 - 331 O ERNSTIGE H A. R T E L IJ K E TOESPRAAK; ^anogeuootett Afscheiding was dus (toen en daar) middel. Wederkeer was èn is doel. We derkeer tot „dien weg onzer vaderen, langs welke de waarachtige vrede der zielen gevonden wordt en wij de zegen des Heeren deelachtig worden". In de oproep tot deze wederkeer heeft De Cock afgescheidenen en niet-afgeschei denen nog steeds iets te zeggen. N.a.v. Hendrik de Cock, Verzamelde Geschriften. Voorzien van inleidingen en aantekeningen door prof. drs. D. Deddens, prof. dr. W. van 't Spijker e.a. (deel I). Uitgeverij Den Hertog b. v. te Houten. Gebonden in kunstlederen band. XV 623 pagina's. Prijs f 74, J. K. Prijswinnaars decembermaand Het spijt me voor jullie, maar er zijn maar twee prijswinnaars, in dit geval „sters", n.l: Heleen Boone, Hoedekenskerke; en Addy v.d. Velde, Yerseke. 1Waarom regent het nooit twee dagen achter elkaar? 2. Het zijn twee broers. Eén ervan is mijn oom, de andere niet. Hoe kan dat? 3. Wanneer gaan de ganzen altijd in het water? 4. Welke vogel is het vierde deel van een el? 5. Hoe meer men er aan toevoegt, hoe kleiner het wordt. Hoe meer men ervan afhaalt, hoe gro ter het wordt. Wie weet het? Oplossingen decemberraadsels 1 HJEHJEHJEHJEHJEHEH AALAANAALAOLOOLALA MAAREENDINGISNODIG ALSARANOSULHEATAAA NAANASANANIUASHRBR SABBATDAG STOERE GEN PREDIKING VOORBEELD DRONKAARD BEWATEREN VESTINGEN BRUIDEGOM SCHILDPAD STERKE GOD (Jes. 9 5) „Een profeet uit het midden van u, uit uw broederen, als Mij, zal u de Heere uw God verwekken, naar Hem zult gij horen (Deut. 1815). Briefwisseling Raadseloma - Ouddorp: Dat vind ik nog eens leuk om van een „oude-oud-puzzelaarster" een berichtje te ontvangen. Hartelijk dank voor uw goede wensen, oma! U had er nog al veel tijd voor nodig, maar dat begrijp ik. Maar het is toch een nuttige tijdsbesteding. Ik wens u nog vele goede jaren toe, maar bovenal die vrede in uw hart, die alleen bij de Heere te vinden is. Heleen Boone - Hoedekenskerke: Ja, Heleen, het was zomaar ineens winter. Het is wel een mooi gezicht, die sneeuw, zolang ze nog ongerept is. Ben je nog aan het schaatsen geweest? Het ijs was nu niet zo heel best zoals ik hoorde. Ik weet het niet, want ik ben er zelfs nog niet op geweest. Je moet schrijven als je iets weet Heleen! Jaqueline Funcke - Nieuw Zeeland: Dat is een leuk karweitje zeg, frambozen en bessen plukken. Maar eer je daar een kilo van geplukt hebt, dat duurt wel een Alle puzzelaars, zowel oud als jong, een gezegend nieuwjaar toegewenst van oom Ko. Oplossingen extra raadsels 1 1vader van Ehud (Richt. 3) - naam van een put (Gen. 26) - profeet 1 Kon. 1) 2. schoondochter van Naomi - vriend van Job - opvolger van Eli 3. dochter van Jacob (Gen. 30) - moeder van Samuel - zoon van Hagar (Gen. 21) 4. dal (Dan. 3) - vader van Melchi (Luk. 3) - hofmeester van Achab (1 Kon. 18) 5. vader van David - vader van Achis (1 Sam. 27) - legeroverste van de koning van Syrië (2 Kon. 5) 6. profeet ten tijde van Achab - huisvrouw van Elimelech (Ruth) - richter 7. vrouw van Asschur (1 Kron. 4) - richter - moeder van Jozef en Benjamin 8. Bijbelboek-broer van David (1 Sam. 16)-moesten melaatsen roepen (Lev. 13) 9. vader van Paltiël (2 Sam. 3) - beek (1 Sam. 30) - samenscholing (Hand. 14) 10. wapendrager van Gideon (Richt.) - opvolger van Elia - discipel (Matth. 10) Op de vertikale stippellijnen van boven naar beneden gelezen, twee regels uit een berijmde psalm. Gevraagd: hoe luiden deze regels, en van welke psalm zijn deze regels. BRINK STÈRE KOMMA BLANK S I N A I VADER KLINK WINST ZADEL FEEKS MOLEN PLUIS' CORSO KLERK LENTE POLEN KRENT KOGEL TEGEN ZEELT TANTE Iemand in de luren leggen. rek - trek - kreet - ketter - Treknet bed - bede - bende - bieden - Uienbed are - mare - mame - manne - Inmaker den - aden - raden - aarden - Naarden kar - raak - draak - kamrad - Dakraam les - stel - spelt - spleet - Elspeet tor - rots - trots - troost Tuinder - Rooster poosje. Maar zo kan je de tijd nuttig besteden en je verdient nog wat. Bij jullie is het volop zomer, maar bij ons is het volop winter. Maar die gaan jullie nu ook weer tegemoet Jaqueline! Remco Funcke - Nieuw Zeeland: Jullie gaan nu zwemmen in de rivier, maar hier rijden ze er nu over. Wat een verschil Remco! Jammer dat die picnic in het „water" viel; maar altijd beter dan datje er zelf in valt Remco. Leuk zeg, zo'n wind- molentje; heeft vader die helemaal zelf gemaakt? Echt Hollands in Nieuw Zee land! Jozina Koppenaal - Ooitgensplaat: Het klopt wel Jozina, dat de boekenbon nog niet binnen is. Er is iets fout gegaan, maar dat is inmiddels hersteld, en je zal hem nu wel ontvangen hebben. Erg leuk dat je mijn verjaardag niet hebt vergeten. Dank ook voor de goede wensen, Jozina. December was wat druk voor je, maar dat is nu achter de rug. André Kastelein - Zeist: De boekenbon al besteedt André; een mooi boek, want dat is een goede schrij ver. Je hebt dus nu de hele serie? Ik heb er ook veel van, en je leest ze steeds weer. Ik kan je vader geen ongelijk geven André, want dat lijkt me ook wel een beetje al teveel. Oom Ko wint het van je vader, maar dat zal je vader ook niet erg vinden. Groetjes André. Elly Looy - Nieuwe Tonge: Nu weet ik echt nog niet of ik je naam goed heb geschreven. Want er is nogal verschil in die namen die met en Y of ij geschreven moeten worden. De drukke weken zijn ook weer achter de rug Elly. Je bent ook nog ziek geweest? Gelukkig niet van ern stige aard hé. Ik moetje nog een pluimpje geven voor je keurig geschreven brief. Een 10 hoor! Hannie Grinwis - Ouddorp: Ik denk dat je je prijs nu wel zal ontvangen hebben Hannie. Er was een storing in de verbinding van oom Ko met de krant. Heb je weleens meer in het leven. Maar dit was nogal snel op te lossen. Je hebt een mooie cijferlijst hoor. Als je het zo kan houden, kom je er wel. Krantenbezorgen lijkt me met dit weer geen baantje; maar ja, het moet gebeuren hé. ALLEMAAL Dit is dan het laatste hoekje van de maand januari. De oplossingen kunnen dus weer worden ingezonden, met graag een brieve erbij. Nieuwe puzzelaars zijn steeds van harte welkom in onze puzzelclub. Brieven en oplossingen zenden aan: OOM KO p/a Eilanden-Nieuws Postbus 8 3240 AA Middelharnis Niet vergeten voldoende de frankeren. Allemaal de hartelijke groeten van OOM KO Vele abonnees hebben reeds het abonnementsgeld voor 1985, zijnde 46,aan ons over gemaakt, waarvoor wij hen har telijk dankzeggen. U kunt genoemd bedrag over maken op onze postrekening nr. 16 79 30 of op onze bankreke ning nr. 34.20.01.108. Hartelijk dank voor uw mede werking. Adm. Eilanden-Nieuws De eerste dagtocht die de Ned. Chr. Reis Vereniging in onze regio in 1985 organi seert is op zaterdag 16 februari 1985 naar de WESTFRIESE FLORA in Bo- venkarspel. In deze prachtige overdekte tentoonstellingshal van 4.000 m'^ wordt een imposante tentoonstelling gehouden van bolbloemen in allerlei arrangemen ten. „De Lente begint in Bovenkarspel" en wel voor de 52e keer. Naast deze ten toonstelling kunt u ook een prachtige veestapel, jong kleinvee, een informatie- beurs en een mechanisatietentoonstelling bezoeken. Aan het bezoek knopen we nog een interessante terugrit vast en rijden via de nieuw weg van Enkhuizen naar Harder wijk. Onderweg gebruiken we het diner (een echte wintermaaltijd) en keren daar na huiswaarts. We vertrekken om 8.00 uur uit Ouddorp (onderweg instapmogelijkheden) en keren om 22.00 uur in Ouddorp terug. LUNCHPAKKET MEENEMEN. De kosten voor deze tocht bedragen 52,50 voor leden en 54,— voorNIET- leden. Inbegrepen: bustocht, koffie met gebak, entree Westfriese Flora, diner, adm. kosten, verzekering en diensten reis leiding. U kunt zich totuiterlijk 5 februari 1985 opgeven bij: Reisbureau Buysse, Middel harnis (tel. 01870 - 2853) en bij J. J. Rodenbiirg, Sommelsdijk (tel. 01870 - 5264). Er rijdt slechts één bus, dus VOL VOL. Onze volgende tochten worden gehou den op: 13 maart 1985 naar B.P. te Rozenburg; 26 maart 1985 naar Douwe Egberts/Hoog C atharijne te Utrecht en op 8 april 1985 (2e Paasdag) naar Ant werpen. U kunt eenjaarprogrammaboekje afhalen bij Reisbureau Buysse. HYPOTHEEK NODIG? makelaar tamboer bellen voor gratis computerberekening 01870-3477 m Voor de 16e achtereenvolgende maal is Opel op de eerste plaats geëindigd in Nederland, waardoor het verkoopsucces onafgebroken voortduurt. In 1984 werden er in ons land 71.361 nieuwverkopen van Opel geregistreerd, hetgeen resulteert in een marktpercentage van 15.5%. Op de tweede plaats eindigde Ford met een totaal van 56.153 registraties, een markt percentage van 12.2%. Niet alleen in totaalverkopen eindigde Opel op de eerste plaats, maar ook op de lijst van meest gekochte modellen scoorde Opel met de Kadett, Auto van het Jaar 1985, de meeste punten. Van de Kadett werden 30.712 nieuwverkopen geregis treerd tegen 30.459 nieuwe Escorts. Opel's verkoopdirekteur, de heerG. van Welsenes: „Het verkoopsucces van Opel, en met name de Kadett, is een bewijs van het vertrouwen, dat het publiek in Opel en de Opel organisatie gesteld heeft en nog steeds stelt. Voeg daarbij de verkiezing van de Kadett tot Auto van het Jaar 1985 en u begrijpt, dat wij zeer gelukkig zijn. Door de stakingen in Duitsland vorig jaar, waarbij Opel het sterkst werd getroffen, heeft de Escort tussentijds eventjes op de 1 e plaats gestaan, maar zoals ik voorspeld had, heeft Opel voor het eind van het jaar de zaak rechtgetrokken. Als merk heeft Opel overigens ook in 1984 constant op de eerste plaats gestaan en zijn wij met een voorsprong van 15.208 eenheden op num mer 2, Ford, geëindigd. Overigens verwachten wij voor dit jaar een nog grotere marktpenetratie voor Opel, nu de nieuwe Kadett in al zijn uitvoeringen volop leverbaar is". CHRISTELIJKE RELIGIE, VOOR HEN, DIE ZICH WILLBN BnOEVEH TOTDES HBEHEN HEII.IG AVOHDMAAD. Vernieprd<-rd met eene voorredoeen voorbereidend hoofdstuk y uitgedrukte sckriJtuurpLtaitsen en eene aanwijs,ing van onze jorniulieren vein eenheid en Li~ Ulrgie adder onze by bels en kerkboeken geplaatstbenef^ens de artikelen van de Dordsche Synodedaar die op de waar- heden hier verhandelt, regtstreeks of van ter zi/de betrekking hebben, welke for~ mulisren geheel en al in alles op Gods woord gegrond en mei Gods uroord bewezen zgn. Velea in ooza dngea altea ondcrzoelende behouden het kwade maar do Apostel PAULUS roept ons toe, behoudt het goeds. Dea wijzen Salomons raad i« verneuit u niet met degenen die oaar raraode. ring staan. En de Profe«t JEZAlAazcgt: wMdegBCen die het goode kwaad«n htt Liaacl« goed noemen »aar aan velen Talacha Proreeten ia onzB dagen zicb Kbuldig maken. STE rr.ENDAlt, BIJ T. E. MULDER, i833. EN AAN MI/NE IN DEZE ZORGVOLLE £--< DROETIOE DAGEN VOORAL MET BETREKKING HUNNER EEUWIGE BEL4NGEN. DOOE U. DE COCK. Gtrejormttrd Leeraar te Ulrum. T« VEENDAMbi) T. E. MULDER, i83i. I

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1985 | | pagina 6