eiüvhdeh-iiieuws
Opgraving Hotel Spee te Sommelsdijk
Derby onbeslist
Opgepoetste
werkloosheidscijfers
Stelle bijna in de fout
Grote postduiven-
tentoonstelling
P.v. de Postduif
Kruiswerk
P.V. de Reisduif
Kerstviering
Prins Mauritsschool
Verrassende vondst van 16e eeuwse gracht door De Motte
3e Blad
DINSDAG 18 DECEMBER 1984
No. 5356
REËLE WERKLOOSHEID GROTER DAN UIT STATISTIEKEN BLIJKT
HET grootste probleem waarmee de Nederlandse volkshuishouding ook
in 1984 werd geconfronteerd, was de massale werkloosheid. Maar in de
loop van het jaar was er voor het eerst in de Jaren Tachtig weer sprake
van enig optimisme. De groei van de officieel geregistreerde werkloos
heid werd tot stilstand gebracht en zowaar was in de tweede helft van
het jaar sprake van een daling van het aantal werklozen. Een werk-
lozenaantal van circa 820.000 is natuurlijk nog altijd onrustbarend, maar
de prognoses van talloze doemdenkers die tendeerden naar één miljoen
werklozen in 1986, lijken vooralsnog geloochenstraft. Voor een feest
stemming is echter geen enkele reden. Zeker als men bedenkt dat met
werkloosheidscijfers even gemakkelijk gemanipuleerd kan worden als
met andere cijfers. De reële werkloosheid is aanzienlijk groter dan de of
ficiële werkloosheidscijfers suggereren.
Klaas Jan Mulder geeft
KERSTCONCERT in de
Nieuwe Kerk te Middelburg
OpD.V. zaterdag 22 december 's avonds
om acht uur, zal in de Nieuwe Kerk in
Middelburg een kerstconcert met samen
zang plaatsvinden. Het concert zal gege
ven worden door niemand minder dan de
bekende organist Klaas Jan Mulder.
Deze all-round orgelvirtuoos heeft voor
dit kerstconcert een speciaal programma
samengesteld met klassieke en klassiek-
populaire composities, die voor een deel
betrekking hebben op het Kerstfeest. Klaas
Jan Mulder zal ook op de hem eigen wijze
improviseren op een kerstlied. Een be
langrijk onderdeel van het concert zal
bestaan uit samenzang van kerstliederen.
Deze kombinatie van het vakmanschap
van Klaas Jan Mulder en het prachtige
orgel van de Nieuwe Kerk, staat borg voor
een muzikaal zinvolle avond, die muziek
liefhebbers én mensen die gewoon graag
zingen, niet mogen missen.
De kerk is goed verwarmd!
Het concert begint om 20.00 uur en de
deuren gaan drie kwartier tevoren al voor
u open. De toegang is 6,-; t/m 12 jaar
4,-.
VAN 45.000 WERKLOZEN IN 1970 TOT RUIM 800.000 NU
Iets soortgelijks is gebeurd met
jeugdige werklozen (16 tot 18
jaar). De Rijksgroepsregeling
Werkloze Werknemers (RWW)
werd voor hen afgeschaft. Daar
door liep het aantal schoolverla
ters terug, dus.... kreeg het ar
beidsbureau weer minder officiële
werklozen te registreren. Kortom,
de officiële werkloosheidsstatistie-
ken zeggen lang niet alles. De
optimistische verhalen over daling
van de geregistreerde werkloos
heid dienen met enige scepsis te
worden bekeken: Het is een goe
de zaak dat de Nederlandse be
volking beseft dat het vraagstuk
van de werkloosheid nog lang niet
is opgelost, alle leuke cijfers van
de laatste tijd ten spijt.
(Nadruk verboden)
De derde zwemwedstrijd in de 4-kamp-
competitie werd bij de grootste concurrent
verzwommen. Zwembad ,,de Bliek", thuis
haven van PCG, te Gorinchem was het
strijdtoneel. Zoals bekend is een thuis
ploeg altijd wat in het voordeel. Omdat
PCG dicht achter de Stelle staat, werd
deze wedstrijd dan ook met enige angst
tegemoet gezien. Overigens was niet al
leen PCG gevaarlijk, want de Linge uit het
naburige Leerdam zwom eigenlijk een
„halve" thuiswedstrijd. De vierde ploeg
(Oud Bijerland '66) moest helaas afzeg
gen.
Dar de Linge en PCG zich niet zonder
slag of stoot zouden overgeven, bleek al
snel. Om beurten werden er overwinnin
gen geboekt. De spanning steeg ten top
toen de tussenstand na 8 van de 21
nummers werd gegeven: de Linge 23 pnt.,
de Stelle 24 pnt. en PCG 25 pnt.! Span
nender kon het niet!
Natuurlijk was het de Stellendammers er
alles aan gelegen om deze minimale ach
terstand weg te werken. Ze zwommen
toen zo verschrikkelijk hard, dat het ene
persoonlijke record na het andere aan
diggels werd gezwommen. Door deze
krachtige uithaal waren met nog één
nummer voor de boeg (de estafette) de
rollen omgedraaid: nu stond de Stelle met
één punt voor PCG aankop. De Linge kon
dit geweld niet meer bijhouden en moest
een vernietigende achterstand incasseren.
Met de estafette bleek de Linge geen ploeg
op te kunnen stellen, waardoor alleen
PCG en de Stelle in het water kwamen.
Onder de druk van het publiek en in de
wetenschap dat het moest winnen, kreeg
PCG vleugels. De Stelle stond al snel een
eind achter. Zouden de Stellendammers
de winst dan alsnog door de vingers laten
glippen? Ze kwamen nog wel terug, maar
helaas was de achterstand te groot en werd
de estafette verloren. Dit betekende dat
zowel PCG als de Stelle 67 pnt. hadden!
Maar daar de Stelle 10 nummers had
gewonnen en PCG 9, kreeg de Stelle toch
nog de eerste plaats toegewezen! De
Linge werd met 54 pnt. derde.
Door deze, zij het wel heel krappe, over
winning, bleef de Stelle al ruim 3 jaar
ongeslagen!
MIDDELHARNIS
P.v. De Postduif organiseert a.s. weekend
haar jaarlijkse tentoonstelling. De leden
van deze vereniging krijgen hierbij de kans
om hun gevleugelde vrienden te laten
keuren door twee prominente liefhebbers
uit de regio. Bij het keuren, zoals dit
gebeurt bij tentoonstellingen, wordt de
duif beoordeeld naar zijn uitwendige
kenmerken. De duif wordt dan bij wijze
van spreken vergeleken met de ideale
standaardduif. De ideale standaarddüif
heeft, uiteraard een ideale lichaamsbouw
en een goede uitdrukking van het oog.
Voor de keurmeesters blijft het altijd moei
lijk om een duif goed te beoordelen, het is
goed mogelijk dat een postduif die afwijkt
van de standaardduif toch een topvlieger
GOEDEREEDE
Het Groene Kruis te Goedereede organi
seerde onlangs (22 nov. jl.) een geslaagde
vporlichtingsavond met als thema „Ge
zonde Voeding". Deze avond werd door
plm. 40 mensen gezocht.
Het bestuur is voornemens meerdere van
die soort avonden te houden, waarbij de
onderwerpen zullen bestaan uit die, ont-
van de leden. Diegenen die op die avond
niet aanwezig waren wordt nog een laatste
kans gegeven hun onderwerp in te bren
gen.
Voorts is het bestuur voornemens behalve
herhalingsavonden hart-reanimatie, we
derom een nieuwe kursus te geven van 2
avonden (mond-op-mond beademing en
hart-reanimatie). Kosten 25,- e.e.a. bij
voldoende deelname (plm 15 personen).
Voor inbreng van uw onderwerp kunt u
kontakt opnemen met mevr. Bulthuis, De
Stove 40 te Goedereede of M. Koese,
Goereeseweg 3, Goedereede (ook voor
opgave voor genoemde kursus).
is. Wanneer men een zeer goede postduif
in handen heeft, voelt men meteen de
kwaliteit, ervaring speelt hierbij natuurlijk
een grote rol. Trouwens wanneer men
zo'n duif observeert toont zo'n duif zijn
klasse. Als de duiven eenmaal gekeurd
zijn en de keurmeesters de kampioenen
van de tentoonstelling hebben aangewe
zen, dan zijn de duiven te bezichtigen voor
het publiek. Dat de duivensport een prach
tige vrijetijdsbesteding en een ontspan
nende hobby is kunnen de aanwezige
duivenliefhebbers u wel vertellen.
Dat de tentoonstelling een evenement is
waar vele duivensportliefhebbers naar
uitzien is te begrijpen, men ontmoet daar
weer vele koUegaduivensporters, waar
mee men de kontakten weer kan verste
vigen, een zaak die de duivensport alleen
maar ten goede zal doen komen.
De zaal zal voor het publiek geopend zijn
■op vrijdagavond van 19.30 uur tot 20.30
uur, zaterdag van 14.00 tot 22.00 uur. Het
bestuur en de leden verwachten u op
bovenstaande tijden in de kantine van het
„Binnenhof' aan het Haveneind te Som-
melsdijk.
MIDDELHARNIS - SOMMELSDIJK
Uitslag verloting:
711, 524, 668, 1088, 587, 474, 1186,
803, 728, 1300, 1272, 359, 1244.
DIRKSLAND
A.s. donderdag 20 december te 19.00
uur hoopt de Pr. Mauritsschool kerstfeest
viering te houden in het kerkgebouw van
de Geref. Gemeente. Ieder die daarvoor
belangstelUng heeft is daar hartelijk wel
kom. De bijeenkomst zal zowel via de
kerktelefoon van de Ger. Gemeente als
die van de Herv. Gemeente beluisterd
kunnen worden.
Onze krant van 28 september j.l. liet
een momentopname zien van de op
graving aan de St. Joris Doelstraat hoek
Marktveld te Sommelsdijk. Het juist
gestarte onderzoek door De Motte op
het terrein van het voormalig hotel Spee
beloofde, gezien de vondsten en vondst-
omstandigheden, niet voor niets te zijn.
Daarom presenteert De Motte vooruit
lopend op haar officiële publikatie al
vast wat resultaten voor een wat breder
publiek.
Bodemarchief bedreigd
Alle enthousiasme over het gedane
onderzoek ten spijt: De Motte liep
nimmer warm toen bekend werd dat
hotel Spee het tegen de slopershamer af
moest leggen. Juist het behoud van het
pand betekende behoud van het eronder
gelegen bodemarchief. Sloop daaren
tegen hield de noodzaak van een op
graving in om te redden wat anders
tijdens de sloop van de fundamenten
verloren dreigde te gaan.
De gemeente Middelhamis ging wel
willend akkoord met het verzoek om tot
een opgraving te komen. De samen
werking tussen de gemeente en DE
Motte bleek voortreffelijk, in het bij
zonder toen een kraan moest worden
ingezet. Hierover is De Motte bijzonder
goed te spreken. Een ware stimulans
voor de toekomst!
Gracht
In één van de eerste proefsleuven
kwam de gracht tevoorschijn die rond
de kerk en toren heeft gelegen. Althans
de donkere, modderige vulling werd
aangesneden. In deze gracht die rond
1500 moet zijn gegraven en in de loop
van de 16e eeuw dicht raakte om plaats
te maken voor huizenbouw, trof De
Motte een uit grote bakstenen opgetrok
ken grachtmuur aan. De stenen, ver
moedelijk 14e of 15e eeuws, zijn secun
dair verwerkt Dat bleek uit zeepokken
die zich onder de specie bevonden.
Mogelijk zijn ze uit een gezonken schip
afkomstig.
In de gracht stonden schermen van
tenen vlechtwerk tussen in de bodem
geslagen aangepunte palen van berke
hout. Een tweede sleuf toonde een
zelfde beeld.
Verder gaf het terrein waarvan uiter
aard maar een klein gedeelte kon wor
den onderzocht een wirwar aan muur
werk te zien uit latere perioden. Hierop
werd door De Motte niet het accent
gelegd. Machinaal waarvoor nog
maals onze bijzondere dank aan de
gemeente Middelhamis werd het
verloop van de gracht onderzocht en
opgemeten.
Vondsten
De grachtvulling bleek een dankbaar
objekt te zijn. De vondsten onderin
geven ongeveer de periode aan waarin
de gracht moet zijn aangelegd. De voor
werpen bovenin tonen het moment dat
het water werd gedempt en het terrein
gereed kwam voor dorpsuitbreiding.
Naast de gebruikelijke hoeveelheden
aardewerk, waaronder delen van koeke-
pannen, kookpotten, borden water
kannen e.d. kwamen een aantal leren
schoeen tevoorschijn. Hieruit bleek hoe
weinig vondsten eigenlijk tot nu toe op
gegraven zijn op Goeree-Overflakkee
uit de 16e eeuw. Het materiaal vormt
dan ook een welkome aanvulling. Hier
is het echter onmogelijk alle gracht
vondsten met name te noemen.
Twee kleine bordjes echter voorzien
van elk vijf aangeknepen voetjes en een
prachtige glazuurlaag zijn het vermel
den waard. Eveneens een groot laken-
lood met de tekst: ROTTERDAM
DUBBELT STAEL.
TAXATIE NODIG?
makelaar tamboer bellen
g 01870-3477 QQ
MELISSANT
Bibliotheek in „Melishof' Vrijdag
28 december is er geen boekenruilen in de
bibliotheek in „Melishof'. Aanstaande
vrijdag 21 december hopen we weer ver
schillende nieuwe boeken aan onze kol-
lektie toe te voegen.
Uitslagen Intermezzo:
MIDDELHARNIS Heren 3 van
volleybalvereniging Intermezzo heeft af
gelopen zaterdag in de derby tegen Sparta
een punt laten liggen.
Het jeugdige Intermezzo team kwam
voor goedgevulde tribunes goed uit de
startblokken en nam direct een 5-2 voor
sprong. Sparta kon echter nog tot 8-8
terugkomen, waarna Intermezzo met har
de aanvallen en bekeken spel de set met
15-8 won.
In de tweede set herstelde Sparta zich en
kwam met maar liefst 14-8 voor. Toen
leefde Intermezzo weer op en mede door
een prima functionerend blok wist men tot
14-14 terug te komen. Door enkele per-
Leden van De Motte onderzoeken een 16e eeuwse grachtvulling
op het terrein van het voormalige Hotel Spee.
Kan en kookpot met slibversiering. In het midden twee bordjes. Grachtvulling 16e eeuw.
Twee heiligenbeeldjes tonen moeder
Maria knielend bij het kindje en de jonge
Christus met in zijn handen een duif.
Helaas zijn beide beeldjes geschonden.
Geknielde Maria bij het Christuskindje.
Grachtvulling 16e eeuw.
Beerput
Het aantreffen van stenen waterputten
tijdens de opgraving was geen bijzonder
heid en vormde geen doel van het onder
zoek. De vondst echter van een beerput
tijdens de laatste graafdag verrijkte toch
nog de kennis van de 1 Se eeuw en later.
Uit die periode dateert deze put waar
van de gehele vulling gelukkig kon wor
den onderzocht en geborgen.
Naast, zoals was te verwachten, het
aantreffen van veel aardewerk, kwamen
een aantal houten voorwerpen naar bo
ven. Mesheften, een tolletje, houten
knoppen en versiersels. Alsmede een
aantal benen voorwerpen o.a. knopen
en een versierd heft van mes of vork.
Verder een 60-tal aarden knikkers en
stuiters, twee glazen flesjes en een leren
schoen. Aardig zijn de talloze pitten van
pruimen, perziken, kersen, appels, pe
ren, pitjes van aardbeien en zelfs een
kastanje. Zij geven een goed beeld van
wat werd gegeten aan fruit.
Spreukenbordjes
Enkele stukken van bordjes zijn ver
meldenswaard. Wie beweert dat het
vroeger alles rust was dat de klok sloeg,
heeft het mis. Want wat denkt U van de
spreuk die op twee bordjes was geschil
derd:
WIE HARD RIJT, WINT VEEL ITJT
Tot slot
Het hier summer besproken onder
zoek heeft weer eens bewezen dat we
voorzichtig moeten omspringen met ons
bodemarchief. Echter goed geplande en
gedegen uitgevoerde noodopgravingen
verzachten de noodzakelijke verstoring
ervan.
De naam van hotel Spee en alle ver
wikkelingen daar rondomheen ten spijt
worden weerspiegeld in de bodemvond
sten die de opgraving prijsgaf. Publi
katie hiervan houdt de herinneringen
daaraan voor altijd levend.
soonlijke fouten aan Intermezzo kant won
Sparta deze set ietwat gelukkig met 16-14.
In de derde set functioneerde het heren 3
blok weer optimaal en mede hierdoor
werd een 12-15 setwinst behaald. In de 4e
set kwam Sparta via goed spel direct op
een 9-5 voorsprong. Intermezzo wist nog
tot 10-8 terug te komen, daarna maakte
Sparta de wedstrijd goed af en won deze
set met 15-9 zodat beide teams een punt
aan de wedstrijd overhielden.
D ames 4 dat de competitie zeer goed was
begonnen is wat aan het afzakken. In een
spannende, paniekerige wedstrijd werd er
met 3-1 van VC Goeree verloren. De Ie
set werd met 14-16 door de Intermezzo
dames gewonnen. Na een 14-5 voor
sprong in de tweede set ging er van alles
mis vooral door slecht stoppen en ser
veren. Hiervan maakte Goeree dankbaar
gebruik en won met 16-14. Ook de derde
set werd door de thuisclub gewonnen
15-8). In een chaotische 4e set waarin het
zeer lage plafond een grote hinderpaal
bleek verloren de Intermezzo dames an
dermaal met 16-14 en liet zo de twee
punten in Stellendam.
Dames 5 boekte wederom een prima 0-3
overwinning. Deze keer werd Pollux 2 uit
Rotterdam verslagen. Door deze over
winning stijgt dames 5 fors op de ranglijst
van de 4e klasse E.
Uitslagen:
V. Winden/Berkel - Heren 13-1
SV Kwiek - Heren 2-
Sparta/H - Heren 32-2
Sparta/H2 - Heren 43-0
Vovero - Jongens D3-0
Kangoeroes - Jongens BI2-2
DVO - Jongens B23-0
AV'40 - Dames 12-3
SV Kwiek - Dames 22-2
VC Goeree - Dames 43-1
Pollux 2 - Dames 50-3
Hollemare - Meisjes Al0-3
Vovero 2 - Meisjes A22-2
Sparta/H - Meisjes B3-0
Kangoeroes - Meisjes C3-0
Sparta/H - Meisjes D2-1
t^^(^%<^lC.^V.^V^^
EÉN van de meest opmerkelijke poli
tieke uitspraken uit 1984 kwam uit de
mond van minister-president Lubbers.
Hij verklaarde op te zullen stappen,
wanneer de miljoenste werkloze zich
zou inschrijven. De heer Lubbers is
nog steeds premier en gelet op het
aantal geregistreerde werklozen rond
de jaarwisseling is zijn positie niet in
gevaar. Integendeel, de premier kan
en zal wijzen op een stagnatie in de
groei van de werkloosheid, ja, hij kan
door middel van officiële werkloos-
heidsstatistieken zelfs aantonen dat
de werkloosheid in ons land geduren
de het tweede semester enigszins is
gedaald. Met meer dan 800.000 werk
lozen is er geen enkele reden voor een
juichstemming, maar de doemdenkers
hebben in ieder geval tot dusver
ongelijk gekregen.
Het werd trouwens de hoogste tijd dat
de groei van de werkloosheid tot stil
stand werd gebracht. In de tachtiger
jaren werd Nederland overrompeld
door een dramatische toeneming van
de werkloosheid. Dat zijn we in ons
land in geen jaren meer gewend ge
weest. In de zestiger jaren lag de
werkloosheid op een ongekend laag
niveau, alleen in 1967 was er door een
tijdelijke inzinking van de economie
sprake van een plotselinge stijging.
In 1970 waren er in ons land niet meer
dan 45.000 werklozen, een getal om
van te likkebaarden. Vijf jaar later tel
de Nederland al 195.000 werklozen,
maar in 1980 viel de schade met zo'n
250.000 werklozen eigenlijk nog mee.
Maar vanaf 1981 begon de ellende pas
goed. In 1981 was het aantal werk
lozen toegenomen tot ruim 385.000,
in 1982 zelfs tot 542.000. Eind 1983
zaten we dicht tegen de 800.000
werklozen aan, begin 1984 liep het
werkloosheidscijfer verder op tot bo
ven de 850.000, daarna trad een lichte
daling in die de optimisten het beste
deed geloven. Door het aantrekken
van de wereldconjunctuur is de werk
gelegenheid in het bedrijfsleven iets
toegenomen en als deze trend zich in
1985 voortzet, kan de werkloosheid
wellicht verder dalen.
STRUISVOGELPOLITIEK
NOCHTANS zou het struisvogelpoli
tiek zijn om de iets lagere werkloos
heidscijfers te hanteren als een bewijs
dat in de komende jaren alles weer
goed komt. Er zijn allerlei ontwikke
lingen gaande in onze samenleving,
die doen vrezen dat we nog vele jaren
met het werkloosheidsprobleem blij
ven zitten. De voortschrijdende auto
matisering bijvoorbeeld zal nieuwe
banen scheppen, maar helaas nog
meer banen gaan kosten. Vooral in de
administratieve sector zullen klappen
vallen. Verschillende banken hebben
al aangekondigd dat het aantal ar
beidsplaatsen zal verminderen, maar
ook buiten deze sector zal een verlies
aan werkgelegenheid gaan optreden.
Tegenover een bescheiden uitbreiding
van de werkgelegenheid bij het be
drijfsleven zal, anders dan in de zeven
tiger jaren, een verlies aan arbeids
plaatsen staan bij de overheid. Voorts
zal de afvloeiïng van (oudere) werk
nemers naar de WAO niet meer zo'n
eenvoudige zaak zijn als in de ze
ventiger jaren het geval was.
Verder dienen wij ons te realiseren dat
de enigszins florissante werkloos
heidscijfers, die de laatste maanden
van officiële zijde worden verstrekt,
een vertekend beeld geven van de
reële werkloosheid in ons land. Politici
begrijpen heel goed dat het volk on
rustig wordt van hoge werkloosheids
cijfers. Degenen die al zonder werk
zitten worden er wanhopiger van, en
degenen die wel een baan hebben be
ginnen zich ook zorgen te maken, als
de geregistreerde werkloosheid als
maar toeneemt. Hoe kun je het volk
rustig houden? Wel, je gaat kijken of
er niet een beetje met de werkloos
heidscijfers gemanipuleerd kan wor
den, zodat het allemaal wat minder
erg lijkt dan het in werkelijkheid is.
KUNSTGREPEN
HET lijdt geen twijfel dat het afge
lopen jaar kunstgrepen zijn toegepast
om de officiële werkloosheidsstatis-
tieken enigszins op te poetsen. Zo be
hoeven werklozen van 57,5 jaar of ou
der zich niet meer in te schrijven bij
een arbeidsbureau, terwijl zij toch hun
uitkering behouden. Aangezien je op
die leeftijd slechte kansen op de ar
beidsmarkt hebt, zullen veel 57,5-
plussers zich inderdaad niet meer op
het arbeidsbureau laten registreren.
Derhalve zien de werkloosheidscijfers
er al weer een stuk aardiger uit. Min
stens 20.000 werklozen zijn op die
manier uit de officiële werkloosheids-
statistieken verdwenen.
'^t^'II.^X^^C^^V.^V.^^t^^l^V^^t.^V.^V^^t.^H^V.^^'
beëdigd taxateur