EIUVriDEII-IIIEUWS
Viswedstrijd
voor de jeugd
Heropening
Overdenking
JIKKEMIEN
Oud papieraktie
Dirksland
Verzorgingshuis
„De Goede Ree"
uit de
Heilige Schrift
Van wie zijt gij (2)
Korfbalnieuws
Begrafenisonderneming
„VOORZORG"
Sportcursus Algemene
Basis Opleiding (A.B.O.)
HET
"^KUkVENSTER
Rommelmarkt Ebbe en Vloed
te Oude Tonge,
zaterdag 15 september a.s.
Pas op als het gaat regenen
Damvereniging „Denk Zet"
Sommelsdijk/Middelharnis
zoekt nieuwe leden
No. 5327
georganiseerd door de
Hengelaarsver. „Krammer"
te Middelharnis
HYPOTHEEK NODIG?
makelaar tamboer bellen
voor gratis computerberekening
01870-3477 g
2e Blad
VRIJDAG 7 SEPTEMBER 1984
blik op kerk ~*"j/
en samenleving c^
- Een machteloze God?
- God en het kwaad
- Het voornaamste vergeten
Wanneer je vandaag de dag veel bladen
leest en kennis neemt van allerlei me
ningen en opvattingen, dan is er zóveel dat
tegenspraak uitlokt en om een weerwoord
roept, datje op den duur de neiging hebt te
denken: „Laat maar zitten, het helpt toch
allemaal niet..." Maar een enkele keer
kun je niet zwijgen en moet je je ergernis
van je af schrijven.
Dat was het geval toen ik in TROUW van
vrijdag 31 augustus kennis nam van „Vis
ser op vrijdag". Dat is sinds enige tijd een
„column" in genoemd ochtendblad, die
verzorgd wordt door ds. J. (Hans) Visser,
diakonaal predikant van de Hervormde
Kerk in Rotterdam. Een man die werkt
onder de drugsverslaafden en er herhaal
delijk blijk van geeft dat hij niet iemand is
die zich in traditionele kaders laat in
passen. In het stukje van afgelopen week
vertelt hij van zijn pastoraat aan een jonge
weduwe.
Ik laat hem even zelf aan het woord:
„De afgelopen week beleefde ik goede
ogenblikken met een vrouw van wie de
echtgenoot op jonge leeftijd was weg
gerukt door een onzinnig hartinfarct.
De oude joden beseften reeds hoe
immens wreed het is als je op de helft
van je dagen wordt weggenomen. De
gelovige kan niet nalaten om zich af te
vragen wat God te maken heeft met
deze plotselinge dood. Mensen gaan
driftig speculeren. Sommige mensen
zien overal de hand van God in, omdat
zij God vereenzelvigen met alles wat er
in de natuur en de geschiedenis ge
beurt.
Dat geloof staat wel onder een on
verdraaglijke spanning. God krijgt de
rol van sadist opgedrongen die de één
laat sterven en de ander in leven houdt.
God beloont de één en straft de ander.
Wij moeten ons hoofd maar buigen
voor Gods ondoorgrondelijke beleid".
En even verder:
„Daar kun je God niet aansprakelijk
In het kader van het 25-jarig bestaan van
deze vereniging zal D.V. op zaterdag 15
september a.s. een jeugdwedstrijd ge
houden worden. De jeugd t/m 12 jaar, die
lid is van deze vereniging of in liet bezit
van een geldige zomerkaart/seizoenkaart
5,kan evenals de groep jeugdleden
van 13 t/m 15 jaar aan deze wedstrijd
meedoen.
Er wordt met 2 groepen gevist, namelijk:
Groep 1: leeftijd t/m 12 jaar; en
Groep 2: leeftijd 13 t/m 15 jaar.
Voor beide groepen is er een hoofdprijs in
de vorm van een blijvende herinnering.
Verder zullen er afhankelijk van de deel
name nog vele en mooie prijzen beschik
baar zijn. Inschrijfgeld is niet verschul
digd.
De wedstrijd wordt gehouden op een nog
nader vast te stellen tijdstip ('s middags)
en plaats in De VHegers.
Slechts met één hengel mag aan de wed
strijd worden deelgenomen. Als aas is
toegestaan: brood, deeg en/of maden. Ver
dere wedstrijdvoorschriften worden op de
visplaats bekend gemaakt.
voor stellen. God is toch de kracht
stroom in het leven, die ons stuwt in de
richting van harmonie en vrede. Maar
aan God lukt niet alles. Het onheil
slaat toe en vernietigt een leven dat
hoopvol begon. God vecht hard met de
krachten die zijn mensen onderuit ha
len. God kan verliezen. Hij redt het
niet altijd".
Het probleem dat Ds. Visser aansnijdt is
niet nieuw, integendeel, het is juist erg
„in". Wat heeft God met het kwaad te
maken? Komt het ons toe uit Zijn Vader
hand? Het probleem waaraan de bekende
schrijver Maarten 't Hart een hele roman
heeft gewijd: „Een vlucht regenwulpen".
Het is het verhaal van een moeder die
sterft aan keelkanker. En in dat boek
wordt grondig afgerekend met Zondag 10
van de Heidelbergse Catechismus die
stelt dat alle dingen, ook gezondheid en
ziekte, niet bij geval, maar uit Gods Vader
hand ons toekomen.
Nu moeten we eerlijk zeggen dat we op
vele van dit soort vragen geen pasklaar
antwoord kunnen geven. De vraag naar
het waarom", die ons, mensen in het
bloed zit, is ook gesteld door de .bijbel-
heiligen", psalmdichters en profeten. Ze
hebben ermee geworsteld, ze hebben hun
verdriet, hun wanhoop soms, naar de
hemel uitgeschreeuwd. Ze hebben zich
afgevraagd: ,,zouGodhetwelweten?" En
ze hebben er geen verklaring voor waarom
het de één zo goed gaat en de ander zo
slecht.
Maar ze zijn met die vragen toch wel op
een andere plaats terecht gekomen dan
Ds. Hans Visser. Ze hebben niet ontkend
dat God erachter zit. Integendeel: „zou er
een kwaad in de stad zijn dat de Heere niet
doet?" Ze hebben God ook niet beschul
digd van machteloosheid, en zeker niet
van onrecht.
5j>
Ik denk dat Hans Visser twee dingen over
het hoofd ziet en dat is voor een dominé
bijna onvergeeflijk. In de eerste plaats
spreekt hij niet over de oorzaak van alle
ellende: de zonde. Waren er geen zonden,
dan waren er geen wonden. Maar in zijn
stukje komt ook de Naam van de Heere
Jezus niet voor. ,,Die geleden heeft".
Dieper en heviger dan welk mens ook. Om
niet alleen de ziekte en de ellende, maar
ook de zonde weg te doen. Buiten Hem om
is inderdaad alles even waanzinnig. Maar
wie op Hem ziet, die mag weten dat alle
dingen, ook ziekte en tegenspoed en kruis,
meewerken ten goede. Een predikant die
deze boodschap verzwijgt schiet toch wel
schromelijk tekort...
Waarnemer
Aanstaande zaterdag 8 september vanaf
09.00 uur komen wij het oud papier weer
bij u ophalen.
Van de afgelopen 2 maaanden haalden
we ruim 8 ton oud papier bij u op. We
hopen dat de stijgende lijn zich zal voort
zetten, en dat steeds meer mensen het oud
papier voor ons gaan bewaren.
Alvast hartelijk dank namens de Jeugd-
raad van de Ned. Herv. Kerk en tot
zaterdag.
Inschrijving kan alleen plaats hebben op
maandag 10 september a.s. tussen 19.00
en 21.00 uur bij P. v.d. Valk, Rubensplein
48 te Middelharnis of telefonisch ge
durende dezelfde tijd bij S. W. Mol,
telefoon 01870-6168.
N.B. Van de inschrijfdatum en-tijd wordt
niet afgeweken!
Er wordt gerekend op een grote belang
stelling; dus zorg datje erbij (tijds) bent!
Gaarne vermelden wij hier de verschil
lende dagen, waarop bijzondere aandacht
zal worden besteed aan de ingebruik
name van „De Goede Ree". Daarbij is
uitdrukkelijk rekening gehouden met de
mogelijkheid, dat veel genodigden en be
langstellenden uit de bevolking een kijkje
kunnen nemen in ons verbouwde ver
zorgingshuis.
Direktie, staf en personeelsleden, even
als de bewoners zien uw komst graag
tegemoet
De officiële opening van ,,De Goede
Ree" vindt plaats D.V. donderdag
middag 13 september 1984 om half drie.
De openingshandeling zal verricht wor
den door de edelachtbare heer L. J. van
Welsenis, burgemeester van Middelhar
nis. De genodigden worden om uiterlijk
twee uur 's middags verwacht. Na het
officiële gedeelte is er gelegenheid voor
onze gasten om het gerenoveerde huis te
bezichtigen.
Op vrijdagmiddag 14 september wordt
om half drie een speciale bijeenkomst
belegd voor alle bewoners van ,,De Goe
de Ree", personeelsleden en vrijwilligers.
Zij zullen door middel van een beeldband
kennis kunnen nemen van de gebeurte
nissen rondom de opening, die de voor
gaande dag hebben plaats gevonden.
Open huis dagen:
Er worden twee open huis dagen ge
houden voor alle belangstellenden, die
persoonlijk kennis willen nemen van het
interieur van „De Goede Ree".
Daarvoor zijn de dagen woensdag 19 en
donderdag 20 september uitgekozen.
„De Goede Ree" staat op voornoemde
dagen open van 's middags twee tot 's
avonds acht uur.
Na eenjaar van voorbereidingen en dank
zij de grote inzet van bewoners en perso
neel houdt het verzorgingstehuis ,,Ebbe
en Vloed" zaterdag 15 september zijn
eerste rommelmarkt, waarvan de baten
geheel ten goede komen aan de bewoners.
Bij mooi weer wordt de rommelmarkt
gedeeltelijk binnen en buiten gehouden,
bij slecht weer komen alle kramen binnen
te staan.
Er worden niet alleen oude spullen en
boeken verkocht maar ook zelfgemaakte
dingen, zoals beschilderde kaarsen en
houtwerk, gebreide en gehaakte spullen,
eigen gebakken cake en kruudplaetjes,
slaatjes.
Er komt ook een kraam met corsages van
droogbloemen, en een kraam met planten-
stekjes. Tevens wordt er gezorgd voor
koffie met cake en limonade en niet te
vergeten overheerlijke poffertjes, die door
de kok van Ebbe en Vloed worden ge
bakken terwijl u wacht.
Een grabbelton en een parasol met loten
waaraan mooie prijzen zijn verbonden zijn
ook aanwezig.
's Middags komt de Alpenkapel uit
Nieuwe Tonge voor de muzikale om
lijsting zorgen.
De verkoop begint om 10.00 uur en om
17.00 uur hopen we alles verkocht te
hebben.
PREDIKBEURTEN ZEELAND
Hervormde Gemeenten op Tholen
Zondag 9 september 1984
THOLEN - 9.30 en 18.30 uur ds. H.
Verheul.
POORTVLIET- 10.00 en 18.00 uur ds.
Tj. de Jong.
SCHERPENISSE - 9.30 en 14.30 uur
ds. P. van Bergen Bravenboer.
SINT MAARTENSDIJK - 9.30 en
14.30 uur ds. J. van Loon.
STAVENISSE - 10.00 en 18.00 uur ds.
B. den Butter.
SINT ANNALAND - 10.00 en 18.00
uur ds. Th. v.d. Heijden.
OUD VOSSEMEER- 10.00 uur ds. C.
Kik uit Strijen en 18.30 uur ds. D. M.
Knibbe (jeugddienst).
SINT PHILIPSLAND - 9.30 en 14.30
uur kand. J. van Hoven uit Dussen.
„Ik ben van Paulus, en ik van
Apollos, en ik van Cefas, en ik van
Christus".
(1 Corinthe 112)
Hoe is dit Schriftwoord aktueel. Hoe zou
deze brief van Paulus geschreven kunnen
zijn aan menige jammerlijk verdeelde Ge
meente. Hoe wijst dit woord de zonde aan
achter alle partijgeroep, het roemen in
namen van mannen.kerkelijke bladen.
kerkgroepen.... de zonde van het zichzelf
zoekend.... roemend.... „ik".
Ik ben van....! Ik zie het beter en dieper.
Mijn geestelijke kennis is rijper. Wat
wordt ook in onze kringen onmatig in
sommige voorgangers geroemd. Hoezeer
ontbreekt in onze dagen de onderlinge
liefde. Die godgeleerde had wel gelijk die
schreef: „Velen leven meer op de bergen
van Bether d.i. twist en verdeeldheid, dan
op de liefelijke bergen der broederlijke
liefde".
Nog niet zolang geleden schreef een predi
kant mij dat het in de Gemeente waarvan
hij consulent was geworden niet zo een
voudig iag en dat de polarisatie er gewoon
ontstellend was. Het zal niet de enige
Gemeente zijn waarin gepolariseerd
wordt. Gunstige uitzonderingen die er
zullen zijn daargelaten, zijn er meerdere
Gemeenten waarin een kleinere of grotere
groep scheuring zoekt en tracht de eigen
groep, de eigen stroming te doen boven
drijven.
Waar men aan geestelijke elitevorming
doet en de een uit de hoogte neerziet op de
ander. Terwijl toch in diepste zin, als het
er werkelijk op aan komt, elke Gemeente
een Gemeente van zondaren is, die rest-
loos zijn aangewezen op genade alleen!
En het diep aangrijpende bij dit alles is,
dat men het in de hoofdzaken van het
geloof ééns is. Dat men allen het geloof wil
bouwen op het fundament van Schrift en
belijdenis.
Dat ze, om het met de woorden van psalm
133 te zeggen: „broeders zijn van het
zelfde huis".
Maar.... de lieflijkheid van het als broe
ders samenwonen ontbreekt totaal. En het
liefdevuur is sinds lang gedoofd. Er is een
tijd geweest dat de wereld van de chris
tenen getuigde: „Zie hoe lief zij elkander
hebben". Die wereld, als ze ons al niet
straal negeert, zegt vandaag de dag wel
wat anders! Er is in de Gemeenten wan
trouwen. Men blaast bijzaken op tot hoofd
zaken, waarbij het soms alleen gaat om
een bepaald woordgebruik, een bepaalde
terminologie. Er is verdeeldheid en ver
dachtmaking. Hatelijkheid en verbitte
ring. Geestelijke hoogmoed meer dan oot
moed. En waar de ootmoed ontbreekt,
ontbreekt ook de liefde.
Want de liefde groeit als een hemelse
plant in het dal van de ootmoed. De
liefde zoekt eenheid en band. Ze is niet
afgunstig, ze zoekt zichzelf niet. Ze vraagt
niet naar hoge of lage stand van geestelijk
leven, maar verblijdt zich in de geringste
ritseling ervan.
De liefde verbindt de kinderen van God
als kinderen van één huisgezin. Men er
kent in elkander kinderen van één Vader
en ziet elkander als door één zelfde geloof
en liefde met Christus verbonden. Da
Costa zegt in zijn verklaring van psalm
133: „Wie vreugde hebben wil, die hebbe
de Heere lief en in Hem al wat Hij met ons
verbonden heeft. Och, wat zijn wij dwaas,
dat wij ons eigen leven zo arm maken aan
vreugde, door zo weinig liefde te betonen
aan anderen".
Om tot dit liefdebetoon te komen, zal ons
„ik" van de troon moeten. Zal het moeten
gekruist worden, gedood en begraven.
Alleen langs de ondergang van de oude
mens kan opstaan en leven de nieuwe
mens, ja, Christus Zelf in ons. Dan gaat
het niet meer om mij, maar dan gaat het
om Christus! Dan is er zeke verschil van
„ligging" of „mening".
Maar daar boven uit mogen we dan Chris
tus zien als aller Middelpunt.
Dan zullen we ook in de ander Christus
herkennen en bij alle onderscheid met
Paulus belijden: „Wij.... wij zijn des Hee-
ren".
Laten wij God om zijn genade bidden dat
wij aan mensenverering mogen Ontkomen.
Dat we bewaard mogen worden voor
sectarische hoogmoed.
Weerhoud o Heer', uw knecht.
Dat hij zijn hart niet hecht,
Aan dwaze hovaardij...."
Moge door de Heilige Geest, Die liefde en
vrede werkt, het meer en meer in de
Gemeenten gaan leven:
,,Ai zie, hoe goed, hoe lieflijk is 't,
dat zonen
van 't zelfde huis
als broeders samenwonen,
Daar 't liefdevuur niet wordt verdoofd,
't Is als de zalf op 's hogepriesters hoofd.
De zalf, waarmee hij is aan God gewijd.
Die door haar geur het hart verblijdt".
B.
H. H.
SINT MAARTENSDIJK
Kerkdiensten Sint Maartenshof
Woensdag 12 september 10.30 uur ds. P.
van Bergen Bravenboer.
De afgelopen weken hebben we dan toch
nog mogen genieten van heerlijk zonnig
(na-)zomerweer. Nederland had de zomer
in en op het hoofd!
We hebben daarbij weer heel wat kilo
meters op onze wegen afgelegd en
hoewel niemand dat echt kan zien er is
weer heel wat rubber van onze banden
afgesleten. Dat zijn steeds maar heel
kleine rubberdeeltjes, eigenlijk rubber-
stof, maar zo'n 20 miljoen banden op
de weg zorgen tezamen voor een niet te
onderschattenrubbertapijt" op het weg
dek.
Die rubberstof waait niet weg want ons
wegdek is vettig door aanslag van uitlaat
gassen van benzine- en dieselmotoren.
Het 'wordt dus als het ware vastgekleefd
op het wegdek. Er ontstaat dan een soort
filmlaag van op het wegdek vastgereden
rubberstof
Op zich is dat nog niet zo erg want het
maakt het wegdek-oppervlak stroever. Zo
dra het wegdek echter nat wordt is het met
die stroefheid snel gedaan en verandert
het wegdek tijdelijk in een op sommige
plaatsen spiegelglad oppervlak. Het rub-
bersttof spoelt snel van het wegdek maar
de vette film is nog onaangetast. Op die
momenten is het nog aanwezige profiel op
Uw banden van uitermate groot belang.
De R is nu in de maand, de R van Regen.
Zodra die regen komt, pas dan op, zeggen
de Specialisten van de VACO (Vereni
ging voor de Bandenbranche in Neder
land), want dan is Uw veiligheid in het
geding. Laat Uw banden daarom vooraf
even gratis inspecteren bij een gespecia-
Hseerd VACO-bedrijf In deze bedrijven
beschikt men over de kennis en de er
varing om U, ook bij regen, veilig op de
weg te houden.
De Stichting Sportraad Middelharnis
organiseert in de maanden oktober t/m
december in 1984 weer een zgn. A.B.O.-
cursus te Middelharnis.
Een A.B.O.-opleiding: Algemene Basis
Opleiding Sport is een voorbereidende
opleiding voor een funktie bij het sport-
technische kader. Deze cursus is bestemd
voor iedereen, die binnen een sport
vereniging leiding aan sportlieden wil
geven.
De cursus is algemeen, niet gebonden
aan een bepaalde tak van sport.
Elke vervolgopleiding in een bepaalde
sport stelt als eis, dat de A.B.O.-cursus
met goed gevolg is doorlopen. Vanuit de
sportpraktijk zuilen vele onderwerpen aan
de orde komen, met als hoofdonder
werpen: „Leiding geven" en „Sportge-
zondheidsleer". Vooral ook door onder
linge gedachtenwisseling van sporters die
verschillende sporten beoefenen wordt
veel geleerd.
De A.B.O.-cursus wordt gegeven in 10
wekelijkse avonden van elk drie uren. De
kosten bedragen 80,per persoon. De
minimumleeftijd voor deelname aan deze
opleiding is 16 jaar. Het aantal deel
nemers bedraagt minimaal 15 en maxi
maal 20.
De cursus wordt gehouden in een van de
lokalen van de Rijksscholengemeenschap.
Nadere informatie en opgeven voor deel
name, uiterlijk voor 30 september 1984
bij C. Strater, tel. 01878 - 1495.
Afgelopen zaterdag is voor de korf
ballers de competitie weer van start ge
gaan. Voor Good-Luck kwamen alle ploe
gen in het veld. Het Ie team moest in
Sliedrecht aantreden tegen Merwede 2. In
een matige wedstrijd werd met 8-3 ver
loren.
De Damvereniging „Denk en Zet" Som
melsdijk/Middelharnis houdt op maandag
10 september 1984, 's avonds te 20.00
uur haar jaarvergadering in Hotel Belle-
vue. Zandpad 60 te Middelharnis.
Genoemde vereniging, welke 47 jaar
geleden werd opgericht, heeft momenteel
ruim 40 leden. Dit is zeker geen aantal om
ontevreden over te zijn, maar het moet tot
de mogelijkheden behoren, zeker gelet op
de uitbreiding van de gemeenten Sommels-
dijk en Middelharnis, dit aantal uit te
breiden.
Er wordt in 4 afdelingen gespeeld op elke
maandagavond vanaf september tot
april.
In de vereniging is iedereen welkom,
gevorderden of beginners, het maakt niet
uit want hoewel het leuk is om een partij te
winnen, voorop dient toch de ontspanning
te staan. In elk geval aan de sfeer binnen
de vereniging zal het niet liggen, getuige
het hoge opkomstpercentage iedere wed
strijdavond. Dit laatste is natuurlijk van
belang voor een vlotte afwikkeling van de
kompetitie maar dat spreekt voor zich.
Indien u belangstelling heeft, kom gerust
langs, u bent van harte welkom. Nogmaals
de datum en het tijdstip: maandagavond
10 september 1984, 20.00 uur in hotel
Bellevue, Zandpad 60 te Middelharnis.
Het bestuur
Tevens Taxi (dag en nacht bereikbaar).
P. Vroegindeweij. Emmalaan 1 8, Middelharnis
Tei. 01870 - 2996
OpsteUing 1 e team: Ina v.d. Vliet, Mar
jan Mastenbroek, Danielle Vermeulen,
Margie Bakker, Christien Leentjes, Petra
Vermeulen, Leo Grootenboer, Joop Ver-
olme, Hans Los, Wim Huizer, Bennie Vis
en Lau Mineere.
Het 2e team behaalde een verdiende 2-6
overwinning tegen Spido 2, terwijl het 3 e
team kansloos met 2-10 verloor van Kin
derdijk 5. Het hoogste jeugdteam dat het
dit jaar weer een klasse lager mag pro
beren behaalde een ruime zege op T.O.V.
In een goede Ie helft werd een 4-1 voor
sprong opgebouwd, die na rust werd uit
gebreid tot 8-3.
Overige uitslagen:
Good-Luck A - Korbatjo A7-2
P.K.C. B3 - Good-Luck B2-1
Good-LuckCM-KinderdijkCM.3 - O
Good-Luck P - Merwede P20-4
VISO(N) Q - Good-Luck Q2-1
<^4■'^'f'^¥'^*'^■'^■>^'^'^*'^'^'^'^■*'^'^*'^'^'^'»■'^■'^■'^■'^'^'^*'^'^'^¥'^'^***■'^'^'^'^'^■*'^f'^'^■'^'^'^■*'^'^
**¥**'^¥*¥■*'^'^4■'^***4■4^¥**************4■*'^*'^4■***4■>^'^****¥*■**■¥■'^*4■*4■*4■'*■'^'^'^4■'^******'**4■*4■*'^^
VERVOLGVERHAAL
door Dignate Robbertz
G. F. Callenbach B.V. Nijkerk
----- 68 -----------------------------------------
Dat ze vader zó verre gekregen eit om
julder uusje te wille verkoopen, dat zit bie
mien te diepe, 't Is altied zó geweest, as
kind verbooi ze me mee de joengers te
spelen, 't Mochte altied boerezeuntjes
weze. Ik ebbe d'r genoegt onder gelee,
want ik wier uutgescholde en geplaegd.
Hij had nog nooit zoveel en zo druk
gesproken. Jikkemien was verschrikt over
de bittere verwijten die hij zijn moeder
deed.
Zelfs Simen ging andersom zitten en luis
terde verwonderd.
Dat is al arde praat, zei ze, toen hij
zweeg. Joe moeder is as een stêenrieke
boeredochter opgegroeid. Al die diengen
over geld en afkomste bin d'r in gebore en
gekweekt, ze kan d'r zelf niks an doe. En
dan komt 't er noe bie, dat ze nooit meer
zal kunne loope, dat is vor een mensch
mee aar karakter dichtebie nie te draegen.
Samel rees op en ging weer zitten. Hij stak
zijn handen diep in zijn zakken en leunde
achterover. Watwiljedaermee zegge?
Dat jie ze al die diengen nie an moe
rekene. 't Is mooi dat jie 't voor ons
opneemt en dat jie Kee nie laet loope voor
een meisje mee geld. Maer ik wil nie dat jie
in breuke leeft. Ik ebbe 't uusje van Leune
Schietekatte bekeke. Ik zal an de burge
meester vraege om 't op te knappen en dan
trekke ons daer in en jie bluuft op 't
Olmen-of, want daer oor jie.
Simen knikte en zei ineens met heldere
stem: Dat is goeie taele, vrouwe, je moe
van dat volk niks anneme.
Jikkemien voelde dat ze een kleur kreeg en
Samel trok even zijn wenkbrauwen op.
Uut je woorden zou ik kunne opmaeke,
dat jie 't nie goed vind, as ik mee Kee wil
trouwe.
Dat moete je zelf wete.
Jikkemien legde haar hand op Samel's
arm en pinkte met haar ogen.
Nou, zei hij, je weet noe wat ik wil en
an wiens kant ik stae, vrouw Joosse. Wat
mien ouwers tegenover julder gedaen ebbe,
kan ik nie elpe.
't Is zó, antwoordde Jikkemien en gaf
hem een hand. Hij hield die vast en vroeg
nog: Vind jie 't nie goed as ik een of
pachte?
Ze glimlachte tegen hem. Jie oort op 't
Olmen-of, Samel en je mag nooit je moe
der verlaete. Dienk 't er om dat ze on
gelukkig is en je vader kan joe al net zó min
misse.
Krijn Wisse had het zwaar na de eis van
Samel. Hij probeerde met Janne te praten.
Ze moesten dat huis dan maar niet ver
kopen. Het hoorde bij het hof en als Samel
ging boeren moest die weten wat hij srmee.
deed.
Maar Janne was voor geen reden meer
vatbaar. Ze lachte hem uit, dat hij zo
weinig standvastig was en zeide dat Samel
vanzelf weer terugkwam. Die is an
weelde gewoont, die zal 't opbreeke as z'n
an moe pakke.
's Middags na de aardappels schoof Krijn
zijn bord opzij en nam de bijbel om te
lezen. Samel pikte de laatste hap naar
binnen en zei:
't Lieken mien beter, vader, dat ons noe
eest is praate. D'r zit bie ons alle drie een
brokke en dan eit 't gin waerde al lees je
nog zó vee in den biebel.
Krijn knipte de sloten weer dicht en trok
nerveus met zijn kin.
Samel haalde een paar keer zijn keel uit en
vertelde dan van zijn gesprek met Jikke
mien de vorige avond.
Janne luisterde met gefronste wenkbrau
wen. Ze wilde hem in de rede vallen, maar
zijn strenge toon en z'n ogen, die haar
telkens scherp aankeken, weerhielden
haar.
Ik ebbe m'n eige zitte schaeme, besloot
Samel, gin woord in je naedeel, moeder.
Wat bedoel je? bitste Janne dadelijk.
Wat zou ze van me te zegge ebbe? Om bie
joe in een goed blaedje te kommen. Ze was
bleek met een uitdrukking van verbeten
pijn op haar gezicht.
En noe vor de leste keer, vader, ging
Samel verder, zonder op zijn moeders
uitval te letten, watdoe jie mee dat uus?
As 't er al op an komt is 't van joe en ei jie
allêene der over te zeggen. As jie noe de
boer van 't Olmen-of wil weze en bluuve,
dan laet jie je errebeier d'r vor niks in
weune. Jie ei wat goed te maeken an
Simen en Jikkemien Joosse.
Krijn zat op de omslag van de bijbel te
kijken. De gouden lettertjes dansten voor
zijn ogen en hij voelde de blik van Janne
als spelden op zijn hoofd steken. Dat
uus.... begon hij.... dat uus oort bie 't of
en as ik dat verkoope dan gae 't of ook an
den aek.
Dus je geef toe.... je bukt voor die joen,
die ier de laekens uut wil dêele en z'n eige
op laet stoke deur dat meisse.
Janne kauwde op haar lippen en schom
melde haar bovenlijf heen en wer. O!
dat ik m'n beenen nie meer gebruuke kan.
Julder mochte allebei een draai om je
n'ooren ebbe. Maer je gróote praat over 't
of gae nie deur. Je vergeetdat een deel van
mien geld d'r in zit.
In 't land, zei Samel snel, as je dat
ebbe wil, zal ik een iepoteek neme, je kan
d'r rente bie kriege.
Krijn zette de bijbel weer op de schouw en
nam zijn pet af
We zulle is danke en dan kan ieder z'n
bezigheden beginne.
Zijn stem was onvast en hij sprak de
laatste woorden onhoorbaar uit.
Samel wachtte tot de meid de tafel af
genomen had, toen zei hij kalm: Dat
uus oort dus niet verkocht, moeder, dat is
uutgemaekt. Noe nog één vraege, geef je
toestemminge om mee Kee te trouwen en
op 't Olmen-of te kommen?
Hun ogen kruisten elkaar, maar dan was
het met de zelfbeheersing van Samel ge
daan. Hij keerde zich naar het raam en zag
uit in de bogerd waar de laatste bruine
blaren van de bomen vielen. De stammen
leken zwarter geworden en tot ver onder
de kale takken door zag hij het vergeelde
gras. Een paar witte chrysantens wiegden
aan de slootkant. Ze stonden eenzaam
tussen het doodse van de herfst en dron
ken het laatste licht van de korte dag.
Janne wrong haar handen in elkaar. Ze
zag haar grote zoon, zijn schaduw ver-
donkerd(; den uuze. Ze had hem willen
toeschreeuwen dat ze het nooit goed zou
vinden, maar zijn brede rug was zo sterk
en zijn schouders zo onbewegelijk. Haar
lippen bewogen, maar er kwam geen ge
luid.
Je mag je moeder nie verlaete.... dat
had Jikkemien Joosse gezegd en Samel's
stem had gebeefd toen hij die woorden
herhaalde. Haar handen streken langs de
machteloze benen en ze moest op haar
lippen bijten om het niet uit te gillen. Haar
onmacht, al was er volop geld in het
kammenet. In haar gedachten rees het
koele gezicht van Kee, met dezelfde be
sloten mond en ogen, die harder waren
dan die van Jikkemien.
Ze zag Kee op het hof, in de verewagen op
de marktdagen en in de stallen. Zij zou
hier het volk uitbetalen en het geld van het
koren in het kammenet leggen.
Janne richtte zich op, maar de verlamde
benen gaven niet mee.
Wilde pijn sneed door haar heupen, ze
kromp in elkaar en kreunde.
Buiten rammelden wielen. Josep had de
paarden ingespannen en reed met de plat
te wagen voorbij. Ze hoorde het stappen
en luisterde tot ze achterom het huis in de
zandwaeg kwamen.
(wordt vervolgd)
