Planten
AUGUSTUS
JIKKEMIEN
als energiebron
Orgelconcert
Maassluis
Lampionoptocht
in Oostvoorne
MEUBELSTOF
uit Microvezels
Makreelvisserij
dit jaar bij ons
de beste
Huttenstad Sommelsdijk
Pony- en paardenconcours in
Stad aan 't Haringvliet
Opbrengst Anjerkollekte
Open dag op
moderne fruitteeltbedrijven
Het hoeft niet lang te duren of de (wes
terse) wereld kan een oliecrisis zonder
blikken of blozen doorstaan. Sterker nog,
gewoon negeren. Dezelfde energiebron,
die de fossiele brandstoffen zoals olie en
gas levert, de plantenwereld, kan op meer
directe wijze in onze gigantische behoefte
aan energie voorzien. Methoden om ener
gie direkt uit biomassa (een begrip voor
een hoeveelheid plantenresten van welke
soortdan ook) te halen zijn bekend. En
worden ook al toegepast De boer die een
installatie gebruikt om uit mest methaan
gas te produceren past bio-energie toe. Al
fiingeert de herkauwende koe dan nog als
tussenschakel tussen plant en brandstof
in Plaats van mest kan tegenwoordig trou
wens al gewoon landbouwafval worden
gebruikt. „De jaarlijkse produktie van
biomassa is wat betreft energiepotentieel
tien keer zo groot als het jaarlijkse ener
gieverbruik in de wereld", juicht de Dienst
Wetenschapsvoorlichting van de Konink
lijke Nederlandse Akademie van Weten
schappen in een recent vouwblad.
Zo kan zetmeel worden omgezet in gas
vormige of vloeibare brandstoffen zoals
ethanol. Nederland kan in principe ener
gie produceren door fermentatie van zet
meel uit industrieaardappelen. Als wij als
razenden aardappelen gaan verbouwen
kunnen wij op die manier dertien procent
van ons huidige energieverbruik dekken.
Heel Nederland overdekt met aardap
pelvelden klinkt niet erg aantrekkelijk.
Economisch is het ook (nog) niet ren
dabel omdat voor-het produktieproces
veel fossiele brandstof nodig is. Een mud
aardappelen zal nog niet snel in de tank
van onze auto worden opgeslagen.
De wetenschap rond de bio-energie vor
dert echter gestaag. De verbrandingsmo
tor is dé grote slokop van onze huidige
brandstofvoorraden. Geen wonder dat de
meeste aandacht zich richt op de vraag of
die motoren ook op wat anders kunnen
draaien dan benzine, LPG of diesel. En
dat blijkt prima te lukken. In Brazilië
rijden auto't al jaren op alcohol, gepro
duceerd uit het in ruime mate aanwezige
suikerriet, het gaat om methyl alcohol,
algemeen bekend als methanol of carbi-
nol. Een zwaar giftig goedje. Heel wat
illegale drankstokers zijn letterlijk met
blindheid geslagen omdat zij wat methyl-
inplaats van gewone alcohol produceer
den. In de industrie wordt het gebruikt bij
de produktie van lijmen, geneesmiddelen,
antivries maar ook bijvoorbeeld parfum.
Methanol kan op relatief goedkope wijze
uit alle mogelijke gewassen worden bereid
Dat bij het distilleren van de gassen, die
vrijkomen bij het verbranden van hout of
andere plantenresten, alcohol wordt ge
produceerd is al heel lang bekend. Andere
vormen van energiewinning uit planten
zijn gebaseerd op recente biochemische
vindingen. Daarbij gaat het om het veran
deren van organische stoffen met behulp
van schimmels of bacteriën. Het betreft
vooralsnog proeven op laboratorium
schaal. Maar de vooruitzichten op renda
bele en praktische toepassingen zijn goed.
Traditionele brandstoffen zoals olie en
gas zij resten van een voorbije planten
wereld. Fossiele overblijfselen, die hon
derden miljoenen jaren nodig hadden om
nu van dienst te zijn.
Een proces dat de mens nu aanzienlijk
kan bekorten.
Wijkgroep de Zwaluw organiseert 23 tot
en met 25 augustus voor de vijfde keer
Huttenstad in Sommelsdijk, op het veld
voor de Zwaluwschuur.
Donderdag en vrijdagmorgen zijn de
kinderen bezig de hutten te bouwen en te
schilderen en in te richten. Vrijdag is een
spelletjes-dag en zaterdag wordt de hut
tenstad feestelijk besloten met onder meer
de benoeming van een burgemeester, dat
is de bouwer van de best verzorgde hut,
een ballonnenwedstrijd, een poppekast,
barbecue en een play-back wedstrijd.
De kosten voor deelname aan Hutten
stad zijn 2 gulden per dag; voor leden 1 Vi
gulden. Voor hout en spijkers en voor
limonade wordt gezorgd. De kinderen
moeten zelf gereedschap meebrengen.
Geen zaag of beitel omdat dat te ge
vaarlijk is.
In de concertserie 1984 zal Jaap Kroo-
nenburg op zaterdag 25 augustus a.s. om
20.15 uur een orgelconcert verzorgen o;
het Garrelsorgel van de Grote Kerk te
Maassluis. Het programma luidt als volgt:
1. Bewerking over „Scheepje onder
Jezus' Hoede" - Jan Zwart
2. a. „Wohl mir, dass ich Jesum Habe"
(uit cantate 147 - Joh. Seb. Bach
b. Dorische Toccata (BWV 538)
3. Trio - sonate in b - John Stanley
a. Adagio
b. Allegro Moderato
c. Allegro Vivace
4. Sonate V in D op 65
a. Andante - Felix Mendelssohn
b. Andante conmoto
c. Allegro maestoso
5. Prière et Berqeuse
(gebed en Wiegelied)
- Alexander Guilmant
6. Toccata („Tu es Petra")
- Henri Mulct
7. Drie koraalbewerkingen-FeikeAsma
a. Psalm 16 „Bewaar mijn toeverlaat,
o alvermogend God"
b. Jezus is mijn toeverlaat
c. Psalm 72 „Laat ons de grote
Naam bezingen".
Plaatsbewijzen zijn verkrijgbaar op de
concertavond in de kerk, die vanaf 19.30
uur open is. Toegang 5,-; kinderen tot
12 jaar en houders van een CJP en PAS
65 3,50.
Op 25 augustus a.s. organiseert Manege
Oostmoer in samenwerking met de rijver-
eniging Oostmoerse Ruiters een groot
buitenconcours, welke gehouden zal wor
den op de terreinen van Manege Oost-
moer. Ons doel van deze dag is om
iedereen die zich, op welke wijze dan ook,
met de paardesport bezig houdt de moge
lijkheid te geven hieraan deel te nemen.
We starten .s morgens om 10.00 uur met
de dressuur, die in verschillende ringen
gereden wordt
De dressuur is als volgt ingedeeld:
B-licht pony's - Proef nr. 1
(personen zonder dyploma)
B-pony's - Proef nr. 6
(personen met B-diploma)
I^pony's - Proef nr. 10
(personen met I^diploma)
B-paarden - Proef nr. 6
I^paarden - Proef nr. 10
Aangespannen pony's - Proef nr. 37
Aangespannen pony's - Hindemisbaan
Het springen is als volgt ingedeeld:
Beginnerscategorie A, B, C-pony's
tm. 50 cm
C-pony's30 tm. 60 cm
D-pony's60 tm. 80 cm
Beginnerscategorie paarden 70 t.m. 90
Paarden 90 tm. 110 cm.
SINT ANNALAND
- Sloop woningen - De woningen Java-
dijk 2, 4,14 en 18 in St Annaland zullen
binnenkort onder de slopershamer vallen.
Met de tijdelijke bewoner, dhr. H. R.
Weidauer uit Heme (West-Duitsland)
heeft het gemeentebestuur een overeen
komst bereikt voor wat betreft de aan
koop, evenals met de eigenaar van Java-
dijk 4, dhr. F. Kok uit Rotterdam, met
beide aankopen heeft de commissie on
roerende zaken ingestemd. De Directie
van de Volkshuisvesting had problemen
met de hoogte van de overeengekomen
schadeloosstelling aan dhr. D. Lefarth,
eigenaar van het pand Javadijk 18. Tij
dens de raadsvergadering d.d. 21 novem
ber 1983 werd besloten tot aankoop over
te gaan, maar Gedeputeerde Staten ont
hielden zich van goedkeuring wegens
strijd met het financiële belang van de
gemeente. Na overleg heeft betrokkene
een aangepaste schadeloosstelling, die
10.000,- lager uitkomt, inmiddels inge
stemd. Het beroep bij de Raad van State
van P. F. de Rijke en diverse anderen
tegen besluit Ged. Staten tot gedeeltelijke
goedkeuring van het bestemmingsplan
„Kom" is ongegrond verklaard!
In Oostvoorne wordt morgen, woensdag
22 augustus, weer de jaarlijkse lampion
optocht gehouden. Tijdens de toch ver
lenen zes muziekkorpsen hun medewer
king. Dat zijn D.E.S. uit Hoogvliet
Sempre Crescendo uit Hellevoetsluis,
Ons Genoegen uit Rockanje, Voome-
Putten uit Nieuwenhoord, Harmonia uit
Zwartewaal en Volharding uit Oostvoor
ne.
De optocht wordt om 19.00 uur opge
steld rondom en in de Hoflaan en om
20.00 uur begint men aan de gebruikelijke
route die eindigt op de Hofwei. Daar
zullen de prijswinnaars van de wedstrijd
bekend gemaakt worden.
Tijdens de pauze in de Zandweg worden
de lampionnen aangestoken.
Inschrijven voor de wedstrijd kan op de
avond zelf bij het WV-kantoor op het
Dorpsplein.
Er zijn vijf kategorieën: 1. individueel; 2.
fietsen; 3. karretjes; 4. verenigingen en
groepen; en 5. wagens. Per kategorie
worden prjizen uitgedeeld, al naar gelang
de kwaliteit, originaliteit kreativiteit en
verlichting.
Er moet met de hoogte van de wagens
rekening gehouden worden met lanen die
overkapt zijn met bomen. Paarden en
ponies kunnen niet meelopen.
SOMMELSDIJK
Rommelmarkt Exodusgemeente
Evenals voorgaande jaren organiseert de
Exodus Gemeente op zaterdag 25 augus
tus weer een grote rommelmarkt, welke
zal worden gehouden op het parkeerter
rein achter de Exodus Kerk aan de Dorps
weg in Sommelsdijk van 's morgens 10.00
uur tot 's middags 4.00 uur.
Naast de rommelmarkt zijn er nog vele
attrakties zoals o.a. de verkoop van ver
schillende delikatessen (zelf gemaakte
jams, cakes, koekjes etc), handwerkkra-
men en de verkoop van bloemen en plant
jes. Ook zal er weer wol gesponnen wor
den en de vele mogelijkheden daarvan
worden getoond. Verder vindt u er kramen
met volksschilderkunst en handenarbeid
artikelen.
Voor de kinderen zullen er ook verschil
lende dingen worden georganiseerd door
de jongeren van deze Gemeente.
In de ontmoetingshal van de kerk is er
gelegenheid tot het rustig nuttigen an een
kop kottle, een drankje en een broodje. Op
het terrein is er ook gelegenheid tot het
barbecuen van verschillende vleessoor
ten.
In de ontmoetingsruimte zal door de
zendingskommissie een expositie worden
gehouden van het werk van de zending.
De opbrengst van deze dag zal ten goede
komen voor de aflossing van de kosten
welke zijn gemaakt voor de bouw van een
jeugdlokaal.
SINT ANNALAND
- „Vrij en Blij" kocht nieuw klimrek -
De speeltuinvereniging „Vrij en Blij" uit
St. Annaland heeft een vliegtuigklimrek
aangeschaft voor de prijs van 4200 gul
den. Dit prachtige nieuwe toestel vervangt
twee oude klimmogelijkheden, die hier
aan toe waren. Het bestuur van de Speel
tuinvereniging „Vrij en Blij kon tot de
aanschaf overgaan dankzij de subsidie
van de gemeente Tholenm die naast de
contributie onontbeerlijk is. Verder heeft
men de speeltuin in niet minder dan vier
kleuren helemaal opgeschilderd, zodat het
voor de jeugd in deze vakantietijd plezie
rig spelen is in de speeltuin aan de School
straat
- Schriftoverdenking - Op woensdag 22
aug. a.s. hoopt ds. Tj. de Jong, Ned. Herv.
predikant uit Poortvlietdes namiddags om
16.00 uur een Schriftoverdenking te hou
den in de gemeenschapszaal van het Be
jaardencentrum „De Schutse" aan de Fr.
M. Boogaardweg in St Annaland.
HYPOTHEEK NODIG?
makelaar tamboer bellen
voor gratis computerberekening
01870-3477 g
Advies mosselverwaterplaatsen
in {(om van Neeltje Jans
Het dagelijks bestuur van de Stuurgroep
Oosterschelde, de instantie die een advi
serende taak heeft gekregen van het Mi
nisterie van Verkeer en Waterstaat om
aanwijzingen te geven over de inrichting
van deze zeearm, na de afsluiting in 1986,
pleit er voor dat de kom in het werkeiland
Neeltje Jans gereserveerd zal worden
voor de verwatering van mosselen.
Van de zijde van de mosselhandel in
Yerseke is destijds als bezwaar aange
voerd, dat de mosselverwatering gevaar
zou lopen als door de Oosterschelde-
afsluiting het waterpeil drastisch zou wor
den verlaagd.
De verwaterplaatsen van de mosselen bij
Yerseke zijn nu gelegen in het oostelijk
deel van de Oosterschelde, dus verder van
de Noordzee. Door deze verwaterplaat
sen vor of direkt achter de stormvloed
kering te kreëeren zou slibvorming op de
percelen, waarvoor nu gevreesd wordt bij
Yerseke, achterwege blijven.
De stuurgroep geeft verder in haar advies
duidelijk de voorkeur aan de natuurlijke
ontwikkeling in het Oosterscheldegebied,
boven de plannen die bij anderen leven om
de rekreatiemogelijkheden optimaal te be
nutten en het toerisme te bevorderen.
K.G. 8 verkocht
De kotter Hubbenadda, K.G. 8, van
rederij I. Bout b.v. uit Kortgene, meer
malen bekeurd en als nieuws in de kranten
verschenen omdat men al of niet in de
Belgische twaalftnijlszone had gevist
maakt niet langer deel uit van de Neder
landse zuidvloot Door bemiddeling van
machinefabriek Padmos Bruinisse-Stel-
lendam werd het schip naar Engeland
verkocht.
SCHERPENISSE
- Benzine uit auto gestolen -
Bij de camping werd uit een auto 15 liter
benzine uit de tank afgetapt bij de twee
andere auto's lukte dat niet. Voorts werd
de boothelling beschadigd. De politie stelt
een onderzoek in.
SINT ANNALAND
- Teamwedstrijd Jagersvereniging -
Een teamwedstrijd van de afdeling Tholen
en st Philipsland van de Koninklijke
Jagersvereniging werd gewonnen door de
groep Midden-Zeeland. Aanvoerder L.
van Eyzeren wist met zijn team 221
punten te verzamelen. Afdelingsbestuurs-
lid M. J. Kooyman uit St. Annaland reikte
aan het Zeeuwse team de eerste prijs uit.
De verdere uitslag: 2e team Scherpenisse
190 punten; 3 e team Tholen 186 punten;
4e team Zuidgeest 184 punten. Indivi
dueel noteerde Hijs en Dooi uit Bergen op
Zoom de beste dagprestatie. Deze klei-
duivenschutter behaalde 48 punten van de
maximaal te halen 50 punten.
- RUILBEURS - Dinsdag 21 aug. wordt
van 19.00 tot 22.00 uur een postzegel- en
muntenruilbeurs gehouden in de boven
zaal van Hotel „Havenzicht" in St Anna
land. De toegang is vrij en er is een gratis
verloting.
- Aardappalveiling vrydag 17 aug. -
Doré eerste soort 0,33 - 0,34; Doré
tweede soort 0,28; Doré gewone apart
0,27; Doré bonken 0,13 - 0,14;
Lekkerlanders gewone 0,25; Gloria
gewone 0,20 - 0,24; Gloria bonken
0,30 - 0,31; Bintjes gewone 0,18 -
0,22; Bintjes bonken 0,31 - 0,32;
Eigenheimers gewone 0,29 - 0,36.
Aardappelprijs per kg. Aanvoer 225 ton.
MIDDELHARNIS
Onlangs is in de gemeente Middelhamis
weer een Anjerkollekte gehouden. De
opbrengst bijeengebracht in Middelhar-
nis/Sommelsdijk 3.570,65; Nieuwe
Tonge 999,45 en in Stad aan 't Haring
vliet 791,50 bedraagt in totaal
5.361,60; eenderde deel van dit bedrag
wordt verdeeld over de verenigingen in de
gemeente, welke aktief aan de kollekte
hebben deelgenomen.
Tweederde deel komt ten goede aan het
Anjerfonds, dat financiële steun verleent
aan verenigingen, stichtingen en andere
organisaties ter bevordering van de aktivi-
ten op alle tot de Nederlandse kuituur te
rekenen gebieden.
- ROTTERDAM - Het nieuwe produkt
waarmee Dehnert Jansen B.V. op de
markt is gekomen, heeft het aanzien van
zeemleer. In feite betreft het een uit mi
crovezels opgebouwde, zijde-achtige ve
lours van polyester. Het resultaat van de
meest recente technologische ontwikke
ling op het gebied van meubelstof.
De platgeweven en aan weerskanten
geruwde „Plus Belle" voelt prettig aan.
Doordat een optimale uitwisseling plaats
vindt van vocht en warmte is de stof bij
uitstek geschikt om er zitmeubelen mee te
stofferen. Omdat sprake is van een hoge
scheurbestendigheid kan het artikel rustig
slijtvast genoemd worden.
Van de zijde van de industrie is met
belangstelling gereageerd op de nieuwe
bekledingstof, niet in het minst vanwege
de gunstige eigenschappen, (lichtecht,
kreukherstellend, antistatisch, pillingvrij)
Het soepele materiaal leent zich heel goed
voor het maken van hoezen wat veelvuldig
voorkomt bij herstoffering. De stof is vuil-
en waterafstotend zodat volstaan kan
worden met normaal onderhoud.
Volgens Deja kunnen afneembare hoe
zen zelfs gewassen worden, wat voor de
consument wel zo praktisch is.
„Plus Belle" is 140 cm breed en wordt
via de meubeldetailhandel geleverd in 9
moderne kleuren. De verkoopsprijs be
draagt 149,90 per meter.
De Schotse schepen, al of niet voorzien
van een diepvriesruim, die zo nu en dan
voor de kant in Bruinisse of Stellendam
komen om daar een revisiebeurt of een
reparatie te ondergaan, zijn wel flinkuit de
kluiten gewassen knapen, maar ze vallen
in het niet bij de moderne Nederlandse
diepvries vloot die de laatste jaren in
bedrijfis gebracht door rederijen als Cor
nells Vrolijk, Jaczon, en van der Zwan en
anderen die stuk voor stuk zo'n 1000 of
meer brt. groot zijn en die hun arbeids- of
visterrein naar de Amerikaanse wateren
kunnen en sedert kort ook mogen ver
leggen.
Momenteel vissen ze op haring, maar het
visje waardoor het mogelijk werd deze
schepen te bouwen was de makreel en in
het bijzonder de horsmakreel. Ingevroren
makreel werd tot vorigjaar volop geëxpor
teerd naar Afrikaanse landen, maar vorig
najaar stagneerde die export. De derde
landen, die als voornaamste klanten gol
den, konden de makreel niet meer betalen
en daardoor vielen de exportmogelijkhe
den voor Nederland, evenals voor Schot-
lan weg.
De Schotten weten nu niets beters te
doen, dan naar Nederland een beschuldi
gende vinger uit de steken en van de daken
te roepen, dat de Nederlandse rederijen
het niet zo nauw namen met hun makreel-
kwantum. In plaats van horsmakreel
wordt gewone makreel gevist en in de
koelhuizen opgeslagen en de vangstquota
worden enorm overschreden.
De makreelvissers mogen nu al sedert
juni niet meer op makreel vissen, omdat
het gehele kwantum voor 1984 al in die
maand was opgevist, maar de Schotten
zouden willen zien, dat Nederland ook in
1985 geen makreel meer zou mogen
vissen. En de Schotse vissers worden
gesteund door de grootste Britse Visserij
Organisatie, die bij de EG in Brussel aan
de bel gaat trekken, om de Nederlanders
te straffen, door hen van de visserij op
makreel in geheel 1985 uit te sluiten.
Eenzelfde gebaar wordt gemaakt tegen
over de Deense vissers, die op haring
vissen en die eveneens zich van een door
de EG toegestaan kwantum weinig of
niets aan trekken.
Van de zijde van de Nederiandse rede
rijen wordt er op gewezen, dat het gebrui
kelijk is, om lading van kleinere schepen
over te nemen en de Britse Vissersbond
kan niet ontkennen, dat dit ook op grote
schaal is gebeurd. Dit „overnemen of
klondiken", zoals het in de vaktaal heet, is
niet strafbaar en de aangebrachte vis moet
uiteraard in mindering worden gebracht
want gekochte vis is iets anders dan de vis,
die volgens het kwantum of quotum is
opgevist. De Nederlanders proberen nu in
Japan een markt te vinden voor de haring
en de horsmakreel, die nu niet meer naar
Afrika kan worden uitgevoerd en op die
manier wat ruimte te krijgen in hun over
volle diepvriespakhuizen.
Nu wij op ruim de helft van augustus zijn
aangekomen, kan al worden opgemerkt
dat dit jaar augustus de beste van de drie
zomermaanden wordt, althans in ons ge
bied. Dat kan al vrijwel niet meer missen,
want het aantal zonnige en warmere dagen
is beduidend groter als ook de aktiviteit
van hogedruk in onze naaste omgeving
met noord tot noordoosten winden.
Opmerkelijk is deze zomer het zeer grote
verschil tussen het aantal uren zon in
Zeeland - maar iets minder dan normaal -
en het grote tekort aan zon in het noorden,
ongeveer noordelijk van de lijn Zaan-
streek-Twenthe.
In Groningen waren juni en juli samen
vrijwel even zon-arm als het record in
1919. Nemen wij de sombere meimaand
er ook nog bij, dan is het record zon-arm
gebleven.
Geen wonder dat uit vele volkstuintjes
van de sla, de andijvie en de boontjes, om
er enkele te noemen, nauwelijks iets te
recht is gekomen.
In juni en juli zat men vrijwel overal in
Europa beter dan in ons gebied en een
groot deel van Duitsland door de zeer
hardnekkige wolkenvelden die met de
noordwesten winden van de Noordzee
werden aangevoerd.
WEINIG REGEN
Van noodweer is nauwelijks sprake ge
weest In juli een zware hagelbui in Beie
ren, zoals de televisie ons liet zien, en een
dergelijke bui in noordoostelijk Zwitser
land plus een windhoos boven het Engelse
Nottingham met schade. De eerste week
van augustus gaf heel veel regen in Noord
Italië, 80 a 100 mm plus in Zwitserland,
Oostenrijk en Zuid Duitsland. Rond het
weekeinde van 12 augustus kwam van de
Noordzee hogedruk naderbij met stabiel
en zonnig zomerweer.
Op enkele plaatsen waar onsjulimet40 a
60 mm niet zo gul met regen was komen
klachten over droogte naar voren. Plaat
selijk op het platteland wordt al weer een
regeninstallatie van stasl gehaald.
Want dat kan van deze zomer wel wor
den gezegd- al hebben wij tot heden tekort
aan warme dagen en weinig zon gehad -
opvallend veel regen is er niet gevallen. In
de meeste provincies minder dan normaal.
Ook de vakantiegangers in ons land heb
ben overdag maar af en toe de regenjas
behoeven aan te trekken.
Nu hogedruk een grote stabiliteit is gaan
vertonen (rond half augustus), lijkt het er
op dat augustus 1984 duidelijk als zomer
maand straks genoteerd wil worden.
De Nederlandse fruitteelt ondergaat de
laatste jaren een sterke modernisering.
Boomgaarden worden gerooid en op
nieuw ingeplant met door de consument
gevraagde fruitrassen. Het fruit wordt nu
geteeld aan kleinblijvende boompjes,
waarvan er in lange rijen zo'n 2000 a 4000
per hectare staan. Steeds meer vakkennis
is nodig voor de verzorging van deze
boompjes en het eraan hangende fruit
Hoe de verzorging, de oogst, de sortering
en het bewaren van fruit in hun werk gaat
kan men zien op de 36 fruitteeltbedrijven,
die zich voor bezoekers hebben open
gesteld.
De fruittelers en hun gezinsleden, in vele
gevallen geassisteerd door collega-fruit
telers, leiden belangstellenden gaame
rond over hun bedrijven. Bovendien is de
tijd dan „rijp" om alvast te genieten van de
nieuwe oogst Voor bezoekers, die graag
wat meer willen weten over de Neder
landse fruitteelt, over nieuwe rassen als
Jonagold, Karmijn en Elstar en over aller
lei andere zaken is informatiemateriaal
beschikbaar.
Daarnaast zullen fruittelers gaarne alle
vragen die er zijn willen beantwoorden,
bijvoorbeeld hoe er gesnoeid wordt op
welke wijze appels en peren bewaard
worden enzovoorts.
Eén van de fruitteeltbedrijven die open
dag houden is het fruitteeltproefbedrijf
aan de Rijksstraatweg 44 in Numansdorp.
Belangstellenden zijn op zaterdag 25 au
gustus welkom.
VERVOLGVERHAAL
door Dignate Robbertz
G. F. Callenbach B.V. Nijkerk
63 -------------------------------------
De nacht was schemerig en vol geuren van
bottend groen toen Leune het Üeine bak-
keetraam opschoof en over de venster
bank leunde. De deuren waren door Max
met een stevig slot gemaakt dat ze niet
open kon doen en het raam aan de voor
kant zat opgepend. Maar zijn voorzorg
had het bakkeetraam vergeten.
Ze klom eerst op een stoel en liet zich dan
naar buiten zakken.
De maan stond achter de bomen. Een
streep licht viel over de weg en de huizen,
maar in het hof was het duister en zoefde
de wind weemoedig door het hout.
Leune had geen stok. Moeizaam, zich
vasthoudend aan de muur, sukkelde ze
achterom het huis.
Ze dook weg achter de haag toen Max
over het vondertje kwam met een pak
onder zijn arm. De schuurdeur kraakte en
zijn stappen klonken dof op de lemen
vloer. Leune spiedde tussen de takken. Hij
maakte licht in de schuur en rommelde
met een schop en stenen.
Het duurde lang. De maan klom boven de
olmentoppen en straalde hel over het
dorp. Eindelijk kwam Max weer buiten,
hij sloot de schuurdeur zorgvuldig en liep
naar de steenpit Het gaas was op twee
plaatsen losgetrokken. Me't een steen
sloeg hij de omgebogen einden vast aan
een spijker en nam de aker mee in huis.
Leune kwam weer overeind toen het stil
was en hinkelde dwars over de akkertjes
naar de welbak, die zilverig-wit leek in het
maanlicht Haar kromme vingers werkten
het gaas vanachter de spijker. Soms keek
ze op en mompelde. Een paar keer stak ze
een hand uit naar het licht, maar dan
besteedde ze weer al haar aandacht aan
het gaas.
Een nachtvlinder fladderde langs haar
gezicht en ergens plonste een waterratje in
de sloot. Ze keek niet op, maar liet de
blinkende kiezeltjes die ze opraapte in de
put vallen.
Ze plensten in het water en maakten
kleine kringen. Leune bukte zich, baarene
hand omklemde de rand van de put met de
andere rekte ze naar de kringen.
Een grote steen liet los en plofte naar
beneden. Zilveren druppels spatten op tot
tegen haar gezicht Ze kirde en bukte zich
weer.
De maan wiegelde met vele gezichten in
de kringen, die tegen de wand braken.
Verwonderd keek ze, hoe het water lang
zaamaan stiller werd tot de maan groot en
rond midden in de put stond.
Haar kirrende lach klonk als een vogel
geluid toen ze naar het witte licht greep....
het week.... het beWoog toen haar vinger
toppen het water raakten. Nog verder
boog ze, het koele water maakte haar
polsen nat... haar gezicht, het gleed om
haar hals....
Een ogenblik werden de kleuren van haar
grein keus helder verlicht dan stieten er
wijde dikke kringen tegen de gemetselde
stenen.... het klokte in een scheur.
De nachtvlinder zette zich op de af-
gebrokte stille stenen.
Ik bin d'r an geloot Daarmee kwam
Arend bij Max Wattèl binnen, die op
z'n pijperoer kauwend bij de lege
haard zat
Zó.... zó dat ad ik wel gedocht. Eerlijk
gezeid zat ik op je te wachten.
Arend sloeg hem op zijn schouder. Oe
kan jie dat noe dienke? 't Is net geluk as je
d'r uut loot.
Max stak zijn pijp opnieuw aan en blies de
rookslierten door den uuze.
Ik zal je missen, joen. Ik oore gin
nieuwtjes meer uut stad en een eêle zeu-
mer alleene eute-beute. (rondtobben) Hij liet
zijn onderlip zakken en spuwde in de
asput
Daer moe je nog nie over dienke. Dat is
pas kommende jaer.
Och....! Max leunde ver achterover in
de brede houten stoel en keek'naar de
berookte groene zolder. Slecht is 't nie.
Je leert 't er altied wat en soms tref je d'r
aardige lui. Maer je moe zie dat je nie
over-oop raekt mee de gouwe kragen, wan
die kun een duit in 't zakje doe as ze wille.
Ze zwegen allebei en luisterden naar het
geluid van de zee, dat ruiste als een
stormwind, die heel ver voorbijstreek. De
schaduwen op de wand werden groter en
begonnen te leven. De opgezette bonsienk
op de driepoot bewoog zijn platte kop en
de uitgespreide ottervellen krompen ineen
en rekten weer uit of ze van het beschot
wilden komen.
Een paar keer keek Max naar de jongen,
die met zijn ellebogen op zijn knieën naast
hem zat Hij vond het plezierig dat Arend
een man begon te worden. Het leek nu zo
lang geleden dat zijn handen, die lange
smalle handen, de zware eikenblokken
optilden en in het vuur gooiden, dat de
vonken hoog opspatten en hij kraaide van
schrik en plezier.
Max schraapte zijn keel, want hij wilde
niet toegeven aan het weemoedige gevoel
dat over hem kwam, nu zijn kleine kame
raad uit zijn leven weg zou gaan. Hij zou
wel weer terugkomen en misschien de
komende winter er nóg zijn. De lange
avonden zouden ze nog bij het walmende
lampje zitten, hij met zijn snijwerk en de
jongen met" zijn vragen en zijn aandacht.
Maar op den duur....
Met een snierend geluid schoof hij zijn
stoel over de plavuizen en ging naar het
raam. In de maanlichte avond waren de
wilgen in het hof van Simen Joosse met
zilver overstroomd en de hagen stonden
stil te glanzen.
Ik ebbe nog een nieuwtje! Arend keerde
zich om en Max zag dat zijn ogen lachten,
toen hij verder ging.... ik ebbe een meisje.
Wat zei jie? Het raam werd met een
smak opgeschoven.
Daerom sloeg jie zó vee aevenden over
om ier te kommen.
Den ouwen Max kon wel in z'n ééntje
zitte, wat docht je!....
Arend hoorde niet dat de stem van de
stroper onvast was en ineens aftjrak.
't Is Bette....
Max bukte naar buiten en speurde in de
elzenstruik waar een slaperige vogel
schoefelde. Dat was, achteruut be-
keeke, te verwachten. En wat zei je moe
der daervan? Kee vaste verkeerienge en
jie strek ook, ze raeke ouwe kneutjes, die
Simen en Jikkemien.
Arend wachtte even met z'n antwoord en
zei dan zacht Moeder was 't er nie
dadelik mee content maar vlee weeke is
Bette bie ons geweest en noe is 't goed.
Vader bemoeide z'n eige d'r glad nie mee.
Max begon op en neer te lopen met z'n
handen op zijn rug.
Suust suust... ja.... julder moeder is
zunig op julder. Ze kiekt eest is goed vor ze
d'r kiekens laet gae. Ja.... ja.... Zó
gaet dat...
Hij had de jongen bij de haard wel hard in
zijn handen willen knijpen of op zijn
schouders slaan of misschien over zijn
haar strijken en dan maar niks zeggen. Hij
zat daar te dromen, dat kon je aan zijn
gezicht zien en den uuze van buurman
Max zou gauw vergeten zijn.
't Zal mieters raar zien as jie weg bin....
julder ebbe ier geloope vandatje gebore
bin om zó te zeggen.
Max zette zich schuin in de vensterbank.
De maan scheen op zijn ruig hoofd en het
verweerde gezicht dat een zachte uit
drukking had.
Hij wendde zich om naar het land, waar
lichte dampen uit zee opstegen, voort-
wiegden om ineens onzichtbaar op te gaan
in de grote nacht.
(wordt vervolgd)
¥*********4■************************'^*****'^*4■***'f*'^■»■'^J^*4■*********4■*'^*^^**^^
