EHAtlDEfl-illEüWa
JIKKEMIEN
Abonneert U op
Eilanden-Nieuws
Begrafenisonderneming
„VOORZORG"
Schitterend concert
in Oude Tonge
Enquête over watersport
in Zuidwest-lUederland
Volledige studierichting
Agrarische Bedrijfskunde
Huttenstad Sommeisdijic
Extra gift voor Rode Kruis
2e Blad
VRIJDAG 29 JUNI 1984
No. 5307
Mr. Isaac da Costa
Isaac da Costa, Bijbellezingen.
Deel 2, I Koningen - Hooglied.
Uitgeverij Van den Berg
te Zwijndrecht.
339 pagina 's. Prijs f 29,75
Enige tijd geleden schreef ik over Da
Costa( 1798-1860) en zijn bijbellezingen.
Dat was ter gelegenheid van de verschij
ning van het eerste deel, dat de boeken
Genesis tot 2 Samuel betreft.
Ook nu worden de eigenlijke bijbelle
zingen voorafgegaan door een uitvoerige
inleiding van de hand van de heer L. M. P.
Scholten, dit keer gewijd aan de schrift
beschouwing van deze christen-jood.
Tegenover de speculatieve, schriftkriti-
sche theologie van zijn dagen door Da
Costa als een der eersten als zodanig
ontmaskerd kwam deze krachtig op
voor de autoriteit en betrouwbaarheid van
de Heilige Schrift, zo lezen we.
Een enkel fragment. „De Schrift alleen,
de Schrift zoals ze daar ligt, is de
zuivere en genoegzame bron van geheel
onze kennis van God en Z^'n open
baring in Christus, van de mens in het
gemeen, van onszelf elk in het bij
zonder, van ellende, van vergeving, van
vernieuwing, van behoudenis en zalig
heid". Dat is duidelijke taal, nog on
verkort geldig.
Hoe Da Costa de verhouding oud en
nieuw testament, profetie en vervulling
zag, zet Scholten eveneens uiteen. Ken
merkend is de overeenkomst met de ge
dachten van Calvijn op dit punt. De
laat paragraaf van de inleiding geeft enige
bijzonderheden over Schimsheimer. Hij
was de man die de bijbellezingen ten huize
van Da Costa jaren achtereen bezocht en
deze thuisgekomen (uit het hoofd!) op-'
schreef. Aan hem hebben we deze ge
schriften dan ook te danken.
Na de verdienstelijke inleiding volgen de
bijbellezingen zelf. Deze maken uiteraard
de hoofdmoot uit. Zonder op de inhoud
nader in te gaan, wil ik ze typeren als:
eenvoudig, voor ieder leesbaar; gloedvol,
bezield, met een Israëlitisch koloriet; prak
tikaal-bevindelijk en schriftgetrouw. Dè
onttrekking van Da Costa was de toe
zegging van Christus als de komende
Messias in het oude testament. Dat klinkt
menigmaal door, ook in dit deel 2. Als zijn
nalatenschap noemde hij de boodschap
aangaande „Christus, de Hope Israels en
aller arme zondaren".
De uitgever erkentelijk zijnde voor deze
mooie serie boeken, mede gelet op het
fraaie uiterlijk en de heel lage prijs, maak
ik dan deze aankondiging tevens een aan
beveling!
Ds. J. van Sliedrecht, Uw enige
troost.
Deel 2, Vaderschap en kindschap.
Uitgeverij Den Hertog b. v.
te Houten/Utrecht.
316 pagina's. Prijs f 39,50
Een aantal formele overeenkomsten met
het boek van Da Costa valt op. Ook hier
een tweede deel, in fraaie band gestoken.
Ook deze schrijver introduceerde ik on
langs met het boek „Kruis en kroon".
Wat de inhoud betreft: gedegen èn een
voudig, confessioneel èn bezield.
In deze serie, die na verschijning zes delen
zal tellen, zijn preken van wijlen ds. Van
Sliedregt over de Heidelbergse Cate
chismus opgenomen. Gelukkig zijn er nog
steeds veel gemeenten in diverse kerk
verbanden waar de tweede dienst gewijd is
aan het preken uit de belijdenis van de
kerk, meestal de Catechismus. En dan
ontbreekt het niet aan gehoor. Veel kerk
mensen voelen zich kennelijk door het
oude leerboek aangesproken.
De prediking van de Heidelberger had ook
een bijzondere plaats in het dienstwerk
van ds. Van Sliedregt. Daar getuigen niet
het minst deze preken van. Begrijpelijk,
„de dingen die onder ons volkomen zeker
heid hebben" zijn in dit belijdenisgeschrift
grondig èn praktisch verwoord. De religie
van de Catechismus was de religie van ds.
Van Sliedregt. Hij had haar lief, omdat hij
de waarheid ervan had bevonden.
Een 32-tal verhandelingen is opgenomen,
en wel over de zondagen 8 (vr./antw. 24)
tot en met 16 (vr./antw. 44). Niet elk
gedeelte krijgt evenveel aandacht. Zo
wordt antwoord 26 in drie keer behandeld,
maar 41 en 42 worden gezamenlijk be
sproken.
Wie de Catechismus kent, weet dat in dit
boek dus een deel van het Apostolicum
HYPOTHEEK NODIG?
makelaar tamboer bellen
voor gratis computerberekening
01870-3477 g
(de twaalf artikelen) aandacht krijgt. Het
hart van het evangelie komt ter sprake: het
Vaderschap van God, de zalving en het
ambtswerk van Christus, het kindschap
van de gelovigen.
Ernstig, zowel vermanend als vertroos
tend, legt de prediker zijn boodschap aan
het hart van de gemeente, en in dit boek
van de lezer. Zo spreekt hij nadat hij
gestorven is. Ik besluit met een veel
zeggend citaat (bij zondag 12).
„Zo werd het algemeen priesterschap
der gelovigen getekend. Het herstelde
priesterschap in en uit Christus, in de
gemeenschap van de Heilige Geest.
Geen priester is meer nodig, maar wij
zijn zelf priester en hebben in Christus
een vrije toegang tot God. Werd nu ons
zieleleven vertolkt? Of ging er een heim
wee leven in ons hart? Waar gemis is,
kan vervulling komen. Anders staan we
als afgodspriesters eenmaal in het ge
richt!
Het koninklijk priestervolk van God
beleeft deze rykdommen in steile af
hankelijkheid van Christus, kan en
heeft niets in zichzelf, en vindt gebrek
en tekort bij zichzelf. Daarom is er
verlangen en heimwee naar het vol
maakte om eenmaal God dag en nacht
te dienen in Zijn tempel. Daar zal geen
rust zijn, maar eeuwige priesterdienst
en de wierook der aanbidding van het
gedurig dankoffer zal eeuwig opstegen".
J. K.
Ter gelegenheid van „700 jaar Grijs-
oord" organiseerde de Stichting Kerk-
concerten Goeree-Overflakkee op zater
dag 23 juni een concert in de Ned. Herv.
Kerk te Oude Tonge.
De concertgevers waren Piet Wiersma
orgel en hetMarkerKoperkwartet. Een
zeer feestelijk programma was voor dit
gebeuren samengesteld, hetgeen onder
streept werd door de aanwezigheid van
veel mensen in klederdracht, terwijl ook
de Markers zich met pofbroeken gesierd
hadden.
Hoogtepunten in het orgelaandeel waren
zeker de monumentale Fantasia en fuga in
g van Joh. Seb. Bach en het concert in A
van J. G. Walther. Zo zwaar en majes
tueus als het Bachwerk gespeeld werd, zo
lichtvoetig en vrij werd het concerto ge
speeld, waarbij zeker in het laatste deel
(pastorella) een maximale agogiek toe
gepast werd. Alleen de Intrada en Fuga in
C van Mozart aan het begin van het
concert lieten horen dat Piet Wiersma
even „warm moest lopen"; verder kan
alleen gezegd worden dat er deze avond
orgelspel van het allerhoogste niveau te
beluisteren was.
Ook het aandeel van koper was heel
fraai. Imposant klonken de dubbelkorige
werken van de italiaanse componisten
Bonelli en Gabrieli, waarbij schitterende
effecten te horen waren in de dialoog
tussen het koperkwartet wat in het koor
van de kerk was opgesteld en het orgel aan
de andere kant van de kerk.
Enig ongelijkheid tussen de twee partijen
was gezien de afstand waarschijnlijk on
vermijdelijk, terwijl ook de plaats van de
luisteraars in dezen een rol gespeeld kan
hebben. Alleen in het begin van sommige
composities werden wat onzuiverheden
waargenomen, wat echter te wijten is aan
de temperatuur van de instrumenten die
dan nog wat koud zijn. Het koper soleerde
verder in werken van Susato van Handel,
terwijl het concert besloten werd met de
In het komende studiejaar zal aan de
Hogere Agrarische School(HAS) inDor-
drecht een volledige vierjarige studie
richting Agrarische Bedrijfskunde starten.
Deze mededeling deed staatssecretaris
A. Ploeg (landbouw en visserij)bij de
finish van het strandevenementPRAB '84
op 23 juni j.I. op het strand van Scheve-
ningen. Een aantal studenten van de HAS
in Dordrecht trokken tijdens dit driedaags
evenement een 39 km lange rechte ploeg-
voor.
Binnen het agrarisch bedrijfsleven is een
zeer hoge graad van kennis en deskundig
heid vereist, om de produktie en export,
zowel kwalitatief als kwantitatief, op een
hoog peil te houden.
De nieuwe studierichting is gericht op
het opleiden van mensen voor kader
functies op middelbaar en hoger niveau.
Funkties waarvoor een bedrijfskundige en
commerciële vorming vanuit een agra
rische opleiding gewenst is.
,,Ik ben ervan overtuigd, dat de toe
komstige afgestudeerden in deze studie
richting hun plaats zullen vinden op de
arbeidsmarkt", aldus de bewindsman.
„Met hun opleiding kunnen zij in de toe
komst een belangrijke bijdrage leveren
aan het behouden van de positie van de
Nederlandse agrarische export op de we
reldmarkt".
bekende Trumpet Tune van Henry Pur-
cell, voor koper en orgel.
Al met al een programma, zo werd uit
enthousiaste reakties van het publiek ver
nomen, wat iedereen aansprak én wat van
hoog niveau was; een combinatie die
misschien wat zeldzaam is.
Stimulerend was zeker ook het feit dat
men musiceerde in een goedgevulde kerk.
R. V.
Die STEM ¥AN SUiD-AFRIKA
Al geruime tijd zoek ik in platenwinkels
naar grammofoonplaten met Zuidafri-
kaanse liederen. Vergeefs. Waar kan ik
ze vinden?
Antwoord: In Zuid-Afrika. Dat is geen
smoesje! Want al stelt de economische
boycot van dat land niets voor, de cultu
rele sluit als een bus. De enige weg is dan
ook: ze laten meebrengen door iemand die
Zuid-Afrika bezoekt.
Daartoe stelt u zich in verbinding met de
Ned. Zuidafrikaanse Vereniging, Keizers
gracht 141, Amsterdam (tel. 020 - 249318)
U maakt duidelijk dat uw bedoelingen
volkomen kultureel zijn en als dat zo is
krijgt u wel een adres. Want boeken uit of
over dat land in de moddergracht werpen
mag wèl, maar Ossewa en Sarie Marais
verkopen, nee, dat gaat niet. Dat is te
gevaarlijk.
uNstne HeiipRAKTiMen
Sinds enkele weken zijn wij onder be
handeling van een praktizijn in de na
tuurgeneeskunst. Hij heeft zijn opleiding
in Duitsland ontvangen, zoals bleek uit
zijn diploma dat aan de muur hing. Ook
is hij lid van de N. W.P., zoals blijkt uit
zijn behandelingskaart. Maar zijn wij nu
bij deze meneer wel op een vertrouwd
adres?
Antwoord: In Duitsland bestaat een drie
jarige opleiding tot Heilpraktiker. Je zou
de geslaagden „middelbaar geneeskun
dige" kunnen noemen. Men werkt ginds
nogal veel met baden, massage, kruiden,
enz. Daar kunnen ze zich in uitleven. In
Nederland bestaat wel een Ned. Werk
groep van Praktizijns in de Natuurlijke
Geneeskunst of N.W.P. die bundelt en
toezicht houdt Onze Geneeskundige In
spectie beziet ze nauwlettend en be
schouwt ze uitsluitend als „geïnformeerd
medeburger" en laat toe dat ze advies
geven. Ze mogen ook wel kruiden geven,
maar geen chemotherapeutica of anti
biotica. Zodra een kruid in tabletvorm
verwerkt is, valt het reeds buiten hun
bevoegdheid. Maar nadat enige jaren ge
leden het rapport van de Cie Alternatieve
Geneeswijzen is verschenen, behandelt
men ze lankmoedig. Misschien zou het
gemakkelijk zijn ze telkens een proces aan
te doen wegens onbevoegd uitoefenen van
de geneeskunst. Maar de goeden doen hun
best En ten dele zijn deze praktizijns het
gevolg van tekortkomingen van de huis
arts. Wanneer die onvoldoende tijd en
aandacht heeft voor zijn patiënten gaat
men naar iemand anders. Voorts is er de
invloed van suggestie. De afgod „Natuur"
houdt miljoenen in zijn ban en alles wat
„natuurlijk" is of heet wordt als heilzaam
beschouwd (hoewel de natuur stampvol
giften en giftige planten zit). De zeer
persoonlijke invloed (suggestie) van een
alternatieve of natuurgenezer kan inder
daad heilzaam werken. Maar uw heil
praktiker mag geen homeopatische ge
neesmiddelen verstrekken!
Rijkswaterstaat zal deze zomer onder de
watersporters in de wateren rondom de
Zuidhollandse en Zeeuwse eilanden en de
Biesbosch een uitgebreid onderzoek doen
naar het vaargedrag en de intensiteit van
de pleziervaart. Doel is om door ver
gelijking met eerdere onderzoeken in de
jaren zeventig verschuivingen in de re
creatiepatroon en in de samenstelling van
de vloot op te sporen.
De uitkomsten van het onderzoek zullen
worden gebruikt om een actueel beeld te
krijgen van het samengaan van beroeps
vaart en pleziervaart, de noodzaak voor
uitbreiding van bestaande en het aan
leggen van nieuwe jachthavens, voorzie
ningen bij sluizen en bruggen en aanleg
mogelijkheden langs oevers.
Voor dit onderzoek worden aan schip
pers van pleziervaartuigen enquêteformu
lieren uitgereikt bij sluizen vanaf dienst-
vaartuigen en in drukke havens. Daarin
staan vragen over de schipper, zijn boot,
de vaste ligplaats en ook over de tocht die
hij maakt. Tevefts kunnen de schippers
hun wensen kenbaar maken over jacht
havens en andere voorzieningen voor de
watersport.
De enquêtes worden gehouden van 28
juni tot en met 1 juli, van 20 tot en met 23
juli en van 11 tot en met 14 augustus. In
elke periode is een weekeinde opgenomen.
Het onderzoek is opgezet in samen
werking met diverse overheidsinstanties,
de ANWB en het Koninklijk Nederlands
Watersport Verbond.
Deze vraag- en antwoord-rubriek staat
geheel ten dienste van de lezer die er
kosteloos gebruik van kan maken. Uw
vragen op velerlei gebied kunt u sturen
aan: Redactie Eilanden-Nieuws, Post
bus 8, Middelharnis, met in de linker
bovenhoek „Vragen-rubriek" vermeld.
De vragen worden door deskundigen
beantwoord en zullen binnen enkele
weken na de inzending compleet met
antwoord in deze rubriek worden ge
publiceerd.
KRIJT OP TIJD
Af en toe eet ik zuring. Moet ik daaraan
wat krijt toevoegen, net als bij rabarber?
Antwoord: Beide groenten bevatten
oxaalzuur en dat werkt ontkalkend. Nu is
dat voor een gezond mens volstrekt niet
erg; dat beetje kalk wordt meteen aan
gevuld met melk en zuivel. Iets anders is
het bij mensen met aanleg voor nier
stenen. Men neemt aan, dat oxaalzuur de
afzetting van deze steentjes bevordert
Dan moet men genoemde vruchten niet te
vaak eten; aan beide kan men wat krijt
toevoegen om het zuur te binden. Dat
spaart trouwens ook veel suiker uit Maar
neem niet teveel krijt, anders smaakt de
zure groente nergens meer naar. Twee
afgestreken eetlepels op een halve liter
gekookt moes is zo ongeveer de maat
DRANKMISBRUIK
Op mijn wollen vloerbedekking liet ik een
fles wijn vallen. Het gevolg was eengrote,
rode vlek. Hoe krijg ik die er uit? Met
dr eft ging het niet.
Antwoord: Wol is redelijk goed bestand
tegen chloor. U maakt dus een lauwe
oplossing van chloorwater (een eetlepel
giorix in een halve liter water) en u maakt
daarin een schone, ongekleurde lap nat
Die knijpt u lichtjes uit zodat hij net niet
meer druipt Met de vochtige doek veegt u
over de vlek tot hij weg is. Meteen wrijft u
de plek met een andere lap droog. Dit
middel werkt het beste als u er meteen bij
bent Bij oude vlekken die niet weg willen,
past u white wizard toe. De gebruiks
aanwijzing zit op de verpakking.
HOE GENOEGLIJK ROLT HET LEVEN
Ik herinner mij een gedicht, waarvan de
beginregels luiden: Hoe genoeglijk rolt
het leven des genisten landmans heen!
Dat is van Staring, meen ik.
Antwoord: Dat is niet van Staring! Had
hij maar zo eenvoudig recht-voor-zijn-
raap geschreven! Het is van Hubert Kor-
neliszoon Poot en behoort tot de ver
plichte nummers bij alle agrarische ge
beurtenissen. Het is echter vrij lang en
daarom zenden wij u een fotokopie toe. U
kunt het trouwens in alle bloemlezingen
van 18e-eeuwse dichters lezen. Poot stierf
in 1733. En zijn grafschrift is niet Hier
ligt Poot Hij is dood. Zoals nogal eens
beweerd wordt...
Wijkgroep de Zwaluw zal in de laatste
week van de schoolvakantie weer een
Huttenstand organiseren. Net als andere
jaren zullen op een terrein in Sommelsdijk
de kinderen weer „huizen als kastelen"
bouwen. Daarnaast zullen er ook andere
aktiviteiten zijn, waarmee ze gedurende
drie dagen in de weer zullen zijn.
Er is veel voorbereiding nodig om alles in
goede banen te laten verlopen. Maar ook
voor het goede verloop van de Hutten-
stad zelf zijn veel vrijwillige medewerkers
nodig.
Daarom nodigt de Wijkgroep belang
stellenden uit om op maandagavond 2 juli
aanstaande de medewerkersavond te be
zoeken in de lagere school aan de Molen-
laan.
Daar zal het programma van de Hutten-
stad worden voorbereid. Maar ook als u
niet in de gelegenheid bent om aan de
voorbereiding mee te doen bent u welkom,
zodat de wijkgroep een idee krijgt van het
aantal beschikbare medewerkers.
De medewerkersavond begint om half
acht Bent u verhinderd bel dan met Mw.
Wijnen(01870- 2343). Ubent van harte
welkom.
NAGELLAK
Kan het kwaad als nagellak in een wond
je komt?
Antwoord: Een beetje. Het siccatief dat
in die lak zit bijt behoorlijk en is ook niet
bevorderlijk voor de genezing, maar bloed
vergiftiging zult u er niet door oplopen en
ook geen zwerende vinger.
OUDE SCHILDERIJEN
Vorig jaar kocht ik drie schilderijen: een
van Cor v.d. Zwalm, een van Jac. Du-
rand en een van H. F. de Groot Hoe oud
zijn ze en zijn ze kostbaar?
Antwoord: U dient goede kleurenfoto's
te maken en uw vraag dan vollediger te
herhalen. Nu komen wij er niet uit' Van
der Zwalm is een schuilnaam die 50 jaar
geleden is gebruikt Jean Durand heette
eigenlijk Joannes CarolusBamabasSour-
deval Durand (de Villeneuve), geb. te
Rotterdam 27.4.1794 en overleden te
Amsterdam in 1860. Dit zou dus een oud
en kostbaar werk kunnen zijn. H. F. de
Groot ten slotte is een schuilnaam van de
hedendaagse Haagse kunstschilder Le
Grand. Hij heeft een geheel eigen stijl.
Een goede kleurenfoto had ons zekerheid
kunnen verschaffen; nu blijft het gissen!
De Groot is gevraagd en zijn werk kan dus
wel wat waard zijn. Aan u de beslissing
om verder te gaan.
ACHT MM FILMS
Wij zoeken 8 mm-jllms over projecten in
Nederland en Indonesië. Nu waren wij op
het Technisch Film Centrum in Velp,
maar daar had men alleen 16-mm films.
Waar kunnen wij verder zoeken?
Antwoord: In Den Haag. Eerst bij het
Ned. Bibliotheek- en Lektuurcentrum, T.
Scheltemastraat 5, (tel. 070 - 26 43 51) en
vervolgens bij het Ned. Instituut voor
Audio-visuele Media, Sweelinckplein 33
(tel. 070 - 60 09 24). Maar belt u eerst op
en vraagt u eerst of men ook films heeft
over de onderwerpen die u zoekt Anders
is de reis mogelijk vergeefs.
PUZZELBOEKEN
Van uitgeverijLuitingh in Laren kocht ik
enkele jaren geleden een paar puzzel
boeken, samengesteld door H. J. Ver
schuil Die waren samen goed voor een
miljoenpuzzelwoorden. Maar nu zijn die
boeken verouderd; vele woorden die je
dagelijks hoort staan er niet in. Waar
kan ik een recente uitgave vinden?
Antwoord: Bij precies dezelfde uitgever.
Maar alles verandert en zo moet u die ook
niet meer in Laren zoeken maar in Utrecht
Maliebaan 45, tel. 030-31 66 94. Mid
den vorig jaar is het tlieuwe, grote puzzel
woordenboek van Verschuil verschenen
en daarmee kunt u weer jaren verder
puzzelen. En als dit verouderd is zal
Luitingh wel weer met een nieuwe druk
komen. Zo „bij" is hij wel.
DEN HAAG
H.K.H. Prinses Juliana heeft een extra
gift gedaan aan het Nederlandse Rode
Kruis naar aanleiding van de nationale
collectecampagne, die dit jaar van 28 mei
tot en met 10 juni werd gehouden.
De campagne werd gevoerd met als
thema „Met veertien miyoen mensen zijn
we toch goed voor veertien miljoen gul
den?" De eerste reacties die bij het hoofd
bureau in Den Haag birmenkomen, wijzen
erop dat de inzet van de vele tiendui
zenden koUektanten succesvol blijkt te
zijn geweest
Of de veertien miljoen gehaald worden,
kan men ons echter nog niet zeggen. Wel
is al duidelijk dat de giften op het centrale
gironummer 6868 een sterke stijging te
zien geven. H.K.H. Prinses Juliana is
beschermvrouwe van het Nederlandse
Rode Kruis.
VERVOLGVERHAAL
door Dignate Robbertz
G. F. Callenbach B.V. Nijkerk
48--------------------------------------
Twee van zijn koeien kregen een kalf en hij
stond lange tijd in de stal met grote
verwonderde ogen naar de dieren te
kijken.
Diejoen is een bitje achterlik, zei Janne
tegen Krijn, is dat noe stae kieken, wat
is 't er vor biezonders an een nuchter kalf?
Het verlangen om naar de stad te gaan
doezelde weg, als hij zat te peinzen over
het wonder van ebbe en vloed. Als hij de
klokjes in zijn hand hield, die blauw waren
als de hemel en zijn gezicht verborg in een
bremtak waarvan de gele bloemen straal
den als de zon, kwam er een groot blij
gevoel over hem en begon hij te jodelen tot
de boeren zich oprichtten van hun werk en
luisterden en zelfs Janne van het Olmen
hof even tijd voor hem had.
Als bij een opkomend onweer de metaal-
gloed van de zengende lucht over het
onrustige water scheen, stond hij rechtop
op de duintop en wachtte tot de eerste
druppels op hem vielen en de bliksem over
land en zee flitste. Bij de zware slagen
voelde hij de grond onder zich beven.
Op het hof mopperde Janne, dat hij te laat
kwam, het vuur had de koeien kunnen
treffen en de prijs van het vee liep op.
Arend keek haar lang aan, maar gaf geen
antwoord. En weer zei de boerin tegen
haar man, dat 't er een striepje deur die
joen liep.
Door de geurende avond liep Arend naar
het dorp. De vrouwen zaten voor hun
huizen, waar de broeiing van de dag onder
de lage zolders hing. Ze bedronken zich
aan de welige avond voor ze in de hitte van
een bedstee zich te slapen legden. Simen
zat achter het geitekot, hij had zijn pet
naast zich gelegd en Arend zette zich op
de grauwe steen bij de welbak. In de
bakkeet roesden de stemmen van moeder
en Leune. Simen bekeek de jongen, die
zijn hoofd in zijn handen steunde en niet
hoorde dat hij al voor de tweede maal
vroeg, hoe de vruchten op het hof stonden.
Arend.... slaapje?
Neê, vader, ik zitte te dienken. Waer-
om bin jie destieds van 't Olmen-of weg-
gegae?
Simen aarzelde met zijn antwoord.
Waerom vraeg je dat, joen?
Omdat ik nie begriepe wat ik d'r moe
doe, as jie d'r toch ook nie meer bin.
Wel... Je moe toch ieversten werke,
wat mieter.
Arend knoopte zijn hemd los. Simen zag
zijn blote borst en verder het gelapte
broekje over de vuilbruine knieën en zijn
voeten, die in het zand woelden.
Ik wil d'r nie bluuve, vader, ik bedanke
d'r vor om ielken dag bekeeve t' óoren....
Ik weet zeker dat 't ergens anders beter is,
maer nie bie een boer. Hij tipte een stukje
hout op zijn tenen en liet het op en neer
dansen.
As ik een vak leere, kan ik meer
verdiene.... misschien kan't dan vor julder
ook nog is verandere.
Simen wist geen antwoord, hij begreep
zulke praat niet. In de bakkeet rammelde
Leune nog altijd met haar drukke driftige
woorden, ze trok de deur ineens open en
hinkelde naar buiten.
Zó.... Arendje.... zitje te rusten....
Ik bin gin kleine joen meer, je kan wel
Arend zegge.
Leune deed haar mond open van ver
bazing. Joe weerlichtsche snuiter....
Simen, je moe je zeune bestraffe.... Maar
Simen bleef zwijgen.
Je zal nooit wat betêekene in de boeren
stand, voorspelde Leune boosaardig,
jie ei anden as een juffer.
Zonder het te willen, draaide Arend zijn
handen een paar keer om, hij had lange
dunne vingers. Dat is ook nie noódig
Leune, ik leere een vak en as jie seventig
öort krieg je van mien een driewieler.
Een wat? vroeg ze begerig. Wat
krieg ik?
Een driewieler, herhaalde Arend, zon
der op de gebaren van Simen te letten.
Een fiets, die ken je toch wel, net as den
ouwen Bosselaer.
Ikke? Op zó'n duvelsdienk? Ze hief
haar handen in de hoogte.
Je zal tochje kennisse nie gebruuke, om
zuk een goddeloos bedrief te beginnen?
Arend schopte het stukje hout, dat nog
altijd op zijn teen balanceerde, een eind
weg, danste van het ene been op het
andere en liep dan hard in huis.
Simen, ik ebbe allied gezeid, dat jie veê
te zachte mee je guus was, daer zie je noe
de vruchten van, jie ad moete doe wat in
den biebel staet, ze kastië tot ulder nut
Simen had een vreemd strak gezicht toen
hij antwoordde. 't Is een aardige tied,
buurvrouwe, ons adde van z'n leven over
zukke diengen nie gedocht. Maer ik zal
nooit toestae dat zóies gebeurt. Mien
joengers gaen in de boerestand, ze bin d'r
in gebore en ze zun d'r in sterve.
Zeker, zeker, beaamde Leune ijverig,
maer z'n anden, buurman, dat bin toch
jufFers-anden en ont-ouw van mien, mee
zukke menschen gebeure rare diengen.
In het halfdonkere schuurtje, vlak naast de
mestput waar de gouden en blauwe vlie
gen overheen zoemden, was Pier Knuut
bezig een fiets te repareren. Hij scharrelde
in een hoop schroeQes en moertjes op de
werkbank en lette terwijl op Arend, die
met voorzichtige vingers de kogeltjes in
een as liet glijden. Je moet 't er een bitje
meer vet indoe.
Arend zat met de punt van z'n tong tussen
z'n lippen en streek nog een laagje smeer
in de ronding. Blazend van inspanning
rees hij overeind en wachtte af wat hij nu
voor Pier zou kunnen doen.
Die band moe je nog oppompe, dan kai
je de fiets mee nemen naer den timmer
man, as je na^r uus gaet
Pier besabbelde een peukje sigaar in zijn
mondhoek en stak zijn hoofd even buiten.
Er zat veel volk in de herberg, hij hoorde
luide stemmen en vader speelde op zijn
trekker.
Bluuf je nog lank bie den boer? vroeg hij
ineens aan Arend en keek hem onder
zoekend aan. Man, dat is toch niks
gedaan, koeien wachten en kanten rieke.
Ik leere mee de paere rie, weersprak
Arend, ik bluuve dat joengerswerk nie
doen, wat dienk je?
Hij zete de fietspomp tegen de muur en
kwam oj) de durpel staan. Pier vond hem
een stadsachtig ventje rnet die grote blau
we ogen en dat fijne gezicht Voor boeren
knecht zou hij nooit deugen.
Zit Max nog veê in de duunen?
Dat weet ik nie. Pier probeerde je altijd
uit te horen, maar Arend paste wel op.
Max had hem geleerd: Mee luusteren ael
je meer as mee praten, en daar hield hij
zich aan.
Hij liet zijn vingers langs het nikkelen
stuur van de fiets glijden. Het was een
plezier om daar mee aan de hand te lopen,
de jongens keken je achter-an en de vrou-
weliengen bleven staan en lachten.
Arend leunde tegen de deurpost en tuurde
naar de bomen van het Olmenhof, waar hij
de toppen van zien kon. Verleden voorjaar
had hij gewillig gedaan wat moeder gezegd
had en toen het winter werd en Wisse hem
hield als klein knechtje, had hij zijn werk
met toewijding verricht Al was het bitter
koud geweest 's morgens vroeg langs het
Aliemanspadje. In de eerste warme dagen
dreef hij de koeien weer het vroon op en
wachtte iedere dag af, wat moeder zou
zeggen over zijn vak. Maar ze zwegen
allemaal en hij sloop door de achterweg
naar Pier Knuut om daar iets op te doen
van al het nieuwe dat hij wilde kennen.
(wordt vervolgd)
Nieuwe boeken
Tevens Taxi (dag en nacht bereikbaar).
P. Vroegindeweij, Emmalaan 18, Middelharnis
Tel, 01870-2996
