Bestrijding van vandaiisme
vergt veel tijd en kreativiteit
\a99r
De vlaggen gingen uit op Ouddorp's
gerestaureerde gemeentetoren
Visser
Mercedes 190 D
VAN DER VELDE
Nog ruimte voor beginners
in Bedrijvencentrum St;eiiendam
Garage KNÖPS B.V.
"^-^Un
hutbrecMse
AUTO PESCH
Onze SHOWROOM I
Ramoco b.v.
Goeree-Overflakkee
YAMAHA
Citroen-Hesselink
Ls\ WS V
56e Jaargang
VRUDAG 27 JANUARI 1984
No. 5265
POSTBUS 8 3240 AA MIDDELHARNIS
Redactie en administratie: Langeweg 13, Sommelsdijk
Tel. (01870) 2629. Na 5 uur (alleen voor redactie) tel. 01870 - 3392
Giro 167930 Bank: Rabo Middelhamis Rek. no. 3420.01.108
CHR. STREEKBLAD OP GEREFORMEERDE GRONDSLAG
VOOR DE ZUID-HOLLANDSE EN ZEEUWSE EILANDEN
Verschijnt tweemaal per week: dinsdag- en vrijdagavond
ABONNEMENTSPRIJS 11,50 PER KWARTAAL
ADVERTENTIEPRIJS 32 cent per mm.
Bij contract speciaal tarief
Het Tijdschrift voor de Politie heeft onlangs een compleet nummer gewijd
aan vandalisme. Dat is natuurlijk allerminst toevallig. Het onderwerp
„vandalisme" is helaas actueler dan ooit. Overtredingen als straat
schenderij en baldadigheid en een misdrijf als vernieling werden ook in
vroegere tijden wel gepleegd, maar de onthutsende omvang van dit soort
delicten en de toename daarvan gedurende de laatste tien jaar wekt grote
bezorgdheid en verontwaardiging. Het aantal slachtoffers van ver
nielingen aan privé-bezit stijgt ieder jaar aanzienlijk en ook het openbaar
bezit is allerminst veilig voor de vandalen. Naar ruwe schatting wordt er in
Nederland jaarlijks voor minstens een miljard gulden vernield.
JAARLIJKS ÉÉN OP DE TIEN NEDERLANDERS SLACHTOFFER
In 1970 kwamen 10.300 vernielingen ter
kennis van de Nederlandse politie. In
1976 was dit aantal al tot 30.500 ge
stegen. In 1980 werd aangifte gedaan van
bijna 70.000 vernielingen, in 1981 van
ruim 75.000! Tegenover 100 vernielingen
in 1970 stonden er in 1981 733, een
onthutsende toeneming. Vanzelfsprekend
wordt een toenemend aantal burgers het
slachtoffer van vernielingen. Blijkens de
slachtofferenquêtes, die jaarlijks door de
onderzoekafdeling van het Ministerie van
Justitie worden gepubliceerd, werd in
1975 ongeveer 5 procent van de Neder
landers boven de 15 jaar het slachtoffer
van vernielingen aan hun privé-bezit. In
1980 was dat percentage al opgelopen tot
10,7! Eén op de tien Nederlanders on
dervindt dus jaarlijks aan den lijve, wathet
misdrijf vernieling betekent
En dan te bedenken dat de slachtoffers-
enquètes alleen gaan over vernielingen
aan privé-bezit en niet over de vernie
lingen aan openbaar bezit, die toch in de
orde van grootte van enkele honderden
miljoenen guldens per jaar lopen. Van die
vernielingen aan het openbaar bezit onder
vindt de gemiddelde burger ook vaak over
last. Denkt u maar aan vernielde telefoon
cellen, lantaarnpalen, sportaccomodaties,
bussen, treinen, enz.
DADERS ZÖN JONGEREN
Het gros van de vemieUngen wordt door
jongeren bedreven. De sociale geograaf
drs. P. van Soomeren vermeldt in het
Tijdschrift voor de PoUtie dat circa twee
derde van de jongens en eenderde van de
meisjes tussen 8 en 16 jaar wel eens ver
nielingen pleegt. Pubers (12-16 jaar) ple
gen daarbij over het algemeen zwaardere
vernielingen dan kinderen beneden de 12
jaar. De zwaarste vernielers moeten ech
ter in de groep van jongeren boven de 16
jaar gezocht worden. Vandalisme is dik
wijls groepsgedrag. Jongeren hangen rond
op straat en vervelen zich. Er is een sterke
behoefte om stoer te doen en bovendien
hunkert iedereen naar iets „spannends".
Dat kan het pesten van voorbijgangers
zijn, maar ook het plegen van een ver
nieling.
De criminoloog drs. H. J. Heijboer
merkt in hetzelfde politietijdschrift op
dat we niet moeten verwachten dat het
lukraak kapotslaan van andermans za
ken zo maar over gaat. De vernielers
OUDDORP (Z.H.)
Tel. (01878) 1612 - 2120
beleven lust aan hun wandaden. Ze
geven de vernieler een gevoel van macht
over de dingen, z^ het een gemakkelijk
en goedkoop te verkrijgen gevoel van
macht. Naast verslavend, werkt deze
vorm van agressiviteit ook in hoge mate
besmettelijk, of beter aanstekelijk. Ver
nielers weten al gauw kornuiten te vin
den, die bereid zijn om mee te doen.
JUSTITIEEL BELEID
De autoriteiten peinzen zich suf in het
bedenken van middelen om het toene
mend vandalisme te beteugelen. In di
verse woonwijken in de grote steden is
men begonnen met aktiviteiten, die ten
doel hebben de jeugd te wijzen op de
ernstige gevolgen die vandalistisch gedrag
voor de gemeenschap heeft. Deze pro-
jekten blijken enig succes te hebben, in de
betreffende wijken zou het aantal ver
nielingen verminderd zijn. De justitie
krijgt natuurlijk ook steeds meer met van
dalisme te maken. „Strenger straffen", zo
zullen velen zeggen. Maar de meeste
vandalen zijn jonge tot zeer jonge mensen,
veelal in de leeftijdsgroep 12-18 jaar en
die stop je niet zomaar in de gevangenis.
Bovendien zouden we dan gevangenissen
tekort komen. Er wordt meer verwacht
van een doelgericht beleid, dat probeert de
oorzaken die 't.iden tot vandalistisch ge
drag onder jongeren weg te nemen.
Maar niet altijd zal zo'n aanpak succes
hebben. Mr. M. A. A. van Capelle, offi
cier van justitie te Utrecht, is blijkens een
bijdrage in het Tijdschrift voor de Politie
niet tegen een „alternatieve aanpak" van
vandalen, maar hij denkt dan onder an
dere aan de mogelijkheid om de schade
door de vandalen te laten vergoeden, c.q.
ze die schade zelf te laten herstellen.
Slechts als zij daaraan willen meewerken,
kan een strafvervolging, dus eventuele
vrijheidsstraf achterwege blijven.
De Utrechtse officier van justitie meent
overigens dat het tegengaan of voor
komen van vandalisme tot de verant
woordelijkheid van de gehele samen
leving van de gehele samenleving be
hoort. Zo zou het publiek niet zo werk
loos moeten toezien als er vernielingen
worden gepleegd. Onmiddellijk de po
litie waarschuwen is toch wel het minste
wat men dient te doen. Slechts door een
gezamenlijke, maatschappelijke inspan
ning zal het probleem van het vanda
lisme kunnen worden opgelost. Op het
plaatselijke vlak vergt dit in het uit
voerende vlak veel kreativiteit en over
leg. Mr. Van Capelle erkent dat straf
rechtelijke vervolging van de daders van
vernielingen een instrument blijft in het
kader van de vandalismebestrijding,
maar hij wijst er nadrukkelijk op dat dit
instrument geen toverkracht heeft.
Mr. A. BRONSBERGEN
Men vraagt meer
naar kwaliteit.
Dat bieden wij voordelig
met nog extra zekerheid
3 jaar volledige GARANTIE
incl. Boxen
De nieuwe
nu bij ons
in de showroom
Mercedes-Benz dealer:
Telefoon 01870 - 4466
Dorpsweg 28-34, Sommelsdijk
RENAULT-dealer
voor
Verkoop Service 01871 - 1662
Verkoop na 17.00 uur:
C. Breen, 01878 - 2496
FORD -TOVOTA
Nieuw en Occasions
Reparatie alle merken
Buitenboordmotoren
Beheersmij. G. A. van den Berg b.v. heeft dezer dagen
aan mogelijk geïnteresseerden documentatie verspreid
over de mogeiykheden van bedrijfsvestiging in het
bedrijvencentrum te Stellendam. Er hebben zich al elf
bedrijven in het centrum gevestigd maar er zijn nog een
aantal ruimtes beschikbaar.
Wie zich in het bedrijvencentrum vestigt loopt daarmee een
aantal investeringen mis die in het centrum voor kollektief
gebruik al aanwezig zijn. „Indien U een bedrijf op gang wilt
brengen kunt U juist in de beginperiode veel kosten besparen,
terwijl direct een efficiënt kantoor aanwezig is", zo wordt in de
documentatie gepropageerd. Het gebouw is voorzien van tele
fooninstallatie, centrale verwarming, een sprinklerinstallatie,
brandkranen, luchtpersleiding, voldoende parkeerruimte buiten,
terwijl er ook op mankracht een beroep kan worden gedaan, o.a.
van de aanwezige typiste, de telefoniste, het secretariaat en de
huismeester. Voorts kurmen de gevestigde bedrijven gebruik
maken van de ontvangstruimte, de kantine en de toiletten
waardoor men de gehuurde bedrijfsruimte ook volledig voor het
beoogde doel kan gebruiken.
Het adres voor het vragen van meer informatie van Van den
Berg Beheersmij b.v. is Montenspark 14, Breda, tel. 076 -
65 05 18.
„Nieuws" mag het nauwelyks
meer heten dat Ouddorps' gemeen
tetoren is gerestaureerd en weer is
voorzien van een spits die sinds
1857 had ontbroken, maar des
niettemin heeft het gemeentebestuur
het gereedkomen van het werk, in
clusief de sierbestrating aan de voet
van de toren, toch willen markeren.
Ze deed dat woensdagmiddag met
een bijeenkomst waartoe alle bij het
werk betrokkenen waren genodigd
teneinde de zozeer verfraaide toren,
het produkt van een gezamenlijke
krachtsinspanning, officieel op
nieuw in gebruik te nemen. Op de
spits werd de driekleur, in twee
voud, feestelijk uitgestoken.
Vanuit restaurant 't Schouwtje oog in
oog met de markante toren liet burg. van
Velzen niet onvermeld dat de gemeente
Goedereede een kleine miljoen gulden
aan de restauratie heeft besteed, nog met
geen cent geruggesteund door Monumen
tenzorg, die in een vrijwel lege buidel tast
Onverantwoord zou het zijn geweest in
afwachting van een bijdrage de restauratie
nog langer uit te stellen. Overigens be
staat nog wel enige hoop dat er alsnog een
bijdrage ontvangen zal worden en de aan
wezige Gedeputeerde, mevr. Günther
wakkerde met haar infonnatie dat vlam
metje nog wat aan.
Het was vorig jaar maart dat de ge
meenteraad, aangespoord door zeer alar
merende berichten over de technische
staat van de toren, een krediet van
788.000,beschikbaar stelde, waarin
een post van 180.000,— was opge
nomen voor de herbouw van de bakstenen
spits die in 1857 was gesloopt om plaats te
maken voor een allereenvoudigst met pan
nen bedekt houten kapje. Burgemeester
van Velzen die dit verhaalde wist hoezeer
de nieuwe spits de tongen in beweging had
gebracht, niet vanwege de vorm, maar
vanwege de rode kleur die herinnert aan
de vroegere functie van de toren als baken
voro de scheepvaart. De architecten had
den restanten van deze kleur terugge
vonden en het gedaan weten te krijgen die
opnieuw aan te brengen. Aanvankelijk
was dat tot schrik van velen maar in
middels is er al een gewenning opgetreden.
Dhr. van Velzen bekende overigens dat de
kleur ook het gemeentebestuur aanvanke
lijk niet zo mee was gevallen....
Op 22 juni 1982 had de aanbesteding
plaats gevonden en twee dagen nadien
werd het werk opgedragen aan de Ver.
Aarmemers- en Steenhouwersbedrijven
Van der Sluijs en Van Dijk b.v. te Har-
dinxveld-Giessendam. Kon. Klokken
gieterij Eijsbouts te Asten restaureerde
het toren uurwerk dat nu naar alle vier de
windrichtingen de tijd aangeeft en de
elektrische installatie werd opgedragen
aan de fa. J. M. Westhoeve te Ouddorp.
Op 12 juli 1982 begon het werk; eerst
werd het torenlichaam hersteld waarna de
bakstenen spits kon worden opgebouwd,
op 3 maart 1983 bekroond met het plaat
sen van de met bladgoud bedekte toren
haan. Het was burg. van Velzen die de
haan op z'n plaats zette.
De gerestaureerde toren zal weer dienst
gaan doen als hoofdingang naar de Herv.
Kerk zoals het van oudsher ook is ge
weest In de muur van de kerk is een bijna
geheel complete boog teruggevonden.-
Een fraaie bestrating leidt naar de toren
entree. Die moest wat hellend worden
gemaakt omdat de omgeving van de toren,
de Ring, door de eeuwen heen hoger en
hoger is geworden. Die aanpassing heeft
sinds december vorig jaar plaats gevonden
in welke periode de restauratiewerkzaam
heden beëindigd konden worden. De om
geving van de toren werd aangepast door
aannemingsbedrijf Bezuijen b.v. te Oud
dorp en de plantsoenendienst van de ge
meente. Aan het eind van zijn overzicht
kon dhr. van Velzen besluiten met de
constatering dat de restauratiekosten to
taal 880.000,—hebben bedragen. Hier
in zijn o.a. begrepen de bouwkundige
restauratiekosten 648.000,het ver
nieuwen van de elektrische installatie
10.600,het restaureren van de uur
en luidwerkinstallatie 46.300,en het
aanpassen van de omgeving 26.000,
Bezoek aan de toren
Nadat het gezelschap vanaf de begane
grond getuige was geweest van het uit
steken van de vlaggen werd een bezoek
aan de toren gebracht Het was o.a. ar
chitect Besemer die honderd-uit heeft ver
teld over het gedane werk en over de ge
schiedenis van de toren die het al in 1490
zwaar te verduren had gekregen en zwaar
beschadigd werd. Al sinds die datum heeft
de toren geen toegang tot de kerk meer
gegeven. In de latere eeuwen deed de
toren dienst als lichtbaken en.... als ge
vangenis voor de soldaten van de kust
wacht, getuige de inkepingen die in de
houten balken zijn teruggevonden. Ook
hadden zij er hun dagverblijf, kompleet
met open haard. In het cachot in de toren
hebben overigens niet alleen maar sol
daten gezeten; het is bekend dat Doortje
Grinwis de laatste „gevangene" in de
toren is geweest toen hij werd ingesloten
omdat hij er van werd verdacht spullen
van een gestrand schip te hebben mee
genomen, een verdenking die Doortje al
tijd heeft ontkend. De toren is in een zo
oorspronkelijk mogelijke staat terugge
bracht, ook het zandstenen torenportaal
werd met bestaand materiaal weer ge
restaureerd. Het is de wens van de heer
Besemer dat daarop de oorspronkelijke
okerkleur nog zal worden aangebracht
omdat het portaal nu, door de kleurver
schillen, nog wat op een lappendeken lijkt
Voor het overige was dhr. Besemer bij
zonder te spreken over het verloop van de
restauratie en hij wenste het gemeente
bestuur en de Ouddorpse bevolking dan
ook geluk met het bezit van zo'n fraaie
toren die van verre als centraal punt van
het dorp herkenbaar is.
Dirksland, 01877- 1357
Door dhr. A. de Jong^ werd namens de
Herv. kerkvoogdij dank gezegd voor het
keurig opknappen van het kerkplein.
Op de aanmerking van gedeputeerde
mevr. Günther over de minder fraaie
aanbouw van de kerk zei dhr. de Jong:
„....wij hebben geleerd niet verder te
springen dan onze polsstok lang is...."
GOEDEREEDE
Ophalen oud papier
Morgen (zaterdag) wordt weer oud papier
opgehaald in Goedereede, Haveiihoofd
en Oostdijk.
Wiltt u het s.v.p. tijdig, gebundeld aan de
weg gereed zetten s.v.p.?
PEUGEOT
TALBOT
Autobedrijf
Kastanjelaan 41-43
Tel. 01870 - 3094
MIDDELHARNIS
is ook op vrijdagavond tot 9 uur geopend
LANGEWEG 113 TEL. 01870 - 2222 MIDDELHARNIS
ca a ca ei O C3
VINGERLING 3-MiDDELHAfiMlS-TEL 01870-251B
iH»***-»******************»*-»
♦J^^AHf»AHHHf»»»*»»»##*#»***»*
M
fed