EIUVriDEtl-tllEUWS
Maas en Scheldebode
12 en 19
januari 1894
zn
Gebr. Buys
Bakker bakt brood
steeds bruiner
Mussen
haakt in op gedenkjaar
S^.
„DeGrevelingen
Sportieve recreatie
recreatieve sport (2)
VERKOOPINGEN
Schaken „De Zwarte Pion"
Jubileum Ned. Bond van
Piattelandsvrouwen
afd. Midden Flaiclcee
Verzorgende beroepen
regio Flakkee
3e Blad
VRUDAG 20 JANUARI 1984
No. 5263
PLAATSELUK NIEUWS
OOLTGENSPLAAT
Zeer vele personen zijn er in deze ge
meente lijdende aan influenza.
Heden werd de reeds lang verbeide nieu
we klok in den herbouwden toren aan
gebracht. Zij draagt het opschrift In na
gedachtenis van A. van Weel Dz. en Mr.
D. van Weel, Burgemeesters van Oolt-
gensplaat is deze klok door Mr. A. J. C.
van Weel geschonken aan deze gemeente,
onder het bestuur van P. van Weel G.Gz.
als Burgemeester 1893. Heiligerlee 1893.
Gegoten door A. H. en W. J. van Bergen.
HERKINGEN
Tot leedwezen moet ik berichten dat het
besluit tot oprichting eener zuivelfabriek
een voorbarig bericht was, daarop vast te
rekenen. Herkingen is klein en arm, en dus
zeggen en willen is nog niet doen. Ge
lukkig is de menschlievendheid nog niet
geheel uit de wereld, althans om „de Een
dracht" in hare onmacht en hulpbehoe
vendheid tegemoet te komen, zullen eeni-
ge Dirkslandsche kapitalisten het werk
overnemen, door in Dirksland zulk een
inrichting te stichten, en dan zullen onze
boeren hunne inelk verwerkt kunnen krij
gen, uit medelijden misschien wel, of het
bestuur van „de Eendracht" dit zoo goed
schiks goedkeuren zal, mag betwijfeld
worden, aan de bestuurstafel tenminste,
zitten de mannetjes niet om zich met een
rammelaar te laten wegjagen.
Er deden zich weer 3 gevallen van pokken
voor, in 't geheel deden zich nu 17 ge
vallen voor, waarvan 5 met doodelijken
afloop.
De opgerichte landbouwvereeniging doet
tot nu toe haar naam eer aan. De vorige
week werd in een door haar gehouden
vergadering besloten om de heerschappij
der musschen eenigszins te beperken.
SOMMELSDIJK
De zoo plotseling ingevallen vorst heeft
alle gemeenschap met het vaste land ver
broken. De post gaat gebrekkig. Zaterdag
middag arriveerde de post van Donderdag
avond. Geen kleine tijd!
De omroeper der gemeente maakte Zater
dagavond bekend, met bekkenslag, dat de
bakkers weer konden bakken, daar er gist
was bekomen.
In het afgeloopen jaar zijn 5 personen naar
Amerika en 1 naar Oost Indië vertrokken.
DIRKSLAND
F. Noordijk met echtgenoote en kinderen,
die voor eenige jaren van hier naar Argen
tinië vertrokken, zijn dinsdag alhier terug
gekeerd.
OUDDORP
Onze Chr. Jongedochter vereeniging „On
ze hulp staat in den naam des Heeren"
mocht het voornemen genieten aan vele
behoeftigen 125 verschillende kleeding-
stukken uit te reiken. Hare toewijding aan
den arbeid der liefde strekt velen tot
beschaming, die hunne jeugdige krachten
in kroegen en ijdele vermakingen op
offeren.
STAD AAN 'T HARINGVLIET
Reeds nu doet gebrek aan steenkolen
gevoelen en worden ze uit Middelharnis
toegevoerd.
BURGERLIJKE STAND
GOEDEREEDE
GEBOREN: Janz.v.H.C.BruggemanenC.
Roos - Leentje d.v. T. Tanis en M. den
Eerzamen - Leuntje d.v. P. Jansen en A.
Roos - Christoffel z.v. D. Bruggeman en
J. Bakelaar - Casparina d.v. W. Lokker
en A. V. d. Houten.
OVERLEDEN: Com. v. d. Wende, 27 jaar,
echtgenoot van N. v. d. Wende - Gerard
de Rooij, 74 jaar, weduwnaar van T.
Jonker- Leentje Perrius, 75 jaar, weduwe
van T. V. d. Wende.
DEN BOMMEL
GEBOREN: Jan z.v. W. Goemaat en M.
Bakker.
te^^m^r^Hff-^^^hg^r^mri^jak^r»»
OUDE TONGE
ONDERTROUWD: DanielLuyendijk, 20jaar
en Anna C. Kooyman, 20 jaar.
GEHUWD: Jacques Kardux, 30 jaar en
Maatje van Kempen, 29 jaar.
MELISSANT
GEBOREN: Tijsje d.v. A. v. d. Werf en F.
van Herken.
SOMMELSDIJK
GEBOREN: Cornelia d.v. Gerrit van Rix-
oord en G. v. d. Hoek.
ADVERTENTIËN
Hedenavond te half negen ure, overleed
tot diepe droefheid van mij en mijne
kinderen, onzen geliefden echtgenoot en
vader
JOHANNIS VAN DE GEVEL
in den ouderdom van 70 jaar en ruim 10
maanden.
er020Uit aller naam:
wed. J. van de Gevel-van Es
Melissant, 15 januari 1894
De tegenover den Notaris van Bergeijk te
Middelharnis afgeslagen onroerende goe
deren der erven Jb. de Graaff en T. v. d.
Tol, hebben opgebracht alsvolgt:
1 e koop door Abr. v. d. Tol
op f 2700,—
2e koop door KI. Gouswaart
op f 2100,—
3 e koop door J. A. v. d. Broek
op f 530,—
4e en 5 e koop door Ab. Schilperoord Jhz.
op/580,—pergemet ƒ3383,—
6e en 7e koop door J. Zaayer Pz.
op/415,—pergemet ƒ5070,—
8e koop door P. de Graaf
op 575,per gemet 2269,
9e koop door Joh. Katz
opƒ 600,—pergemet 1430,—
10e koop door Joh. Kastelein
op 390,—
11e koop door Joh. Kastelein
op 490,—
VARIA
Te Salfort (Engeland) is een man over
leden die zich noemde „oudste onder
daan van H. M. de Koningin". Werkelijk
was William Hampson den 1 sten januari
1.1. 115 jaar oud geworden.
Publikatie van de Vereniging
Streelcmuseum Goeree-Overflai(l(ee
Kerkstraat Sommelsdijk
A. J. K.
«<'^t<mj<r^iitf'^^rf|fcA^f'aiig^wrf|fcvtr'BtM'^
Camping en Caravanhandel
Sunseeker en Muller
Battenoord,
NIEUWE TONGE
Tel. 01875-1259/1895
Vroeger kwam wit brood in de meeste
gezinnen pas op zon- en feestdagen op
tafel en deed men het verder met rogge
brood. Tairwe was in die dagen heel wat
duurder dan rogge, zodat alleen rijke men
sen zich wit brood konden permiteren.
Toen de welvaart echter steeg begon ieder
een zich te goed te doen aan wit brood, dat
niet alleen wit genoeg kon zijn. Men ge
bruikte in sommige bakkerijen zelfs dag-
lichüampen om te beoordelen of het eigen
wittebrood niet nog een tikje witter kon
worden dan dat van de concurrent. Toen
de bakkers dachten dat ze eindelijk hun
doel bereikt hadden door een ideaal witte
brood te produceren, begonnen hun klan
ten echter te bedenken hoeveel gezonder
bruin brood wel was. Men wilde weer fors
de tanden in een boterham kunnen zetten
en de vraag naar bruin brood steeg. Inder
daad was het witte brood enigszins week
en vettig geworden door alle pogingen om
het maar zo wit mogelijk te laten zijn. Het
werd dikwijls vergeleken met watten. Het
gevolg van deze algemene klachten was
dat de bakkers meer en meer bruin brood
gingen bakken. Bij de warme bakkers kon
een groot assortiment aan bruin brood
worden gekocht, zoals tarwebrood, rogge
brood en zelfs viergranenbrood.
Daling broodverbruik
Ondanks alle pogingen van de bakkers
om een zo groot mogelijke sortering aan
brood te bieden, daalde het broodverbruik
flink. De gezinnen werden kleiner, de
gewoonten van maaltijdgebruik verander
den en zelfs de werkeloosheid in de bouw
en metaalindustrie had invloed op het
broodverbruik omdat er steeds minder
mannen, die zware lichamelijke arbeid
verrichtten, 's morgens met een groot pak
boterhammen de deur uitgingen.
In 1975 werden vele bakkerijen gesloten
doordat er zo'n geringe belangstelling
voor brood was. Vele bedrijven werdewn
gesaneerd en gefuseerd.
Het gebruik per hoofd van de bevolking
per jaar was in 1975 gedaald tot 63 kilo
gram, maar het dieptepunt van 57 a 58
kilogram werd in 1980 bereikt. Gelukkig
is die daling van broodverbruik tot stil
stand gebracht. Brood wordt weer popu
lair.
Brood-dieet
Een arts in Sliedrecht heeft een dieet
ontwikkeld, waarbij brood een belangrijke
factor is. Om de andere dag mag uit
sluitend volkorenbrood (en grote hoeveel
heden water) worden gebruikt en als er
niet wordt gesmokkeld vliegen de over
tollige kilo's eraf. Binnenkort kan men dit
dieet bij de bakker verkrijgen. Dus dat
men dik zou worden van het eten van
brood moet naar het rijk van de fabelen
verwezen worden, aldus die arts in Slie
drecht
Overigens is het niet zo dat door de
opkomst van het bruine brood het witte
brood geheel uit de gratie is geraakt. Niets
is minder waar. De variatie aan kleine
broodjes is bijzonder groot en ook de grote
broden vertonen allerlei vormen, vaak
voorzien van een laagje maanzaad of
sesamzaad. Ook stokbrood wordt veel
gegeten en men geeft bijna altijd de voor
keur aan wit stokbrood.
Brood-verjaarskalender
Tot slot: in de meeste boekhandels is een
verjaarskalender te koop, die ruim plaats
biedt voor de jarigen eli van aardige teke
ningen is voorzien ter begeleiding van
recepten met allerlei soorten brood.
SOMMELSDIJK
Uitslagen van 16 januari:
R.S.B, competitie:
„De Zwarte Pion" 1 - „Pionier" 2
HellevoetsluisSVi-lVi
Door deze overwinning blijft De Zwarte
Pion ongeslagen en koploper in deze
groep, temeer daar de grootste concurrent
„SOF" (Oude Tonge) verloor. Hierdoor
is promotie wel erg dichtbij gekomen.
De overwinning kwam tot stand door
overwinningen van M. Verolme, W. Pee-
man, J. Boeter en Ant. Visser; remise
kwamen overeen G. de Jager, C. J. Smit
en W. Markwat. De enigste die verloor
was M. v.d. Waal.
Interne competitie groep 2:
K. Verolme - J. Albrechts0-1
E. Bernard - E. Nijman1-0
N. van Bracht - Ad. Visser0-1
J. du Pree - J. Smallegange1-0
P. Lesuis - H. K. Smit1-0
P. van Zijp - J. L. Minnaar0-1
J. Noordijk-W. Tielemanafgebroken
W. Tieleman - P. van ZijpVi-Vi
J. L. Minnaar - C. Poortvliet^A-Vi
Ingezonden:
In aansluiting op ons schrijven, gepubli
ceerd in de eerste week van januari 1984
in ditr blad, kunnen wij u mededelen dat de
Stichting Sportraad Middelharnis in sa
menwerking met de Stichting Spel en
Sport 2 cursussen gaat organiseren en
wel:
a een ochtendcursus op woensdagmor
gen van 09.00 - 11.30 uur.
Data: februari 1, 8, 15, 22 en 29.
b. een avondcursus op donderdag van
19.30-22.00 uur.
Data: februari 16 en23; maart 1,8,15.
Een 6 e avond besluit de beide cursussen.
Beide cursussen worden gegeven in Mid
delharnis en zijn GRATIS.
Het voorlopige programma ziet er als
volgt uit:
Ie dag: Kennismakingsspelen; tikspelen;
groepjes vormen.
2e dag: Kringspelen; overloopspelen;
estafettevormen.
3e dag: Partijspelen; zelf ontwerpen.
4e dag: Grotere organisatievormen bv.
levend ganzebord; levende lott.
5e dag: Circuitvormen, bv. spelcircuit;
behendigheidscircuit; konditiecircuit.
6e dag: Gezelschapsspelen.
Voor personen, die zich reeds hebben op
gegeven, is het niet nodig nogmaals te
Op 27 januari 1984 bestaat onze af
deling 45 jaar, dat willen wij vieren.
Daarom organiseren we een gezellige
feestavond in „de Schakel" te Dirksland.
Het programma bevat ondermeer een op
treden van de Cabaretgroep „Capritho-
len". Deze groep is samengesteld uit
leden van de afdeling Tholen van onze
Bond. Daarna zijn we gezellig samen
waarbij levende muziek de avond luister
bij zal zetten.
Door de vrij hoge kosten van deze avond
zijn wij genoodzaakt om van introducee's
een bijdrage van 5,te vragen. In de
pauze een kleine verloting.
U wordt hartelijk uitgenodigd dit lustrum
tot een onvergetelijk feest te maken; de
avond begint om 8 uur.
Op D.v. 25 januari hoopt Dr. Steysiger
te spreken over: „De omgang met bejaar
den in een bejaardenhuis en een verpleeg
huis". Deze avond wordt gehouden in het
verenigingsgebouw der Ger. Gem. te
Dirksland. Aanvang half 8.
Iedereen is hartelijk welkom.
Je ziet ze en je ziet ze niet
Je hoort ze en je hoort ze niet
Hij zit op het dale
hij vliegt op een tak
Hij hipt op de grond
met sprongetjes rond.
Hij pikt en hij pikt
hij trippetriptript
slaat zijn vleugeltjes uit
bij het minste geluid
vliegt rap heen en weer
en je ziet hem niet meer.
Wie ziet de mus en hoort zijn lied?
je merkt hem en je merkt hem niet.
Wie was het ook Die sprak
geen mus valt van 't dak
als Ik het niet wil!
Dat maakt me toch stil.
Ik kijk naar de mussen
ik weet het intussen
ik wist het al lang
toch ben ik vaak bang.
God zorgt voor de mussen,
Hij zorgt ook voor mij!!
wat maakt mij dat vrolijk,
wat maakt mij dat blij.
LANERTA
Deze vraag- en antwoord-rubriek staat
geheel ten dienste van de lezer die er
kosteloos gebruik van kan maken. Uw
vragen op velerlei gebied kunt u sturen
aan: Redactie Eilanden-Nieuws, Post
bus 8, Middelharnis, met in de linker
bovenhoek „Vragen-rubriek" vermeld.
De vragen worden door deskundigen
beantwoord en zullen binnen enkele
weken na de inzending compleet met
antwoord in deze rubriek worden ge
publiceerd.
KOPEÜ ONTTIMNCM
Wij hebben een fraai koperen bord,
maar de bovenzijde is om de één oj
andere reden vertind. Kunnen we dat tin
er afhalen, zodat de koperkleur zichtbaar
is?
Antwoord: Het is beter van niet. Dat
vertinnen had een goede reden, want je
kunt beter niet van koperen borden eten of
drinken. Met name de erosie, het zg.
kopergroen, is zwaar giftig voor het li
chaam. Wilt u het bord echter aan de muur
hangen, dan kan dat laagje tin gemist
worden. Tin smelt al bij 231,9 graden en
koper pas bij 1083 graden. Als u het bord
flink verhit, zal het tin er dus afdruipen.
Het bezwaar is evenwel, dat u dan zg.
aanloopkleuren in het koper opwekt, die u
niet meer weg kunt poetsen. Als u die wil
vermijden, zou u het tin met zoutzuur en
schuurpapier weg kunnen slijpen, maar
dat is een gevaarlijk werkje voor uw
handen en voor uw kleding en het kost heel
veel tijd. Een derde mogelijkheid is het
opweldcen van de zg. tinpest, door het bord
beurtelings in de vrieskist en in de warme
kamer te leggen. Maar ook dan duurt het
vrij lang voor het tin verkruimelt en los
laat. Het is echter de veiligste weg en het
koper blijft er mooi bij.
TJAKKS TJICN
Bij het stamboomonderzoek kom ik in
oude familiepapieren telkens voornamen
tegen als Tjakke, Tjakyn, TJard, Tsjeard,
Tsjerry en TJien. Wat is dat voor lands
taal en wat hebben ze voor betekenis?
Antwoord: Dat zijn allemaal afleidin
gen van de zelfde voornaam die veel in
Groningen voorkomt en met de vormen
Teard, Teertse, Tjeert, Tsjeartsje enTjak-
kienske enz. stammen van een tweestam-
mige germaanse naam Thiad-ward. Het
eerste deel komt van Thiad, dat volk
betekende, en het tweede deel van het
germaanse woord ward beschermen.
Op analoge wijze is de voornaam Die-
wertje gevormd. U ziet hieruit, hoe een
voornaam door de twintig eeuwen heen
kan veranderen. Dit is mede veroorzaakt
omdat in vroeger tijden niet véél belang
aan de wijze van spelling werd gehecht.
Men schreef zoals men een woord hoorde
en dat varieerde weer naar het dialect van
de streek.
MtLKPAPICJi
Kun je lege melkpakken bij het oud
papier voegen, of maakt 't plastic laagje
aan de binnenkant dat ze niet verwerkt
kunnen worden?
Antwoord: U kunt die lege pakken er
uitsluitend bij doen, als ze tevoren behoor
lijk zijn uitgespoeld. Want als er melk-
restjes overblijven, gaan ze rotten en stin
ken. Het minieme laagje kunststof aan de
binnenkant hindert niet. Er bevindt zich
wel eens meer wat plastic tussen het oud
papier.
reageren. Zij krijgen namelijk bericht via
de ambtenaar sportzaken van de ge
meente Middelharnis.
Indien anderen, na het lezen van dit
stukje, alsnog belangstelling hebben, dan
is opgave mogelijk bij de secretaris van de
Stichting Sportraad Middelharnis p/a
G. J. Barkel
Rottenburgseweg 92
3241 XD Middelharnis
Tel. 01870 - 3139.
V iL^"^'"*/.
KAT MCT 8LAUW OOG
We kregen een poes en nu die wat ouder
is, blijkt ze één normaal groen en een
blauw oog te bezitten! Is dat een uniek
verschijnsel of komt het méér voor dat een
kat twee verschillende ogen heeft?
Antwoord: De Engelsen noemen dat
„odd-eyed", dat wil zeggen: oneven ogen,
ogen van verschillende herkomst, niet bij
elkaar behorende exemplaren, en die term
wordt hier bij kattenkeuringen ook wel
eens gebruikt. Dit toont aan, dat het vaker
voorkomt. Het is namelijk mogelijk, dat
een geslachtsrijpe poes door verschillende
katers bevrucht wordt. Daarom moeten de
beroepsfokkers hun gedekte raspoesen al
tijd angstvallig één tot twee weken binnen
houden, als er een uitgezochte kater bij is
geweest, want het is natuurlijk een fman-
ciële tegenvaller als in een nest metkost-
pare persjes, siameesjes of chocolade bur-
meesjes een stel cyperse straatkatjes
wordt geboren.... En het zaad van de ver
schillende katers kan gelijktijdig de eitjes
in een poesebaarmoeder bevruchten. Al
lerlei bastaardvormen ontstaan daardoor
bij onze huis-, tuin- en keukendieren.
SRANDWeen CN VEJtZeKERING
Mijn man wil zélf zijn schoorsteen
vegen. Maar moet er niet een kwitantie
zijn voor brandweer en brandverzeke
ring?
Antwoord: In de meeste gemeenten
verlangt de brandweer overlegging van
een kwitantie als bewijs dat een schoor
steen die brand veroorzaakte, niet langer
dan een jaar geleden door een erkend
vakman is geveegd. Kan dit bewijs niet
worden getoond, dan kurmen de kosten
van de brandbestrijding wel eens voor
rekening van de nalatige komen. Bij de
brandverzekeringsmaatschappijen be
schikt men over schade-inspecteurs die ter
plekke de schade moeten vaststellen en zij
zijn meestal wel in staat om ook de
oorzaak te bepalen. De kwitantie van de
erkende schoorsteenveger speelt bij hen
een minder belangrijke rol. Als er in een
gemeente geen schoorsteenveger (meer)
komt, zullen veel bewoners het werk wel
zelf moeten doen. Zorg dan, dat hét des
kundig geschiedt of dat er iemand van de
brandweer als getuige bij is, als dat vereist
is.
HYPOTHEEK NODIG?
makefaar tamboer bellen
voor gratis computerberekening
01870-3477
DD
Ter gelegenheid van het feit, dat het 400 jaar
geleden is, dat Willem van Oranje, de grond
legger van ons Koninklijk Huis, overleed, is
binnen de vele aktiviteiten rond deze viering, een
nieuwe wijn op de markt gebracht afkomstig uit
het vorstendom Orange, in de Rhóne-vallei.
Deze wijn wordt door W. van der Linden Co.
te Rotterdam, makelaardij en agenturen in wij
nen, onder de naam Vin d'Orange op de markt
gebracht. Het is een gezamenlijk initiatief van de
Rotterdamse importeur en Wijnkoperij W. van
der Ven uit D elft. In dit gedenkjaar voor de Vader
des Vaderlands zullen tal van aktiviteiten plaats
vinden. Daarop hebben beide initiatiefnemers
ingehaakt. Voor het eerst werd de wijn ge
schonken tijdens de onlangs gehouden nieuw
jaarsreceptie van de gemeente Delft.
Met opzet is gekozen voor een wijn uit Orange. In
1544 erfde Willem I, na het overlijden van zijn
neef René de Chalon, het vorstendom Orange,
dat hedentendage een uniek klein wijnbouw-
gebied is ten noorden van Chateauneuf-du-Pape
in de Rhónevallei, met een eigen geografische
herkomstbenaming, tw.: Vin de Pays de la
Principauté d'Orange. Deze gegevens waren
voor ons belangrijk. De geschetste uitgangs
punten over Willem van Orange en het wijn-
bouwgebied werden met elkaar verbonden. Het
resultaat is geworden het op de markt brengen
van een Willem van Orange-wijn oftewel Vin
d'Orange.
«l«8SK tó«w<aWiüTÉet»aK;
De opbrengst van dit kleine „wijn"-vorstendom
is beperkt en de cuvées van 1983 zijn zonder
meer van een voortreffelijke uitgebalanceerde
kwaliteit. Er wordt uitsluitend rode wijn ge
maakt. De smaak van deze Vin d'Orange is vol
fruitig met een echt warm Rhóne-karakter.
De eerste wijn is gebotteld door de burgemeester
van Delft, die de eerste flessen onmiddellijk voor
zich opeiste. Deze werden op de Nieuwjaars
receptie van de gemeente op 2 januari 1984 uit-
geschonken. Het ligt in de bedoeling dat de Vin d'
Orange nog op tal van dit soort bijeenkomsten zal worden genuttigd.
De verkoopprijs van de wijn zal 5,95 per fles zijn en de wijn is landelijk
verkrijgbaar. Bijzonder is dat Vin d'Orange vooralsnog ëén jaar op de markt zal
zijn. Elke fles krijgt zijn eigen nummer! Het is een aangename rode wijn, die een
breed publiek zal aanspreken en door zijn herkomstbenaming „Vin de Pays de la
Principauté d'Orange" ongetwijfeld zijn weg naar het publiek zal vinden.
Off. dealer van
stacaravans
Verkoop van gebruikte sta- en toercaravans
Permanente show - Ruime keuze
ym,
>i.
Vin d^ Orange