EIÜVriDEII-niEUWS
VerbiDivini Minister
Sneeuwl(ettingen vast en zel(er
ouddorp: Een van de vroegere blazers
in miniatuur nagebouwd
MEDEDELING
Rabobank f3
Boekbespreking:
Sparta skygym en trimgym
6e blad
VRIJDAG 23 DECEMBER 1983
No. 5256
o bediening van het Woord,
gij zo gering, zo veraclit,
zo zwak,
zo dwaas in de ogen van mensen -
en toch geschieden
zo grote dingen door u!
Dit woord van Maarten Luther, waarvan
hij de waarheid uit ervaring wist, kunnen
we vinden aan het begin van het boek
waarvoor ik uw aandacht vraag. Het is
samen met twee andere uitspraken, name
lijk van Paulus en Augustinus min of
meer als motto aan dit boek meegegeven.
Niet zonder goede reden. De inhoud van
dit door Ton Bolland fraai uitgegeven
boekwerk heeft alles met de bediening
van het Woord te maken. Verbi Divini
Minister" „dienaar van het Goddelijk
Woord" is de titel. In het Ten Geleide
lezen we dat dit boek een handreiking wil
bieden aan allen die, op welke plaats ook,
bezig zijn in de dienst van het Woord.
Vriendenboek
De verschijning had een speciale aan
leiding. Het is eigenlijk een „liber ami-
corum", een vriendenboek, „opgedragen
aan een voor de meesten oudere, voor
sommige in het bijzonder vaderlijke en
pastorale, een zeker door allen gewaar
deerde vriend", ds. L. Kievit, hervormd
predikant te Gouda.
Enkele maanden geleden werd ds. Kievit
in het koor van de St Janskerk te Gouda
tijdens een sobere, stijlvolle bijeenkomst
deze jubileumbundel aangeboden. Dit ge
beurde ter gelegenheid van dienst 65e
verjaardag en daarmee de afsluiting van
de ambtelijke loopbaan.
Een 16-tal scribenten uit de kring rond ds.
Kievit die voor vele (a.s.) predikanten
een pastor pastorum was leverde aan
de bundel een bijdrage. Zoals gezegd zijn
de opstellen te groeperen rond het onder
werp: de dienst van het Woord. Diverse
facetten daarvan komen aan de orde:
bijbels-theologische, kerkhistorische en
praktisch-pastorale. Het is helaas hier op
alle inleidingen in te gaan. Ik moet een
keus doen.
Kohlbrugge
Tot de bijdragen die mij het meest aan
spraken, reken ik die van ds. A. J. de Jong
te Leiden. „Kohlbrugge die me de
Schriften doet verstaan", is de titel. Op
een van verwantschap getuigende wijze
vertelt ds. De Jong over zijn omgaan met
Kohlbrugge bij het maken van de preken
en bij het aan de gemeente en zichzelf
voorhouden wat de inhoud van de Heilige
Schrift is. Wat dan? Dit: Wie de HEERE
Zelf is. Dit kernwoord ontvouwt zich aan
het slot van de bijdrage in Kohlbrugge's
bekende drieslag: dat ik een mens ben en
niets meer.... dat God God is.... dat Hij
Zijn beloften ook aan mij vervult!
In dit opstel zijn de woorden van Kohl
brugge èn van De Jong met elkaar ver
weven. Ze vormen een eenheid. Wie
Kohlbrugge wezenlijk heeft herkend als
bode van de levende God, dienaar van het
Woord, kan zich van zijn boodschap niet
meer vervreemden. „Zo heeft Kohlbrugge
zijn melodie gefloten. Telkens als ik van
de wijs raakte, kon ik bij hem in de leer
gaan om de muziek te horen, waar het om
ging. Wie zegt, dat hij dit in de Schriften
zelf ook wel kan vinden, daarop kan ik
alleen maar zeggen: Daar is het Kohl
brugge juist om te doen. En: de tollenaar
stond van verre!"
Een ander opvallend opstel vond ik „Gere
formeerd predikant in de Nederlandse
Hervormde Kerk?" van de hand van ds.
L. J. Geluk, voorheen te Dirksland, nu
voorzitter van de Gereformeerde Bond.
Het vraagteken in de titel is veelzeggend.
Het is een goede en evenwichtige bijdrage
aan de huidige discussies rond „Samen op
weg". Als gereformeerde (hier in de
authentieke zin) te staan inde Hervormde
Kerk dat is moeilijk en vereist veel
wijsheid, liefde en geduld, zo meent de
schrijver. En dat niet alleen. Bovenal
geloof en gebed. Geloof in de drieënige
God, zijn beloften en de waarheid en
kracht van Zijn Woord.
Profetische prediking
Een tweetal diepborende inleidingen is
gewijd aan het profetisch spreken. Dr. W.
Aalders noemde zijn artikel „Profetische
prediking"; dr. S. Gerssen schreef over
„Oudtestamentische profetie en het nieu
we testament". Het is boeiend deze twee
inleidingen naast elkaar te leggen. Er zijn
duidelijke overeenkomsten maar ook ver
schillen in benadering en uitwerking.
Dr. Aalders tekent de profeten als bij
uitstek de martelaars van het oude Israël.
Meer dan de priesters, de koningen, de
wetgeleerden droegen zij de lasten en
noden van het volk des Heren. De on
dankbaarheid, de weerspannigheid, de
eigenzinnigheid van Israël tegenover God
kwamen op hun hoofd neer. Geen wonder
aldus Aalders. Hun taak was (en is) het
openlijk uitkomen voor die aspecten van
de Waarheid die in de officiële kerk door
de reguliere ambten verzwegen, miskend
en onderdrukt worden. Hun prediking
kenmerkt zich door eenzijdigheid, bewust!
Hun belijden gaat dan ook met lijden
gepaard. En wat betekent zulks thans?
Wel, daar is van profetische prediking
sprake, waar tégen de ideologische inkap
seling van het evangelie wordt getuigd
„het uitzicht naar omhóóg open te hou
den".
Ook dr. Gerssen erkent dat de Schrift
geleerden een veelszins eenzame positie
innamen die op hun weg hele scholen van
profeten ontmoetten, die op niet gemakke
lijk te weerleggen gronden pretendeerden
het woord van de God van Israël te
spreken. Het blijkt niet zo gemakkelijk het
onderscheid tussen ware en valse profetie
op het spoor te komen; wat is de toets
steen? Aan de hand van Jer. 23 meent de
schrijver déze: echte profetische predi
king is pastorale predilang, betrokken op
Verbi Divini Minister
de situatie waarin de hoorder zich be
vindt". De profeet doorziet niet alleen de
Schrift, maar ook de concrete situatie en
weet die beide met elkaar in verband te
brengen. Zo wisselend is de ware profetie
dat zij altijd een woord heeft dat men niet
verwacht De boodschap van de profeet
komt van boven; daarom staat zij haaks op
elke situatie en op ieder mensenhart.
Boeiend
Ik volsta met nog enkele titels uit dit
boeiende boek te noemen. Drs. ,A. de
Reuver heeft een eerder gehouden refe
raat over „Luther en de aanvechting" nu
aan het papier toevertrouwd. Zeer lezens
waard. De Calvijnkenner dr. W. Balke
introduceert en analyseert enkele pink-
sterpreken van Calvijn. Vorig jaar schreef
prof. Graafland over „Heeft Luther een
orde des heils geleerd?" (in: Luther en het
gereformeerd protestantisme). In dit boek
gaat hij in op de vraagHeeft Calvijn een
bepaalde orde des heils geleerd?" Een
gevoelige kwestie, waarover het laatste
woord nog niet gezegd zal zijn. Laat ik tot
slot nog noemen de praktische bijdrage
„Predikant en zwakzinnigenzorg" door
ds. L. van Nieuwpoort.
Dit boek richt zich in de eerste plaats op
de Verbi Divini Ministri. D aartoe behoeft
het niet beperkt te blijven, dunkt me. Ook
aan het geïnteresseerde gemeentelid kan
deze bundel dienstbaar en vruchtbaar zijn.
Gaat de prediking van het Woord niet ons
allen aan. In het artikel „Augustinus Ver
bi Divini Minister" las ik nog het volgende.
De Schrift is niet alleen Gods Woord in
deze zin, dat Hij dat eenmaal geschon
ken heeft. Het is nog op veel direkter
wijze Woord Gods, omdat Hij er in
tegenwoordig is en tot ons spreekt.
Christus is ten hemel gevaren, maar
houdt niet op tot ons door Zijn evan
gelie te spreken: „de mond van Christus
is het evangelie". De Schrift is geen
dode letter, ze is Gods levende en ak-
tuele Woord.
N.a.v. Dr. W. Aalders e.a., ,,Verbi
Divini Minister". Een bundel opstellen
aangeboden aan L. Kievit v.d.m.
Uitgeverij Ton Bolland, Amsterdam.
267 pagina 's. Prijs f 39,50
J. K.
Wie in het buitenland op besneeuwde of
beijsde wegen moet rijden, mag geen enkel
risico nemen met Nederlandse zomer-
banden. Want bij de beoordeling van de
schuldvraag bij een ongeluk, is de rijder op
zomerbanden vaak in het nadeel.
Dat is de raad die thans aan de balies van
de reisafdelingen van de Rabobank ge
geven wordt aan wintersporters die met de
eigen auto naar hun bestemming gaan.
Het geven van goede raad over neven-
facetten van de vakantie behoort ook tot
de taak van de reisadviseuses.
Uit de door de internationale verzeke-
ringsspeciaUsten van de bank vergaarde
gegevens blijkt dat rijden op zomerbanden
de automobilist juridisch in een nadelige
positie kan plaatsen.
In Frankrijk, Italië, Zwitserland, Oosten
rijk en Duitsland rijdt men in de berg
gebieden 's winters minimaal op speciale
winterbanden met grof profiel. In extreme
omstandigheden gebruikt men spijker
banden of sneeuwkettingen.
Nederlanders zijn niet gewend aan deze
speciale winterbanden. Een belangrijke
voorzorgsmaatregel die zij kunnen nemen
is het meenemen van sneeuwkettingen.
Gebruik die kettingen dan ook en doe dat
zo gauw als het maar even nodig lijkt
Want wie, rijdend op zomerbanden, bij
een botsing betrokken raakt waarbij ook
maar enige twijfel over de schuldvraag
bestaat, die verliest voor de meeste recht
banken ter plaatse „het voordeel van de
twijfel".
Zo stelt de Duitse wet dat een automobi
list onder alle omstandigheden, zowel
voor zichzelf als voor zijn voertuig, voor
100% voorzorgen moet hebben getroff'en
om noodgevallen de baas te kunnen. Vol
gens de jurisprudentie is het rijden op
zomerbanden op besneeuwde en beijzelde
wegen een inbreuk op dat principe. Im
mers, zomerbanden doen de auto eerder
slippen en verlengen de remweg.
Volgens de verzekeringsdeskundigen be
tekent dit nog niet dat wie op zomer
banden bij een ongeval betrokken raakt
altijd de schuld krijgt. De neiging de
schuld geheel of gedeeltelijk naar de niet
passend van banden voorziene automobi-
Als jongeling zou hij bijna in dienst zyn getreden van de gemeente
Rotterdam en landrot geworden zijn; niettemin bleef hij bij zijn vader
aan boord, viste zo lang dat maar mogelijk was om het op z'n oude dag
zelfs nqg tot werfbaas te schoppen.! Onder zijn leiding kwam een heel
fraai schip tot stand, de blazer „Piet van Doortje", genaamd naar de man
wiens levensloop bovenstaand geschetst werd, 78 jaar jong, sprankelend
van geest en ape-trots op de miniatuur-blazer de O.D. 15 die op de
„zolderkamer-werf' van Krijn Zandburg en zijn mede-bouwer Krijn de
Ronde tot stand kwam.
De beide kameraden over wier vaar
digheid in de modelbouw we al eerder
schreven toen ze de prachtige Oost-
indiëvaarder „de Gouden Leeuw" ge
reed hadden, na 2400 uren knutsel
werk, blijken het niet te kunnen laten.
Hun vrouw en kinderen zijn hen elke
zaterdagmiddag, dikwijls tot in de
avond kwijt maar ze weten dat ze niet
op „verkeerde havens" uitgaan; ze
werken het ene na het andere meester
stukje af, de voornoemde Oostindië-
vaarder die nu in „de Vliedberg"
pronkt enkele moderne Noordzee-
kotters, een maquette van het Herv.
Verenigingsgebouw en nu de prachtige
eikenhouten blazer, volstrekt identiek
aan de originele blazers die in het begin
van deze eeuw in Ouddorp, Goeree en
Stellendam veelvuldig werden gebruikt
Dhr. P. Grinwis Th.zn., beter bekend
als Piet van Doortje, was samen met
Sjors Moerkerke degene die uit de
praktijk kon spreken. Jarenlang be
voeren zij een blazer.
Het idee om zo'n historisch geworden
scheepje te maken kwam eigenlijk van
uit het Visserij museum in Vlaardingen.
Zelfs daar wordt niet over een blazer
model of de bouwtekeningen ervan
beschikt waarom ook daar werd be
sloten er een op stapel te zetten. De
beide Ouddorpse modelbouwers wer
den met het maaksel uit Vlaardingen
geconfronteerd maar ze ontdekten al
gauw dat daar nogal wat aan mank
ging. Piet van Doortje bevestigt dat
volmondig: „....wat ze d'r daar van
gemaakt hebben is geen blazer, dat is
een jacht!" Het ontwerp werd door
hem dan ook afgekeurd en op hun
verzoek bood hij graag, medewerking
aan de Ouddorpse bouwers een vol
strekt identiek vaartuigje schaal 1:18
te maken. Nu de blazer gereed is durft
Piet van Doortje er z'n certificaat van
echtheid aan te hechten, „want", zegt
ie: „precies zó zijn de blazers geweest
zó en niet anders....!"
De beide modelbouwers gingen heel
zorgvuldig te werk. Ze raadpleegden
hun zegsmannen Piet en Sjors on
afhankelijk van elkaar zodat er van
beïnvloeding geen sprake kon zijn.
Niet dat ze de afmetingen precies nog
in 't hoofd hadden maar nadat ze zo
lang op de blazers hadden gevaren
wisten ze heel bruikbare aanwijzingen
te geven. Daar had precies de schop in
gepast en daar had precies de bezem
Piet van Doortje is verrukt over het
resultaat; naast hem Krijn Zandburg,
rechts Krijn de Ronde
tussen gekund; dat was op kniehoogte
en weer wat anders konden ze precies
met gestrekte arm bij. Het waren aan-
wijzigingen die Werden omgerekend en
op het model werden toegepast Aldus
kwam de OD 15 tot stand, een twee-
mast-blazer waarvan er ooit maar één
de OD 7 van Aren SperUng in
Ouddorp gevaren heeft. Alle overige
waren éénmasters. Zo ook de OD 15
van de vader van Piet van Doortje. De
blazer werd in 1944 in de Ouddorpse
haven getroffen door een kettingbom
en daarbij zo zwaar beschadigd dat het
scheepje moest worden gesloopt.
Dertienhonderd uren werkten de twee
scheepsmakers eraan maar het resul
taat mag er zijn. Zó compleet is de
blazer dat zelfs in het casco alle ruim
ten en het visbun werden gemaakt. De
deklichten zijn niet vergeten, zelfs
staan op het dek twee koperen emmers,
de zaathout hét berghout, de hele
tuigage, alles is met de grootst moge
lijke zorgvuldigheid nagemaakt Het
Visserijmuseum in Vlaardingen zal
stellig jaloers zijn op het Herv. Ver
enigingsgebouw in Ouddorp waar de
OD 15 voortaan te pronk zal staan in
een stofvrije vitrine. De beide bouwers
nemen even een adempauze maar hun
vrouwen zullen echt niet de illusie
hebben dat dit nou hun laatste klus
was. Dat zou ook zonde zijn....
Afgelopen maandag, 19 december, was
de laatste lesavond voor de kursisten die
na de herfstvakantie o.l.v. Bert Ouwens
met skigymnastiek begonnen. Dit seizoen
1983/1984 bestaat de kursus uit twee
perioden, nl. 1 e periode tot aan de Kerst
vakantie en 2 e periode tot aan de Voor
jaarsvakantie.
Voor degenen die voor de totale kursus
hadden ingeschreven start de skygym-
nastiek weer op woensdag 11 januari van
20.00 - 21.00 uur in de LTS sportzaal aan
de Schoolstraat in Middelhamis. Ook
nieuwe kursisten, die deze 2e periode van
8 weken mee willen maken zijn op de
woensdagavond van harte welkom. De
kosten voor de skygymkursus zijn/50,
Spartaleden betalen daarvan de helft
Met ingang van het nieuwe jaar is het
Sparta Trimuur weer terug gebracht naar
de maandag van 21.00 - 22.00 uur even
eens in de LTS-zaal o.l.v. Bert Ouwens.
Voor de skygymmers, die na de Kerst
vakantie fit willen blijven en trouwens
iedereen die na de feestdagen wat aan de
konditie wil gaan doen, hierbij de uit
nodiging om vanaf maandag 9 januari a.s.
naar de trimgymnastiek te komen!
Bestel Uwm\\^\MX\\^Z
bij Drukkerij ^%\iX%. (Ib Waal
Langewegl3 SOMMELSDIJK
list te schuiven, is alleen in twijfelgevallen
aanwezig.
In de wintersportlanden wordt door her
kenbare borden aangegeven wanneer het
gebruik van sneeuwkettingen verplicht is.
Aan de reisbalies van de Rabobank wordt
echter aan sneeuwvakantiegangers ge
adviseerd niet te wachten tot u deze
borden ziet, maar in twijfelgevallen
vooral op dalende of klimmende wegen
uit eigen initiatief de kettingen om te
leggen.
In verband met de jaarafsluiting gelden op 29 en 30
december a.s. de volgende openingstijden;
RABOBANK MIDDELHARNIS:
Avondzitting op donderdag van 18.00 - 20.00 uur
vrijdag na 17.00 uur gesloten
RABOBANK DIRKSLAND:
Avondzitting op donderdag van 18.00 - 20.00 uur
vrijdagmiddag na 16.00 uur gesloten
RABOBANK OUDDORP:
Avondzitting op donderdag van 18.30 - 20.00 uur
vrijdagmiddag na 12.00 uur gesloten
De Rabobanken te:
- Ooitgensplaat
- Den Bommel
- Oude Tonge
- Nieuwe Tonge
- Stellendam-Goedereede
zijn op 29 en 30 december a.s. op de normale
tijden geopend.
Tot Uw dienst
Jaar uit Jaar in
Een bundel opstellen over de dienaar en
de bedlening van het goddelijke Woord
aangebiMJen aan
L. KIEVIT V DM
ter gelegenheid van zijn vijienzestigste verjaardag
Met bijdragen van
Dr, w Aalders - Or. W- Salke - Drs. C. Slenk - Ds. W. Dekker -
Ds- C. G. Geluk - Ds. L. J. Geluk - Dr. S- Gerssen
Prof Dr C. Graatland-Ds. A. J. de Jong - Prof. Dr. H. Jonker-
Ds. L van Nieuwpoort Drs J. van Dort- Drs. B. Oosterom-
Drs. A. de Reuver Dr. C. A Tukker - Drs. M. Verduïn
I Ton Bolland - Amsterdam