EmvriDEfl-flIEUWS
De ridder
met de witte piuim
Bijbelhuis
in Antwerpen
Vooys en van Houwelingen
GESLOTEN
van 18 juni tm. 2 juli a.s.
Gebr. Buys
BETERE FOTO'S
10 jaar
„Woord en Daad"
MOEDERKURSUS
ORGELCONCERT
Jaap Nieuwenhuyze
Jeugdtoernooi
K.V. Good-Luck
VOOYS EN VAN HOUWELINGEN
Boekbespreking:
Uw huis verkopen
TAMBOER
Werkbezoek Staatssecr.
Ruilverkaveling Flakkee
Nieuwe Kerk Middelburg
4e Haventocht Oude Tonga
No. 5202
In onze letterkunde wordt de predikantenpoëzie niet
zo hoog aangeslagen, althans die van de negentiende
eeuw. Ze heet in de kringen van de officiële letteren als
al te braaf, burgerlijk en huiselijk. U kent ze wel de
voortbrengers van de domineesverzen: Nic. Beets, De
Genestet en natuurlijk Ten Kate J. J. L.
Duel met de dood
Boekhoudingen en Belastingzaken
In verband met vakantie is onze vestiging te Stellendam
Voor dringende zaken kunt U telefonisch kontakt opnemen met ons
kantoor te Vlaardingen, tel. 010 - 742828.
Uitslag P.V. „de Reisduif'
Camping en CaravanhandelffUC lircvcllllycll
3e blad
VRIJDAG 17 JUNI 1983
In dit boek wordt ons eveneens een dichter-prediker voorgesteld;
overigens wel uit een geheel andere tijd, en ook geen Nederlander
maar een Engelsman. In ieder geval is de bovenstaande typering op
hem niet van toepassing. John Donne is zijn naam.
Donne leefde van 1572 tot 1631, dus ongeveer in dezelfde tijd dat
ten onzent ds. Jacobus Revius zijn bekend geworden Over-Yssel-
scheSangen en Dichten schreef. Op 31 maartl981 washet350jaar
geleden dat Donne stierf. Ter gelegenheid daarvan hield ds. M. G.
L. den Boer hervormd predikant te Utrecht van december
1981 tot februari 1982 een serie zondagavondlezingen over deze
figuur. De voordrachten vormden de grondslag voor dit boek dat
eind 1982 bij Boekencentrum verscheen.
1
Levensgang
Wie was John Donne? In de hoofdstukken
1 tot en met 4 geeft Den Boer een helder
overzicht van zijn leven. In Londen werd
hij geboren en groeide hij op in een
welgesteld milieu. Zijn ouders en dus
hijzelf eveneens waren rooms-katho
liek in een natie die tijdens de regering van
Elisabeth I steeds meer een protestants
karakter ging krijgen. Na zijn studie in
Oxford en Cambridge werd hij secretaris
van Thomas Egerton, die als Lord Keeper
een van de hoogste ambten in Engeland
bekleedde. Zijn huwelijk met Ann More
tegen de zin van haar vader veroorzaakte
het einde van zijn carrière.
Vele en moeilijke jaren was hij gedoemd
tot een bestaan als ambteloos burger. Het
was in deze tijd van afzondering dat hij, de
dichter van de zeer vrijmoedige en harts
tochtelijke liefdespoëzie, zijn zekerheden
verloor. De toen ontstane gedichten leg
gen getuigenis af van zijn twijfel en wan
hoop, maar ook van de overwinning van
Gods genade. In 1614 gaf hij gevolg aan
zijn roeping en liet hij zich wijden tot
geestelijke in de Engelse kerk der her
vorming, de anglicaanse.
In de jaren die volgden, ontwikkelde hij
zich tot een door velen geliefd prediker.
Hij werd een van de hoipredikers; in 1616
werd hij gekozen tot academiepredikant
van Lincoln's Iim. Nog later volgde zijn
benoeming tot deken van de St Paul' s. Hij
bleef Lxsnden dus trouw. In 1619 verbleef
hij op terugreis uitDuitsland enkele dagen
in Nederland. Hij preekte toen in Den
Haag; daar werd hij ook begiftigd met de
gouden gedenkpenning van de Dordtsche
Synode die in die tijd vergaderde. Met
Constantijn Huygens had hij vele jaren
goede contacten.
In maart 1631 stierf hij na een langdurig
ziekbed. Over zijn perspectief na de dood
het hij zijn omgeving niet in het ongewisse.
Hij betuigde: „Hoewel ik van mijzelf niets
heb om God aan te bieden dan zonden en
ellende, weet ik toch, dat Hij me nu niet
ziet zoals ik ben van mezelf, maar zoals ik
ben in mijn Zaligrnaker. Hij heeft me
zelfs in deze tijd enige getuigenissen ge
geven door zijn Heilige Geest, dat ik
behoor tot het getal der verkorenen; daar
om ben ik vol van een onuitsprekelijke
vreugde en zal ik in vrede sterven".
„De ridder met de witte pluim", zo
noemt Den Boer de hoofdfiguur van zijn
boek. Hij ontleende deze typering aan
Fedde Schurer die een zwierig gedicht in
sonnetvorm op Donne schreef. Enkele
regels daaruit deez' ridder met de
witte pluim, John Donne. /Hem trof de
klingslag van Gods mededogen, /en in
dit tijdspunt was de kamp beslist; het
wapen brak, dat alle dichters voeren.
Op D. V. 6 juli a. s. zal het 10 jaar geleden
zijn dat de Stichting Reformatorische
Hulpaktie Woord en Daad werd op
gericht.
Het bestuur wil dit feit gaarne gedenken
samen met haar begunstigers/sters, met
hen die met de stichting deze jaren moge
lijk maakten om op uitgebreide schaal
hulp te kunnen verlenen in vele derde
wereldlanden.
Hiertoe worden een tweetal jubileum
samenkomsten belegd, t. w. in de Laurens-
kerk te Rotterdam op 17 september en in
de Bovenkerk te Kampen op 24 septem
ber a.s.; aanvangstijd voor beiden is 19.30
uur.
Hoe wel over de programma' s nog nadere
publikaties zullen volgen kan thans reeds
worden medegedeeld, dat medewerking
zal worden verleend: te Rotterdam door
het Mannenkoor Ethan uit Yerseke, Riet
den Hertog (sopraan), Herman van Vliet
(orgel) en een groot meisjeskoor, samen
gesteld uit leerlingen van 13 middelbare
scholen; te Kampen door het Noorder-
mannenkoorZ-koperkwartet uit Rijssen,
Riet den Hertog (sopraan) en Dick San-
derman (orgel).
In de afgelopen 10 jaren nam het werk
van de stichting grote omvang aan. Thans
In zijn toelichting op dit gedicht schrijft
Den Boer dat Schurer Donne vooral heeft
gezien als een ridder, gewikkeld in een
duel met de dood. Dit duel, „zijn boeiend
schermspel met den Dood", is inderdaad
heel wezenlijk geweest in Donne's leven
en werk. Des te opmerkelijker is dat in dit
gedicht Donne niet is geveld door de dood,
maar dat hij werd getroffen door „de kling
slag van Gods mededogen". Wel is het
wapen van de dichter-prediker (het
Woord) gebroken, maar de strijd is niet in
het voordeel van de dood beslist. Bij zijn
dood krijgt hij ten volle deel aan het
Leven. Deze „ridder Christi" met de witte
pluim de kleur van het licht en de
zuiverheid wordt nu helemaal en voor
goed tot ridder geslagen.
Zowel in zijn preken als in zijn gedichten
sprak Donne veel over zonde en dood. Té
veel, zo verweet men hem wel. Niet
vergeten moet echter worden dat hij over
de zonde sprak om de genade te kunnen
roemen, en zijn veelvuldig spreken over de
dood en zijn verschrikkingen wordt over
troffen door de prediking van de opstan
ding.
Doime kende de dood als een vijand; hij
tekende hem in zijn kracht en verschrik
king. Hij huiverde voor het verval en de
ondergang. En in Christus' naam ging hij
hem met het Woord als wapen te lijf In
dat gevecht betrok hij zijn gemeente. Zijn
laatste preek, '■:;;f weken vóór zijn sterven,
is in dat verband bijzonder treffend. Het is
één doorlopende proclamatie van Chris
tus' overwinning op de machten van dood
en ondergang. Triomfantelijk is nu de
toon; Christus' dood heeft de dood ge
dood.
De preek eindigt met de woorden: ,,Daar
laten wij u achter in die gezegende af
hankelijkheid om Hém aan te hangen die
hangt aan het kruis; was u daar in zijn
tranen, put daar kracht uit zijn wonden en
leg u in vrede neder in zijn graf, totdat Hij u
een opstanding zal verschaffen en een toe
gang tot dat Koninkrijk dat Hij u heeft
bereid tegen de onschatbare prijs van zijn
onvergankelijk bloed".
Na deze preek gehouden te hebben,
„bleef er voor hem niets anders over dan te
sterven".
Dichter - Prediker
De preken van Doime, zo meent Den
Boer, getuigen van zijn taalvermogen, zijn
verbeeldingskracht en zijn waarnemings
vermogen. Hetzelfde geldt van zijn vele
gedichten. Zijn preken dragen het stempel
van eerbied voor de Schrift, bewogenheid
en een bevindelijke glbed. Ten aanzien
van de vorm kan men spreken van een
hymnische stijl.
Een calvinist-pur-sang was Donne niet.
Hij was geen systematisch theoloog. Toch
wordt hulp verleend in 15 landen met een
jaarbudget van rond 10 miljoen.
Met dankbaarheid mag teruggezien wor
den op een periode waarin de stichting tot
veel in staat werd gesteld.
Het eigenlijke werk ontwikkelde zich in
een tweetal richtingen, t.w.
- Financiële adoptie (met 2 program
ma's, n.l. het individueel-gerichte- en
het groepsprogramma), waardoor thans
ruim 12.000 kinderen voedsel, kleding
en onderwijs ontvangen.
- Hulpverleningsprojekten van zeer uit
eenlopende aard, waarmede in de no
den en behoeften van velen kon worden
voorzien.
Met de fmanciële adoptie is momenteel
op jaarbasis 5,5-miljoen gemoeid, ter
wijl de omvang van de hulpverlenings
projekten thans ca. 4,5-miljoen per jaar
bedraagt.
In totaal mocht de stichting in de af
gelopen 10 jaar 35,8-miljoen aan hulp
verstrekken (f 19,9-miljoen uit hoofde
van de financiële adoptie en 15,9-
miljoen ten behoeve van projekten). Niet
in het minst door de inzet van de vele
comité's in het land kon het totale kosten-
cijfer tot gemiddeld 8% beperkt blijven.
Bovenal stemt tot dankbaarheid dat in
een gebroken wereld op deze wijze chris
telijke barmhartigheid werd betoond,
waardoor ook getuigd mocht worden van
HEM, Die „rijk is in barmhartigheid door
Zijn grote liefde, waarmede Hij ons hef-
gehad heeft".
is hij voluit gereformeerd in de brede zin
van het woord. Zijn fundamentele the-
mata zijn: de heilsfeiten, het gedenken en
het verwachten, de paradoxen zonde-ge-
nade en dood-opstanding. Opmerkelijk is
zijn aandacht voor de schepping; ook het
begrip „verbond" hanteert hij veel. Hét
grote thema echter was voor hem de liefde
Gods. Over verkiezing en predestinatie
sprak hij niet weinig, maar nooit zonder
tegelijk te spreken over Christus en zijn
heilswerk. Hij hield zijn gemeente voor:
„Christus geeft geen gewond of aan
gevochten geweten verlof om tegen zich
zelf te zeggen: Ik ben niet verlost".
Niet alleen Donne's vitaal en spranke
lend taalgebruik, daarnaast ook het ken
merk van zijn persoonlijke betrokkenheid
verleent aan zijn proza en poëzie een
zodanige gloed, dat ze voor velen on
vergetelijk werden. Donne was zich exis
tentieel bewust van het oneindige onder
scheid tussen de heilige God en de zon
dige mens. Hij kende het vrezen en beven
van de onwaardige mens voor de heilig
heid Gods. Maar het geloof aan Gods ont
ferming in Christus overwon de wanhoop
en vertwijfeling. Deze worsteling straalt
door b.v. in zijn hymns". In de vertaling
van Schulte Nordholt luidt één van de
slotcoupletten:
„Mijn draad breekt af,
zal ik te gronde gaan
Ach, in mijn doodsangst
zondig ik alweer.
Zweer bij Uzelf,
dat dan Uw Zon zal staan
zo stralend als thans en als weleer.
Als Gij dat doet, dan is het al gedaan.
Ik heb niets meer".
N.a.v. M. G. L. den Boer, Deriddermet
de witte pluim; John Donne, dichter-
prediker.
Uitgeverij Boekencentrum,
's-Gravenhage.
174 pagina 's. Prijs f 23,90
J. K.
OUDDORP
De Kruisvereniging „Ouddorp" organi
seert een kursus voor a.s. moeders met
veel informatie en praktische tips.
De aanvangsdatum is donderdagmiddag
23 juni om 13.30 uur. Voor meer in
formatie en opgave kunt u bellen van
maandag t/m vrijdag tussen 13.00 en
14.00 uur naar Zr. de Vlieger, tel. 01878-
1318.
De kosten bedragen 10,
De staatssecretaris van Landbouw en
Visserij, de heer A. Ploeg, zal op woens
dag 22 juni a.s. een werkbezoek brengen
aan de ruilverkaveling Flakkee. Het werk-
bezoekk geschiedt op uitnodiging van de
Plaatselijke Commissie voor de ruilver
kaveling.
De aanleiding voor dit bezoek is om de
staatssecretaris persoonlijkkennis te laten
maken met één van de grootste ruilver
kavelingen van Nederland en hem voor te
lichten over de problematiek inzake de
eerste uitvoeringsaktiviteiten.
Tevens hoopt de Plaatselijke Commissie
op die dag over de financiële aspecten van
gedachten te kunnen wisselen.
Het programma voor dit werkbezoek is
opgesteld door de Plaatselijke Commis
sie in samenspraak met vertegenwoor
digers van het Waterschap Goeree-Over-
flakkee, vertegenwoordigers van de land
bouw op Flakkee en de Gemeente Mid-
delhamis.
In het ochtendprogramma is opgenomen,
dat de heer Ploeg de eerste uitvoerings-
aktiviteit van de ruilverkaveling Flakkee
verricht. Dit zal zijn om 10.20 uur op de
plaats van eerste kunstwerk.
In het kader van het werkbezoek zullen
twee bedrijven in de ruilverkaveling wor
den bezocht. Dit zal zijn om 14.05 uur bij
het bezoek aan het bedrijf van de heer
Kagchelland en om 15.00 uur bij het
bezoek aan het bedrijf van van Alphen.
In de serie zomeravond-orgelconcerten,
die onder auspiciën van de Stichting Or
gelcentrum in de Nieuwe Kerk te Middel
burg wordt georganiseerd, zal op dinsdag
21 juni een concert worden gegeven door
Jaap Nieuwenhuyse.
Deze, zeker in Zeeland geen onbekende
musicus, werd in 1941 te Middelburg
geboren. Aanvankelijk ontving hij piano
lessen van de plaatselijke leraar Th. C.
Ferwerda. Enige tijd later koos hij echter
voor orgel, waarvoor hij bij Feike Asma
studeerde. Hij beëindigde zijn studie op
het Rotterdams Conservatorium, waar hij
in 1972 het solistendiploma behaalde. Hij
is nu als kerkorganist werkzaam in Rotter-
dam-Lombardijen. In 1982 vierde hij zijn
25-jarig jubileum als zodanig en dit jaar is
hij eveneens 25 jaar orgeldocent In die
functie is hij thans geruime tijd werkzaam
aan de muziekscholen in Gouda en Wad-
dinxveen. Hij gaf concerten door het ge
hele land en was ook meermalen te be
luisteren op de radio. Ook schreef hij
koraalbewerkingen, waarvan er dit jaar
een bundel in druk verschijnt
Het programma dat door hem zal worden
uitgevoerd luidt: PassacagUa in c, J. S.
Bach; 2 koralen: „An Wasserflüssen Ba
byion" en „AUein Gott in der Höh sei
Ehr", eveneens van J. S. Bach; Grote
Fantasie over het koraal „Wie schön
leucht' uns der Morgenstern"Max Reger;
Andante cantabile uit symphonic 4 en
Toccata uit symphonic 5 van Ch, M.
Widor. Besloten wordt met 4 variaties
over gez. 300, J. Nieuwenhuyse.
Aanvang 20.00 uur.
Zaterdag j.l. werd het jaarlijkse korfbal
toernooi voor pupillen en aspiranten ge
speeld, de organisatie was in handen van
Good-Luck. Er werd gespeeld in 4 klas
sen. Om precies 15.15 uur kon wethouder
Kievit van Middelhamis de prijzen uit
reiken.
Uitslagen:
Poule 1 aspiranten A
1. Keep-Fit8 punten
2. Good-Luck4 punten
Poule 2 aspiranten B
1't Capproen8 punten
2. Good-Luck5 punten
Poule 3 pupillen A
1. Oranje-Zwart7 punten
2. Zwijndrecht6 punten
Poule 4 pupillen B
1. Zwijndrecht6 punten
(beter doelsaldo)
2. Good-Luck6 punten
Onlangs is opgericht de Stichting Bijbel-
huis. Deze stichting stelt zich ten doel de
voortzetting en uitbreiding van het evan-
geUsatiewerk onder rooms-katholieke
kinderen en kinderen van gastarbeiders in
de grote volkswijk Antwerpen-Noord.
Dit evangelisatiewerk dat sedert 1972
plaatsvindt vanuit het „Bijbelhuis" aan
het St. Jansplein te Antwerpen dreigt in
gevaar te komen daar de verantwoorde
lijke commissie voor Kinderevangelisatie,
uitgaande van de kerkeraden van de Ge
reformeerde Gemeenten van Axel, Vlaar-
dingen en Zoetermeer om financiële re
denen genoodzaakt is haar steun en ver
antwoordelijkheid te beëindigen.
De stichting stelt zich o.a. ten doel
gelden bijeen te brengen voor het salaris
van de evangelisatie, mevr. D. van Os
(voorlopig op basis van part-time dienst
verband) en voor de aankoop van het
Bijbelhuis aan het St. Jansplein. Dit ge
bouw, van waaruit voorheen evangelisatie-
arbeid onder de verantwoordelijkheid van
de Gereformeerde Gemeenten werd ver
richt, is eigendom van het Deputaatschap
voor Evangelisatie der Gereformeerde
Gemeenten. Met dit deputaatschap is
reeds contact opgenomen.
Het bestuur van de stichting streeft naar
uitbreiding van dit in de jaren zo ge
zegende evangelisatiewerk. Gedacht
wordt aan het houden van meer Bijbel
studie-avonden voor jongeren van ver
schillende leeftijden en bevolkingsgroe
pen. Ook zou meer aandacht besteed
kunnen worden aan het bezoeken van
gezinnen waar problemen zijn (b.v. ziek
ten) of waarmee sinds lange tijd geen
redelijk contact meer is geweest Op die
manier kunnen ook de ouders met het
Evangelie worden bereikt
Het dagelijks bestuur van de stichting
bestaat uit de heren: H. Pols, Boskoop,
voorzitter; J. J. van Burg, Vlaardingen,
secretaris; J. Sturm, Zoetermeer, pen
ningmeester en G. Sonneveh, Zoeter
meer, alg. adjunct.
Het comité van aanbeveling bestaat o.a.
uit: de ouderlingen G. M. Bel, G. Treuren
en J. de Visser (Ger. Gemeenten); ds. K.
Groeneveld en ds. J. W. WüUschleger
(Chr. Ger.); ds. H. Harkema, ds. A. de
Reuver en dr. ir. C. Roos (N.H.).
Het ligt in de bedoeling dit werk zo
spoedig mogelijk onder kerkelijke ver
antwoordelijkheid te brengen.
Zij die de stichting financieel willen
steunen kunnen dit doen door geld over te
maken voor een gift of een lening op giro
rekening no. 89860 ten name van Stich
ting Bijbelhuis, Zoetermeer.
Op zaterdag 18 juni a.s. organiseren een
aantal trimmers uit Oude Tonge de „4e
Haventocht"een wielertocht over 90 km.
langs 10 havens op Goeree-Overflakkee.
In tegenstelling tot de voorgaande jaren
wordt nu NIET in groepsverband ge
reden, zodat iedereen zijn eigen tempo
kan bepalen. De route wordt duidelijk
aangegeven.
Men kan starten tussen 12.00 en 13.30
uur vanaf de Kaai te Oude Tonge en voor
17.00 uur dient men zich weer af te
melden.
Inschrijven kunt U (zonder herinnering
2,50 en met herinnering 8,00) in café
„de geit" op de Kaai.
Voor nadere inlichtingen kunt U zich
MIDDELHARNIS - SOMMELSDIJK
Een wedvlucht vanuit Soissons d.d. 11-
6-1983. In concours 114 duiven. Afstand
269 km. Aankomst eerste duif 10.03.27
uur, laatste prijsduif 10.22.03.
J. Groenendijk: 1, 3, 17, 19, 21, 22; L.
Wielaard: 2, 5, 7,15; J. Vis van Heemst
4, 12, 20, 27,28; C. Vroegindeweij: 6, 8,
16,23,25; A. Meiaard: 9; A. Human: 10;
C. Blom: 11; K. Groenendijk: 13; Gebr.
Kievit 14, 18; A. de Gans: 24; P. v. d.
Boogert: 26.
wenden tot de heren B. van Kampen,
Ruychrockstraat 45 (tel. 01874 - 2143)
en/of S. van Wijk, Marshallstraat 4 te
Oude Tonge (tel. 01874 - 2189).
Off. dealer van
Sunseeker en Muller
stacaravans
Verkoop van gebruikte sta- en toercaravans
Permanente show - Ruime keuze
Battenoord,
NIEUWE TONGE
Tel. 01875-1259/1895
Met een eenvoudige druk op de knop kan men nu vaker goede foto's maken.
Het is voorbij met de hoofdbrekens bezorgende besluiten over scherpstellen,
de juiste belichting en het wel of niet gebruiken van flitslicht.
De nieuwste ontwikkeling op fotografisch gebied, de Kodak disc camera's,
doet al het denkwerk voor de fotograaf. Er behoeft niets meer te worden
ingesteld en er kan niets meer worden vergeten. De camera's zijn klein en licht
van gewicht Hierdoor kunnen ze vrijwel overal worden meegenomen.
Een disc camera zal de op te nemen situatie zelf beoordelen, de juiste
belichting instellen, indien nodig de ingebouwde elektronische flitser in
schakelen, de foto maken, de film doordraaien tot het volgende beeldje en de
flitser opnieuw opladen. Dat gebeurt allemaal in een onderdeel van een
seconde.
En wat heel bijzonder is: de sluitertijd zal meestentijds zo snel zijn dat
bewegende onderwerpen scherp op de foto komen. Er is zelfs een type
waarmee men series foto's zeer snel achter elkaar kan maken.
In het verleden mislukten veel foto's omdat men vergat de kwaliteit van de
batterijen te controleren.
Bij de Kodak cisc camera's kan hier ook niets fout gaan. De ingebouwde
lithium batterijen hebben een extreem lange levensduur en leveren voldoende
energie voor een jarenlang foto-genot.
Alleen maar richten en afdrukken de Kodak disc camera doet de rest Het
resultaat is dat men onder vrijwel alle situaties, en bij alle soorten licht,
goedbelichte en scherpe foto's kan maken.