EIIIVI1DEI1-I1IEUW5
De Flakkeesche Bazar
De kleine aconiet
Nederland steeds veelzijdiger kaaslan
De geschiedenis van het vervoer
per rail op postzegels
m^m.
agyarPosta *40
Kwaliteit prevaleert op
voorjaarsmanifestatie
Utrecht
Lezing „de Motte"
Garage v. d. Velde
Cursus hart-reanimatie
te Scharendijke (Zld.)
Kleding voor Max
Tailleurstichting
S.TOMEE PRINCIPE
Mercedes-Benz
De distributie van mosselen
en mosselprodukten
in Nederland
3e Blad
VRIJDAG 4 FEBRUARI 1983
No. 5166
Postzegels worden dikwijls uitgegeven ter ere van feestelijke
openingen, jubilea, enz. enz. Zeer sterk komt de postzegel naar
voren bij de „geschiedschrijving van het vervoer per rail".
Aangezien schrijver dezes een motiefverzameling van postzegels
bezit met het trekvoertuig als hoofdzaak, leek het ha aardig hierover
een artikel te maken.
Omdat postzegels in vele gevallen ook mooie kleuren hebben,
hebben we ze niet alleen in zwart-witgereproduceerd, maar ook er
kleurendia's van gemaakt
Bij de vertoning van deze dia-serie bleek dat de kijkers deze manier
van presentatie, die dus zowel voor de philatelist als de liefhebber
van het vervoer per trein informatie geeft, zeer op prijs stelden. Met
wat eenvoudige achtergrondmuziek en opgenomen geluiden van
stoomlocomotieven op de cassetterecorder langs de spoorbaan bleek
inderdaad een aparte mogelijkheid te zijn ontwikkeld, die prettig
aandoet Voor de foto-diafans.... Weet U dat U met een motief-
verzameling van bijv. vliegtuigen, schepen en auto's ook mooiefoto^
en diaseries kunt maken
We hopen velen van onze lezers met deze manier van presentatie en
illustratie een injektie te hebben gegeven om hun hobby nog beter te
beleven.
T. HAMEETEMAN
Vronkenlaan 16
3252 ED Leiderdorp
Spoorwegen en postzegels waren
al in het begin nauw met elkaar
verbonden: toen de eerste post
zegels verschenen was de spoorweg
het modernste en snelste vervoer
middel voor post en tot nu toe is dat
zo gebleven. Het is dan ook geen
wonder dat we door middel van de
postzegel de spoorweggeschiedenis
op de voet kunnen volgen.
PARAGUAY
Afb. 1 Op deze postzegel van Para
guay is de eerste bruikbare locomotief ter
wereld afgebeeld. Hij werd ingezet bij de
Coalbrook Dale Iron Works en was ont
worpen en gebouwd door Richard Tervit-
chick. De machine had een enkele hori
zontale cylinder van 4,75 bij 36 inch; aan
de zijkant een groot vliegwiel dat via tand-
raderen de eveneens van tandwielen voor
ziene wielen aandreef Het drijfwerk be
stond uit een stang. De stoom werd ver
deeld met behulp van door kranen be
diende tapse kleppea Een chassis was er
niet; de assen waren direkt aan de stoom
ketel bevestigd. Die wielen hadden geen
spoorkransen.
Afb. 2 San Marino heeft een grote
serie zegels uitgegeven, gewijd aan de
spoorwegen. Heel bekend werd ook de
tandradloc van Blenkingskop, waarvan
we nog een kort verhaal geven. Het mid
delste aangedreven wiel greep in een tand
heugel die aan de buitenkant van de rail
was aangebracht
fis 0,75
Afb. 3 American type. Ook in Ameri
ka ging de stoomloc als vervoermiddel een
grote rol spelen. Mede omdat de spoor
wegen door de prairies werden aangelegd
en de Iocs dus nogal eens in botsing
kwamen met het vee werden aan de voor
kant van de Iocs z.g. koeievangers aan
gebracht Karakteristiek waren voorts de
grote schoorstenen met vonkenvanger.
Afb. 4 ledere spoorwegliefhebber
kent het verhaal van de hardrijwedstrijd
bij Rainnil waar de the Rocket Raket van
Stephenson als grote overwinnaar te voor
schijn kwam. Waarschijnlijk is hierdoor
het verhaal ontstaan, dat Stephenson de
eerste stoomloc bouwde, wat gezien de
vorige afbeeldingen niet juist is. Vader en
zoon van de stoomlocomotief en we zullen
dat (ook weer via de volgende postzegels)
tonen.
Ook 's maandags geopend
Kado's en
huishoudelijk artikelen
Onze garantie
voor UW prijsvoordeel
Westdijk 49, tel. 2213
MIDDELHARNIS
SINT ANNALAND
Uienveiling van dinsdag 1 februari
1983 Uien maat veertig opwaarts,
klasse twee N.L. 11,20 - 12,00
Uienprij s per honderd kilogram. Aanvoer
195 ton.
Postzegel van Hongarije
In 1980 had tijdens de Pinksterdagen het
grote feest Rocket 150 plaats. Ter ere
daarvan werd onder meer een speciale
serie postzegels uitgegeven waarop de
locomotieven die de wedstrijd van Rain-
hill hebben gereden, alsmede de toch
meest bekende Rocket met bijpassende
rijtuigen. Eind februari 1980 waren de
replika' s van de Novelty de Sans Pareil zo
ver gereed dat ze aan proefritten onder
stoom konde beginnen. De Rocket was al
een tijdje in goede konditie, de negen his
torische rijtuigen waren nagenoeg klaar.
Op 12 maart bracht de Britse PTT een set
pseciale postzegels uit die zó was ont
worpen dat vijf zegels samen een histori
sche trein makea
De verschillende toeleveranciers van
Iocs en rijtuigen besteedden elk beschik
baar weekend aan het nalopen van histo
rische exemplaren en de tribunebouwers
die een langgerekt stadion met 52.000
zitplaatsen moesten bouwen, hadden in
februari 1980 hun eerste materialen al in
de weilanden ronden Rainhail gedepo
neerd.
Op 12 maart bracht de Britse PTT een
speciale serie postzegels uit ter herden
king van de opening van de lijn Liverpool-
Manchester. Er kwam natuurlijk een first-
day-cover en in de loop van het jaar nog
enkele speciale enveloppen met gelegen-
heids-stempels. „Officiële herdenkings
covers werden Rainhil 24, 26 mei en 11
november. De 150 verjaardagvanmailby
rail".
Wie geen kans zag rond Pinksteren in
Engeland te zijn kon wellicht „The Great
Railway Exposition in Manchester be
zoeken. Die werd gehouden rondom sta
tion Liverpool Road in Ma:nchester van 2
augustus tot en met 14 september. Veel
van het „optocht-materieel, inklusief
Rocket met zijn trein werd daar geëxpo
seerd of reed er rond.
Liverpool Road Station was het eerste
officiële spoorwegstation ter wereld en zal
volledig worden hersteld in zijn oorspron
kelijke staat
Afb. 5 Heel bekend werd ook de
Puffing Billy, gebouwd door William
Hedley in 1813Oorspronkelijk zou deze
loc acht wielen krijgen, maar dat werden
er bij de indienststelling in 1830 maar
vier dit toen stalen rails werden ingevoerd.
Zeer belangrijk en erg populair op het
vasteland van Europa werden de Cram-
pron locomotieven
De Locomotion, een schepping van
Stephenson, die als eerste dienst deed op
een vaste lijn van de Stockton and Dar
lington Railways waar dë trekkracht van
de wagens tot 1833 door paarden werd
geleverd.
Op de afbeelding ziet u de beveiliging
van de spoorwegen; er gaat een ruiter te
paard voorop met een vlag in de hand om
het publiek te waarschuwen voor het rook
en stoom uitbrakende monster.
We gaan nu kris en kras door de spoor
weggeschiedenis op postzegels verder.
Niet alleen in Engeland werd men
„spoorweggek"; ook andere landen gin
gen het vervoer per rail met stoomtractie
verzorgen.
Afb. 2 -I- 8 En hier aan de Blenkin-
shop locomotief van 1812. Blenkinshop
geloofde en met hem vele anderen dat de
adhesie tussen wiel en rail staat niet
voldoende was om een machine in staat te
stellen een nuttige last te trekken. Hier
werd dan ook een tandwiel aangebracht
dat in een tandheugel aan de buitenkant
van de railstaaf greep.
Afb. 6 The locomotion. De beroemde
locomotief is gebouwddoor George
Stephenson. Deze was niet de eerste,
maar wel de grootste constructuuf uit de
kindsheid van de stoomlocomotief De
tandraderen zijn vervangen door koppel
stangen tussen de wielen. Deze zeer
bruikbare locomotief was de eerste die het
openbaar vervoer diende al. op een lijn
tussen Stockton en Barlingston ten zuiden
van New Castle. Op het station van
Darlington staat de laatste locomotion
nog steeds te pronk voor de locotielen van
alle landen.
Afb 4 -h 7 De Rockit van 1829. De
beroemdste van alle vroege locomotieven.
Deze raket was een schepping van Robert
Stephenson, zoon van George. Vlam-
pijpen in de ketel, cylinders buiten de
ketel, niet verticaal en direkt met de
wielen gekoppeld. Uit de competitie bij
Rainhill kwam de Rocket als overwinnaar
te voorschijn omdat hij als enige in staat
was de voorgeschreven 15 ton overóO mijl
met een snelheid van 10 mijl per uur
zonder panne te trekken. De Rocket bleek
zelfs 30 mijl; circa 48 km per uur te
kunnen halen. Was dat een zichzelf voort
stuwend projectiel of niet?
Afb. 9 De Crampston loc moet ver
vallen, het negatief is er niet meer.
Afb. 10 Ook in Italië bouwde men
locomotieven. Deze werd in 1854 door
Ansaldo gebouwd.
Afb. 11 Tegelijk met de Stephensons
kwam ook in Frankrijk de stoomloc in
gebruik. De Franse ingenieur Mark Se
quin bouwde deze eerste Franse loc, die
voor het gebruik op de St Etienne-Lyon
spoorlijn werd bestemd (foto volgt in een
volgende serie).
Afb. 12 En hier dan tot voorlopig
besluit de snelste oude loc (the Rocket) en
het snelste huidige T.G. V. treinstel van de
Franse spoorwegen (Train Grande Vi
tesse) dat in 1980 het wereldsnelheids-
record op 380 km per uur bracht op de lijn
Parijs-Lyon, die speciaal voor deze hoge
snelheid werd aangelegd.
Veel plezier met uw motiefverzameling,
eventueel als hobby in uw spoorweg- of
modelspoorweghobby.
T. Hameeteman
ROTTERDAM De opruimingspe
riode is nog maar net achter de rug, of in
Utrecht staan de meubelfabrikanten en de
groothandelaren al weer klaar om hun
nieuwigheden voor het voorj aar te presen
terea Maandag 7 februari vinden voor
het eerst zo vroeg in het jaar de Inter
nationale Meubelinkoopdagen plaats, sa
men met de Meubel Trade Mart die op de
verdieping in de Julianahal is gesitueerd.
In totaal is sprake van een meubelaanbod
van maar liefst 20.000 m^, hetgeen impli
ceert dat de beschikbare ruimte vrijwel
volgeboekt is. Ongetwijfeld als gevolg van
het gekozen tijdstip, dat zowel voor de
meubeldetailhandel als voor de industrie
erg gunstig is.
Minstens zo belangrijk zijn natuurlijk de
voor al die meubelen gebruikte stoffen.
Dehnert Jansen B.V. uit Rotterdam,
specialist in meubelbekleding, komt tij
dens de voorjaarsmanifestatie uit met een
breed assortiment waarvan een aantal
noviteiten speciaal voor „jongwonen" is
bedoeld Stuk voor stuk courante kwali
teiten, welke deel uitmaken van de uit
breiding in uni weefstoffen en chenilles.
Om enkele voorbeelden te noemen: er
wordt een nieuwe uni weefstof geïntrodu
ceerd met bijpassende ruit(„Hillegom"),
een in 3 kleurstellingen te leveren velours
met een grof 2-kleurig rasterdessin en een
voor de gehele meubelindustrie bruik
bare acrylvelours met een licht antique-
effect Tenslotte tippen wij de ,-,Chonin"
als een mooie chenille met een pastel-
kleurig zigzag-dessin. Een goede weer
spiegeling van datgene, waarmee Dehnert
Jansen op meubelstoffengèbied in
Utrecht aan de weg zal timmeren vanuit
haar permanente showroom op de Meubel
Trade Mart
Openingstijden van de Internationale
Meubelinkoopdagen '83: dagelijks van
09.00 - 19.00 uur. Tijdens deze mani
festatie is de Meubel Trade Mart toe
gankelijk voor alle categoriën bezoekers
die ook toegang hebben tot de Meubel
inkoopdagen.
Goudspikkels in de zwarte grond.
Goudspikkels overal in 't rond.
Een heel jaar zijn ze weggeweest
de aconieten, nu is 't feest
Een feest om weer opnieuw te leven
om tekenen van hoop te geven
Wat God schiep dat vergeet Hij niet
verteld de kleine aconiet
Terwijl het hagelt, stormen loeien
staat aconiet daar stil te bloeien.
Weet mensen in uw leed, verdriet
de Schepper, Hij vergeet u niet.
LANERTA
Service
01870 - 4466
Donderdag 10 februari a.s. houdt „de
Motte" haar tweede lezing in het winter
seizoen. Zoals gewoonlijk wordt de avond
gehouden in „de Doelen", Sint JorisDoel-
straatte Sommelsdijk. De lezing met dia's
is getiteld:Schatten uit het verleden" en
wordt gegeven door Rias Olivier, voor
zitter van „de Motte". Aanvang 20.00
uur.
In de pauze zal koffie worden gepresen
teerd aan leden en belangstellendea Tot
ziens. de Motte"
Vrienden van de Hartstichting
afdeling Middelharnis-Sommelsdijk
Ook in Zeeland nl. in Scharendijke is dit
jaar begonnen met een cursus hart-rea-
nimatie. Voorlopig georganiseerd door de
Vrienden van de Hartstichting afdeling
Middelhamis (Goeree-Overflakkee). De
belangstelling was zo groot dat er twee
cursussen gegeven zijn, door de heer of
mevrouw Kamphuis, beiden verpleegkun
digen A. Bij voldoende deelname komt er
binnenkort weer een cursus. U kunt zich
opgeven bij mevr. K. J. Dorreman-v. d.
Maas, Irenestraat 6 te Scharendijke.
De geslaagden van woensdagavond 5 en
12 januari 1983 zijn:
Mevr. M. P. A. Bevelander-van Splunter,
Scharendijkemevr. A. J. Dalebout-van
Dongen, Scharendijke de heer C. Dor-
reman, Scharendijke mevr. K. J. Dor
reman-v. d. Maas, Scharendijke S.
Flohil, Scharendijkemevr. A. Hanson-
Kloet Scharendijkerrievr. M. E. Han
son-v. d. Linde, Scharendijke mevr. M.
Herder, Scharendijke mevr. F. van
Lunzen-Nijmeijer, Brouwershaven
mevr. J. A. Meuldijk-v. d. Laan, Brou
wershaven T. Petiet Scharendijke
A. H. v. d. Tak, Scharendijke de heer
A. Verhagen, Scharendijke mevr. M.
Verhagen-B aauw, Scharendijke de
heer A. Verwest, Scharendijke mevr.
C. W. van de Zande-Hanson, Brouwers
haven.
De geslaagden van dinsdagavond 18 en
25 januari 1983 zijn:
A. P. Bouwman, Scharendijke mevr.
G. C. Bouwman-Boot, Noordwelle
mevr. C. Bij de Vaate-v. d. Sluis, Kerk-
werve— P. B. Colijn, Scharendijke W.
Goudswaard, Zierikzee mevr. A. E.
M. Goudswaard-de Ligt Zierikzee
mevr. D. v. d. Horst-Louwerse, Scharen
dijke mevr. J. v. d. Kasteele, Haam
stede H. F. Kok, Zierikzee mevr. E.
Kok-Hoogmoed, Zierikzee I. Menten,
Renessemevr. J. v. d. Stolpe-Kooman,
Ellemeet mevr. E. A. Verschuure-
Mensink, Scharendijke.
Mede in verband met de sterk wisselende
export van verse mosselen naar Frankrijk
zijn, uit het oogpunt van risicoverdeling
ta.v. de totale Nederlandse mosselafzet,
de afzetmogelijkheden op de binnenland
se markt onderzocht De resultaten van
dit onderzoek, dat in voorjaar en zomer
1982 is uitgevoerd naar de handel, de
distributie en het verbruik van mosselen
en mosselprodukten in Nederland op de
tailhandelsniveau, zijn samengevat in een
binnenkort door het LEI uit te brengen
publikatie.
In het Westen van Nederland is 65%
van de rond 2060 Nederlandse vishande
laren gevestigd, die bijna 80% van de
totale birmenlandse afzet in verse mosse
len voor hun rekening nemea In West- en
Zuid-Nederland wordt de verse mossel
dan ook door het publiek en de detaillist
duidelijk beter beoordeeld dan in de rest
van Nederland, zowel wat betreft de
noodzakelijkheid voor het assortiment als
de houdbaarheid. In deze regio is, Lv.m.
de hogere omzetsnelheid, de houdbaar
heid minder een beperkende faktor.
Veel gemaakte opmerkingen wijzen er
op, dat de verse mossel in de detailhandel
in het algemeen (nog steeds) een moeilijk
produkt is. Waarschijnlijk kan een be
langrijk deel van de klachten van de
consumenten betreffende de schelpbreuk
en de versheid, aanmerkelijk worden ver
minderd door een zorgvuldiger behande-
Ung tijdens het vervoer en een betere
distributiestruktuur.
Het binnenlands verbruik is de afgelopen
10 jaar sterk gestegen, nl. van 2 a 3 mla
kg. tot rond 10 min. kg, desondanks is de
binnenlandse afzet van verse mosselen
een beperkte deelmarkt Potentiële moge
lijkheden tot verruiming van deze afzet
lijken bij een juist distributie- en re-
ciamebeleid stellig aanwezig.
Landbouw-Economisch Instituut
GEVRAAGD:
De Max Tailleurstichting die de zorg
heeft voor Rheumapatiënten kan ter finan
ciering van die zorg steeds gebruikte kle
ding gebruikea Zij die wat aan te bieden
hebben wordt gevraagd het af te leveren
bij mevr. D. Kievit-Kagchelland, Volke-
rakstraat 2 te Herkingea
Nederland wordt een steeds veelzijdiger
kaasland. In de 70 kaasfabrieken en
ruim 750 kaasboerderijen worden maar
liefst 27 verschillende soorten gemaakt
Daarvan zijn er zes van betrekkelijk
recente datum: Pompadour, Subenhara,
Maaslander, Maasdam, Rauwmelkse
kaas en Herderskaas. Van oudsher wor
den in Nederland Goudse, E dammer,
Leidse en Friese kaas gemaakt De
Goudse en Leidse in Zuid-Holland, de
Edammer in Noord-Holland en de Friese
uiteraard in Friesland. Voor Leidse en
Friese werd de melk afgeroomd. Tijdens
de bereiding werden komijn (Leidse) en
kruidnagelen (Friese) toegevoegd. Leid
se en Friese werden ook Kanterkaas
genoemd, vanwege de scherpe hoek aan
één van de zijden.
Edammer
De Noordhollandse veehouders haal
den minder room van de melk. De kaas
die zij maakten kreeg een vetgehalte van
40% in de droge stof, tegenover 20% bij
Leidse en Friese (tegenwoordig ook
40%). Die kaas is men Edammer gaan
noemen, naar één van de marktplaatsen.
Overigens zijn pas aan het eind van de
vorige eeuw de vormen, gewichten en
vetgehaltes van de kazen vastgelegd.
Edammers hadden bijvoorbeeld in de
zeventiende en achttiende eeuw nog niet
allemaal de bekende bolronde vorra In
het gebied rond Gouda werd de kaasmelk
niet afgeroomd, vandaar de naam „vol-
vette" (48% vet in de droge stof) voor
Goudse kaas, die nu de meest geprodu
ceerde en meest gegeten kaas is.
Leeftijden
Goudse en Edammer zijn in zes ver
schillende leeftijden verkrijgbaar jong
(4 weken), jong-belegen (8 weken), be
legen (4 maanden), extra-belegen (7
maanden), oud (10 maanden) en over
jarig (1 jaar).
Bij de Goudse kaasfamilie horen de
Maaslander (met een lager zoutgehalte
en drie maanden oud) en de Rauwmelkse
kazen. De laatste zijn ontwikkeld dank
zij een nieuwe techniek. Daardoor hoeft
de kaasmelk niet meer gepasteuriseerd te
worden om de bacteriën onschadelijk te
maken. Een zusje van de Goudse is de
Amsterdammer. Ook 48-1-, maar met een
hoger vochtgehalte.
De meest succesvolle nieuwe kaas is de
Maasdammer. Dankzij een speciale bac
terie ontstaan de bolronde vorm, de grote
gaten en de zoetige smaak.
Zachte kazen
Kemhem en Roomkaas zijn zachte ka
zen (vetgehalte 60%) die jong worden
gegeten. Dat is de enige overeenkomst
Kernhem heeft een aparte, pikante
smaak vanwege een bacterie-ontwikke
ling op de rode korst Roomkaas wordt
bereid, als Goudse. Nog zachter is de
Verse kaas, die in beperkte hoeveelheden
wordt gemaakt Datzelfde geldt voor de
nieuwe kazen met kruiden. Pompadour
en Subenhara
De Herderskaas neemt een aparte
plaats ia de smaak lijkt op die van
schapekaas, ook al wordt ze van koemelk
gemaakt
Dieetkazen worden zonder keukenzout
gemaakt en zijn verkrijgbaar met diverse
vetgehaltes. Van de smeltkazen is de
smeerkaas het bekendst
(V^«-^'-
.^^^^^^^^**-^^^**^»».^X^^^^*-^''^^('^'H^»<.^^^^^t^>^^**.^^^^'«^^^.^^t^^t^i^^-l(.^^^,^^^^^^
'■---*"■*"
PARAGUAV
"Puffing Billy" Anginhi