De nieuwe Mazda 626
De nieuwe vorm voor de middenklasse
Camera ook wakker In de winter?
n
Luther en de angst van het westen (id
Dierenpark aan de Spuidijk blijft
Sparta
onderdeelswedstrijden
Boekbespreking:
Een pleidooi voor de rechtsstaat.
MEDISCHE DIENSTEN
i
Ooltgensplaat:
Herdenkingsdiensten
Watersnoodramp '53
Door woningbouwvereniging
„Beter Wonen"
17 woningen aanbesteed
Bladz. 2
„EILANDEN-NIEUWS'
VRUDAG 28 JANUARI 1983
Met ingang van de personenauto RAI wordt op de Nederlandse markt de nieuwe Mazda 626 leverbaar. Een
volledig nieuw opgezette ruime middenklasser, leverbaar in drie koetswerk-varianten: een vierdeurs Sedan,
een tweedeurs Coupé en een vijfdeurs Hatchbak. Verder bestaat binnen het programma van twaalf
basismodellen de keuze uit een 1,6 en een 2,0 liter motor en drie uitvoeringsvarianten. Op zes uitvoeringen is
tegen meerprijs een automatische transmissie leverbaar.
De nieuwe Mazda 626 beschikt over dwarsvoorin geplaatste motoren en voorwielaandrijving. Veel aandacht is
met name besteed aan de technische aspekten, met het oog op een gunstig brandstofverbruik, een hoog comfort
en hoge prestaties, gekoppeld aan een te verwachten lange levensduur. De voorwielophanging is bijvoorbeeld
zo ontworpen, dat aandrijfreacties in het stuur uitgesloten zijn en het stuur een sterk zelfcorrigerend effect geeft
Met het oog op het brandstofverbruik werden de motoren compacter en de gehele auto lichter. De carrosseriën
werden uitermate gestroomlijnd. In het interieur vinden zo nodig vijf personen een comfortabele zitplaats.
Voorin de GLX-versies bevinden zich zelfs op tien manieren verstelbare stoelen. Opvallend is vooral ook de
rust in het interieur door de zeer geringe geluidsproduktie, waarvoor ook zeer uiteenlopende maatregelen
getroffen zijn, variërend van een vloeistofgevulde motorsteun tot een viervoudige toepassing van isolatie
materiaal.
LDe prijzen van de nieuwe Mazda 626 beginnen voor de Sedan bij 18.995,de Coupé vanaf/ 20.995,en
de Hatchback vanaf/ 21.395,—
Dr. W. Aalders vraagt in dit boek aan
dacht voor één van Luthers minst bekende
geschriften, namelijk diens commentaar
op het bijbelboek Prediker. Een groot
Lutherkenner schreef eens dat dit het
meest eigenaardige en diepzinnigste boek
is, ooit door de reformator geschreven.
Geheel in de stijl van Aalders geeft deze
geen louter wetenschappelijke verhande
ling, noch een meditatieve parafrase, nog
minder een kritische beschouwing over
Luthers annonaties op Prediker. Waarvan
de schrijver ons in dit boek tracht te over
tuigen is Luthers actualiteit en relevantie
als kerkelijk én staatkundig hervormer.
Wat Luther ons, 20e-eeuwse bewoners
van het avondland, heeft te zeggen met
name in de huidige gespannen en ver
warde verhoudingen van kerk en staat
is het thema van dit geschrift.
Met een keur van breedvoerige citaten
maakt Aalders aannemelijk dat Luther, al
leefde hij bijna vijf eeuwen vóór onze tijd,
niet zo onbereikbaar ver van ons afstaat
als velen menen. Daartoe brengt hij diens
boodschap binnen het kader van het hui
dige tijdsgewricht „Vooronderstelling
van een herkenning is slechts of men deel
heeft aan de angst van het Westen. Slechts
wie door de dynamiek der geschiedenis is
aangeraakt en iets van haar bitterheden en
benauwenissen heeft geproefd, zal met
Albrecht Dürer hem gaan zien als „de
christelijke man, die ons uit grote angsten
redt".
Aalders legt er sterke nadruk op dat
Luther zijn commentaar schreef in 1526.
In het Woord-vooraf van zijn commentaar
schreef Luther dat men dit bijbelboek het
best als opschrift zou kunnen geven: „Poli
tica vel Oeconomica Salomonis", Sa-
lomo's visie op staat en maatschappij.
Welnu, juist in dat jaar had hij het geweld
van de B auemkrieg achter de rug. Het had
hem geleerd nog meer dan daarvoor het
geval was dat staat en maatschappij
gaven van Godswege zijn, opdat de men
sen in de wilde baaierd van de geschiede
nis een burcht een citadel zouden hebben,
waarbinnen het leven zich kan ontplooien.
Huwelijk en gezin, kerk en school zijn
blijken van Gods scheppingstrouw, ja
zeker, mar niet minder staat en samen
leving; ze scheppen mogelijkheid en gele
genheid voor de gehoorzaamheid aan het
liefdegebod. Daarom duidt Luther ze met
zoveel nadruk aan als „ordination Dei",
een orde van God.
Het is merkwaardig dat ook in dit boek de
gedachten van Aalders én degene op wie
hij zich oriënteert, niet te onderscheiden
zijn. Hij leeft (of leest?) de problematiek
die hij verhandelt dermate in bij Luther,
dat de stemmen van hen beiden geheel
verstrengeld zija Wie Aalders enigszins
kent bevreemdt dit niet het bewijst de
existentiële wijze waarop hij gewoon is
zich in zijn stof in te graven. Persoon en
boodschap zijn bij hem één. Ook in vorige
werken komen we deze vereenzelviging
tegen. Zo schreef hij ooit over Luther
„de derde Elia", Groen van Prinsterer
,een evangeliebelijdef'Kohlbrugge
„de regenfluiter", en een bijbelse figuur
als Job „de schreidende filosoof'. En
vinden we van elk van hen niet iets in
Aalders zelf terug
Om ons te doen leven binnen de om
heining van de Wet Gods ontvingen wij de
overheid, zo leest Aalders bij Luther.
Staat en overheid zijn ons gegeven, om
ons te redden uit de hel en de heerschappij
van de duivel. De staat heeft tot taak een
labiel evenwicht te bewaren tussen de
twee uitersten die ons bedreigen, namelijk
anarchie en tyrannic. Van beide wist
Luther uit eigen, bittere ervaring. De
anarchie dreigde toen Thomas Müntzer in
15 25 de overheid verdoemde en het gods-
rijk proclameerde. Het leek toen of land en
volk in de chaos zouden ondergaan Als
tyrannie beschouwde Luther de demonie
van het pausdom die niet alleen de staat
verkrachtte maar ook de kerk overweldig
de. Tegenover deze twee uiterst gevaar-'
lijke bedreigingen stelde Luther nu en
Aalders in zijn spoorde rechtsstaat als
een zegenrijk geneesmiddel tegen de angst
van het Westen; dat wil zeggen; een staat
waar de macht begrensd wordt door de
Wet Gods, en waar de rechtspleging een
weerspiegeling is van de scheppingsorde,
van de gerechtigheid Gods. Als rechts
bron geldt de Heilige Schrift waaraan
fundamentele beginselen voor de samen
leving worden ontleend, zoals bijvoor
beeld de gulden regel: „Wat gij wilt dat u
de mensen doen, doet gij dat hun ook".
Luther beschouwde naar Aalders'
visie het boek Prediker overigens niet
slechts als boek over de staat het was
voor hem tevens een boek over de geschie
denis, een troostboek en een opvoed
kundig boek. Het is in het korte bestek van
dit artikel onmogelijk hierover verder uit
te weiden. Men leze en kope dit geschrift
van Aalders zelf; het zal u doorlopend
boeien en menigmaal verrassen. Nog een
tweetal opmerkingen.
Meermalen is Aalders beschuldigd van
passiviteit en dualisme; zijn chronische
benadrukking van innerlijkheid en subjec
tiviteit zou hem beletten de taak en roe
ping van de christen binnen dit leven en
deze wereld vorm te gevea Met dit zijn
laatste boek heeft Aalders evenwel een
waardig weerwoord gegeven op deze be
schuldiging. In plaats van op wereld-
mijding roept Aalders in navolging van
Lutherop tot „wereldtoewending, dus
gericht op huwelijk en gezin, op staat en
maatschappij, als de door God aangewe
zen plaatsen om God en de naaste te
dienen, om het geloof te oefenen en te
praktizeren, en om kruis en aanvechting te
doorstaan Ne deseras aciem, sed
perdura' Verlaat de slagorde niet niaar
houd stand!"
Toch zou Aalders Aalders niet zijn als
hij ook weer in dit boek niet opnieuw
een scherp protest zou laten horen tegen
het moderne, dweperig-activistische
christendom dat zich verzwagerd heeft
met de ideologie van de revolutionaire
Verleden week zaterdag sloot de inschrijving
voor de onderdeelswedstrijden die dit jaar op
zaterdag 19 februari a.s. in de Olympiahal te
Middelhamis worden gehouden. Aan deze in
dividuele wedstrijden doen leden mee van de
gymnastiekverenigingen; OKK/Oude Tonge,
MHSD/Middelhamis, Olympia/Dirksland,
ONA/DenBommel, Kwiek/Melissanten Spar
ta Hygiëa. Door de jeugdtumers(sters), tur-
ners(sters) en geselekteerden kan er uit ver
schillende onderdelen gekozen worden, maar
men mag minimaal één en maximaal twee
onderdelen turnen. Degenen die op selektie-
groepen zitten moeten aan twee verplicht ge
stelde onderdelen meedoen. Er kan gekozen
worden voon brug-ongelijk, balk, vrije oefening
en springen; brug, ringen rek en springea
Verplicht zijn dit jaar voor de selekties brug-
ongelijk en vrije oefening; brug en springen.
Zoals altijd bestaan de wedstrijden uit een
voorwedstrijd en finale. Voor degenen die
ingeschreven hebben voor de vrije oefening of
daar verplicht aan mee doen is er een PRI
MEUR' Via de Rotterdamse Tumbond kan
Sparta Hygiëa namelijk over een vrije oefening
werkvloer beschikken (12 x 12 m). Geen
gesleep dus meer met de lange mat en kleine
matjes! Nog steeds vind Sparta Hygiëa het erg
jammer dat dit jaar de onderdeelswedstrijd op
een zaterdag in de Voorjaarsvakantie valt.
Alleen die zaterdag in februari kon er van de
Olympiahal gebruik gemaakt worden. On
danks de vakanties hoopt Sparta Hygiëa dat dit
eerste evenement in het jaar dat de vereniging
75 jaar bestaat, een sukses zal worden waarbij
de deelnemers op fijne en sportieve wijze zullen
strijden voor de vele prijzen
geschiedenis-dynamiek en dat zo tot in het
merg is aangetast Een christendom waar
uit de troost is weggenomen, omdat het
nog slechts bestaat in een oproep tot
handelen in de richting van een nieuwe
wereld. „Bij hoeveel afvallige christenen
is de ideologie niet het vijgeblad om hun
naaktheid mee te bedekken. Kenmerkend
voor de ideologie is dat het heil niet meer
gezocht wordt in God en de Schepping,
maar in de geschiedenis. De toekomst ligt
niet meer in Gods handelen, maar in de
creativiteit van de mens, in diens vrije
wilsbepaling".
Van hoe geheel andere geest getuigen
niet de slotwoorden van Luthers geschrift
over. Prediker. „Hiermee beveel ik u
(stads- en landsbesturen) allen aan Gods
genade aan. Die moge uw harten ont
vankelijk maken en in geestdrift ontste
ken, zodat gij u het lot der arme, ellendige,
verlaten jeugd ernstig aantrekt en u door
hemelse bijstand de weg laat wijzen en
bekwaam laat maken tot een Gode wel
gevallig en christelijk bestuur naar
lichaam en ziel, overeenkomstig Zijn vol
heid en overvloed, tot prijs en eer van God
de Vader, door Jezus Christus, onze Hei
land".
En zou ook thans aan zulk een overheid
niet een grote behoefte zijn
N.a.v. Dr. W. Aalders, Luther en de
angst van het westen. Eenpleidooi voor
de rechtsstaat.
Uitgeverij J. N. Voorhoeve, Den Haag.
155 pagina's; prijs f 22,50
van zaterdag 29 januari
tot maandag 31 januari 1983
ARTSEN
Middelharnis - Sommelsdijk:
van zaterdagmorgen 8.00 uur tot maan
dagmorgen 8.00 uur heeft dienst dokter
Wieringa, tel. 2090.
Dokter Wieringa is woensdag a.s. van
12.00. tot 24.00 uur afwezig.
Dirksland - Herkingen - Melissant:
van vrijdagavond 19.00 uur tot maan
dagmorgen 8.30 uur heeft dienst dokter
Boot tel. 01877 - 1227, b.g.g. 1291.
Stellendam - Goedereede:
van vrijdagavond 18.00 uur tot zondag
avond 24.00 uur heeft dienst dokter van
Rijswijk, teL 01879- 1207.
Nieuwe Tonge - Oude Tonge:
van vrijdagavond 17.00 uur tot maan
dagmorgen 8.00 uur heeft dienst dokter
van Hattem, tel. 01874 - 1259.
Stad aan 't Haringvliet -
Den Bommel - Ooltgensplaat
van zaterdagmorgen 9.00 uur tot maan
dagmorgen 8.00 uur heeft dienst dokter
Maas, tel. 01871 - 1269.
APOTHEEK „MENHEERSE"
J. Slager apotheker, werkdagen van 8.30
tot 12.30 en van 13.30 tot 18.00 uur.
Zaterdagen van 10.00 tot 12.00 uur en
17.00 tot 18.00 uur.
Zon- en feestdagen van 11.30 tot 12.00
uur en van 17.00 tot 18.00 uur. In overige
uren via tel. of dienstkastje.
TANDARTSEN
Uitsluitend voor spoedgevallen, tandarts
v. d. Houwen, tel. 01870 - 3313 (van
11.00 tot 11.30 uur).
DIERENARTSEN
De weekenddienst wordt opgegeven via
de antwoordapparaten bij: P. R. J. M.
Schilder, Oude Tonge, tel. 01874 - 2441;
L. Tjebbes, Middelhamis, tel. 01870 -
2966; W. J. Vink, Sommelsdijk, tel.
01870-2897.
WIJKVERPLEEGSTERS
Ouddorp - Goedereede -
Stellendam - Melissant:
Dienst heeft zr. Tanis, tel. 01878 - 1927.
Middelharnis - Sommelsdijk:
van vrijdagavond 6.00 uur tot maan
dagmorgen 8.00 uur heeft dienst zr.
Nijholt tel. 01870-4804.
Nieuwe Tonge - Oude Tonge -
Herkingen - Dirksland:
van vrijdagavond 18.00 uur tot maan
dagmorgen 8.00 uur heeft dienst zr. M.
van Ochten, tel. 01874 - 2715.
Achthuizen - Den Bommel - Stad
aan 't Haringvliet - Ooltgensplaat:
Dienst heeft zr. Timmerman, tel. 01873 -
1319.
HULP
MAATSCHAPPELIJK WERK
„Goeree - Overflakkee"
SPREEKUREN
OUDE TONGE: JuUanastraat 9,
01874- 1515.
ma, di, wo, do, vr. van 9.00 -10.00 uur,
ma, WO, vr. van 12.30 - 13.00 uur.
T-j A j ,;r,a van het Vriiwillise Brandweerkorps „Ooltgens-
Tijdensdejaarvergadermgvannei vrijvt^uugci^ MiPt allppn ak
nlaat" werd afscheid aenomen van de heer Abr. Duim. Niet alleen als
plaat werd atscheid g^"""" ^^n het dierenpark aan de Spuidijk
brandweerman maar ook als verzorger vdiiii^i" t-
T-, A A^ KranHweer dit al 26 jaar bestaande park kon
olZZ£jeZ'lo^^^^^^^ opgeieven. In ons blad van 13
ÏÏSusT982tlSn breedvoerig aandacht besteed en werd de wens
uilesproken dat dit z.&n. hertenkamp voor de bevolking en vooral voor de
kinderen niet verloren zou gaan. A„t
Wethouder, de heer A. Kroon gaf toen namens B en W de verzckenng da
alles in het werk zou worden gesteld om het park te behouden en de reeds
verkochte schapen en geiten in „ere te herstellen
Deze belofte is de gemeente na gekomen; men heeft twee meuwe beheerders
kunnen aantrekken.
Overeenkomst n r^
B en W vonden de heren P. Donkersloot Mzn., P. Biggestraat 27 en C^A
Luijendijk Pzn., Langeweg 28 bereid om het beheer op zich te nemen Het
werd een overeenkomst met een bruikleen clausule tussen genoemde heren en
de gemeente. Daar aan weerszijde van de Spuidijk de diereii worden verzorgd
hebben Donkersloot en Luijendijk de taken verdeeld en ieder het beheer van
een gedeelte op zich genomen. De herten zijn er nog, er zijn weer schapen en
geiten aangekocht en met de pauwen, zwanen, eenden, knelkippeii, etc. is de
bezetting bijna weer volledig. Van de zomer wil de heer Luijendijk er ook
enkele sierkalkoenen aan toevoegen. Fijndateenen anderdoorB en W zo kon
worden geregeld en dat de nieuwe beheerders alles in het werk stellen er een
aantrekkelijk park van te maken, niet alleen voor de eigen bevolkmg maar ook
voor de recreanten van het Fort „Prins Frederik" en de diverse bungalow
parken in de Weipolder. De ouders met de kinderen zijn u er heel dankbaar
voor!
MELISSANT: Plein 1, 01877 - 1592.
ma, di, wo, do, vr. van 9.00 -10.00 uur.
OUDDORP: Molentlenden 6, 01878 -
1810.
ma, di, wo, do, vr. van 9.00-10.00 uur,
SOMMELSDIJK: St Joris Doel-
straat 32, 01870 - 5305.
ma, di, wo, do, vr. 9.00 - 10.00 uur.
WEEKENDDIENST
in geestelijke of sociale nood:
Gelieve in het weekend 01874 - 1515 te
bellen, u hoort dan via de bandrecorder
welke maatschappelijk werker
weekenddienst heeft
Stichting KRAAMCENTRUM
Goeree - Overflakkee
Telefoon 01883-10 000
Stichting Gezinsverzorging
„DIRKSLAND"
MELIS SANT: Plein 1, 01877 - 2478.
Spreekuur: Maandag t/m vrijdag 8.45 -
10.00 uur.
DIENSTENCENTRUM
„MIDDELHARNIS"
Doetinchemsestraat 27, Middelharnis
Pedicure dhr. J. T. v. d. Meijden elke 1 e
maandag van de maand van 14.00 -17.00
uur in het dienstencentrum.
Ontspanningsvereniging voor
alleenstaanden „ONDER ONS"
telefoon 01870 - 4399 en 01870 - 5404
ONGEWENST ZWANGER
Bel voor hulp aan moeder en kind
01873- 1968 of033-620244
OUDE TONGE
De herdenkingsdiensten zullen in onder
scheiden kerken worden gehouden op
dinsdag 1 februari as.
Ned. Herv. Kerk - 19.00 uur ds. P. de
Jager R. K. Kerk - 19.00 uur Re
quiemmisGer. Gemeente- 19.30 uur
ds. H. Ligtenberg.
OOLTGENSPLAAT
Door de Woningbouwvereniging „Beter
Wonen" te Ooltgensplaat heeft de aan
besteding plaats gehad voor de bouw van
17 woningwetwoningen in het bestem
mingsplan „het Oudeland". De laagste
inschrijver was Aannemingsbedrijf J.
Kroon Zn. B.V. te Den Bommel. Het
Architektenburo Ad Gestel B.V. te Mid
delhamis heeft de plannen besteksklaar
gemaakt De wacht is nu op het bouwrijp
maken van het perceel door de gemeente.
Najaren van stilstand zit er nu weer enige
schot in een nieuwbouwproject
i%-
Er zijn mensen, die denken dat foto- en filmcamera' s, net als egels en padden, een winterslaap moeten houdea
De vakantie is voorbij, de herfstkleuren zijn verdvi^een, nu moet ook de camera maar worden opgeborgen. Tot-
ie in het voorjaar weer mag beginnen aan een fleurige lenteparade.
EEN MISVERSTAND
De fotografen, die dat denken hebben het mis. Want als er één seizoen is, dat er voor zorgt dat uw camera volop
aan z'n trekken kan komen, dan is het wel de winter. De ijzel zorgt voor een witte wonderwereld, de sneeuw
maakt van een park en zelfs van een gewone straat of laan een sprookje. De vorst tekent fraaie bloemen op de
ruiten van niet verwarmde vertrekkea En als grachten en vaarten bevroren zijn, dan is er op het ijs vol vrolijke
schaatsers, van alles te beleven.
BEETJE MEER ZORG
Waar u als winterfotograaf wel aan moet denken is, dat barre kou ook voor een camera soms nadelen kan
opleverea Vooral de moderne camera's met hun verfijnde electronica hebben het in lage temperaturen soms
moeilijk. Erg korte sluitertijden worden vertraagd uitgevoerd en niet meer zo krachtige batterijtjes, die voor het
maken van een opname en voor de lichtmeting nodig zijn, kunnen door de kou zo uitgeput raken, 'dat ze dienst
weigerea Als uw camera het ineens niet meer doet tijdens zo'n winterwandeling, dan hoeft'u dus niet te
schrikkea Als u thuis bent, zal alles weer normaal funktionerea Wel is het dan verstandig om vóór de volgende
winterwandeling de batterijtjes te vemieuwea
PLOTSELINGE OVERGANGEN
Als uw camera plotseling van een warm huis in de kou komt en dan meteen actief moet zijn, dan hebt u soms last
van condens.
