EHJM1DEI1-l1IEmi/5 De navolging van Christus De Flakkeesche Bazar De geschiedenis van de verzekering DE RENMHJSJet tALËNT M^ „De Tegelhar „De Tegelhar III Eilanden-Nieuws Thomas a Kempis, M. Edewaard Joh. Edewaard-Kool Boekbespreking: Damvereniging „DENK EN ZET" Oververzekering en onderverzekering Abonneert U op |Uw huis verkopen TAMBOER L. Aupperlee L. Aupperlee-Brinkman 2e blad DONDERDAG 23 DECEMBER 1982 No. 5155 Ook 's maandags geopend Kado's en huishoudelijk artikelen Onze garantie 1 voor UW prijsvoordeel Westdijk49, tel. 2213 MIDDELHARNIS Het is geen onbekend boek dat vandaag aan de orde komt Naar de mening van veel kerkhistorici immers is de „Imitatio" (het latijnse woord voor „navolging") na de bijbel het meest gelezen boek ter we reld. Al in de 20-er jaren van deze eeuw was meer dan een 10.000-tal uitgaven en vertalingen van dit boekske bekend. Deze overvloedige bekendheid èn waardering is, dunkt me, begrijpelijk. Dr. B. Wielen- ga, de vertaler en inleider van de neder- landse editie, typeerde dit werk als „een zegenende oerkracht, een geheimzinnig schoon natuurgebeuren op geestelijk ge bied"; in ieder geval is een grote rijkdom van innige vroomheid in dit geschrift be sloten. Opmerkelijk is dat dit laatmiddeleeuws werk aantrekkingskracht uitoefende en nog doet op zowel protestanten als rooms-katholieken; deze roem deelt het overigens met b.v. de werken van Augus- tinus. De „Navolging" werd het onver vreemdbaar bezit van vele christenen ongeacht hun gezindte die zich aan gesproken weten door het thema (tegelijk de titel): de navolging van Christus. En deze herkenning geldt in alle tijden en plaatsen. Geschreven in deze lage landen heeft het zijn zegenrijk werk gedaan „tot aan des aard'rijks end". Wie mag eigenlijk de schrijver wel zijn? Over de polemieken die ter beantwoor ding van deze vraag zijn gevoerd, zullen we maar zwijgen. Het schijnt nu wel een uitgemaakte zaak te zijn, dat toch Tho mas, geboortig van het nabij Venlo ge legen Kempenvandaar zijn naamals zodanig moet worden aangeduid. De vraag naar het'auteurschap is overigens niet in de geest van de schrijver zelve. Als een echt middeleeuws geestelijke was het hem niet te doen om eigen schrijversnaam hij schreef zijn bijna 40 geschriften anoniem maar des te meer om zijn boodschap. „Vraag niet wie iets gezegd heeft, maar wat er gezegd wordt" (1,5,2). Trouwens, opzienbarende dingen zijn niet te melden. Geboren in 1379 of 1380, en in 1392 toegelaten op de kapittelschool te Deventer, trad hij in 1399 toe tot het Augustijnenklooster op de Agnietenberg bij Zwolle. Vrijwel zijn hele lange leven heeft hij aldaar in stille afzondering door gebracht; daar voelde hij zich bij uitstek thuis. Zijn cel leek hem een paradijs, de kerk een voorportaal van de hemeL We- reldvlucht en onthechting van het aardse waren in zijn oog absolute voorwaarden om te komen tot de vrede die alle verstand te boven gaat Hier gaf de lezing en over weging van stichtelijke geschriften hem een voorsmaak van de eeuwige rust (De Bruin). Eerst in 1471, toen hij 92 jaar was, mocht hij ingaan in die rust waarnaar hij zozeer had gehunkerd. Dit was zijn leven, nu zijn boek; het thema van beide is gelijk. In de authen tieke versie heet het,,De imitatio Christi" di. „Over de navolging van Christus". De vier delen waarin het uiteenvalt zijn oor spronkelijk vier boekjes, daterend van vóór 1420, die later door anderen zijn gebundeld tot de vorm die we nu kennea EFFIGIES THOM^ DE Canonici Jie^ularis S. ^AuguSïïm KEMPIS ad invtini Uitslagen Damvereniging „Denk en Zet" d.d 20 december 1982. Afdeling 1 J. Dekker- C. Spee1-1 J. Lodder- H. Koese0-2 K. Vis - J. van Hoorn1-1 Afdeling II I. Mackloet- C. Polder2-0 A. Verolme - N. Quispel2-0 S. Hoogzand - F. Noordijk0-2 M. Klink- P. Bakker0-2 Afdeling 111 H. Verolme - H. Noordijk2-0 C. v. d Bos - J. Kamp0-2 W. Vroegindeweij - L. Taaie2-0 J. V. d. Kooij - M. Breeman1-1 Afdeling IV R. Jacobs - Joh van Hoorn0-2 A. Campfens - N. Kievit0-2 J. HoUeman - J. Verbiest1-1 J. de Rooij - H. Schellevis0-2 G. Zaaijer - P. Verhage0-2 Voor een juiste typering moeten we het plaatsen in de tijd en het kader waarin het eertijds verscheen. Welnu, men noemt het boek wel ,,de klassieke oorkonde van de Moderne Devotie". Thomas betrachtte èn proclameerde wat de stichter van deze binnenkerkelijke beweging, Geert Grote, ooit zelf predikte, namelijk godsvrucht en ingetogenheid, en dat als navolging van Christus. In een brief schreef deze: „Altijd en bijna overal preek en leer ik, dat het lijden van onze Heere Jezus Christus steeds en voortdurend in ons hart ge koesterd en overdacht moet worden Bij de overdenking daarvan moeten we als uit de hemel een stem horen: „Zo heb ik voor u en om u geleden, opdat gij in mijn voet stappen moogt treden". Volgens Grote loopt de weg ter zaligheid achter Jezus aan, via het kruis naar het licht (per crucem ad lucem). De eerste eis van het christelijk leven is dan ook de zelfver loochening. Hiermee is eigenlijk ook een kenschets gegeven van Thomas' boek. „Wie Mij volgt wandelt niet in de duisternis, zegt de Heere. Dit zijn woorden van Christus, waardoor wij worden vermaand zijn leven en wandel na te volgen, zo wij waarlijk willen worden verlicht en bevrijd van alle blindheid des harten. Zij het dan ons hoogste streven te overpeinzen het leven van Jezus Christus. De leer van Christus overtreft alle leringen van de heiligen, en wie de Geest mocht hebben, zou aldaar het verborgen manna vinden", aldus de typerende inzet van het geschrift Zoals gezegd, kent het vier onderdelen, vier tractaten als het ware; kortelings gaan we die na. Het eerste bevat Ver maningen, nuttig voor het geestelijk le ven", bijzonder bedoeld voor beginnende kloosterlingen. Dezen wordt erop ge wezen dat buiten het liefhebben en dienen van God alles ijdelheid der ijdelheden" is. „Zoek daarom uw hart van de liefde voor de zienlijke dingen af te trekken en u heen te wenden naar de onzienlijke" (1,1,2). Als hij daaraan denkt raakt hij in vervoering. „O, of er niets anders te doen viel dan de Heere onze God te prijzen volkomen met hart en mond" (1,25,3). Hoofdstuk II geeft Vermaningen om het innerlijk leven op te wekken". De inzet is er tevens een samenvatting van. „Het Koninkrijk Gods is binnen ulieden, zegt de Heere. Wend u met uw ganse hart tot de Heere en verlaat deze ellendige wereld, en uw ziel zal ruste vinden.en gij zult het Koninkrijk Gods in u zien komen" (11,1,1). Prachtig zijn ook de hoofdstuk ken 8 en 12 over de geestelijke gemeen schap met en het kruisdragen achter Jezus. Hoofdstuk III, verreweg het grootste, spreekt,, Over de inwendige troost". Het bevat voornamelijk gesprekken van de ziel met God. Meer dan elders in het boek komt hier de kracht van Gods genade naar voren. „De heiligen roemen niet over eigen verdiensten, omdat zij immers aan zichzelf niets goeds toeschrijven, maar alles aan Mij, omdat Ik hun alles gegeven heb uit Mijn oneindige liefde" (111,58,2). Hoofdstuk VI tenslotte doet een God vruchtige opwekking tot de heilige Com munie" horen. „Komt zegt Gij, tot Mij allen die vermoeid en belast zijt en Ik zal u rust geven. O zoet en beminnelijk woord in het oor van de zondaar, dat Gij, Heere mijn God de behoeftige en arme nodigt tot de gemeenschap met Uw allerheiligst lichaam" (IV,1,1). U hebt hoop ik, inmiddels een indruk, niet alleen van de warme, diepdoorgloeide toon, maar eveneens van de „reine vroom heid, dat is de bevinding en beoefening van de gemeenschap met de levende God, innerlijk en echt" (Wielenga), als bron waaruit deze klanken zijn opgeweld. Het is een ongekunsteld en eenvoudig, tevens schriftuurlijk en doorleefd geluid, dat se dert eeuwen tallozen heeft ontroerd en vertroost „Ik zou wel durven zeggen, dat ik (met uitzondering van enige kleinig heden) na de Heilige Schrift nooit iets eenvoudigers, krachtigers en goddelijkers gezien heb", aldus de bekende theoloog Voetius. Ik denk dat het nog geldt De uitgever zorgde voor een aantrekke lijke uitgave. Dr. Wielenga's vertaling is waardevol; dat geldt tevens van de gron dige inleiding van zijn hand die als „Woord vooraf' is opgenomen. N.a.v. Thomas a Kempis, De navolging van Christus. Uitgeverij Meinema, Delft. Vierde druk, 252 pagina's, paperback. Prijs f 18,50 Art 253 W. v. K. bepaalt hierover het volgende: „Verzekering, welke het beloop van de waarde of het wezenlijk belang te boven gaat is alleen geldig tot het beloop van hetzelve. Indien de volle waarde van het voorwerp niet is verzekerd, is de ver zekeraar, in geval van schade, slechts gebonden in evenredigheid van het ver zekerde tot het niet verzekerde gedeelte. Het staat echter aan de partijen vrij uit drukkelijk te bedingen, dat onaangezien de meerdere waarde van het verzekerd voorwerp, de aan hetzelve overgekomene schade tot het vol beloop der verzekerde som zal worden vergoed". Dit houdt dus in dat een te hoge ver zekering geen nut heeft want dat men niet meer krijgt dan de werkelijke waarde. Men betaalt dus premie voor niets voor het te hoge bedrag. Onderverzekering is eveneens nadeUg voor de verzekerde als het schade krijgt De maatschappij is slechts verplicht te betalen in evenredigheid van het ver zekerde tot het niet verzekerde gedeelte. Het komt er als het ware op neer, dat men voor het niet verzekerde deel zelf de verzekeraar is. Laten wij nog even bij een voorbeeld blijven. Men is voor/ 20.000,- verzekerd tegen brandschade op een in boedel van 40.000,- De maatschappij betaalt 50% en de verzekerde betaalt eveneens 50%. Dit houdt in, dat hij bij een schade van 2.000,- maar 1.000,- tiitgekeerd krijgt en de rest zelf moet bij passen Er zijn maatschappijen, die geen onderverzekering toepassen. Dit is een waarschuwing zoveel mogelijk het juiste bedrag aan te houden. Over het begrip waarde praten wij later. Een andere op lossing, die ook in het laatste deel van art 253 genoemd wordt is de zogenaamde premier risque verzekering. Zoals de naam al zegt is dit een eerste risiko- verzekering. Deze komt voor bij o.a. in braakverzekering van grotere bedrijvea Men gaat van de veronderstelling uit dat in een fabriek b.v. voor 100.000,- aan goederen aanwezig is. Een totaal verlies door inbraak is ondenkbaar en daarom verzekert men dan b.v. 25% van het totaal op premier risque basis. Dat houdt in dat de maatschappij iedere schade moet be- talen tot het volle bedrag, maar dat in dit voorbeeld hun maximum 25.000,- is. Voor een huishoudelijke inboedel van plm. 20.000,- of daaromtrent maakt dit niet veel uit wat premiebesparing betreft want de premie van een premier risque verzekering ligt aanmerkelijk hoger dan van een volle waarde verzekering. Over deze verzekering zullen wij bij de diverse branches nog meer horen. Er zijn ook nog de oplossingen van „de vaste taxatie" en de „evenals of taxatie". Hierover zegt art 275 W. v. K. wat meer. Deze soort zal echter bij de normale huishoudelijke verzekeringen niet voor komen en wij moeten ons beperken tot hetgeen bij partikulieren voorkomt Art 263 W. v. K. regelt de eigendoms overdracht en het doorlopen van de ver zekering. Bij de brandverzekeringen auto verzekering zal dit nog uitgebreid worden besproken. In de art 269 en 270 W. v. K. wordt de nietigheid van de verzekering nog wat verder uiteengezet In hoofdzaak komt het erop neer, dat wanneer de schade al bestond voordat de verzekering werd aan gegaan, deze nietig is als de verzekerde hiervan afwist Art 270 gaat hierover nog wat verder door. Art 598 W. V. K. zegt hiervan ook nog het een en ander. Bij scheepsverzeke- ringen is het soms erg moeilijk om te bewijzen hoe en wanneer de schade is ontstaan. Dit artikel heeft de mogelijkheid daargelaten te verzekeren op „goede of kwade tijding". Deze artikelen zijn volledigheidshalve genoemd, maar komen bij de eenvoudige verzekeringen niet voor. Art 273 en 274 W. v. K. zeggen nog iets over de waarde van de verzekerde voor werpen, als deze niet door partijen in de jjolis is uitgedrukt Art 276 W. v. K. is wel belangrijk. Het handelt over „eigen schuld". Het luidt „Geene verliezen of schade, door eigen schuld van eenen verzekerde veroorzaakt komen ten laste van den verzekeraar. Hij vermag zelfs de premie te behouden of te vorderen, indien hij reeds begonnen had enig gevaar te lopen". De verzekeraar moet hierbij bewijzen, dat er sprake is van eigen schuld Als hij dat bewijzen kan, hoeft hij geen schade te betalen heeft zelfs recht op premie. Dit artikel wordt bij Stad Rotterdam-polissen veelal terzijde gesteld Voor de brandver zekering is art 294 W. v. K. van belang: De verzekeraar is ontslagen van de ver- pligting tot voldoening der schade indien hij bewijst dat de brand door merkelijke schuld of nalatigheid van de verzekerde zelven veroorzaakt is". Hier wordt een andere aanduiding ge geven voor de eigen schuld, welke beperkt is tot merkelijke schuld. Van belang in dit verband is ook nog art 249 W. V. K. Dit behandelt het „eigen gebrek". Het luidt „Voor schade of ver lies uit enig gebrek, eigen bederf, of uit de aard en de natuur van de verzekerde zaak zelve onmiddellijk voortspruitende, is de verzekeraar nimmer gehouden, ten ware ook daarvoor uitdrukkelijk is verzekerd". In het begin van dit overzicht zagen wij dat verzekerd wordt tegen een van buiten komend onheil. Eigen gebrek komt van binnenuit Bij machines en grotere werk tuigen is het soms moeilijk te zeggen wat „eigen gebrek" en wat een „van buiten komend onheil" is. De laatste zinsnede „ten ware ook daarvoor uitdrukkelijk is verzekerd'laat de mogelijkheid open ook het eigen gebrek te verzekeren. In de praJktijk wordt dit dan ook gedaan. Hierover en de manier waarop dit wordt gedaan later meer. (wordt vervolgd) T. Hameeteman De Renault 9 werd niet voor niets auto van het jaar 1982, Het Talent bewijst zicti in de 1 normale benzine op 19,5 km bij 90 km/u konstant. Bovendien maakt hij zich ook waar door praktijk van alledag. Ruimte voor 5 personen, uiterst komtortabel en zeer kompleet uitgerust, de bijzonder lage onderhoudskosten. De Renault 9 is met recht een goede investering. i% Spaarzaam met benzine. Zo verbruiken de TL en GTL met 5-versnelljngsbak slechts 1 liter In vele uitvoenngen leverbaar waaronder'n automaat Ze staan voor u klaar. Net als wij. w 'Chlddorp; Auto Pesch, Hofdijksweg 6-8, Tel. 018784295/2011. O Stad aail 't Haringvliet; Ramoco B.V^ Molendijk 85, Tel. 01871-1662. wenst u prettige Kerstdagen en een gelukkig 1983 Ook in het nieuwe jaar uw adres voon wandtegels en plavuizen steenstrippen 9 granol binnen en buiten sanitair, enz. enz. Graag tot ziens: Hans, Sjaan Bea de Ruiter Spui 12, tel. 01870 - 3052, Middelharnis wensen langs deze weg hun familie, vrienden en kennissen gezegende Kerstdagen en een gelukkig 1983 toe. Middelharnis Jul. van Stolberglaan 44 In plaats van kaarten Wij wensen familie, vrienden en bekenden een gelukkig Kerstfeest en een voorspoedig 1983 toe. Verlengde Hoflaan 33 3241 CZ Middelharnis De Renault 9 is er vanaf f 16.400,-. incl. BJW. Afievenngskosten f 383-. Ook kunnen wij u uitgebreid intormeren over een snelle en soepele {mancienng en leasing via Renault Credit Nederland. Renault adviseert olien Wi;/igiii(ji"i vod'lpuhn,;.!-

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1982 | | pagina 5