Toekomst onzeker/maar
50-jarige EMGO durft haar aan
De val van Bergen
Geslaagde
ie Het Haringvliet misschien ®mi voScS®enci@
vc»®r stroomvoorziening van
heel Eyrcpa
UITNODIGING f
D.V. 28 oktober 1980 hoopt de heer
L. H A E C K
als adjunct-direMeur vaii de Christehjke Scholengemeenschap
„Prins Maurits" te Middeilharnis afscheid te nemen. Tevens zai
de heer Haeck dan 40 jaar bij het o^nderwijs werkzaajn zijn
geweest.
Tijdens een afsoheidsreceptie krijgen ouders, oud-leerMngen,
oud-collega's en andere belangstellenden de gelegenheid de heer
en mevromv Haieck de hand te drukken.
Het bestuur van bovengenoemde school noidigt u daartoe uit
voor de receptie op 28 oktober a.s. in de aula van de L.T.S.,
Schoolstraat 11 te Middelhamis, van 30.30 uur tot 22.00 uur.
Eten door ouders en oud-leerUngen gevormd comité hoopt ca.
21.00 uur een cadeau aan te bieden. Giften hiervoor zijn van
harte welkom op rekeningnumimer 3416.54.973 bij de Rabobank
te Middelharnis, onder vermelding van „Afscheidscadeau L.
Haeck" (Qü^onr. bank: 346124).
Het Bestuur van de CJhr. Scholengemeenschap
„Prins Maurits"
Comité ouders en oud-leerlingen
GEIVIEENTE
GOEDEREEDE
feestavond ,,ye Hoop"
Stellendam
Uw huls verkopen
TAMBOER
DRUMBANDNIEUWS
VAN HET TAMBOER
EN TROMPETTERKORPS
W. M. V. d, HARST
"VERVOLGVERHAAL
Bladzij 2
„EItANDEISr-NIEUWS"
Dinsdag, 21 oktober 1980.
Met een buitengewone vergadering
van de Raad van Comraisarissen en
afgevaardigden van Aandeelhouders (de
vier gemcEnten) heeft de NV. EMGO
j.!. vrijdag hst gouden jubileum her
dacht. Dat gebeurde in „de Hoek
steen''' te Middeihai'nis in een geest
van tevredenheid over wat in de voor
bije halve eeuw ten dienste van de ge
meenschap is bereikt, terwijl ander
zijds de gedachten zich toe spitsten op
de toekomst waarin het energievraag-
stnli zich te sterker aan zal dienen. De
Emgo weet zich vitaal genoeg om de
uitdaging aan te kunnen en gaat de
toekomst met onverwoestbaar vertrou
wen tegemoet. Krasse taal voor een
50 jarige, gebezigd door de President
Commissaris burg. W. M. v. d. Harst van
Ooitgensplaat die die kreet niet zomaar
siaakte maar ze met kracht van argu
menten wist te onderbouwen.
„Immers", ...zo zei dhr. v. d. Harst,
„in de loop van de afgelopen 50 jaar is
toch wel gebleken dat door een grote
mate van onverschrokkenheid, be
kwaamheid en persoonlijke inzet van
directie en personeel, op de hielen ge
volgd door de Kaad van Commisarissen,
aan alle grotere en kleinere ramp
spoed, waaraan het niet ontbroken
heeft het hoofd werd geboden". Daarbij
dacht dhr. v. d. Harst aan de crisis- en
oorlogsjaren, de inundaties, de ramp in
1953 e. d. brand in het 50 Kv station met
alle grote investeringen daarin als gevolg
Die constatering gaf de Pres. Com-
50 jaar te overzien, al zullen dat jaren
zijn met veel agitatie en moeilijke be
slissingen die evenwel als men het
maar aan de Goeree Overflakkeeërs
overlaat de eigen problemen op te
lossen en het bedrijf een goed functio
nerend distributiebedrijf laat blijven
overwonnen zullen worden waarom er
zo stelde dhr. v. d. Harst optimis
tisch vast „geen enkele reden tot
ongerustheid is".
Met die verwijzing naar het eigen
Flakkeese initiatief zag dhr. v. d. Harst
ook terug op de stichting van de Emgo
in 1930. Hadden de Flakeeërs destijds
zelfs hun eigen eiland „in het zweet
huns aanschijns" gemaakt, in de jaren
1920 - 1930 was het met name dhr. P.
D. Siellng te Melissant die zich voor
electricifceitsvoorziening op Goeree
Overflakkee inspande waartoe toen
contacten werd gelegd met het GEB te
Dordrecht waarmee een relatie tot stand
kv/am die zich intensiveerde en nog
immer voortduurt.
Dhr. v. d. Harst betreurde het zeer dat
de oud Press, commissaris dhr. Sieling
met zijn 39 levensjaren niet meer in
staat vijas de jubileum-vergadering bij
te wonen waarom hem thuis een atten
tie was gebracht. In zijn beschouwing
sloot dhr. V. d. Harst zijn kijk op het
verleden af om zich vervolgens op de
toekomst te richten eh met een schijn
van deskundigheid, waarin ook de aan
wezige Comm. der Konuigm zijn ge-
noegen^ had, gaf hij een verhandeling
Het geschenk van de 4 gemeenten wordt overhandigd.
De Pres. Com. burg. v. d. Harst aan
het woord, links dir. D. A. la Fleur,
rechts de Econ. Adj. dir. dhr. J.
Vlietland en burg. Bos.
tematieve energie, daarbij zorgvuldig
het begrip „kern-energie" vermijdend
teneinde de ruiten heel te houden...
Spr. verhaalde hoezeer er in Amerika
vorderingen worden gemaakt met de
verhitti.ig van waterstof tot een tempe
ratuur van 80 miljoen graden Celcius.
Wanneer dat in een reactor gedurende
2 seconden wordt bereikt dan ontstaat
er een automatische fusie die slechts
een regelmatige bijvoeding van water
stof belnoeft.
„Ais men de eerstvolgende 50 jaar
v/eet te overleven en de proeven om uit
waterstof electriciteit te maken slagen,
dan heeft men het energievraagstuk op
gelost en dan is bij wijze van spreken
het Haringvliet voldoende om heel
Europa van electrische stroom te voor
zien", zo illustreerde dhr. v. d. Harst de
toekomstverwachtingen.
Jubileumboekje
Verv^olgens was het v/oord aan de
oud directeur dhr. J. J. C. la Fleur aan
wie de eer was het jubileumboekje ,,50
jaar Emgo" te introduceren. Behalve
dhr la Fleur waren ook de oud Emgo
medewerkers, P. v. d. Stoep, B. Boeter
en J. Grinwis bij de samenstelling ervan
betrokken en gevieren hebben zij er een
bijzonder interessant boekje van ge
maakt dat uitstekend als naslagwerk
kan dienen. Het is rijk geïllustreerd
met soms heel oude, maar kwalitatief
prima foto's en geen wonder dan ook
dat direct na de uitreiking een pauze
werd ingelast om de nieuw=;gierigen ge
legenheid te geven het boekje in te kij
ken.
,,Moge het meewerken aan een verde
re popularisering van het bedrijf en
haar medewerkers", zo hoopte dhr. la
Fleur, nog eens benadrukkend dat de
oud gedienden zich met bijzonder veel
animo van de opdracht hebben gekwe
ten en die als een hommage aan ge
pensioneerden hebben beschouwd.
Toen en nu een uitdaging
Inde felicitatierede van de huidige di
recteur dhr. D. A. la Fleur kon beluis
terd v>/orden hoe de oprichting van het
bedrijf een uitdaging was gev>/eest en
hoe die uitdaging nog steeds voortduurt,
thans om de „opwaartse druk" op voor
al de electriciteitstarieven binnen de
perken te houden door optimalisatie,
standarisatie en waar mogelijk auto
matisering, waarbij zo stelde dhr. la
Fleur voorop de betrouvvfbaarheid en
continuïteit van de levering zeker niet
in gevaar mogen komen.
Met veel v./'aardering voor de pioniers
zag dhr. la Fleur op het ontstaan van
het bedrijf terug, gestart met een enor
me voortvarendheid die zover ging dat
men door de verstrekking van strijk
ijzers en verliuur van kooktoestellen het
electriciteitsverbruik trachtte te bevor
deren. Tengevolge van de economische
crisis, gevolgd door de oorlog verliep
de groei aanvankelijk heel geleidelijk
totdat na de oorlog de ontwikkeling ver
sneld intrad.
In 1956 volgde een fusie met de EBOF
(Electriciteitsbedrijf Oostflakkee) waar
na de ontsluiting van het eiland van
grote betekenis werd voor de verdere
ontwikkeling van het bedrijf.
In 1969 zo werd door dhr. la Fleur
gereleveerd werd de electriciteits- en
gasvoorziening gebundeld in één bedrijf
en werd de naam gewijzigd in niet meer
„electriciteits"- maar energiebedrijf. In
1972 kon het hele eiland gebruik maken
van aardgas en in datzelfde jaar werd
de electriciteitsvoorziening veilig ge
steld door de aanleg van de boven
grondse 150 Kv lijn die voorlopig onder
50 Kv wordt bedreven, naar het lijkt
voorlopig voldoende omdat allerwege
wordt gewerkt aan een bewustwor-
dmgsproces om te komen tot een ver
standig gebruik van energie.
In het kort nog Ingaand op de actuele
tendens tot concentratie van nutsbe
drijven waarvan dhr. la Fleur hoopte
dat het de EMGO zal ontgaan sprak hij
de hoop uit dat de Emgo, voortgekomen
uit initiatief van de regio, als gezond en
pleziei-ig bedrijf dat dicht bij de bevol
king en zijn bestuurderen staat nog vele
jaren mag blijven functioneren ten
dienste van de bevolking van Goeree
Overflakkee.
Rij van sprekers
De rij van sprekers die daarop volgde
werd geopend door de Commissaris der
Koningin mr. M. Vrolijk die, naar hij
stellig verklaarde, met graagte naar de
jubileumviering was gekomen temeer
ook omdat een van zijn voorgangers
destijds bij de start van het bedrijf
aanwezig was geweest. Dhr. Vrolijk
liet niet na zijn waardering te betuigen
voor de wijze waarop de grote opgave,
de zorg voor de energievoorziening, ter
hand was genomen waaruit een welge-
Dnr. Vrolijk begreep dat het met na
me voor de directeur een moeilijke op
dracht moest zijn het beleid eerder op
vermindering dan op vermeerdering
van de afzet te richten. Niettemin wens
te de Commissaris de Emgo bestuurders
geluk met het jubileum en met de goe
de en grote dingen die door de Emgo
zijn gedaan.
Burg. van Welsenis, sprekend als
eenvoudig particulier" die de genoe
gens V. d. Emgo voorzieningen smaakt,
als burgemeester van de plaats van
vestiging van de Emgo en namens de
overige gemeentebesturen op het eiland
hield een betoog waarvan de Pres.
Commissaris naar hij later onthulde
dacht dat het een begrafenisrede was.
Dhr van Vi/"elsenis haakte n.l. in op het
zgn. Coconut (Comm. Concentratie
Nutsbedrijven rapport waarin hij de
eerste tonen van de zwanenzang van de
Emgo bespeurde.
Liever wilde dhr, van Welsenis een
opgedrongen concentratie verre houden
en hij hoopte dan ook dat de Emgo als
het üoit aan de orde komt voldoende
tegenspel zal kunnen leveren om duide
lijk te maken dat ook een kleinschalig
bedrijf goed kan functioneren.
Wandplaquette
De waardering van de onderscheidene
gemeentebesturen werd verbeeld m een
prachtige wandplaquette die door de
wethouders P. Krijgsman (Middelhar
nis) en A. Kroon (Oostflakkee) werd
binnengedragen.
Vervolgens werd nog het woord ge
voerd door de .heren Kraak namens de
Apeldoornse Instellingen, Wiegers na
mens de Arnhemse Instellingen en dhr.
Hubert van het GEB te Dordrecht, de
stroomlüverancier van de Emgo. Deze
laatste vertolkte de gevoelens van ver
bondenheid met de Emgo die zover gaat
dat ter gelegenheid van het jubileum
zelfs de hoogspanningsmasten opnieuw
in de verf waren gezet:
Aandacht voor het juDüeumDoeKje
van de comm. der koningin en
burg. van. Welsenis.
„In de U'etenschap daf oude vriend
schap niet roest mocht er op deze blijde
dag zelfs geen enkel roestplekje waar
neembaar zijn!" zo stelde dhr. Hubert
ludiek vast!
's Middags werd in de aula van de
Technische School een bijzonder drukke
receptie gehouden.
Ingaande 24 oktober 1980 liggen ter ge-
meentesocretarie gedurende een maand
ter Inzage de ontwerp-bestemmings-
plannen „Oostdijkseweg en omgeving"
en „Oudeland en Oude Nieuwland". De
ze bestemmingsplannen hebben o.m. be
trekking op de voormalige bouwstro
ken langs de diverse buiten de dorps
kernen gelegen wegen, n.l. de Oostdijk
seweg en het gebied ten zuiden van de
dorpskern Ouddorp.
Omdat een groot aantal inwoners met
belangstelling naar deze ontwerp-be-
stemmingsplannen heeft uitgezien
wordt er op 27 en 28 oktober 1980 ge
durende de avonduren ook gelegenheid
geboden om deze plannen in te zien en
daarover informatie in te winnen ten
gemeentehuize van Goedereede, Tram
lijnweg 2 te Goedereede.
DUS
Maandag, 27 oktober 1980 van 19.30 -
21.30 uur het ontwerp-bestemmings-
plan „Oostdijkseweg en omgeving"
Dinsdag, 28 oktober 1980 van 19.30 -
21.30 uur het ontwerp-bestemmings-
plan „Oudeland en Oude Nieuw-
land".
Vrijdag 10 oktober j.l. moet er toch
bij verschillende leden, ouders van
jeugdleden en niet te vergeten de gar-
nalenploeg, vragen zijn gerezen over wat
ze allemaal te zien kregen toen ze de
grote zaal van het Haegse Huus betra
den.
De beheerders dhr en mevr. Breen,
hadden de zaal keurig ingericht om meer
dan 100 mensen te laten genieten van
een door „De Hoop" aangeboden Bour
gondische broodmaaltijd. Maar liefst
17 soorten brood, alsmede 10 soorten
beleg werden op de meest smakelijke
wijze aangeboden. Het bestuur van De
Hoop meende met dit gebaar aan de le
den de dank uit te brengen voor het
mooie resultaat behaald op het con
cours te Middelburg en tevens een nau
we band te kweken tussen de leden en
ouders van de jeugdgroepen.
„Jeugdgroepen", ja, u leest het goed,
want de twee jaar geleden opgerichte
groep is niet meer alleen, aangezien
donderdag 9 oktober j.l. de tweede
jeugdgroep gestart is. (Zij die ook mee
willen doen, kunnen zich nog aanmel
den op donderdag in het Haegse Huus.)
Het was jammer, dat door onvoorzie
ne omstandigheden, de uniformen niet
konden worden aangeboden aan het 14
man tellende jeugdorkest. Maar de oud
ste van de gamalenploeg, dhr J. Kooy-
man, kon wel aan het jongste jeugdlid
Albert Hakvoort zijn overhemd met
stropdas overhandigen.
De feestavond werd besloten met het
huldigen van twee jubilarissen te weten
de heren J. Bakelaar en C. van Oude
naarden resp. 45 jaar en 35 jaar muzi
kant. De voorzitter, dhr A. Kievit, sprak
lovende woorden over de muzikale in
zet van beide heren. Ook sprak hij een
woord tot de dames en bood ze een
bloemetje aan. Beide heren kregen uit
handen van dhr P. Kleinjan, secretaris
van de KNF afd. Zuid-Holland, het
daarbij behorende certificaat.
Nadat er nog een uurtje gezellig ge
praat was, kwam e eneinde aan deze
gezellige avond.
OOLTGENSPLAAT
Het bestuur van bovengenoemd korps
deelt de bevolking mede dat zij er in
geslaagd is een nieuwe instrukteur aan
te trekken.
Het is de heer L. Horseling, dirigent
van diverse muziekkorpsen en leraar
aan een conservatorium. De lessen zijn
weer als van ouds, op woensdagavond
van 19.00 tot 21.00 uur.
Nieuwe leden zijn weer van harte
welkom. Het bestuur.
Historisch verhaal uit het Jaar 1572
JAAP DE KORTE
Den Hertog'a Xfitgevery Utrecht
57
De ontstuimige geus spreekt deze
woorden vol geestdrift. Hij gelooft ze
ker in een betere toekomst voor zijn
vaderland en vol hoop gaat hij de onbe
kende toekomst tegemoet.
„Ik geloof zeker dat je gelijk hebt
Geert", zegt Lena. „Ons volk vecht voor
een rechtvaardige zaak en daarom zal
zij het zeker winnen al moet het mis
schien ook honderden mensenlevens
kosten".
„Dat is flinke taal, Lena", antwoo^-dt
Geert lachend. Maar dan wordt hij
plotseling ernstig.
„Het zal zeker veel mensenlevens
kosten voor het zovt'r is", mee.nt hij.
Eergen heeft zich hardnekkig verzet en
ik ben bang dat het de burgers duur te
staan zal komen. Alva zal zijn wiaak
op de burgers koelen, ooi al heeft hij
beloofd dat er aan niemand enig leed
zal geschieden. Ik ben daar altijd al
bang voor geweest en het zal spoedig
genoeg blijken".
„Niet zo somber jongen, het kan nog
best meevallen".
„Ik hoop het Lena, maar... ik vrees
het ergste!"
HOOFDSTUK XVI
BESLUIT
,;Want het is een dag van beroering
en van vertreding en van verwarring..."
Ditzelfde kunnen de burgers van Ber
gen zeggen. Reeds drie dagen nadat de
stad is overgebleven trekt de beruchte
Spaanse bevelhebber Noircarmes de
poort binnen en richt een vreselijk
bloedbad aan. In de stad wordt aller
eerst een bloedraad opgericht. Bijna
een jaar lang wordt er niets anders ge
daan dan gemoord, gehangen en ge
worgd. Honderden mensen, rooms of
niet-rooms, worden op de gruwelijkste
v/ijze om het leven gebracht. Alva
stoort zich niet aan de beloften die hij
gedaan.
„Als voorbeeld voor de volgende ste
den moeten de burgers zwaar gestraft
worden", zo zegt hij. Noircarmes vol
doet maar al te graag aan dit bevel. Op
de allergruwelijkste wijze laat de on
mens de arme burgers om het leven
brengen. Geheel onschuldig worden zij
vermoord. Hun goederen worden ver
beurd verklaard. Zo wordt bijna een
vol jaar in de stad liuisgehouden. Het
is te begrijpen dat de eens zo bloeiende
lioofdstad van Henegouwen in een arme
plaats verandert. Veel meer mensen
verliezen het leven na de overgave dan
tijdens de belegering.
De straf voor de burgers is bitter
zwaar om fe dragen. Rijk en arm, man
nen, vrouwen, zowel als kinderen, niets
wordt ontzien. De gevangenissen in Ber
gen zitten overvol. Nauwelijks wordt
een aantal mensen ter dood gebracht
of hun plaats wordt door anderen v.'eer
ingenomen. Gods oordeel rust zwaar op
de stad en de burgers van Bergen moe
ten het gewaar worden dat Hij een
rechtvaardig God is. Die doet met de in
woners der aarde naar Zijn wil.
Maar niet alleen Bergen, ook andere
steden worden door de Spanjaarden ge
plunderd en uitgemoord. Mechelen, Zut-
phen en Naarden worden op niet min
der gruwelijke wijze geplunderd. Als
woeste duivels vallan de Spaanse sol
daten de steden binnen. Niets wordt
door hen ontzien. Zelfs meisjes, vrou
wen en kinderen vallen in hun handen
en wee degene die zich durft verzetten!
Het angstgeschrei der hulpelozen baat
niet, maar wekt temeer de moordlust
der soldaten op. Zij kennen geen mede
lijden maar volgen de stem van hun
bloeddorstig hart.
Schreiende zuigelingen, smekende
kinderen, zij worden op ruwe wijze
meegesleept naar de gevangenissen of
anders te pletter geslagen tegen de
straat!
Meisjes en vrouwen worden op laag
hartige wijze geschonden en daarna
vermoord. Het zijn ontzettende tafere
len die zich afspelen. Deze moordtone-
len hebben niet alleen nadelige gevol
gen voor de steden zelf, maar ook voor
het gehele land! Verschillende steden
die door prins Willem zijn ingenomen
zenden bericht aan Alva dat men wenst
terug te keren naar de dienst van ko
ning Filips. De magstraten beven van
angst en zenden daarom brieven aan
Alva dat men bereid is zich aan het
Spaanse gezag te noderwerpen.
De sluwe hertog heeft hiermee zijn
doel bereikt! Dat wil zeggen... met
sommige steden. God zal hem echter
tegenkomen en nog veel andere steden
zullen in de toekomst op manhaftige
wijze het hoofd bieden aan de bloed
dorstige tiran.
Het is meer dan drie jaar later.
Op de stille landweg die van Leiden
naar Bode graven leidt loopt een fors-
gebouwde jongeman. Zijn handen heeft
hij diep in zijn broekzakken gestoken
terwijl hij de grote kraag van zijn
wambuis omhoog heeft geslagen. Diep
voorover gebogen schuilt zijn hoofd er
bijna geheel achter v/eg.
Naarmate de wandelaar zijn doel na
dert, versnelt hij zijn pas. Hij beeft
daarvoor ook een goede reden want het
is bitter koud. Een ijzige noord-oosten
wind jaagt over de lage landen rondom
de stad Leiden en doet het water in
sloten en plassen stollen. Geen wonder
dus dat de jongeman zich snel voort
spoedt om toch maar zo vlug mogelijk
op de plaats van bestemming te zijn.
Wie deze jongeman is die zich hier ge
heel alleen op deze eenzame weg voort
spoed? Aan zijn lange, forse gestalte
herkennen we dadelijk Geert Lammers,
de bosgeus uit Hermigny.
Veel is er veranderd sinds die droe
vige dag waarop de Stad Bergen zich
moest overgeven in handen van de
vijand.
Geert en Klaas hebben zich nog die
zelfde dag naar het iiuisje van San en
Lena begeven. De vreugde van de beide
meisjes is bijzonder groot geweest, maar
dit was slechts van korte duur. Klaas
is diezelfde avond nog naar zijn ouders
gegaan en heeft zijn oude arbeid weer
ter hand genomen. De wakkere geus
blijfï echter voortdurend in verbinding
met Ripperda en nog enig keer heeft
het troepje bosgeuzen zich verdienste-
lijiv gemaakt. Geert is bij San en Lena
gebleven en trachtte evenals voorheen
zijn brood te verdienen met de voor hem
zo aantrekkelijke jacht. Slechts een en
kele maal bracht .hij een bezoek aan
„Schele Hein", maar deze bezoeken
werden steeds zeldzamer.
De Spaanse patrouilles die door Her
migny kruisten werden steeds talrijker
en Geert moest de uiterste voorzichtig
heid m acht nemen. Zijn signalement is
ook verspreid onder de Spaanse beezt-
ting van Bergen en de wakkere geus
is slim genoeg om zich zo weinig moge
lijk te laten zien.
Gedurende enige maanden is het goed
gegaan en het scheen wel of alles door
de Spanjaarden vergoten was.
Toen kwam echter de narigheid. Pie-
ter Barendsz. zette nog steeds zijn ge
meen verraderswerk voort en heeft, zo
dra hij de nieuwe verblijfplaats van
Geert ontdekt heeft, de verleiding niet
kunnen weerstaan zijn aartsvijand aan
de Spanjaarden te verraden. De gevol
gen zijn niet uitgebleven. Nog diezelfde
dag stormde een Spaanse patrouille het
huisje van Geert binnen. In hun gezel
schap bevond zich e enpater en naast
de geestelijke liep triomfantelijk de vui-.
Ie verrader. Alles hebben de schurken
overhoop gehaald, maar de vogel V7as
gevlogen.
Bij zijn thuiskomst heeft Geert alles
in grote wanorde aangetroffen. San en
Lena lagen gebonden op de grond. De
soldaten hadden de meisjes het schreeu-
w enbelet door een vuile zakdoek in
hun mond te stoppen.
wordt vervolgd